PHẦN III
Giang đưa tay ra khỏi chăn bấm ngọn đèn đêm định xem giờ nhưng ánh sáng chói làm Giang vội vã nhắm mắt lại ngay. Từ lúc vào giường hình như đã khá lâu Giang vẫn chưa ngủ được có lẽ khuya lắm rồi.
Đêm nay Giang không đọc sách, nằm trong bóng tối, trong lớp chăn nệm thứ gì cũng hạng đắt tiền nhất, êm ấm nhất mà Giang vẫn không biết sao là sung sướng. Hẳn tại chàng trai chưa nếm một cảnh khổ nào chăng.
Cũng không đúng, Giang sung sướng ở phần vật chất nhưng về phần tinh thần, Giang có cảm tưởng rằng mình đã sờ tận xương tủy của sự cô độc. Bơ vơ, chính vì thế mà Giang muốn tự tử để xem đời có còn gì khác nữa không.
Mình ra đời để làm gì. Đấy là những câu hỏi Giang vẫn tự hỏi. Để bắn chết một người hay để cho một người bắn chết nếu phải ra trận. Từ hơn hai chục năm nay mỗi ngày người ở đi chợ phải mua thêm một phần rau cải, một phần thịt, cá, bánh mì. Mỗi năm các nhà sản xuất hàng vải phải dệt thêm mấy thước, hiệu giày phải đóng thêm mấy đôi, ghế nhà trường mất một chỗ, mà để làm gì?
Để cho thằng Trần Giang, ăn, mặc, diện, đi học.
Rồi để làm gì nữa, nào thằng ấy có làm gì ích lợi cho ai đâu chỉ có mỗi một chuyện ích lợi: Giang là yếu tố bắt buộc người đàn ông – cha Giang, phải cưới người đàn bà – mẹ Giang. Nếu lúc ấy mẹ Giang không có thai thì làm sao cưới được chồng.
Chỉ mỗi một ý nghĩ lừa bẫy nhau ấy cũng đủ làm Giang ghê sợ từ gia đình cho đến xã hội. Chẳng có tình nghĩa gì ở đời cả ; người đàn ông ấy nằm cạnh người đàn bà ấy, nhưng nếu ai thay vào đấy một người đàn bà khác cũng chẳng sao. Ngược lại có khác gì không? Cũng không. Người đàn bà cần chồng như cần một cái máy đúc tiền, một cái máy để giải quyết vấn đề sinh lý.
Nếu mỗi tháng được ai bỏ vào thùng thư trước ngõ một số tiền đủ ăn, đủ diện, và nếu cả con người chỉ thâu tóm lại còn có mỗi một bộ phận, bán trong phố thì hẳn các bà ấy khỏi cần đi lừa, đi bẫy, đi lùng bắt cho được một tấm chồng.
Giang cũng nhận rằng mình hơi bi quan, chàng ao ước có người nào đến bảo với Giang rằng: « Mầy lầm Giang ơi » rồi đưa cho Giang xem những thí dụ rõ ràng, những sự thực tốt đẹp những khung cảnh hạnh phúc mà Giang chưa có dịp trông thấy. Nhưng người ấy không đến với Giang và càng ngày những chuyện xảy ra gần xa như càng gào trong tai Giang rằng « Mầy đúng đấy Giang ơi »
Nhớ đến em gái Giang càng thêm buồn nôn, Phượng khác hẳn tính anh, mới mười tám tuổi mà đã bắt đầu săn bẫy.
Mỗi lần nghe thoáng những câu chuyện của Phượng và mẹ nói, Giang cứ muốn bỏ nhà đi luôn hay chỉ ao ước rằng mình không phải là con của cha mẹ mình và anh ruột của Phượng.
Đêm nào Giang cũng vuốt ve lưỡi dao sáng ngời tự hỏi mình có nên hay không? Lưỡi dao Giang đã mua trong một buổi đi chơi ở vùng bể. Mỗi người vào hiệu mua một vật kỷ niệm. Các bạn mua cờ, mua gạt tàn thuốc, lọ cắm hoa, búp bế. Chỉ mình Giang mua con dao.
Thoạt nhìn con dao bày ở tủ kính, Giang bỗng có cảm tưởng như đời mình từ nay phải có liên hệ với con dao ấy, vội vàng Giang vào hỏi mua ngay.
Lưỡi dao nhọn, ngời sáng, ánh sáng một thứ thép tốt, con dao làm từ Thụy Điển, quê hương của loại thép rắn chắc nhất, không quyến rũ sao được. Cầm con dao trong tay đố ai chẳng muốn tìm vật gì để cắt. Sức nhiệm mầu, uy tín của con dao là ở đấy.
Về đến nhà Giang cất ngay con dao vào trong ngăn kéo của cái bàn con ở đầu giường, bảo rằng để rọc sách nhưng sự thực chỉ để rọc cuộc đời mình.
Giang thường nằm tưởng tượng rằng có một đêm nào Giang sẽ chết, do con dao giải quyết. Sáng hôm sau người ở gõ cửa xin vào làm phòng, không nghe trả lời, mở cửa vào, trông thấy máu đỏ cả chăn nệm. Người ở sẽ kêu ầm lên, cha mẹ Giang và Phượng sẽ chạy vào. Gọi cảnh sát, gọi nhà đám, gọi bác sĩ ầm lên. Trong nhà sẽ đỡ tẻ nhạt, tiếc rằng Giang không còn sống, nhưng cũng chẳng tiếc, vì ngày mai thì đâu lại vào đấy.
Cha Giang sẽ tiếp tục lừa đảo bịp bợm, nói láo nói khoét với mọi người để kiếm thêm tiền bỏ vào nhà ngân hàng. Hoặc mua thêm những thứ xa xỉ, đánh lừa xã hội. Mẹ Giang dùng đồng tiền ấy đi làm những việc rất vô ích, sắm quần áo cho kịp thời trang, sắm kim cương thật lớn, áo lông chồn, lông khỉ. Giang cũng không hiểu để làm gì những của ấy.
