Chương 3

Mười phút nữa trôi qua, tâm trạng của mẹ Ngưu Lâm Phương đã dần bình tĩnh lại. Tôi bước tới hỏi: “Chị ạ, mong chị đừng đau lòng quá, tôi muốn biết lần cuối cùng chị gặp Ngưu Lâm Phương là khi nào?”

Người phụ nữ ngồi rũ ra đất, đầu ngoẹo sang một bên, vẻ mặt không còn thiết sống nữa, đáp: “Không biết, quên rồi.”

Câu trả lời ấy khiến tôi kinh ngạc, tôi vội hỏi: “Hôm qua chị có gặp cháu không?”

“Không.” Người phụ nữ trả lời, “Ba ngày nay tôi không về nhà, có việc ở bên ngoài.”

Phó trưởng Công an Triệu bước tới cạnh tôi, nói thầm vào tai: “Chị ta vừa bị gọi ra từ bàn mạt chược, tôi đoán là chị ta chơi mạt chược suốt.”

“Ba ngày đều chơi mạt chược?” Đại Bảo kinh ngạc thốt lên, “Không cần quan tâm đến chuyện học hành của con?”

Người phụ nữ ngẩng đầu lên, trợn mắt nhìn Đại Bảo.

“Thế gần đây chị có nhận được cú điện thoại bất thường nào không?” Tôi chuyển sang chủ đề khác.

Người phụ nữ mệt mỏi lắc đầu.

“Thế thì về Ngưu Lâm Phương, chị có điều gì muốn nói với chúng tôi không? Tôi tiếp tục hỏi.

Người phụ nữ ngoẹo đầu ngồi trên bãi cỏ, im lặng.

“Chị là mẹ của cháu, không thể nào lại hoàn toàn không quan tâm gì đến cháu đúng không? Chị không để ý thấy cháu có điểm gì bất thường sao? Ít nhất chị cũng đã từng giáo dục cháu chứ nhỉ? Có ấn tượng gì sâu sắc không?” Tôi cũng thấy có chút bực, liền hỏi.

“Sao tôi lại không giáo dục nó chứ? Anh làm sao mà biết là tôi không giáo dục nó?” Người phụ nữ đột nhiên gào lên, “Lần trước nó tiêu tiền linh tinh, tôi đã đánh nó!”

“Lúc nào? Cháu tiêu tiền mua gì?” Tôi vội hỏi.

“Tiêu mất ba, bốn trăm tệ mua một đống sách nát!” Người phụ nữ bực tức nói, “Ba, bốn trăm tệ! Tiền sinh hoạt một tháng tôi đưa cho nó!”

“Cháu còn nhỏ như vậy, đã tự sống một mình?” Đại Bảo không kìm được câu hỏi.

“Còn nhỏ sao?” Người phụ nữ nói, “Con nhà người ta học đại học mới tiêu bấy nhiêu tiền một tháng, một mình nó đi chợ nấu cơm, tiêu hết được bao nhiêu tiền?”

Những lời đó khiến chúng tôi mắt tròn mắt dẹt, chúng tôi cứ hoài nghi, đây có đúng là mẹ đẻ của cậu bé không?

“Tôi nghe nói tiền nuôi dưỡng cháu, cũng không ít đúng không?” Đại Bảo hỏi.

Người phụ nữ cúi đầu, lầm bầm: “Số tiền đó tôi có dùng.”

“Dùng để chơi mạt chược à?” Hàn Lượng cũng không kìm được, trừng mắt, gay gắt hỏi.

Tôi vội khoát tay ngăn không cho Hàn Lượng chất vấn, sợ rằng sẽ xảy ra xung đột không cần thiết. Nhưng không ngờ, người phụ nữ lại không hề phản bác, chỉ cúi đầu im lặng.

“Thế thì tôi hỏi chị, trước đó chị có nói là chị đã giáo dục cháu, là giáo dục thế nào? Vào khi nào?” Tôi hỏi.

