CHƯƠNG 24

Cỗ xe lặng lẽ lao qua màn đen lạnh lẽo, một đốm sáng nhẹ lẻ loi tuyệt vọng trong đêm sâu Magrathea. Nó tăng tốc vùn vụt. Bạn đồng hành của Arthur dường như đang chìm trong dòng suy nghĩ riêng tư, nên khi Arthur tranh thủ vài cơ hội dụ ông ta trở lại chuyện trò, ông ta chỉ đáp bằng cách hỏi xem Arthur có được thoải mái không, rồi cứ thây kệ mọi sự nguyên thế.

Arthur cố gắng đo tốc độ họ đang di chuyển, nhưng màn đêm bên ngoài đen kịt đến độ anh không tìm được điểm tham chiếu nào. Cảm giác chuyển động mềm mại và nhẹ đến độ anh hầu như sẵn lòng tin bọn họ hầu như chẳng di chuyển tí nào.

Thế rồi một đốm nhỏ ánh sáng xuất hiện ở đằng xa và chỉ vài giây đã phát triển quá cỡ lớn về kích thước đến độ Arthur nhận ra nó đang di chuyển thẳng về phía họ với tốc độ khủng khiếp, thành thử anh cố luận xem nó có thể là thứ tàu bay gì đây. Anh ló mắt nhìn nó, nhưng không thể luận được hình dáng gì cụ thể, và rồi đột nhiên há hốc kinh hoảng vì cỗ xe bay chúc thẳng đầu xuống theo hướng đi dường như chắc chắn sẽ dẫn đến va chạm. Vận tốc tương đối của hai bên so với nhau lớn đến không thể nào tin nổi, thành thử Arthur hầu như chưa kịp nín thở thì mọi chuyện đã kết thúc. Chuyện kế tiếp anh ý thức được là một vệt mờ ánh bạc bệnh hoạn dường như bao quanh anh. Anh quay ngoắt đâu ra sau và thấy một điểm đen nhỏ đang nhanh chóng nhỏ dần đằng xa phía sau họ, và mất tận vài giây anh mới hiểu chuyện gì đang diễn ra.

Họ đã phóng vào một đường hầm trong lòng đất. Tốc độ kinh hoàng nãy giờ chính là tốc độ cỗ xe của họ căn theo đốm sáng là cái lỗ bất động trong lòng đất - tức miệng đường hầm kia. Vệt ánh bạc bệnh hoạn lả bức vách tròn của đường hầm họ đang vùn vụt lao xuống đây, rõ ràng phải cỡ vài trăm dặm một giờ.

Anh kinh hoàng nhắm nghiền mắt.

Sau một quãng thời gian dài bao lâu anh không cố phán đoán làm gì, anh cảm nhận vận tốc của họ giảm nhẹ, và lát sau đó thì có thể thấy rõ bọn họ cuối cùng cũng đang nhẹ nhàng từ từ dừng hẳn lại.

Anh lại mở mắt. Họ vẫn ở trong đường hầm bạc, lượn lách và len lỏi qua thứ có vẻ là một hệ thống dọc ngang các đường hầm hội tụ. Cuối cùng họ cũng dừng lại trong một căn phòng thép cong nho nhỏ. Vài đường hầm khác cũng chấm dứt ở đây, và phía đầu kia căn phòng Arthur có thể thấy một vòng tròn ánh sáng to tướng lờ mờ đáng ghét. Ánh sáng ấy đáng ghét vì nó bịp mắt người ta, không thể nào thực sự tập trung vào đó hay phân biệt xem nó đang ở gần hay ở xa đến chừng nào. Arthur đoán (trật lất) rằng đó hẳn là tia cực tím.

Slartibartfast quay lại nhìn Arthur băng đôi mắt già nua nghiêm trang.

"Người Trái Đất” - ông ta nói, "chúng ta đang ở sâu trong lòng Magrathea."

