Chương 20 CON ĐƯỜNG CHIẾN TRANH

Kể từ giờ phút này, tôi chỉ là một

binh sĩ đứng đầu đế quốc Đức. Tôi

sẽ lại mặc thêm lần nữa bộ nhung

phục, thứ quần áo thiêng liêng và

quí báu nhất đối với tôi. Tôi sẽ chỉ

cởi bỏ nó khi nào chúng ta đại

thắng hoặc tôi sẽ gửi thây nơi

chiến địa.

ADOLF HITLER

Hans Dieckhoff, một viên chức cao cấp trong bộ ngoại giao Đức nói với bộ trưởng Ribbentrop:

- Thôn tính được Áo quốc rồi chúng ta phải theo gương Bismarck ngày xưa dành nhiều năm để củng cố trước khi làm gì khác.

Ribbentrop cười đáp:

- Cả ông lẫn Bismarck đều không hiểu rõ sức mạnh của Quốc Xã.

Tất cả mọi người thân cận Hitler đều đánh giá quá cao sức mạnh Quốc Xã. Quốc Xã mạnh thật nhưng nhược điểm của chính sách Hitler là không biết dừng lai, nhược điểm này từng làm sụp đổ tan tành sự nghiệp Napoleon.

Tính xong nước Áo chưa được mấy ngày đã cho đòi Sudeteland, bây giờ Hitler quay sang Ba Lan buộc phải trả cho Đức đất Dantzig. Đổi lại, Hitler hứa ủng hộ Ba Lan đòi một phần Ukraine của Nga về. Chính phủ Ba Lan dưới sự điều khiển của đại tá Beck, người kế vị thống chế Dilsudski, hãy còn yếu thế đối với chính trị nội bộ vì ông không có quyền tuyệt đối như thống chế.

Vì vậy, Beck không dám thẳng thừng đối phó hay chấp thuận, hoặc từ chối, chỉ tìm kế hoãn binh kéo dài thêm ngày nào hay ngày ấy. Ông trả lời với Ribbentrp để thăm dò dư luận xem đã.

Ribbentrop cho điều kiện chậm lắm là mùa thu 1939, Ba Lan phải giải quyết vần về Dantzig. Xứ Lithuanie nhỏ bé không muốn động đến đế quốc Đức nên tự ý trả lại cho Đức tình Memel mà được chia phần năm 1923.

Trước sự lộng hành của Hitler, Anh quốc liền ban bố lệnh cưỡng bách tòng quân và gửi văn thư cho Ba Lan sẵn sàng dùng võ lực bảo vệ Ba Lan trong trường hợp nước này bị Đức xâm lăng.

Anh Pháp mở rộng trận tuyến kéo Nga, Sô, Thổ Nhĩ Kỳ liên minh chống Đức.

Tin vào sự bảo đảm của Anh Pháp, Ba Lan ban bố lệnh tổng động viên, tỏ thái độ cứng rắn trong cuộc thương thuyết về Dantzig.

Cuối tháng 3-1939, Hitler bảo tướng Keitel hãy sửa soạn kế hoạch đánh Ba Lan, tiêu diệt Ba Lan không phải vì Dantzig mà là tiêu diệt một động lực chính trị đe đọa Đức. Cơ hội đến, chúng ta sẽ dựng cho vùng này một quốc gia mới: quốc gia Ukraine. Kế hoạch cần hoàn tất trước tháng 9.

Tháng 4-1939, Mussolini đem quân chiếm nước Albanie, nại cớ Ý cũng cần phải đặt lại vấn đề lãnh thổ tại Âu Châu.

Tổng thống Mỹ liền gửi thông điệp cho Đức Ý kêu gọi xin tôn trọng lãnh thổ các nước nhỏ yếu, nước Mỹ sẵn lòng đóng vai trung gian hòa giải.

Hitler hiểu lờ mờ về nước Đức mặc dầu Goering, Schacht, Neurath và đại sứ Đức tại Mỹ Dieckhoff đã nhiều lần trình bày báo cáo tính chất quan trọng của Mỹ đối với thế giới trong tương lai. Hitler vẫn không chịu nghe vì nó trái hẳn với những điều ông nghĩ. Theo ông, Mỹ quốc chỉ là chỗ lùi của giống Anglo-saxon đang bị sa đọa bởi bọn Do Thái. Hitler hoàn toàn không để ý đến sức mạnh kinh tế của Mỹ.

Ba Lan động viên, cho báo chí chửi Đức, Anh Pháp tiến hành chính sách bao vây Đức. Bây giờ đến lượt Mỹ dở trò can khéo làm cho Hitler tức giận vô cùng.

Ngày 28 tháng 4-1939, Hitler đọc diễn văn tại Quốc Hội để trả lời thông điệp của tổng thống Mỹ. Ông nói:

“Ngài tổng thống Roosevelt! Tôi hiểu đất đai rộng lớn và tài nguyên dồi dào của nước ngài đã khiến ngài nghĩ rằng Hoa Kỳ có trách nhiệm với lịch sử thế giới, có trách nhiệm với số phận của các nước nhỏ. Còn tôi, thưa ngài, tôi được đặt trong một khung cảnh hẹp hơn,khiêm tốn hơn.

