Chương 7 ĐẢO CHÁNH

Hắn ở đâu đến, không ai nói được, từ tòa lâu đài vua chúa hay túp lều tồi tàn. Tuy nhiên, mọi người chỉ biết rằng hắn là lãnh tụ nên ai ai cũng nồng nhiệt đón tiếp và hình như tất cả từng chờ đợi hắn lâu rồi. Đó là tâm trạng chúng ta, những con người lo âu cho tai họa đang giáng xuống nước Đức. Đó cũng là tâm trạng của chúng ta đối với Hitler.

KURT HESSE

Tháng 3, 1922 một phong trào chống báng hành động quá khích Quốc Xã nổi dậy không phải ở ngoài đường phố mà ngay ở trong quốc hội. Đa số dân biểu quốc hội Bavière đặt vấn đề tên Adolf Hitler không phải là công dân Đức, hắn mang quốc tịch Áo, sinh quán tại Áo, vậy phải cấm hắn hoạt động chính trị trong nước Đức.

Lo sợ Hitler viết thư trần tình với Quốc Hội nói rằng mình từng chiến đấu dưới lá cờ Đức và đã được nhiều huy chương, Hitler biện luận Alexander đại đế đâu phải là dân Hi Lạp mà gốc dân Macedoine, Napoléon là người Corse v.v...

Ngày bỏ phiếu quyết định, may nhờ dân biểu Erhard Auer bênh vực kịch liệt nên Hitler thoát nạn.

Do sự phản đối của Quốc Hội, chính phủ lưu ý cảnh sát bắt bỏ tù Hitler ba tháng về tội cầm đầu phá hoại trụ sở cùng hội nghị của nhiều đảng.

Thời gian Hitler nằm khám thì bên ngoài nhóm cựu sĩ quan nghĩa quân (Freikorps) ám sát tổng trưởng ngoại giao chính phủ cộng hòa Đức Rathenau chỉ vì lý do Rathenau là người Do Thái không có quyền làm đại diện Đức quốc giao thiệp với ngoại quốc.

Ngày 28 tháng 10, bèn nước Ý, Mussolini đem đảng phát xít về Rome biểu tình rồi được với tổ chức nội các. Tờ báo của Hitler bán vọt lên rất mau.

Ngày 30 tháng 11, 1922 Munich có năm vụ biểu tình lớn.

Ngày 13 tháng 12, Hitler bắt đầu mở chiến dịch tuyên truyền nói về tình thế mới. Mỗi lần có sự xuất hiện của Hitler ở đâu thì dân chúng hoan hô vang dậy.

Cuối tháng 12, một nhân vật quan trọng xin ghi tên vào đảng Quốc Xã, đó là Hermann Goring, đại úy không quân hiện là chồng của Karin von Frock, người đàn bà tuyệt sắc, nhiều tham vọng và rất giàu có gốc Thụy Điển. Goring là một kẻ giang hồ nhiều tài ba, quen với nhiều công tử trong các dòng họ quí tộc. Hitler định giao cho Goring chí huy đoàn S.A.

Năm 1923 là năm Đức kiệt quệ lắm rồi, không thể tiếp tục trả món nợ bồi thường như những năm trước. Pháp liền cùng với Bỉ dùng sức mạnh chiếm các khu vực kinh tế trọng yếu cua Đức. Năm sư đoàn Pháp, một sư đoàn Bỉ với thiết giáp, pháo binh, không quân rầm rộ tràn váo Rhur. Phía khác Tiệp Khắc de dọa xâm lăng miền trung Đức để đoạt nhiều nhà máy. Thủ tướng chính phủ Cộng hòa, ông Cuno hiệu triệu mặt trận thống nhất, đồng thời ra lệnh phòng thủ kháng chiến tại Rhur. Những phần tử yêu nước cựu quân nhân, nghĩa quân, sinh viên học sinh đều phẩn nộ, sẵn sàng chiến đấu, họ chỉ còn chờ vị anh hùng nào đó hô tiến lên là họ lăn xã vào làm bất cứ việc gì. Nhưng nếu có đổ máu thì nhất định không phải là đổ máu cho thể chế cộng hòa yếu hèn. Hitler hét:«Chưa phải lúc đả đảo Pháp hãy tiêu diệt bọn phản hội, bọn tội phạm đã ký kết bán nước»

