Chương 8

Câu chuyện Tượng bị rắn mào cuốn quanh người như năm xưa từng cuốn tượng Thích Ca làm xôn xao đất Linh Sơn. Dân làng Phan chú ý đến Tượng nhiều hơn, một nửa do thiện cảm, coi anh như Phật đến, nửa còn lại bảo Tượng là ma hiện hình. Các cuộc tranh cãi nổ ra trong nhà, ngoài đường và bên các luống rau. Bà Châu Cải quả quyết rằng Tượng là ma:

— Chứ không à? — Bà hùng hồn — Tôi thử hỏi các người, từ trước đến nay đã xảy ra như vậy bao giờ chưa? Rắn thần mà còn sợ, thì chắc chắn là ma thiêng rồi.

— Thế Phật Thích Ca mà bà thường đi khấn cũng thành ma cả sao?

Ông Dũng kỹ, người từng làm ở ban tuyên truyền của huyện, nay đã về hưu, phản bác lại kịch liệt. Theo ông, chẳng phải gở, cũng chẳng phải lành. Đó là chuyện ngẫu nhiên như gà mọc ba chân vậy.

— Rắn mào không cắn ai bao giờ, mà lúc ấy, cậu ta lại đứng yên. Tôi dám chắc rằng nếu bà hoặc ai khác cũng thế thôi. Chẳng ma quỷ gì hết. Mê tín nó vừa vừa chứ.

Nói đến đó, ông Dũng làm một ngụm nước chè, súc lọc ọc trong miệng rồi nuốt. Tay ông khoanh lên bàn vẻ lơ đễnh, nhìn ra ngoài. Từ nãy đến giờ, bà Mịch mới rụt rè lên tiếng:

— Em thì em nghi ngờ lắm. Biết đâu lũ chúng lại dựng chuyện. Lớp trẻ bây giờ tai quái lắm. Chúng thích gây trò lạ để làm vui.

— Nói thế còn có lý — ông Dũng gật gù vẻ tán đồng.

Vẫn ám ức với ông Dũng, bà Châu Cải ngẩng mặt, dẩu môi khiêu khích:

— Vâng, tôi là đàn bà, lại dân ngu khu đen, biết thế nào bằng những ông công tác ở huyện, họ văn minh, biết rộng, họ chấp gì loại duy tâm như tôi! Bà nhìn ông Dũng đầy ngụ ý. Té ra từ trước tới nay, cả cái làng Phan này nghe nhầm là có tiếng khóc trên núi Hột.

— Nhầm thì không nhầm, nhưng mà nhiều đứa nó ngu — Ông Dũng chồm lên, tay đập mạnh xuống bàn, làm nước trong chén sánh ra — Các cụ bảo thế này bà Mịch ạ: Biết thì thưa thớt, không biết thì dựa cột mà nghe.

Nhìn theo cái dáng nhỏ thó của ông Dũng hầm hầm lao ra cổng, bà Châu uất nghẹn, văng ra:

— Lão chó mái. Ngu lại còn lên mặt. Người ta gọi là Dũng kỹ cúng không oan.

— Thôi bác, chấp vặt làm gì! — Bà Mịch vội can, rồi hạ giọng thì thào — Em là em tin nó là ma thật đấy.

— Còn chối cãi vào đâu được nữa. Bà bảo, có thờ có thiêng, có kiêng có lành. Thế lão ấy đặt ảnh bố mẹ lão lên bàn làm gì? Chẳng lẽ để đái vào đấy à?

Ông Bồi què được dịp công kích bà Linh lùn. Đi đâu, gặp ai cúng rêu rao:

— Rắn thần về để trị cái quân gây họa cho làng mình. Đận này thì chết mất ngáp, ai đời lại dám vác cái mồm đi lu loa khắp làng về những chuyện nghe lỏm được.

Ông còn loan ra rằng đôi rắn thần bò qua sân nhà mụ Linh để lén núi.

— Nhà có sao, nó mới bò qua chứ!

Còn đối với Tượng, thì ông Bồi không đả động gì cả. Ai hỏi, ông cũng lảng đi:

— Về chú ấy, tôi chưa rõ.

