CHƯƠNG 5

Prostetnic Vogon Jeltz không phải là một nhan sắc ưa nhìn gì, kể cả những người Vog khác cũng nghĩ vậy. Cái mũi vòm chót vót của hắn nhô cao bên trên vầng trán nhỏ xíu nom như loài lợn. Làn da cao su xanh lục đủ dày cho hắn chơi trò chính trị Công Vụ, chơi tốt là đằng khác, và đủ độ chống thấm cho hắn sống sót vô hạn định dưới biển sâu tới cả nghìn bộ mà không hề hấn gì.

Nói vậy không có nghĩa là hắn từng đi bơi, dĩ nhiên rồi. Lịch trình bận bịu của hắn không cho phép đi bơi. Hắn trông như vậy bởi vì nhiều tỷ năm về trước hồi người Vog lần đầu tiên bò ra khỏi các biển nguyên thủy lờ đờ uể oải trên tinh cầu Vog, và đương nằm thở hổn hà hổn hển trên các bờ bãi trinh nguyên của hành tinh này... khi những tia nắng đầu tiên của mặt trời Vog trẻ trung rạng rỡ đã chiếu tới họ sáng hôm ấy, thì như thể các lực tiến hóa đã đơn giản là chào thua bọn họ ngay tức thì, khinh bỉ quay lưng và gạch tên bọn họ coi là một sai sót rủi ro, xấu xí. Bọn họ không bao giờ tiến hóa nữa: bọn họ đáng ra chẳng thể sống sót nổi.

Nhưng bọn họ vẫn cứ sống sót, thực tế ấy chính là một cách tôn vinh mức độ ương ngạnh trí độn não ngắn của những sinh vật này. Tiến hóa ư ? bọn họ tự nhủ, Ai cần chứ? , và những gì mà tự nhiên không chịu làm cho bọn họ thì bọn họ đơn giản là không cần, cho đến lúc có thể chỉnh sửa những bất tiện nội cơ thể gớm guốc nhất bằng phẫu thuật.

Trong khi đó, các lực lượng tự nhiên trên tinh cầu Vog làm ngày làm đêm hòng bù đắp sai lầm ngớ ngẩn lúc khởi thủy. Thế là sinh ra những con cua đục đáy thân giáp đá quý lấp lánh, người Vog bèn ăn, đập nát vỏ bằng vồ sắt; các cây vươn mình cao vút có màu sắc và thân hình mảnh dẻ đẹp đến sững sờ, mà người Vog đốn hạ và dùng nướng thịt cua; các sinh vật thanh nhã như linh dương với bộ lông êm như lụa và đôi mắt long lanh mà người Vog bắt lấy mà ngồi lên. Bọn chúng chẳng có ích làm phương tiện đi lại bởi lưng chúng sẽ gãy rắc tức thì, nhưng gì thì gì người Vog vẫn ngồi lên.

Cứ thế tinh cầu Vog trôi qua nhiều thiên niên kỷ không may nữa cho đến khi người Vog đột nhiên khám phá ra các nguyên lý du hành liên sao. Chỉ trong vòng vài năm Vog, từng người Vog cuối cùng đều đã di cư tới cụm Megabrantis, trung tâm chính trị Ngân Hà, và giờ đây trở thành trụ cột quyền lực vô song của Công Vụ Ngân Hà. Họ cố tìm cách tiếp thu kiến thức, họ cố học đòi phong cách và chút khéo léo xã giao, song trong hầu hết mọi khía cạnh người Vog hiện đại chẳng mấy khác các bậc tổ phụ nguyên thủy của họ. Mỗi năm họ nhập khẩu hai mươi bảy nghìn con cua đục đáy thân giáp đá quý lấp lánh từ hành tinh mẹ và cà kê một đêm say khướt hạnh phúc dùng vồ sắt đập vụn chúng. Prostetnic Vogon Jeltz là một người Vog khá điển hình ở chỗ hắn ta hoàn toàn đê tiện. Hắn cũng không hề thích lũ quá giang tàu bay.

