13. CON THUYỀN “KHOẢNH KHẮC” HẢI TRÌNH MAR GRANDE (BIỂN LỚN)
Những ngày tháng tồi tệ trên vùng đất cảng. Thuyền bè không đi lại được nhiều vì phí chuyên chở quá thấp, nhiều chiếc quay sang đánh cá mong gỡ gạc chút tiền để thuyền không phơi bãi. Guma tháo vát xoay xở, nhận chở mọi chuyến hàng, chấp nhận mọi hiểm nguy. Livia hầu như luôn đi cùng anh. Trung thành với lời tự hứa, nàng luôn kề vai sát cánh bên chồng. Tuy nhiên một đêm giông tố Guma đã thú thật cùng nàng rằng nhiều chuyến đi trở nên khó khăn với anh hơn khi có nàng bên cạnh. Vốn chưa hề sợ hãi, giờ đây anh thực sự cảm thấy lo âu vào những chiều khi mây đen giăng đầy trên biển. Mạng sống của nàng khiến anh lo sợ, nỗi sợ hãi trước sóng to gió lớn. Nàng đi thưa hơn, chỉ những khi anh có tâm trạng thật thoải mái. Đôi khi anh còn rủ Livia cùng đi khi thấy nỗi ước ao trong ánh mắt nàng:
- Em có muốn đi cùng không, viên ngọc đen của anh?
Anh gọi nàng là “viên ngọc đen” đầy âu yếm. Nàng mau mắn tươi cười sửa soạn. Và nếu anh hỏi vì sao nàng thích đi cùng, nàng chẳng bao giờ nói vì lo cho mạng sống của anh. Nàng nói vì ghen nên nàng sợ anh bắt bồ với những cô gái các vùng cảng khác. Guma mỉm cười phà khói thuốc và nói:
- Em chỉ vớ vẩn. Anh ở lại trên thuyền và nghĩ về em.
Khi không đi và ở lại nhà một mình cùng lão Francisco, lắng nghe lão kể những huyền thoại về miền duyên hải, về các vụ đắm tàu, về cái chết và những người đã chết, nàng cảm thấy lo âu, sợ hãi. Nàng biết chồng đang ở ngoài khơi trên con thuyền mỏng manh phó mặc cho sóng gió. Anh có thể không về hay trở về dưới hình hài cái xác quấn trong lưới do hai người lực lưỡng khiêng đi. Hoặc anh trở về với thân thể bám đầy những con của nhỏ loạt soạt như ông Andrade trong câu chuyện lão Francisco vẫn kể khi nàng phụ vá lưới.
Nàng không bao giờ quên bài ca Maria Clara đã hát trong. “Anh nằm lại giữa muôn trùng sóng biếc, nơi anh ra đi để mãi mãi không về”. Giờ nàng chỉ có thể ngóng trông, không thể làm gì để kéo anh trở lại, người chồng đã ra đi vào buổi sớm hoặc lúc hoàng hôn, đi vào cõi chết. Những phụ nữ miền biển khác trông có vẻ thản nhiên khi chồng họ ra đi. Nhưng họ sinh ở đây, họ đa chứng kiến bao lần sự trở về của những cái xác của cha, anh hay chú họ. Họ biết mọi chuyện phải thế, đó là luật biển. Có điều gì đó trên biển còn tồi tệ hơn nỗi bất hạnh ở nhà máy hoặc đồn điền: đó là việc biết trước cái kết cục tang tóc đương nhiên sẽ đến bất ngờ vào một đêm nào đó. Họ biết vậy, đó là số phận xưa nay của họ, một số phận đã được an bài. Không ai cưỡng lại. Họ gạt nước mắt khóc cha, vò tai dứt tóc khi chồng chết, rồi quăng mình vô vọng vào công việc hay vào công việc bán thân cho đến khi con cái lớn lên để đến lượt mình, lại đi tiếp con đường đã an bài ấy. Họ là dân miền biển, trái tim họ đã được tôi rèn theo cách ấy.
