← Quay lại trang sách

Chương 16 HITLER, QUỐC TRƯỞNG VÀ CHẾ ĐỘ ĐỆ TAM REICH

Nghĩ đến hắn (Hitler) tôi phát ớn,

hắn có đủ mọi tật xấu của một đầu óc đảng phái,

thiếu hẳn đức độ anh hùng của người dựng nước,

chỉ biết hùng hồ mà không có chút sáng tạo nào.

Thật nguy hiểm. Mười năm nữa,hắn sẽ đưa

đế quốc Đức vào đường hủy diệt.

OSWALD SPENGLER

Trong năm ngày từ 28 tháng 6 đến 3 tháng 7 năm 1934, Von Papen bị Goering, Himmler đem S.S. vây nhà, cô lập. Vừa được tự do, Papen đến gặp ngay các tướng lãnh quân đội để đặt vấn đề tàn sát vừa qua vì trong số nạn nhân có hai tướng lãnh. Nhưng quân đội tỏ thái độ thờ ơ và bảo Papen nên nói chuyện với Thống chế. Riêng quân đội thì rất hài lòng về vụ giết người, bọn S.A. vô kỷ luật.

Vài bữa sau, thống chế Hindenburg ra tuyên cáo nói:

‘‘Để tạo lịch sử, không nên do dự, nếu cần đổ máu thì phải đổ máu’’.

Papen thất vọng đệ đơn từ chức phó thủ tướng. Hitler chấp thuận ngay, ông không mong gì hơn là nhổ nốt cái gai bảo thủ trong nội các.

Ngày 6 tháng 7, Hitler nói trước các cấp lãnh đạo trung cấp đề cập đến vấn đề chấm dứt thời kỳ cách mạng để tiến vào thời kỳ tiến hóa.

Ngày 13 tháng 7, Hitler đọc diễn văn tại Quốc hội kể lại mọi chuyện xảy ra hôm 30 tháng 6 đổ tội cho Röhm đã toa rập với Schleicher, Bredow thông đồng ngoại bang mưu lật đổ chính thể và định ám sát lãnh tụ. Ông cho biết có 71 người bị xử bắn trong số có 19 chỉ huy trưởng S.A., 3 người tự tử, 3 đội viên S.S. bị hành huyết vì phạm tội hảm hiếp và cướp bóc. Số người khác bị đưa ra tòa và đang chờ tòa xử.

Sự thật vụ 30/6 có 1076 người bị bắn hoặc đâm chết và 1121 bị bắt giam.

Goering chấm dứt vụ này bằng bản tường trình nội vụ cho tòa án tối cao với câu kết, luận: ‘‘Luật và ý quốc trưởng là một’’ (Le droit et la volonté du Fuhrer se confondent ).

Bác sĩ Frank xin từ chức bộ trưởng tư pháp chính phủ Bavière nhưng Hitler khẩn khoản ông ở lại. Ông khuyên giải Frank đừng buồn nản, cách mạng bao giờ cũng phải sát hại, vì cách mạng có biết bao nhiêu kẻ thù muốn giết, bóp chết nó.

Ngày 20 tháng 7 - 1934, quân đội chưa hả hê được mấy ngày về vụ Röhm, Hitler đã làm cho chưng hửng với sắc lệnh tách rời S.S ra khỏi Quốc Xã để tổ chức, nhiều tiểu đoàn võ trang như quân đội lấy tên là S.S. Verifugungstruppen và Tutenkopf - Verbanbe một thứ quân đội riêng của Hitler.

Ngày 25 tháng 7 - 1934, thủ tướng Áo Dolfuss bị đảng Quốc Xã phân bộ Áo quốc ám sát. Goering, Goebbels định làm tới cho khởi nghĩa luôn thì Mussolini đem quân đội tới biên thùy Áo, nếu Đức quyết định thôn tính Áo sẽ can thiệp ngay.

Hitler thấy Mussolini cứng rắn nên lùi một bước, chỉ thay đại sứ Đức tại Áo. Von Papen thế Rieth trong khi bộ trưởng giáo dục Áo Von Schuschnigg lên thay Dolfuss. Đảng Quốc Xã Áo bị quân đội, cảnh sát đè bẹp phải rút qua Nam Tư. Tuy nhiên Áo quốc mất Dolfuss kể như không còn ai chống Quốc Xã đến cùng nữa vì Schuschnigg là người luôn luôn rụt rè.