Đâu đó trong một cabin nhỏ tối tăm vùi sâu trong lòng ruột phi thuyền đô đốc của Prostetnic Vogon Jeltz, một que diêm nhỏ run rẩy lóe sáng. Chủ của que diêm không phải người Vog, nhưng anh ta biết bọn họ quá rõ và có lý khi hồi hộp vậy. Tên anh ta là Ford Prefect.

Anh ta nhìn quanh cabin nhưng hầu nhưng không thấy gì mấy; những cái bóng to lớn kỳ quái hồng hồng xuất hiện và nhảy nhót cùng ngọn lửa nhỏ xíu lập lòe, nhưng thảy đều yên tĩnh. Anh ta thầm thì cảm tạ đám Dentrassi. Dentrassi là một giống tộc bất kham những kẻ sành ăn, một bầy hoang dã nhưng dễ chịu mà người Vog gần đây thu nhận để làm bếp trên những phi đội đường dài của họ, dựa trên thỏa thuận chung nghiêm ngặt rằng bọn họ ở yên một xó.

Quy định này hợp ý người Dentrassi, bởi bọn họ mê tiền Vog, là một trong những thứ tiền tệ mạnh nhất toàn Vũ Trụ, nhưng lại ghê tởm chính người Vog. Loại người Vog duy nhất mà Dentrassi ưng nhìn thấy chính là một người Vog nổi giận.

Chính nhờ mẩu thông tin tẹo teo này mà Ford Prefect giờ mới không bị tan thành một làn khói hydro, ozone lẫn carbon monoxide.

Anh ta nghe một tiếng rên khẽ. Nhờ ánh lửa diêm anh ta trông thấy một hình thù nặng nề khẽ động đậy trên sàn. Anh ta vội vẩy tắt que diêm, lục tìm trong túi áo, thấy thứ cần tìm bèn lôi ra. Anh ta xé mở, đoạn lắc lắc. Anh ta cúi khom trên sàn. Hình thù lại nhúc nhích.

Ford Prefect lên tiếng: "Tôi mang ít đậu phộng đây."

Arthur Dent cục cựa, rồi lại rên rỉ, lắp bắp điều gì đó.

"Đây, ăn chút đi," Ford thúc, lại lắc lắc cái gói, "nếu cậu chưa từng đi qua tia truyền vật chất bao giờ thì có thể cậu sẽ mất một ít muối và protein. Bia uống lúc nãy hẳn đã lót êm hệ thống của cậu phần nào."

"Ờ hờờờờ..." Arthur Dent lắp bắp. Anh mở mắt.

"Tối quá," anh nhận xét.

"Phải," Ford Prefect đáp. "Tối."

"Không ánh sáng," Arthur nói. "Tối, không ánh sáng."

Một trong những thứ Ford Arthur vẫn luôn thấy khó hiểu nhất về con người, ấy là họ có thói quen liên tục nêu lên rồi cứ nhắc đi nhắc lại chuyện đã cực kỳ cực kỳ rõ ràng, ví dụ như Thật là một ngày đẹp trời , hay Anh cao thế hay Ôi trời nom như cậu vừa rơi xuống một cái giếng sâu ba mươi bộ vậy, cậu không sao chứ? Thoạt tiên Ford từng hình thành nên một lý thuyết hầu giải thích hành vi kỳ lạ này. Nếu loài người không liên tục vận động môi, anh ta nghĩ, miệng họ có thể cứng đơ mất. Sau khi suy tư cân nhắc và quan sát vài tháng anh ta bỏ thuyết này ủng hộ một thuyết khác. Nếu họ không liên tục vận động môi, anh ta nghĩ, não họ sẽ bắt đầu làm việc. Chẳng bao lâu sau anh ta lại bỏ rơi thuyết này bởi thấy nó yếm thế đến mức bế tắc, và cho rằng chung quy lại anh ta cũng khá thích giống người, nhưng anh ta vẫn luôn lo lắng tuyệt vọng vì bọn họ mù tịt về quá nhiều thứ.

"Phải," anh ta đồng ý với Arthur, "không ánh sáng." Anh ta đút cho Arthur vài hạt đậu phộng. "Cậu cảm thấy thế nào?" anh ta hỏi.

"Như một học viện quân sự," Arthur đáp, "từng bộ phận trong tôi vẫn đang liên tục ngất đi."