Nhưng Livia không phải dân miền biển. Nàng đến đây chỉ vì người đàn ông nàng nhất mực yêu thương. Và nàng lo sợ cho anh, những mong tìm cách cứu anh hay nếu không còn phương pháp nào khác thì chết cùng anh chứ không phải khóc anh. Anh đi vào cõi chết, nàng cũng muốn cùng đi. Chỉ có lão Francisco biết những gì xảy ra nơi biển cả. Lão kể chuyện suốt ngày, chuyện của lão rặt đắm tàu và bão tố. Lão tự hào kể lại những cái chết anh hùng của những chủ thuyền lão biết, phun nước bọt khi nhắc đến tên Ito, kẻ làm chết bốn người trên thuyền của gã khi chỉ lo cứu mạng bản thân mình. Lão phun nước bọt đầy khinh bỉ bởi người lái thuyền không bao giờ làm như vậy. Đó là tất cả những gì lão Francisco thường kể. Chúng không an ủi gì tâm trí Livia, chỉ khiến nàng thêm xót xa cay đắng, nhiều khi nước mắt ứa trào. Mà lão Francisco không thiếu gì những chuyện mới để kể, những số phận đắng cay để nhắc đến. Nhiều lần Livia gạt nước mắt trốn vào buồng riêng để không nghe thêm gì nữa. Và lão Francisco, đã có phần lẩn thẩn với tuổi già, vẫn tiếp tục tự kể tự nghe, lầm lẫn trong cách thể hiện lẫn trong từ ngữ.
Cũng vì lẽ đó mà Livia cảm thấy vui mừng khi Esmeralda, bồ của Rufino, về sống kế bên. Đó là một cô gái lai xinh đẹp, ngực to, hông nở đung đưa, người chắc lẳn với những nét đầy nữ tính. Cô ta nói nhiều, cười nhiều, tiếng cười tự nhiên hoang dã, chẳng bạn tâm những gì có thể đến với Rufino, kẻ luôn hết mực yêu thương cô bạn gái lai đen xinh đẹp của mình. Tuy chỉ thường nói đến quần áo, giày dép, phấn son thấy ở các quầy hàng, cô ta cũng giúp Livia rũ khỏi đầu những ý nghĩ u buồn tang tóc. Maria Clara cũng có thể chia sẻ, nhưng vốn sinh ra và sống trên các con thuyền, cô ta yêu biển hơn mọi thứ trên đời và còn yêu Manuel hơn cả biển. Điều duy nhất cô mong muốn là anh ta luôn xứng danh tay chèo giỏi nhất vùng, cho cô một thằng con trai và ra đi dũng cảm cùng Iemanja khi đấng cao xanh đến.
Sau giờ học cô giáo Dona Dulce cũng thường ghé chơi trò chuyện. Người mà cô giáo thấy thích thú nhất là Esmeralda với giọng nói hài hước, thân hình gợi cảm và những câu chuyện vô tư của mình. Cô ta hay sang hỏi mượn gì đó, thường đi thẳng vào nhà (lão Francisco cũng liếm môi, nháy mắt và cô ta mỉm cười: “Xem cái con cá đuối già vui nhộn này này…), hỏi han đủ thứ. Rufino thường xuôi ngược trên sông, một tối ở nhà, cả tuần đi vắng, điều đó chẳng làm cô ta bận tâm. Một hôm cô ta nói khi thấy Livia khóc:
- Bạn lầm lẫn mọi chuyện rồi, sao lại cứ coi một người đàn ông là tất cả… Cứ mặc cho họ có bồ bịch ở đâu đó. Cứ như mình đây này… Đâu cần phải giữ gìn kín kẽ cho lắm.
- Không phải, Esmeralda. Mình chỉ sợ ảnh chết trong một chuyến đi nào đó.
- Ai mà chẳng chết chứ? Đâu có phải mình làm ra thế. Nếu bồ mình chết, mình sẽ kiếm một tay khác.
Livia không hiểu. Nếu Guma chết hẳn nàng chỉ muốn chết theo vì ngoài chuyện nhớ thương anh, nàng còn là người phụ nữ không quen với những công việc nặng và cũng chẳng muốn bán thân kiếm sống, kiếm tiền.
Esmeralda không nghĩ thế. Nếu Rufino chết đi, cô sẽ tìm cho mình một người khác, sẽ sống tiếp cuộc sống của mình. Anh ta cũng chẳng phải là người đầu tiên của cô. Chàng đầu tiên đã bỏ thân ngoài biển, chồng cô ta ra đi đến những miền đất khác trên một con tàu, người thứ ba bỏ đi trên một chiếc thuyền cùng cô bạn gái. Cô chẳng bận tâm, và vẫn sống. Làm sao cô biết Rufino sẽ làm gì, một ngày nào đấy, kết cục đời anh ta rồi sẽ ra sao? Điều cô cần là những hộp kem cho mượt tóc, những đôi dép để cô đi lại trên đường, những bộ áo váy ôm lấy cặp chân dài quyến rũ. Livia cười vang hồi lâu. Esmeralda khiến nàng thích thú. Cũng còn chút may mắn khi có cô ta là hàng xóm chấm mái cắn thềm. Nếu không cuộc sống mỗi ngày của nàng sẽ ra sao khi nghe hoài các câu chuyện buồn của lão Francisco và khắc khoải về người chồng đang đi vào cõi chết?
