- 14 - Rồi mùa Đông tới

LOÀI DƠI MỎI CÁNH NGÁP DÀI nói chuyện với nhau: Sao ta buồn ngủ quá. Rồi mùa Đông tới. Bày Ong đã đặn dò nhau: Xem lại các kho mật. Rồi mùa Đông tới. Các công dân Kiến trao tin tức cho nhau: Ta làm việc mùa Xuân, mùa Hạ, mùa Thu. Rồi mùa Đông tới.

Mùa Đông là một đám mây đen xấu xí trôi về làm buồn bã bầu trời. Loài Dơi rủ nhau về hang động ngủ một giấc ngủ dài cho hết mùa Đông. Bày Ong đóng các cửa thành và bắt đầu ăn các mật dự trữ.

Loài Kiến thôi kiếm ăn và nghỉ ngơi trong các kho đã đầy ắp thực phẩm.

Đó là mùa Đông. Anh em Kiến Vàng được Kiến Lão nuôi ăn và giao cho công việc làm võ sĩ gác cửa để canh chừng có kẻ trộm tới. Mùa Đông rét mướt, thực phẩm khan hiếm, các Kiến quanh năm lười lĩnh rong chơi không biết dành dụm tích trữ cho mùa Đông thường là kẻ chết đói trước nhất. Mùa Đông sinh ra những cao bồi du đãng, trộm cắp khắp nơi, vì thế nhà nào không có trai tráng khoẻ mạnh thường là phải thuê võ sĩ gác cửa. Anh em Kiến Vàng là võ sĩ không đai, tự nhiên thành. Tuy nhiên chúng cũng tỏ ra rất chiến: Có lần một Kiến ăn trộm tới và bị chúng đánh cho một phen chí tử, lết đi không nổi. Gặp một mùa Đông lầm than nên trộm cướp hơi đông, anh em Kiến Vàng cũng khá vất vả với nhiệm vụ, có lần cả hai bị kẻ trộm đánh cho sưng mặt mày nhưng vẫn cố giữ được cửa khỏi bị phá. Cuộc sống kể là có thể tiếp tục êm trôi được mãi, nhưng xó nhà đâu phải là chí hướng của anh em Kiến Vàng.

Kiến Em không bằng lòng:

- Anh à, chúng mình ở đây đã cả tháng, chẳng nhẽ ta cứ chôn chân mãi trong cái hang chật hẹp thế này ư?

- Anh cũng nghĩ thế, nhưng chưa biết tính sao. Mùa Đông đâu phải mùa dành cho chúng ta.

- Ố là là, thân nam nhi đi đã bạc phớ râu mà còn run sợ bước ra đường. Đường là bạn, đất là nhà. Ta phải đi, dù là mùa Đông, mùa Đông không là cái thá gì mà dám chắn bước đường phiêu lưu của ta.

Giã từ cái hang chật hẹp của Kiến Lão, anh em Kiến Vàng lại tiếp tục quãng đường giang hồ phiêu lưu của mình. Tuổi trẻ còn đầy trong mạch máu, chúng cứ nghĩ chẳng có gì cản nổi bước đi, dù là mùa Đông, một mùa ghê gớm đối với các dân tộc tí hon. Hai anh em hăng hái băng qua cánh đồng:

- Chúng ta băng qua cánh đồng này.

- Rồi tới một con sông.

- Chúng ta vượt con sông.

- Vượt con sông rồi không biết tới đâu nhỉ?

- Ồ, vui thích quá, cái gì sắp tới mà mình không hề biết.

- Có thể nào lại là một thiên đường đầy ắp đồ ăn.

Anh em Kiến Vàng vừa đì vừa chuyện trò với nhau, đó là những ngày đầu, khi chúng vừa dời hang của Kiến Lão bụng còn no. Sang đến những ngày sau thì chúng bắt đầư thấy đói. Như những ngày còn là mùa Hạ hay mùa Thu thì việc kiếm ăn tương đối dễ dàng, anh em Kiến Vàng có thể vừa đi vừa kiếm ăn. Nhưng mùa Đông thực phẩm khan hiếm, thêm nữa trời lạnh cóng buốt, các hoạt động khắp nơi hầu như ngừng lại, anh em Kiến Vàng kiếm ăn quả là chật vật. Cả tuần lễ liền chúng không có lấy một chút gì để ăn.

Tại sao lại là mùa Đông? Mùa Đông có nghĩa là gì hay là một cái bụng đói trống rỗng. Anh em Kiến Vàng bí xị cái mặt nhìn nhau than thở

- Anh ạ, có lẽ nào trái đất này đã cạn hết thực phẩm, sao ta đi hoài mà chả kiếm được gì ăn.

- Chúng ta đến chết đói mất.

- Hay ta trở lại hang Kiến Lão để xin chân gác cửa như trước.

- Muộn rồi vì chúng ta đi đã quá xa, chưa trở lại kịp thì chúng ta đã chết đói giữa đường.

Đi không nổi, anh em Kiến Vàng cũng cố lết đi. Khi vừa lết tới cửa hang của một Kiến Đại Phú thì liền bị đám võ sĩ của nhà này nện cho một trận nhừ tử.

