CHƯƠNG 7

Thơ Vog dĩ nhiên là dở tệ đứng hàng thứ ba trong Vũ Trụ. Dở tệ thứ hai là thơ của người Azgoth hành tinh Kria. Trong buổi bậc Thi Sư của họ, Grunthos Thùng Rỗng, ngâm bài "Tụng ca cục u nhỏ ghèn gỉ xanh tôi thấy trong nách một buổi sáng mùa hè", bốn thính giả của thầy đã chết vì chảy máu trong, còn Chủ tịch Hội đồng Tóm cổ Nghệ thuật Trung Ngân Hà thì may mắn sống sót nhờ tự gặm đứt một chân mình. Nghe đồn Grunthos đã "thất vọng" trước thái độ đón nhận thơ phú này, và định chuyển qua đọc bài sử thi dài cả mười hai tập sách của ông ta nhan đề Tuyển những tiếng ọc ọc bồn tắm yêu thích thì đúng lúc ấy ruột già của ông ta, trong một nỗ lực tuyệt vọng hòng cứu sự sống và nền văn minh, đã vọt thẳng lên cổ và bóp nghẹt não ông ta.

Bài thơ dở tệ nhất trong tất cả đã chết cùng với người sáng tác là Paula Nancy Millstone Jennings thị trấn Greenbridge, Essex, nước Anh, khi hành tinh Trái Đất bị hủy diệt.

***

Prostetnic Vogon Jeltz chậm rãi nở nụ cười. Điều này không hẳn để tạo hiệu ứng mà là bởi hắn còn đang cố nhớ thứ tự các cử động cơ mặt. Hắn đã có được một tiếng hét kinh khiếp rất giàu tính trị liệu trước mặt các tù nhân của hắn nên giờ đang cảm thấy hoàn toàn thư giãn, sẵn sàng cho một chút nhẫn tâm mới.

Các tù nhân ngồi trên các ghế Thưởng Thơ - bị đai da trói chặt. Người Vog chẳng bị ảo tướng bao giờ về nhận định phổ biến đối với các giai phẩm của họ. Những nỗ lực sáng tác của họ lúc ban đầu là một phần trong thái độ khăng khăng lì lợm được công nhận như một chủng loài tiến hóa đúng cách và có văn hóa, nhưng giờ đây thứ duy nhất khiến họ tiếp tục chính là sự tàn bạo tuyệt đối.

Mồ hôi túa ra trên trán Ford Prefect, chảy quanh hai điện cực bắt vào hai bên thái dương anh ta. Những điện cực này được nối với một lô những thiết bị điện tử - máy phóng đại hình tượng, thiết bị điều chỉnh vần nhịp, các thiết bị tạo dư láy âm đầu, máy đổ đống thủ pháp so sánh - tất cả đều được thiết kế để tôn lên trải nghiệm thơ ca cũng như bảo đảm không một sắc thái tinh tế nào nơi tư tưởng nhà thơ bị bỏ qua.

Arthur Dent ngồi run rẩy. Anh không hề biết mình sắp gặp chuyện gì, nhưng anh biết mình không hề thích bất kể chuyện gì xảy ra cho đến lúc này, thành ra cũng không nghĩ tình hình sẽ thay đổi gì.

Tên Vog kia bắt đầu ngâm - một khổ ngăn ngắn bốc mùi chính hắn ta chấp bút.

" Ôi bọ lị gầm ghì phẹt đố ..." hắn bắt đầu. Toàn thân Ford co giật - chuyện này tệ hại hơn cả anh ta dự liệu.

"... dưới mắt ta đường tiểu rắt của người / Dường bờ loét chết gặc gừ phòi lạch đố trên mình con ong lở giươi."

"Aaaaááááiii!" Ford Prefect rống, bẻ ngửa đầu ra sau vì từng tảng đau cứ nện túi bụi qua đầu. Anh ta chỉ có thể lờ mờ thấy bên cạnh mình Arthur đang oằn oại thè lè lưỡi trên ghế. Ford nghiến răng.

" Ta năn nỉ, người ơi, xin gúp kỹ ," tên Vog tàn nhẫn tiếp tục ,”đám tở linh đờm phun tinh của ta chơi."