Nhưng khu Rufino trở về trên con thuyền của mình, Esmeralda trở thành người khác hẳn. Cô ta ngồi vào lòng chàng da đen và gọi sang Livia:
- Bạn ơi, anh chàng đen của mình về rồi đấy. Bữa cơm tối nay sẽ ngon hơn…
Rufino phát rồ vì cô ta, người ta nói cô ta bùa mê, từng viết những lời thỉnh cầu gởi đến Dona Iemanja. Rufino đua cô ta đi xem phim, xem xiếc mỗi khi có đợt diễn ở phố, đôi khi họ đến Câu lạc bộ Bóng đá Đại dương, nơi tuy không có đội bóng nào nhưng bù vào đấy lại tổ chức khiêu vũ vào thứ bảy, chủ nhật cho dân cảng. Họ có vẻ hạnh phúc, và nhiều khi Livia thầm ganh tị với Esmeralda. Dầu đôi lúc bị Rufino đánh đập khi quá chén, Esmeralda chẳng hề sợ anh ta. Trái tim cô ta vô tư, đơn giản.
Đôi khi nàng đợi Guma về vào một ngày như đã hẹn và dành hết thời gian ra cảng ngóng trông cánh buồm “Quả cảm” trở về. Khi một cánh buồm xuất hiện phía chân trời trái tim nàng rộn ràng vui sướng. Nàng nhờ Rufino xăm tên Guma và tên thuyền “Quả cảm” lên cánh tay tròn trịa của mình. Nàng nhìn cánh tay, nhìn biển cả cho đến khi nhận thấy mình lầm, đó không phải là con thuyền của anh đang về bến. Lại chờ đợi một cánh buồm khác nữa. Chiếc thuyền kia có phải của anh không? Niềm hy vọng tràn ngập tim nàng. Vẫn không phải. Đôi khi nàng dành cả buổi chiều và một phần buổi tối để ngóng chờ như thế. Và khi anh không trở về như dự định, trễ hẹn vì lý do nào đó, nàng về nhà, mang theo niềm cay đắng trong lòng. Chẳng phải vô cớ mà Esmeralda thường nói:
- Tin dữ bay xa, có chuyện gì xảy ra bọn mình đã biết ngay rồi. Nếu có chuyện gì mọi người cũng đã biết….
Chẳng ích gì cả những chuyện lão Francisco gắng lục tìm trong trí nhớ đã có phần mỏi mệt của mình về những trường hợp mọi người về chậm, đôi khi cả tháng trời chẳng thấy tăm hơi, rồi chợt xuất hiện. Nàng không ngủ được, cứ đi lại trong phòng ngủ, nhiều khi nghe rõ tiếng rên rỉ yêu đường (hai nhà ở kề nhau) của Esmeralda đang quằn quại trong vòng tay ôm xiết của Rufino. Nàng không ngủ được và như nghe được lời ca của Maria Clara vọng về trong tiếng gió:
Anh nằm lại giữa muôn trùng sóng biếc
Nơi anh ra đi để mãi mãi không về.
Em sẽ tới những miền đất lạ
Bởi người em yêu giờ đã mãi đi xa
Tng lòng biển mênh mang sóng biếc…
Và khi cơn buồn ngủ thắng thế, nỗi mệt mỏi vật nàng xuống giường, nàng chìm trong những cơn ác mộng đầy sóng gió và tiếng lạo xạo của bầy của khảm trên thân xác những con người.
Nàng chỉ thực sự an lòng khi nghe tiếng anh gọi lúc nửa đêm hay khi mờ sáng. Anh đến bên và gọi to trong niềm hân hoan thơ trẻ:
- Livia! Livia! Xem anh mang gì về cho em này….
Nhưng hầu như người đầu tiên nàng thấy luôn là Esmeralda đã hiên ra nơi khung cửa nhà nàng, ôm chặt Guma, áp sát ngực vào thân thể anh và hỏi:
- Anh có mang gì cho em không?
- Rufino là người sẽ mang về cho em mọi thứ….
- Anh chàng ấy? Một cái đuôi cá anh ấy cũng chẳng thèm nhớ mang cho em nữa là…
Livia bước ra, mắt đã khô, không thể tin rằng đó chính là anh bởi đã thấy anh chết nhiều lần trong những cơn ác mộng suốt mấy đêm qua.
Một hôm vào thứ sáu Guma rủ Livia:
- Mai em có muốn đi với anh không? Anh chở ngói đến Mar Grande. Manuel cũng đi. Em sẽ giúp anh có lợi thế…
- Lợi thế gì anh? - Livia hỏi, thoáng ngại có chuyện ẩu đả.
