- 13 - Mùa thu buồn trên cánh đồng cỏ

RA TỚI NGOÀI THÀNH, ANH EM Kiến Vàng gặp Kiến Lười trở lại. Kiến Lười hỏi thăm rối rít:

- Các bạn đã gặp được Kiến Chúa chưa, các bạn đã thuyết phục được gì chưa?

Anh em Kiến Vàng chán nản lắc đầu:

- Đường ta đi còn dài, tiếc rằng không thề ở lại bày Kiên Nhẫn để làm tròn được ý định.

Kiến Lười hỏi:

- Các bạn đi đâu?

- Giang hồ vô định

- Thú vị nhỉ, tôi cũng đang có ý định ấy, nay may mắn gặp được các bạn đồng chí hướng, ta cùng lên đường vui biết mấy.

Anh em Kiến Vàng cãi cọ nhau một hồi về cái vụ cho con nhà Kiến Lười theo.

- Em khoái con nhà này.

Nhưng Kiến Anh thì không:

- Đi chung với đứa dở khùng ấy bực cả mình.

Cuối cùng cả hai anh em cũng bằng lòng để Kiến Lười đi theo. Chúng hướng về cánh đồng rộng phía Đông, tiếp tục quãng đường đài vô định.

Cánh đồng vào mùa thu từ lâu, hoa cỏ đua nhau nở và kết hạt. Những con gió lồng lộng soải mình bước những bước dài trên cánh đồng rộng tung tăng. Mùa này là mùa sinh nở của họ hàng nhà Cào Cào, Châu Chấu và Chuồn Chuồn. Cũng là mùa lột mình biến thái của họ hàng nhà Bò Ngựa, Bướm Vàng. Mùa thu, nắng dìu dịu và bầu trời thanh bình, mát mẻ. Mùa lý tưởng cho những kẻ rong chơi và khởi hứng cho siết bao những dòng thơ văn mơ mộng.

Cả ba kẻ nhàn du suốt một tuần lễ trong cánh đồng cỏ rộng, chúng nghêu ngao hát và có khi làm thơ nữa chứ. Ôi chao là mùa thu. Chúng chỉ ăn những hoa cỏ khô rơi rắc khắp đó đây và uống các giọt sương đọng trên những ngọn cây buổi sáng. Cuộc đời của những kẻ nhàn du, rày đây mai đó như thế sao lại không ham, hỡi các công dân tí hon, cớ chi lại ham làm việc tối tăm mặt mũi để kiếm thực phẩm chứa đầy vào kho cho mệt xác?

Kiến Anh: Đường còn dài, ta còn đi, đi cho mòn cụt hết cả các chân, đi cho dài bằng suốt cả đời ta. Đi cho biết đó biết đây, ở nhà với mẹ biết ngày nào khôn.

Kiến Em: Ta có mộng giang hồ, đi cho tới tận cùng... vũ trụ. Ta đi để hưởng cảnh trời, để chinh phục mọi loài.

Kiến Lười: Cảnh trời đẹp thậtt nhưng ta phải dừng chân đây đánh một giấc ngủ ngon lành đã. Chà, giờ này mà được ngủ một giấc thì tuyệt.

Trong khi Kiến Lười mỏi chân giang hồ dừng lại ngủ thì anh em Kiến Vàng vẫn cứ tiếp tục đi, thỉnh thoảng chúng lại leo lên một ngọn cỏ cao để ngắm cảnh.

Kìa, một chàng chuồn chuồn kim, bốn cánh nhỏ và cái mình bé tí xíu dài ngoằng đang bay là là trên đầu anh em Kiến Vàng

- Hình như anh ta nói gì với mình.

- Đúng thế, anh ta nói tiếng ngoại quốc, tiếng của loài anh ta.

- Lạ quá, sao thày Mối Già không dạy anh em mình mấy thứ tiếng này.

Trong chương trình học của thày Mối Già có ghi những giờ học tiếng ngoại ngữ để giao thiệp với các loài khác đó chứ, nhưng tại anh em Kiến Vàng chưa học hết chương trình đã nổi hứng giang hồ rồi.

- Bực ghê, rõ ràng là anh Chuồn Chuồn Kim báo tin tức gì cho mình mà mình không biết đó thôi. Có thể là tin về thời tiết.