Giọng hắn say sưa với lên đến một tông chói lói điếc tai. " Và hãy đách ta thật húp sọt bằng bím đồ quô đỗ răn rươi / Bằng không ta sẽ vung búa nghiến phặt lạch gô xé toác mụt gộc của nhà ngươi, chống mắt lên coi! "

"Ôôôiiiiiiii kkldìhhhôôônanggg!" Ford Prefect rú lên và giãy một cú sau chót lúc dòng cuối được kích điện tử táng cho anh ta một đòn xuyên hai thái dương. Anh ta lả đi.

Arthur ngật ra.

"Nào, bọn Trái Đất…" Tên Vog lại rù rì (hắn chưa biết Ford Prefect thực ra quê ở một hành tinh nhỏ đâu đó cận biên sao Betelgeuse, và nếu biết cũng chẳng thèm bận tâm), "ta cho các ngươi một lựa chọn đơn giản! Hoặc là chết trong chân không vũ trụ, hoặc là..." hắn ngừng lời để tạo hiệu ứng kịch tính cường điệu, "cho ta biết các ngươi nghĩ thơ của ta hay thế nào!"

Hắn ngả phịch người ra sau trong chiếc ghế bằng da to tướng hình con dơi và ngắm bọn họ. Hắn lại điều khiển cơ cười.

Ford thở ken két. Anh ta đảo cái lưỡi khô khốc liếm quanh khoang miệng nứt nẻ, rên rỉ.

Arthur rạng rỡ cất lời: "Thực tình là tôi khá thích."

Ford quay nhìn há hốc mồm. Đây là một phương pháp tiếp cận anh ta đơn giản là chưa từng nghĩ tới. Người Vog kinh ngạc nhướng một cặp lông mày che kín được cả sống mũi hắn ta, thành thử lại hóa hay.

"Ô chà..." hắn rù rì, cực kỳ kinh ngạc.

"Thật mà," Arthur đáp, "tôi nghĩ là một số hình ảnh trừu tượng thực sự có hiệu quả đấy."

Ford tiếp tục nhìn anh trân trân, dần dần sắp xếp lại mớ suy nghĩ xung quanh khái niệm hoàn toàn mới mẻ này. Bọn họ thực sự có thể mặt dày mày dạn như vậy mà thoát khỏi vụ này chăng?

"Được, tiếp tục đi..." tên Vog mời mọc.

"Ồ... và ờ... các cách tạo nhịp điệu cũng thú vị," Arthur tiếp tục, "dường như đối âm với... ờ... ờ..." anh lúng túng.

Ford nhảy tới cứu bồ, đánh liều nói tiếp "... đối âm với chủ nghĩa siêu thực của ẩn dụ ngầm về... ờ..." anh ta cũng lắp bắp, nhưng Arthur lại sẵn sàng.

"... tính người của..."

" tính Vog ," Ford rít lên với anh.

"A, phải, tính Vog (xin lỗi) nỗi lòng trắc ẩn của nhà thơ," giờ thì Arthur cảm thấy mình đã sắp về đích, "nó xoay xở thông qua phương tiện chuyển tải là cấu trúc thơ để thăng hoa cái này, siêu việt hóa cái kia, rồi hòa hợp cùng những nhị phân chính yếu của cái khác," (anh đang đạt đến đỉnh cao chiến thắng...) "và ở lại với ta cái nhìn thấu đạt sinh động và sâu sắc về... về... ờ..." (... đột nhiên anh cạn cả ý). Ford nhảy vào với phát súng kết liễu:

"Về bất cứ gì bài thơ định nói!" anh ta ré lên. Anh ta thì thầm từ khóe miệng: "Giỏi lắm, Arthur, tuyệt vời."

Người Vog nhìn săm soi bọn họ. Trong một khoảnh khắc linh hồn phân biệt chủng tộc cay cú của hắn đã xao động, nhưng hắn nghĩ không - chẳng bõ bèn gì, mà cũng quá muộn rồi. Giọng hắn lấy lại cái chất mèo cào toạc ni lông.

"Vậy các ngươi đang nói rằng ta làm thơ bởi vì bên dưới vẻ bề ngoài vô tình chai lì ích kỷ của mình ta thực sự chỉ muốn được yêu," hắn làu bàu. Hắn ngừng lời. "Phải thế không?"