Tim óc toàn dân lúc này bị đầu độc bởi căm thù bởi nghi ngờ. Nạn lạm phát tiền tệ đến mức khủng khiếp. Một trứng gà giá 800 triệu đồng «mark», một chai bia giá 1.000 triệu đồng. Nếu so với giá trị cũ đồng «mark» trước hồi chiến tranh rồi tính thành đô la thi một con tem gửi thư giá 110 triệu đô la. Tài sản người dân qua một đêm là phá nghiệp. Từng phút vật giá leo thang. Con gà hay con thỏ hoặc miếng thịt heo giờ sau khác nhau cả mấy chục triệu. Vào những ngày trả lương, vợ công nhân phải đi theo chồng vác bao tải để nhét tiền. Khi chồng lĩnh lương ra, cả hai chạy mau đến tiệm thực phẩm mua đồ như ăn cướp, nếu để chậm tiền tiền mất giá trị có thể đến một phần ba. Thợ thuyền, công chức trước còn lĩnh lương hai lần một tuần, sau đổi trước ngày một, rồi sau ngày hai lần. Cuối cùng tiền tệ không còn tin cậy được nữa, dân chúng tìm cách trao đổi phẩm vật với nhau. Các nhà máy sản xuất cho in riêng tiền của nhà máy (tức Not geld) bảo đảm bằng đồ vật sản xuất tỉ dụ: giầy, đường, than v.v...

Tính cá thảy trên toàn quốc có chừng 172 loại tiền khác nhau. Giáo sư bỏ dạy học đi lái xe để lấy tiền ngay tại chỗ. Luật sư làm bồi phòng hoặc đi gọi gái cho khách kiếm cơm. Ngoài phố, hàng đoàn người quần áo tả tơi nét mặt phờ phạc, cầm tấm biển đề: «Bánh ăn cho kẻ đói! Hãy mở cửa lò sưởi cho chúng tôi rét cóng».

Tổng thống Cộng Hòa Ebert đi thị sát Munich phải ở biệt lập, dây thép gai rào cả ba bốn cây số để không bị nghe tiếng la ó chửi rủa. Thủ tướng cộng hòa cho xe lửa chạy nhanh không dám ghé lại Munich, nếu ghé kể như tự sát. Nhưng khi thi hài của hoàng thân Ludwig III từ Hung đem về an táng ở Đức thì toàn dân Munich ai nấy nhìn đám tang đi qua đều nhỏ lệ. Dân Đức thương tiếc thời quân chủ xưa.

Đi tìm nguyên nhân của khổ đau tủi nhục cũng như thời Trung cổ khi tìm nguyên nhân chết chóc hàng loạt, dân chúng đổ diệt cho bọn Do Thái bỏ thuốc độc vào giếng nước gây thành bệnh dịch hạch. Dân Đức nay nghĩ tai họa đói khổ của họ cũng bởi bọn Do Thái mà ra.

Ở Rhur, quân đội Pháp bắn vào đám thợ thuyền biểu tình, thiết lập tòa án quân sự kêu án phạt kỹ nghệ gia giàu có Fritz Thyssen nửa triệu quan vì đã tỏ ý chống lại việc quân đội Pháp chiếm đóng. Chính phủ Cộng Hòa làm thinh trước những việc lăng nhục Đức quốc đó.

Mọi người hướng về vị tướng uy tín Ludendorff mong mỏi ông hãy lớn tiếng bảo làm gì cho mọi người theo. Riêng Röhm thì nghĩ đã đến lúc chín mùi để đưa Hitler ra lãnh đạo cuộc đấu tranh cứu nước.

Ngày 27 tháng 1-1923, Hitler phát động phong trào cứu quốc bằng nhiều vụ biểu tình đông đảo và huy động 5000 quân xung phong xuống đường.

Thấy Hiller làm dữ, chính phủ Cộng Hòa liền ban bố tình trạng khẩn trương rồi thiết quân luật, cấm hội họp, tuần hành. Nếu dẹp đi thì uy tín sẽ mất hết, Hitler vội vả vận động khắp mọi chỗ. Đến tướng Von Lossow, nhưng tướng này lắc đầu không thể can thiệp được mặc dầu ông rất cảm tình với hoạt động yêu nước của Hitler. Lại gặp tổng trưởng nội vụ, cũng không xong. Hitler cho biết ông sẽ cứ tuần hành, cảnh sát cứ việc bắn. Cuối cùng, hai bên thỏa thuận tượng nhượng. Chính phủ không ngăn cản đảng N.S.D.A.P. tuần hành hoặc hội họp và Hitler phải cam kết không gây rối loạn. Röhm là người dàn xếp vụ tượng nhượng. Trong những cuộc hội họp người ta thấy sự có mặt của đại tướng Ludendrff.

