Chương XVIII

Hai cuộc hôn lễ được cử hành ngày hôm sau trong một bầu không khí giản dị. Trong giáo đường ở Runsdorf, cha André ban phép thánh cho hai cặp vợ chồng mới cưới, chỉ giữa những người bạn thân và một số nhân vật lớn được ủy quyền các vị đế vương đến dự hôn lễ của bá tước Lendau.

Sau buổi tiệc vào buổi trưa, các vị khách của các chúa công Runsdorf tiến vào những phòng khách lớn trang hoàng toàn hoa và lá. Hai cặp vợ chồng mới cưới, phủ lên đầu vành hoa cam, tiếp nhận những lời chúc mừng của các vị khách, còn Walther được nhiều người xúm xít quanh chúc mừng với lẵng hoa đã được Hoàng Đế gửi đến sáng nay.

Bộ mặt nghiêm nghị của chàng bừng lên một nụ cười tươi vui và vừa đáp lời các vị khác, chàng vừa đưa mắt nhìn theo người thiếu nữ xinh đẹp trong bộ đồ trắng mà đuôi áo dài quét đất làm nổi bật vẻ thanh tao của vóc dáng nàng. Cuối cùng chàng tới được chỗ nàng. Marysia ngước cặp mắt sáng ngời hạnh phúc lên nhìn chồng.

- Em chớ quên đã hứa với cô là sau bữa tiệc cưới chúng ta sẽ đến thăm cô.

- Vậy thì chúng ta nên đi ngay bây giờ vì sau đó chúng ta chỉ đủ thì giờ để chuẩn bị ra đi.

Walther nắm lấy bàn tay vợ và luồn xuống dưới cánh tay mình. Lúc hai người đi qua phòng khách cuối cùng, bác sĩ Berdeck và Conrad Duntz đi đến trước mặt họ:

- Thế nào? - bác sĩ Berdeck kêu lên. - Đã từ giã chúng tôi rồi kia à? Vừa mới được gặp nhau để chúc mừng, thưa nữ bá tước!

Marysia mỉm cười đưa hai bàn tay cho ông:

- Khi nào bác đến thăm chúng cháu ở Vienne, chúng ta tha hồ có thì giờ.

- Bởi vì chúng cháu tin ở các bác, - Walther vui vẻ nói thêm. - Cháu đã chọn một ngôi nhà lớn để có thể đón tiếp cùng một lúc gia đình cháu cùng với những bạn bè thân tình, trong số này có các bác.

Một giọt nước mắt long lanh trong cặp mắt ông già:

- Xin cám ơn bá tước. Vâng, tôi là bạn già của bá tước, tận tâm cho đến hơi thở cuối cùng và tôi xin nhận lời mời. Mắt tôi còn rất tốt, chân tôi còn khỏe mặc dù đã chín mươi tuổi. Người ta nói hiện nay bà nữ tu sĩ đang ở đây với các vị bá tước.

- Vâng, cũng chỉ tạm thời thôi. Cháu mong sẽ thuyết phục được bà đến Vienne với chúng cháu mùa đông này.

Cặp môi ông Conrad Duntz hơi run run. Walther nói tiếp:

- Dạo này cô cháu mệt mỏi lắm và đã thay đổi nhiều. Cháu e rằng bà sẽ bị hỏng thị giác hoàn toàn.

Lúc đó Gultram xuất hiện thông báo:

- Thưa anh Walther, bá tước Hulmitz ra về và muốn nói chuyện với anh về một tin nhắn của đại công tước Otto.

- Anh đi ngay đây. Marysia, em cứ đến cô nhé, rồi anh sẽ đến đấy tìm em.