Ford bật cười lo lắng. "À, ý tôi là đúng vậy," anh ta vội nói, "chẳng phải chúng ta, sâu trong lòng, đều biết... ờ..."

Tên Vog đứng dậy.

"Không, các ngươi sai bét rồi," hắn nói. "Ta làm thơ chỉ để làm nổi bật cái bề ngoài vô tình chai lì ích kỷ ấy của ta. Đằng nào ta cũng ném các ngươi ra khỏi tàu. Lính canh! Đưa tù nhân tới khoang điều áp số ba và ném chúng ra!"

"Cái gì?" Ford hét lên.

Một lính gác Vog trẻ to lớn đồ sộ bước tới và giật mạnh bọn họ ra khỏi đai da bằng hai cánh tay như con sứa khổng lồ.

"Ngươi không được ném chúng ta vào không gian," Ford ré lên, "chúng ta đang định viết một cuốn sách."

"Chống cự vô ích!" lính gác Vog gào trả vào mặt anh ta. Đây là cụm từ đầu tiên hắn học được kể từ khi gia nhập Đội Vệ binh Vog.

Cơ trưởng đứng nhìn với vẻ khoái trá dửng dưng rồi quay đi.

Arthur điên loạn nhìn quanh. "Tôi không muốn chết bây giờ!" anh ré lên. "Tôi vẫn còn đau đầu! Tôi không muốn lên thiên đường với con đau đầu, tôi sẽ toàn cáu kỉnh thôi và không hưởng thụ được gì!"

Tên lính vừa tóm cứng cần cổ cả hai bọn họ vừa kính cẩn cúi đầu về phía lưng cơ trưởng, đoạn lùa cả hai vẫn bai bải phản đối ra khỏi đài chỉ huy. Một cánh cửa thép đóng sập và cơ trưởng còn lại một mình. Hắn lặng lẽ ư ử và ngẫm ngợi một mình, hờ hững gảy gảy cuốn sổ thơ.

"Hừm," hắn lẩm bẩm, " đối âm với chủ nghĩa siêu thực của ẩn dụ ngầm..." Hắn cân nhắc cụm từ này trong giây lát, đoạn gập cuốn sổ lại với một nụ cười nham hiểm.

"Chết còn là quá tử tế cho bọn chúng," hắn lẩm bẩm.

***

Hành lang dài bọc thép vọng lại tiếng chống chọi yếu ớt của hai kẻ có dạng người bị kẹp chặt dưới hai bên nách như cao su của gã Vog.

"Tuyệt chưa," Arthur lắp bắp, "thế này thật sự tuyệt đỉnh rồi. Thả tao ra, đồ cục súc!"

Tay lính Vog vẫn lôi bọn họ đi.

"Cậu đừng lo," Ford nói, "tôi sẽ nghĩ ra cái gì đó." Giọng anh ta nghe không có nhiều hy vọng.

"Chống cự vô ích!" tên lính gác gầm lên.

"Thôi nói những câu như thế đi," Ford cà lăm. "Làm sao người ta giữ được tinh thần lạc quan nếu anh cứ nói mấy thứ như thế hả?"

"Chúa ôi," Arthur phàn nàn, "cậu nói chuyện tinh thần lạc quan trong khi thậm chí còn chưa chứng kiến hành tinh của mình bị phá hủy trong ngày. Sáng hôm nay tôi tỉnh dậy cứ nghĩ mình sẽ có một ngày đẹp trời thư thả, đọc một tí, rồi chải lông chó... Bây giờ chỉ mới bốn giờ chiều mà tôi thì đã sắp bị ném ra khỏi một con tàu không gian ngoài hành tinh nào đó cách đống tro tàn Trái Đất sáu năm ánh sáng!" Anh vừa lắp bắp vừa ặc ặc vì tay Vog kia siết chặt thêm vòng kìm kẹp.

"Được rồi," Ford làu bàu, "cứ thôi hoảng đi đã!"

"Ai nói cái gì hoảng hiếc đâu?" Arthur độp lại. "Đây vẫn chỉ là cú sốc văn hóa. Cậu cứ đợi đến khi tôi quen tình hình rồi lấy lại phương hướng hẵng. Sau đấy rồi tôi mới hoảng nhé!"

"Arthur, cậu đang kích động đấy. Im ngay!" Ford cố suy nghĩ, song lại bị tiếng quát của tên lính gác cắt ngang.

