18. ĐỨA CON TRAI
Họ cho mời bác sĩ Rodrigo. Guma bị thương trên đầu do cạnh sắc của đá khi thuyền “Quả cảm” đụng phải đá ngầm. Nhưng người đầu tiên bác sĩ Rodrigo phải cấp cứu ngay khi vừa đến lại là Livia bởi nàng đã sinh sớm vài ngày do âu lo sợ hãi. Và khi đứa trẻ cất tiếng khóc cũng là lúc Guma vừa gượng dậy được với cái đầu quấn băng và cánh tay bị treo. Anh đứng đó lặng nhìn đứa con trai. Maria Clara nhận thấy nó giống cha như lột.
- Chẳng thêm chẳng bớt gì, đúng là một Guma con.
Livia mỉm cười mệt mỏi, bác sĩ Rodrigo bắt mọi người ra ngoài để nàng có thể nghỉ ngơi. Manuel đã về nhà nhưng Maria Clara còn ở lại với Livia chờ bà cô nàng tới. Lão Francisco đến nhắn cho bà ta, nhân thể báo tin vui khắp bà con bạn bè dọc trên đường. Khi chỉ còn lại một mình với Livia, Maria Clara nói:
- Ngày hôm nay em một lúc có lại được cả chồng lẫn con đấy.
- Chuyện thế nào, chị kể lại đi.
- Khoan đã, giờ em phải nghỉ ngơi. Rồi em sẽ biết mọi chuyện xảy ra thế nào. Gió nổi lên thật kinh khủng...
Guma trầm ngâm đi lại trong phòng khách. Giờ đứa con đã ra đời mà anh chẳng còn một chiếc thuyền nào. Để kiếm sống anh sẽ phải làm thuê. Anh sẽ không có lấy một chiếc thuyền để lại cho con khi ra đi về với miền đất Aioca. Giờ anh phải bán sức lao động của đôi tay, sẽ không còn cả cánh buồm lẫn tay lái nơi con thuyền của chính mình. Đó là sự trừng phạt, Guma nghĩ. Vì anh đã phản bội Rufino, phản bội Livia. Đó hẳn là sự trừng phạt. Gió đã ập vào anh, đẩy con thuyền lao vào rặng đá. Nếu phút cuối Manuel không nhìn thấy anh ngã xuống nước va đầu vào đá hẳn anh đã không bao giờ còn nhìn thấy mặt con mình.
Cô chú Livia đến, dọc đường họ đã nghe lão Francisco thuật lại mọi chuyện. Họ ôm Guma rồi vào thăm Livia. Maria Clara chào ra về, hẹn sẽ trở lại sau. Cô cho biết Livia vẫn đang ngủ và không nên đánh thức nàng dậy. Bà cô ngồi lại bên giường ngủ nhưng ông chủ tiệm đã nhanh chóng quay ra và đến chuyện trò với Guma:
- Anh mất chiếc thuyền thực sao?
- Vâng, nó bị chìm. Một chiếc thuyền cực tốt...
- Giờ anh định làm gì?
- Cháu cũng chưa biết nữa. Chắc phải kiếm một việc nào đó trên thuyền hoặc trên cảng thôi.
Anh rất buồn. Anh mất thuyền, và con anh cũng chẳng có được một con thuyền. Chú của Livia bày tỏ ý định về cửa hàng. Guma có thể đến đó, lo chuyện làm ăn buôn bán, phụ giúp cho ông. Ông giải thích:
- Chú đã nói chuyện với Livia rồi, định bảo cháu bán thuyền và góp phần hùn vào đó. Giờ cháu không cần phải góp phần gì hết.
Guma im lặng, không trả lời. Anh cảm thấy bị tổn thương khi phải xa đất cảng, chấp nhận đầu hàng. Và anh cũng không muốn nhận bất kỳ ơn huệ nào từ phía ông chú của Livia. Ông già từng tính toán một cuộc hôn nhân có lời cho Livia để đẩy mạnh chuyện làm ăn, mở rộng cửa hàng. Ông ta từng phản đối cuộc hôn nhân của Livia với anh. Về sau ông lão đã dàn hòa và coi anh như một người chung vốn trong tương lai. Các kế hoạch đầy tham vọng của ông ta đã sụp đổ, trong thời gian trước mắt cửa hàng chắc vẫn chẳng có gì thay đổi, rồi còn phải đi chắt bóp từ đó để lấy tiền nuôi Guma và cả nhà anh. Ông già đợi câu trả lời.
Cửa mở, lão Francisco bước vào. Trên cánh tay lão có thêm dòng tên mới - lão đã cho xăm thêm tên thuyền “Quả cảm” cạnh tên bốn con thuyền đã mất của mình, đó là “Ốc bông biển”, “Tia chớp”, “Sao mai” và “Bão tố”. “Quả cảm” giờ đã được nối thêm vào cùng với chúng. Lão tự hào khoe hàng chữ mới xăm, rút tẩu thuốc khỏi miệng đặt lên bàn và hỏi Guma:
- Giờ cháu tính làm gì?
- Bán tạp hóa.
- Bán tạp hóa?