Marysia rời phòng khác qua cửa trông ra hành lang lớn. Nhưng cô vội lùi lại. Cánh cửa trông ra thềm mở và ở đó vừa xuất hiện một bóng dáng kỳ lạ. Một người đàn bà cao và hơi gù lưng, mặc bộ đồ len trắng, đầu đội khăm trùm bằng đăng ten. Cặp mắt kỳ lạ, ngơ ngác, sáng chói trong một bộ mặt héo hắt, xấu xí khiếp đảm. Bộ mặt đó Marysia chỉ mới trông thấy một lần, sau một tấm kính, nhưng cô nhận ra và máu cô như đông lại trong mạch lúc nhìn thấy nhân vật xấu xí, tội lỗi ấy.

Quận chúa Olgoff có vẻ kinh ngạc thấy xuất hiện trong bóng mờ tối, người thiếu phụ xinh đẹp, trên đầu đội vành hoa cưới. Nhưng kinh ngạc chỉ thoáng qua, bà ta bỗng nhiên lảo đảo tiến lên, cặp mắt nóng bỏng không rời khỏi Marysia, và vươn bàn tay ra chạm vào cánh tay thiếu phụ.

Marysia rùng mình kinh sợ và lùi lại.

- Xin đừng mó đến tôi, - cô kêu lên.

- Có chứ. Tao sẽ mó vào mi nếu tao muốn, đồ khốn nạn, đồ xảo quyệt đã âm mưu len lỏi được vào gia đình quý tộc Lendau này. Ta sẽ mó vào mi để xé xác mi ra thành từng mảnh. Không ai có thể cưỡng lại được ta, ta đã xéo nát chúng...

Marysia hốt hoảng vội đóng cửa buồng khách lại. Mụ quận chúa già thốt lên một tiếng cười quỷ dữ:

- Mi sợ Walther nghe thấy ta nói có phải không? Trái lại, nó cứ nên đến đây! Ta sẽ nói cho nó biết người ta đạt đến mục đích như thế nào.

"Bà ta điên rồi," Marysia nghĩ bụng và nhận thấy ánh mắt mụ mỗi lúc một trở nên kỳ lạ. "Bà ta có thể khai hết vì còn lý trí gì nữa đâu."

- Phải, gọi Walther đến đây. Ta muốn trông thấy nó, muốn nhổ vào mặt nó!

- Bà hãy im đi, - Marysia nói và nắm lấy cánh tay bà.

Cô muốn lôi bà ra ngoài, nhưng bà chống cự mãnh liệt. Đột nhiên bà bình tĩnh lại và nói bằng một giọng khô khốc:

- Hãy đưa ta đến hồ. Ta muốn trông thấy nó lần cuối cùng.

Làm thế nào? Chống nhau với người đàn bà rõ ràng đã mất trí này tất nhiên sẽ làm cho Walther và mọi người khác phải chú ý đến; nhượng bộ là liều mình với mụ.

- Nào, nhanh lên, - mụ già nói. - Ta muốn trông thấy hồ hoặc Walther.

Mụ già này trong cơn thác loạn, chứa chấp một điều độc ác tinh vi. Mụ còn đủ một chút lý trí để đoán biết được quyết định của Marysia.

- Nào đi, - Marysia quả quyết nói.

Quận chúa già đi theo thiếu phụ suốt dọc hành lang mờ tối. Hai người cùng đi qua những căn phòng không người ở rồi cuối cùng tới một căn phòng trông ra hồ.

- Mở cửa ra, - quận chúa ra lệnh.

Marysia kéo cánh cửa gió và mở cửa. Đây đúng là nơi lão Heintz vẫn thường qua lại khi lão tới thánh đường. Đúng là nơi mà một buổi tối Marysia đã nhìn thấy lão biến vào.