Có thứ nước hoa nào che được mùi hôi thối phát tự trong tâm hồn ra. Còn Phượng, cô em gái quý thì sẽ vừa nhìn ông bác sĩ đang khám nghiệm cái xác anh vừa ưỡn ẹo cố khoe bộ ngực đẹp của mình.
Giang hình dung rõ rệt cử chỉ của từng người thân. Chán lạ.
Sống trong gia đình mà chàng không thể nào thở chung một thứ không khí, vì thế Giang ít ngủ. Chỉ ban đêm mới là của Giang.
Mấy lần Giang đưa mũi dao lên dí vào tim rồi lại ngần ngại bỏ xuống, khí thép mát lạnh sát lên da, Giang rùng mình tưởng như đã đứng chờ trước ngõ âm phủ.
Có tiếng động ở cửa, Giang vội vàng dấu con dao dưới gối không kịp bỏ vào ngăn kéo.
– Anh Giang ngủ rồi hay thức?
– Ngủ rồi, còn thức.
Giang trả lời em, thoáng chút bực mình. Mặt Phượng trang điểm rực rỡ. Tấm áo đen mặc sát vào thân, chỉ nhìn thôi cũng muốn ngạt thở giùm. Bộ ngực căng thẳng khoe ra hơn nửa phần, vừa ngạo nghễ vừa thách thức những kẻ táo bạo.
Biết em gái mới đi chơi về, từ nửa giờ trước Giang có nghe có tiếng xe tắt máy ở gần cửa ngõ mà Giang không để ý và cũng không ngờ rằng đấy là tiếng xe của một trong những thằng nhân tình mà Phượng đã nhờ đưa nàng về.
– Từ giã thằng nào mà lâu thế.
– Anh nghe à, từ giã Tuấn.
– Tuấn nào.
– Bạn anh, con ông Long đấy chứ còn Tuấn nào nữa.
– Chết thằng Tuấn rồi.
Giang hét lên, không sợ giọng mình sẽ có thể đánh thức cả nhà dậy.
– Anh tưởng rằng ai cũng ương như anh sao. Ông Long mới mua chiếc xe Versaille, chạy nghe như trong mộng. Tuấn bảo em đẹp nhất trong đám con gái ở đây.
– Thế à, thằng ấy mà cũng ngốc nhỉ.
Giang cố nói cho em tức, nghe chuyện Phượng, Giang đâm ra tội nghiệp cô em gái, câu chuyện không bao giờ thoát khỏi mấy vấn đề đẹp, xe hơi, ăn diện, nhảy.
Chàng cầu mong cho Tuấn chỉ chơi thế thôi chứ đừng mắc phải cái thứ giả hiệu nầy về thì khổ. Giang bực mình nhận thấy người đàn ông có thông minh đến mấy cũng không đánh đổ được cái núi ngốc khi đứng trước một người đàn bà có chút nhan sắc, dầu cái nhan sắc ấy họ đã biết thừa ra là chỉ một lớp phấn son mỏng phủ bên ngoài.
May mà Phượng là em của Giang nếu không thì chắc Giang cũng sẽ sa vào bẫy như ai. Nhưng Giang mỉm cười nghĩ rằng mình không thế nếu Giang có theo những cô gái như Phượng chỉ là để thỏa lòng tò mò khỏi thua kém chúng bạn trong một lúc thôi, sau đấy chàng sẽ tát cho mấy cái đuổi đi không thèm nhìn theo.
– Biết đâu Tuấn cũng nghĩ như thế.
– Anh bảo Tuấn nghĩ gì cơ.
– Nghĩ rằng cái thứ con gái như cô thì chỉ dùng để làm nệm «nơ-ma-tic» một vài đêm.
Phượng nhún vai giả lời.
– Chưa biết đứa nào làm «nơ-ma-tic» cho đứa nào.
Nói xong Phượng mở ví lấy thuốc lá thơm đánh diêm châm hút, dáng điệu thành thạo như một người ăn chơi từ mấy kiếp. Giang nhìn theo tất cả các cử chỉ của em, chàng có cảm tưởng đấy là một người đàn bà lạ nào đang đứng trước mình và nếu chàng mời một tiếng thì bà ấy sẽ bằng lòng chui vào chăn ngay. Giang chỉ muốn đuổi Phượng ra khỏi phòng.
– Tuấn khá nhất đấy nhỉ, lấy làm chồng cũng thích, ra đường tha hồ chúng nó thèm.
– Thôi xin cô, nếu mục đích của mầy là chỉ để cho chúng nó thèm thì mầy tha cho thằng Tuấn, thiếu gì đàn ông khác.
– Anh có gì với Tuấn mà ghen thế. Để rồi anh xem.
Giọng nói thách thức, xuyên tạc của Phượng làm Giang thêm ghê tởm, không ngờ cô em gái đã xuống vực sâu đến thế. Giang biết Phượng cố nói cho Giang tức, buộc Giang phải chịu thua để yên Phượng tự do hành động. Dầu sao ngày mai Giang cũng tìm đến Tuấn nói tất cả cho Tuấn biết, mở mắt Tuấn ra bắt Tuấn phải ngửi, phải nhìn rõ rằng Phượng em mình chỉ là một đống phân mục hay còn tệ hơn thế. Nhưng liệu Tuấn có nghe lời Giang, hay trước sự tấn công dữ dội của Phượng, Tuấn sẽ không đủ can đảm mà tránh xa cái thứ nhan sắc quái ác ấy.
– Tuấn đẹp trai đấy chứ nhỉ, lái xe giỏi lạ, mà lại rất lịch sự với đàn bà, có đâu như anh.
Lần thứ hai Giang nghe em gái nhắc lại lời khen ấy. Giang lo sợ hộ cho bạn. Chắc Tuấn không thể nào thoát được.
