Chương 9

Gabriel hơi buồn khi bị Katrya hoãn lại cuộc hẹn. Nhưng chàng cũng hơi tò mò về người bạn của Katrya khi hỏi:

- Bạn cũ của em sao? Ở đây anh đâu thấy em có bạn bè nào?

Katrya trấn an Gabriel:

- Damian là người đã giúp em xin tị nạn vào Mỹ. Anh ta là nhân viên sứ quán Hoa Kỳ ở Moscow. Ở bên Nga, ngày đó em quen Damian chỉ là tình cờ thôi. Anh ta là một người bạn tốt. Lần này anh ta về đây có mấy ngày rồi sẽ đi California để thăm gia đình, sau đó trở lại Moscow.

Nghe Katrya giải thích, Gabriel thấy dễ chịu hẳn.

- Lần khác mình gặp nhau, không sao cả.

Đúng 7 giờ tối Damian đến đón Katrya bằng tắc xi như ngày hôm qua.

Katrya đón anh ta với nụ cười khi nói:

- Anh luôn luôn đúng giờ như vậy sao?

Damian cười tinh quái khi nói đùa:

- Để phụ nữ chờ là một cái tội!

- Tôi không hiểu sao tính tình anh vui vẻ dễ thương như vậy mà chuyện tình cảm không được suông sẻ? Tôi khó mà có thể tưởng tượng anh làm buồn lòng người khác được!

Không còn vẻ đùa dỡn như trước đó, Damien nhún vai:

- Thời gian xa cách làm người ta thay đổi không phải sao?

Katrya trầm ngâm:

- Thời gian là kẻ thù của con người!

- Bởi vì chúng ta đâu làm chủ được thời gian phải không cô bạn nhỏ?

- Cứ mặc kệ thời gian! Hãy vui tối nay đi!

Cả hai cùng cười lớn tiếng khi sánh vai đi ra ngoài về phía chiếc tắc xi đang đậu bên lề đường chờ đợi.

Không phải ngồi trong tắc xi bên cạnh Katrya, Damian mới nghĩ đến mục đích chính của cuộc gặp gỡ, nhưng chàng đã nghĩ suốt ngày hôm nay. Làm sao để Katrya đừng nghĩ là bị lợi dụng hay ép buộc? Biết bao nhiêu người sang đây tị nạn hòa nhập với đời sống tự do ở đây và đóng góp bao nhiêu điều tốt đẹp cho xứ sở này! Tại sao Katrya không được như vậy? Hay bởi vì nghề nghiệp, quá khứ của nàng? Hoặc chỉ bởi vì nàng đến đây với thẻ thông hành của một quốc gia thù địch? Biết bao nhiêu người đến đây tị nạn từ những quốc gia thù địch chứ đâu chỉ có mình Katrya? Có lẽ cách tiếp cận dễ dàng nhất là sự thẳng thắn và thành thật. Damian sẽ không che đậy, không dối trá, mà chỉ đưa ra một đề nghị. Chấp nhận hay từ chối là chọn lựa của Katrya.

Nghĩ như vậy và Damian thấy thoải mái hẳn khi hỏi Katrya:

- Tối nay đi ăn ở một tiệm ăn Ý nhé?

- Đâu cũng được! Đi ăn có bạn là vui!

Buổi ăn tối diễn ra thật vui vẻ và thoải mái. Damian kể cho Katrya nghe về những chuyện trong gia đình anh ta, thuở ấu thơ, những chuyện anh ta chưa hề kể cho ai nghe, ngay cả với người vợ cũ nay đã ly dị.

Rồi cũng như tối hôm qua, họ rời tiệm ăn và đi bách bộ bên nhau trò chuyện.

Damian với vẻ tự nhiên hỏi Katrya:

- Viết hồi ký thay cho người khác có chán không?

- Đương nhiên là chán lắm! Nhất là cứ phải sửa đi sửa lại khi tác giả quên sót chi tiết này chi tiết kia. Nhưng là công việc thì phải chấp nhận thôi!

- Có nghĩ đến chuyện tìm việc gì khác không sau khi đã viết xong hồi ký đó?

Katrya đi chậm lại, quay sang nhìn Damian rất lâu như thăm dò:

- Anh định giúp tôi tìm việc hay sao?