Đại Phú ra lệnh:

- Lôi chúng vào đây cho ta.

Anh em Kiến Vàng bị đám võ sĩ canh cửa đánh bất tỉnh và lôi vào trình diện chủ:

- Thưa Đại Phú, chúng thuộc dòng giống da vàng.

Kiến Đại Phú giận dữ:

- Da Vàng à, thật là nhục nhã cho ta!

Anh em Kiến Vàng được đám gia nhân của Kiến Đại Phủ cho ăn và tĩnh dưỡng khoẻ mạnh trở lại.

Kiến Đại Phú hất hàm hỏi Kiến Anh:

- Chúng bay là quân ăn cắp lành nghề phải không?

Kiến Anh chưa kịp đáp thì Kiến Đại Phú đã đùng đùng nổi giận:

- Quân mất dạy, vô giáo dục, chúng bay không xứng đáng mang dòng máu da vàng.

Rồi ông mở sách sử ký, giáo dục:

- Cha ông chúng ta từ trước tới nay vẫn nổi tiếng là siêng năng, chăm chỉ. Dân chúng ta bao giờ cũng dư thừa thức ăn, không bao giờ đói khát đến nỗi phải đi ăn cắp ăn trộm của ai. Chúng bay quả là những đứa vô giáo đục!

Nói một hơi, Kiến Đại Phú hất hàm hỏi:

- Chúng bay từ đâu tới?

Kiến Anh lễ phép thưa:

- Chúng cháu từ miền Tây.

- Miền Tây, chúng bay có ai dạy dỗ không?

- Dạ có, chúng cháu học thày Mối Già.

- Mối Già thông thái, tiến sĩ giáo khoa của dân tộc tí hon, chúng bay quả là có phúc mới được Mối Già dạy dỗ, cớ sao chúng bay lại nên nông nỗi này?

Anh em Kiến Vàng nhìn nhau luống cuống chưa biết tỏ bày đầu đuôi cớ sự ra sao thì cơn nóng của Kiến Đại Phú từ đâu lại đồ về. Kiến Đại Phú giận đữ:

- Học hành như chúng bay thật phí cơm phí của, tối ngày lêu lổng, lớn lên chỉ là quân ăn cắp không hơn. Làm sao mà ta giận quá đi mất, không ngờ dòng giống da vàng ta lại có kẻ đốn mạt như chúng bay.

Một lát, khi Kiến Đại Phú đã nhớ lại được sách vở, ông lật một trang Quốc văn Giáo khoa thư của loài Kiến ra ôn lại cho anh em Kiến Vàng:

- Ta là dân tộc tí hon, ta mang dòng máu da vàng, ta phải làm việc chăm chi. Sáng ta dậy trước mặt trời và tối ta ngủ sau mặt trời. Ta làm việc không ham nghỉ ngơi, không quản mưa nắng, cực nhọc. Ta làm việc suốt mùa Xuân, suốt mùa Hạ, suốt mùa Thu, để tích trữ thực phẩm trong kho dành dụm cho mùa Đông.

Lời giảng dạy của Kiến Đại Phú và những quãng đường rét mướt đói khát đã là bài học thấm thía cho anh em Kiến Vàng. Hình ảnh các công dân tí hon chăm chỉ làm việc dưới nắng thiêu đốt cực nhọc bây giờ chúng đã thấu hiểu. Đời sống là phải làm việc như thế. Kẻ nào có qua cơn đói khát mới biết ham làm việc, chăm chỉ và không lãng phí thời giờ. Anh em Kiến Vàng ăn năn hối hận và khóc sướt mướt. Bởi ta đã không có phần để dành khi túng thiếu. Suốt những ngày qua ta đã bỏ thời giờ cho công việc giang hồ lãng nhách.

Anh em Kiến Vàng kể lể chuyến phiêu lưu vừa qua của mình cho Kiến Đại Phú nghe, ông ta có vẻ khoái chí:

- Thì ra bọn trẻ bây giờ chỉ ham giang hồ đây đó chứ không thích làm ăn chi cả.

Kiến Đại Phú vuốt râu gật gù:

- Kể ra cũng thú đấy, tiếc một điều là hiện nay ta đã già, chân đã mỏi nên không thể đi xa như bọn trẻ được, Ta chỉ còn một cái thú duy nhất là nằm nhà vuốt râu.

Và suối thời gian còn lại của mùa Đông, anh em Kiến Vàng trú ngụ ở hang Kiến Đại Phú, được nuôi ăn đầy đủ và có bổn phận cung phụng “cái thú duy nhất” nghĩa là anh em Kiến Vàng làm cái công việc vuốt râu cho Kiến Đại Phú, mỗi đứa vuốt một râu. Đó cũng là công việc, vì có làm mới có ăn. Anh em Kiến Vàng không dám tính chuyện bỏ hang mà ra đi như ngày còn làm võ sĩ thuê cho Kiến Lão nữa. Khi mùa Đông hãy còn đầy cơ cực và đầy đe dọa chết chóc ở ngoài cửa hang lạnh lẽo kia, thì hành trang giang hồ, xin lỗi các anh hùng tí hon, hãy xếp lại một xó.