Giang thầm căm hờn những người đàn bà, họ tự biết rằng họ ích kỷ, họ ác độc giả dối, họ chỉ thèm xa hoa vật chất. Ai chẳng tự biết tính nết mình, chỉ có dám hay không dám thú nhận ra đấy thôi. Thế mà họ cứ nhất định lăn xả vào đời những người đàn ông lương thiện, đứng đắn, những người chỉ mong một cuộc sống bình yên, những khung cảnh hạnh phúc giản dị.
Đời vẫn lạ lùng, chính những người đàn ông ấy lại là những con nai thơ ngây rất dễ sa vào cạm bẫy. Tuấn rồi thế nào cũng khổ vì Tuấn thuộc vào loại người lương thiện đó. Tuấn không có mẹ, không có em gái, chị gái nên không thể nào hiểu biết được những mưu mô tính toán, những cạm bẫy khéo giăng của các bà. Tuấn lại còn có cái bề ngoài của những chú nai tơ được nuôi nấng đầy đủ, Tuấn hào hoa biết cưỡi ngựa đánh kiếm, Tuấn có bằng cấp, nói chuyện có duyên.
Nghĩa là thằng Tuấn rồi thế nào cũng chết vào tay các mụ phù thủy ấy, các bà mẹ và các cô gái, ai thấy Tuấn mà chẳng lăm le.
Càng suy nghĩ Giang càng lo cho tương lai của bạn.
Thấy anh chỉ nằm yên nhìn lên trần nhà tỏ vẻ không thèm để ý đến mình, Phượng hơi bực tức, nàng muốn Giang cũng phải tiếp đón mình, phải chiều chuộng say mê mình như tất cả những người đàn ông khác.
– Gần sáng rồi Phượng về ngủ đi.
– Không buồn ngủ.
Phượng cáu kỉnh giả lời anh, tức vì Giang muốn đuổi mình, nàng nhún vai nhưng vẫn đứng hút thuốc, vứt bừa bãi tàn thuốc xuống nền nhà.
– Không buồn ngủ thì để cho người khác ngủ, có phải ai cũng có thì giờ rỗi để ngủ ngày như Phượng cả đâu.
– Báo cho anh biết em và Tuấn sẽ cưới nhau trong một ngày gần đây, anh có giỏi thì cứ phá đi.
– Hừ, ai phá nổi mầy.
– Em còn lạ gì anh…
– Phải đấy, bẫy cho có con rồi bắt nó cưới chứ gì, hừ bà, đàn bà…
Cổ họng Giang nghẹn lên, chàng đang nghĩ đến mẹ mình.
– Anh nói đúng đấy, cưới rồi khi nào chán thì bỏ, đàn bà có chồng tha hồ đi chơi, khỏi phải đóng cái vai trinh tiết mệt lắm anh biết không?
Phượng cố trêu tức anh, nói xong Phượng đi thẳng sang phòng mình, để mặc Giang ngơ ngác. Nghe em gái nói Giang hết dám giả lời mà lại còn phục cô em sống sượng và thành thật. Thà như thế biết trước lại hơn.
Đợi cho tiếng giày Phượng im hẳn, Giang mới tắt đèn rồi từ từ rút con dao dưới gối, một ý nghĩ đến với Giang. Biết đâu bây giờ Giang chết, ngày mai Phượng sẽ tưởng rằng vì cãi nhau với mình đêm qua nên anh mới tự tử và biết đâu nàng sẽ tha cho Tuấn để khỏi làm trái ý người anh đã chết. Giang bỗng bật cười gằn lên.
– Nó mà biết thương ai, một con vật có nhan sắc, tệ hơn con vật vì con vật nào cũng biết trung thành.
Ngày mai Giang sẽ gặp Tuấn, chàng không muốn đời bạn sẽ bị bàn tay em gái mình đập nát. Nếu cần, Giang sẽ nói quan niệm về hạnh phúc của mình cho Tuấn biết. Từ trước Giang chỉ mới suy nghĩ thôi, mà chưa hề nói ra với ai, dầu là cả với Tuấn.
Vợ của Giang phải là một thiếu nữ hay một thiếu phụ hơi đứng tuổi cũng được xấp xỉ hai mươi bảy hai mươi tám chứ Giang không chọn thứ con gái mười tám mười bảy như Phượng. Hơn thế nữa Giang còn muốn vợ không đẹp miễn đừng què chân chột mắt là được. Với chàng chỉ phần hồn mới đáng kể. Một điểm nữa là Giang không cưới vợ giàu, sợ những cô gái giàu hợm của thì ngửi làm sao được. Vợ Giang phải có chút đỉnh học thức, không cần là cô thạc sĩ hay cô nghè, bằng cấp đối với Giang không nghĩa lý gì nhưng cần nhất là người đàn bà ấy phải biết nói chuyện, phải hiểu Giang.
Nói chung lại Giang sẽ tìm một người có tâm hồn, thương Giang như một người chồng một người bạn, tình vợ chồng có thể bị thời gian hoặc một sự gì làm phai đi chứ tình bạn khi đã thật là bạn thì sẽ vĩnh viễn. Vợ Giang sẽ là người biết cùng Giang thảo luận, cãi nhau về triết lý, về âm nhạc, văn chương, chính trị, hội họa, nghệ thuật, xã hội. Giang vẫn thấy mình không đòi hỏi nhiều, vì đền lại cho trời, Giang bằng lòng cưới một cô gái già, không giàu, không đẹp. Trong lúc mọi người hồng hộc chạy theo nhan sắc, tuổi trẻ và hồi môn, Giang nào có khó tính.
Với quan niệm ấy, với lòng kiên nhẫn biết chờ đợi, Giang tin chắc rằng mình sẽ có hạnh phúc. Rồi xem Tuấn sẽ phải chịu Giang là khôn ngoan.
