Chương 86 XỬ ÁN

Tám giờ sáng hôm sau, Albert đã nhảy xổ vào phòng Beauchamp giữa lúc anh đang sửa soạn đi tắm.

- Ô, Albert! Tôi đang chờ cậu đây.

- Beauchamp ạ. Tôi tin cậu là một người chân thực và có lòng tốt để giữ đúng lời hứa. Do đó ta chẳng cần mất thì giờ thanh minh làm gì nữa. Cậu có ý kiến gì về việc bí mật đó lại bị phanh phui ra không?

- Lát nữa tôi sẽ nói cho cậu, chỉ cần hai câu thôi.

- Được! Nhưng trước hết xin hãy kể chi tiết cho tôi nghe câu chuyện về sự phản bội nhục nhã ấy.

Và Beauchamp đã kể cho Albert nghe về những sự kiện sau đây.

"Cách đây hai hôm, một tờ báo của chính phủ đăng tin về vụ Janina. Beauchamp đang ăn sáng thì đột nhiên đọc thấy cái tin ấy. Mặc dù, có ác cảm với tờ báo này, nhưng vì là đồng nghiệp nên Beauchamp tới ngay toà báo gặp viên chủ nhiệm, hỏi tại sao cho đăng cái tin có hại đến danh dự của một đại biểu quốc hội. Ông chủ nhiệm tờ báo này trả lời là ông ta đã có trong tay những bằng chứng xác thực và cần phải nêu lên để bảo vệ uy tín cho chính phủ Pháp vì sự việc này hẳn có điều gì vu khống đây.

Beauchamp lại hỏi ai đã cung cấp tài liệu thì được trả lời là hôm trước có một người mang một tập hồ sơ từ Janina và yêu cầu cho đăng ngay, nếu không sẽ đưa cho tờ báo khác.

Hôm sau, ở Thượng nghị viện người ta xôn xao bàn tán và chỉ trích bá tước De Morcerf vì từ trước tới giờ, ông ta vốn không được giới nghị sĩ ưa thích. Riêng bá tước De Morcerf vẫn chưa biết chuyện, vì ông có đọc báo bao giờ đâu, nên ông nghiễm nhiên tới phiên họp với thái độ kiêu căng thường lệ.

Người nào cũng cầm một tờ báo trong tay và chỉ chờ ông ta đến để chất vấn. Một thượng nghị sĩ bước lên diễn đàn với vẻ trang trọng khác thường, tuyên bố thiếu tướng Fernand đã gây ra ở Janina một vụ cực kỳ nghiêm trọng làm ảnh hưởng rất lớn đến uy danh của Quốc hội. Cử toạ vô cùng hồi hộp và đổ dồn mọi cặp mắt vào bá tước De Morcerf. Sau đó, ông thượng nghị sĩ đọc bài báo và yêu cầu Quốc hội mở ngay cuộc điều tra xem thực hư thế nào để trấn an dư luận quần chúng và lấy lại uy tín cho chính phủ.

Thấy nói đến Janina, Morcerf mặt mày tái mét, run lập cập, ngơ ngác nhìn xung quanh, không nói nên lời. Tình trạng đó có thể là của người vô tội cũng như kẻ có tội, nhưng ở đây lại làm cho một số người có cảm tình. Những người rộng lượng bao giờ cũng động lòng trắc ẩn khi mà sự đau khổ của kẻ thù vượt quá giới hạn căm ghét của họ.

Ông chủ tịch cho lấy biểu quyết, mọi người đều tán thành mở cuộc điều tra. Người ta hỏi bá tước cần bao nhiêu ngày để thu thập tài liệu thanh minh. Lúc đó Morcerf đã trấn tĩnh lại được đáp:

- Thưa các ngài nghị sĩ! Không cần phải có thời gian mới đẩy lùi được cuộc tấn công tôi của một kẻ thù vô danh ẩn nấp dưới bóng các sự kiện tối tăm của hắn. Ngay lập tức bây giờ cần phải có tiếng sét để đẩy lùi các tia chớp đã làm tôi choáng váng.

