NÀNG SUJATA (Sư-gia-ta) CÚNG TRƯỢNG LỄ -

Trong rừng Huruwela là chốn u-nhàn, không xa chi Hang-Bụt (Bouddha-Gaya) là chỗ Thái-tử Sỉ-đạt-tha ẩn-tu, có người cự-phú tên là Thena (Thế-na) ở. Người ấy có một đứa con gái tên là nàng Sujata (Sư-gia-ta).

Khi đứng tuổi phát-thân (cặp-kê) rồi, nàng Sư-gia-ta bèn đi đến nơi cây cấm-thọ vái cúng thổ-thần như vầy: «Nếu tôi may được một người chồng vừa ý tôi ước mơ và khi có chồng rồi đẽ được con trai đầu lòng, thì mỗi năm tôi bố thí 10 muôn đồng bạc và sẽ cúng trượng lễ». It lâu nàng Sư-gia-ta mãng kỳ sở nguyện.

Nhơn khi ấy đã đến ngày rằm tháng Katson (tháng giêng) thì nàng Sư-gia-ta sữa soạn đến hườn nguyện.

Nguyên khi đặng toại chí thì nàng nầy bèn lựa một ngàn con bò cái, nhốt trong vườn nho ngọt cho ăn lá nho ấy, lấy sửa mà nuôi 500 con bò cái khác. Đoạn lấy sửa của 500 con bò nầy mà nuôi hai trăm con bò cái tơ; tuyển như vậy xuống rốt lại còn tám con có sửa rất mỹ vị, thơm tho, trên đời không có vật chi ngon sánh kịp với sửa ấy.

Khi đến ngày rằm tháng Katson (tháng giêng), nàng Sư-gia-ta thức dậy sớm sữa soạn đi cúng, bèn nặn vú tám con bò lấy sữa rất quí mà đổ vào trã đụng, dùng cây trằm-hương và bạch-đàng mà nấu.

Trong cơn sửa sôi thì chư thần chư thánh đến đem mật đổ vào trã, có một ông tiên cầm lọng trắng mà che trên trã ấy, một ông khác thì thổi lửa cháy lòa, mùi thom bay bát ngát.

Nàng Sư-gia-ta thấy các sự lạ ấy thì biết chắc sẽ có ứng điềm cả-thể, bèn sai tỉ-tất là nàng Sounama (Xũ-na-ma) đến gốc cây cấm-thọ mà dọn dẹp sữa soạn đặng đem của lễ đến cúng.

Nguyên trong đêm trước, Thái-tử Sỉ-đạt-tha trong cơn giất hòe, có nằm điềm ứng mộng lạ lùng, Ngài lấy đó mà bàn thì đã rõ là đến kỳ Ngài đã đặng chánh-quả thành Bụt. Sáng ra Ngài bèn lấy giây da cột vào lưng vai mang bình-bát mà đi phổ-khuyến, đi đến cây cấm-thọ ấy, bèn ngồi xuống đó mà nghỉ chơn. Thì trong lúc đó tỉ-tất Xũ-na-ma vừa đi đến, chợt thấy cả cây sáng lòa bèn lấy làm lạ sửng sốt, mau mau chạy về nhà phi báo cho nàng chủ nhà là Sư-gia-ta hay chuyện lạ ấy thì nàng Sư-gia-ta mới hiểu rằng điềm tốt gần ứng. Vả lại nàng đã biết rằng khi ẩn-tu đạo-nhơn nào mà gần thành Bụt thì phải dùng bát bằng vàng mà ăn buổi cơm chót hết, nàng bèn sai gia-thần về đền lấy chén vàng rất quí đem đến đổ sửa thơm vào đó, dùng vải trắng mà đậy chén vàng, đoạn mặc sắc phục nghiêm trang, mang ngọc, đeo vàng rực rỡ, lấy chén vàng đội lên trên đầu mà đi đến cây cấm-thọ. Khi đến nơi, nàng ấy bèn để chén vàng đầy sửa xuống đất, quì gối trước mặt Thái-tử Sỉ-đạt-tha mà dưng thau nước thơm cho Ngài rửa tay. Khi ấy nàng Sư-gia-ta ngước mặt lên thì con mắt nàng gặp con mắt Thái-tử bèn tức thì mọp xuống mà thưa rằng: «Cúi xin Điện-hạ cho phép kẻ tôi tớ dâng vật thực đựng trong chén vàng nầy. Xin Điện-hạ hãy vui lòng mà nhậm lấy của lễ dâng nầy cũng như tôi hết lòng hân hoan vì thấy Ngài đã khấn chịu.

Thưa rồi bèn đứng dậy đi về đền trong lòng rất hớn hở.

Thái-tử lấy chén vàng đi thẳng xuống mé sông Naranjara, cổi hết áo quần xuống nước trong mà tắm, đoạn lên bờ mặc y phục vào, ngồi day mặt qua hướng đông, lấy vật thực chia ra làm 49 phần mà ăn, rồi quăng chén vàng xuống sông mà nói rằng: «Nếu ngày nay là ngày ta phải thành Bụt thì chén nầy phải nổi lên trên mặt nước mà chạy ngược lên dòng sông».

Quả nhiên chén vàng chuồi ra giữa sông, đến đó bèn nổi lên trên mặt nước mà chạy ngược lên dòng sông, mau như ngựa sải.

Bởi đó Ngài biết là thì giờ đã đến rồi.

.