Tin tức về thời tiết, loài Kiến cũng là loài tiên đoán khá tinh tường. Chúng có thể biết trước có mưa có bão hay sắp có ngày nắng to, đại hạn. Đúng ra về khả năng ấy loài nào cũng được trời thương yêu phú cho biết trước, nhưng dòng giống Kiến bé nhỏ được ưu đãi biết tường tận hơn. Chính các nhà cố vấn thiên văn của Kiến Chúa bày Kiên Nhẫn cũng đã tiên đoán là sắp có mưa to, gió lớn và ngập lụt trong vài tuần nữa, nên đã có một cuộc di chuyển thực phẩm vĩ đại xảy ra. Anh em Kiến Vàng mải rong chơi đâu hề biết gì về tin tức ấy. Chuồn Chuồn Kim, một anh chàng có khả năng đi xa và đi nhanh nhờ đôi cánh của anh, nên đã nhận lãnh nhiệm vụ trao đổi tin tức cho các sinh vật nhỏ ở khắp vùng. Chẳng hạn tin ở bờ hồ đằng kia có cuộc cãi vã nhau giữa họ hàng nhà Trê và nhà Cóc về vụ các con của họ đi lạc mất. Hay tin có đại chiến xảy ra giữa loài cào cào và châu chấu ở vườn dứa. (Thuở Dế Mèn phiêu lưu, Chuồn Chuồn Kim cũng có khối chuyện để kể). Anh ta là kẻ mang tin, một ký giả mang nhiều chuyện tới cho mọi loài.

Điều mà Chuồn Chuồn Kim muốn báo cho anh em Kiến Vàng hay là, trời sắp mưa to gió lớn sinh ngập lụt rồi đấy, cứ mải rong chơi mãi vậy, không lo gì chỗ ẩn núp sao. Nhưng anh em Kiến Vàng không hiểu và đã chẳng biết điều gì sắp xảy ra.

Quãng đường phiêu lưu đang đẹp thì bỗng một ngày trời chuyển dông, mưa to gió lớn kéo đến làm u ám mất cả bầu trời của anh em Kiến Vàng.

- Nguy mất rồi anh ơi.

Anh em Kiến Vàng rúc chặt vào một gốc cỏ. Nhưng được vài phút thì gốc cỏ ngập và cả hai lại phải dắt díu nhau lên nép chặt lấy ngọn cỏ. Thằng Kiến Em ôm lấy anh rên hừ hừ.

- Lạnh quá anh ơi!

Cơn mưa kéo dài ba bốn ngày liền khiến nước từ con sông gần cánh đồng tràn ngập và dâng cao, dâng cao lên mãi, ngập mặt đất rồi vượt các ngọn cỏ. Sự thể anh em Kiến Vàng thật tang thương nguy ngập, sau khi ngọn cỏ cũng chẳng còn là điểm cuối cùng để trú thân, cả hai may thay bám được một chiếc lá khô, chúng lênh đênh mất hơn một ngày trên mặt nước. Đến ngày thứ hai chúng trôi dạt tới một thân cây lớn, và anh em đã ẩn náu trên ngọn cây cao ấy trong thời gian mặt đất bị ngập lụt!

- Anh ơi, em chết mất.

Hai anh em ôm cứng lấy nhau rúc vào trong một hốc nứt nẻ của cây. Sang tới ngày thứ ba thì trời mưa bão tạnh, nhưng mặt đất vẫn còn ngập nước, nên cả hai không dời được khỏi thân cây.

- Nơi đâu cũng là đất sống, ta phải cố gắng tìm ra thứ gì ăn ngay ở trên cây này để cố đợi đến ngày nước bỏ mặt đất.

Khi đói ăn cái gì cũng được, dù là vỏ cây ăn chát cả miệng, cồn cào ruột gan, anh em Kiến Vàng cũng phải cố nhét vào bụng cho đỡ đói. Mất hai ngày như vậy, sang đến ngày thứ năm thì con nước kéo nhau rút về sông hồ hết cả, anh em mừng rỡ dắt díu nhau xuống đất.

Thảm thương cho số phận của Kiến Lười, xác hắn trôi dạt ngay bên dưới gốc cây mà anh em Kiến Vàng vừa náu thân.

Kiến Em thương tiếc Kiến Lười:

- Bạn hỡi, vì sao nên nông nỗi này!

