Chương 3 Nguyễn Phương Lan

Hoài tay cầm hồ sơ mỏng dính mới tinh của người bệnh nhân lần đầu tiên đến đây mang tên Nguyễn Phương Lan. Một cái tên đẹp nhưng không gợi lên một ý nghĩa gì đặc biệt cũng như không hiếm người cùng tên họ.

Một phụ nữ Việt Nam đã 40 tuổi, vẫn còn độc thân, đến đây với chuyện gì? Hoài mời cô ta ngồi, mắt liếc nhìn nghề nghiệp của người bệnh nhân mới này. Y tá! À, một nữ điều dưỡng viên!

Hoài gợi ý:

- Chúng ta nói chuyện với nhau bằng ngôn ngữ nào thì thoải mái hơn cho.. cô?

Cô gái, có thể gọi như thế vì trông còn trẻ lắm, với mái tóc cắt ngắn trên bả vai một chút, gương mặt hiền hòa, nước da rất trắng. Nguyễn Phương Lan nhếch mép cười kín đáo đáp:

- Thật ra cái nào cũng được.. nhưng tôi thích nói tiếng Việt hơn.

- Vậy thì chúng ta hãy bắt đầu như vậy đi! Tôi có thể giúp cô được điều gì? Giải tỏa một vấn đề riêng tư hay chỉ là cần nói cho một ai đó nghe mà thôi?

Cô ta không trả lời Hoài ngay nhưng rồi cũng nói:

- Để tôi sắp xếp xem phải nói như thế nào..

- Một câu chuyện trong gia đình… nhưng mà cô hãy còn độc thân phải không?

- Tôi chưa lập gia đình bao giờ. Tôi vẫn còn độc thân!

- Không tìm được người vừa ý hay sợ lập gia đình?

Cô ta nhìn Hoài như tìm hiểu về câu hỏi mà nàng vừa đưa ra.

- Tôi chưa hề đặt những câu hỏi này cho chính mình!

- Cô có yêu ai bao giờ chưa?

- Đó là lý do vì sao tôi đến đây!

Hoài chờ đợi. Vấn đề của cô ta là một chuyện tình bất như ý chăng?

Vẫn không thấy cô ta nói gì thêm, Hoài lại gợi chuyện:

- Kể cho tôi nghe về tình yêu của cô! Khó nói lắm sao? Hay giữa đối tượng đó và cô có gì ngăn cản?

- Như bà biết.. tôi là một nữ y tá. Nghề nghiệp của tôi là chăm sóc người bệnh… Tình cảm của một nữ điều dưỡng đối với bệnh nhân mà mình chăm sóc.. đơn thuần là săn sóc và cảm thông với sự đau đớn thể xác cũng như tinh thần của người bệnh.

Cô ta dừng lại sau câu nói đó và dường như đang đi lần mò những mấu chốt của câu chuyện về chính mình. Nhưng Hoài thấy ngay. Nàng hỏi:

- Cô yêu người bệnh nhân đó?

Câu hỏi của Hoài làm cô gái tên Nguyễn Phương Lan giật mình. Cô ta luống cuống đặt lại câu hỏi với Hoài:

- Tôi yêu anh ta thật sao?

- Chỉ có cô mới trả lời được câu hỏi này. Hãy tự hỏi lòng mình đi!

- Hình như vậy.. Tôi sợ hãi lắm.. Tôi không được phép có tình cảm này đối với một bệnh nhân! Điều này đi ngược lại với đạo đức nghề nghiệp!

- Lý trí cô nhắc nhở và ngăn cản cô nhưng cô có dừng lại được không?

- Tôi không ngăn cấm được chính mình.. tôi như người bị mất trí! Tôi có điên không?

Hoài ôn tồn nói:

- Không, cô không có điên tí nào cả! Đó chỉ là hội chứng mang tên Florence Nightingale!

- Có một căn bệnh tên như vậy sao?

- Đó không hẳn là bệnh mà chỉ là một hội chứng tâm lý. Ảnh hưởng của hiệu ứng Florence Nightingale sẽ khác nhau tùy thuộc vào người chăm sóc và bệnh nhân. Một trong hai người có thể nẩy sinh tình cảm yêu đối phương.

- Bà có bệnh nhân nào như vậy không?

- Tôi chưa hề gặp. Cô là người đầu tiên.

- Tại sao căn bệnh lại mang tên một nhà tiên phong trong lĩnh vực điều dưỡng?