Đột nhiên, quận chúa gạt thiếu phụ ra và lảo đảo tiến ra hồ. Marysia run sợ nghĩ rằng mụ điên này lại có thể bắt chước ông Arnulf trong cơn thác loạn tội lỗi, cô chạy vội ra bờ nước. Quận chúa quay lại nhìn cô, bộ mặt xấu xí co rúm trong cặp mắt lóe lên một niềm vui man rợ:

- Ta yêu nó, cái hồ đen này. Nó giữ bí mật rất tốt. Những kẻ mà ta ghét đều có trong này, vĩnh viễn biến mất. Eberhard... và Paola đã biết được bí mật về cái chết của anh chồng. Chính ta đã đem nó xuống đây, trong vực thẳm này mà người ta không thể nào trở về được nữa. Arnulf cũng ở trong đó, tên điên rồ tội nghiệp không thể nào chịu đựng được sự mất tích của người vợ yêu quý. Phải, người ta có thể tìm thấy chúng ở đây nếu người ta biết.

Nói xong, mụ phá lên cười. Tiếng cười kinh khủng.

Marysia hốt hoảng ấp úng:

- Đừng ầm ĩ như thế! Hãy im đi!

- Ta im à? Trái lại, ta tự hào thì có. Một người đàn bà Lendau có quyền lật nhào không thương tiếc tất cả những kẻ nào cản trở nó. Mi nghe thấy chưa, đồ điên rồ muốn có vinh dự được mang danh hiệu của chúng tao.

- Vinh dự? - Marysia kêu lên, bực tức không thể tả được vì giọng miệt thị ấy. - Bà phải biết rằng nếu Walther Lendau không sửa chữa những tội lỗi của tổ tiên mình thì không bao giờ Marysia Lienkwicz lại chọn làm chồng một tên ăn cắp và một kẻ giết người...

- A, đồ khốn nạn! - mụ già gầm lên.

Marysia lùi lại đột ngột do đó thoát khỏi bàn tay toan tóm cô. Từ căn nhà bà nữ tu sĩ ở xuất hiện một người phụ nữ đang chạy ra hồ. Mặt mụ quận chúa đỏ bừng kêu lên:

- Mi cũng ra đây à? Vậy thì hãy đi theo mẹ mi đi, hỡi Franzisca xinh đẹp của ta!

Cô cháu gái đã bị nắm lấy cánh tay trước khi kịp tự vệ. Trong cơn điên, sức khỏe của mụ tăng lên gấp mười lần. Mụ quẳng cô cháu gái xuống hồ với một tiếng cười khủng khiếp tiếp theo là tiếng kêu rợn người của Marysia.

Tiếng cười đi qua cánh cửa để ngõ, vang vào trong hành lang trong đó Walther đang tiến lên cùng với ông Conrad Duntz và Heinrich. Cả ba vội chạy ra hồ. Trong nước đen tối, bà nữ tu sĩ đang giãy giụa, còn Marysia đang chống nhau với mụ điên, mụ cũng muốn ném cô xuống hồ.

Walther chồm lên vợ mình, Conrad Duntz và con trai lao xuống hồ cứu bà nữ tu sĩ. Người cha vớt được nạn nhân trước. Một lúc sau, Franzisca được vớt lên bờ. Walther và Heinrich giữ chặt lấy mụ già điên cuồng tức giận. Mụ hét lên:

- Bỏ tao ra, đồ đao phủ! Tao cấm chúng mày không được mó đến tao. Tao là Luba Lendau đây! Tao có quyền được sống hay chết. Tao muốn ném con Marysia này xuống nấm mồ... kia kìa... và cả Franzisca nữa. Nó dám nói với tao nó sẽ lấy Conrad Duntz... xuống nước như Paola... như Eberhard! Chính tao đã giết chết tất cả chúng nó...

Bộ mặt mụ trở nên tím bầm, cặp mắt mụ như lòi ra khỏi hốc mắt. Bỗng nhiên mụ sụp xuống, bị một cơn ứ máu.

Bá tước Lendau để mặc mụ tuột xuống mặt đất rồi quay lại vợ. Nàng đang tái mét, run rẩy. Bản thân chàng cũng nhợt nhạt. Điều mà Marysia bấy lâu nay lo sợ vừa mới xảy ra.