Ford ngây ra nhìn anh trong bóng tối.

"Nếu tôi hỏi cậu chúng ta đang ở chỗ quái nào," Arthur thều thào, "tôi có hối tiếc không?"

Ford đứng dậy. "Chúng ta an toàn," anh ta nói.

"Ồ tuyệt," Arthur đáp.

"Chúng ta đang ở trong một cabin bếp," Ford nói, "trên một trong những tàu không gian của Hạm Đội Xây Dựng Vog."

"À," Arthur lại nói, "đây rõ ràng là cách sử dụng lạ lùng nào đó của từ an toàn mà trước nay tôi đã không biết tới."

Ford đánh một que diêm nữa để giúp mình tìm công tắc đèn. Những cái bóng khổng lồ lại nhảy nhót và lừng lững xuất hiện. Arthur chật vật đứng dậy tự ôm mình đầy lo lắng. Những hình thù xa lạ gớm guốc dường như xúm xít chung quanh anh, không khí đặc quánh những mùi mốc đã len lách vào trong phổi anh từ lúc nào mà không xưng tên, và một âm thanh rền rền trầm đặc khó chịu khiến não anh không sao tập trung nổi.

"Làm sao chúng ta đến được đây," anh hỏi, khẽ run rẩy.

"Chúng ta ngoắc được cuốc quá giang phi thuyền," Ford nói.

"Xin lỗi cậu?" Arthur thốt lên. "Cậu đang cố bảo tôi rằng chúng ta chỉ chìa ngón cái ra và rồi một con quỷ xanh lá mắt lời nào đó thò đầu ra bảo, Chào mấy bạn, nhảy lên đi, tôi có thể đưa các bạn đến tận giao lộ Basingstoke được hả? "

"À," Ford nói, "Ngón Cái là một thiết bị điện tử phát tín hiệu hạ Etha, giao lộ thì ở sao Barnard cách đây sáu năm ánh sáng, nhưng phần còn lại thì, ít nhiều đúng là như thế."

"Còn con quỷ mắt lồi?"

"Màu xanh lá, đúng vậy."

"Tuyệt," Arthur nói, "bao giờ tôi được về nhà?"

"Không được đâu," Ford Prefect đáp, vừa lúc tìm thấy công tắc đèn.

"Che mắt cậu lại..." anh ta nói, đoạn bật công tắc.

Ngay cả Ford cũng kinh ngạc.

"Ôi trời,” Arthur thốt lên, "đây mà là nội thất của một đĩa bay hả?"

***

Prostetnic Vogon Jeltz nhấc tấm thân xanh lá khó ưa của hắn quanh đài chỉ huy. Hắn luôn thấy váng vất cảm giác bực dọc sau khi phá hủy các hành tinh có dân cư. Hắn ước gì có ai đến bảo mình rằng mọi chuyện sai cả rồi để hắn được hét vào mặt họ và thấy dễ chịu hơn. Hắn cố ngồi phịch thật mạnh lên cái ghế điều khiển hy vọng nó gãy cho rồi, cho hắn cớ gì đó để cáu giận thật tình, vậy nhưng nó chỉ kẽo kẹt một tiếng ca cẩm.

"Cút đi!" hắn hét vào mặt một bảo vệ Vog trẻ đúng lúc ấy đi vào đài chỉ huy. Tay bảo vệ biến ngay, cảm thấy khá nhẹ mình. Gã lấy làm mừng giờ đây sẽ không phải là người truyền đạt cái báo cáo bọn gã vừa nhận được. Cái báo cáo ấy là bản thông cáo chính thức nói rằng một dạng động cơ tàu không gian kiểu mới tuyệt vời giữa lúc này đang được công bố tại một cơ sở nghiên cứu cấp chính phủ trên hành tinh Damogran, kiểu động cơ này từ nay về sau sẽ khiến cho mọi tuyến đường cao tốc siêu không gian thành ra không cần thiết nữa.

Một cánh cửa khác nữa trượt mở, nhưng lần này tên cơ trưởng Vog không la hét bởi vì đó là cánh cửa khu bếp nơi bọn Dentrassi chuẩn bị bữa cho hắn. Một bữa ăn sẽ là thứ đáng hoan nghênh nhất lúc này.