Damian gật đầu:

- Nếu Katrya muốn tôi giúp, tôi sẵn sàng tìm việc cho cô.

Sự hồ nghi ban đầu về mục đích của sự gặp gỡ này làm Katrya nhìn Damian với ánh mắt khác. Nhưng không hiểu sao nàng vẫn thấy tin tưởng vào sự chân thành của anh ta. Nghĩ như vậy và Katrya hỏi thẳng:

- Tôi sẽ làm việc gì? Tôi tin anh là bạn tôi qua những điều anh đã làm cho tôi trong quá khứ. Sự thành thật rất cần thiết và quan trọng cho một tình bạn mà theo tôi rất hiếm hoi cho chính mình.

- Tôi hiểu. Và tôi tôn trọng sự thẳng thắn của cô. Như đã nói ngày hôm qua, tôi rất quan tâm đến Katrya là người tôi đã giúp tìm tự do. Sự quan tâm đó là tấm lòng chân thật của tôi, không vướng bận một tư lợi nào. Tôi biết cô đang thất vọng vì những khó khăn trên vùng đất mới và cô nhậy cảm với bất cứ một đề nghị nào của bất cứ ai. Nếu Katrya chẳng tin ai cả ngoài bản thân thì tôi hoàn toàn hiểu được điều này vì tôi cũng sẽ xử sự y hệt như cô nếu tôi đặt mình vào hoàn cảnh của Katrya.

Nhìn thẳng vào mặt Damian, nàng nói không do dự:

- Tôi không muốn lập lại câu hỏi của anh ngày hôm qua nhưng chỉ muốn xác nhận là những điều anh hỏi tôi là đúng. Tôi đã bị tiếp cận và ép buộc làm việc cho chúng nó để đánh đổi lấy sự bình yên cho bản thân, nhưng quan trọng hơn cả là cho gia đình tôi. Tôi không còn chọn lựa nào khác!

- Katrya có biết với chọn lựa đó và nếu những điều họ ép cô phải làm mà nguy hại đến an ninh quốc gia cô đang trú ngụ thì khi bị khám phá ra, cô sẽ bị tù không? Và nếu nghĩ chính phủ Nga sẽ can thiệp hay trao đổi tù binh thì cô đừng nằm mơ vì dưới mắt họ, cô đã phản bội đất nước Nga. Hiện tại họ chỉ lợi dụng cô khi còn có thể.

- Tôi biết! Tôi biết điều này rất rõ. Chỉ muốn nói với anh là những điều tôi đang làm theo chỉ thị của bọn khốn kiếp đó không nguy hại gì đến xứ sở này mà chỉ ảnh hưởng đến một cá nhân mà thôi.

- Cá nhân mà cô muốn nói đến có phải là Kharkov!

- Đúng vậy! Nhưng để giúp tôi thì anh sẽ làm gì? Đây có phải là một trong những mục đích của sự gặp gỡ này?

- Không sai! Nhưng chỉ là một trong những lý do mà thôi. Tôi rất thành thực khi nói như vậy.

Katrya cười buồn khi nói với Damian:

- Tôi cũng đã nghĩ mình sẽ phải đi trên 2 giây! Đúng như vậy thật! Nhưng công việc anh tìm cho tôi là việc gì? Do thám ư?

- Có thể hiểu như vậy! Công việc thư ký trong một công ty xuất cảng.

- Và nếu chúng buộc tôi lấy cắp thứ gì đó của công ty này thì sao?

- Công ty sẽ cung cấp cho Katrya những thứ mà chúng buộc cô phải ăn cắp.

Katrya bật cười:

- Nhưng đó là những thứ hay tin tức giả phải không?

- Thông minh quá! Nhưng làm sao toàn thứ giả được? Phải thật giả lẫn lộn thì mới được việc!

- Nếu bọn chúng khám phá ra thì sao?

Damian nghiêm giọng khi trả lời câu hỏi của Katrya:

- Trong trò chơi này, nếu cô bắt cá hai tay và chân đi trên 2 giây, cô sẽ có lúc ngã xuống và mất mạng. Phải chọn lựa chỉ một bên là thật và trung thành, còn bên phía kia là giả. Có thế thì cô mới sống sót! Chọn lựa là cô, không ép buộc. Nhưng nhớ là nếu những điều chúng bắt cô làm mà phương hại đến quốc gia này thì cô toi mạng!