Ở Bá Linh, tướng Von Seeckt cho bí mật động viên quân lực, nên quân Pháp, Bỉ, Tiệp tiến sâu hơn nữa sẽ ban bố lệnh kháng chiến.

Ở Munich, Röhm ngày đêm thúc đẩy tướng Von Lossow hãy giúp đỡ đảng Quốc Xã vì tương lai Đức tùy thuộc vào bộ đội chính trị (soldat politique) kiểu S.A. Tướng Lossow tuy không ra mặt công khai nhưng âm thầm ủng hộ. Cả tướng Von Seeckt cũng vậy. Đội S.A nhờ thế bành trướng rất mau. Hermann Goring làm tổng chỉ huy.

Ngày 11 tháng 3 – 1923, Đại tướng Von Seeckt đích thân đến Munich. Ông tới đấy để nhúng tay vào chính trị, điều mà từ trước đến nay ông hết sức tránh, bằng việc bí mật gặp các lãnh tụ quốc xã tính chuyện động viên âm thầm. Đàm thoại với Hiller, tướng Von Seeckt vốn lạnh lùng mà cũng bị giao động bởi tham vọng ngụt lửa của lãnh tụ quốc xã. Trong tập nhật ký Von Seeckt coi cuộc

gặp gỡ đó như một việc quan trọng cho đời ông.

Ngày 13 tháng 4 năm 1923, đảng Quốc Xả tổ chức cuộc biểu tình vĩ đại đả đảo mặt trận thống nhất của chính phủ Cộng hòa, công kích chính sách chống đỡ thụ động, đòi chuyển sang thế công để cứu nước, kiến tạo một tân quốc gia Đức với những người thợ tư tưởng và những người thợ với dôi bàn tay chiến đấu. Hai mẫu người ấy sẽ hợp thành một để làm thành con người mới cho đệ tam Reich (đế quốc).

Hiller kêu gọi lập lại chế độ binh dịch vì chỉ dùng lưởi kiếm mới dành được tự do. Hitler nói: «Thảm đạm thê lương đè nặng lên đầu dân tộc Đức từ bao lâu rồi. Chẳng ai thấy một tia sáng hy vọng. Sự diệt chủng chẳng còn bao xa… Trước mặt chúng ta bây giờ có hai cái cực phải chọn hoặc dấu hiệu chữ vạn (swastika) quốc xã hoặc ngôi sao David Do Thái cũng là ngôi sao đỏ mác xít. (A great desolation and bitterness has seized our whole Herman people. One sees no light anywhere. The end appears to have come. Now the great polarity has taken place, the ultimate either or: Swastika or Star of David. Another enemy was symbolized by another star, the Red star of Marxism, but also was jewish).

Nước Đức lúc này chia thành ba khu vực. Phía Bắc là khu vực của nhóm cấp tiến, cảnh hữu liên kết với đảng kỳ thị chủng tộc theo chủ nghĩa Tự Do (parti raciste allemand de la liberté). Khúc giữa là khu vực của phe cấp tiến thiên tả đang dần dần ngả sang chủ nghĩa cộng sản qua những ủy hội kiểm soát nhân dàn trong bộ máy chính quyền.

Vùng Bavière chạy xuống miền Nam là khu vực của đảng Quốc Xã với những lực lượng S.A.

Gần tới ngày 1 tháng 5, ngày quốc tế lao động, tình hình chính trị xứ Bavière đột nhiên trầm trọng.

Đảng dân chủ xã hội và đảng cộng sản thỏa thuận cùng chung sức làm một cuộc mít tinh rồi biểu tình to tát ở công trường Theresienwiese.

Thấy thế, Hitler đi điều đình với tổ chức công nhân chiến đấu mời cùng với Quốc Xả tổ chức một ngày hội tháng 5 cho dân tộc Đức và nhất định ngăn trở bằng vũ lực cuộc biểu tình của phe Mác Xít, đồng vào ngày Tết lao động ý nghĩa quốc xã. Mặt khác, Hitler chính thức yêu cầu chính phủ ra lệnh cấm các đảng phái thiên tả tuần hành trong thành phố, rồi lại cùng với Röhm đến gặp tướng Von Lossow xin cấp khí giới dẹp loạn. Von Lossow từ chối. Hitler quyết định đơn phương hành động, với sự giúp đỡ của Röhm, đội S.A chiếm cứ các kho súng dễ dàng.