Tượng không ngờ mình lại là trung tâm của các cuộc cãi vã. Anh chẳng hiểu cái làng này ra sao nữa. Chuyện cỏn con, đơn giản như vậy mà cúng thành ầm ĩ cả lên. Quả thật, sau hôm đó, Tượng cứ bị choáng và nghĩ lại, vẫn thấy sợ. Cảm giác nhồn nhột ống chân ám ảnh anh trong những lần tiếp xúc với vật mềm. Những con mắt xét nét nhìn Tượng từ mọi phía. Sự liên tưởng bắt đầu. Người ta chắp nối các sự kiện với nhau và manh nha phát hiện ra một hai vấn đề đáng nghi ngờ nào đó. Tượng chỉ mỉm cười, ít ra ngoài hơn. Dẫu sao, thời điểm này cũng không thuận tiện cho việc đi lại lắm. Rau cũng đang cần chăm bón, cỏ bắt đầu mọc loi choi ở các gốc bắp cải rồi. Trời thì nắng đếh váng óc. Tốt nhất là làm xong cỏ rau, quay sang vẽ. Đầu tiên vẽ trong nhà, nhìn ra, sau ngồi ở sân, xuống bờ sông và khi tiếng xì xào lắng lại, bắt đầu đi quanh làng.

Cuộc sống cuốn hút mọi gia đình đến chóng mặt. Người ta nguôi đi và gần như không muốn hoặc là không dám nhắc lại chuyện cũ nữa. Tượng được tự do, thoải mái và có thể đến chơi các nhà quanh quanh. Dĩ nhiên trong khi tiếp xúc, một số người vẫn lén tìm ra những nét khác lạ ở anh để giải đáp sự nghi ngờ của mình.

Ông Dũng kỹ có đến chơi với Tượng một hai lần, các nhà khác cũng vậy. Nhưng người đến nhiều nhất vẫn là ông Bồi què. Ông ghé sát tai Tượng hỏi:

— Lúc ấy, chú thấy thế nào?

— Bình thường bác ạ, có hơi sợ một chút, nhưng sau hết ngay. Cũng may nó tưởng cháu là khúc gỗ nên bỏ đi. Với lại rắn mào, nghe nói không cắn bao giờ mà!

— Ừ cũng may thật — Ông Bồi ngồi thừ ra, vẻ gật gù — Tôi cũng suýt bị con hổ mang nó sơi tái, lúc ấy cu cậu bơi vượt sông nên yếu thế. Tôi vụt ngang sào vào khúc giữa! Này, mua phân bên tỉnh mà bón cho rau nó chóng bén, chứ phân chuồng chỉ ngạt củ thôi.

Cuộc hẹn đi săn với Thanh phải hoãn đến hai tuần sau mới bắt đầu được. Hai anh em rục rịch đi từ sớm. Mỗi người mang một khẩu súng và các thứ cần thiết khác, kể cả cơm và bình tông nước. Thằng Thanh quả là một tay săn thành thạo. Nó thoăn thoắt gạt những cành gai vướng đằng trước để mở đường. Hai người mải mê đi, đến khi nhìn rõ mặt nhau thì đã leo được lưng chừng núi.

— Kìa, chỗ có cụm Đắng cay um tùm nhất là cửa hang dơi — Thanh chỉ tay — Anh em mình đi vào ban ngày, nên chẳng sợ ma miếc gì hết. Chứ đi đêm ở đây, em cũng ngại, gặp một lần rồi mà anh Tượng.

— Tao cũng bị người ta gọi là ma đấy nhé! Sợ không? — Tượng gạt mồ hôi, nói đùa.

— Nếu thế em cũng làm ma được.

Thanh bám một cành cây, nó ngồi xuống xoa xoa nòng súng, chờ Tượng.

— Vách đá ở đâu? — Tượng vừa thở vừa hỏi, cọ cọ má vào vai.

— Bên kia!

— Sao không vào đấy?