- Bọn anh cá với nhau. Có lần anh cá đua thuyền, anh ấy thắng. Lầu rồi. Giờ chúng mình sẽ thử lại. Và em sẽ hát cho thuyền “Quả cảm” chạy nhanh hơn…
- Hát cho thuyền chạy sao? - Livia mỉm cười.
- Em không biết ư? Gió đẩy thuyền, bài hát cũng vậy, thậm chí còn hơn thế. Lý do duy nhất anh ấy thắng lần đó là vì Maria Clara hát khá nhiều. Anh chẳng có ai hát cho mình lúc ấy.
Anh ôm nàng ngang eo và nhìn thẳng vào mắt:
- Sao em lại khóc những lúc anh vắng nhà?
- Nói dối. Ai bảo anh thế?
- Esmeralda. Lần trước bác Francisco cũng nói thế. Em không sao chứ?
Ánh mắt nàng không có gì giấu giếm. Sáng ngời, trong trẻo như dòng nước trên sông. Livia lùa tay vào mớ tóc dài của Guma:
- Em muốn lúc nào cũng được đi thuyền cùng anh…
- Em lo cho anh phải không? Anh biết lái thuyền mà…
- Nhưng bao nhiêu người bỏ xác ngoài đó…
- Và cả trên kia nữa, - Anh chỉ lên trời. - Khi họ chết. Đằng nào chả thế.
Livia ôm chặt anh. Anh dằn nàng xuống giường, gắn chặt môi nàng trong nụ hôn hối hả vốn có, sự hối hả của kẻ không biết ngày mai mình sẽ ở đâu. Nhưng Esmeralda chợt xuất hiện, tiếng cô ta ngăn cơn âu yếm của Guma.
Guma đi xếp hàng lên thuyền. Cuối buổi chiều Livia cũng thu xếp quần áo để lên phố. Nàng tính về thăm cô chú. Nàng mãn nguyện vì ngày mai sẽ được đi cùng Guma, được ở bên anh hai ngày, nửa thời gian đó là trên thuyền bởi từ Mar Grande họ sẽ đi Maragogipe.
Guma về nhà lúc chiều muộn. Anh biết Livia đã đi vì vậy chưa về nhà này. Anh vừa uống ở quán “Sao hải đăng” (ông Babau rà rê khắp các bàn bởi tiến sĩ Filadeflo vừa đãi mấy vòng rượu sau khi hoàn thành mọt bức thư viết dùm Maneca tay vẹo), và giờ anh chuyện gẫu với Esmeralda vốn xinh đẹp và dạn dĩ khêu gợi qua khung cửa sổ.
- Anh không ghé nhà em được chút sao?
- Anh ở đây cũng thoải mái rồi.
Cô nàng mỉm cười mời mọc:
- Vào đi. Anh ngồi xuống đây sẽ thấy thoải mái hơn.
Anh ngần ngại. ngay ở đây anh cũng thấy thoải mái, cần gì phải mất thời giờ sang đó, Livia chắc cũng sắp về. Esmeralda nói:
- Anh sợ cô ấy hay sợ Rufino? Rufino đi biển
Guma nhìn cô ta, vẻ ngạc nhiên. Đúng là cô ta vẫn thường ôm và ấn sát ngực vào người anh một cách rất tự nhiên nhưng không tự buông thả và khêu gợi anh như lúc này. Cô nàng đang quyến rũ anh, hẳn nhiên là thế. Cô cũng là một cô gái lai đen. Nhưng là của Rufino, người bạn thân thiết của anh, và anh không thể phản bội cả Rufino lẫn Livia. Guma quyết định làm bộ không hiểu, nhưng khỏi cần chuyện đó. Livia đang ngược dốc đi lên. Esmeralda nói:
- Mình chờ dịp khác nhé!
- Được thôi.