- Lúc đó tôi phải báo cho các anh có phải không? Vì dù tôi không nhận thì các anh cũng theo dõi tôi và rồi đến một lúc nào đó tôi cũng sẽ phải theo các anh để được bảo vệ!

- Chính xác là như vậy!

- Nhưng hiện tại tôi vẫn còn đang giúp Kharkov viết hồi ký của ông ta!

- Chúng đòi hỏi cô làm gì trong việc này?

- Tìm những tư liệu mà ông ta có liên quan đến việc moi móc điện Cẩm Linh, nhưng điều chúng muốn tìm là danh tánh người đã cung cấp những bí mật bất lợi của tổng thống Nga cho Kharkov.

- Katrya có tìm được không? Tôi hỏi như thế không có nghĩa là muốn cô chia sẻ nguồn tin này vì chúng tôi cũng có những đường giây riêng. Nhưng tôi chỉ muốn biết việc tìm tòi của cô tiến triển đến đâu. Đừng tưởng Kharkov tin cô hoàn toàn vì cùng chiến tuyến! Không có chuyện đó đâu, hắn ta là một con cáo già xảo quyệt và sẵn sàng làm hại cô nếu cần thiết. Đã có biết bao nhiêu người đã giữ vị trí quan trọng trong chính quyền Nga sang đây tị nạn và cung cấp nhiều tin tức tưởng là đáng giá nhưng cuối cùng không phải vậy, họ chỉ dùng những thứ đó như mồi nhử để vào được đây!

Katrya thở dài nhẹ:

- Tôi cũng đang tìm hiểu nhưng chưa đi đến đâu! Nhưng anh không hỏi tôi tên thằng khốn kiếp buộc tôi phải làm việc cho nó là gì sao?

- Vô ích, vì nó chỉ đưa cho cô một cái tên giả! Nhưng sẽ có lúc cần cô tả hình dáng khuôn mặt y cho một trong những họa sĩ của chúng tôi để có thể tìm hiểu xem người đó là ai.

- Được rồi!

- Có khi nào hối hận vì đã sang đây không? Tôi hỏi như vậy vì thấy Katrya đang phải chịu nhiều áp lực từ đủ mọi phía!

Thay vì trả lời câu hỏi này của Damian, Katrya lại nói:

- Anh được chỉ thị để gặp tôi phải không?

- Tôi không phủ nhận điều này. Nhưng việc tôi quan tâm đến cô không dính líu gì đến mệnh lệnh này. Tôi tin là tôi có thể giúp cô.

- Bằng cách chấp nhận làm việc với cấp trên của anh? Tôi đâu còn chọn lựa nào khác? Nhưng có khi nào vì vậy mà bọn khốn kiếp kia sẽ thủ tiêu tôi không?

- Katrya phải học cách tự bảo vệ và tuyệt đối kín đáo. Cô sẽ phải tự ứng phó và thay đổi theo tình thế xoay chuyển. Đóng kịch giỏi cô sẽ thành công và không sao cả. Dĩ nhiên chúng tôi cũng bảo vệ cô.

- Nhưng tôi sẽ không bao giờ thoát ra và sống như một người bình thường được, đúng không?

Câu trả lời của Damian là nhún vai và yên lặng.

- Nhớ số điện thoại của tôi và giữ liên lạc. Khi cô hoàn tất việc giúp Kharkov xong thì mới đến làm cho công ty xuất cảng. Trong thời gian đó có biến chuyển gì cần giúp đỡ cứ gọi cho tôi và than là cô bị đau ốm, tôi sẽ hiểu và tìm cách liên lạc hay giúp cô ngay dù tôi không có mặt ở đây, nhưng sẽ có người giúp đỡ cô. Hoặc chúng tôi cần cô giúp tìm hiểu gì thì sẽ liên lạc. Thỏa thuận của chúng ta là như vậy.

Katrya bắt đầu trở thành điệp viên nhị trùng chính thức từ ngày đó.

Chia tay với Katrya, Damian về lại khách sạn và thông báo với cấp trên về nhiệm vụ móc nối Katrya đã hoàn tất.