Hermann Goring ra lệnh cho nhiều ngân đoàn viên S.A. mạnh tay hành động, Họ mặc áo sơ mi màu nâu, trang bị gậy và súng. Phe tả đành chịu nhịn nhục vì khí thế Quốc Xã hung dữ quá. Tướng Lossow đòi Hiller phải trả súng ống. Chưa đù sức gây với quân đội nên đảng Quốc Xã đành trả kèm theo lời nghuyền rủa. Lúc mang trao súng về kho, 6000 quân S.A. cờ xí rợp trời, ban nhạc hùng dũng dẫn đầu. Dân Đức đông nghẹt hai bên đường, hân hoan và tin tưởng nưóc Đc, nếu cn đoàn quân oai như thế thì chưa thể mất được. Dân đã nhìn Hitler là vị lãnh tụ (Führer) mà họ trông đợi.

Sau vụ 1er Mai, các kỹ nghệ gia đổ xô giúp đỡ tài chính cho phong trào Quốc Xã. Chẳng riêng kỹ nghệ gia Đức đầu tư còn có nhiều tay tư bản nước ngoài nữa. Anh Pháp và nhất là Mỹ qua ngả Thụy Sĩ. V Hitler đã có lần bí mật tới Thụy Sĩ. chuyến đi lạ lùng này chắc chỉ liên quan đến vấn đề tiền nong.

Số đảng viên Quốc Xã vào đầu năm 1020 lên tới 15.000. Tiền đảng viên đong góp với tiền trợ cấp của các tư bản quốc tế giúp, Quốc Xã nay đã có nhiều trụ sở lớn cùng một số ô tô đi tuyên truyền vận động.

Hitler di chuyển bằng ô tô với đội vệ sĩ thuộc đoàn xung phong Hitler (Stosstrupp Hitler) bên cạnh có các cố vấn chính trị Hess, Richter, Erwin.

Ngày nhàn rỗi, Hitler thường lên miền núi ngồi yên lặng nghe nhạc. Ông đến thăm Bayreuth, quê hương nhạc sĩ Richard Wagner và đưọc con trai nhạc sĩ mời dùng cơm tại thư viện riêng của ông Wagner, nơi xưa kia nhạc sĩ đã soạn những bản nhạc cho Đức quốc, ở đây Hitler cũng được gặp triết gia Houston Stewart Chamberlain người đã cho mình nhiều căn bản tư tưởng về chủ nghĩa chủng tộc, Hitler rưng rưng nước mắt.

Bá Linh vào những tháng 8, 9, 10, chính phủ cộng hòa mỗi lúc thêm yếu hơn, cộng sản hầu như thao túng hết sinh hoạt chính trị. Thủ tướng Cuno từ chức, nhường ghế cho Stressemann. Vị này cũng bất lực chẳng kém, cũng như vị trước. Tiền tệ tiếp tục từ rẻ rách đến rác rến. Đình công tứ tung, dân thành phố đói khặc khừ, xe lửa chở thực phẩm, camions chở hàng hóa bị đánh cướp hằng ngày. Nhiều chính sách của Stressemann gây mâu thuẫn tùm lum khiến cho chính quyền Munich, vùng Bavière muốn cắt đứt liên lạc với Bá Linh. Yếu hèn Stressemann còn nhượng bộ Pháp, ra lệnh chấm dứt cuộc đối kháng thụ động chống Pháp ; Bỉ ở hạt Ruhr.

Đảng Quốc Xã nắm luôn cơ hội đẩy mạnh mâu thuẫn Munich-Berlin, công kích chính phủ Stressemann là hè lũ phản bội dân tộc.

Vận động Luddendorff ủng hộ mình, Hitler tính chuyện thống nhất các đảng yêu nước Đức thành một khối. Ngày 6 tháng 9 1928, Mặt trận thống nhất chiến đấu Đức ra đời với ba chữ ký: Freidrich Weber lãnh tụ Bund Oberland, Heiss lãnh tụ đảng Reichsflagge và Hitler lãnh tụ N.S.D.A.P.