Những câu nói đó đã đem lại cảm tình cho mọi người. Morcerf nói tiếp:

- Vậy tôi yêu cầu cuộc điều tra được tiến hành càng sớm càng tốt, và tôi sẽ trình bày lên hội nghị tất cả những giấy tờ cần thiết thanh minh cho tôi.

- Ông muốn ấn định vào ngày nào? - Vị chủ tịch hỏi.

- Tôi muốn là ngay ngày hôm nay! - Morcerf đáp.

Hội nghị bầu ra một ban điều tra gồm mười hai người và ấn định phiên họp thứ nhất vào tám giờ tối cùng ngày tại nghị viện.

Albert run run ngồi nghe bạn tường thuật, lúc thì tức giận lúc thì hy vọng, lúc thì tủi nhục. Qua lời tâm sự của Beauchamp anh biết cha anh có tội nên anh tự hỏi: vậy cha anh làm thế nào để chứng tỏ mình là người vô tội?

"Buổi tối đến, ở Paris hồi hộp chờ đợi. Nhiều người cho là chỉ cần sự có mặt của Morcerf cũng đủ đánh đổ được lời buộc tội. Nhiều người lại nói là Morcerf đã chuồn sang Bỉ rồi. Beauchamp có thẻ nhà báo nên được vào ngồi một chỗ quan sát khá thuận tiện.

Tám giờ đúng, mọi người đã đến đông đủ. Đồng hồ vừa điểm giờ, Morcerf đã đến. Ông cầm ở tay một tập giấy tờ và thái độ có vẻ bình tĩnh. Trái với thường lệ, cử chỉ của ông ta có vẻ giản dị, quần áo chải chuốt và nghiêm chỉnh.

Sự có mặt của bá tước Morcerf gây nên một ấn tượng tốt, nhiều người đến bắt tay động viên ông.

Lúc đó một người mõ toà vào và đưa cho vị chủ tịch một bức thư.

- Xin mời ngài Morcerf phát biểu Ý kiến. - Vị chủ tịch tuyên bố và xé phong bì lấy thư ra đọc.

Bài diễn văn của Morcerf rất là hùng hồn và khéo léo ông nói về thời gian phục vụ Quốc vương Ali Tebelin. Ông được ngài rất tin dùng cho đến ngày cuối cùng của ngài. Ngài còn giao cho ông một việc có quan hệ đến sự sống còn của ngài là đi đàm phán với Hoàng đế Thổ Nhĩ Kỳ.

Bá tước Morcerf đưa ra những vật chứng để xác minh lời nói của ông. Ông đưa ra một cái nhẫn mà Quốc vương vẫn dùng để làm ấn tín và đã giao cho ông làm vật tin lúc đàm phán về có thể đi thẳng vào nhà quốc vương bất cứ lúc nào.

- Nhưng chẳng may. - Morcerf nói. - Cuộc đàm phán thất bại, và khi bá tước trở về để phục vụ Quốc vương thì người đã chết. Nhưng. - Bá tước nói tiếp. - Quốc vương vì rất tin cẩn ở ông nên đã ủy thác lại vợ và con gái cho ông".

Albert rùng mình nghe thấy mấy câu nói ấy, vì Beauchamp kể lại đến đâu anh đều nhớ lại câu chuyện mà Haydée đã kể anh nghe về sứ giả, về cái nhẫn, về việc cô bị bán làm nô lệ. Anh liền ngắt lời Beauchamp hỏi:

- Thế ảnh hưởng của những lời phát biểu của bá tước ra sao?

- Tôi xin thú thật đã làm tôi cảm động và làm toàn thể hội nghị cảm động.

Tuy vậy, vị chủ tịch đã đọc đi đọc lại bức thư mà người ta vừa mang vào. Ông nhìn Morcerf, hỏi:

- Ngài bá tước, ngài vừa nói rằng Quốc vương Janina đã ủy thác vợ con của Người cho ngài có phải không?