Tắt điện thoại nhưng Damian vẫn còn suy nghĩ về Katrya. Cô ta thông minh nhưng sự quả cảm của Katrya đã không còn được như thời gian cô ta ở Moscow. Sống trên xứ người xa lạ trong một môi trường cũng khác biệt, không người thân thuộc, đương nhiên là bị ảnh hưởng! Nhưng Damian tin rằng với thời gian, Katrya sẽ tự tin hơn.

Bỗng dưng chàng nhớ đến trường hợp cựu điệp viên Ủy Ban An Ninh Quốc Gia của Nga Anatoliy Mikhailovich Golitsyn đào tẩu sang Mỹ vào năm 1961. Không một nhân viên nào của CIA mà không biết đến câu chuyện này như một bài học chua cay khi Golitsyn đã gieo rắc nghi ngờ và gây sự xáo trộn trong nội bộ cơ quan tình báo trung ương Hoa Kỳ vào thời điểm đó.

Trong vòng 48 giờ sau khi đào tẩu sang Hoa Kỳ, Golitsyn đã cung cấp rất nhiều thông tin, cả những mệnh lệnh trận chiến của KGB ở Helsinki, đến nỗi hầu hết các sĩ quan CIA ở đó đều tin tưởng vào thiện chí của người điệp viên Nga đào thoát này. Ở trang trại huấn luyện của CIA ở Maryland, trong cuộc thẩm vấn, kẻ đào tẩu Golitsyn đã từ chối cộng tác với một số sĩ quan CIA nói được tiếng Nga và cho rằng những sĩ quan nói được tiếng Nga đó chính là đặc vụ KGB. Điều này đã khiến các nhân viên CIA nghi ngờ lẫn nhau và đẩy cơ quan tình báo vào một sự rối loạn nghiêm trọng.

Nhưng điều đáng nhớ nhất trong thời gian đó, người đứng đầu Phòng Phản Gián thuộc CIA là James Jesus Angleton đã được giao nhiệm vụ thẩm định thông tin liên quan đến Golitsyn. Vào thời điểm đó, Angleton không có một nguồn cung cấp thông tin đáng tin cậy nào cho riêng mình nên ông ta đã bám lấy Golitsyn. Mối quan hệ giữa Angleton và Golitsyn được xây dựng trên đống tro tàn của một tình bạn giữa Angleton và Kim Philby.

Kim Philby là một trong những người đứng đầu cơ quan tình báo Anh thời đó. Angleton và Philby được ví là một cặp đôi phản gián huyền thoại sinh ra vào giữa chiến tranh Thế Giới Thứ Hai. Nhưng Angleton không hề biết Kim Philby là điệp viên nhị trùng của Nga. Angleton đã tin tưởng Kim Philby đến nỗi từ chối nghe những nhân viên CIA cáo buộc Philby là kẻ phản bội. Chính Golitsyn đã làm cho Angleton phải mở mắt khi cung cấp những bằng chứng về sự phản bội của Philby. Khi bị lộ tẩy, Philby đã bỏ trốn sang Moscow, Nga. Kim Philby đã gây cho Angleton một vết thương không bao giờ lành!

Từ lâu, Angleton luôn bị ám ảnh về những âm mưu từ KGB và kế hoạch tung tin giả từ đối thủ Nga. Ông ta tin rằng Nga đã cài những gián điệp tại các cơ quan trọng yếu của Hoa Kỳ. Vì vậy quan điểm của Golitsyn là gián điệp Nga có mặt khắp nơi lại trùng hợp với quan điểm của Angleton. Điều này làm Angleton càng tin vào nguồn tin của Golitsyn.

Cuộc săn lùng những kẻ phản bội kéo dài gần 10 năm và gây ra những thiệt hại không thể khắc phục được trong cơ quan tình báo CIA. Hàng chục sĩ quan CIA đã bị rơi vào vòng nghi ngờ, bị triệu hồi từ nước ngoài rồi đưa đến những vị trí kém ảnh hưởng hay thậm chí còn bị sa thải. Angleton và Golitsyn còn gây sự xáo trộn nghiêm trọng ở các cơ quan tình báo phương Tây khác. Đó là một bài học mà nhiều năm sau vẫn được nhắc đến, không chỉ ở Mỹ mà còn nhiều quốc gia phương Tây khác chỉ vì một kẻ đào tẩu điên rồ và hoang tưởng!

