Chương 50 Tháp giống 1
TÌM MỘT NGƯỜI trong số mười ngàn nhân mạng đáng lẽ phải khó khăn hơn. Đáng lẽ phải mất hàng tháng trời rà soát các báo cáo và cơ sở dữ liệu, hỏi han trưởng tháp giống mười tám và yêu cầu cung cấp hồ sơ tính cách, lật lại lịch sử bắt giữ, lịch lau chùi, ai có họ hàng với ai, và tất cả các tin đồn cũng như các cuộc trò chuyện được tổng hợp từ báo cáo hằng tháng.
Nhưng Donald đã tìm thấy một cách dễ dàng hơn. Anh chỉ đơn giản tìm kiếm một bản sao của chính mình trong cơ sở dữ liệu.
Một người vẫn nhớ. Một người đầy sợ hãi và hoang tưởng. Một người cố gắng hòa nhập nhưng đồng thời lại chống đối. Anh tìm kiếm những người sợ bác sĩ, lọc ra những cư dân không bao giờ đi khám bệnh. Anh tìm một người xa lánh thuốc men và tìm thấy một người thậm chí không tin tưởng nước uống. Phần nào đó trong anh cứ kỳ vọng có thể sẽ tìm thấy mấy người phá hoại nghiêm trọng, một băng đảng, và nếu tìm được một thành viên thì sẽ truy ra những người còn lại. Anh dự kiến sẽ tìm thấy những người trẻ tuổi và giận dữ, sở hữu một phương cách nào đó để truyền lại những gì họ biết từ thế hệ này sang thế hệ khác. Thay vào đó, cái anh tìm thấy lại là những người vừa giống anh đến dị thường lại vừa không chút nào giống anh.
Sáng hôm sau, anh trình kết quả mình thu được cho Thurman, lão đứng yên một lúc lâu.
“Tất nhiên rồi,” lão cuối cùng cũng nói. “Tất nhiên rồi.”
Một bàn tay đặt lên vai là lời chúc mừng Donald nhận được. Thurman giải thích rằng quy trình tái thiết lập đã được triển khai rồi. Lão thừa nhận rằng nó đã được triển khai kể từ khi Donald thức dậy, rằng trưởng tháp giống mười tám đã tuyển mộ tân binh, gieo rắc mầm mống bất hòa. Erskine và bác sĩ Sneed đã làm việc suốt đêm để thay đổi, đưa ra một công thức mới, nhưng có thể mất vài tuần mới chế ra được hợp chất này. Trong khi xem qua những gì Donald đã phát hiện ra, lão nói mình sẽ gọi cho tháp giống mười tám.
“Tôi muốn đi cùng với ông” Donald nói. “Xét cho cùng thì đó cũng là giả thuyết của tôi mà.”
Điều anh muốn nói là anh sẽ không chơi kiểu hèn nhát. Nếu ai đó bị xử tử vì anh - hy sinh một sinh mạng vì lợi ích của nhiều sinh mạng khác - anh không muốn trốn tránh quyết định ấy.
Thurman đồng ý.
Họ đi thang máy gần như thể ngang hàng với nhau. Donald hỏi tại sao Thurman lại triển khai quy trình tái thiết lập, nhưng nghĩ rằng mình đã biết câu trả lời rồi.
“Vic đã chiến thắng,” Thurman đáp.
Donald nghĩ về tất cả những sinh mạng trong cơ sở dữ liệu hiện đã bị đẩy vào cảnh loạn lạc. Anh phạm sai lầm khi hỏi tình hình công cuộc tái thiết lập đang diễn ra thế nào, Thurman kể cho anh nghe về những quả bom và tình trạng bạo lực, về việc các phe phái mặc đồ khác màu nhau đang chiến đấu với nhau, về việc chỉ cần khẽ thúc thôi là những chuyện kiểu như thế này thường sẽ tệ đi rất nhanh chóng, rằng công thức này xưa như trái đất.
“Bùi nhùi lúc nào cũng sẵn có,” Thurman nói. “Cậu sẽ ngạc nhiên khi biết chẳng cần mấy tia lửa để nó bùng lên đâu.”