“Tôi cũng không nói gì, nó lại cứ cãi tôi bảo đọc hiểu rất quan trọng cái gì đó. Tôi lấy làm lạ, đọc hiểu có thể kiếm ra tiền chắc? Nực cười! Lúc đó đúng là tôi đã đánh nó, đạp nó một cái, không nặng, nó liền chạy luôn.” Người phụ nữ nói, “Rất lâu không thấy về. Đại khái, ừm, tôi cũng không nhớ rõ, khoảng hai tháng.”

Tôi thấy các thành viên trong nhóm đều nắm chặt nắm đấm, trừng mắt nhìn, vội khoát tay bảo: “Đi thôi, đến phòng Giải phẫu khám nghiệm tử thi, nhanh chóng phá án, đừng có sinh thêm chuyện nữa.”

Trên đường đến nhà tang lễ, mọi người đều tức giận suốt quãng đường. Một đứa bé mới 14 tuổi, hằng tháng sống bằng ba, bốn trăm tệ mẹ đưa cho, tự mình chăm sóc mình, thành tích học tập còn đứng thứ nhất, thứ hai trong lớp. Vì thích đọc sách mà bị bạo hành gia đình, bỏ nhà đi hai tháng, không thể ngờ được là người mẹ không hề đi tìm. Mọi người đều không thể ngờ được, xã hội thời nay đã thế này rồi, mà còn tồn tại những gia đình đen tối như vậy.

“Đáng thương cho đứa bé ưu tú này, đúng là mẹ dốt đẻ con thiên tài.” Đại Bảo quan sát tử thi của Ngưu Lâm Phương đã được đặt trên bàn giải phẫu, giọng đầy thương tiếc. Anh vừa nói, vừa vuốt lại mái tóc của nạn nhân.

Tôi cũng cố gắng kìm lại tình cảm xót thương và sự tức giận của mình, cắt vào chỗ không có nút thắt trên sợi dây nilon màu đỏ trói nạn nhân, để sợi dây lên bàn thao tác, bảo Trần Thi Vũ chụp ảnh lại, sau đó bắt đầu nghiên cứu cách thắt dây.

Khi buộc dây, mỗi người đều có thói quen đặc trưng của mình. Có điều, nút thắt để trói người chết lại rất bình thường, chỉ là cách thắt có thể rút nửa dây mọi người vẫn thường dùng để buộc đồ vật. Mặc dù cách thắt dây rất bình thường, nhưng cả ba vị trí trên tử thi đều dùng cùng một cách thắt dây, hơn nữa lúc trói, nạn nhân có khả năng đang trong trạng thái phản kháng, cũng không ảnh hưởng đến việc thắt dây của hung thủ, điều này cho thấy cách thắt dây này được hung thủ thường xuyên sử dụng đến mức vô cùng thuần thục.

“Này, trong tóc cậu bé có gì đó.” Đại Bảo dùng ngón tay đã đeo găng cao su lùa từ trong tóc nạn nhân ra, giữa những ngón tay màu trắng sữa, một vật nhỏ màu đen vô cùng bắt mắt.

“Đây là hòn than.” Tôi cầm lấy vật trong tay Đại Bảo, giơ ra trước ánh đèn, nói với Trần Thi Vũ, “Gọi điện thoại hỏi xem, đường chạy ở trường của cậu bé là đường kiểu gì?”

“Tất nhiên là đường chạy bằng cao su, bây giờ làm gì còn trường nào còn đường chạy bằng than nữa?” Đại Bảo vừa chế giễu tôi, vừa lấy tay vuốt tóc nạn nhân, lại lôi ra được mấy viên than nhỏ.

Qua nét mặt vừa không hiểu ra làm sao lại vừa như đã hiểu ra điều gì đó của Trần Thi Vũ, tôi nhận ra, những đứa nhỏ ở độ tuổi này chưa từng thấy đường chạy bằng than là như thế nào. Nhớ lại thời trước, tôi đã vào đại học, vẫn còn chạy trên sân bóng bằng than. Có điều Trần Thi Vũ vẫn gọi điện thoại, xác nhận đường chạy ở trường bằng cao su. Như vậy than trong tóc nạn nhân, không phải là bị dính vào khi ở trường, có khả năng cho thấy một vài manh mối.