- Thưa chủ tịch, vâng! Nhưng sự bất hạnh vẫn theo đuổi tôi. Khi tôi trở về nước thì Vasiliki và Haydée đã mất tích.

- Ngài biết vợ con Quốc vương à?

- Do sự tín nhiệm và tình thân thiết với Quốc vương, tôi đã được gặp vợ con Người mấy chục lần.

- Thế ngài có được tin tức gì về hai người đó không?

- Có ạ! Tôi nghe thấy nói hiện giờ họ nghèo khổ lắm. Tôi không có nhiều tiền và đang gặp nhiều gian nan nên không thể đi tìm kiếm được, tôi rất lấy làm ân hận.

Vị chủ tịch cau mày lại rồi nói:

- Thưa các ngài! Các ngài đã nghe và theo dõi những lời giải thích của bá tước. Ngài bá tước, có người nào làm chứng được cho những lời nói của ngài không?

- Than ôi! - Morcerf đáp. - Tất cả những người thân cận với Quốc vương đều đã mất tích, hoặc đã chết cả rồi. Tôi cho rằng chỉ có mỗi một mình tôi sống sót qua cuộc chiến tranh ghê rợn ấy. Sau cùng tôi có một chứng cớ hùng hồn nhất mà tôi có thể cung cấp được là sau vụ nặc danh này, chẳng có một nhân chứng nào phản kháng những lời nói chân thành và trong sáng của cả một đời quân nhân của tôi.

Tiếng ồn ào nổi lên tán thành trong khắp hội trường. Bây giờ, chỉ còn biểu quyết. Đột nhiên vị chủ tịch nói:

- Thưa các ngài! Thưa bá tước Morcerf! Tôi vừa nhận được một bức thư có liên quan đến việc làm trong vụ này. Các ngài có cho phép tôi đọc không?

Toàn thể hội nghị tán thành. Chủ tịch bèn đọc bức thư:

"Thưa ngài chủ tịch!

"Tôi có thể cung cấp cho hội nghị những tài liệu cụ thể để thẩm tra vụ Janina của thiếu tướng bá tước De Morcerf. Tôi là người đã được chứng kiến đến những giờ phút cuối cùng của Ali Tebelin, tôi biết Vasiliki và Haydée ra sao. Tôi xin sẵn sàng phục vụ hội nghị đồng thời cũng là điều yêu cầu của tôi. Tôi hiện ngồi đợi ở phòng ngoài của hội nghị".

Nghe đọc xong, Morcerf hỏi lạc cả giọng:

- Nhân chứng đó là ai, hay là một kẻ thù?

- Rồi chúng ta sẽ biết.

Chủ tịch nói xong gọi người mõ toà hỏi: "Có ai đợi chúng tôi ở ngoài phòng không?"

- Có một người đàn bà và một người hầu gái.

- Cho người đàn bà vào. - Chủ tịch ra lệnh.

Năm phút sau người ta dẫn vào một người phụ nữ trùm kín đầu trong một chiếc khăn quàng. Tất cả mọi con mắt đều đổ dồn vào người phụ nữ và qua những đường nét thanh tao và cử chỉ nhẹ nhàng, người ta đoán đó là một phụ nữ trẻ và đẹp.

Vị chủ tịch đề nghị bỏ khăn choàng ra. Khăn vừa bỏ xuống, người ta thấy hiện ra một cô thiếu nữ Hy Lạp trẻ và đẹp mê hồn.

- A! Đúng là Haydée rồi! - Albert kêu lên.

- Sao cậu biết? - Beauchamp hỏi.

- Tôi đoán là thế! Thôi cậu kể tiếp đi. Ta sắp đến giai đoạn kết thúc rồi. Cậu thấy không, tôi vẫn rất bình tĩnh!