Giờ anh muốn được ái ân, cuộc ân ái anh chưa thể thực hiện sáng nay bởi Esmeralda ngăn cản, cuộc ân ái anh không thể thực hiện vừa đây vì tình bạn cản ngăn. Vì tình bạn hay vì Livia vừa về đến? Guma thầm tự hỏi mình. Esmeralda là một cô gái bao người thèm muốn. Mà cô ta tự mời gọi, tự dâng hiến cho anh. Cô ta là bồ của Rufino, thằng bạn chí cốt của Guma, luôn giúp đỡ anh, nhiệt tình nhất trong hôn lễ của anh. Ngoài ra Guma còn có người phụ nữ đẹp nhất vùng duyên hải, anh đâu còn cần ai khác nữa. Anh đã có người phụ nữ hết mực yêu thương mình. Vì sao Esmeralda ưỡn ẹo như vậy? Đong đưa cặp mông với bộ ngực gái lai mơn mởn căng đầy sau lần áo mỏng. Và cô ta có đôi mắt xanh, một cô gái lai đen có đôi mắt màu trời. Rufino sẽ làm gì nếu Esmeralda dan díu cùng anh? Hẳn cậu ta sẽ giết cả hai rồi dong thuyền ra biển lớn. Livia chắc sẽ uống thuốc độc. Mắt Esmeralda xanh biếc. Livia nhắc anh:
- Cơm canh sắp nguội hết rồi anh.
Mặc cho nó nguội. Anh bế nàng vào phòng ngủ:
- Cho anh được ngắm em đi.
Thân thể nàng run rẩy trên giường. Anh có được người phụ nữ đẹp nhất vùng duyên hải. Anh sẽ không bao giờ phản bội bạn mình.
Buổi sáng tuyệt vời, chan hòa ánh nắng. Tháng mười là tháng đẹp nhất ở miền duyên hải. Nắng còn chưa quá nóng, buổi sáng trời trong và lạnh, những sáng trong lành không kéo theo bao bí ẩn bất ngờ. Từ những cong thuyền kế bên thoảng đưa mùi hương trái chín về tận chợ. Ông Babau đang mua dứa về, làm ngọt thêm thức uống cho khách hàng của “Sao hải đăng”. Một phụ nữ da đen đi ngang rao bán món cháo sắn. Một người khác bán món bánh bắp ngọt mungunza cho một đám khác. Những chiếc thuyền chở đầy hàng đang rời bến. Những con thuyền ra khơi đánh cá, cánh ngư dân phơi những tấm lưng trần. ợ đang trở nên náo nhiệt, dòng người lên xuống theo các bậc thang nối liền hai khu phố.
Chủ thuyền Manuel đã có mặt trên cảng. Maria Clara mặc áo đỏ, dải ruy băng quấn trên đầu. Lão Francisco, vốn luôn dậy sớm, đến bên họ:
- Anh sắp đi hả?
- Cháu còn đợi Guma. Anh chàng mới lấy vợ nên ra muộn…
- Đã năm tháng rồi còn gì…
- Tưởng cứ như mới cưới ngày hôm qua ấy, - Maria Clara nói.
- Chúng nó sống hòa thuận với nhau, đó là điều đáng kể.
Hai người cũng vừa đến. Livia mắt còn ngái ngủ sau một đêm non giấc. Cánh tay Guma rã rời, hẳn anh sẽ thua cuộc.
- Chắc thua mất. Anh thấy mệt qua.
Livia cười khúc khích, vừa véo tay chồng:
- Biết thân chưa…
Manuel chào họ:
- Các bạn có vẻ ung dung nhỉ…
Livia bắt chuyện với Maria Clara, cô này đang nói:
- Em có vẻ hơi tròn ra đấy, cẩn thận nhé!
- Không, chưa có gì đâu.
- Đẻ xem, mọt chủ thuyền tí nhau lại ra đời ngay ấy mà.
Livia thẹn đỏ mặt:
- Chủ thuyền cũng không, thợ thuyền cũng không. Bọn em chưa dám tính chuyện ấy… Kiếm đủ cho hai miệng ăn cũng hết hơi rồi.
Maria Clara thú nhận:
- Đúng thế thật. Nhưng nếu Manuel thích thì mình cũng muốn thế. Chỉ sợ lại ra một cái hĩ
Manuel đã lên thuyền. Lão Francisco đi về phía đám đông ở chợ sau khi gởi một lời khuyên đến Guma:
- Tranh thủ vượt ở đoạn vòng qua đảo ấy. Đó là điểm yếu của Manuel.
- Đúng thế. - Nhưng Guma tin rằng mình sẽ thua cuộc.
Mọi người đánh cá với nhau ngay ở chợ. Nhiều người cá Manuel sẽ thắng, nhưng Guma cũng có nhiều người ngưỡng mộ từ khi cứu được con tàu Canavieiras và đặc biệt là sau câu chuyện với Traira (mà ai cũng biết, ngay sau đó).
Chiếc “Lãng du” bắt đầu rẽ nước. Gió thuận đưa thuyền ra khơi, hướng về phía đập chắn sóng. Guma cũng cho chiếc “Quả cảm” nhổ neo. Livia đang điều khiển cánh buồm. Từ phía trước vọng lại tiếng ca của Maria Clara:
Nhanh, nhanh, thuyền hãy lao nhanh
Băng đi, lướt theo chiều gió.