*
Phượng vừa chùi mặt phấn vừa nghêu ngao hát, mắt không rời miếng bông gòn lúc nãy trắng toát mà bây giờ trở nên xám xịt. Các thứ son phấn với bút chì, xanh, hồng, đen, trắng, nâu, pha lẫn với kem nhờn và mồ hôi, bụi, khói, đã đổi màu của miếng bông gòn, Phượng khe khẽ nói:
– Nhan sắc, nhan sắc ở cả trong miếng bông bẩn thỉu nầy đây. Thế mà có bao nhiêu thằng chạy theo.
Nghe giọng mình, Phượng hơi ngạc nhiên, giọng Phượng mệt mỏi vì thức đêm nhiều, uống rượu nhiều, lại lạm dụng vật chất. Chưa đến hai mươi mà trông Phượng già dặn như một thiếu nữ gần ba mươi. Nàng vẫn tự phụ là mình rất biết sống, hút hai bao thuốc với uống nửa chai whisky trong một ngày là chuyện thường.
Cha mẹ Phượng thả cho con gái tự đo vì biết có ngăn cản cũng không thể nào được, và lại nhờ ăn chơi mẹ Phượng mới gặp được cha Phượng. Ngày nay khi ngồi trên chiếc xe hơi to tướng, mặc tấm áo lông đắt tiền thì mọi người đều cúi chào sát đất. Đạo đức có được thế không? Đối với cha Phượng đời không có gì giá trị bằng tiền. Có tiền rồi thì mua đạo đức sau cũng chẳng muộn.
Hẳn vì thấy làm tiền khó khăn, cuộc sống càng ngày càng văn minh con người càng ngày càng thấy cần dùng thêm nhiều thứ. Nhà cửa, xe hơi, áo quần, giày dép, son phấn, bàn ghế. Cái gì cũng đổi mới cái gì cũng có thời trang mỗi mùa, mỗi kiểu đều khác nhau. Con người sống trong xã hội, bị xã hội chi phối, điều khiển mà không biết hay có biết cũng đành chịu. Làm gì được hơn là cúi đầu vâng theo những định luật của xã hội. Mỗi năm có mấy ông thợ may họp nhau lại với mấy ông thợ nhuộm rồi bảo mùa nầy mầu xanh «mốt» nhất. Thế là tất cả mọi người đều chạy đi tìm cho ra mầu xanh, sung sướng kiêu hãnh khi có được chiếc áo xanh đôi giày xanh. Vì sao, vì có mấy ông thợ may và mấy ông thợ nhuộm…
Nghĩ như thế nên cha mẹ Phượng để mặc con gái muốn làm gì thì làm. Hai đứa con trong thời đại nầy thì Phượng sẽ thành công dễ dàng hơn Giang, người cha ấy đã thất vọng nhiều vì thằng con trai bất tài, gàn dở, không biết thích tiền, không biết tìm nhà giàu, nhà sang mà giao thiệp cho thơm lây.
Nhìn vào gương bao giờ Phượng cũng rất tự bằng lòng mình. Không biết thời trang tạo ra con người hay con người tạo ra thời trang. Phượng chỉ biết mình đẹp. Vẻ đẹp của những tranh ảnh, tượng đất mặc áo, mà mỗi lần đi ngang qua các cửa hàng lớn ở Paris ta vẫn thường thấy chưng ở tủ kính. Đôi môi nhỏ dày hơi chìa ra. Đôi mắt đánh đen, mầu da nhạt giống mầu môi với mái tóc chải bồng lên như cái tổ chim phượng hoàng.
Chùi hết phấn son trong Phượng trẻ lại nhưng nàng không thích như thế vì hết cả vẻ khêu gợi, hết giống đào chiếu bóng.
Mỗi khi rỗi Phượng thường bỏ ra hằng giờ để ngồi ngắm nhan sắc của mình, nhất là vào lúc đêm khuya, sau khi đi chơi về. Mọi người đã yên ngủ, khỏi ai đến làm bận rộn. Cũng như Giang, Phượng chỉ sống về ban đêm, nhưng sống đầy đủ, sống trong âm nhạc, khói thuốc lá, men rượu chứ không phải sống gàn dở nằm trên giường với quyển sách như anh.
Phượng ghét ban ngày vì ánh sáng ban ngày thật thà quá. Hôm nào Phượng cũng thức dậy vào lối mười hai giờ trưa, trừ lúc có hẹn với ai mà cuộc hẹn hò không thể gác lại vào ban đêm.
Ngoài đôi mắt, đôi môi với bộ tóc Phượng còn có một thân hình đều đặn hơi gầy nhưng không sao các cô tượng đất cô nào cũng gầy đét ra cả. Miễn có bộ ngực đầy, cặp đùi dài, thân hình cân đối thế là chắc ăn.
Tất cả sự cố gắng của Phượng là làm sao cho mọi người đều mê mình, sự cám dỗ phải lên đến cực điểm. Phượng lấy châm ngôn: «Đẹp đến ông mục sư cũng phải mơ ước» tức là ông mục sư gặp nàng về cũng phải đọc kinh cho khỏi bị sa ngã, thế mới là đẹp,
Từ chiều đến giờ làm gì thì làm nhưng đầu óc cứ bị hình ảnh Tuấn vương vấn. Biết chắc rằng không phải tình yêu vì Phượng chưa bao giờ yêu ai cả nhưng trong số bạn trai chỉ có Tuấn là nhiều tương lai nhất. Tự ái được nâng niu khi đi bên cạnh người bạn trai cao lớn đẹp đẽ, bắt các cô gái khác phải quay nhìn bằng đôi mắt ghen tức. Với tâm tính như Phượng thì sự suy luận và xét đoán con người chỉ đến mức ấy là cùng.
Phượng nhất định buộc Tuấn phải cưới mình, không dễ, vì Tuấn có một vị tối cao cố vấn là ông Long, người đã nổi tiếng khó khăn nhất trong tỉnh.
– Nhưng thế nào Tuấn cũng phải cưới ta.
Tự hẹn cho mình hai tháng, để Giang phải ngán và cũng để được tự do đi chơi. Ở trong cái xó tỉnh nầy mọi người đều biết danh Phượng quá nhiều làm nàng bực mình.