- Cô ở trong ngành này thì cô thừa biết Florence Nightingale là ai đúng không? Bà ta là người sáng lập ra ngành điều dưỡng ngày nay. Hiệu ứng tâm lý này được đặt theo tên của bà ta vì lòng trắc ẩn và sự dịu dàng của bà ta đối với bệnh nhân. Không có tài liệu nào về việc bà Florence Nightingale đã từng yêu một trong những bệnh nhân của bà. Trên thực tế mặc dù có nhiều người theo đuổi và cầu hôn nhưng bà ấy chưa từng kết hôn. Bà Florence biện minh cho lý do không kết hôn là vì muốn dành hết thời giờ cho việc điều dưỡng chăm sóc bệnh nhân. Bà ta sợ rằng với cuộc sống hôn nhân và gia đình sẽ cản trở cho công việc mà bà yêu thích. Nhưng trở lại với câu chuyện của cô, hãy nói cho tôi nghe rõ hơn về những tình cảm đang dằn vặt cô. Nói ra được cô sẽ dễ chịu hơn.

- Tôi phải bắt đầu từ đâu?

- Cứ kể như cô muốn nói! Không cần phải từ đầu, từ bất cứ lúc nào! Cô không cần phải sắp xếp theo thứ tự. Cứ nói về người mà cô nẩy sinh tình cảm. Anh ta là ai?

Nét mặt Phương Lan dịu lại. Dường như người đàn ông hay thanh niên đó đã thay đổi cô ta dù chỉ mới nhớ đến.

- Anh ta.. là một thanh niên còn trẻ.. mới 36 tuổi. Vì tai nạn xe hơi mà anh ta bị tê liệt nửa người và phải nằm trong viện dưỡng lão. Tôi làm việc trong viện dưỡng lão này được 5 năm. Miles vào đây được nửa năm. Vì chuyên môn của tôi ngoài là nữ điều dưỡng, tôi còn là chuyên viên giúp bệnh nhân tập luyện cơ bắp cử động để hồi phục lại dần dần nên tôi là người lo cho Miles.

- Miles là người như thế nào? Có gây khó khăn cho cô không?

Phương Lan có vẻ ngạc nhiên khi hỏi lại Hoài:

- Tại sao bà biết?

- Tôi chỉ đoán vì với những người tự dưng trở thành phế nhân họ đương nhiên là khổ sở, giận dữ và khó chịu lắm!

- Đúng như vậy! Miles rất bẳn gắt nếu không muốn nói là hung dữ! Anh ta không chịu tập để khá hơn và luôn luôn cáu kỉnh cũng như..

- Cũng như không cần đến sự giúp đỡ của cô?

- Bà hay thật! Là như vậy đó!

- Sự kiên nhẫn của cô kéo dài được bao lâu?

- Tôi vẫn kiên nhẫn, không hề nản lòng!

- Đến lúc nào thì Miles nhượng bộ?

Phương Lan chợt mỉm cười. Hoài thấy nụ cười của cô ta rất xinh đẹp. Nụ cười làm cả gương mặt của cô ta biến đổi hẳn, thành một người khác, trẻ hơn, đẹp hơn và dĩ nhiên sự đôn hậu còn tươi nhuận hơn.

- Tôi còn nhớ mãi ngày hôm đó.. một ngày đặc biệt đối với tôi. Sự nhượng bộ và thay đổi của Miles như một món quà to lớn cho tôi! Tôi không biết phải nói thế nào để diễn tả được hết tình cảm này.

- Ngày đó Miles đã làm gì hay nói gì với cô?

- Anh ta nắm tay tôi, giữ chặt lắm rồi Miles.. khóc và cám ơn tôi. Miles đã xin lỗi vì đã có thái độ hay nói những lời xúc phạm đến tôi, một người đang săn sóc cho anh ta.

Hoài có thể hình dung cảnh tượng đó. Thật cảm động giữa một người nhận được sự săn sóc và người chăm lo.

- Cô yêu anh ta từ ngày đó?

Giọng của Phương Lan nhỏ hẳn đi như thẹn thùng:

- Tôi không biết nữa.. Nhưng từ ngày đó tôi đối với Miles khác đi.

- Khác là sao?

- Tôi cố ý dành nhiều thì giờ cho Miles hơn và những ngày nghỉ… thì tôi cũng kiếm cớ để vào thăm Miles.

- Tình cảm của anh ta đối với cô như thế nào? Thay đổi nhiều hơn không?