Thanh khoát tay, lên giọng:

— Lần đầu, phải đưa anh đến đây cho quen đã, chưa có kinh nghiệm săn, vào qua vách đá nguy hiểm lắm. Trừ em ra, chưa có ai dám đến đấy một mình. Bọn lấy củi cũng chỉ men men phía ngoài.

Xuống thung lũng sau núi Hột, Tượng tháo súng, đặt ngang đùi thở dốc. Mặt anh xước mấy chỗ, máu rỉ ra lấm tấm. Đưa mắt nhìn xung quanh, Tượng mới biết, mình đang ở giữa một khoảng trống, vây quanh bốn bề là rừng. Toàn đá và cây cổ thụ, dây leo chằng chịt như trận đồ bát quái. Có dây to và mốc giống hệt con trăn bán ở chợ Bến Tượng. Những tiếng chim ríu ran luẩn quất trong vòm lá rậm rì. Tượng nhận ra duy nhất tiếng con khướu, còn lại, anh chẳng hiểu chúng là loài gì. Buổi sớm ở rừng tinh khiết và thanh bình.

— Đi hướng này, anh Tượng.

Thanh xách súng, luồn qua bụi chuôi dại, tiến sâu vào trong. Tượng vội vã khom khom bám theo, thỉnh thoảng lại liếc nhìn những bắp chuối đỏ chót, thõng ngay đầu. Nắng đã mạnh dần, xua sương loãng ra và tan hết. Những đồi vàng rụt rè chui qua vòm lá dày khít, bám rung rinh lên lưng hai người. Tiếng chim càng ngày càng đặc xen với tiếng nước óc ách đâu đấy.

— Suỵt!

Thanh chợt khựng lại, ra hiệu cho Tượng im lặng. Tai nó giỏng lên, mắt ngước thiên. Nó nép vào các phiến đá ẩm rì, men dần đến gốc một cây cổ thụ to hai ba người ôm. Tượng hồi hộp nhìn theo rồi mắt sục sạo vòm lá. Thằng Thanh ngồi thụp xuống, im lặng một lúc lâu. Có chó gì đâu! Tượng nghĩ. Gió xào xạc rung rung, những đám rêu xanh rì lún phún lách lên các kẽ đá và thân cây. Mùi lá mục gây gây, mùi hoa dại mát nhẹ và những con sâu đo bằng ngón út làm Tượng thích thú. "Trách mẹ gì, các bố ngày xưa hay đi ở ẩn. Có mà sướng bằng tiên!" Anh lẩm bẩm, quờ tay đuổi nhẹ một đôi bướm sặc sỡ. Tự nhiên Tượng thấy tiếc khi không mang hộp màu theo. Thiên nhiên quả là phong phú, tuyệt vời về hội họa. Chỗ nào cũng có thể thành tranh được. Sự hợp lý hài hòa đến mức giản dị, điều đó là lời chứng minh rằng thiên nhiên luôn luôn đúng. Còn con người lại luôn sai lầm và thất bại trong các cuộc khám phá. Tượng cứ tự hối hận, tại sao người ta không sống như cây hoa này, tự nhiên và thanh thản biết bao nhiêu, có hay hơn không. Anh nghi ngờ tất cả những gì mà anh từng biết, ngay cái gọi là vĩ đại của con người cũng thế. Không được, hay để cho mỗi người đến đây một lần để họ biết thế nào là sự thanh bình, là sự vĩ đại mà họ đã vỗ ngực rêu rao hàng thập kỷ nay. Chân lý sẽ dừng lại ở một câu thôi, đó là sự nhỏ nhoi đến tuyệt vọng của con người trước thiên nhiên. Giá mình được ở đây thì thú vị biết bao, mình sẽ vẽ trong sự thanh thản này. Mình nguyện làm một sinh vật nhỏ nhoi và hòa đồng với cây, với suối và với cả những con sâu tí xíu kia nữa. Ở đây, mình sẽ hót được như chim, bay được như bướm, mình rì rào theo lá và luồn lách theo mạch nước. Tượng cảm giác muôn ôm tất cả xung quanh vào lòng. Sự chuyển động nhịp nhàng của khu rừng làm anh quên cả mục đích đi săn. Chỗ tuyệt vời như thế này mà người ta dám độc miệng bảo rằng có ma. Dân làng Phan mê tín đến ngu muội. Họ tự huyền hoặc dọa nạt mình để xa lánh cảnh thần tiên này. Ngu muội quá, bỏ chỗ sung sướng để tìm đến chỗ khổ đau, rồi lại ca cẩm, rên rỉ cào xiết lấy nhau.