Chiếc “Lãng du” đã đợi sẵn ở đập chắn sóng. Đó là điểm xuất phát của chặng đua. Thuyền “Quả cảm” thực hiện bước khởi động đầu tiên. Một đám đông dõi nhìn từ phía cảng. Thuyền của Guma đón được gió căng buồm nhanh chóng sánh ngang bên chiếc “Lãng du”. Hai chiếc thuyền cùng lao nhanh. Manuel hơi vượt lên trước trong tiếng hát của Maria Clara. Guma cảm thấy sự mệt mỏi trong đôi tay và trong cả thân mình. Livia bám chắc sợi dây thừng. Gió đưa xa tiếng hát của Maria Clara:
Nhanh, nhanh, thuyền hãy lao nhanh.
Băng đi, lướt theo chiều gió.
Livia cũng hát. Chỉ có giai điệu những lời ca mới đủ sức làm xiêu lòng gió ngàn cùng biển cả. Và họ hát rất hay, những giọng ca thiên phú miền duyên hải. Livia hát:
Nhanh, nhanh, thuyền hãy lao nhanh. Bảng đi, vượt lên trước gió…
Nàng vỗ về chiếc “Quả cảm”. Nắng sớm ném những ánh phản chiếu lấp lóa từ mặt nước xanh. Guma nhanh chóng mất đi cảm giác mệt mỏi sau đêm ái ân và bắt đầu lèo lái con thuyền băng theo chiều gió. Họ gần như đã ngang nhau. Manuel nói:
- Không dễ ăn đâu, cậu bé.
Đảo Itaparica là mọt dải màu lục trên mặt biển xanh lam. Nhiều chỗ ven đảo cạn đến mức có thể nhìn rõ những tảng đả ngầm dưới đáy. Và còn những đám vở sò nữa. Guma và Filadelfio thiếu chút nữa đã đánh nhau vì cái vỏ sò và chiếc két sắt. Dạo ấy anh đang say đắm Livia và chỉ nghĩ mỗi chuyện làm sao chiếm được nàng. Mà hôm nay anh còn có thể nghĩ đến chuyện gì khác nữa chứ? Anh vừa trải qua một đêm ân ái, trong cuộc đua này anh không toàn tâm cho chiến thắng mà chỉ nghĩ đến lúc sẽ lại được ôm nàng trong đôi cánh tay mình. Guma gọi nàng. Giọng ca của Maria Clara đang cắt ngang qua cửa vịnh.
- Em đến nằm xuống đây đi, Livia.
- Khi nào anh thắng đã.
Nàng biết nếu nằm xuống bên anh anh sẽ xao lãng việc chèo lái, không chú tâm đến cuộc đua lẫn danh tiếng của con thuyền. Hẳn anh sẽ chỉ mơ màng đến những giây phút yêu đương.
Hai chiếc thuyền sóng đôi cạnh nhau. Gió đẩy thuyền đi, con người trợ giúp. Ai sẽ về đích trước? Không ai biết, Guma chú tâm chèo lái, Maria Clara đang hát, Livia cũng hát. Chiếc “Quả cảm” lại vượt lên. Nhưng Manuel nghiêng hẳn người và chiếc “Lãng du” lại vượt lên phía trước.
Đã đến lúc phải quay về. Một dải đá ngầm hiện ra ngay trước mắt. Manuel bẻ lái vòng sang phải giữ một khoảng cách an toàn cách dải đá để quay thuyền. Anh ta đang dẫn trước.
Nhưng Guma đã làm một chuyện chưa ai từng nghe là quay một vòng ngoặt gấp kế trên dải đá ngầm khiến những khối đá lướt ngang ngay sát thân thuyền. Khi Manuel vòng lại Guma đã vượt xe lên phía trước, và trên cầu cảng Mar Grande đám người dân hò hét chào mừng người anh hùng vừa thực hiện thành công kỳ tích ấy. Họ chưa từng thấy điều gì như thế, chưa từng thấy một cú ngoặt ngay trên dải đá ngầm. Nhưng một ngư phủ già phản đối:" face="Times New Roman" - Anh ta thắng, nhưng cậu kia mới là tay thủy thủ giỏi hơn. Một thủy thủ không bao giờ mạo hiểm con thuyền mình trên dải đá.
Nhưng đám trẻ chẳng thèm nghe những lời tinh tế ấy và chào mừng Guma. Ông lão kia lẩm bẩm càu nhàu và bỏ đi. Manuel nhanh chóng về đến và cười to:
- Vậy là hòa. Lần trước tơ thắng, giờ đến lượt cậu.