Ngoài tôi nắm quyền điều khiển quốc gia thì nước tôi gần như hoàn toàn sụp đổi chỉ vì tin tưởng vào lời hứa của thiên hạ, chỉ vì đã tin cậy những chính phủ dân chủ. Kể từ ngày đó, tôi chỉ biết có một sứ mạng hết sức đơn giản, tôi không cảm thấy mình mang trách nhiệm gì với thế giới bởi lẽ thế giới có bao giờ mang trách nhiệm gì với dân nước tôi. Sứ mạng theo tôi quan niệm, do trời đất giao phó, là phụng sự dân tộc và chỉ một mình dân tộc chúng tôi thôi. Tôi đã sống ngày đêm với mục tiêu duy nhất: lấy lại sự hùng mạnh của dân tộc, vì cả thế giới đã bỏ rơi nó. Rồi tôi đưa nước Đức ra khỏi tình trạng hỗn loạn để lập lại trật tự, đẩy mạnh sản xuất vọt lên. Rồi tôi đem việc làm hữu ích đến cho bẩy triệu người, chẳng những nước Đức bây giờ đã thống nhất trên chính trị mà còn được tái võ trang như một cường quốc. Tôi đã xé từng tờ một của bản hiệp ước chứa đựng 448 điều khoản áp bức tồi bại không dân tộc nào trên thế giới hay con người nào có thể chịu nổi.

Tôi đã lấy lại cho nước Đức những tỉnh mà người ta ăn cướp của Đức năm 1919, tôi đã đem hàng triệu người dân Đức trở về với đất mẹ, sao bao năm bị đày ải khổ cực, tôi đã xây dựng lai đất sống cho dân tộc.

Và thưa ngài Roosevelt, tôi đã hoàn thành sứ mạng nhưng không làm đổ một giọt máu của dân Đức cũng như của dân nước khác, tôi không hề gây đau khổ chiến tranh.

Tôi, 21 năm trước đây chỉ là một công nhân vô danh và một người lính không tên tuổi của dân tộc tôi, tôi đã thực hiện tất cả bằng cố gắng cùng với sức mạnh của tôi.

Còn ngài, thưa tổng thống Roosevelt, công việc của ngài dễ hơn tôi nhiều. Ngài thành tổng thống Mỹ năm 1933, cùng một năm tôi lên địa vị thủ tướng Đức. Ngay từ ngày đầu, ngài đã ngồi ghế nguyên thủ của một quốc gia giầu bậc nhất trên thế giới với tài nguyên thiên nhiên bao la. Mặc dù dân số Hoa Kỳ không hơn dân số Đức quá một phần ba mà đất sống Hoa Kỳ gấp 15 lần đất sống của Đức. Nhờ những điều kiện ấy nên ngài mới rỗi rãi thì giờ chú ý đến các vấn đề thế giới. Còn những gì tôi làm tuy nhỏ bé lắm nhưng tôi quí trọng chúng vì chúng là của dân tộc tôi. Vả chăng tôi chưa hề bao giờ vượt khỏi phạm vi công bằng, tiến bộ, hạnh phúc và hòa bình của nhân loại”.

Đoạn cuối diễn văn Hitler tỏ ý mong muốn ký hiệp ước bất khả xâm phạm với bất cứ quốc gia nào. Đan Mạch, Esthonie, Lettonie đều hưởng ứng, cả ba hiệp ước được hoàn tất mau chóng.

Quan sát viên quốc tế về chính trị nhận thấy một điều quan trọng là mấy tháng nay Hitler không đả động gì đến Liên Bang Sô Viết khác hẳn với những năm 1936, 37, 38 mà không một bài diễn văn nào Hitler không công kích Nga như một kẻ chuyên phá quấy hòa bình Âu Châu.

Tiếp tân thường niên các ngoại giao đoàn hôm đầu niên dương lịch Hitler đã nói chuyện khá thân mật với đại sứ Nga Merekalov. Đến tháng 4, Nga sai sứ giả ướm Quốc Xã về sự nối lại bang giao thân thiện giữa Nga-Đức. Từ ngày có hội nghị Munich, Nga không tin tưởng ở các cường quốc Anh-Pháp có thể giúp Nga trong trường hợp Nga bị Đức tấn công.

Tại đại hội cộng sản lần thứ 18, Staline tuyên bố: “Nga chẳng dại gì thò tay gắp hạt dẻ nóng cho người khác”.

Hitler hiểu và thông cảm lời tuyên bố trên ý muốn bóng gió đến việc không chấp nhận kiểu đồng minh giơ lưng chịu đấm như hồi 1914 nếu Nga dãn ra thì vấn đề Anh bảo vệ Ba Lan sẽ yếu hẳn. Do đó Hitler áp dụng chính sách ngoại giao mới đối với Nga.

Tháng 6-1939 Staline cho thay ủy viên Litvinov, người thân Tây phương bằng Molotov trong chức vụ bộ trưởng ngoại giao.

Tháng 6-1939, Hitler họp quân sự cao cấp để cho các tướng hải lục không quân hiểu rõ về tình hình quốc nội và quốc tế. Ống nói công cuộc đưa 80 triệu dân Đức về một khối nay đã hoàn toàn thành công nhưng về mặt sinh sống cho khối người đó chưa có gì đảm bảo, cần phải giải quyết gấp. Đức chẳng còn lối thoát nào hơn là mở rộng đất sống sang Ba Lan. Tuy nhiên, phải tránh gây rắc rối cùng Anh Pháp, nhất là đừng để Anh Nga đồng minh nên Đức tính cải thiện bang giao với Nga vì bất cứ sự liên kết nào giữa Anh và Nga đều có nghĩa là chiến tranh. Bởi thế bây giờ Anh là kẻ thù chính.

Trường hợp phải đánh nhau với Anh thì Đức cần có kế hoạch qui mô rộng lớn hơn, trên bộ, dưới biển và trên trời, Đức sẽ chiếm Pháp, Bỉ, Hòa Lan để làm căn cứ. Hitler yêu cầu các tướng lãnh nghiên cứu ngay tránh sự bất ngờ kém vế.

Trong khi thực hiện những toan tính quân sự, Hitler đẩy mạnh chiến dịch ngoại giao để tranh thủ Nga, Hung Gia Lợi, Lỗ Mã ni, Thổ Nhĩ Kỳ cốt để cho các nhà ngoại giao tin rằng Quốc Xã chủ trương hòa bình chứ không có ý định chiến tranh.