Ngày 31 tháng 7 năm 1931, bệnh tình thống chế Hindenburg nguy kịch lắm rồi, ông già cho gọi Hitler tới Neudeck để chăn chối. Hitler đáp máy bay đến nơi, ở suốt một ngày trong phòng Hindenburg trình bày quốc sự.

Ngáy 1 tháng 8 Hindenburg hấp hối. Hitler liền ký đạo luật sửa đổi hiến pháp kể từ ngày thống chế từ trần, thủ tướng sẽ kiêm luôn trách nhiệm quốc trưởng.

Đạo luật trắng trợn chẳng cần biết phép nước gì hết. Nhưng cũng không thấy ai chính thức lên tiếng phản đối.

Thống chế Hindenburg thở hơi thở cuối cùng hôm 2 tháng 8. Sắc luật kia đem thi hành gọn ghẽ khỏi qua quốc hội bàn cãi dù là bàn cãi giả vờ. Hitler nghiễm nhiên trở thành quốc trưởng Đức. Ngay tối đó, toàn thể quân đội đại diện bởi tướng lãnh cao cấp làm lễ tuyên thệ trung thành với Quốc Trưởng. Hitler đổi danh xưng là Reichswehr ra Wehrmacht [1]

Hitler phải làm gấp vụ tuyên thệ vì sự phe bảo thủ có thì giờ chuẩn bị chống đối chăng.

Để mị dân, Hitler ấn định ngày 19 tháng 8 sẽ có cuộc trưng cầu dân ý về vị quốc trưởng mới.

Trái với ý muốn của người quá cố, đám tang Thống chế Hindenburg được cử hành rầm rộ để đưa linh cữu Thống chế chôn tại đài kỷ niệm trận Tanneberg.

Hitler lợi dụng cơ hội đọc bài diễn văn gọi lòng yêu nước cảm động. Rồi ký sắc lệnh ân xá cho 1124 tù nhân bắt sau vụ Röhm âm mưu làm phản.

Ngày 10 đến 18 tháng 8, vận động trưng cầu dân ý hết sức tưng bừng thì có tin Hindenburg đã làm chúc thư qua sự giúp đỡ của Von Papen. Thế là vận động trưng cầu dân ý chuyển thành cuộc săn đuổi lá chúc thư kia. Ai giữ nó? Cơ quan tình báo đảng và chính quyền đổ sô vào việc tìm kiếm. Mãi sau mới ra, nó nằm trong nhà viên bí thư của Von Papen tên Tschirschky mà Quốc xã vừa bắt nhốt trong trại tập trung. Lẽ ra chúc thư phải giao cho con trai Thống chế thì Tschirschky đã tự ý cất dấu. Nó gồm hai bản, bản thứ nhất Thống chế tỏ ý tin tưởng ở thủ tướng Hitler, bản thứ hai Thống chế mong muốn sau khi ông qua đời, nước Đức sẽ trở lại chế độ quân chủ.

Hitler liền cho hủy bản thứ hai, chỉ cho công bố bản thứ nhất với lời giải thích hướng dẫn vào trưng cầu dân ý.

Ngày 17 tháng 8, trên đài phát thanh, dân chúng nghe thấy con trai của Thống chế tuyên bố thân phụ ông muốn Hitler kế vị Quốc trưởng.

Kết quả trưng cầu dân ý, Hitler được 38 triệu rưỡi phiếu thuận, 5 triệu phiếu chống.

Ngày 20 tháng 8, tờ báo đảng Volkischer Beobachter, Rosenberg viết: ‘‘ L’Allemagne, c’est Hitler: Hitler c‘est L‘Allemagne’’.

Quân đội gửi sang Quốc Trưởng một sĩ quan hầu cận, đại tá Friedrich Hossbach.

Việc trước nhất ở ngôi vị Quốc trưởng là Hitler đi gặp triết gia Oswald Spengler, tác giả cuốn sách triết lý sử: ‘‘ Le déclin de l‘Occident’’ mà Hitler đọc trước kia. Ông muốn dùng Spengler làm lý thuyết gia cho sứ mạng lịch sử vĩ đại.

Cuộc gặp gỡ làm cho cả hai đều thất vọng.

Hitler muốn Spengler hãy viết theo một số Ý nghĩ của mình.