“Nếu loại trừ có ngoại lực tác động gây ra ngạt thở cơ học hoặc tổn thương cơ học dẫn đến tử vong, thì phải cân nhắc đến yếu tố bệnh tật.” Tôi vừa nói vừa tiến hành mở ổ bụng, khoang ngực của người chết cùng bác sĩ pháp y Đào của Công an thành phố Sâm Nguyên, Đại Bảo cạo sạch tóc của người chết, đồng thời mở hộp sọ.

“Đứa trẻ ở tuổi này, trường hợp đột tử do bệnh tiềm ẩn không nhiều đâu nhỉ?” Bác sĩ Đào hỏi, “Tôi chưa từng gặp bao giờ.”

“À, cũng không ít đâu.” Tôi nói, “Có một số loại bệnh bẩm sinh, ví dụ như hội chứng Marfan [*] , thể trạng lympho tuyến ức [*] , ngoài ra còn hội chứng tim nhỏ mà chúng tôi vừa mới gặp…, bình thường không chú ý đến, ở tuổi này cũng có khả năng phát bệnh. Tất nhiên, chúng ta cũng phải cảnh giác đối với những hiện tượng chết ức chế do tác động của ngoại lực nhẹ, ví dụ như những bộ phận dễ gây ra chết ức chế khi chịu tác động nhẹ từ ngoại lực như cạnh cổ, vùng trước tim, sàn chậu, đều phải quan sát kĩ lưỡng. Tôi đã từng gặp một vụ án, một đứa trẻ tầm tuổi này đã tử vong vì bị giáo viên dùng phấn ném trúng vùng trước tim.”

Tôi vừa nói vừa dùng dao phẫu thuật kết hợp với kẹp cầm máu nhanh chóng tách tổ chức khoang ngực và ổ bụng.

“Ôi thôi, anh đừng nói nữa, vẫn thấy chưa đủ đau tim sao?” Trần Thi Vũ cau mày, chụp ảnh tử thi và nói.

Tôi biết Trần Thi Vũ cũng như chúng tôi, sợ nhất việc giải phẫu tử thi trẻ con, chưa nói đến là tử thi của đứa trẻ độc lập, giỏi giang này, thế nên tôi mỉm cười, chuyển sang chủ đề khác, nói: “Vùng da ở những vị trí nói trên đều không có tổn thương nhẹ; cơ quan nội tạng xem ra cũng không có dấu hiệu có bệnh thực thể, kích cỡ quả tim bình thường, van nhĩ thất trái, nhĩ thất phải cũng bình thường, kích cỡ tuyến ức cũng bình thường, xem ra không phải là đột tử do bệnh bẩm sinh. Có điều, điểm xuất huyết ở mỏm tim, điểm xuất huyết ở giữa hai lá phổi, đều cho thấy cậu bé có dấu hiệu ngạt thở. Có phải là họng bị sưng phù không? Không, cổ họng của cậu bé cũng không có thay đổi bất thường.”

Hội chứng Marfan: là một rối loạn về tổ chức liên kết mang tính di truyền. Đặc điểm của người bệnh là tứ chi, ngón tay, ngón chân dài mảnh không đều (giống như nhện), chiều cao vượt trội hơn người bình thường, đi kèm với hệ thống tim mạch dị thường.

Thể trạng lympho tuyến ức: đặc điểm chủ yếu là tuyến ức phì đại và tổ chức lympho toàn thân tăng sinh, những kích thích nhẹ từ bên ngoài như cãi cọ, tâm trạng kích động, vận động... đều có khả năng gây ra tình trạng đột tử ở người có thể trạng lympho tuyến ức.

“Này, cậu bé bị gãy xương sườn!” Bác sĩ pháp y Đào đứng bên trái tử thi, vị trí của người phụ phẫu thuật, cho nên có thể nhìn qua thành ngực bên phải phát hiện thấy sự bất thường ở xương sườn bên phải, còn tôi đứng ở vị trí bác sĩ phẫu thuật, không thể nhìn thấy xương sườn bên phải của người chết qua khoang ngực bên phải.