Mặt trận đưa ra bản tuyên ngôn chủ trương lật đổ nền Cộng Hòa và tố cáo hòa ước bất bình đẳng Versailles. Cuối tháng 9,khủng hoảng trầm trọng hơn nữa khi Stressemann xin điều đình với Pháp trả tiền bồi thường mà không nói chi đến vụ Pháp chiếm hạt Ruhr. Hitler gào thét vào máy vi âm. Bọn cộng hòa chỉ có tham vọng duy nhất là mong được thiên hạ ngắm nghía mình trên các hè phố Paris, Londres. Đặc tính của bọn chúng là luôn luôn bẹp dí trước kẻ thù dù phải vứt bỏ tư cách làm người, nhát sợ, vô liêm sỉ, nhận mọi chuyện ô nhục cho đến lúc chẳng còn gì mà dâng nữa. (La seule prétention de la République de Novembre est de se faire voir dans les alleés et avenues de Londres, de Paris. Ses caratéristiques essentielles sont la platitude devant l‘ennemi, l‘abandon de la dignité humaine, la couardisc pacifisle, l‘acceptation de toutes les indignités ; elle esl prête à tout accepter jusqu ‘a ce qu‘il ne reste rien).

Ngày 25 tháng 9, Hitler, Goring, Röhm, Heiss Weber, Driebel họp cả ngày với nhau để trao đổi bàn luận về thái độ phải áp dụng. Hitler trình bày quan điểm của mình rồi yêu cầu hội nghị quyết định. Heiss và Weber nhận ngay. Röhm cũng đứng về phía Hitler.

Biện pháp trước tiên đưa ra: đặt 15.000 đoàn viên S.A. trong tình trạng báo động, rồi loan báo ngày giờ, địa điểm của 11 cuộc mít tinh trong thành phố Munich.

Chính phủ Bavière lập tức bổ nhiệm một ủy viên nhà nước giao cho toàn quyền tên Gustav von Kahr, chính trị gia thiên hữu có khuynh hướng quân chủ. Kahr nhất định không chịu nhường Hitler nửa bước đến nổi Hitler phải đe dọa sẽ làm cách mạng đổ máu.

Mưu định của Hitler là đem quân S.A. qua Berlin lật đổ chính phủ trung ương. Muốn thực hiện thì không thể thiếu sự ủng hộ của phía quân nhân, đảng phái chính trị ở Bavière. Vì vậy, tuy dọa dẫm nhưng Hitler vẫn tìm mọi cách thuyết phục Kahr và tướng Lossow đi với Quốc Xã.

Chính quyền trung ương Bá Linh cùng một lúc phải đối phó với đe dọa từ nhiều phía: từ Bavière, Quốc Xã đang công khai kêu gọi nổi loạn, Kahr cũng hoàn toàn chống đối Bá Linh. Từ Saxe, nơi chính phủ địa phương chịu chi phối của đảng cộng sản. Từ phương bắc, tổ chức dưới danh nghĩa Quân lực đen (Keichswehr noire) do Huehrucker cầm đầu chỉ muốn xóa bỏ chế độ cộng hòa thối nát.

Theo quan niệm Stressemann, chỉ có quân đội mới giải quyết được tình thế khó khăn này. Nếu quân đội thờ ơ đng ngoài tranh chấp chính trị chắc chắn chế độ cộng hòa sụp đổ. Nhờ quân đội dẹp loạn từ phía cộng sản chắc dể dàng nhưng nếu cách mạng do phe hữu phát động thì khó mà gọi quân đội can thiệp. Bài học cũ 1920 rõ ràng quá rồi. Tướng Von Seekt không đồng ý với Luttwitz nhưng Von Seekt chỉ án binh bất động không đem quân đội đánh quân Luttwitz.

Về phía Munich, tại sao Hitler gặp trở ngại? Vì chủ trương Quốc Xã là thống nhất Đức quốc cho tiến sang Bá Linh hết sức cần thiết. Trong khi Kahr và Lossow chống chính phủ Bá Linh nhưng chống để tách rời Munich khỏi Bá Linh.

Để thời gian trôi đi thì mọi sự sẽ tiếp tục đi theo đường cũ mà chí hăng say tất chẳng khỏi tiêu mòn. Phe Quốc Xã không thể lùi được nữa. Một kế hoạch đảo chánh cướp chính quyền Bavière thành hình do Rosenberg và Richter thảo. Kế hoạch định đêm 10 tháng 11, đội S.A. đem nửa lực lượng bao vây uy hiếp lực lượng vũ trang của chính quyền Munich, chiếm hết các điểm quan trọng rồi uy hiếp Kahr với Lossow đi theo cuộc cách mạng quốc xã. Nhưng khi nghe loan báo ngày 8-11 sẽ có mít linh lớn Burgerbraukeller với sự hiện diện của Kahr, Lossow thì nhóm Hitler đổi kế hoạch ngay.