"Sao ông biết tôi là một người Trái Đất?" Arthur thắc

Rồi cậu sẽ thấy những chuyện kiểu này dần sáng tỏ,” Ông già đáp dịu dàng, "ít nhất,” ông ta chua thêm, có chút hoài nghi trong giọng nói, "cũng sẽ sáng tỏ hơn bây giờ."

Ông ta nói tiếp: "Ta muốn cảnh báo cậu rằng căn phòng chúng ta sắp đi vào không thực tồn tại trong hành tinh của chúng ta. Nó hơi quá... lớn. Chúng ta sắp đi qua lối cửa ngõ vào một vùng siêu không gian mênh mông. Nó có thể khiến cậu hơi bối rối."

Arthur phát ra những âm thanh bồn chồn.

Slartibartfast vừa bấm một cái nút vừa nói thêm, nghe không an lòng bao nhiêu, "Nó lúc nào cũng dọa ta hết hồn đấy. Bám chặt nhé."

Cỗ xe lao vọt thẳng vào bên trong vòng ánh sáng, và đột nhiên Arthur có được một ý niệm khá rõ ràng về nỗi vô tận thì nom ra sao.

*

Đấy không phải là vô tận, thật ra là vậy. Bản thân vô tận nom phảng dẹt và chẳng thú vị gì. Nhìn lên bầu trời đêm chính là nhìn vào vô tận - cái khoảng cách không tài nào hiểu nổi và do vậy hoàn toàn vô nghĩa. Căn phòng cỗ xe bay vào không hề vô tận, chỉ hết sức hết sức hết sức to lớn, to lớn đến độ cho ấn tượng về vô tận mạnh hơn cả chính vô tận. Các giác quan của Arthur bập bềnh rồi quay tít trong lúc, vừa dịch chuyển ở tốc độ kinh hoàng mà anh biết chiếc xe bay kia đạt được, họ vừa chầm chậm đi lên qua không trung rộng mở, rời xa chỗ cửa vào giờ chỉ còn là một cái đầu ghim vô hình nơi bức tường lung linh mở ảo đằng sau.

Bức tường.

Bức tường thách thức trí tưởng tượng - quyến rũ và đánh bại trí tưởng tượng. Bức tường mênh mông và dựng đứng quá cỡ hoang đường đến độ đỉnh, đáy và hai cạnh bên của nó mất hút bên ngoài sức nhìn. Nội cú sốc vì chóng mặt cũng có thể giết chết người chứng kiến.

Bức tường có vẻ hoàn toàn phẳng dẹt. Cần có dụng cụ đo laser tinh vi nhất mới phát hiện được rằng trong khi vừa cao dựng đứng vẻ như đến tận vô cùng, vừa hạ xuống chóng mặt mất hút, vừa chiếu ngang ra cả hai bên, bức tường cũng cong nữa. Nó giáp vòng sau mười ba giây ánh sáng. Nói cách khác, bức tường tạo thành mặt trong của một khối cầu rỗng, một khối cầu hơn ba triệu dặm đường kính và ngập lụt ánh sáng không sao tưởng nổi.

"Chào mừng," Slartibartfast nói trong lúc cái chấm bé xíu là cỗ xe bay bấy giờ đang di chuyển gấp ba lần vận tốc âm thanh, bò mà như không bò về phía trước, vào trong khoảng không gian lớn chùn não kia, "chào mừng," ông ta nói, "tới tầng nhà máy của chúng ta."

Arthur trân trân nhìn quanh, trong một con kinh hoảng ngỡ ngàng, sắp hàng trước họ, ở những khoảng cách anh chịu không thể xét hay thậm chí là đoán, là một loạt những thể vẩn lạ lùng, những mạng gân kim loại xen ánh sáng mong manh thanh nhã treo lơ lửng quanh những hình cầu mờ ảo trong không gian vũ trụ.

"Đây," Slartibartfast nói, "là nơi chúng tôi sản xuất ra phần lớn các hành tinh, cậu thấy đấy."