-... Bá tước Morcerf nhìn cô thiếu nữ, vừa ngạc nhiên vừa hoảng sợ. Đối với bá tước, sự sống còn của ông là ở cái miệng duyên dáng kia. Còn đối với những người khác đây là một câu chuyện hứa hẹn nhiều điều ly kỳ.

Vị chủ tịch giơ tay chỉ một cái ghế mời cô thiếu nữ ngồi, nhưng cô ra hiệu xin được đứng. Còn bá tước Morcerf, người ta thấy ông ngồi phịch xuống một cái ghế bành vì đôi chân ông không còn đứng vững nữa.

Ông chủ tịch bắt đầu:

- Thưa cô! Cô đã viết thư cho hội nghị chúng tôi, nói là có thể cung cấp tài liệu về Janina, và hơn thế nữa, cô còn được chứng kiến tận mắt nữa.

- Thưa vâng! - Cô thiếu nữ nói với giọng buồn rầu nhưng duyên dáng.

- Tuy nhiên. - Vị chủ tịch nói. - Xin phép cô cho tôi được nói là cô còn trẻ lắm

- Vâng! Lúc đó tôi mới hơn bốn tuổi. Nhưng những sự kiện đã diễn ra đối với tôi có một tầm quan trọng thiêng liêng. Tôi không bỏ sót một chi tiết và tôi cũng không quên một chi tiết nào.

- Nhưng những sự kiện đó quan trọng đối với cô như thế nào? Cô là ai mà tai biến đó đã để lại cho cô một cảm tưởng sâu sắc đến như thế?

- Nó quan hệ đến cái sống và cái chết của cha tôi. Tôi tên là Haydée, con gái Ali Tebelin, quốc vương Janina.

Má cô gái đỏ lên, vừa giản dị vừa kiêu hãnh. Ánh mắt và giọng nói nghiêm khắc của cô gây cho toàn thể nghị viện một ảnh hưởng khó tả. Còn bá tước Morcerf, như người bị sét đánh, dưới chân như mở ra một vực thẳm. Vị chủ tịch nghiêng đầu một cách lịch sự rồi nói:

- Thưa cô! Xin phép cô cho tôi hỏi một câu rất đơn giản, không phải do nghi ngờ, và là câu hỏi cuối cùng, cô có thể chứng minh cho những lời nói của cô là xác thực không?

- Thưa ngài! Có thể lắm! - Haydée lấy trong áo ra một cái túi lụa thơm phức rồi nói tiếp. - Đây là giấy khai sinh của tôi, do tự tay cha tôi thảo ra, có các sĩ quan chính của người làm chứng ký tên. Cùng với giấy khai sinh, còn có giấy tẩy lễ của tôi vì cha tôi muốn tôi theo đạo của mẹ tôi, do vị chủ giáo trưởng ở Macédoine đóng triện. Còn đây có lẽ là quan trọng nhất, là giấy bán hai mẹ con tôi cho người lái buôn nô lệ El-Kobir. Giấy này do tên sĩ quan Pháp, trong một cuộc buôn bán bẩn thỉu, đã giành lấy cái mồi ngon là vợ con ân nhân của hắn để bán lấy một số tiền là bốn trăm nghìn frăng.

Mặt bá tước Morcerf tái xanh tái xám, cặp mắt nẩy lửa khi nghe thấy những lời buộc tội ấy.

Haydée vẫn bình tĩnh, nhưng trong vẻ bình tĩnh ấy, trông cô đáng sợ hơn cả những người khác đang cơn giận dữ. Cô đưa cho ông chủ tịch tờ giấy chứng nhận mua bán nô lệ viết bằng tiếng Ả Rập. Lập tức phiên dịch Ả Rập được gọi đến và dịch cho hội nghị nghe như sau:

"Tôi, El-Kobir, lái buôn nô lệ, nhận thực đã nhận của Đức ông người Pháp là bá tước Monte Cristo một viên ngọc bích trị giá hai nghìn túi tiền, để đổi lấy một em bé nô lệ gái mười hai tuổi, tên là Haydée, con gái quốc vương Ali Tebelin đã quá cố. Em bé này cùng với mẹ em là Vasiliki, tôi đã mua được ở Constantinople do một sĩ quan người Pháp tên là Fernand Mondego bán cho. Viên sĩ quan này là quan cận thần của quốc vương Ali Tebelin.