Một sinh vật lông lá khổng lồ nhảy qua cánh cửa với cái khay đựng bữa trưa của hắn. Sinh vật ấy đang cười ngoác miệng như điên.

Prostetnic Vogon Jeltz hài lòng. Hắn biết rằng khi một tên Dentrassi trông tự mãn đến thế thì hẳn có chuyện gì đó đang diễn ra đâu đó trên con tàu này mà quả tình có thể cho hắn được tức giận ra trò.

***

Ford và Arthur nhìn chòng chọc xung quanh.

"Chà, cậu nghĩ sao?" Ford hỏi.

"Hơi tồi tàn đúng không?"

Ford nhíu mày nhìn mấy tấm đệm bẩn thỉu, chén tách không rửa và những mảnh không còn nhận ra nổi của thứ đồ lót ngoại hành tinh nặng mùi vất khắp cabin chật cứng này.

"Ồi, đây là tàu công vụ, cậu thấy đấy," Ford nói. "Đây là khu ngủ của bọn Dentrassi."

"Tôi tưởng cậu bảo chúng được gọi là người Vog gì đó."

"Phải," Ford đáp, "người Vog điều hành con tàu, còn bọn Dentrassi nấu nướng, bọn họ là kẻ để ta lên tàu."

"Tôi không hiểu lắm," Arthur nói.

"Đây, nhìn cái này xem," Ford bảo. Anh ta ngồi xuống một tấm đệm rồi lục tìm trong túi đeo. Arthur chọc chọc cái đệm vẻ lo lắng, đoạn cũng ngồi lên đấy: thực ra anh chẳng có gì phải lo lắng cả, bởi tất tật đệm mọc trong các đầm lầy trên hành tinh hoang mạc Sqornshellous Zéta đều đã bị giết chết ngắc rồi phơi khô trước khi đưa vào sử dụng. Hầu như chưa từng có trường hợp nào hồi sinh.

Ford đưa cho Arthur quyển sách.

"Gì đây?" Arthur hỏi.

" Bí kíp quá giang vào Ngân Hà . Một dạng sách điện tử. Nó sẽ cho cậu biết mọi thứ cậu cần biết về bất cứ chuyện gì. Việc của nó là thế."

Arthur bối rối lật lật cuốn sách trong tay.

"Tôi thích cái bìa," anh nói. " Đừng hoảng . Đây là câu hữu ích hay dễ hiểu đầu tiên tôi được nghe trong cả ngày hôm nay."

"Tôi sẽ cho cậu thấy nó hoạt động thế nào," Ford nói. Anh ta giật lấy cuốn sách từ tay Arthur bấy giờ vẫn đang cầm mớm mớm như thể ấy là một con chiền chiện chết đã hai tuần, đoạn lột sách ra khỏi cái bìa bọc.

"Cậu ấn cái nút này ở đây, thấy chưa, rồi màn hình sáng lên cho cậu mục lục."

Một màn hình, khoảng bề ba bề bốn inch, sáng lên và các ký tự bắt đầu nhấp nháy ngang qua bề mặt.

"Cậu muốn biết về người Vog, vậy tôi nhập cái tên ấy thế này." Ngón tay anh ta gõ thêm vài phún. "Thế là ta có kết quả kia rồi."

Cụm từ Hạm Đội Xây Dựng Vog lóe sáng xanh lá ngang màn hình.

Ford bấm một nút đỏ to tướng ở cuối màn hình và chữ bắt đầu nhấp nhô ngang màn hình. Cùng lúc đó, cuốn sách bắt đầu đọc toàn mục này cũng bằng một giọng nhỏ nhẹ trầm tĩnh chừng mực. Sau đây là những gì cuốn sách đọc.