Marysia lao vào cánh tay chồng và ghì chàng vào người mình. Sau đó, Walther đi lại bà nữ tu sĩ đang nằm bất tỉnh và cùng với Heinrich mang bà về phòng riêng.

Ông giám thủ đi theo họ nhưng dừng lại ở ngưỡng cửa phòng khách đỏ.

- Thưa bác Duntz, - Marysia quay lại nói. - Xin mời bác vào. Cháu cho lấy quần áo của Walther đem đến bác thay ngay bây giờ.

- Cám ơn cháu, bác không sợ hậu quả của cuộc tắm ngắn ngủi này và bác sẽ đi bộ về Nunsthel. Nhưng trước lúc đó, bác muốn biết ý kiến của bác sĩ Lendau về tình trạng sức khỏe của "bà ấy".

Vẻ mặt ông giám thủ biến đổi hẳn. Ông để mình rơi phịch xuống chiếc ghế bành Marysia vừa đưa ra. Heinrich đi ra ngồi với bố, còn thiếu phụ giúp chồng săn sóc nạn nhân.

Lúc bà nữ tu sĩ tỉnh lại, cặp mắt đẹp của bà đầy vẻ hãi hùng. Tấm băng đen đã rơi trong hồ. Bà lẩm bẩm:

- Khủng khiếp quá! Khủng khiếp quá!

Marysia gọi Rosine đến để giúp bà đi ngủ. Walther đi kiếm thuốc. Marysia đợi chàng trong buồng bên cạnh, lo lắng hỏi chồng:

- Có nguy hiểm gì không?

- Hiện giờ thì chưa thể nói được gì. Mấy năm nay, sức khỏe của cô chúng ta đã suy giảm nhiều, và có thể có những diễn biến phức tạp, một ca tụ máu phổi chẳng hạn. Thêm nữa, bà lại còn bị hốt hoảng. Marysia, tại sao bà quận chúa lại có đấy cùng với em và cô?

Chàng run rẩy, lo âu. Marysia nắm lấy hai bàn tay chàng và xiết mạnh:

- Để rồi em sẽ nói với anh sau. Bây giờ cần phải như thế vì anh đã lo lắng đến vấn đề... Tuy nhiên, em đã rất muốn...

Giọng Marysia nghẹn ngào trong một tiếng nấc.

- Chuyện ghê gớm lắm sao?

- Ghê gớm! Vâng, nhưng không bao giờ ngăn cản được em tự hào về Walther trung thực và cao thượng, - Marysia nói một cách sôi nổi.

Những vị khách ở Runsdorf được Heinrich cho biết tấn thảm kịch vừa xảy ra là do cơn điên rồ của quận chúa Olgoff. Bianca và các em gái chạy đến buồng bà nữ tu sĩ. Ông giáo đến với con gái, còn Gultram, Heinrich và Alexy tiếp nhận những lời chia buồn và từ biệt của các vị khách. Bây giờ, các buồng khách đều trống không. Laura và Gisèle, mặc áo hồng, đi lại giữa nơi trang trí hội hè ấy. Bà cố vấn Lehman khóc thầm và lẩm bẩm: "Trong Runsdorf này xảy ra những câu chuyện kỳ lạ thật. Và lại chính hắn nữa, đã cứu bà ấy!"

Khoảng sáu giờ chiều, cỗ xe của Nunsthel mang đến hai cô thiếu nữ và bà cô.

Muộn hơn nữa, vào ban đêm, ông Conrad đến lấy tin tức.

- Bà ấy bị sưng phổi, - Bianca ra ngoài hành lang gặp ông nói. - Walther có vẻ lo lắng. Kìa, anh ấy ra...

Ông Conrad tiến lại bá tước đang đưa tay ra đón ông:

- Thưa ông Duntz, xin cám ơn ông một lần nữa! - Walther cảm động nói. - Hai lần chúng tôi chịu ơn ông về tính mạng của bà cô chúng tôi.