Làm ở Constantinople năm 1847.

Ký tên: El-Kobir"

Bên cạnh chữ ký người ta thấy đóng dấu triện của Hoàng đế để thị thực.

Sau khi nghe người phiên dịch đọc xong, một sự im lặng ghê rợn trùm lên hội nghị. Morcerf chỉ còn có cặp mắt. Cặp mắt đó đầy máu và lửa, nhìn trừng trừng vào Haydée.

- Thưa cô! - Vị chủ tịch nói. - Chúng tôi có thể hỏi bá tước Monte Cristo hiện đang ở Paris cùng với cô không?

- Thưa ngài! - Haydée đáp. - Bá tước Monte Cristo, vị cha đỡ đầu của tôi hiện ở Normandie đã ba ngày rồi.

- Vậy thì ai đã khuyên cô đến đây làm việc này, một việc mà mọi người phải cám ơn cô, bắt nguồn từ những sự đau khổ của cô?

- Thưa ngài chủ tịch! Tôi làm việc này là do sự đau khổ của tôi xúi giục. Mặc dù tôi là người theo đạo giáo. Xin Chúa tha tội cho tôi! Tôi vẫn luôn luôn nghĩ đến việc báo thù cho cha tôi. Vì vậy khi tôi đặt chân lên nước Pháp, khi tôi biết là tên phản bội ở Paris thì tai và mắt tôi luôn luôn hướng tới đó. Tôi sống biệt lập trong biệt thự của vị cha nuôi tôi. Bá tước Monte Cristo thương tôi như con đẻ vì vậy tôi vẫn thường có được quan hệ với xã hội. Tôi đã đọc tất cả các sách báo, tạp chí nên tôi biết điều gì đã xảy ra sáng nay ở nghị viện... Và thế là tôi viết bức thư này.

- Vậy là. - Vị chủ tịch hỏi. - Ngài bá tước Monte Cristo không biết gì về việc này?

- Hoàn toàn không biết gì, tôi còn sợ rằng khi Người biết, Người sẽ mắng tôi. Nhưng hôm nay là một ngày rất đẹp của tôi. - Haydée tiếp tục nói và ánh mắt cô như có lửa. - Vì tôi đã gặp được cơ hội để báo thù cho cha tôi.

- Ngài Morcerf. - Vị chủ tịch hỏi. - Ngài có công nhận cô gái này là con gái Ali Tebelin, Quốc vương Janina không?

- Không! - Morcerf đáp và cố gắng đứng lên. - Đây là một âm mưu bỉ ổi của kẻ thù địch làm hại tôi.

Haydée lúc đó đang nhìn ra ngoài cửa như chờ đợi ai, quay phắt lại phía Morcerf và thốt lên:

- Mi không công nhận ta hả? May thay ta còn nhớ mi rất rõ. Mi là Fernand Mondego, sĩ quan Pháp huấn luyện viên quân đội cha ta. Chính mi đã bán rẻ những lâu đài của Janina. Chính mi là kẻ đã được cha ta tin tưởng phái đi làm thuyết khách, mi đã trở về với một chiếu chỉ giả. Với chiếu chỉ giả mạo đó, mi đã làm cho cha ta phải đưa cái nhẫn quốc vương cho mi để mi đánh lừa Xalim, người cầm lửa gác kho vàng và kho thuốc súng. Chính mi đã đâm chết Xalim! Chính mi đã bán hai mẹ con ta cho lái buôn nô lệ El-Kobir. Tên giết người! Giết người. Giết người! Mi hãy còn máu của chủ mi trên trán! Xin các ngài hãy nhìn xem kìa!