– Tuấn sẽ phải cưới ta, Tuấn sẽ phải cưới ta.
Trong đầu óc người thiếu nữ đang lo xếp đặt một chương trình thật hoàn hảo, địch thủ có chạy đàng trời cũng không thể thoát.
Bắt đầu từ ngày mai, ngoài mặt trận gia đình của Tuấn ra Phượng còn có một kẻ thù đáng kể nhất là Giang, anh ruột của Phượng.
*Tiễn Phượng ra máy bay, Tuấn đứng trông theo xem Phượng có ngoái cổ nhìn lại mình một lần nào không, nhưng chờ mãi, chỉ thấy Phượng quay hỏi chuyện người nầy, người kia, nghiêng sát đầu kề sát mặt, những người mà nửa phút trước Phượng chưa hề quen biết.
Tuấn chịu phục vợ có tài ngoại giao, bặt thiệp, với ai cũng có thể bắt chuyện, có thể vui đùa. Phượng thường nói những câu, những vấn để mà Tuấn cho là vô ích, chẳng đi đến đâu, chẳng lợi lộc gì cho ai. Có lẽ đấy cũng là một cái tài riêng trời phú cho mỗi người.
Không biết nên buồn hay nên vui, có gì đang lềnh bềnh chơi vơi trong tâm hồn như những quả bóng của trẻ con chơi, bị rơi trên mặt hồ ở những vườn hoa công cộng.
Trời xanh, người ta hay nói đến mầu xanh của đêm, nhưng Tuấn không để ý, chỉ thấy nhiều qua tranh ảnh, hàng vải. Hẳn vì phi trường Orly nhiều ánh sáng nên mầu đêm xanh mới bật lên như thế.
Tuấn lủi thủi bước ra về, ngước mặt lên trời, xa xa một mảnh trăng cũng một mình lủi thủi trong quảng ười rộng bao la.
Chợt nghĩ đến đời mình và đời Phượng hai kẻ không sinh ra để gặp nhau nhưng vì muốn nghịch với định mệnh, xem thường cuộc đời nên mới đi đến kết quả hôm nay.
Thế là Phượng toại nguyện vì nàng được thoát khỏi căn nhà bó buộc, hôm nay Phượng đi xa không phải vì lòng ham muốn học hỏi, hiểu biết, thích du lịch như nhiều người khác. Phượng đi để tìm thay đổi, tìm những gì khác với cái nàng đã nghe đã thấy. Những cánh tay mới lạ, những lời tán tỉnh khác nhau.
Tính Phượng vẫn thích thay đổi, từ một mầu phấn, một đôi giày một ông nhân tình. Tất cả đều phải mang đến sự mới lạ.
Phượng không bao giờ bằng lòng với cái gì đã có, chiếc áo đang mặc, đôi giày đang mang trong chân hay người nhân tình đang hôn.
Phượng sợ hãi khi phải nghe lại những câu nói cũ, mặc lại tấm áo hôm qua. Luôn luôn đòi hỏi sự chưa đến.
Không hẳn vì vật chất lên tiếng nhưng chỉ để tìm những cảm giác khác với những cảm giác đã biết. Phượng không gọi là xấu hổ, trái lại nàng cho rằng tự nhiên khi một người đàn ông ngỏ ý muốn hôn mình, thèm khát mình.
Phượng lớn lên như một con thú vật không một lời luân lý, không một câu triết lý nào ràng buộc được nàng. Nhưng Phượng là một con vật tự biết cái giá trị nhan sắc của mình. Chẳng học thức nhiều nhưng Phượng không có chút mặc cảm nào, ở đời này chỉ cần nhan sắc.
Ai đã dạy cho Phượng như thế?
Lấy Tuấn là vì Phượng muốn thoát khỏi mái gia đình, muốn đổi cuộc sống xem có gì khác với cuộc sống từ trước đến nay, tuy gia đình vẫn thả Phượng hoàn toàn tự do nhưng mấy cũng chưa đủ với con người kỳ lạ ấy. Hơn nữa Phượng đã thách với anh rằng sẽ bắt cho được Tuấn nên nàng muốn giữ lời, Giang phải chịu thua. Sự thực nếu Tuấn không phải là Tuấn mà là một người trai khác cũng chẳng sao, người kia cũng có cái mã bên ngoài từa tựa giống Tuấn.
Nhớ lại hôm ở tòa Đốc lý ra, Tuấn bắt đầu ngạt thở. Lúc ông Đốc lý hỏi chàng có nhận Phượng làm vợ không? Tuấn chỉ muốn giả lời gọn một chữ « Không » nhưng chung quanh mọi người đều như đang cầm gươm lăm le đợi, chực đâm chém chàng, nếu chàng không nói chữ «Vâng » như ý họ muốn. Tuấn đành cúi đầu tuân ý định mệnh.
Nói xong cái chữ « Vâng» nghẹn ngào, Tuấn nghe như đấy là lời tuyên án của người tử tù mà chàng vừa là quan tòa vừa là tội nhân.
Ra khỏi tòa Đốc lý, Tuấn cắn môi cúi gầm đầu bước, mấy người thợ ảnh chực sẵn đến ra hiệu xin chụp đều bị Tuấn cau mặt khoát tay từ chối làm họ ngạc nhiên không hiểu Tuấn điên hay Tuấn đang lên cơn đau dạ dày chỉ muốn về nhà nằm.
Họ làm sao hiểu nổi, họ có làm sao hiểu được rằng từ mấy tháng trước Tuấn đã nhiều lần tỏ ý muốn cắt đứt mối liên lạc giữa Phượng với mình. Ngay cái đêm đưa Phượng về muộn, chàng có dịp nói chuyện lâu với Phượng, Tuấn đã biết rõ rằng ngoài cái thân hình và cái mặt xinh đẹp, cô gái ấy không còn gì nữa.