Spengler thấy Hitler hiểu sai bét tất cả những gì mình viết.

Hitler về rồi, Spengler viết vào cuốn sổ tay:

‘‘Hắn có đủ mọi nết xấu của một đầu óc đảng phái, thiếu hẳn đức độ của một chính trị gia khai quốc, chỉ biết hùng hồ, không có tí sáng tạo nào. Thật là điều nguy hiểm... Nghĩ đến hắn mà tôi phát ớn. Mười năm nữa, hắn sẽ đưa đế quốc Đức vào đường hủy diệt ». (Hitler possède tous les défauts de l‘homme de parti, sans grands vertus de l'homme d‘Etat. Tout en lui est impulsif sans rien de créateur. C‘est un danger mortel. Je souffre terriblement quand je pense à lui. Dix ans plus tard, il n'existerait plus de Reich).

Tháng 9 -1931, đại hội đảng lần thứ 6, lần đầu tiên có sự tham dự của các đơn vị quân đội (Wehrmacht). Một tập họp vĩ đại, 500.000 người, huy động 525 chuyến xe lửa không kể xe hơi để chuyên chở, thiết lập trại giữa trời cho 250.000 người ăn ngủ. Hitler đứng chào diễn hành gồm 52.000 công nhân, 200.000 đảng viên Quốc Xã, 104.000 S.A. và 11.000 S.S.

Hitler tuyên bố ;

‘‘Đức quốc hiện là con đẻ vững chắc ngăn làn sóng đỏ đang dâng lên từ phía Đông’’.

Ein Volf! Ein Reich! Ein Fuhrer!

Một chủng tộc! Một đế quốc! Một lãnh tụ!

Đó là khẩu hiệu cho toàn dân Đức kể từ lúc Hitler làm Quốc Trưởng.

Đời sống dưới đễ tam Reich ra sao?

Hy sinh! Cho quyền lợi tập thể trước, cho mình sau.

Súng đã rồi có bơ! Thắt lưng buộc bụng đổ nhiều mồ hôi. Sản xuất và sản xuất, tiêu diệt nạn thất nghiệp. Quyền tự do báo chí bị dẹp bỏ hoàn toàn. Tuy nhiên, khác với Nga Sô Viết, báo chí quốc tế thả cửa ra vào Đức quốc, dân du lịch đến đây với mọi sự dễ dãi, tha hồ đi đây đi đó ngoại trừ những cơ sở quân sự và các trại tập trung giam tù.

Một đạo luật loại trừ dân Do Thái ra khỏi cộng đồng Đức quốc. Tất cả mọi người Đức gốc Do Thái bị tước quyền công dân. Do Thái không được kết hôn với dòng giống ‘‘Aryen’’ (chủng tộc thủy tổ của dân tộc Đức). Không buôn bán với dân Do Thái, mỗi cửa hàng bên ngoài đều treo tấm biển đề mấy chữ: ‘‘ Cấm bọn Do Thái bước vào đây’’.

Do Thái muốn mua sữa cho con không bán. Mua thuốc cho người ốm không bán. Vào khách sạn thuê phòng? Tống cổ ra ngoài đường. Dần dần Do Thái không được vào một làng, rồi một tỉnh, cuối cùng Do Thái mất hết chỗ ở và bị bắt đưa đi trại tập trung.

Chỉ có một thời gian rất ngắn ngủi, Do Thái tưởng đời sống dễ thở là tháng 8-1936 thế vận hội họp ở Bá Linh. Quốc Xã muốn phô trương chế độ nên đã ra mật lệnh cho các cửa tiệm cất cái bảng cấm Do Thái đi. Phái đoàn thể thao quốc tế đến Bá Linh thấy đời sống thật thịnh vượng, hiền hậu, hữu nghị, hạnh phúc khác xa những gì báo chí đã phóng đại về cái địa ngục Quốc Xã.

Đối với công giáo, mặc dầu Hitler là một giáo dân nhưng khi ông viết Mein Kampf, ông nhiều lần đả kích nhà thờ đã không chịu chấp nhận vấn đề chủng tộc, ông cho rằng cần phải có một vận động cải tạo tôn giáo. Do đó, điều 24 của đảng cương quyết Quốc Xã đòi: tự do tôn giáo cho những tôn giáo nào không gây nguy hại cho tinh thần chủng tộc của dân Đức.