"Chống cự vô ích!"

"Cả anh cũng câm luôn đi được không!" Ford độp.

"Chống cự vô ích!"

"Ô, thôi nghỉ đi được không," Ford bực bội. Anh ta ngoẹo đầu cho đến khi nhìn thẳng lên mặt kẻ đang bắt mình. Một suy nghĩ ập đến.

"Anh có thực sự thích công việc này không?" đột nhiên anh ta hỏi hắn.

Tay Vog dừng khựng và một vẻ ngu si mênh mang dần dần tràn khắp khuôn mặt hắn.

"Thích?" hắn oang oang. "Mày có ý gì?"

"Ý tôi ấy," Ford thủng thẳng, "là việc này có mang đến cho anh một cuộc đời trọn vẹn và thỏa mãn không? Đi loanh quanh rầm rập, quát tháo, xô người ta khỏi tàu vũ trụ ấy..."

Tên Vog ngước nhìn cái trần thấp bằng thép, hai bên lông mày gần như cuộn vào nhau. Miệng hắn nhệch ra. Cuối cùng hắn nói, "À thì, giờ giấc được..."

"Giờ giấc thì phải được thôi," Ford đồng tình.

Arthur xoay đầu lại nhìn Ford.

"Ford, cậu đang làm gì vậy?" anh kinh ngạc thì thào hỏi.

"A, chỉ là thử quan tâm đến thế giới xung quanh ta, OK?" anh ta đáp. "Vậy là giờ giấc khá tốt, nhỉ?" anh ta tiếp tục.

Tên Vog chằm chằm nhìn xuống mặt Ford trong lúc những suy nghĩ lờ đờ lao lực dưới các vực sâu tăm tối lầy lội.

"Phải," tên Vog đáp, "nhưng giờ bọn mày hỏi đối tao mới thấy phần lớn các phút thực ra hết sức chuối củ. Ngoại trừ..." hắn lại nghĩ, thành thử lại phải nhìn lên trần - "ngoại trừ là một phần việc quát tao rất ưng." Hắn hít đầy buồng phổi và gầm lên, "Chống cự..."

"Rồi, phải rồi," Ford vội vàng cắt lời, "anh quát rất giỏi, tôi dám nói thế. Nhưng nếu phần lớn đều chuối củ," anh nói, thật chậm rãi cho từ ngữ có thời gian đạt đến hiệu quả đã định, "thì tại sao anh lại làm việc này? Vì cái gì? Các cô gái? Dây da? Anh hùng hảo hán ? Hay anh chỉ thấy tìm cách thích nghi với cái kiểu công việc nhạt nhẽo không động não này là một thử thách thú vị?"

Arthur rối tinh rối mù không hiểu, hết nhìn trước lại ngoái sau giữa hai kẻ bọn họ.

"Ờ..." tên gác lắp bắp, "ờ... ờ... tao đếch biết. Tao nghĩ tao chỉ kiểu như... làm thôi, thực thế. Dì tao bảo làm lính gác tàu vũ trụ là một nghề tốt cho một thanh niên Vog - mày biết đấy, đồng phục, bao súng choáng đeo trễ cạp, công việc nhạt nhẽo không cần động não..."

"Cậu thấy chưa, Arthur," Ford nói với cái vẻ của người đã đi đến kết luận cho các lập luận của mình, "thế mà cậu tưởng cậu có vấn đề đấy."

Arthur thì vẫn nghĩ mình có vấn đề. Ngoài sự tình không mấy dễ chịu với hành tinh mẹ của anh ra, tên lính Vog đã làm anh suýt tắt thở và cái việc bị ném vào trong không gian vũ trụ nghe có vẻ cũng không thích gì cho lắm.

"Cố mà hiểu vấn đề của anh ta," Ford khăng khăng. "Anh ta đây, một anh chàng tội nghiệp, công việc cả đời là giậm chân thình thịch, ném người ra khỏi tàu..."

"Quát tháo nữa," tên gác bổ sung.

"Quát nữa, chắc chắn rồi," Ford vừa nói vừa vỗ vỗ cánh tay béo bệu đang kẹp chung quanh cổ anh ta vẻ chiếu cố đầy thân thiện, "... và anh ta thậm chí còn không biết tại sao anh ta làm thế!"