Tháng 8-1939 tình hình căng thẳng giữa Ba Lan và Đức về vấn đề Dantzig.

Kiểm điểm lực lượng, tướng lãnh cho Hitler biết Đức có thể đương đầu với Anh Pháp nếu Nga đứng ngoài vòng chiến.

Ý phái Ciano qua gặp Hitler để thăm dò thì Hitler bảo với Ciano là Đức muốn chiến tranh.

Khi Ciano về rồi. Hitler lệnh cho tướng Halder thảo một kế hoạch đánh chiếm Ba Lan thật nhanh không kéo dài quá 15 ngày.

Một phái đoàn Anh-Pháp cấp tốc bay sang Nga để bàn về vụ Ba Lan. Nga đòi Anh Pháp chấp thuận cho Nga đưa quân vào Ba Lan thì mới gia nhập đồng minh. Anh Pháp từ chối. Staline liền quay sang Đức.

Ngày 20 tháng 8, kế hoạch chuẩn bị đánh Ba Lan hoàn tất chỉ còn chờ lệnh của Hitler.

Ngày 23 tháng 8, Ribbentrop ký vào bản hiệp ước bất xâm phạm và một mật ước với Nga chia nhau lãnh thổ Ba Lan.

Ngày 29 tháng 8, Hitler đòi trưng cầu dân ý tại Dantzig buộc Ba Lan phải trả lời trong vòng 24 giờ.

Ba Lan ban bố lệnh tổng động viên ngày 30 tháng 8.

Himmler và Heydrich được giao phó nhiệm vụ cho người mặc giả quân Ba Lan đến phá đài vô tuyến viễn thông của Đức ở Gleiwitz. Nửa đêm 31 tháng 8, đài nói trên bị bắn phá.

Sáng ngày 1 tháng 9, hồi 4 giờ 45, quân Đức ào ạt tiến đánh Ba Lan. Đài phát thanh Đức nói đây là hành động tự vệ của Đức vượt biên giới Ba Lan để phản công chứ không để tấn công.

Buổi trưa, Quốc Hội triệu tập phiên bất thường đưa ra đạo luật Dantzig trở về Đức quốc.

Ngày 3 tháng 9 hồi 9 giờ sáng, đại sứ Anh đến dinh Quốc Trưởng Đức đưa ra tối hậu thư của chính phủ Anh đòi Đức trong vòng hai tiếng đồng hồ phải cho lệnh rút quân Đức ở Ba Lan về. Tiếp theo là đại sứ Pháp cũng tới với một hành động tương tự.

Thời hạn qua đi, Hitler không trả lời.

Anh quốc chính thức tuyên chiến với Đức lúc 11 giờ.

Quân Ba Lan chiến đấu rất gan dạ nhưng không chống nổi với sư đoàn thiết giáp, sư đoàn cơ giới hùng mạnh tối tân của Đức. Không quân Đức chiếm ưu thế tuyệt đối trên nền trời Ba Lan.

Đây là đầu tiên, thế giới biết mùi chiến tranh chớp nhoáng (Blitzkrieg) mà Hitler thường nhắc đến. Cuối tuần thứ hai, quân lực Ba Lan hầu như tan vỡ, bẩy phần mười lãnh thổ rơi vào tay Đức. Còn lại thủ đô Varsovie và tỉnh Modlin vẫn tiếp tục cầm cự. Ở thế thắng nhưng Hitler không đưa ra đề nghị hòa bình để cho Ba Lan thương thuyết. Tức giận đã làm cho Hitler nhất định đòi sóa bỏ Ba Lan trên bản đồ chính trị.

Quân Đức tiến quá mau làm cho Nga ngạc nhiên và lo ngại. Nga phải nhanh chân thời mới kịp chiếm đóng đất Ba Lan mà hiệp ước Nga Đức chia phần với nhau.

Ngày 17 tháng 9, Staline tung toàn lực vào Ba Lan và mấy ngày sau, hai cánh quân Nga Đức bắt tay nhau tại Brest Litovsk.

Quân Nga tràn cả dọc biên giới Hung Gia Lợi. Ribbentrop liền bay sang Nga lần nữa để nói chuyện lại vấn đề Ba Lan. Lần này Staline đặt điều kiện yêu cầu:

a) Đức từ bỏ mọi giải pháp chính trị như thành lập chính quyền Ba Lan mới như vậy có thể gây xung đột Nga Đức.

b) Chia hẳn Ba Lan ra làm hai, Nga chiếm một nửa, Đức chiếm một nửa.

c) Xứ Lithuanie trả về vùng ảnh hưởng Sô Viết, Nga sẽ nhượng lại miền Trung Ba Lan cùng với tỉnh Lublin. Mỏ dầu Borislav-Drohobyez về tay Nga.

Thế là Đức đánh cho Nga sơi. Hitler tất nhiên không thể hài lòng với sự trả giá quá đắt của mật ước Nga-Đức. Tuy nhiên, tình hình chưa cho phép xé nó, Hitler ra lệnh cho Ribbentrop nhận gộp tất cả mọi điều kiện của Staline.

Ngày 6 tháng 10, Hitler ra trước quốc hội để nói kết quả chiến dịch Ba Lan, đồng thời tỏ bày thiện chí hòa bình với Anh Pháp. Ông nói: “Không có lý do chiến tranh giữa Đức với hai cường quốc phía Tây. Mục tiêu của tôi đối với Pháp là xóa bỏ mọi liên hệ thiếu thiện chí để cho hai nước có thể chịu đựng được nhau. Đức không có gì phải dành dật với Pháp, ngay cả vấn đề Alsace-Lorraine. Tôi luôn luôn tỏ ý muốn đào sâu chôn chặt những mối hằn học cũ giữa hai nước. Tôi đã hăng say cổ súy cho sự liên minh Anh-Đức, nhiệt thành tán hưởng tình hữu nghị Đức-Anh. Tôi nghĩ Âu Châu ngày nay chỉ có thể hòa bình nếu Anh và Đức có thể thỏa thuận được với nhau…”

Sau bài diễn văn, báo chí Đức đăng hàng tít lớn: “Hitler offre la paix! Pas de guerre contre la France et l’ Angleterre!”