Ngay đến sự làm nhân tình tạm thời cũng đã đáng buồn huống hồ là phải sống suốt đời bên nhau. Chỉ tại Tuấn muốn tránh sự phũ phàng. Không chịu bị hiểu lầm rằng mình là một thằng trai bất lương như mọi người vẫn lên án những thằng trai khác khi thấy có sợ trốn tránh đổ vỡ. Nếu họ biết sự thực chắc họ sẽ không lên án một cách vội vàng như thế. Hầu hết đều lỗi tại các cô, hoặc là kém phần trí thức hoặc là giả dối, ích kỷ, tham lam, độc ác hay quá vật chất…
Sau những buổi nói chuyện mà một trong hai người chỉ thấy mất thì giờ chứ không đem lại một cảm giác gì khác thì hỏi ai còn muốn tìm đến ai.
Xã hội và những người chung quanh đâu biết như thế.
Tuấn muốn cắt đứt sự đùa bỡn ấy nhưng cắt một cách tế nhị, chàng muốn lựa những lời xa xôi, tin vào lòng tự ái và chút ít thông minh của người đàn bà.
– Anh bận học, sáng mai anh phải dậy sớm.
– Thì anh cứ dậy, em có phiền anh đâu, em cũng phải về nhà sớm cơ mà.
– Nhưng anh mệt lắm, đêm nay anh cần phải ngủ.
– Em cũng buồn ngủ, này coi em ngáp.
Nói xong Phượng biểu diễn luôn mấy cái ngáp rất nũng nịu, khêu gợi rồi nàng nằm lăn ngủ chứ nhứt định không chịu về. Đến đêm khuya lúc học xong Tuấn mệt quá đành phải lên giường ngủ mà giường thì chật. Lúc dọn ra ở phòng riêng của cha Tuấn thuê cho, người cha mua giường mà chỉ trù có một người nằm. Nếu ngày sắm cái giường ấy mà ông Long nghĩ xa hơn một tí nữa chắc sẽ tránh được cho Tuấn những cảm giác não nề hôm nay.
Chưa đến một tháng sau, Phượng đến gõ cửa báo tin mừng nghe như bom nổ bên tai.
– Chắc em có thai.
– Chết thật, con ai.
– Con của anh chứ còn con của ai.
Rồi Phượng thú thật mấy hôm cần phải kiêng, nàng biết nhưng vì sợ bị Tuấn bỏ nên nàng cố ý bẫy Tuấn. Xong Phượng lại còn khóc lóc đem danh dự cha mẹ ra mà thương xót để dọa Tuấn, cái khí giới cuối cùng là Phượng đi mua một lưỡi dao cạo râu đòi cắt gân máu ở tay để tự tử. Sợ rằng như thế còn chưa đủ nàng còn viết thêm một bức thư tuyệt mệnh lời lẽ não nùng…“Anh ơi, rồi đây trước thi hài đau khổ của em và cái bào thai vô tội của con…”
Chẳng biết nàng ăn cắp đâu được những lời văn bi đát ấy nhưng nàng đã thắng trận.
Sợ nàng cắt gân máu chết thật, sợ cái phút đứng trước thi hài lạnh lẽo và cái bào thai ép buộc ấy nên Tuấn đành chịu thua.
Nếu Phượng chết thật thì Tuấn sẽ mang một sự hối hận trong lương tâm, hối hận vì đã không biết nhìn người, lao đầu vào một cục thịt đẹp, nhưng dầu sao cũng sẽ là một sự hối hận, sống như thế thì cũng chỉ là một cuộc sống chết. Lấy Phượng, Phượng sẽ không tự tử, nàng sẽ còn sống mãi nhưng đời Tuấn lại sẽ là một cuộc đời chết, nhưng chết sống. Thôi đành chịu chết sống bên người đàn bà mình không yêu còn hơn là sống mà sống chết vì hối hận.
Với những lập luận ngu ngốc ấy, Tuấn đã nhượng bộ, chịu ra tòa Đốc lý làm lễ cưới Phượng. Tuấn đã bỏ qua những lời lạy lục van xin của Giang.
Tội nghiệp con Dậu, từ nay thế là xa hẳn mẹ.
Tuấn và Phượng đã tới luật sư ký đơn xin ly dị, trong lúc chờ đợi, Phượng đi đổi không khí, nhân có một người bạn Mỹ mời đi Thụy-sĩ.
Biết đến bao giờ những người đàn bà ấy mới khỏi cái chứng bệnh mê làm dân Mỹ, được sống ở Mỹ, lấy chồng Mỹ. Không phải họ mê riêng gì những người đàn ông xứ ấy, họ mê là mê cuộc sống hời hợt, đặt hạnh phúc vào trong những cái nút bấm điện, những chiếc xe hơi dài, rộng làm cho họ thấy hân hạnh mỗi lần được ngồi lên.
Tuấn đã để rất nhiều thiện chí vào công việc xây dựng hạnh phúc mặc dầu chàng biết trước sẽ vô cùng khó khăn. Tuy chỉ là một cuộc sống chết bên người đàn bà ấy nhưng Tuấn vẫn cố níu lấy vài tia hy vọng, hy vọng rằng biết đâu có đứa con ra đời, Phượng sẽ thương con mà thay đổi. Các cô bé bán hàng bánh ngọt, lúc mới vào làm thường hay được chủ cho ăn bánh chán chê đầy đủ, tự khắc sau đấy họ sẽ không thèm ăn vụng nữa. Tuấn định bụng cũng sẽ dùng cái chính trị bánh ngọt ấy đối với vợ.
Lầm, mọi người cùng lầm, Phượng ghét cuộc sống thăng bằng ; với nàng, đã sống thì phải sống cho hết cái sống, phải ăn chơi đến cực độ, uống rượu phải thật say, đi nhảy phải nhảy đến bao giờ không dơ chân lên nổi nữa mới ngừng, lái xe phải mở cho hết tốc lực.