Anh ta vỗ vai Guma:
- Nhưng hãy luôn nhớ không ai có thể làm được hai lần điều cậu vừa thực hiện hôm nay. Lần sau cậu sẽ chìm xuồng đấy.
Nhưng Guma bỏ ngoài tai:
- Chuyện vặt ấy ai mà không làm được chứ…
Livia mỉm cười. Maria Clara chọc:
- Kẻ kế nghiệp bố nó liệu có làm như thế không đây?
Livia thoáng trầm ngâm và nghĩ rằng hẳn con nàng sẽ không bao giờ làm những điều như vậy. Dầu sao nàng cũng khâm phục hành động dũng cảm ấy, coi đó là điều rất đáng mặt đàn ông.
Guma và Manuel ở lại dỡ hàng, sau đó họ sẽ bốc hàng để đi Maragogipe và chở về từ đó thuốc là, thuốc sợ cho Bahia. Họ cùng chia nhau thực hiện đơn hàng đó, một món có lời trong những tháng tồi tệ này, khi nhu cầu vận chuyển không nhiều.
Maria Clara và Livia đi dọc theo bãi biển Mar Grande. Ở đây toàn nhà tranh. Họ đi ngang chỗ những người đan ông đang bán cá, quần xắn cao, cánh tay đầy những hình xăm. Đây là quê hương của vũ điệu candombles nổi tiếng và các thầy tế pai-de-santo được kính trọng khắp vùng. Tại khu nghỉ cũng có vài ngôi nhà xây bằng đá, nhưng dẫu sao đây vẫn là một làng chài. Từ đây những con thuyền ra khơi đánh cá vào mỗi sáng và trở về khoảng bốn giờ chiều. Trước kia mọi người còn cỏ dân đi nghỉ đến từ thành phố, nay thì đã có một chiếc phà chuyên phục vụ chuyện này.
Đang độ tháng mười và vẫn còn những ngọn gió Đông Nam. Nhưng sang hè những cơn gió “breeze” - loại gió Đông Bắc nhẹ - sẽ về. Dân nghỉ hè khi đến đây sẽ được chuyên chở qua các rặng đá ngầm bằng tay chèo của ngư dân bởi phà không vào được. Chỉ các con thuyền là có thể vượt qua. Chẳng có nơi nào bão mạnh như ở vùng Mar Grande ve vịnh.
Livia suy nghĩ về những chuyện đó khi đi dọc bãi biển, trên con đường duy nhát ở đây. Maria Clara yên lặng đi bên nàng, thỉnh thoảng nhặt lên một chiếc vỏ ốc:
- Mấy cái này lấy để làm khung ảnh - Cô giải tích.
Bỗng họ gặp một đám phụ nữ di-gan. Một người đàn ông rách rưới đánh trống đi ngang qua chỗ họ. Ông ta là người di-gan. Tiếp theo là một nhóm bốn phụ nữ. Họ trông dơ dáy, nói bằng thứ ngôn ngữ xa lạ và dường như đang tranh cãi với nhau. Maria Clara hỏi:
- Chúng mình xem chỉ tay chứ?
- Để làm gì? - Livia hỏi. Nàng cảm thấy lo sợ.
Nhưng Maria Clara đã quay sang đám phụ nữ di-gan, không nghe câu nói của Livia. Một mù già cầm tay cô ta và phán:
- Đưa cho ta bốn trăm reis và ta sẽ cho cô biết mọi chuyện quá khứ, hiện tại, tương lai.
Một mụ khác hỏi Livia:
- Có muốn nghe tôi bói hậu vận cho cô không?
- Không.
Maria Clara khuyến khích:
- Chỉ mất mỗi một cruzado, ngốc ạ, và em sẽ biết mọi chuyện…
Livia đưa ra đồng xu và cả bàn tay mình. Mụ gà đang bói cho Maria Clara nói:
- Tôi nhìn thấy một chuyến đi biển. Người phụ nữ này đi theo rất nhiều chuyến biển. Cô ta sẽ có con đàn cháu đống…
Một mụ thầy bói khác có bầu đeo đôi khuyên tai to tướng đang dọa Livia:
- Cô sắp gặp vận hạn về tiền bạc, và mọi chuyện còn tồi tệ hơn. Rồi chồng cô sẽ đêm vềộc, nhưng sẽ rất nguy hiểm.
Livia hoảng sợ. Mụ thầy bói nói tiếp:
- Nhưng nếu đưa mười đồng tối sẽ giải được mối hạn ấy.