Chẳng có một đề nghị rõ rệt nào trong bài diễn văn.

Thủ tướng Daladier (Pháp) lên tiếng trả lời hôm mồng 10, thủ tướng Anh Chamberlain hôm 12. Cả hai bác bỏ luận điệu tuyên truyền của Quốc Xã.

Báo chí Đức hôm 13 nhất loạt đả kích lời lẽ trong diễn văn của hai thủ tướng Anh Pháp là đã khước từ bàn tay thân thiện của Quốc Trưởng Đức để chọn con đường chiến tranh.

Ngày 27 tháng 9-1939, Hitler ký vào lệnh số 6 (Directive No 6) mà ngay điều 1 có ghi như sau:

“Nếu rõ ràng trong tương lai gần nhất, Anh và Pháp không muốn chấm dứt chiến tranh thì tôi quyết định trả lời họ một cách tích cực, mạnh bạo và nhanh chóng” (S’il devenait evident, dans un avenir immediat que l’ Angleterre et la France ne desirent pas mettre fin a la guerre, je suis decide a repondre activement et agressivement a bref delai).

Tướng lãnh sợ đại chiến xẩy ra thì Đức chưa đủ nhân lực, vật lực cung ứng cho một chiến trường quá lớn nên tới tấp đưa ra những lời khuyến cáo chớ mạo hiểm. Họ đã bàn với nhau nếu cần sẽ làm đảo chánh để tránh tai họa cho tổ quốc. Tướng lãnh chống chiến tranh gồm có: Halder, Brauschitsh, Beck (cựu tổng tham mưu trưởng), Thomas, Oster (phản gián) và hai đại sứ Goerdeler, Hassell. Ở Đức hiện tại chỉ có lựu lượng quân sự mới đủ sức đảo chánh. Các người âm mưu bàn bạc với nhau sẽ quyết định sau 5 tháng 11 là ngày tướng Brauchitsh gặp Hitler.

Không rõ vì sao Brauchitsh bỗng từ bỏ ý định đảo chánh và chỉ cho anh em biết Hitler dự tính ngày 12 tháng 11 là khởi sự tấn công.

Ngày 8 tháng 11, Hitler tới Munich họp thường niên với các cựu đảng viên Quốc Xã ở Burgerbraukeller, khác với mọi lần, ông nói vài lời rồi đi ngay. Ra khỏi tòa nhà chừng mười phút thì một tiếng nổ long trời tàn phá Burgerbraukeller, giết nhiều đảng viên và làm bị thương một số khác.

Khi Hitler hay tin, mắt ông sáng lên, nói:

“Bây giờ tôi vững tâm rồi. Tôi rời khỏi Burgerbraukeller sớm hơn mọi lần chứng tỏ trời còn tựa, cho tôi hoan thành sứ mạng”.

Gestapo bắt được kẻ khủng bố, hắn tên Elser. Khám trong người hắn có tấm ảnh chụp tòa nhà và vài tài liệu liên hệ với cộng sản.

Goebels khai thác vụ mưu sát bằng một chiến dịch chửi rủa bọn đê hèn chủ hòa. Nhưng dân Đức tỏ vẻ nghi ngờ vì Gestapo đã tính giờ phút quá sát nút đến đỗi không thể tin nổi.

Ngày tấn công phải hoãn lại, lý do thời tiết xấu.

Mãi tới ngày 23 tháng 11, Hitler mới triệu tập các tướng lãnh để thuyết phục họ.

Ông nói:

“Tất cả đã được quyết định, chỉ còn chờ giờ giấc nữa thôi. Từ thời Bismarck, nước Đức không bao giờ sợ chiến đấu trên hai mặt trận. Hiệp ước ký với Nga chẳng có gì bảo đảm chắc chắn nhưng nếu kéo dài thì thời gian có lợi cho đối phương hơn là cho Đức. Ta sẽ đánh nước Pháp trước, sự trung lập của Bỉ và Hòa Lan không quan trọng. Một khi chúng ta thắng thì ai dám trách chúng ta vi phạm? Mọi hy vọng thỏa hiệp đều là quan niệm trẻ con, chỉ có thắng hay thua. Vấn đề không quan hệ riêng cho số phận Đức Quốc Xã mà cho cả tương lai Âu Châu. Trong lịch sử, chưa có ai làm nổi điều tôi sắp làm. Đời tôi không đáng kể, điều quan trọng là dân tộc Đức. Ngày nào tôi còn sống, tôi phải mang chiến thắng về tổ quốc. Tôi sẽ thắng hoặc tôi sẽ chết”.

Nhưng Hitler cũng không thuyết phục nổi các tướng lãnh đã đầy kinh nghiệm binh nghiệp.

Về phía tướng lãnh, họ tự biết không thể làm gì để Hitler từ bỏ quyết định nên đành chỉ dựa vào cớ bất lợi thời tiết mà trì hoãn đến năm 1940.

Tháng 12 năm 1939, quân Nga chiếm nước Phần Lan. Dân Ý biểu tình chống đối bằng khẩu hiệu: “Mort aux Russes! “

Mussoline gửi điệp văn cho Hitler nói: “Dù Ý có tận tình giúp Đức về mặt quân sự thì Đức cũng không thể nào đánh quị nổi Anh Pháp hay chia rẽ họ. Xin đừng ôm ấp ảo tưởng. Hơn nữa, Hoa Kỳ chắc chắn chẳng thể ngồi yên nhìn các quốc gia dân chủ hoàn toàn bại trận. Tốt hơn nên tìm một thỏa hiệp”.