Những câu nói đó được thốt lên với tất cả nỗi căm hờn và sự thật làm cho tất cả mọi người đều nhìn vào trán Morcerf và chính bản thân Morcerf cũng đưa tay lên sờ vào trán mình như còn thấy dòng máu nóng hổi của Ali.

- Thế cô công nhận ngài Morcerf đây chính là viên sĩ quan Fernand Mondego chứ?

- Tôi công nhận điều đó! - Haydée kêu lên. - Ôi! Mẹ ơi! Mẹ đã bảo với con rằng: "Con đã là người tự do, con có một người cha mà con rất yêu, con sinh ra để trở nên một nàng công chúa! Con hãy nhìn kỹ con người đó. Chính nó đã làm cho con trở thành nô lệ, chính nó đã cầm ngọn giáo có cắm đầu cha con để đem bêu riếu, chính nó đã bán mẹ con ta! Con hãy nhớ kỹ bàn tay phải của nó có một cái sẹo lớn. Nếu con quên mặt nó, con hãy nhớ tới cái sẹo ở bàn tay đã đếm những đồng tiền của người lái buôn El-Kobir!" Tôi nhớ nó lắm chứ! Cho dù nó không thèm công nhận tôi.

Mỗi câu nói của cô gái như một nhát dao chém vào người Morcerf và chặt đứt một phần nghị lực của ông ta. Nghe đến câu cuối cùng ông giấu vội bàn tay phải, có cái sẹo vào trong ngực rồi ngã người xuống cái ghế bành như tuyệt vọng.

- Ngài Morcerf. - Vị chủ tịch nói. - Ngài có kháng nghị gì nữa không? Ngài có cần đòi hỏi những cuộc điều tra tại chỗ không? Ngài có yêu cầu nghị viện phái một ủy ban đến tận Janina không? Xin ngài cứ nói.

Morcerf không trả lời một câu nào.

Mọi người nhìn nhau sửng sốt. Người ta rất hiểu tính cương nghị của Morcerf, phải có sức mạnh như thế nào mới đè bẹp được ý chí ấy.

Vị chủ tịch nhắc lại:

- Thế nào, ngài quyết định thế nào?

- Chẳng gì cả! - Morcerf đứng dậy, gầm lên.

Vị chủ tịch nói nhưng cũng là để kết luận:

- Như vậy là con gái Ali Tebelin đã nói lên đúng sự thật! Cô đúng là một người làm chứng làm cho phạm nhân phải khiếp sợ không dám trả lời "Không" nữa.

Morcerf nhìn xung quanh bằng cặp mắt tuyệt vọng, ông ta hoảng sợ nhìn thấy những cặp mắt giận dữ đang nhìn ông. Ông ngửng mặt lên nhìn vòm nhà, nhưng rồi lại quay ngay đi vì sợ vòm nhà sẽ mở toang ra và xuất hiện một toà án thứ hai nữa gọi là Thiên đình mà quan chánh án là Thượng đế. Thế rồi ông cảm thấy tức thở, ông giật phăng khuy áo ra, đi ra khỏi phòng như một tên mất trí, âm thầm và ủ rũ rồi lên xe về thẳng nhà.

Sau một hồi im lặng, ông chủ tịch hỏi hội nghị có thừa nhận bá tước Morcerf can tội phản bội và làm ô danh nước Pháp không? Mọi người đồng thanh nhất trí lời tố cáo của Haydée là hoàn toàn đúng và xác nhận Morcerf là kẻ có tội.

Haydée đã dự hội nghị cho đến phút cuối cùng. Nghe lời kết luận xong, mặt cô không hề biểu lộ vui sướng hay thương hại. Cô đưa khăn lên che kín mặt, cúi chào hội nghị rồi thản nhiên bước ra ngoài. Nếu chúng ta là một nhà thơ, chúng ta có thể ví những bước chân cô đi như những bước chân của một nàng tiên.