Se lạnh cuối năm… *-Nhuộm tóc về quê

Sài Gòn tháng Mười hai, chưa đến ngày hai mươi, đã thấy xôn xao trên phố, rộn rã đèn màu giăng ngang trên cao, thành phố đang vào mùa “Greeting Season”, mùa của sự gặp gỡ và đón tiếp, mùa của màu trắng và đỏ, cho dù người ta cố gắng tạo ra cái “không khí lành lạnh” cho thị giác bằng những cành cây màu trắng, bằng những bông tuyết, hạt tuyết bằng bông hay bằng những miếng xốp nhỏ li ti, thì cái cảm xúc lâng lâng đích thực cũng không thể bắt nguồn từ đấy. Như một ân huệ trời cho, như một món quà vô giá, cái se lạnh của tiết trời cuối năm khiến cái gay gắt của nắng Sài Gòn phải nhường chỗ cho một chút hanh hao, làm người ta được run lên, được co ro trong cái áo khoác mỏng ở buổi sớm mai hay nép mình vào nhau khi đêm muộn, nó cũng khiến người ta “cảm” được nhiều hơn về thời gian, và lòng se lại.

Đến cả làn khói lờn vờn trên ly đen nóng trông cũng có vẻ quyện hơn trong cái lành lạnh của buổi sớm mai!

Sống ở Sài Gòn, nhất là những người đã từng sống ngoài miền Bắc, dường như cái cảm giác về mùa lâu nay chỉ còn trong hai ý niệm: mùa mưa và mùa khô! Nó rõ ràng mạch lạc quá, đến độ đôi khi ta bỗng thấy thèm một sự đỏng đảnh thất thường của thời tiết như thèm khát một nỗi giận hờn vô cớ trong tình yêu.

Cho nên, người ta cảm nhận nó không chỉ bằng cảm giác da thịt, mà bằng nỗi xao động trong tâm tư.

Bàn tay con người có thể dễ dàng tạo ra một khuôn mặt đa sắc, một khuôn mặt người, một khuôn mặt kiến trúc hay một khuôn mặt đô thị. Nhưng khuôn mặt ấy không thể tạo ra được chút khơi gợi cảm xúc nào, nếu nó chỉ dừng lại ở mức dùng công nghệ “hóa trang” một cách đơn độc. Có chăng, nó cũng chỉ mang tính tô điểm, một hiệu quả “mua vui” ít nhiều cho thị giác trong những khoảng khắc nào đấy, nếu nó không bắt đầu từ những gì có trong trời đất, thực sự gắn bó với những quy luật của tự nhiên.

Một ông già Noel trông thật tội nghiệp giữa nắng trưa Sài Gòn là một “ký hiệu” cho ta nhìn thấy, nhưng chính cái tiết lành lạnh kia của đất trời mới là cái cho ta cảm thấy về Noel trong tâm thức.

Đêm cao nguyên, bên ngoài là rét lạnh gió gào, bên trong là bập bùng ánh lửa, dù cạnh một lò sưởi trong một ngôi biệt thự sang trọng ở Đà Lạt hay quanh bếp lửa dưới nếp nhà sàn dân dã trên triền núi, những câu chuyện cổ tích với bao điều kỳ diệu của nó, thực sự đều tạo nên một không gian “đặc quánh” xúc cảm. Nhưng với những cái lò sưởi ốp đá hoặc bằng gỗ bóng lộn trong nhiều ngôi biệt thự ở chốn nóng bức như Sài Gòn chỉ để trang trí, thì lại gây nhiều phản cảm.

Cho nên, dù thương, dù yêu đến mấy, cũng xin đừng mang nắng Sài Gòn “gửi ra ngoài ấy” cho mùa đông Hà Nội!

Để anh mãi được nghe câu em hát: “Gió mùa đông bắc về, tay em lạnh, môi em lạnh, sao chẳng có anh…”

Sài Gòn một ngày cuối năm

.

Chuyến xe chiều cuối năm nêm chặt người, những kẻ tha phương về quê ăn tết, thấp thoáng vài khuôn mặt thiếu nữ, có vẻ gì quen quen, ta đã gặp đâu đó ở chốn thị thành, trong nhà hàng, nơi quán rượu, hay một quán karaoke. Những khuôn mặt gái quê nhưng đã nhuốm màu thành thị, lại có vẻ gì là lạ, khang khác, mái tóc đen óng mượt, không còn là áo thun trễ cổ, hở rộng cả một khoảng ngực trần, không còn là váy ngắn cũn cỡn, khoe cặp đùi mời gọi, mà là kín kẽ, sơ mi dài tay cài “măng set”, quần tây, trang phục nửa quê nửa tỉnh…

Nhớ chiều hôm trước ở nơi cắt tóc gội đầu, người ra vào nườm nượp, ông già vào nhuộm đen mái đầu tóc bạc, mấy cô cậu tiểu thư công tử vào nhuộm nâu, nhuộm vàng những mái tóc đen. Còn em, em đến để nhuộm đen trở lại mái tóc vàng hoe, em bảo: Để về quê ăn tết!

À phải rồi, gái quê ra phố, “nghề nghiệp” và sự mưu sinh đã nhuộm vàng mái tóc đen nguyên thủy của em rồi. Năm hết tết đến, ngày trở về không muốn để người làng dị nghị, em muốn trở lại là em, nguyên lành một cô gái quê, e ấp trên con đường làng, gặp ánh nhìn đàn ông, vẫn cứ len lét bước đi với dáng người nghiêng nghiêng tránh né, cúi đầu e thẹn, tay mân mê tà áo mỏng. Không còn cái vẻ ranh mãnh nhơn nhơn dưới ánh đèn màu, và không như nhiều kẻ khác, từ quê ra phố, xênh xang áo gấm về làng, dập dềnh xe cộ, nghêng ngang mặt nở, khệnh khạng xoa đầu trẻ con, cho quà người lớn… mà trong đó, có người thành công một cách lương thiện nhưng không ít kẻ cắp, hoặc những kẻ giàu có do bòn rút được.

Em biết phận mình, biết mình đang ở đâu giữa cuộc đời này, còn có một nơi để em giữ gìn phẩm giá, nơi ấy là quê hương, nơi em có những người thân yêu, là gia đình, là lối xóm.

Cho dù ngày mai sau buổi lễ chùa, em lại ra đi, trở lên thành phố, mái tóc em sẽ lại phải nhuộm vàng!