Chiều hôm 8, hầu hết nhân vật trong chính quyền Bavière đều có mặt trong mít tinh. Hitler cùng Max Amann, Rosenberg, Utrich Grai cùng tham dự, không có ai nghi ngờ gì cả.

Hai mưoi phút sau, lúc Kahr vừa mới nói xong phần mở đầu bài diễn văn, Goring rẽ đám đông đi vào khiến mọi người kinh ngạc, đằng sau Goring là là đoàn viên S.A. mặc sơ mi màu nâu. Toàn hội trường hổn loạn. Hitler đứng lên ghế bắn chỉ thiên rồi hăm hở bước lên diễn đàn loan báo: « Cuộc cách mạng quốc gia đã bắt đầu. 6000 S.A. đầy đủ vũ trang và chiếm giữ hội trường này không một ai được ra khỏi đây. Chính phủ Bavière không còn nữa. Chính quyền cách mạng đã lập xong cơ sở quân sự, cơ sở cảnh sát hiện nằm trong tay chúng tôi. Tất cả đã đứng dưới lá cờ quốc xã! »

Để cho Goring giữ trật tự hội trườnng, Hitler đẩy Kahr, Lossow, Seisser sang phòng bên.Trong khi ấy Richter tức tốc đi Ludwighole (đón tướng Ludendorff mời về cầm đầu chính phủ cách mạng.

Sự dàn xếp giữa Hitler với Kahr, Lossow và Seisser không mấy tiến triển. Lossow bảo với Kahr hãy đóng kịch để thoát hiểm trước đã nhưng Kahr nói thẳng cho Hitler rằng: « Ông có thể bắt hoặc bắn tôi. Sống chết đối với tôi không quan hệ ».

Hiller lặng thinh bỏ đi ra, lên máy vi âm loan báo:

- Nội các «bavarois» bị hạ bệ. Tôi đề nghị thành lập chính phú «bavarois» mới, thành phần gồm có một nhiếp chính, một thủ tướng toàn quyền. Tôi đề nghị Gustav von Kahr làm nhiếp chính và ông Pöhner làm thủ tướng. Chính phủ cộng hòa của bọn tội phạm tháng 11 được coi như giải tán và tổng thống coi như đã từ chức. Tân chính phủ cách mạng hôm nay thiết lập tại Munich.Một quân đội hùng mạnh cho Đức Quốc đang được gấp rút thực hiện. Tướng Ludendorff sẽ là vị tổng tư lệnh tương lai. Lossow sẽ làm bộ trưởng quân lực, Hans von Seisser coi nghành cảnh sát. Nhiệm vụ chính phủ lâm thời là tổ chức một cuộc tiến quân vào Bá Linh, nơi chứa đầy tội lỗi.

...

Trò ‘‘bluff’’ táo bạo của Hitler về thỏa thuận giữa quốc xã với các nhân vật chính quyền cũ làm cho thái độ ‘‘chờ đợi’’ của những người có mặt trong hội trường cũng như của dân chúng thay đổi hẳn.

Tiếng hoan nghênh vang dậy. Túc Hitler quay lai phòng Lossow, Kahr thì tướng Ludendoff cũng vừa tới. Thừa hiểu rằng mình bị Hitler đẩy vào cái thế đã rồi, tuy nhiên, việc quan hệ đến vận mạng quốc gia nên Ludendoff tự chế và thấy chỉ có con đường duy nhất là khuyên mấy người kia hãy làm theo Hitler.

lUy tí, Lidendorff khiến cho Lossow đổi giọng ngay, riêng Kahr thì vẫn còn hằng hặc nhưng khi Hitler nói đến chuyện mời thái tử đứng ra lãnh đạo cuộc cách mạng của dân chúng Đức nhằm xóa bỏ quốc nhục thì Kahr bằng lòng hợp tác.