Đứa con chỉ giữ chân được vài tháng, có lẽ đấy là quãng thời gian hi sinh to tát nhất trong đời người đàn bà ấy.
Biết rõ tính vợ, biết rằng có những cô hàng bánh chết thôi cũng không chừa ăn vụng, mặc dầu chủ đã cho ăn đầy đủ, biết thế nhưng Tuấn thuộc loại người không thích xáo động, Phượng đã làm cho Tuấn chán nản hết mọi sự. Chàng đã tin và đã sợ khi nghe Phượng dọa dẫm đòi nhảy xuống sông, đòi cắt gân máu. Tuấn đã không chịu vâng lời Giang, chàng đã làm con thiêu thân biết lửa bỏng mà cứ nhào mình vào. Nhưng con thiêu thân nào cũng may mắn hơn Tuấn vì khi gặp lửa thì chỉ xèo một cái là hóa ra than ngay, còn Tuấn thì quằn quại mãi.
Tuấn cố gắng để làm trọn phận sự một người chồng, một người cha, tìm an ủi trong công việc, trong sách vở báo chí. Tin rằng đời cứ thế rồi một ngày nào đó sẽ hết. Một cuộc chiến tranh, một tai nạn xe hơi hay gì cũng được sẽ giúp Tuấn thay đổi.
Tuy thỉnh thoảng có những cơn dằn vặt trong tâm hồn, nhưng Tuấn vẫn ngoan ngoãn đóng một vai trò của mình, chưa bao giờ có ý tưởng… «may cờ khởi nghĩa». Ở ngoài trông vào, ai không biết, chắc sẽ thèm khát cái hạnh phúc của Tuấn: vợ đẹp trẻ, chồng trẻ đẹp, có công việc làm ăn đàng hoàng trong xã hội, thêm một đứa con mạnh khỏe kháu khỉnh. Còn đòi gì hơn.
*Ngày ấy thế mà cũng đến, không cần chiến tranh, không cần tai nạn xe hơi, bình ga nổ không cần gì cả, ngày ấy đến, Tuấn mang máng chờ từ mấy tuần nay nhưng chàng vẫn còn ngờ vực.
Trời chỉ dành cho Tuấn những sự ngạc nhiên kỳ lạ. Như mọi chiều thứ bảy Tuấn ở nhà nằm báo trong phòng khách, giữ con cho vợ đi chơi, nhưng chiều nay không nghe Phượng nói sẽ đi đâu cả. Tuấn ngạc nhiên chờ đợi một câu chuyện, một ý kiến mới, hẳn thế.
Phượng gõ cửa, từ độ cưới, Tuấn và Phượng vẫn đối với nhau rất lễ độ, khách khí mà chẳng người nào thấy khó chịu, muốn sửa đổi.
Nhìn nét mặt quan trọng của vợ giống như hai năm về trước lúc nàng đến gõ cửa báo tin có thai.
– Muốn nói chuyện với anh một lúc, được chứ?
– Chuyện gì cứ nói.
Giọng vợ khác hẳn mọi hôm, Tuấn thấy vui vui trong lòng không hiểu vì sao.
– Em muốn chúng ta giả lại tự do cho nhau.
– A…
Tuấn há miệng ngạc nhiên, không ngờ câu chuyện lại quan trọng đến thế, vì không chờ đợi trước nên Tuấn chưa biết giả lời làm sao với Phượng.
– Anh đừng ngạc nhiên, cũng đừng nên tìm hiểu, em cố gắng lắm mới sống được hai năm nay với anh và con. Bây giờ em muốn trở lại cuộc sống cũ, em cần tự do đi lại, tự do thở…
– Thì anh có bao giờ cấm Phượng đâu.
Tuấn cãi không phải chàng muốn giữ Phượng lại với mình, nhưng chàng không chịu nổi một sự gì bất công, nếu Phượng bảo rằng Tuấn làm Phượng mất tự do thì thật là oan. Từ độ cưới nhau chàng chưa bao giờ cản Phượng lúc nàng muốn đi chơi đâu hay làm một việc gì nàng đòi làm. Không những không cản mà chàng còn chịu ở nhà trông nom công việc nhà, giữ con, làm hết những gì mà xã hội vẫn trông mong vào người đàn bà như tắm cho con, cho con ăn, dọn dẹp nhà cửa. sống mãi ở địa ngục rồi con người cũng đâm quen.
Không biết phải đối phó thế nào với hoàn cảnh, chàng vẫn tưởng trong hai người chính mình mới là con vật hy sinh không ngờ Phượng lại đổi ngược vai trò như thế.
– Em muốn được hoàn toàn tự do, nói thật với anh em chán cái sự phải cắm sừng vào đầu anh một cách lén lút, em mệt lắm, ngấy lắm. Ngấy khi phải tìm lý do để đi chơi, ngấy khi phải nhìn mặt anh, phải nói dối, phải đi về đúng hẹn...
Nghe vợ nói Tuấn đưa tay lên vuốt mái tóc, rồi mỉm cười không biết mình đang vuốt tóc hay đang vuốt mấy chục sừng tua tủa trên đầu. Hình ảnh khá khôi hài, nên cười hay nên khóc.
– Bây giờ em muốn gì?
– Ly dị, mỗi đứa nửa phần lỗi.
– Anh lỗi gì? — Tuấn lạnh lùng hỏi.
– Lỗi không biết giữ vợ, không biết làm cách nào cho vợ yêu mình không chán mình.
Thì ra thế, đấy là tất cả lỗi của Tuấn. Lúc nãy những lời van vỉ của Giang như đang hú lên trong tai như tiếng gió chiều tha ma: « Tôi lạy anh, lấy ai thì lấy đừng lấy nó, thiếu gì người.»