Suy nghĩ đến đây, Damian lại ngẫm đến thân phận mình. Chính vì nói và hiểu thông thạo tiếng Nga mà chàng được đến làm việc tại sứ quán Nga. Nếu giả dụ chàng làm việc tại sứ quán trong thời gian mấy chục năm trước, liệu Damian có bị nghi ngờ là làm việc cho KGB hay không? May thay lúc đó Damian chưa ra đời! Cấp trên của chàng vẫn đặt những dấu hỏi về Katrya tuy biết rằng thân phận đích thực của cô ta là một nhà báo bất đồng chính kiến! Những tiên liệu về cộng sản Nga sẽ tiếp cận Katrya đã xẩy ra! Lợi dụng Katrya cho mục đích riêng là phải đặt ra. Nhưng đối với Damian, chàng vẫn tin vào Katrya. Niềm tin này tuyệt đối chàng chỉ giữ riêng cho mình chứ không hề lên tiếng bênh vực cho cô ấy. Làm sao biết được ngày mai sẽ như thế nào? Cô ấy sẽ thực sự trung thành với ai?

Katrya càng ngày càng khép kín và cẩn trọng trong mọi lời nói và hành động vì sợ hãi cũng có nhưng chính vì nàng luôn luôn tự nhắc nhở về vai trò muôn mặt của mình khi đi với cả hai bên để sống còn.

Grigori Luzhkov đã giữ lời hứa khi thỉnh thoảng vẫn gửi tiền về cho gia đình nàng ở bên Nga. Ngược lại y cũng cho Katrya biết về tình trạng cha mẹ và các em nàng ở bên Nga.

Nếu mọi sự cứ tuần tự như thế thì Katrya tạm hài lòng khi được yên ổn, nhưng liệu được bao lâu khi hồi ký của Khakov đã gần hoàn tất. Danh tính của người bí mật cung cấp tài liệu cho Khakov vẫn không hề được hé lộ.

Nàng không hề gặp lại Damian và cũng không liên lạc. Có một lần Grigori Luzhkov hỏi nàng về Gabriel, và một vài người quen ở đây, Katrya hiểu là chúng theo dõi nàng rất kỹ nên nàng càng dè dặt, ngay cả với Gabriel! Tội nghiệp cho anh ta!

Cố gắng có tình cảm với Gabriel có lẽ làm Katrya thấy thoải mái hơn. Nàng cần một chút sưởi ấm mà nàng biết có thể một thời gian nữa nàng cũng sẽ yêu Gabriel được! Hay đó cũng chỉ là một màn kịch khác trong cuộc đời của Katrya!

Một buổi tối khó ngủ có thể gọi là thường xuyên đối với Katrya khi đồng hồ đã qua 12 giờ đêm mà nàng vẫn trằn trọc. Những câu nói của Gabriel trong buổi tối mới đây làm nàng phân vân. Anh ta đã thẳng thắn bầy tỏ tình cảm với Katrya và muốn tiến xa hơn đến hôn nhân. Có một thoáng xúc động nhưng không thể gọi đó là tình yêu. Nàng đã ở lại đêm đó ở nhà Gabriel để cho Gabriel ôm mình với tràn ngập yêu thương của một tỏ tình chân thành. Katrya cũng đã ôm lấy Gabriel đáp lại tình cảm đó nhưng đối với nàng đây chính là một bờ vai che chở không hơn không kém! Ngay chuyện trao thân cho Gabriel tối đó cũng không thật lòng, cũng không phải vì yêu. Katrya chưa yêu Gabriel! Nàng chỉ muốn.. trả bớt những ân tình mà người đàn ông này đã dành trọn cho mình! Hay chỉ bởi vì những ngổn ngang và trăm điều khó khăn đang vây bủa nàng khiến Katrya không còn một chỗ hở nào cho tình cảm riêng tư? Nhiều lúc nàng chỉ muốn nói với Gabriel “Anh hãy đi tìm một cô gái khác để yêu!”, nhưng Katrya không thể nói ra điều này. Và cũng với những “không thể” đó, Katrya đã đáp trả những nụ hôn của Gabriel như một đồng tình có thể hiểu được!

Đêm nay một giấc mơ đứt đoạn đã làm Katrya tỉnh giấc và nàng thức luôn tới khi trời sáng. Giấc mơ đã đưa nàng đến những hồi ức về những ngày cuối cùng ở Sergiev Posad, ngoại ô của Moscow… Katrya và mẹ của nàng là bà Vanka đã chuyện trò với nhau riêng tư và thật lâu ở vườn sau nhà khi đêm đã khuya.