Kiến Anh vuốt râu:

- Chắc cũng tại hắn ngủ quên trời đất hay tại hắn lười đến nỗi không thèm đi kiếm lấy chỗ trốn nước.

Anh em Kiến Vàng bùi ngùi khênh xác bạn hữu, dù chỉ trong một thời ngắn ngủi, chúng đào một cái hố và vùi xác Kiến Lười xuống đó. Vĩnh biệt Kiến Lười, đất rộng và thực phẩm luôn còn là kho vô tận, nhưng đâu dành phần nào cho kẻ lười biếng!

Anh em Kiến Vàng tiếp tục quãng đường thênh thang của mình. Gần một tuần lễ đói khát, chúng yếu ớt hẳn đi, làm con đường phiêu lưu tối tăm chả còn thấy gì là đẹp.

- Phải chăng chân ta đã mỏi và đời chẳng còn gì là thú vị?

- Không nhẽ mới chỉ có thế, chưa đầy một tuần lễ đói khát rét mướt mà lòng ta đã nản, chí ta đã tan nát. Lần trước ta đã trải qua một phen tưởng như chết được, nhưng rồi cũng qua đi và đời vẫn tươi đẹp như thường Cánh đồng sau khi con nước bỏ về sông hồ thì các ngọn cỏ ngã bệnh, rầu nát trông buồn thảm vô cùng. Anh em Kiến Vàng vừa đi vừa run rẩy, nép chặt bên nhau trong những cơn gió tàn thu ảm đạm. Hình ảnh một Kiến Lười chết vất vưởng bên đường đã ám ảnh anh em Kiến Vàng không ít. Bố mẹ ơi, chẳng may chúng con bỏ xác giữa quãng đường phiêu lưu giang hồ này mà chẳng về thăm bố mẹ được như chúng con đã hứa, thì quả thật chúng con đã bất hiếu với bố mẹ nhiều. Chúng con ra đi nào ngờ trên đường đời lại lắm cực khổ đến thế này.

Kiến Anh sụt sịt khóc, chẳng phải nó tủi thân, khổ sở gì, mà nó khóc thương nhớ bố mẹ. Không biết giờ này bố mẹ chúng ở nhà ra sao, có khổ cực, vất vưởng như anh em nó đang dở sống dở chết trên cánh đồng cỏ ướt này.

- Nè, hai chú nhỏ, đi đâu mà ướt át rét mướt thế?

Anh em Kiến Vàng đang đi bỗng giật mình quay lại. Trong một cửa hang gần đó chúng thấy hai cái râu của một vị lão thành đưa ra. Anh em Kiến Vàng lễ phép cúi đầu chào:

- Thưa cụ, cụ gọi chúng con?

- Lại gần đây hai đứa, Kiến Lão trong hang vẫy râu gọi, đi đâu mà trông như đói ăn vậy.

Kiến Anh Kiến Em run lẩy bẩy bước tới gần cửa hang. Kiến Anh nhìn Kiến Em, Kiến Em nhìn Kiến Anh, cả hai gục đầu xuống trước mặt Kiến Lão

- Thưa cụ, Kiến Anh rụt rè thưa, chúng con đang đói lắm.

Nhìn kỹ anh em Kiến Vàng, Kiến Lão gật gù kết luận:

- Trẻ mồ côi không nhà hở? Được rồi, vào đây ta cho ăn và có công việc cho tụi bay.

Anh em Kiến Vàng được ăn một bữa no nê. Ăn xong chúng khỏe hẳn người, tỉnh táo và thấy yêu đời hẳn lại. Kiến Lão gọi hai đứa tới hất hàm hỏi:

- Hai đứa là anh em hả?

- Thưa vâng.

- Trông khỏe mạnh lắm, biết múa võ không?

Kiến Em nhanh nhẩu:

- Gì chứ cái đó thì hai anh em cháu “đề” một cây.

Anh em Kiến Vàng được ăn no đưa nhau ra múa võ, đấm đá nhau rất hăng hái trước mặt Kiến Lão. Kiến Lão xoa hai râu vào nhau:

- Trông cũng tàm tạm. Được rồi, kể từ nay ta nuôi anh em chúng bay ở đây, ăn no chỉ có việc đứng gác cửa. Mùa Đông sắp tới rồi, cái mùa khốn khổ sinh ra nhiều quân cướp bóc. Chúng bay có bổn phận làm võ sĩ canh chừng cái nhà này.