Họ ra khỏi thang máy và bước dọc một hành lang quen thuộc. Đây là tuyến đường đi làm cũ của Donald. Ở đây, anh từng làm việc dưới một cái tên khác. Anh đã làm việc mà không biết mình đang làm gì. Họ đi qua các văn phòng đầy những người gõ phím và trò chuyện với nhau. Nửa thiên niên kỷ với những con người hết vào ca lại kết ca, làm theo những gì mình được dặn, tuân theo mệnh lệnh.
Khi họ đến gần văn phòng cũ của anh, anh không thể nhịn được: anh dừng lại ở cửa và nhìn vào. Một người đàn ông gầy gò có mái tóc là một dải chạy từ tai này sang tai kia, đỉnh đầu chỉ lưa thưa vài sợi, ngước lên nhìn anh. Ông ta ngồi đó, há hốc miệng, tay đặt lên chuột, đợi Donald nói hoặc làm gì đó.
Donald gật đầu chào một cái đầy thông cảm. Anh quay lại và nhìn qua cánh cửa bên kia hành lang, nơi một người đàn ông mặc đồ trắng ngồi sau một chiếc bàn tương tự. Người điều khiển rối. Thurman nói chuyện với ông ta, và ông ta đứng dậy khỏi bàn ra ngoài hành lang cùng với họ. Ông ta biết rằng Thurman là người nắm quyền lãnh đạo.
Donald đi theo hai người bọn họ đến phòng liên lạc, bỏ lại người đàn ông đầu hói ngồi bên bàn làm việc cũ của anh chơi xếp bài. Anh vừa thấy cảm thông vừa ghen tị với người kia - với những người không nhớ. Khi họ rẽ qua khúc cua, Donald nhớ lại những đợt nhận thức ban đầu trong ca trực đầu tiên của anh. Anh nhớ đã nói chuyện với một bác sĩ biết sự thật, và ngạc nhiên là trên đời lại có người chịu đựng được khi biết một điều như thế. Bây giờ thì anh nhận ra rằng thực chất không phải nỗi đau trở nên có thể chịu được hay cảm giác hoang mang sẽ biến mất. Thay vào đó, nó chỉ đơn giản là trở nên quen thuộc. Nó trở thành một phần của ta.
Phòng liên lạc yên tĩnh. Những cái đầu ngoái lại nhìn khi ba người bọn họ bước vào. Một tổng đài viên mặc đồ màu cam vội vàng bỏ chân xuống khỏi bàn làm việc. Một người khác cắn một mẩu thanh bánh protein và quay lại trạm của mình.
“Gọi tháp giống mười tám cho tôi,” Thurman nói.
Nhiều cặp mắt hướng về phía người đàn ông mặc đồ trắng, người được cho là nắm quyền chỉ huy, và ông ta phẩy tay chấp thuận. Một cuộc gọi được kết nối. Thurman áp nửa bộ tai nghe vào một bên tai trong khi chờ đợi. Lão trông thấy biểu cảm trên khuôn mặt của Donald và yêu cầu tổng đài viên lấy thêm một bộ tai nghe nữa. Donald bước tới và nhận lấy nó trong khi sợi cáp được cắm vào đầu nhận. Anh có thể nghe thấy tiếng bíp quen thuộc của một cuộc gọi đang được thực hiện, và bụng anh nhộn nhạo cả lên khi những nghi ngờ bắt đầu xuất hiện. Cuối cùng, giọng người trả lời. Một bóng đeo.
Thurman yêu cầu cậu ta gọi Wyck, trưởng tháp giống.
“Ông ấy đang trên đường đến,” cậu bóng đeo nói.
Khi Wyck tham gia vào cuộc trò chuyện, Thurman nói cho gã trưởng tháp giống biết những gì Donald đã phát hiện ra, nhưng người trả lời lại là cậu bóng đeo. Cậu bóng đeo biết người mà họ đang tìm kiếm. Cậu ta nói mình biết rõ nhân vật kia. Trong giọng cậu ta có một vẻ gì đó, sũng sờ hay do dự, và Thurman vẫy tay với tổng đài viên để anh ta bật các cảm biến trong tai nghe của cậu ta lên. Bất chợt, các màn hình bắt đầu cung cấp thông tin phản hồi như trong một Nghi lễ Kết nạp. Thurman tiến hành thẩm vấn và Donald quan sát một bậc thầy trổ tài.