— Đoàng, đoàng!

Hai tiếng nổ liên tiếp khiến Tượng thót người, đánh rơi khẩu súng đang cầm. Khu rừng như vỡ tung ra, những tiếng rào rào hốt hoảng khắp nơi. Vòm cây cổ thụ run bần bật. Thằng Thanh cắp súng vọt khỏi chỗ nấp, ngửa mặt chờ đợi. Tượng nhìn thấy một vật gì màu vàng nâu thả từ tít đỉnh cây xuống. Anh nhào đến. Một con khỉ con. Nó nằm co quắp, mắt nhắm hờ, mõm há ra đầy sự ngạc nhiên. Đầu con khỉ vỡ toác một bên, máu và óc trộn nhau thành một đống nhầy nhầy phun ra lấp đầy chiếc tai nhỏ xíu. Tượng đờ người, mắt nhòa đi, vành tai rừng rực như lửa đốt.

— Hôm nay gặp may!

Thằng Thanh hồ hởi, nó chống báng súng lên mu bàn chân, nghẹo đầu nhìn xuống con vật.

— Bé quá mà mày cũng bắn!

Giọng Tượng run run. Lần đầu tiên anh chứng kiến tận mắt một con khỉ bị bắn chết. Tượng có nghe nhiều về chuyện người ta dùng dao, phạt ngang chóp đầu khỉ để lấy óc pha rượu uống, nhưng anh không tưởng tượng nổi cảnh đó. Đôi mắt nhắm hờ, chiếc mồm há ra của con khỉ, vụt thức dậy trong Tượng một sự liên tưởng, anh vội vã nhìn lảng lên ngọn cây.

— Em định bắn con mẹ, nhưng trượt trúng phải con này. Thôi thế cũng được. Ít nhất là bốn năm cân. Đi với anh là may đấy. Khỉ ở đây hơi hiếm.

Thanh cúi xuống nhấc con vật lên ước lượng, vẻ hoan hỉ. Nó giở túi, nhét con khỉ vào rồi khoác ra sau lưng.

— Ở chỗ này bị động rồi, phải sang bên kia. Anh thấy em bắn được không, trúng thái dương. Trước, bố anh dạy em bắn đấy — Thanh liến thoắng nói — Có lần bố anh còn bắn xuyên táo cả một đôi khỉ cơ. Cúng tại chỗ cây này này. Mà thật! Tý sang kia, nếu gặp, em sẽ chỉ cho anh bắn, cứ bình tĩnh là được.

Tượng lắc đầu, tai ù đi, mắt chao đảo.

— Anh làm sao thế? — Thằng Thanh hoảng hốt nhìn Tượng.

— Tự nhiên nhức đầu quá! Về đi! Tượng nhặt súng, lững thững quay lại đường cũ.

— Tiếc quá, đã mất công vào tận đây. Thanh lèo nhèo. Cố được không anh Tượng?

Không trả lời, Tượng vẫn cắm đầu bước, mặc kệ những cành gai quất túi bụi vào người. "Chắc bố ấy sợ gặp rắn!" Thằng Thanh lẵng nhẵng theo sau thầm nghĩ. Đến bãi Nghiền Sàng, lũ trẻ trâu bu lấy Thanh, chúng chí chóe tranh nhau xem con khỉ. Tượng vẫn lầm lũi bước.

— Đợi em với anh Tượng!

Nghe Thanh gọi, Tượng lừ lừ quay lại. Anh bắt gặp Thủy ngồi trên bó củi, lén nhìn mình! "Bố anh dạy em bắn đấy!... Bố anh còn bắn xuyên táo cả một đôi khỉ cơ!" Tượng vật vã hai ba ngày, anh thề không bao giờ đi săn nữa.