Quốc Xã ký với tòa Thánh ‘‘Concordat’’ thừa nhận quyền nhà chung tự lý các vấn đề riêng của nhà chung.

Nhưng chỉ năm ngày sau khi ký kết, Hitler đã cho ban hành nhiều sắc lệnh nhằm cản trở hoạt động công giáo, giải tán đoàn thanh niên công giáo. Chừng một năm sau, Quốc xã cho bắt giam nhiều tu sĩ, bà sơ, lãnh tụ giáo dân về các tội dâm ô và buôn lậu tiền tệ ngoại quốc.

Một số báo chí sách vở công giáo bị cấm. Mật vụ Gestapo tra tấn để bắt các cha khai ra những lời xưng tội của con chiên. Đến nỗi Giáo Hoàng Pius VI phải đưa ra một thông dụ đặt tên là thông dụ ‘‘Nỗi buồn cháy bỏng tâm can’’ (With Burning Sorrow) để kết tội Quốc xã vi phạm hiệp đồng thỏa ước (Concordal) giao nghi ngờ, chia rẽ hận thù và vu khống Chúa Kitô cùng giáo hội.

Giáo hoàng nhận thấy chân trời nước Đức đầy màu đen của giông bão che phủ báo hiệu một thời kỳ thánh chiến tai hại.

Mục sư Tin Lành Martin Niermoeller, người chủ trương ủng hộ Quốc xã từng dùng lý thuyết bài Do Thái của Luther đi tuyên truyền cho Quốc Xã, bây giờ Tin Lành cùng chung số phận như Công giáo. Ông ân hận hành động thỏa hiệp của Tin Lành với Quốc Xã chẳng khác gì Giáo Hoàng ân hận về thỏa hiệp của Công giáo với Quốc xã. Tham vọng của Hitler về vấn đề tôn giáo có ghi trong cương lĩnh đảng là Tạo Lập một giáo hội quốc gia (National Reich Church) tiếp nối truyền thống Luther thời trung cổ chống lại tòa Thánh La Mã. Kế hoạch ấy trình bầy bằng 30 điều do Rosenberg thảo. Xin kể mấy điều chính sau đây:

- Giáo hội quốc gia của Đức đòi quyền đặc biệt kiểm soát hết thảy các nhà thờ giáo hội trên lãnh thổ Reich (Đế quốc) và coi những nhà thờ, giáo hội đó như nhà thờ giáo hội quốc gia thuộc đế quốc Đức.

Giáo hội quốc gia quyết tâm tiêu trừ tín ngưỡng Ki Tô ngoại lai xâm nhập vào nước Đức năm 800.

- Giáo đường quốc gia không có linh mục, mục sư mà chỉ có những nhà hùng biện nói chuyện.

- Giáo hội quốc gia yêu cầu ngừng ngay lực khác việc truyền bá Thánh kinh tại Đức.

- Giáo đường quốc gia sẽ không có hình các thánh và thánh giá.

- Trên bàn thờ chỉ bầy luỡi kiếm ‘‘tentonique’’ Tượng trưng cho chủng tộc Đức, đàng sau là dấu chữ ‘‘Vạn’’.

Văn hóa Đức tiến tới hoàn toàn Quốc xã hóa. Buổi tối ngày 10 tháng 5 năm 1933, sau ngày Hitler làm Thủ tướng bốn tháng rưỡi, tại Bá Linh vào nửa đêm có đám biểu tình rước đuốc của hàng ngàn sinh viên diễn hành xong, những cây đuốc chất thành một đống lửa cháy hừng hực trên công trường Unter den Linden ngay trước cửa trường đại học Bá Linh. Sinh viên chạy đi mang đến cả vạn cuốn sách ném vào đống lửa rồi vỗ tay reo hò ca hát. Goebbels hả hê đứng cười. Sách bị đốt là của nhiều tác giả Đức nổi danh quốc tế như Thomas Mann, Stefan Zweig, Erich Maria Remarque, Walther Rathenau, Albert Einstein, Jacob Wassermann, Heinrich Mann, Alfred Kerr. Không phải tác giả Đức mà thôi, sách của tác giả nước ngoài cũng bị ném vào dàn thiêu như Hayelock Ellis, Upton Sonclair, H.G Wells, André Gide, Zoala, Proust.