"Hạm Đội Xây Dựng Vog. Đây là những gì cần phải làm nếu bạn muốn quá giang tàu của người Vog: đừng có mơ. Bọn họ là một trong những chủng tộc khó ưa nhất toàn Ngân Hà - không thực sự tàn ác, nhưng hay cáu kỉnh, quan liêu, nhiễu sự và nhẫn tâm. Họ sẽ không buồn nhấc một ngón tay để cứu bà ngoại nhà họ khỏi Quái Thú Bọ Rệp Phàm Ăn hành tinh Traal nếu chưa có các lệnh yêu cầu đủ chữ ký thành ba bản, đã nộp, đã bị trả về, bị chất vấn, bị mất, tìm lại được, bị đưa ra điều tra công khai, lại mất, và cuối cùng bị chôn vùi trong than bùn mềm ba tháng ròng rồi được tái chế làm bật lửa.

"Cách tốt nhất để được một người Vog cho một món đồ uống là thọc ngón tay xuống cổ họng hắn ta, và cách tốt nhất để chọc tức hắn ta là dâng bà ngoại hắn ta cho Quái Thú Bọ Rệp Phàm Ăn hành tinh Traal ăn thịt.

"Bất kể giá nào đừng để một tay Vog đọc thơ cho bạn nghe."

Arthur chớp chớp mắt nhìn.

"Một quyển sách mới kỳ cục làm sao. Thế, sao bọn mình lại được quá giang?"

"Ấy chính là mấu chốt, bản này lỗi thời mất rồi," Ford nói, luồn cuốn sách trở vào cái bìa bọc. "Tôi đang làm công tác nghiên cứu thực địa cho ấn bản chỉnh sửa mới, và một trong những thứ tôi sẽ phải làm là thêm vào chút ít thông tin về chuyện bây giờ người Vog đã tuyển dụng đám đầu bếp Dentrassi, chuyện này cho chúng ta một lỗ hổng nho nhỏ để lách khá là hữu ích."

Một biểu hiện đau khổ lướt qua khuôn mặt Arthur. "Nhưng Dentrassi là ai?" anh hỏi.

"Những tay tuyệt vời," Ford nói. "Bọn họ là đầu bếp cừ nhất kiêm nhà pha chế đồ uống đỉnh nhất, bọn họ cũng cóc buồn để tâm đến bất kể chuyện gì khác. Bọn họ luôn giúp dân quá giang lên được tàu, phần vì họ thích có đồng bạn, nhưng đa phần thì bởi vì chuyện ấy sẽ khiến đám Vog bực mình. Đây cũng chính là điều cậu cần biết nếu cậu là một tay chuyên quá giang tàu bay nghèo kiết xác khao khát chiêm ngưỡng các kỳ quan của Vũ Trụ với chi phí chưa đầy ba mươi đô la Ngưu Lang một ngày. Và đó chính là công việc của tôi. Vui hả?"

Arthur nom chẳng hiểu mô tê gì.

"Thật kinh ngạc,” anh thốt lên, cau mày nhìn một trong mấy tấm đệm còn lại.

"Không may là tôi đã bị kẹt trên Trái Đất khá lâu hơn dự định,” Ford nói tiếp. "Tôi định đến chừng một tuần, rồi bị kẹt lại mười lăm năm."

"Nhưng thế vậy, từ đầu làm sao cậu đến được đấy?"

"Dễ thôi, tôi quá giang một tay khiêu khích."

"Khiêu khích?"

"Ừa."

"Ờm, họ là..."

"Tụi khiêu khích hả? Cái lũ khiêu khích ấy thường là trẻ nhà giàu không có việc gì làm. Chúng bay lòng vòng tìm kiếm các hành tinh chưa tiếp xúc với giống dân từ sao khác rồi ve ve bọn họ."

"Ve ve bọn họ?" Arthur bắt đầu cảm thấy là Ford đang sung sướng làm cho đời anh khổ sở.

"Ừa," Ford nói, "bọn chúng ve ve họ. Chúng tìm một điểm xa xôi hẻo lánh vắng người nào đó, rồi đáp xuống ngay cạnh một kẻ tội nghiệp không nghi ngờ tí nào, một kẻ sẽ không ai thèm tin, và rồi vừa khệnh khạng đi tới đi lui trước mặt bọn họ, đầu đội cái ăng ten ngu ngốc, vừa làm ra đủ thứ tiếng bíp bíp ồn ào. Thực tình là khá trẻ con." Ford ngả người ra đệm, tay xếp sau đầu, nom tự mãn đến phát bực.