Hitler ra lệnh cho các nhân viên bộ ngoại giao không được phê bình, công kích Nga Sô về vụ Phần Lan. Ông thừa hiểu hành động Nga củng cố sức mạnh tại vùng Baltimore rõ ràng là để đề phòng một cuộc tấn công của Đức. Nhưng tình thế hiện tại, hợp tác với Nga là một chính sách cần thiết trên cả ba mặt: chính trị, kinh tế và chiến lược.

Nhiều hiệp ước mậu dịch được ký kết. Nguyên liệu Nga thật quan trọng cho Đức. Năm đầu Nga cung cấp 1 triệu tấn ngũ cốc, 900.000 tấn xăng, 500.000 tấn phốt phát, 100.000 tấn bông.

Từ hợp tác kinh tế, hai nước tiến sang hợp tác chính trị.

Mùa thu 1939, Nga tuyên truyền theo dọng điệu Đức đổ trách nhiệm gây chiến tranh lên đầu các cường quốc phương Tây, chia nhau vùng ảnh hưởng Đông Bắc Âu cùng ép Thổ Nhĩ Kỳ theo đuổi chính sách trung lập. Tuy nhiên, điều mà Hitler đắc ý nhất nằm vào lãnh vực chiến lược. Ông có thể yên chí mặt Đông để tấn công mặt Tây, khỏi phải làm chiến tranh trên hai trận tuyến, theo ông, hiệp ước Nga-Đức có giá trị bằng 50 sư đoàn. Nếu không ký hiệp ước đó thì Đức phải có bằng ấy quân để bảo vệ mặt Đông.

Cả Staline lẫn Hitler đều quan niệm việc lợi dụng hiệp ước chỉ có tính cách tạm thời. Hiện tại, Staline được lợi hơn nhưng Hitler bất chấp Nga trung lập để cho Đức rảnh tay là tốt rồi. Khi nào đè bẹp cường quốc Tây phương xong, Đức sẽ đặt lại vấn đề, đâu có khó khăn gì.

Việc Nga xâm lăng Phần Lan làm đảo lộn hẳn tình thế. Anh-Pháp quyết định giúp Phần Lan. Đức sợ nếu để quân Anh-Pháp vào Phần Lan qua ngả Na Uy thì mệt cho Đức vô tả.

Kỹ nghệ Đức có một nhược điểm là phải lệ thuộc vào mỏ sắt Thụy Điển. Mỗi năm Đức tiêu thụ chừng 15 triệu tấn sắt thì Thụy Điển chiếm hết 12 triệu tấn. Quân đồng minh ở Na Uy mà cắt đứt đường giao thông trên biển giữa Đức với Thụy Điển thì Đức nguy khốn ngay.

Đô đốc Raeder đề nghị cùng Hitler nên xuống tay trước phỗng tay trên Na Uy. Hitler ưng thuận và cho gọi Alfred Rosenberg hiện là chỉ huy trưởng các đảng Quốc Xã hải ngoại, rất sành các vấn đề Bắc Âu. Rosenberg đích thân đi Na Uy gặp Quisling và Hagelin, hai lãnh tụ Quốc Xã Na Uy, để tính một vụ đảo chánh.

Quisling bí mật theo Rosenberg qua Đức hội kiến với Hitler ba lần trong năm ngày từ 14 đến 18 tháng 12. Hitler chấp thuận toàn bộ kế hoạch của Quisling và ra lệnh cho bộ ngoại giao, Gestapo giúp đỡ đủ mọi phương tiện. Dùng Quisling đảo chánh đỡ tốn kém hơn là mang quân đánh chiếm. Nếu không xong thì mới ra tay.

Trong khi Đức hối hả sửa soạn thì Churchill nhân danh bộ trưởng hải lực đòi nội các phải thả mìn chung quanh biển Na Uy gây khó khăn cho sự chuyển vận tầu bè Đức.

Nội các bác bỏ đề nghị Churchill, nhưng ngày 17 tháng 2 năm 1940, tuần dương hạm Anh ngang nhiên bắt giữ tầu Altmark của Đức chuyên việc chở tù và giải thoát được nhiều tù binh Anh. Hitler giận điên người, bỏ kế hoạch đảo chánh Na Uy, đặc nhiệm tướng Von Falkenhorst, chỉ huy tấn công Na Uy bằng một lực lượng hạn chế 5 sư đoàn. Phải đè bẹp ngay quân sự Na Uy, kéo dài thì 5 sư đoàn sẽ lộ nhược điểm.

Như đô đốc Raeder trình bày, đây là chiến dịch vô cùng mạo hiểm nếu không lợi dụng được tối đa cái thế đánh bất ngờ rất có thể bị thất bại vì hiện thời Đức chưa làm chủ được mặt biển.

May sao, Phần Lan đầu hàng Nga ngày 12 tháng 3 khiến dự tính Anh Pháp đổ bộ vùng Bắc Au7 bị ngưng lại, giảm hẳn mối nguy lớn nhất.

Hitler quyết định ngày 9 tháng 4 tấn công.

Các chính phủ Đan Mạch, Na Uy có nhận được tin quân Đức tập trung ở bờ biển Baltique nhưng đều cho rằng Đức chưa dám làm gì lúc này.

Bên Anh, thủ tướng Chamberlain lạc quan tuyên bố Đức đã lỡ tầu (rate de l’autobus).

Hitler khéo che đậy, cả mấy tháng nay, ông không đả động đén chính cục Bắc Âu, thái độ hầu như bất quan tâm.