Livia đã hết tiền. Nàng hỏi mượn Maria Clara. Nàng đưa tiền cho mụ thầy bói đang lẩm nhẩm khấn những lời kỳ dị. Rồi cả đám bỏ dí, màng theo cuộc tranh cãi dở dang bằng một ngôn ngữ xa lạ. Maria Clara cười vang:
- Bà ấy bảo mình sẽ có cả chục đứa con. Manuel không thích lắm, nhưng mình muốn thế. Mình cho cả đám trẻ lên chiếc “Lãng du” và dong buồm đi…
Livia vẫn nghe vẳng bên tai lời mụ thầy bói:
- Nhưng sẽ rất nguy hiểm…
Guma sẽ có được gì sau những chuyện nguy hiểm ấy? Hẳn chuyện đó có liên quan đến cuộc sống của anh trên đất cảng. Bãi biển Mar Grande trải dài ngút mắt về phía xa. Họ quay lại bến cảng. hai chiếc thuyền đã dỡ xong hàng. Giờ họ lo chiên cá và chuẩn bị bữa ăn tối. Guma và Manuel mỉm cười trước ngọn gió “breeze” thổi nhẹ mang theo hương vị cá chiên. Rồi họ quay về với việc bốc chuyển hàng lên thuyền.
Họ ra đi lúc đã gần nửa đêm. Biển vẫn lặng yên trên chặng đường vất vả khởi đi từ Mar Grande. Họ nghe vẳng từ mấy cn thuyền những giai điệu và bài hát di-gan bằng thứ ngôn ngữ kỳ lạ ấy. Thật hay, những cũng thật buồn. Guma nói với Livia:
- Những bài hát kia cứ như tiên tri cho những chuyện buồn đau sẽ đến…
Livia cúi đầu không đáp. Vô số vì sao vương vãi khắp bầu trời.
Mar Grande là một hải trình vất vả. Thuyền đến đây phải vô cùng thận trọng với các dải đá ngầm. Rất nhiều người đã chết đuối ở đây. Vào một đêm giông tố chính trên bãi đá ngầm này mà Jacques và cha là Raimundo đã chết. Guma đã tìm thấy xác họ trên đường trở về từ Cachoeira. Ông ta vẫn còn ghì chặt áo con trai, rõ ràng là đang gắng cứu gã. Và đếm ấy Judith trở thành góa phụ. Livia đã mỏi mắt chờ mong Guma trên bến cảng. Chính Rufino đã mang về tin Jacques chết. Livia vẫn không quên bà mẹ vợ của Jacques đã che chở khu nàng bỏ nhà theo Guma. Vậy là những rặng đá ngầm của Mar Grande đã vĩnh viễn cướp đi hai cha con Jacques, sóng đã nuốt đi, đã khỏa lấp trên thi thể họ… Mar Grande, con đường gian khổ với hàng chục thuyền bè qua mỗi ngày.
Mấy mụ thầy bói đã nói với Livia về một hiểm nguy đang chờ chồng nàng phía trước. Còn chặng đường gian khổ nào ở Mar Grande mà Guma sẽ phải vượt qua? Cuộc đời Livia đã không ít thất vọng và quá nhiều khắc khoải âu lo. Khi theo thuyền “Quả cảm” đến Mar Grande trái tìm nàng chỉ linh cảm thấy bao điều bất hạnh. Maria Clara cũng từng bảo nàng cô ta đã tiên đoán những điều tương tự sẽ đến với Guma.
Lộ trình vất vả ở Mar Grande đã nuốt đi bao sinh mạng con người! Một ngày nào đó sẽ đến lượt Guma, nhưng trước đó theo lời mấy mụ di-gan - anh còn phải trải qua những công việc đầy nguy hiểm. Không lẽ anh sẽ chỉ mãi đi theo hải trình nguy hiểm này? Ai biết được điều gì sẽ xảy ra trong cuộc sống? Ngay các mụ thầy bói di-gan cũng không thể biết, dù họ có thể nghe được tiếng nói của biển khơi qua các vỏ sò. Chính họ cũng không thể biết.
Livia đem về một nắm vỏ sò sặc sỡ làm khung ảnh để lồng bức hình của Guma đứng tựa thân cây gần chỗ các bậc thang đưa lên phố. Một hình khác có cả thuyền “Quả cảm” nàng cho vào phong bì gửi đến Iemanja để cầu nữ thần đừng mang anh đi, đừng cướp đi cha đứa trẻ nàng sắp có. Bởi Maria Clara nói đúng. Một sinh linh mới đã bắt đầu ngọ nguậy trong bụng Livia, một sinh vật đến ngày nào đó - như phần số an bài - rồi cũng sẽ ra khơi theo hải trình đầy gian khổ của Mar Grade.