- Nhưng bây giờ có đáng lo ngại không?

- Có đấy, nhưng tôi chưa thể nói được gì hơn. Xin phép được tạm biệt ông, còn phải về thăm Marysia. Cơn xúc động ghê gớm ấy ảnh hưởng đến thần kinh làm cô bị sốt. Bố vợ tôi cũng có đấy trong phòng khách này. Lát nữa tôi sẽ đến.

Walther đi về phía nhà ở của ông giáo. Sau cơn rung động mạnh về tinh thần ấy, Marysia đã trở về buồng thời con gái của mình chứ không lên gác, vào trong một phòng sang trọng lộng lẫy nhất trong đó đã trải qua nhiều đời nữ bá tước Lendau.

Marysia trong bộ đồ ngủ màu xám nhạt, nằm trên chiếc ghế dài cạnh cửa sổ mở. Nàng quay về phía Walther cặp mắt còn hơi sốt thoáng ánh lo lắng.

Walther ngồi xuống cạnh vợ, âu yếm hỏi thăm sức khỏe và trả lời những câu hỏi về bà nữ tu sĩ. Một bầu không khí nặng nề đè xuống hai vợ chồng. Marysia hiểu rằng hôm nay chàng chưa hỏi vì thần kinh của vợ rã rời. Nhưng cô quyết định nói với chồng ngay hôm nay. Lùi lại để mà làm gì?

Và nắm hai bàn tay chồng trong tay mình, Marysia kể hết cho chồng nghe những gì mình biết: vụ giết Eberhard do Heintz tiến hành dưới sự chỉ đạo của nữ bá tước Luba với sự đồng tình của Arnulf; cuộc chia nhau gia tài của người bị giết, những nghi ngờ và bỏ trốn của Boleslas; cái chết của Paola do con người đang nằm thẳng cứng đơ trong một căn phòng của Runsdorf. Walther nghe vợ nói không thốt ra một lời, và Marysia cảm thấy tay chàng lạnh toát.

- Nhưng bây giờ tất cả đã được xoá sạch rồi, được sửa hết rồi do công lao của anh, - Marysia kêu lên như vậy khi thấy trong cặp mắt chàng vừa đau khổ vừa ghê tởm.

Walther đột nhiên đứng lên rụt bàn tay lại:

- Và đó là kẻ mà em, xuất thân từ một gia đình danh giá, đã lấy làm chồng? Cháu một tên ăn cắp, một tên giết người! Nhưng hủy bỏ cuộc hôn nhân này đối với em rất dễ dàng...

- Walther, anh điên hay sao đấy? - Marysia sôi nổi nói. - Điều mà em mới nói, em đã biết cách đây lâu lắm rồi, ngay cả trước khi anh đi Vienne học. Chính vì đã hoàn toàn hiểu nguyên nhân mà em đã trao bàn tay em vào tay anh, bởi vì không phải em đổ hết tội lỗi của cha, ông anh lên đầu anh... Và cũng chả khác gì việc ông Duntz đã nhận lời để con trai ông kết hôn với Bianca Lendau.

- Ông ấy cũng biết à?

- Vâng, và còn trước em. Anh không thừa nhận là ông ấy không quan tâm đến vấn đề danh dự chứ? Tuy nhiên, ông ấy không hề lưỡng lự mang lại hạnh phúc cho con trai, không thèm để ý đến những tội lỗi không phải của anh, mà anh không biết... mà em muốn để cho anh không bao giờ biết nếu không có người đàn bà khốn nạn ấy. Walther, anh Walther thân yêu, hãy quên đi điều khắc nghiệt ấy! Anh sẽ sửa lại tất cả bởi lao động của anh, bởi lòng từ thiện, bởi đạo đức của anh. Hay nói cho đúng hơn, cả anh và em, hai ta cùng sửa.