Sách của những tác giả kể trên bị kết tội là phá hoại gốc rễ tư tưởng dân tộc Đức, phá hoại gia đình người Đức và làm bạc nhượctinh thần phấn đấu của nhân dân Đức.

Trước đống tro tàn của sách vỡ, Goebbels nói ‘‘Ngọn lửa đã đốt cháy hết tàn dư của kỷ nguyên cũ, đốt sáng lên kỷ nguyên mới để tâm hồn dân tộc Đức từ nay thêm sức mạnh sáng tạo’’.

Ngày 22 tháng 9 năm 1933, Hitler cho thiết lập trung tâm văn hóa đặt dưới quyền lãnh đạo của Goebbels. Trung tâm cai quản bảy sớ văn hóa mỗi sở phụ trách một ngành: Họa, nhạc, kịch, báo chí, văn, phát thanh và phim ảnh.

Tất cả mọi người muốn làm văn nghệ đều bị kiểm soát chặt chẽ bởi trung tâm văn hóa. Ai có những hành vi hoặc quá khứ chính trị không họp với chế độ đều bị gạt ra.

Chính sách Quốc xã hóa văn hóa đã làm cho văn hóa Đức suy tàn, sức sáng tạo yếu hẳn. Nhiều nhà văn bỏ trốn nước Đức. Từ bộ môn nhạc Đức đứng khựng lại không bay vọt lên như thời kỳ còn Mozart, Bach. Beethoven, Brahms, nhạc của Mendelssohn bị cấm vì nhạc sĩ là một tên Do Thái. Về bộ môn hội họa Hitler cho xếp vào một só những họa phẩm của Cezanne, Van Gohg, Gauguin, Matisse, Picasso, Koposchka, Grosz vì ông cho đó là nghệ thuật sa đọa vô ý thức. Làm vậy Hitler rất sung sướng đã trả được mối hận về sự thất bại của mình trong ước nguyện trở thành một đại danh họa.

Ngày 30 tháng 4 năm 1934, Bernard Rust được Hitler cất nhắc lên làm bộ trưởng bộ Khoa Học, Giáo Dục và Văn Hóa nhân dân. Rust là bạn thân của Hitler, gia nhập Quốc Xã từ 1922, làm trưởng phân hộ Quốc Xã vùng Hanovre. Xuất thân là một ông giáo tỉnh lẻ bị mất việc vì đã tuyên truyền cho chủ nghĩa Quốc Xã cho nên chính quyền Cộng hòa đuổi. Khi làm bộ trưởng giáo dục trong chính phủ năm 1933, Rust tuyên bố về thành tích của mình đã mau chóng tiêu diệt cái tệ trường học là nơi làm trò nhào lộn trí thức.

Hitler trong cuốn Mein Kampf từng đề cập tới giáo dục với ý kiến:

‘‘ Toàn thể giáo dục quốc gia không nhằm nhồi vào sọ con người hàng mớ trí thức mà trước hết nhằm đào tạo thể chất cường tráng đến tậnxương tủy’’.

Từ thuở thiếu thời Hitler vốn đã ghét cay ghét đắng những giáo sư kênh kiệu mà ông cho rằng đầu óc đặc sệt vì sự chật chội của những trí thức vô bổ, vô ích.

Hitler diễn thuyết nói: ‘‘ Con cái quý vị sẽ là của chúng tôi. Chế độ Reich mới sẽ đem hết sức lực săn sóc cho thanh niên’’.

Trường học Đức từ lớp vỡ lòng lên đến đại học đều Quốc xã hóa thật mau. Từng bài giảng đều thay đổi viết lại dưới ánh sáng của Mein Kampf. Mein Kampf được coi làm ngôi sao chỉ đạo cho sư phạm. Thầy nào không thấm nhuần ánh sáng ấy sẽ bị sa thải. Cho chắc hơn, thanh niên còn đưọc gửi đến các trường mở riêng biệt chỉ dạy về chủ nghĩa Quốc xã. Giáo viên, giáo sư bắt buộc gia nhập Đoàn giáo chức Quốc xã có nhiệm vụ phối hợp ý thức hệ quốc xã với giáo dục.

Trước 1933, bậc tiểu học do giới chức địa phương điều khiển, đại học do chính quyền từng bang điều khiển. Bây giờ tất cả phải đặt trong luật lệ thép của bộ giáo dục Reich tức chính quyền trung ương. Càng về sau, muốn dạy học trước hết phải có điều kiện đã từng ở trong S.A. hoặc đã tham dự đoàn Lao động Quốc xã.