Mãi tới ngày 8 tháng 4, nội các Anh mới chấp thuận cho thả mìn trên hải phận Na Uy. Đề phòng Đức phản ứng, chiến hạm Anh-Pháp đem quân đổ lên các hải cảng mà hải quân Đức cũng định chiếm cứ. Từ ngày 7 đến ngày 9, hạm đội hai bên đều tiến về một điểm: Na Uy.

Đức đã đến trước, ào ạt đánh chiếm Oslo, Bergen, Trondheim, Narvik, Stavanger.

Quisling đảo chánh thất bại thảm hại. Vua Na Uy và nội các thoát chạy được để tổ chức kháng chiến, khiến cho Đức phải mất thêm 6 tuần nữa để giải quyết.

Anh-Pháp và kháng chiến Na Uy trong thời gian 6 tuần ấy đã gây ra thiệt hại cho Đức khá nhiều trên bộ cũng như ngoài biển. Tuy nhiên, thiệt hại còn thấp hơn đô đốc Raeder ước tính. Đức phải trả giá đắt để làm chủ Bắc Âu rất quan trọng cho không và hải lực.

Trận Na Uy làm nẩy sinh mầm mống mâu thuẫn giữa quân đội và Hitler. Hitler xen vào việc quận đội và Hitler. Hitler xen vào việc quân đội quá lố khiến tướng lãnh phát điên đầu, chiến lược, chiến thuật thường đảo lộn tùy theo hứng bất chợt của lãnh tụ. Lại thêm Von Falkenhorst vụng về tạo nên sự ghen tức ngấm ngầm giữa ông với các tướng lãnh khác.

Tháng 5 ngày 10-1940, Hitler cho lệnh mở mặt trận phía Tây, ông lập bản doanh ở Munstereifel để đích thân chỉ huy.

Mấy sư đoàn thiết giáp Đức tràn ngập Ardennes, khu vực ba biên giới Đức-Pháp-Bỉ, xông thẳng xuống đồng bằng nước Pháp. Mười hôm sau, quân Đức tới bờ biển Manche. Hòa Lan xin hàng, hoàng hậu và chính phủ tị nạn bên Anh quốc. Nước Bỉ luân hãm. Vua Bỉ ra hàng cùng với quân đội.

Tháng 6, “chiến dịch Rouge”, toàn bộ lực lượng quân sự Pháp tan vỡ, chiến lũy Maginot trở thành vô dụng.

Mussoline báo cho Hitler biết Ý tham chiến. Thấy Đức thắng mau quá sợ mất phần khi chia lại vùng ảnh hưởng tại Âu Châu nên lãnh tụ phát xít phải hành động vội vàng.

Thống chế Philipe Petain đúng ra lập chính quyền mới của nước Pháp, gửi văn thư chính thức xin đình chiến. Văn thư đề ngày 17-06-1940. Hay tin này, Hitler sung sướng nhẩy lên. Thắng lợi mau chóng làm ông say sưa nên tỏ vẻ khinh thường khả năng quân sự của các tướng tham mưu. Nếu không có ông, một tên “caporal” thì làm sao có vinh quang tột đỉnh như bây giờ.

Hitler về Munich gặp Mussolini và bàn tính việc nước Pháp.

Mussoline đưa ra nhiều điều kiện quá, làm ông bực mình phải giảng giải mãi Mussolini mới thôi.

Ngày 22 tháng 6, hiệp ước đình chiến Pháp-Đức được thi hành. Hitler vòng qua Bỉ và miền Bắc Pháp để đến Paris.

Tại kinh đô ánh sáng, ông tới thăm nhà hát lớn và viếng mộ Napoleon ở điện Invalides.

Buổi tối về, Hitler ngồi vẽ phác cho ông một kiểu lăng. Nó sẽ có cái thạch trụ cao 220 thước, trên chỏm là hình con ó chiều dài 40m. Chung quanh thạch trụ là những kiến trúc tượng trưng cho lịch sự phong trào Quốc Xã. Đại lộ đi đến lăng đặt tên là: “L’avenue de la Vie”. Hai bên đại lộ sẽ xây nhà hát lớn, một dinh thự 20 tầng đặt tên là “Force de la Joie” và tòa nhà vĩ đại cho báo “Volkischer Beobachter”.

Ciano, bộ trưởng ngoại giao Ý được Hitler cho xem dự án kiến trúc trên đã viết vào nhật ký như sau: “Thật là những mộng ảo của người điên chẳng khác gì anh mê cờ bạc vừa cháy túi đi lang thang mơ tưởng tính chuyện dùng những số tiền khổng lồ vào việc gì”.

Chính phủ Chamberlain đổ.

Churchill làm thủ tướng Anh thề quyết tử chiến với Đức Quốc Xã.

Hitler còn gặp nhiều khó khăn trong mọi sắp xếp các vấn đề chính trị Tây Âu.

Seys-Inquart được đưa qua Hòa Lan làm toàn quyền. Bỉ và miền Bắc Pháp vẫn đặt dưới nền hành chánh quân sự. Lục Xâm Bảo và các tỉnh Alsace-Loraine sát nhập về Đức. Thống chế petain thiết lập chính quyền tại khu vực không bị chiếm đóng.

Hitler bắn tin sẵn sàng bắt tay hòa bình với Anh quốc, miễn là Anh để yên cho Đức giải quyết một số vấn đề trên lục địa Âu Châu. Ông nghĩ rằng Anh không thể chiến đấu đơn độc.

Nhưng Churchill lại nghĩ khác. Churchill nhắc đi nhắc lại câu “inflexible resolve to continue the war”.

Hitler cho rằng Churchill cũng như ông là một nhà hùng biện vậy thì những câu nói kia chỉ là đề hùng biện mà thôi.

Tòa thánh, vua Thụy Điển đưa đề nghị đứng hòa giải Đức với Anh. Hitler bằng lòng ngay nhưng ông cũng lập tức mơ tưởng sẽ đưa vua Edouard đệ bát đã thoái vị trở về ngôi báu.