“Đúng thế.” Tôi dùng dao phẫu thuật tách dẻ xương sườn số chín của người chết ra, phát hiện thấy đoạn giữa của xương sườn có một chỗ cấu trúc xương phồng lên, “Đây là dạng mô sẹo xương tự hình thành sau khi xương sườn bị gãy.”

“Anh nói xem có phải do bị bạo hành gia đình không?” Hai đầu mày Trần Thi Vũ càng nhíu lại chặt hơn, “Mẹ cậu bé nói đã đá cậu bé một nhát.”

Tôi dùng dao phẫu thuật khẽ cạo chỗ xương phồng lên, đáp: “Nhìn hình dạng vết sẹo xương, đúng là hình thành vào khoảng hai tháng trước, khớp với thời gian mẹ cậu bé nói.”

“Thế có bắt mẹ cậu bé được không?” Trần Thi Vũ siết chặt những ngón tay cầm máy ảnh.

“Gãy xương sườn hai chỗ mới là tổn thương nhẹ cấp độ hai, mới được tính là án hình sự. Có điều, làm gãy một xương sườn, là tổn thương nhẹ, phạt an ninh chắc không nghiêm trọng lắm.” Tôi nói, “Cái này, may mà bác sĩ pháp y Đào phát hiện ra, nếu không, ở góc độ của tôi đúng là không thể thấy được. Bây giờ rất nhiều người đề xướng giải phẫu ảo, cũng có lý. Trước khi giải phẫu, chụp CT toàn thân người chết, là có thể phát hiện được những tổn thương mà giải phẫu cũng có khả năng không thể phát hiện ra. Có điều giải phẫu ảo không thể thay thế được giải phẫu, nhưng là một biện pháp bổ sung cho giải phẫu, cũng vẫn rất cần thiết.”

“Ít nhất cũng có thể cho thấy quan hệ giữa cậu bé này và mẹ thế nào.” Đại Bảo vừa nói vừa lấy mẩu não của người chết, “Trong hộp sọ không có gì bất thường.”

“Được, sau khi khâu hộp sọ xong, mở dạ dày, ruột của người chết, xem thời gian tử vong thế nào.” Tôi nói, “Căn cứ vào tình trạng tử thi, co cứng tử thi đã bắt đầu xảy ra, vết hoen tử thi còn chưa ổn định, cơ bản có thể phán đoán thời gian tử vong vào khoảng 4 giờ sáng nay, như vậy căn cứ vào tình hình ăn uống lần cuối cùng của cậu bé, có thể khẳng định chắc chắn hơn.”

“Chúng tôi thì làm gì đây?” Bác sĩ pháp y Đào rửa máu dính trên găng tay và hỏi.

Tôi chau mày suy nghĩ giây lát rồi nói: “Hy vọng cuối cùng bây giờ chính là chỗ bó thạch cao ở chân phải.”

Bác sĩ pháp y Đào gật đầu, anh đã đoán được ra tôi nói câu đó có ý gì, liền lấy đục xương và búa xương ra, bắt đầu gỡ bỏ thạch cao ở đoạn giữa bắp chân bên phải của người chết.

Đúng như tưởng tượng của tôi, sau khi gỡ hết thạch cao, có thể nhìn thấy một vết thương gần như đã lành rất dài. Vết thương này là vết thương hình thành khi làm phẫu thuật cố định bên trong. Tôi cầm dao phẫu thuật, cẩn thận rạch da bắp chân của người chết, sau đó tách từng lớp cơ bắp chân.

“Đoạn giữa xương ống chân của người chết bị gãy nát, đã đóng đinh vào xương.” Tôi nói, “Trẻ con hồi phục nhanh thật, vết thương phẫu thuật vừa lành, chắc là không còn đau như trước nữa, thế là đã muốn đi học!”

“Đúng thế, tổn thương nghiêm trọng thế này, ít nhất phải nghỉ ngơi một tháng mới đảm bảo.” Bác sĩ pháp y Đào nói.

“Bây giờ, đã đến lúc thử thách trình độ kỹ thuật của chúng ta rồi.” Tôi mỉm cười với bác sĩ pháp y Đào, phối hợp với anh, dùng kẹp cầm máu tìm tĩnh mạch sâu giữa cơ thịt ở bắp chân.