"Ý ông là," Arthur nói, cố gắng ghép nên lời, "ông muốn nói các ông đang khởi động lại nhà máy một lần nữa?"

"Không, không, trời ơi không," ông già la lối, "không, Ngân Hà chưa gần đủ giàu đến mức nuôi nổi chúng ta. Không, chúng ta được đánh thức dậy để thực hiện duy nhất một đơn hàng phi thường cho những... khách hàng rất đặc biệt từ một chiều không gian khác. Cậu có thể quan tâm đấy... ở đằng xa trước mặt ta kia kìa."

Arthur nhìn theo ngón tay ông già, cho đến khi anh nhìn ra cấu trúc lơ lửng mà ông già đang chỉ. Nó quả là cái duy nhất trong bao nhiêu cấu trúc còn có bất cứ dấu hiệu hoạt động nào quanh nó, mặc dầu điều này thiên về ấn tượng tiềm thức chứ không hẳn là việc ta có thể chỉ rõ tại sao suy luận được.

Nhưng đúng lúc đó một ánh sáng lóe lên thành vòng cung qua khắp cấu trúc, làm nổi rõ những hoa văn hình dạng nơi quả cầu tối bên trong. Những hoa văn mà Arthur biết, những mảng lồi lõm thân thuộc với anh như thể dáng hình các chữ cái, một phần kiến trúc bên trong của tâm trí. Mất vài giây anh ngồi yên lặng kinh hoảng trong lúc những hình ảnh cứ chạy cuống quanh tâm trí, cố tìm chốn để ngồi lại và đẻ ra nghĩa lý.

Một phần não bảo anh rằng anh tuyệt đối biết rõ mình đang nhìn vào cái gì, và những hình thù đó nói lên cái chi, trong khi phần não khác hoàn toàn khôn ngoan mà từ chối ủng hộ ý tưởng cũng như rũ bỏ trách nhiệm trước bất cứ suy nghĩ tiếp theo nào theo chiều hướng ấy.

Ánh sáng lại lóe lên và lần này thì không còn nghi ngờ gì nữa.

"Trái Đất..." Arthur thì thào.

"À, Trái Đất Phiên Bản Hai, thực ra là vậy," Slartibartfast hân hoan nói. "Chúng ta đang sản xuất một bản sao từ đồ án chi tiết ban đầu."

Một khoảng ngừng.

"Có phải ông đang cố bảo tôi," Arthur nói, chậm chạp và cố kiềm chế, "rằng chính các ông đã... làm ra Trái Đất từ đầu."

"À, đúng vậy," Slartibartfast đáp. "Cậu đã bao giờ đi đến chỗ... tôi nghĩ nó được gọi là Na Uy chưa?"

"Chưa," Arthur đáp, "tôi chưa đi."

"Tiếc thật," Slartibartfast bèn nói. "Đó là một trong những chỗ tôi làm. Giành được một cái giải thưởng, cậu biết đấy. Những bờ rìa quanh co uốn khúc đáng yêu sao. Tôi vô cùng buồn bực khi nghe nói nó bị phá hủy đấy."

"Ông buồn bực!"

"Phải. Chỉ cần thêm năm phút nữa thôi thì đã chẳng còn vấn đề gì mấy. Đúng là một vụ bê bối cực kỳ sốc."

"Hả?" Arthur tiếp lời.

"Loài chuột đã nổi giận."

" Loài chuột đã nổi giận."

"Ồ phải," ông già ung dung đáp.

"Phải, ờ, thì tôi nghĩ cả lũ chó, lũ mèo và lũ thú mỏ vịt đều như vậy..."

"A, nhưng là bọn chúng đâu có trả tiền cho cái đó, cậu hiểu không, chẳng phải thế sao?"

"Nghe này," Arthur nói, "giá tôi cứ bỏ cuộc và phát điên luôn bây giờ, có phải đỡ bao nhiêu thời gian của ông không?"