Dưới cái bề mặt thỏa thuận, mọi người cùng nhau ra hội trường. (Các đại biểu trong hội trường nhất loạt đứng dậy vỗ tay reo hò lần lượt lên nói ít cảm tưởng tốt đẹp với chính phủ mới. Hitler đáp lại bằng một bài diễn từ khá hay, ông kết luận:

‘‘Ngày nay tôi đã thực hiện lời thề nguyện của tôi năm năm trước đây lúc tôi còn mù hai mắt, đi khập khểnh trong quân y viện. Tôi thề không bao giờ ngừng chiến đấu nếu cái chính phủ của bọn tội phạm tháng 11 còn tồn tại, nếu những đỗ vỡ đau thương của Đức chưa hàn gắn, nếu Đức quốc chưa trở thành một nước mạnh và tự do’’.

Hòa giải đang tiến triễn tốt đẹp thì Hitler được mời ra ngoài giải quyết một vụ tranh chấp giữa các phe nội bộ. Đi ra như vậy Hitler đã phạm vào lầm lỗi tai hại vi khi Hitler không có mặt tại hội trường Burgerkeller nữa thì đám đông cũng tản mạn ngay. Lossow cáo biệt lấy cớ phải về nơi làm việc thu xếp. Kahr rồi Seisser lần lượt mượn cớ rút êm. Cả ba đêm ấy không ai thấy mặt nữa.

S.A. tập trung về Munich mỗi lúc mỗi đông thêm tổng cộng gần 4000. Đội cảnh vệ riêng cho Hitler theo lệnh Röhm tiến chiếm tòa báo Munchener Post của đảng dân xã, phá hết máy móc..

Đội Reichkriegflagge chiếm bộ chiến tranh, rào dây thép gai bố trí đại liên. Phe quốc xã thiết lập một hội đồng chiến tranh gồm có: Ludendoff, Kriebel, Weber, Hitler, Goering,Röhm, Richter.

Lossow và Kahr vẫn tiếp tục yên lặng khiến cho phe quốc xã đâm lo mới điện sang trại sư đoàn bộ binh 19 cho Lossow. Chẳng ai trả lời.

Đêm trôi qua, phe quốc xã không đoạt thêm được cứ điểm quan trọng nào khác ngoài Tổng Hành Dinh mà Röhm đã lấy từ hôm trước. Đến sáng hồi 0,7 giờ phe quốc xã phái Pohner qua chiếm Tổng Hành Dinh cảnh sát. Tói nơi Pohner bị bắt cùng với Frick.

Nói về Lossow khi rời hội trường Burgerkeller về Quân trấn mới được tướng Von Danner cho hay ông bị Hitler bịp. Lossow đang phân vân bỗng điện văn của Von Seekt gửi cho Munich yêu cầu dẹp đảo chánh nếu không thì chính Von Seekt sẽ đem quân tới dẹp. Những sĩ quan cấp dưới trong quân đội nhờ sự tuyên truyền của Rossbach, Trung úy từng chỉ huy nghĩa quân (Freikorps), rất thiện cảm với Hitler và Röhm. Nhưng các sĩ quan cao cấp lại rất khó chịu với những hành động quá lộng của ‘‘chú cai’’ hung hăng.

Chính quyền Bavière tái lập ở Regensburg, Kahr tuyên bố phủ nhận mọi lời hứa vì bị đảng quốc xã cưỡng ép Burgerbraukeller và ra chỉ thị đặt đảng quốc xã cùng mặt trận thống nhất chiến đấu (Kampfbund) ngoài vòng pháp luật.

Thêm một đòn nặng cho âm mưu đảo chánh là thái tử Rupprecht chính thức đồng ý phải đập tan cú ‘‘putsch’’ bằng võ lực.

Ngày 9 tháng 11, những người lãnh đạo quốc xã nhận thấy họ thất hại nhưng hàng ngũ quốc xã chưa biết.

Tang tảng sáng, Hitler cùng tướng Luddendorff quay trở lại Burgerbraukeller để mình Röhm bộ chiến tranh. Hitler định rút khỏi Munich về Rosenheim tập trung lực lượng vũ trang sẽ tấn công Munich. Luddendorff gạt bỏ ngay kế hoạch này. Ý Luddendorff cho rằng quân đội sẽ không dám bắn vào một vị tướng đầy uy danh như ông nên ông khuyên Hitler ngày mai lại tấn công baăng môt cuộc diễn hành nữa đến thẳng bản doanh Lossow.