Sau khi tìm thấy tĩnh mạch, chúng tôi lại dùng kẹp cầm máu kẹp chặt hai đầu, sau khi kẹp được lên, tôi đã thấy yên tâm trong lòng. Sợi tĩnh mạch lớn này hoàn toàn không teo tóp như tĩnh mạch ở các vị trí khác, mà hơi phồng lên, dùng đầu kẹp chạm vào, còn có thể cảm nhận được trong mạch máu dường như có chất có tính đàn hồi. Tôi dùng kéo cẩn thận cắt rời thành tĩnh mạch, bên trong có một sợi mềm làm đầy mạch máu.

Tôi bảo Trần Thi Vũ quay lại cả quá trình, sau đó cắt đoạn tĩnh mạch ra, để lên trên bàn giải phẫu.

“Đây là cái gì? Kinh quá! Trong mạch máu của người sao lại có cái này?” Trần Thi Vũ vừa ghi hình vừa nói.

Trên bàn giải phẫu, trong mạch máu nhỏ hơn ngón tay út, giải phẫu ra một sợi dài hơn 30 mi-li-mét, không phải màu đỏ, cũng không phải màu vàng.

“Đây là vật tắc mạch.” Tôi nói, “Tìm được nó, chúng ta coi như đã tìm ra nguyên nhân tử vong của nạn nhân.”

“Vật tắc mạch là cái gì?” Trần Thi Vũ hỏi, “Nguyên nhân tử vong là gì?”

“Nguyên nhân tử vong là thuyên tắc mạch phổi.” Tôi nói, “Bây giờ cơ bản có thể xác định là nguyên nhân tử vong này, lát nữa chúng ta lấy mẫu phổi của người chết, đưa đi làm xét nghiệm mô bệnh học, chắc chắn có thể phát hiện thấy giọt chất béo và tế bào nuốt giọt chất béo ở mao mạch phổi.”

“Danh từ này, hình như tôi đã từng nghe.” Trần Thi Vũ nói.

Tôi gật đầu, nói: “Người ta thường cho rằng, gãy xương nghiêm trọng ở xương dài chi dưới, khiến khoang tủy xương bị phá vỡ, rất nhiều mỡ tủy sẽ tràn vào các khối máu tụ ở xung quanh, khi áp lực khối máu tụ cao hơn tĩnh mạch, các giọt chất béo sẽ vào hệ tuần hoàn theo xoang tĩnh mạch bị vỡ. Nếu chỉ dưới hoạt động liên tục, nhất là khi giơ cao, gia tăng chảy ngược ở tĩnh mạch, sẽ gia tăng cơ hội cho các giọt chất béo vào hệ tuần hoàn.”

“Cho nên vật nghẽn tắc mạch máu này...” Trần Thi Vũ nói.

“Hình thành một sợi nghẽn tắc mạch máu dài như thế này, cho thấy cơ chế đông máu của nạn nhân đã có sự thay đổi, giọt chất béo xâm nhập vào tĩnh mạch lẫn với cục máu đông, hình thành một quả bom hẹn giờ ở bắp chân.” Tôi nói, “Vật tắc nghẽn mạch máu lớn như thế này, sẽ có một phần vào mạch máu ở phổi qua hệ tuần hoàn, nếu các giọt chất béo tụ lại đến khi đường kính lớn hơn 20 mi-cro-mét, sẽ lưu lại trong mạng lưới mạch máu phổi, làm tắc mạch máu phổi.”

“Như vậy có nghĩa là cái chết của cậu bé, không phải là bị giết, mà là tai nạn ngoài ý muốn?” Trần Thi Vũ hỏi, “Tại sao gần đây toàn gặp loại tai nạn ngoài ý muốn kiểu này?”

“Vì bây giờ không nhiều kẻ dám giết người, hầu hết đều là hành vi vi phạm pháp luật của bọn họ gây ra tai nạn dẫn đến chết người.” Tôi nói. “Nếu nạn nhân không vội đi học, vận động mạnh chi dưới, không bị bắt cóc, chống cao hai chân, cũng không đến mức làm cho cơ chế đông máu thay đổi, hình thành vật tắc nghẽn mạch máu, dẫn đến tử vong do thuyên tắc mạch phổi.”