Chiếc xe bay cứ lướt trong im lặng khó xử suốt một lúc. Rồi ông già kiên nhẫn thử giải thích.

"Người Trái Đất, hành tinh cậu từng sống được loài chuột đặt làm, thanh toán và điều hành. Nó bị phá hủy năm phút trước khi hoàn thành cái mục đích nó được làm nên, thành thử chúng ta đành phải chế ra một hành tinh khác thế vào."

Duy mỗi một từ đọng lại trong tâm khảm Arthur.

"Chuột ?" anh hỏi.

"Quả vậy, người Trái Đất."

"Nghe này, xin lỗi chứ - phải ta đang nói chuyện về cái giống lông lá nhỏ xíu màu trắng bị ám ảnh pho mát và làm các quý bà nhảy lên bàn la hét trong những phim hài đầu thập kỷ sáu mươi không?"

Slartibartfast hắng giọng lịch sự.

"Người Trái Đất," ông ta nói, "thỉnh thoảng ta khó mà theo kịp cách thức trình bày của cậu. Xin nhớ cho ta đã ngủ trong hành tinh Magrathea này năm triệu năm và chẳng hề biết gì về những phim hài đầu thập kỷ sáu mươi mà cậu nói đến kia. Những sinh vật cậu gọi là chuột, cậu biết đấy, chúng không hẳn như bề ngoài đâu. Chúng chỉ là các thực thể siêu thông minh xuyên chiều xâm nhập vào chiều không gian của chúng ta. Toàn bộ chuyện pho mát và chít chít chẳng qua chỉ là một thứ bình phong."

Ông già ngừng lại, cau mày vẻ đồng cảm một thoáng rồi lại tiếp tục.

"Chúng đã thí nghiệm trên các cậu rất lâu, ta e vậy."

Arthur nghĩ ngợi ý này một chốc, và rồi mặt mũi anh bừng tỏ.

"À không," anh vội bảo, "tôi thấy nguồn cơn sự hiểu lầm ở đây rồi. Không, nghe này, ông biết đấy, thực sự thì là chúng tôi từng thí nghiệm trên chúng. Chúng thường được dùng trong các nghiên cứu về hành vi, phản xạ có điều kiện và mọi thứ đại loại thế. Vậy nên chuyện thực xảy ra ấy là chuột bị đưa vào một loạt thí nghiệm, học cách rung chuông, chạy quanh mê cung và các thứ để cho toàn bộ bản chất của quá trình học biết có thể được tìm hiểu. Từ các quan sát về hành vi của bọn chúng, chúng tôi sau đó có thể học được đủ mọi thứ về bản thân..."

Giọng Arthur nhỏ dần.

"Một tính toán vi tế như vậy..." Slartibartfast nói, "ta buộc phải ngưỡng mộ."

"Gì cơ?" Arthur kinh ngạc.

"Còn cách nào hay hơn để ngụy trang bản chất thật của chúng, còn cách nào hay hơn để định hướng suy nghĩ của các vị? Đột nhiên chạy xuống một mê cung sai cách, ăn nhầm một mẩu pho mát, thình lình không hiểu vì sao lăn ra chết vì bệnh u nhầy thỏ - nếu tính toán chính xác tinh vi thì hiệu quả tổng hợp là vô cùng to lớn."

Ông ta ngừng lời cho thêm phần hiệu quả.

"Cậu hiểu chưa, người Trái Đất, chúng thực sự là các thực thể xuyên chiều siêu thông minh đặc biệt sáng láng. Hành tinh của các cậu và giống loài các cậu cấu thành nên ma trận máy tính hữu cơ vận hành một chương trình nghiên cứu mười triệu năm...

"Hãy để ta kể cho cậu nghe toàn bộ câu chuyện. Dù sẽ mất một ít thời gian."

"Thời gian," Arthur yếu ớt ý kiến, "hiện giờ không thuộc số các vấn đề của tôi nữa."