"Ford,” Arthur nài, "tôi không biết hỏi thế này nghe có ngu xuẩn không, nhưng tôi đang làm quái gì ở đây?"

"Ây dào, cậu biết mà," Ford nói. "Tôi đã giải cứu cậu từ Trái Đất."

"Thế chuyện gì đã xảy ra với Trái Đất?"

"À. Vừa bị phá hủy rồi."

"Bị rồi?" Arthur hỏi giọng đều đều.

"Ừ. Nó bốc hơi mất tiêu trong không gian."

"Nghe này," Arthur nói, "tôi có hơi buồn bực vì chuyện đó."

Ford cau mày một mình và dường như đang đảo suy nghĩ đó trong đầu.

"Phải, tôi hiểu được điều đó," cuối cùng anh ta nói.

"Hiểu được điều đó!" Arthur hét lên. "Hiểu được cơ đấy!"

Ford bật dậy.

"Cứ nhìn cuốn sách đi!" anh ta cuống cuồng rít lên.

"Cái gì?"

" Đừng hoảng. "

"Tôi không hoảng hiếc gì sất!";

"Có, cậu đang hoảng."

"Thôi được, vậy thì tôi đang hoảng, còn biết làm quái gì khác bây giờ?"

"Cậu cứ đi cùng với tôi và vui vẻ thôi. Ngân Hà là một nơi rất vui. Cậu sẽ cần có con cá này trong tai."

Á "Tôi xin lỗi cậu chứ gì cơ?" Arthur hỏi, tự thấy là mình tương đối lịch sự.

Ford đang giơ lên một chiếc bình thủy tinh nhỏ rõ ràng có một con cá vàng nhỏ xíu uốn éo loanh quanh bên trong. Arthur chớp chớp mắt nhìn ông bạn. Anh ước có thứ gì đó đơn giản và dễ nhận ra để anh có thể nắm lấy. Anh hẳn đã cảm thấy an toàn nếu như cạnh món đồ lót Dentrassi kia, đống đệm Sqornshellous kia và kẻ từ sao Betelgeuse đang giơ cao con cá nhỏ màu vàng và ngỏ lời nhét nó vào trong tai anh kia, anh có thể được nhìn thấy dù chỉ một bịch nhỏ món ngũ cốc điểm tâm. Nhưng anh lại không thấy, vậy nên anh không cảm thấy an toàn.

Đột nhiên một tiếng động kinh hồn nhảy bổ vào họ từ nguồn cơn nào anh không thể xác định. Anh kinh hoàng há hốc trước cái gì đó nghe như một người đang cố gắng súc họng trong khi đánh lại cả bầy chó sói.

"Suỵttt!" Ford lên tiếng. "Nghe nào, có thể quan trọng đấy."

"Qu... quan trọng?"

"Là cơ trưởng Vog đang đưa ra tuyên bố trên hệ thống truyền thanh Tannoy."

"Cậu định bảo đấy là cách người Vog nói à?"

"Nghe đi!"

"Nhưng tôi không biết tiếng Vog!"

"Không cần phải biết. Cứ đút con cá này vào tai cậu."

Bằng một chuyển động như chớp xẹt, Ford úp tay vào tai Arthur, anh liền có cảm giác đột nhiên phát bệnh vì con cá kia đang trượt tuồn tuột sâu vào trong lỗ tai anh. Thở dốc hổn hển vì kinh hoảng anh cào cấu tai trong giây lát, nhưng rồi dần dần lại thành trố mắt vì kinh ngạc. Anh đang có trải nghiệm thính giác tương đương với việc nhìn vào bức tranh hai khuôn mặt rọi bóng đen sì và tự dưng thấy chúng biến thành một đài nến trắng tinh. Hay giống như nhìn vào một mẩu giấy thấy rất nhiều chấm màu đột nhiên tan thành số sáu và nghĩa là bác sĩ nhãn khoa sắp bắt ta trả cả đống tiền cho một cặp kính mới.

Anh vẫn đang lắng nghe tiếng gào rống ấy, anh biết rõ thế, chỉ có điều giờ đây không hiểu sao tất cả đã mang cái vẻ y hệt thứ tiếng Anh hết sức dễ hiểu.. Và đây là những gì anh nghe được...