Đề nghị của Tòa Thánh và vua Thụy Điển sang bên Anh bị gạt bỏ bởi bài diễn văn nẩy lửa của Churchill đòi những điều kiện mà Đức không thể nào chấp nhận được.

Ngày 6 tháng 7, Hitler lên tiếng trước Quốc Hội công kích thậm tệ giai cấp lãnh đạo Anh, rồi kết luận:

“Quí vị hãy tin tôi đi, tôi cảm thấy ghê tởm cái loại hội nghị vô lương tâm, phá hoại quốc gia dân tộc. Thật là một điều vạn bất đắc dĩ cho tôi, định mệnh đã chọn tôi phải làm đổ vỡ thêm những gì bọn đó phá hoại, bởi vì thực tâm tôi không muốn chiến tranh mà chỉ muốn xây dựng một nền văn minh cao nhất. Mỗi năm chiến tranh đối với tôi là một sự thiệt thòi mất mát cho công cuộc xây dựng. Nhân danh một người chiến thắng tôi tự cho mình có bổn phận kêu gọi Anh quốc hãy trở về với lẽ phải. Tôi không thấy có lý do nào để chúng ta phải tiếp tục chiến tranh”.

Churchill trả lời vẫn bằng quyết ý không hề bị lay chuyển tiếp tục đánh bại Quốc Xã. Toàn dân tộc Anh gồng mình lên chống với khủng hoảng lớn nhất trong lịch sử. Bên kia bờ Đại Tây Dương, tổng thống Roosevelt đẩy mạnh sản xuất vũ khí để cứu Anh quốc.

Còn Hitler vẫn quá tin tưởng vào sức mạnh một ngày gần nhất mang máy bay, tầu ngầm yểm trợ cho cuộc đổ bộ lên đất Anh, lúc bấy giờ chắc Churchill sẽ quỳ xuống chịu khuất phục. Tình trạng hải quân Đức sau vụ Na Uy đã bị thiệt hại gần một nữa. Không lực mà Goering ca tụng đã bất lực trong việc tiêu diệt phi cơ Anh bay đến oanh tạc Đức mỗi ngày mỗi tăng. Cáu tiết Hitler cho phi cơ Đức ném bom xuống các thành phố Anh. Cuối cùng Hitler đành bỏ ý đồ đem quân đổ bộ lên Anh.

Chiến tranh tiếp tục, Hitler cố gắng thống nhất Âu Châu thành một khối để chống Anh. Ông muốn Pháp, Ý, Tây Ban Nha hết lòng hợp tác tống khứ Anh ra khỏi các vị trí chiến lược tại Địa Trung Hải và Trung Đông. Nhưng chẳng gặt hái được mấy kết quả qua những lần hội kiến với Petain, Mussolini và Franco.

Mussolini chỉ ậm ừ rồi cứ tiến hành chiến tranh theo mưu tính riêng. Petain tìm mọi cớ thoái thác. Franco đòi nhiều điều kiện khó khăn.

Rút cục, muốn làm gì Đức cũng phải tự mình cáng đáng hết, quân đội Đức bị căng ra bốn hướng.

Trong khi Nga bành trướng thế lực đều đều, toàn khu vực Ba Nhĩ Cán sắp bị hút dính vào ảnh hưởng Nga trở thành mối đe dọa nặng nề cho Đức.

Nga định làm gì vậy? Hitler luôn luôn đặt câu hỏi đầy tính nghi ngờ cùng với những tướng tham mưu. Ông có linh tính chẳng chóng thì chày thế nào cũng phải mở mặt trận phía Đông nên ông bảo tướng Hlder bố trí một số quân cần thiết để canh phòng phía Đông.

Tổng số quân Đức hiện nay có 4.990.000 người.

Tháng 9-1949, hiệp ước tam cường Đức-Ý-Nhật thành hình. Hitler dùng hiệp ước này để dọa Nga vì Nhật có thể đánh vỗ sau lưng Nga qua ngả Tây Bá Lợi Á, đồng thời vẫn tìm cách kéo Nga vào hệ thống hiệp ước này.

Ngày 12 tháng 11-1940, ngoại trưởng Nga Molotov đến Bá Linh. Hitler đưa ra đề nghị chia thế giới thành 4 vùng ảnh hưởng, Nga sẽ cai quản Trung Đông và Ấn Độ. Molotov gạt đi và đòi Đức phải chấp nhận đặt Phần Lan, Bảo Gia Lợi và eo biển Dradancelles trong khu vực ảnh hưởng Nga trước.

Ngày 18 tháng 12-1940, Hitler ký nghị quyết đặc biệt số 21 mở chiến dịch đánh Nga đặt tên là Barborossa, sửa soạn lực lượng quân sự mạnh đánh nhanh thắng mau. Trong thời gian sửa soạn, ý kiến bất đồng giữa tướng lãnh và Hitler xẩy ra luôn. Bộ tham mưu muốn đánh thẳng vào Mạc Tư Khoa, Hitler muốn chiếm khu kỹ nghệ Ukraine rồi tiến vào Leningrad, nơi phát tích của chủ nghĩa Bôn sê Vích.

Hitler đòi tiến xa về phía Đông Nam chiếm mỏ dầu hỏa xứ Caucase mở đường vào Trung Đông luôn thể để khỏi lo nạn thiếu nhiên liệu.

Hilter cho lệnh khi nào đánh Nga phải tận diệt cán bộ bôn sê vích và giai cấp lãnh đạo. Không có chuyện đối xử anh hùng mã thượng trong cuộc chiến một mất một còn giữa hai ý thức hệ.

Tháng 3-1941, bộ trưởng ngoại giao Nhật Matsuoka sang Bá Linh. Hitler yêu cầu Nhật tuyên chiến với Anh ở Đông Nam Á.