“Nhưng, lúc còn sống cậu bé bị trói là có thật, hành vi bắt cóc chắc chắn cũng là có thật chứ?” Trần Thi Vũ nghĩ ngợi giây lát rồi hỏi, “Làm sao anh biết là hai chân bị chống cao lên?”

“Có phải là bị bắt cóc hay không, bây giờ chưa khẳng định được.” Tôi nói, “Việc chống cao hai chân, có thể chứng minh qua cái này.”

Tôi cầm chỗ thạch cao vừa gỡ ra lên, chỉ vào mấy chục vệt lõm trên thành cao ở vị trí bên phải bắp chân và nói: “Chỉ có chống bắp chân lên, mới có thể tạo ra những vết va đập ở bên phải trên thạch cao trong quá trình giãy giụa.”

Nạn nhân tử vong do tai nạn ngoài ý muốn, mặc dù việc bị bắt cóc, hành vi khống chế trạng thái cơ thể là nguyên nhân xúc tác dẫn đến tử vong, nhưng nét mặt Trần Thi Vũ rõ ràng đã đỡ hơn rất nhiều, cho thấy tâm trạng của cô cũng được an ủi đôi chút.

“Chỗ anh, có phát hiện gì không?” Tôi quay về phía Đại Bảo hỏi.

Lúc này Đại Bảo đang lấy toàn bộ ruột của nạn nhân, đặt lên bàn giải phẫu, xếp uốn vòng theo hình chữ S.

Đại Bảo chăm chú nhìn chỗ ruột hồi lâu rồi nói: “Kỳ lạ thật, tôi cảm giác dịch nhầy trong ruột rất nhiều, nhưng không tìm thấy chút bã thức ăn còn lại nào.

Tôi thò ngón tay chạm nhẹ vào thành ruột, xoa nhẹ dịch nhầy dính trên ngón tay và bảo: “Anh nói đúng, chỉ có thể nói, trong vòng mười hai tiếng đồng hồ trước khi tử vong nạn nhân chưa được ăn đồ ăn có bã.”

“Lại còn có cả thức ăn không thấy được bã à?” Đại Bảo hỏi.

Tôi gật đầu, nói: “Đúng, ví dụ các thực phẩm làm từ bột mì như bánh màn thầu. Không có rau củ, không có thịt, không có vỏ hoa quả, chỉ có thể là loại thực phẩm như bánh màn thầu. Thực phẩm làm hoàn toàn từ bột mì, sau khi dạ dày tiêu hóa, sẽ không nhìn được ra bất cứ hình dạng nào. Đấy chính là nguyên nhân có thể nhìn thấy có thức ăn trong dạ dày, nhưng không tìm thấy bã thức ăn.”

“Thế dịch nhầy trong đoạn ruột này nhiều như vậy, cho thấy khúc cuối của dưỡng chất đã di chuyển đến chỗ 4 mét lòng non rồi.” Đại Bảo xòe ngón tay ra đếm và nói, “Cách thời gian ăn lần cuối mười tiếng đồng hồ, nếu ăn bánh màn thầu vào 6 giờ tối, thì đúng là tử vong vào 4 giờ sáng! Chà, cái này khớp với thời gian tử vong mà chúng ta suy luận lúc trước!”

Bác sĩ pháp y Đào nói: “Nhưng thành phố Sâm Nguyên chúng tôi là một thành phố Giang Nam, gần như không có ai lại ăn đồ ăn làm bằng bột mì vào buổi tối đâu.”

“Ăn bánh màn thầu, đến cả dưa muối cũng không có. Điểm này đúng là cần xem xét.” Tôi trầm ngâm nói, “Có điều, chúng ta đã nắm được nội dung mà nhóm chuyên án không ngờ tới, vẫn phải mau chóng đến chỗ ban chuyên án trao đổi toàn bộ thông tin với các bộ phận chuyên môn khác, có thể bức ghép khó hiểu này, sẽ được chúng ta ghép ra một góc đấy.”