Trong lúc Hitler và Ludendorff tiếp tục bàn bạc thì quân đội chính qui bố trí bao vây Röhm. Cả hai bên đều không muốn nổ súng vì bên quân đội, nhiều sĩ quan cảm tình với Röhm, còn phe Röhm thì đa số đoàn viên S.A. từng ở trong quân đội. Họ cứ bất động chờ đợi tình hình biến chuyển.

Sáng ngày 9 tháng 11, khoảng gần trưa, một đoàn người hàng ngũ tề chỉnh ước chừng gần 4000 rời Burgerbraukeller đổ xuống cầu Ludwig tiến thẳng về trung tâm thành phố. Ngay hàng đầu có lá cờ in hình chữ vạn kèm bên lá cờ của tổ chức Bund Oberland. Dưới cờ có Hitler, Ludendorff, Richter, Graf, Weber, Federn Kriebel. Đa số đều vũ tran.

Vào lòng thành phố, cất tiếng hát hùng dũng, dân hai bên đường đứng lại chờ đợi. Rosenberg, Julius Streicher đi quãng giữa đám diễn hành. Mục tiêu là bộ chiến tranh, nơi đó Röhm đang bị vây

Cảnh sát hườm súng đứng cuối đường ngang thành hàng rào không cho đoàn người tiến vào công Odéon. So với lực lượng cảnh sát thì đội xung phong quốc xã mạnh hơn nhưng vì đường quá hẹp nên cái ưu thế đó giảm hẳn. Một loạt súng nổ không rõ ai bắn. Chỉ thấy Graf chạy lên phía trước la to:

- Không được bắn tướng Ludendorff.

Và Hitler đã tới, rồi nghe tiếng ông hô lên:

- Các anh hãy hàng đi!

Một loạt súng khác nổ ròn rã bắn thẳng vào đám diễn hành.

Richter đứng bên cạnh Hitler ngã gục trước nhất. Hitler cũng nhào xuống đất. Vẻn vẹn chưa đầy hai phút mà 16 đoàn viên quốc xã, 3 cảnh sát thương vong. Goering bị thương nặng phải vực vào trong nhà gần đấy. Weber sợ quá dựa vào bức tường khóc nức nở. Tình trạng thật hỗn loạn, cả hai bên đều lúng túng không biết phải làm thế nào?

Duy nhất Ludendoff còn bình tĩnh, ông vẫn tiến bước bên cạnh thiếu tá hầu cận bước qua hàng rào cảnh sát tận công Odéon.

Giá mà mọi người cứ tiếp tục thì chắc cuộc đảo chánh đã thành công rồi. Nhưng chẳng ai theo Ludendoff cả. Hitler hết hồn hết vía chồm dậy nhanh chạy luôn cùng với một đảnh viên quốc xã tên Walter Sechulz. Hitler bị trẹo xương vai. Lãnh tụ quốc xã Richter chết.

Hai giờ sau, Röhm đầu hàng, Goering được vợ đưa trốn qua Áo quốc.

Ngày 11 tháng 11, cảnh sát bắt Hitler tại Uffing am Staffelsee đang ẩn náu trong nhà người bạn.

Phải nhận rằng ‘‘Mặt trận thống nhất chiến đấu’’ (Kampfbund) là lực lượng khá mạnh. Nếu Hitler dùng kế hoạch do Richter và Rosenberg đưa ra là tập trung lực lượng chiếm thật nhanh những vị tri trọng yếu như: bưu điện, tổng hành dinh cảnh sát, nhà máy đèn, máy nước thì chính quyền Munich rất có thể quị. Nhưng Hitler đã làm sớm hai ngày thay vì 10 thi đổi thành 8 cốt nắm cơ hội Burgerbraukeller tóm các yếu nhân chính phủ ngay trong cuộc mít tinh. Sở dĩ Hitler không chọn kế hoạch Richter-Rosenberg là bởi ông không có ý dùng sức mạnh để đảo chánh ông chỉ muốn làm cách mạng với sự đồng lòng của nhà cầm quyền dân sự, thứ nhất là sự đồng lòng của quân đội. Điều này ông đã nói trong bài diễn văn đọc ở Munich hồi năm 1933

như sau:

'' Chúng tôi không bao giờ nghĩ đến chuyện nổi loạn chống lại quân đội, trái lại, chúng tôi hy vọng đi đôi với quân đội để thành công’’.

(Nous n‘avions jamais pensé à nous révolter contre l'armée, c‘était avec l’armée que nous espérions réussir).