“Nói cho tôi nghe những gì cậu biết đi,” lão nói. Thurman rướn người qua anh tổng đài viên và nhìn vào một màn hình theo dõi hoạt động điện da, mạch đập và mức bài tiết mồ hôi. Donald không phải là chuyên gia đọc các biểu đồ kia, nhưng căn cứ vào cách các đường thẳng dao động lên xuống khi cậu bóng đeo nói, anh biết đang có chuyện gì đó không ổn. Anh lo lắng cho chàng trai trẻ kia. Anh tự hỏi liệu có ai sẽ chết ngay tại đó không.
Nhưng Thurman chọn một cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn. Lão dụ cho cậu ta kể về thời thơ ấu của mình, khiến cậu ta thừa nhận cơn thịnh nộ mà mình mang trong lòng, một cảm giác lạc lõng. Cậu bóng đeo kể về một tuổi thơ vừa lý tưởng mà lại vừa ức chế, và Thurman chẳng khác nào một trung sĩ huấn luyện nhẹ nhàng nhưng nghiêm nghị, xử lý một cậu tân binh đang gặp chuyện khó nghĩ: phá nát cậu ta ra, tái xây dựng con người cậu ta.
“Cậu đã được cho biết sự thật,” lão nói với chàng trai trẻ, ý muốn nhắc đến bộ Di Sản. “Và bây giờ thì cậu đã hiểu nguyên nhân mà sự thật phải được tiết lộ một cách cẩn thận hoặc giấu biệt.”
“Thưa vâng.”
Cậu bóng đeo khụt khịt như thể đang khóc. Ấy nhưng: các đường răng cưa trên màn hình nay đã tạo thành các đỉnh thoải hơn, các thung lũng ít nguy hiểm hơn.
Thurman nói về sự hy sinh, về đại cuộc, về việc các sinh mạng nhỏ lẻ đều vô nghĩa khi xét về lâu về dài. Lão nắm lấy cơn thịnh nộ của cậu bóng đeo đó và điều hướng nó cho đến khi cảm giác tra tấn vì bị nhốt suốt bao nhiêu tháng ròng với những cuốn sách trong bộ Di Sản được chắt lọc chỉ còn lại cái cốt tủy. Và trong suốt quãng thời gian ấy, gã trưởng tháp giống nghe chừng không thở lấy một hơi.
“Hãy nói cho tôi biết cần sửa chữa những gì đi,” Thurman nói, sau khi cuộc thảo luận của họ kết thúc. Lão đặt ra vấn đề cho cậu bóng đeo. Donald thấy cách này tốt hơn là đơn thuần đưa cho cậu ta giải pháp.
Cậu bóng đeo kể về một văn hóa đánh giá cao tính cá nhân đang dần được hình thành, về những đứa trẻ muốn rời xa gia đình mình, về các thế hệ sống tách biệt nhau hàng bao tầng và sự độc lập cứ được nhấn mạnh mãi cho đến khi không ai còn trông cậy vào ai và không ai là cần thiết nữa.
Những tiếng nức nở vang lên. Donald quan sát mặt Thurman đanh lại, và anh lại tự hỏi liệu lão có sắp sửa cho chàng trai trẻ này hóa kiếp không. Thay vào đó, Thurman buông bộ đàm ra và đơn giản nói với những người xung quanh rằng, “Cậu ta đã sẵn sàng rồi.”
Và từ một cuộc thẩm vấn, kiểm tra giả thuyết của Donald, Nghi lễ Kết nạp của cậu thanh niên này đã khép lại. Một bóng đeo đã trở thành một người đàn ông. Những đường thẳng trên một màn hình lắng lại thành những sợi dây thép đầy kiên định khi sự tức giận của cậu ta đã có một trọng tâm mới, một mục đích mới. Tuổi thơ của cậu ta được nhìn nhận dưới một ánh mắt khác. Trở nên nguy hiểm.
Thurman ra mệnh lệnh đầu tiên cho chàng trai trẻ này. Wyck chúc mừng cậu thanh niên và nói rằng cậu ta sẽ được phép rời đi, sẽ được tự do. Sau đó, khi Donald và Thurman đi thang máy trở về với Anna, Thurman tuyên bố rằng trong vài năm nữa, cái cậu Rodny này sẽ trở thành một trưởng tháp giống tuyệt vời. Thậm chí còn tuyệt vời hơn người tiền nhiệm.