Gương mặt Phương Lan như sáng hẳn lên khi trả lời Hoài:

- Miles ư? Anh ta khác hẳn! Miles chịu nghe lời tôi khuyên để tập. Nửa thân người trên của Miles thì bình thường, chỉ có hai chân.. là tê liệt. Nhưng từ khi chịu luyện tập thì đã tiến triển khá. Tinh thần anh ta cũng thay đổi, không khép kín hay tức giận nữa. Những lần tôi đến.. Miles có vẻ rất vui mừng, ít mặc cảm hơn. Tôi nghĩ anh ta trông đợi sự có mặt của tôi. Không biết tôi nghĩ như vậy có đúng hay không? Nhưng cứ cho là như vậy đi! Điều này làm tôi vui và thoải mái khi ở bên cạnh Miles.

- Cô có nghĩ là Miles nhận ra tình cảm của cô đối với anh ta vượt quá sự săn sóc bình thường của một nữ điều dưỡng không?

Sự ngượng ngập của Phương Lan rất đáng yêu, hồn nhiên và đầy vẻ chân thật, ngay cả những chớp mắt hay nụ cười ẩn hiện chỉ vì một cái tên của người thanh niên tên Miles!

- Tôi nghĩ anh ấy biết…

- Vì sao?

- Tôi cũng không hiểu.. Nhưng sự nắm tay vì xã giao hay nắm tay vì quan tâm, vì muốn biểu lộ tình cảm cũng có khác chứ phải không?

- Đúng như vậy! Chúng ta có thể cảm nhận được điều này! Ngay cả ánh mắt nhìn cũng vậy! Ánh mắt yêu thương trìu mến khác với ánh mắt nhìn lãnh đạm hay cái nhìn vô tình! Nhưng Miles đối với cô thì sao? Cô có cảm nhận được tình cảm của anh ta đối với cô hay không?

- Tôi thấy được điều này! Tôi cảm nhận được tình cảm đó qua những quyến luyến khi tôi từ giã. Nhưng có vẻ như sự mặc cảm về bất lực của thể xác làm Miles buồn bã và cầm giữ tình cảm của anh ta. Tôi nghĩ anh ta không dám để tình cảm đi xa hơn vì.. vô vọng!

- Cô thật sự yêu Miles đến mức độ nào? Không kể đến sự anh ta là phế nhân vĩnh viễn? Hay chỉ là tình yêu đến từ những cảm xúc thương cảm trong quá trình chăm sóc và trở nên quen thuộc? Hay đó chỉ là sự thương xót mà thôi?

- Tôi.. tôi.. luôn nhớ đến Miles! Gương mặt, hình ảnh, giọng nói.. mọi sự về Miles cứ làm tôi luôn nghĩ đến anh ta! Đồng thời tôi phải đè nén tình cảm của mình vì điều này như tôi đã nói với bà là đi ngược với đạo đức nghề nghiệp của tôi! Nhưng sự đè nén càng ngày càng bị tình cảm đó chi phối và lấn át làm tôi khổ sở! Lúc gặp và săn sóc Miles tôi hoàn toàn không còn chế ngự được mình! Khi tập cho Miles cử động thấy anh ta vã mồ hôi vì cố gắng hay vì không làm được tôi thấy xót xa. Có lần. tôi đã ôm Miles và khóc! Không phải Miles chẩy nước mắt mà là tôi!

- Miles hiểu vì sao cô khóc phải không? Anh ta có nói gì không?

- Không nói gì cả! Nhưng sự im lặng của Miles còn là muôn vạn lời nói!

- Vì anh ta không dám nói ra?

- Chắc là như vậy, bà có nghĩ thế không?

- Sự cảm nhận giữa hai người tôi có thể hiểu được!

- Nhưng tôi phải làm gì? Điều này cản trở công việc của tôi!

- Hội chứng tâm lý này sẽ biến mất một khi cô không còn săn sóc người bệnh này nữa. Tuy nhiên tôi thấy là cô vẫn yêu nghề của mình và cũng yêu người bệnh này. Cô phải chọn lựa thôi!

- Tôi không thể chọn lựa được! Tôi rất yêu Miles, tôi không biết mình sẽ ra sao nếu không còn gặp anh ta nữa!

- Cô đã từng yêu ai chưa?

- Chưa! Đây là lần đầu tiên! Miles là người đầu tiên mà tôi có tình cảm như vậy!