Nhưng Tuấn đã không rứt được Phượng, vì Phượng đóng kịch quá giỏi, vì thương đứa con mặc dầu trong thâm tâm Tuấn vẫn có những cuộc cãi cọ: tại sao xã hội lại bắt chàng phải thương một đứa con ép buộc như thế. Chàng có muốn, có định bụng tạo đứa bé ấy ra không. Xã hội vẫn lên án những người đàn ông đã can tội phá hại đời các cô gái thơ ngây bắt họ mang thai để rồi bỏ rơi cả mẹ lẫn con, làm cho cuộc đời của họ rách nát. Ở trong hoàn cảnh Tuấn thì sao? Xã hội sẽ lên án ai. Những đứa trẻ bị bắt buộc ra đời như thế, để làm một cái bẫy mà người bị bẫy còn suốt đời mang nợ, mang bổn phận… Hoàn cảnh nầy ai có lỗi?
Nghĩ đến con, Tuấn hỏi Phượng.
– Thế còn con.
– Anh muốn giữ thì giữ chứ em giữ nó mà làm gì.
Nghe giọng nói rất tự nhiên, cởi mở của Phượng, Tuấn bỗng thấy phục vợ. Phượng hơn người khác ở chỗ dám nói thẳng tất cả những gì nàng nghĩ, không giả dối. Nhiều người đàn bà ta thường gặp trong cuộc đời, họ đạo đức, họ trinh tiết ở lời nói nhưng tâm hồn thì đen tối còn hơn cái hầm đựng than.
– Thế là hết.
Tuấn nói khẽ, rùng mình khi Phượng vừa rút một bông hoa cắm trong lọ vừa ngắt ra từng cánh. Chưa bằng lòng, rút bông thứ hai, nàng châm thuốc lá hút rồi dí đầu lửa của điếu thuốc vào từng cánh hoa. Đôi mắt Phượng ngời lên nhìn màu hoa đổi hẳn, đang tươi mơn mởn trở nên dăn dúm và sạm đen mầu tro cháy.
Tuấn theo dõi từng cử chỉ của vợ cảm thấy như chính mình là những cánh hoa ấy, đang bị Phượng dí lửa vào da thịt. Chàng sợ hãi nói nhanh khi thấy vợ vừa đốt xong một bông hoa sắp sửa rút bông khác:
– Tùy đấy, Phượng muốn đi đâu thì đi, làm gì thì làm.
Phượng vui mừng hét lên:
– Thật nhé, sướng quá, anh đừng lo gì, trạng sư em đã biết địa chỉ rồi, nếu anh không sẵn tiền thì giả cho, chúng ta sẽ tính toán với nhau sau.
Nói xong Phượng chạy đến cúi hôn vào má chồng rồi bước ngay về phòng mình. Mười phút sau, nàng đã lộng lẫy ra, tay còn cài nốt chiếc cúc áo khoác.
– Tối nay em không ăn cơm nhà, đồ hộp còn nhiều trong tủ, anh khỏi xuống đường mua sắm gì cả. Nếu em có…có về muộn, anh cũng đừng lo,
Phượng định nói “có không về” nhưng lại thôi. Tuấn cũng hiểu như thế. Nhìn vợ tươi cười hớn hở, Tuấn cắn môi suy nghĩ không biết phần mình thì nên thế nào.
Phượng ra khỏi nhà đóng cửa đánh sầm một cái, tiếng giày nàng lóc cóc dòn xuống cầu thang như người tù vừa được cởi xích chạy vội ra ngoài để đón lấy ánh sáng và khí trời của những kẻ tự do, Tuấn nhận thấy đời mình vô duyên lạ.
Đi đến kéo màn nhìn xuống đường trông theo chiếc xe taxi đang đưa Phượng khuất sang lối khác, Tuấn trở về nằm vật lên chiếc ghế dài châm thuốc lá hút, gác tay lên trán nghĩ ngợi.
Nghĩ quanh quẩn, Tuấn sực nhớ đến cái đạo luật ở một nước mọi nào mà chàng đã cho là rất thông minh: Người vợ ngoại tình lần thứ nhất, phạt người vợ về tội lẳng lơ, ngoại tình lần thứ hai, phạt ông nhân tình về tội quyến rũ vợ người, ngoại tình lần thứ ba, phạt người chồng về cái tội ngu, bị vợ cắm sừng mà không biết cách đề phòng gìn giữ.
Bật cười, Tuấn nghĩ đến hoàn cảnh mình, có bị phạt đến mấy cũng đáng đời. Chạy theo nhan sắc, không nghe lời can ngăn của Giang, đứa bạn thân nhất và hiểu rõ Phượng hơn tất cả.
Mỗi lần nhớ Giang, Tuấn lại thấy phục Giang. Trong khi Tuấn phải bỏ học để đi làm nuôi vợ con thì bạn chàng vẫn tiếp tục học nốt.
Thái độ khinh khỉnh của Giang đối với đàn bà càng bắt họ chạy theo quên mệt nhọc. Mỗi lần gặp Tuấn, Giang không quên phác họa hình ảnh con người lý tưởng của mình làm Tuấn đâm ghen tức.
Con người lý tưởng ấy liệu hôm nay Giang đã tìm ra chưa.
Giang khôn ngoan hơn Tuấn nhiều quá.
*Thế là hết, con bé Dậu được mang đi gửi, Phượng đi du lịch xa, hẹn hò với những sự mới lạ trong những căn nhà xinh xắn trên mấy đồi thông tuyết ở Thụy sĩ.
Tuấn chưa biết phải làm gì, tìm đến cha thì cha đã thuộc về người khác. Chỉ còn một giải pháp nữa là đi, cũng đi như Phượng, nhưng không phải đi với một người nhân tình mới mà đi để tìm cách xóa quên những kỷ niệm cũ.
Thế là hết. Tuấn xin nghỉ việc, nhân có một sở bảo hiểm nhân mạng tìm người sang Alger, Tuấn nhận lời ngay. Chàng muốn thay đổi hẳn cuộc sống, muốn quên tất cả những gì tuy không phải buồn khổ nhưng đã làm cho Tuấn bực tức. Bực tức vì thấy mình ngu ngốc, lãng phí mất ba năm trời một cách vô duyên.