Arthur đồng ý rằng điều này rất đáng buồn. Anh đồng ý bằng một cử chỉ yếu ớt, vì anh đang bị ngộp thở không nói được.

Những tiếng bất bình trầm đục đầy bối rối từ tên lính gác dội xuống.

"Ây. Giờ bọn mày nói thế, tao cho là..."

"Giỏi lắm anh bạn," Ford khuyến khích.

"Nhưng được rồi," những tiếng khùng khục bất bình tiếp tục, "vậy còn có lựa chọn nào khác?"

"Chà," Ford nói, rạng rỡ hớn hả nhưng chậm rãi, "đừng làm việc nữa, dĩ nhiên rồi! Cứ bảo bọn họ," anh ta tiếp tục, "anh sẽ không làm việc ấy nữa." Anh ta cảm thấy mình phải thêm vào đấy ý gì đó nữa, nhưng trước mắt đầu óc tên gác có vẻ đã quá bận ngẫm nghĩ điều đó rồi.

"Ờmmnmmmmmmmmmm..." tên lính nói, "ờm, dào, cái ý đó tao nghe không chúa lắm."

Ford bỗng cảm thấy khoảnh khắc này đang trôi tuột khỏi tay.

"Này đợi một phút," anh ta nói, "đấy mới là mở đầu, anh biết đấy, còn nhiều điều hơn thế cơ, anh xem..."

Nhưng đúng lúc ấy tên lính siết chặt hơn và tiếp tục mục đích ban đầu là lôi hai tên tù đến khoang điều áp. Hắn rõ ràng đã bị lay động lắm lắm.

"Không, tao nghĩ, nếu mà với bọn mày đằng nào cũng thế cả thôi," hắn nói, "tốt hơn hết là tao cứ tống cả hai bọn mày vào khoang điều áp này, rồi tao còn lo nốt những mẩu quát tháo khác phải làm cho xong."

Với Ford Prefect chuyện đó chẳng hề "cũng thế cả thôi" tí nào.

"Thôi nào... mà nghe này!" anh ta nói, đã bớt chậm rãi, bớt hớn hở.

"Hựccccccccccc..." Arthur lên tiếng không rõ ý gì.

"Nhưng hượm đã," Ford dai dẳng, "còn có âm nhạc và nghệ thuật và các thứ chưa kể cho anh nghe! Ááááááá!"

"Chống cự vô ích!" tên lính gầm lên, và nói thêm. "Chúng mày thấy đấy, nếu tao cứ làm tiếp, tao rồi sẽ còn được thăng lên Sĩ quan Quát Cấp cao, và thường không có nhiều vị trí trống cho các sĩ quan không quát tháo và không xô đẩy người ta, nên tao nghĩ tao nên theo đuổi việc mà tao rành hơn cả."

Lúc này họ đã đến khoang điều áp - một cửa thép hình tròn to tướng cực kỳ đồ sộ vững chắc và nặng trịch ăn vào lớp da bên trong của phi thuyền. Tên lính vận hành một cần điều khiển và cửa mở bật êm ru.

"Nhưng cảm ơn vì đã quan tâm," tên lính Vog nói. "Giờ thì tạm biệt." Gã liệng Ford và Arthur qua cửa vào một căn phòng nhỏ bên trong. Arthur nằm thở hổn hển. Ford lồm cồm bò quanh và tuyệt vọng thúc vai vào cửa bấy giờ đang khép lại.

"Nhưng nghe này," anh ta gọi với theo tên lính, "có cả một thế giới trọn vẹn mà anh không biết đến gì cả... cái này thì sao nào?" Tuyệt vọng anh tóm lấy mẩu văn hóa duy nhất anh sẵn biết - anh ư ử nhịp đầu tiên của bản giao hưởng số năm của Beethoven.

"Ten ten ten tèn! Giai điệu đó chẳng khơi lên điều gì trong lòng ngươi sao?"

"Không," tên lính nói, "không hẳn. Nhưng tao sẽ kể cho dì tao nghe."

Nếu hắn có nói thêm gì sau đó thì hẳn cũng mất tăm. Cửa đã tự động khóa kín, và mọi âm thanh im bặt chỉ còn tiếng vo vo yếu ớt đằng xa của các động cơ tàu.