Tháng 5-1941, quân Đức có ưu thế ở Địa Trung Hải. Tuy nhiên, Hitler bây giờ lại chú ý đến việc đánh Nga nhiều hơn nên ông không tính chuyện đánh Anh ở xa hơn nữa như Ấn Độ chẳng hạn mặc dầu từ 1939 Hitler đã đặt liên lạc với nhà ái quốc Ấn Độ Chandra Bose.

Giữa lúc Hitler cho sửa soạn gấp rút chiến dịch Barborossa thì một biến cố quan trọng xảy ra. Rudolph Hess lấy máy bay lẻn sang Anh quốc để thực hiện sứ mạng hòa bình. Hitler lo sợ Churchill sẽ khai thác vụ này bằng cách bịa chuyện Hitler bí mật sai Hess đi cầu hòa.

Hess trước kia được Hitler tin như một người có thể kế vị ông nếu ông có mệnh hệ nào, nhưng càng về sau Hess càng bị giảm giá trị mà tụt xuống hàng nhân vật loại hai. Buồn bã, Hess đâm mê tín số mệnh tiên tri đến độ mất bình tĩnh.

Các đồng minh của Đức thấy Hess đi cầu hòa thì làm sao họ tin Đức nữa. Hitler vội vàng tới tấp đánh điện giải thích khắp nơi là Hess tự ý hành động điên rồ. Hess tới Anh bị bắt giam như một tên do thám. Ở Anh chẳng ai tin cái sứ mạng hòa bình kỳ cục như vậy!

Ngày 2 tháng 6-1941, Hitler lại gặp Mussolini ở Brenner, nói bóng gió đến vụ tấn công Nga Sô và nhờ Ý hết lòng giúp đỡ tướng quân Rommel chinh phục Phi Châu. Mussolini hứa đem quân hiệp với Đức đánh Nga..

Ngày 17 tháng 6, Hitler loan báo cho các tướng lãnh năm hôm nữa sẽ tấn công Nga. Ông tin rằng chỉ trong vòng 8 tuần lễ, đế quốc của Staline sẽ sụp đổ, đồng thời ông viết bài diễn văn nói cùng dân chúng lý do đánh Nga vì Nga đã vi phạm hiệp định ký kết.

Tại Mạc Tư Khoa, tin tức quân Đức tập trung tới tấp gửi về nhưng Staline không cho rằng Đức dám đánh, chỉ tập trung quân để mặc cả thôi.

Tại Bá Linh, Hitler tung tin Staline sắp chính thức viếng thăm Đức để ngụy trang dành thế bất ngờ, đánh mà không tuyên chiến.

Tảng sáng ngày 22 tháng 6-1941, ba đạo quân Đức gồm 7 quân đoàn bộ binh, 4 quân đoàn thiết giáp, tổng cộng 3 triệu 200 ngàn người chưa kể những quân Ý, Phần Lan, Lỗ, Hung, Tiệp và chí nguyện quân chống Bôn Sê Vích từ Pháp, Tây Ban Nha, Đan Mạch, Na Uy, Hòa Lan.

Vì tin chắc cuộc chiến không kéo dài nên số đồ trang bị chống rét chỉ đủ cung cấp cho 1/3. Đến mùa thu, chiến dịch tạm ổn, 2/3 quân số có thể trở về Đức. Toàn bộ không lực Đức phải dành cho mặt trận phía Đông.

Hitler rời đại bản doanh về rừng Rastenburg để đích thân lãnh đạo chiến dịch Barborossa. Mải mê với hành quân, Hitler không còn thì giờ coi sóc việc hành chánh, phó mặc cho Martin Bormann.

Trước kia, Bormann còn bị Hess canh chừng, bây giờ Bormann độc quyền thao túng, lần lượt trừ khử hết những kẻ nào mon men gần Hitler.

Toàn bộ đảng vụ rơi vào tay Bormann, một người nhiều thủ đoạn và tàn nhẫn. Đồng chí cũ của Hitler ngoại trừ Goering, Himmler, Goebels đều bị Bormann đẩy khỏi những chức vị then chốt.

Hàng ngày Hitler ba lần nghe thuyết trình hoặc chính ông thuyết trình tình hình quân sự. Bữa cơm, bữa cơm tối ông ngồi nói đủ mọi chuyện với bộ tham mưu. Bormann cho ghi chép thành từng câu để làm thành tài liệu lịch sử. Hitler nói nhiều lắm nhưng ông không bao giờ lộ ra những điều mà ông đã định giữ kín tỉ dụ kế hoạch dùng hơi độc tiêu diệt dân Do Thái, hoặc những dự án tương lai. Chỉ có một lần ông nói đến việc biến Nga thành thuộc địa như kiểu Ấn Độ là thuộc địa Anh, cử Alfred Rosenberg làm toàn quyền, di nông dân Đức lập những nông trại đẹp đẽ. Dân Nga sẽ chỉ là bọn nô lệ sống chết cho quyền lợi người Đức. Sẽ có đường xe lửa suốt từ Tây Bá Lợi Á đến biển Manche v.v… Ông hoàn toàn chìm ngập trong cơn mê chiến thắng vĩ đại.

Tháng 7-1941, thực tế bắt đầu có những triệu chứng bất lợi cho Đức. Anh đứng vững, bắt tay với Nga cùng bảo vệ Ba Tư. Hoa Kỳ ồ ạt đưa vũ khí cho Anh. Nhật Bản bị Anh phong tỏa kinh tế. Staline phat động chiến tranh du kích ở bất cứ nơi nào có quân Đức chiếm đóng do đảng cộng sản địa phương đảm nhiệm.

Anh Nga nỗ lực giúp đỡ mọi phong trào kháng chiến chống phát xít. Quân Đức ở nước Nga không dễ dàng như Hitler tưởng.