Lịch sử hoàn toàn bị gian tạo, thí dụ khi dạy về dân tộc Do Thái thì dân tộc này là lũ người phù thủy chuyên reo rắc độc hại cho nhân loại, khi dạy về dân tộc Đức thì đây là một chủng tộc siêu việt, xứng đáng làm chủ mọi chủng tộc khác. Bất cứ khoa học nào cũng do dân tộc German tìm ra. Các trường dạy hóa học German, vật lý học German, toán học German, các nhà bác học Einstein, Kranck, Haber, Warburg v.v. hoặc bị bắn hoặc bỏ trốn ra nước ngoài. Sau này nhìn về quá khứ hồi đệ tam Reich, giáo sư Röpke phải hạ bút viết: ‘‘Thật là đúng một cảnh nhà chứa làm ô uế cho lịch sử Đức’’. (It was a scene of prostitution that has stained the honorable history of German).

Quốc xã đặt trọng tâm hoạt động giáo dục vào đám thanh niên. Từ hồi đảng chưa nắm chính quyền đã cho thành lập đoàn thanh niên Hitler.

Thủ lãnh thanh niên Đức là Baldur von Schirach, lên chức vụ này vào ngày 17 tháng 6 năm 1933 lúc Schirach mới có 26 tuổi và nguyên là trưởng phân bộ sinh viên Quốc Xã.

Trên danh nghĩa đoàn thanh niên nằm trong bộ giáo dục nhưng thực tế thì Schirach trực tiếp nhận lệnh của Hiller.

Thanh niên từ 6 đến 10 tuổi trên toàn quốc đều phải gia nhập đoàn thanh niên Hitler. Bố mẹ sẽ bị phạt tù nếu ngăn cấm con em không cho trở thành đoàn viên thanh niên Hitler.

Từ 10 đến 14 tuổi, phải học tập tư tưởng Quốc Xã và làm quen với đời sống tập thể.

Từ 10 đến 14 tuổi phải vào học trường thể dục để tập luyện cho quen với kham khổ, khó nhọc.

Từ 14 đến 18 tuổi mới chính thức là một thanh niên dân tộc (Jungvolk).

Khi chính thức được nhân làm ‘‘ Jungvolk’’ thanh niên phải đọc lời thề sau đây:

‘‘ Trước sắc cờ màu máu, đại diện cho lãnh tụ tối cao của chúng ta, tôi thề sẽ đem hết sức lực, tâm trí cống hiến cho Adolf Hitler, vị anh hùng cứu quốc, tôi thề sẵn sàng hy sinh tính mạng cho người, xin Thượng Đế giúp tôi’’.

Vào cuối năm 1938, tính tất cả có chừng gần 8 triệu thanh niên Hitler.

Trên lãnh vực thanh niên Quốc Xã hoàn toàn thành công, trong khi thanh niên các nước Tây Âu sống trụy lạc thì thanh niên Đức có một nếp sống bền bỉ tháo vát và sung mãn tinh thần chiến đấu làm thành một kho tàng nhân lực cho mộng bá chủ Âu Châu của Hitler sau này.

Nói đến kinh tế Quốc Xã thì phải nhận rằng đây là một phép lạ. Không ai có thể ngờ Đức quốc lấy lại sức mạnh kinh tế mau lẹ như vậy. Tiêu sơ, hoang tàn đến thế mà chỉ năm năm sau, nước Đức hệt như tổ ong, nhà máy, tiếng máy chạy vù vù bận rộn như bầy ong.

Công đầu cho kinh tế Quốc xã là của bác sĩ Schacht. Nhờ sự thành công của Schacht mà quân đội hùng mạnh Đức mới tái sinh, bởi chương trình của Schacht nên từ tháng 9 -1934 là Tổng động viên nhân lực cho kinh tế chiến tranh.

Năm 1936 Đức đã thừa khả năng tự túc cho bốn năm nếu bị phong tỏa kinh tế.

Ghi chú thích:

[1] Reichswehr là quân lực chỉ có 100.000 người do hóa hội Versailles cho phép. Đổi tên mới, Hitler muốn chứng tỏ từ giờ phút này quân lực Đức không bị ràng buộc bởi hiệp ước Versailles nữa.)