Marysia đã lại cầm lấy tay chàng và nhìn chàng dịu dàng say sưa. Chàng nói lạc cả giọng:

- Ôi, anh đã tưởng sung sướng biết bao được chia sẻ với em niềm vinh quang cổ kính của gia đình anh! Thế mà tất cả đều sụp đổ. Anh chỉ còn tặng em niềm xấu hổ thuộc vào một gia đình nhơ nhuốc những tội lỗi xấu xa! Chúng tôi đã tự hào biết bao! Ôi, chính nghĩa của Thượng Đế! Còn lại cho chúng tôi những gì từ biết bao kiêu hãnh, từ biết bao nhục nhã? Anh muốn được là một người tiều phu nghèo khổ nhất xuất thân từ một gia đình lương thiện, còn hơn là mang danh dòng họ Lendau.

- Và ai có thể nói được là trong mỗi gia đình vào một thời đại nào đó, không có một mối nhục ngấm ngầm, một tội ác bí mật nào đó? Trên đời này không ai dám ngẩng thật cao đầu. Walther thân yêu, em van anh đừng tự hành hạ mình như vậy! Hãy nghĩ rằng Marysia của anh rất tự hào về anh! Rất tự hào, anh thấy đấy, và rất sung sướng được thuộc về anh, được chia sẻ tất cả với anh, tất cả, anh nghe chưa?

Marysia quàng hai cánh tay lên cổ Walther nói đến nhẫn nại, đến khiêm nhượng, với trái tim đã bị thương tổn bởi một trong những thử thách khắc nghiệt nhất đối với một người lương thiện, rất tự hào về sự vĩ đại của dòng họ mình và có một tinh thần cao cả hiếm thấy. Dưới ảnh hưởng của giọng nói thân thương như vậy, cơn sốt đau đớn giảm dần. Walther hôn bộ tóc nâu đẹp và lẩm bẩm:

- Cám ơn Marysia thân yêu. Cám ơn em đã làm tất cả và từ lâu để tránh cho anh nỗi đau khổ ấy, và đã quá yêu anh, khá tín nhiệm anh để không sợ phải mang tên họ Lendau.

Một niềm sợ hãi đột nhiên đến trí óc Marysia:

- Sẽ không bao giờ anh nghĩ rằng em bỏ qua tất cả chỉ vì tham để trở thành, bằng bất cứ giá nào, vợ của bá tước Lendau, người thầy thuốc lừng danh chứ?

- Không đời nào... Ôi, không đời nào! Anh hiểu em lắm, em Marysia thân yêu. Rất thẳng thắn, không thèm màng đến vinh dự hay phô trương kiểu ấy.

Walther chỉ chiếc huy chương và cái gài có đính kim cương, quà tặng của quận chúa Maria Lucrezi tặng người vợ mới cưới mà Marysia để trên mặt bàn lúc cởi áo và nói tiếp:

- Em đã không để ý đến quá khứ đau buồn ấy bởi vì em cho rằng có thể yêu được Walther Lendau, đủ để xoá bỏ được vết nhơ ấy, bởi vì lương tâm em nói với em là nhiệm vụ của em phải ở bên cạnh vị chúa công nghèo khổ ấy.

Có tiếng gõ cửa làm bá tước ngừng nói. Đó là Rosine, tạm thời làm hầu phòng cho Bianca.

- Ông Duntz báo chúa công biết là bà nữ tu sĩ giãy giụa và rên la nhiều lắm.

- Tôi đến ngay. Marysia này, mụ quận chúa ấy gây cho chúng ta biết bao phiền hà! Chẳng biết anh có cứu sống được cô anh không. Em cố gắng nghỉ đi một lát, chốc nữa anh sẽ trở về. Một ngày bắt đầu huy hoàng như thế mà kết thúc buồn thảm thiết.

- Đừng cho Bianca biết gì nhé anh!

- Không, em nó biết làm gì điều bí mật thảm khốc này. Nó sẽ theo chúng ta xuống mồ. Nhưng mang nó trong người là khốc liệt lắm đấy!