- Nó sẽ chung vốn với tôi, - Ông chú Livia trả lời, vẻ khẳng định, - và từ bỏ cuộc sống hiện nay.
Lão Francisco lại cầm lấy chiếc tẩu, cẩn thận nhồi thuốc. Chú của Livia nói tiếp:
- Nó sẽ về sống với chúng tôi ở trên phố. Ông cũng có thể chuyển lên đó sống cùng.
- Tôi chưa rách nát đến mức phải ăn đậu sống nhờ. Tôi vẫn có thể làm việc để nuôi thân được.
Cô của Livia hiện ra ở cửa buồng, tay đặt lên môi:
- Khẽ thôi, để cho con bé ngủ chứ, - Bà gật đầu ra hiệu về phía buồng trong.
- Tôi đâu có muốn làm ông phật ý. - Chú của Livia phân bua.
Guma suy nghĩ về lão Francisco. Ông lão còn biết làm gì nếu ở lại một mình chứ? Chẳng bao lâu ông lão cũng không còn sửa buồm được nữa, biết làm gì để kiếm được miếng cơm ăn. Lão Francisco rít thêm một hơi thuốc và sặc ho:
- Bác đã nói với bác sĩ Rodrigo là không cần phải lo lắng quá.
- Về chuyện gì cơ?
- Thằng Joao đang tính bán chiếc “Gió lốc”. Nó đã mua ba chiếc thuyền lớn và không cần chiếc kia nữa. Nó bán rẻ, trước mắt chỉ cần trả một nửaác sĩ Rodrigo nói sẽ lo giúp. Nhưng cháu muốn đi bán tạp hóa...
- Bác sĩ Rodrigo sẽ trả trước một nửa?
- Như một khoản cho vay. Cháu sẽ trả lại khi nào có thể. Nửa còn lại sẽ trả dần mỗi tháng.
- Cái thuyền ấy được đấy.
- Khắp cảng chẳng còn chiếc nào tốt thế. - Lão Francisco trở nên phấn chấn. - May ra có chiếc “Lãng du” của Manuel là sánh được, những chiếc còn lại chẳng cái nào bằng. Mà nó bán rẻ nữa chứ.
Lão nói giá chiếc thuyền. Guma công nhận giá như vậy là không đắt. Anh đang nghĩ về đứa con trai của mình. Về cách làm sao tậu được một chiếc thuyền.
- Ông Joao có ở đây không bác?
- Nó đi biển rồi, nhưng lúc nào về ta có thể bàn chuyện đó.
- Có còn ai khác muốn mua chiếc ấy nữa không?
- Ai mà không muốn? Mọi người chờ cả dãy, nhưng bác đã thỏa thuận mọi chuyện với nó. Bác biết nó từ khi nó còn bé tí lê la nghịch đất kia.
Chú của Livia đi vào buồng ngủ. Guma nhìn lão Francisco như một bậc cứu tinh. Ông lão đang rít tẩu, cánh tay để trên bàn cho khô những vết xăm. Lão nhận xét:
- Đây là chiếc thuyền sống lâu nhất của bác đấy.
- Chiếc “Quả cảm”?
- Cháu còn nhớ lần bác lao nó vào đá ngầm không?
Lão cười vang. Guma cũng cười theo. Anh đi lấy chai rượu:
- Mình phải đổi tên cho chiếc “Gió lốc” chứ.
- Cháu muốn đặt cho nó tên gì?
- Cháu có sẵn một cái tên trong đầu rồi, đẹp lắm: “Khoảnh khắc”.
Bạn bè kéo tới. Bình rượu mau chóng cạn đi. Mùi oải hương lan tỏa khắp căn nhà.
° ° °
Khi chỉ còn lại hai người, Guma kể lại cho Livia về tai nạn vừa qua. Nàng nằm nghe với đôi mắt nhắm hờ. Cạnh nàng là đứa con trai bé nhỏ. Khi anh kể xong chuyện đáng buồn của mình, nàng nói:
- Giờ mình không còn thuyền nữa, phải tìm cách bắt đầu một cuộc sống khác thôi.
- Nhưng anh đã thu xếp để mua một chiếc khác...
Anh kể cho nàng nghe về vụ mua bán đang dự tính. Với một chiếc thuyền như “Khoảnh khắc” hẳn anh sẽ kiếm được nhiều tiền hơn. Đó là một chiếc thuyền lớn chạy nhanh.
- Em cũng biết anh không thể cùng làm ăn với chú em kiểu như thế được, chẳng có gì để góp cả. Nhưng khi đã kiếm được tiền với chiếc thuyền kia, mình có thể bán nó và làm ăn với chú em. Như vậy anh sẽ...
- Anh nói thực chứ?
- Anh thề đấy.
- Liệu mất chừng bao lâu?
- Khoảng sáu tháng là anh trả được tiền... Chừng một năm sau mình sẽ có được ít tiền dành dụm và có thể bán chiếc thuyền. Gom tất cả lại cùng với những gì chú em có mình sẽ mở tiệm...
- Anh thề như vậy chứ?
- Anh thề
Rồi nàng cho anh xem đứa con trai bé bỏng. Và ánh mắt nàng nói lên rằng tất cả là vì nó. Chỉ vì nó mà thôi.