Đến bây giờ nàng vẫn nhớ rất rõ đêm đó và những bí mật có liên quan đến nàng mà mẹ Katrya đã thố lộ cho con gái khi thúc giục nàng rời bỏ Nga.

Cuộc trò chuyện khởi đầu bằng câu hỏi của Katrya. Đây không phải là một câu hỏi mới mẻ gì nhưng nàng đã từng hỏi mẹ mình nhiều lần mà không có câu trả lời nào từ mẹ. Nhưng đêm đó Katrya lại hỏi bà Vanka mà chính nàng cũng không nhớ là lần thứ bao nhiêu và cũng không chắc là mẹ sẽ trả lời:

- Mẹ.. cha con thật ra là ai?

Bà Vanka ôm lấy con gái. Bà ta run lên khi để chính mình được giải thoát khỏi mọi chống trả trong câm nín từ bao nhiêu lâu nay. Có lẽ đêm nay là lần cuối cùng bà còn được ôm con gái. Và rồi nó cũng sẽ biến mất như cha của nó một đêm nào đã lâu lắm trong quá khứ mà dường như con người đó đã trở thành kẻ xa lạ với chính bà, ngay cả một Vanka của tuổi trẻ…

Bà Vanka nói rất nhỏ như thầm thì vào tai con gái:

- Cũng đến lúc con cần biết về cha ruột của con. Tên ông ấy là Anatoly Nosenko. Anatoly.. tên gọi đó đúng như ý nghĩa tên cha của con.. Ông ấy đúng là một mặt trời mọc tỏa sáng và ấm áp. Người thanh niên trẻ tuổi đó đã cướp đi trái tim mẹ trong ánh mắt tình tứ và nụ cười tinh nghịch. Anh ta làm nghề gì mẹ không rõ lắm vì không bao giờ anh ta thố lộ. Cha con rất kín đáo và có tấm lòng tốt. Ông ấy không hề biết sự có mặt của con trên đời này..

Vẫn ôm mẹ, Katrya hỏi nhỏ:

- Tại sao? Hai người chia tay ư?

- Không biết đó có thể gọi là chia tay hay không nữa! Ngày đó Anatoly.. đã nói lời từ biệt. Cha con đã nói rằng chuyến đi đó là một sự bắt buộc và liên quan đến sự sống chết của ông ấy. Cha con không thể có một chọn lựa nào khác để ở lại.

- Vì vậy mẹ không cho cha con biết là mẹ đang mang thai con phải không?

- Đúng vậy! Mẹ còn có thể nói gì nữa? Cuộc tình của tuổi trẻ khờ dại ngắn ngủi và nhanh chóng đi qua! Ngay cả gia đình và bạn bè của mẹ cũng không hề biết đến chuyện tình giữa mẹ và cha con. Anatoly là một người tình bí mật của tuổi mới lớn!

- Nhưng cha con có nói là đi đâu không?

- Cha con đã nói với mẹ là không chịu nổi những hà khắc, bất công, tồi tệ và vô lý của đất nước này. Ông ấy bảo sẽ đi sang một quốc gia khác tự do hơn, không nói rõ là nơi nào.. Tình yêu thời tuổi trẻ của mẹ và cha con chỉ ngắn ngủi như thế.. Sự chia ly đó đối với mẹ và cha của con không phải là một sự phản bội.. mà chỉ là một đứt đoạn.. Mỗi lần nhìn đến con là mẹ không sao quên được Anatoly! Càng lớn lên con càng giống cha con.. và bây giờ ngòi bút cùng sự phản kháng của con cũng có khác gì cha con? Vậy thì hãy đi đi.. đi tìm tự do ở một chân trời nào đó mà không chừng biết đâu có ngày con sẽ gặp Anatoly.. Biết đâu được?.. Phải không Katrya của mẹ?

Có bao giờ Katrya sẽ gặp lại người cha ruột của mình ở đất nước tự do này không? Nàng không chỉ chờ vận may nhưng sẽ tìm hiểu và.. đi tìm người đã cho nàng có mặt trên trần gian này! Dù là bao lâu đi nữa!