Hoài dịu dàng cười khi nói với Phương Lan:

- Cô có nghĩ là cô sẽ là người tỏ tình trước không? Cô làm như vậy được không?

Phương Lan ngỡ ngàng hỏi lại Hoài:

- Tại sao bà lại hỏi tôi như vậy?

- Tôi muốn biết mức độ tình cảm của cô đối với Miles đến đâu và sâu đậm tới mức nào?

Cô ta yên lặng như suy nghĩ một lúc rồi mạnh dạn ngửng đầu lên trả lời Hoài:

- Tôi sẽ làm được cho dù Miles có trả lời thế nào đi nữa!

- Cô nói như thế có nghĩa là sao? Cô nghĩ phản ứng Miles ra sao khi cô nói lời yêu anh ta?

- Tôi nghĩ Miles sẽ từ chối vì mặc cảm cho thân phận của anh ta!

- Cho dù như vậy nhưng cô có muốn thử không?

- Tôi vẫn muốn thử!

- Vậy thì cô đã chọn lựa rồi đó! Bất chấp hậu quả?

- Không phải như vậy hẳn! Vì lời nói yêu là lời tôi muốn tỏ lộ nhưng.. rồi công việc của tôi ra sao? Bà nghĩ tôi phải làm gì?

- Tôi nghĩ nếu cô không thể từ bỏ cả hai và nếu cô cam kết sẽ có thể cùng nắm tay Miles đi trọn cuộc đời thì chọn lựa này giải quyết được vấn đề của cô, không đi ngược với đạo đức nghề nghiệp. Cô nghĩ sao? Có đủ can đảm và nhẫn nại để sống bên cạnh và săn sóc một người chồng tàn phế mà cô yêu hay không?

- Nhưng nếu Miles từ chối tình yêu của tôi?

- Phải thử mới biết được! Nhưng nếu cô nhất quyết gắn bó với tình yêu này thì Miles sẽ là của cô. Thời gian sẽ chứng minh cho Miles biết tình cảm của cô đối với anh ta bền chặt như thế nào! Tôi nghĩ vấn đề quan trọng quyết định là chính cô, chứ không phải Miles! Lấy một người chồng bình thường rồi không hạnh phúc hay vì bất cứ lý do nào đó rồi chia tay không khó khăn cho lắm. Nhưng với một người chồng tàn tật thì chuyện chia tay là chuyện mà tôi thấy rất khó khăn hay không thể! Cô đâu muốn một người đã khổ sở và sống trong tuyệt vọng lại bị thêm đau đớn hơn nữa vì chia ly! Lương tâm của cô sẽ bị dằn vặt! Hãy cân nhắc cho kỹ lưỡng!

Phương Lan ngồi thừ người suy nghĩ những lời Hoài vừa nói.

- Những ngày nghỉ thử không vào thăm Miles xem ra sao!

- Tôi không chịu được!

Hoài phì cười! Nàng không nói gì cả, chỉ nhìn người bệnh nhân trước mặt. Bốn mươi tuổi không còn trẻ để có những tình cảm bồng bột sôi nổi, nhưng dù sao với Phương Lan đây là tình đầu! Cuộc đời không dành cho chúng ta những chọn lựa dễ dàng!

Không thấy Phương Lan nói gì thêm, Hoài hỏi:

- Sao?

Cô ta nhìn Hoài, gương mặt phúc hậu hiền hòa không tươi vui như những lúc nói về người thanh niên tên Miles, nhưng nghiêm trang khi nói với Hoài:

- Tôi sẽ sống chết với tình yêu này! Tôi muốn Miles biết như vậy!

- Nếu được như thế tôi rất ngưỡng mộ sự can đảm và quyết tâm của cô. Và dĩ nhiên là ngưỡng mộ cả tình yêu của cô đối với Miles! Có phải hạnh phúc được trao ban vào những giây phút bất ngờ nhất không phải sao?

Phương Lan cười và gật đầu.

Khi cô ta đã ra khỏi văn phòng, Hoài vẫn ngồi tư lự khi nghĩ đến tình yêu của Phương Lan, người nữ điều dưỡng viên dành cho người mình săn sóc. Tình yêu đã biến cô ta thành một bà tiên huyền diệu! Biết đâu với tình yêu đó và sự kiên trì quyết tâm, Miles sẽ đi lại được! Biết đâu! Xin cuộc đời hãy rộng lượng chúc phúc cho họ!