Bọn họ đang ở trong một căn phòng hình trụ được đánh bóng sáng choang chừng sáu bộ đường kính và dài mười bộ.

Ford nhìn quanh, thở hổn hển.

"Một anh chàng sáng dạ tiềm năng, ta đã tưởng vậy," anh ta nói, đoạn ngồi sụm dựa lưng vào bức tường cong.

Arthur vẫn đang nằm trên mặt cong nền sàn chỗ vừa ngã xuống. Anh không nhìn lên. Anh chỉ nằm đó thở hổn hển. "Chúng ta bị kẹt rồi, phải không?"

"Phải," Ford nói, "ta mắc kẹt rồi."

"Chà, cậu không nghĩ ra gì à? Tôi tưởng cậu bảo cậu sắp nghĩ ra cái gì đó. Biết đâu cậu đã nghĩ ra cái gì mà tôi không để ý."

"Ờ phải, tôi vừa nghĩ ra cái gì đấy," Ford hổn hển. Arthur ngước nhìn đầy trông đợi.

"Nhưng không may," Ford tiếp, "nó khá liên quan đến việc ở bên kia cánh cửa kín gió này." Anh ta đá cái cửa họ vừa bị ném qua.

"Nhưng đấy là một ý hay, phải không?"

"À ừ, rất được."

"Là gì thế?"

"Ờ thì tôi chưa vạch chi tiết xong. Giờ chẳng còn nghĩa lý gì mấy, hả?"

"Vậy là... ờ, tiếp theo thế nào?" Arthur hỏi.

"Ồ, ờ, ừ thì, cánh cửa trước mặt ta sẽ tự động mở trong vài giây nữa và tôi đoán chúng ta sẽ bắn vọt ra ngoài không gian sâu thẳm rồi ngạt thở. Nếu cậu hít sẵn một phổi đầy khí cậu có thể trụ được nhiều nhất ba mươi giây, dĩ nhiên..." Ford nói. Anh ta đan tay sau lưng, nhướng mày và bắt đầu ư ử một khúc chiến ca Betelgeuse cổ xưa. Trước mắt Arthur, anh ta đột nhiên nom hết sức ngoài hành tinh.

"Thế là hết," Arthur nói, "chúng ta sẽ chết."

"Phải," Ford đáp, "ngoại trừ... không! Hượm đã!" Anh ta đột nhiên nhào qua phòng, xáp tới cái gì đó ngay sau tầm nhìn của Arthur. "Cái công tắc này là sao?" anh ta reo tướng. "Cái gì? Đâu?" Arthur reo theo, xoay vội người lại.

"Không, tôi chỉ chọc cậu thôi," Ford đáp, "chúng ta thật sự sắp chết đến nơi rồi."

Anh ta lại sụm người dựa vào bức tường và tiếp tục giai điệu ư ử bỏ dở lúc nãy.

"Cậu biết không," Arthur nói, "vào những thời điểm như thế này, khi mà tôi bị nhốt trong một cái khoang điều áp của dân Vog với một người từ sao Betelgeuse đến và sắp chết vì ngộp thở trong không gian sâu thẳm, thì tôi thực sự ước giá chi mình đã lắng nghe những lời mẹ chỉ dạy hồi tôi còn trẻ."

"Sao, bà ấy bảo gì cậu?"

"Tôi không biết, tôi có nghe đâu."

"Ồi." Ford tiếp tục ư ử.

"Thế này thật kinh khủng," Arthur nghĩ bụng. "Cột Nelson tiêu tùng rồi, McDonald's tiêu tùng rồi, tất cả những gì còn lại là mình và bốn chữ Hầu như vô hại . Sắp sửa rồi chỉ còn lại Hầu như vô hại . Vậy mà ngày hôm qua hành tinh ấy có vẻ vẫn đang diễn tiến hết sức ổn thỏa."

Một động cơ nào đó kêu vù vù.

Một tiếng xì xì yếu ớt rộ lên thành âm thanh gầm réo điếc tai của không khí ràn rạt phần phật lúc cửa phía ngoài mở ra một khoảng đen ngòm trống rỗng, rải rác những điểm ánh sáng bé xíu sáng đến vô lý. Ford và Arthur bắn ra không gian vũ trụ, như hai cái nút bần nẩy ra từ một khẩu súng đồ chơi.