Chương 73
DONALD MANG MỚ GHI CHÉP của mình và đi thang máy lên khu nhà ăn. Khi lên đến nơi, anh thấy giờ hãy còn quá sớm để ăn sáng, nhưng trong máy pha vẫn còn cà phê từ tối hôm trước. Anh chọn lấy một chiếc cốc mẻ từ giá phơi và rót đầy nó. Một người đứng sau dây chuyền phục vụ đồ ăn gạt tay cầm chiếc máy rửa bát đĩa công nghiệp lên, và cái hộp thép không gỉ mở ra, phà một đám mây hơi nước ra ngoài. Người kia phẩy một chiếc khăn lau bát vào đám mây, sau đó dùng nó để kéo ra các khay kim loại mà chẳng mấy chốc sẽ dùng đựng trứng và những lát bánh mì đông lạnh.
Donald nhấm thử cà phê. Nó nguội ngắt và nhạt thếch nhưng anh không phật ý. Thế này hợp với anh. Anh gật đầu với người đang chuẩn bị bữa sáng, và anh ta cũng cúi đầu đáp lại.
Donald quay người nhìn khung cảnh được chiếu trên màn hình. Đây mới chính là bí ẩn. Tài liệu trong mấy tập hồ sơ của anh không là gì so với nó hết. Anh đến gần khung cảnh nhập nhoạng, nơi những đám mây cuồn cuộn chỉ mới bắt đầu ửng sáng nhờ một vầng dương vô hình đang mọc bên kia những ngọn đồi. Anh tự hỏi ngoài đó có những gì. Ai cũng chết khi họ bị tống đi lau chùi. Họ chết trên những ngọn đồi khi các tháp giống bị cho ngưng hoạt động. Nhưng anh đã sống sót. Và theo như anh biết thì những người đã kéo anh lại cũng vậy.
Anh ngắm nghía bàn tay của mình trong ánh sáng mờ mờ tỏa ra từ màn hình. Anh thấy lòng bàn tay mình có vẻ hơi hồng, hơi thô ráp. Nhưng xét cho cùng, anh kì cọ nó tận nửa tá lần suốt mấy đêm qua và cả mỗi sáng nữa. Anh không thể rũ bỏ nổi cái cảm giác nó đã bị vấy bẩn. Anh rút chiếc khăn tay ra khỏi túi và ho vào trong các nếp gấp của nó.
“Vài phút nữa tôi sẽ chuẩn bị xong món khoai tây,” người đàn ông đứng sau quầy cất tiếng gọi. Một nhân viên khác mặc bộ quần yếm màu xanh lá cây từ phía sau bước ra, thắt một chiếc tạp dề quanh eo. Donald muốn biết những người này là ai, cuộc sống của họ như thế nào, họ đang nghĩ gì trong đầu. Trong suốt sáu tháng, họ phục vụ ba bữa ăn mỗi ngày, sau đó ngủ đông liền mấy thập kỷ. Sau đó họ làm lại từ đầu mọi việc. Chắc hẳn họ phải tin rằng mình đang hướng đến một cái đích nào đó. Hay họ không quan tâm nhỉ? Liệu đây có phải trường hợp ngựa quen đường cũ không? Đạp chân vào lỗ, đạp chân vào lỗ, xoay đều, xoay đều. Có phải những người này coi mình như nhân sự trên một chiếc thuyền lớn với mục đích cao thượng nào đấy không? Hay họ đi vòng tròn chỉ đơn giản vì họ thuộc đường?
Donald nhớ hồi tranh cử vào Quốc hội, nghĩ rằng mình sẽ làm được một điều thực sự tử tế cho tương lai. Thế rồi anh thấy mình trong một văn phòng, bao quanh bởi một mớ hỗn độn các quy tắc, bản ghi nhớ và thư từ, và chẳng bao lâu sau anh đã hình thành thói quen chỉ cầu nguyện cho mỗi ngày mau chóng kết thúc. Anh chuyển từ nghĩ rằng mình sẽ cứu thế giới sang làm cho xong chuyện, cho đến khi... cho đến khi mọi chuyện chấm dứt.
Anh ngồi xuống một chiếc ghế nhựa phai màu và nghiên cứu tập hồ sơ trong bàn tay hồng hồng của mình. Dày năm phân. Từ Nichols, Juliette được viết trên nhãn, theo sau là một dãy số ID dùng cho các mục đích nội bộ. Anh có thể ngửi thấy mùi mực từ các trang giấy mới in. In ra nhiều thứ vô nghĩa như thế này xem chừng thật lãng phí. Đâu đó trong nhà kho rộng lớn bên dưới, nguồn cung đang cạn dần. Và ở đâu đó khác, trên hành lang đặt văn phòng của chính anh, có một người đang theo dõi tất cả, đảm bảo sẽ có vừa đủ khoai tây, vừa đủ mực, vừa đủ bóng đèn, để giúp họ đi được đến cuối con đường.
Donald liếc qua các báo cáo. Anh trải chúng lên trên chiếc bàn trống và vừa làm vừa nghĩ về Anna cũng như ca trực cuối cùng của mình, cách họ đã trải manh mối kín căn phòng chiến lược. Anh cảm thấy một chút tội lỗi và hối hận vì Anna thường xuyên lọt vào suy nghĩ của mình trước cả Helen.
Các bản báo cáo là một sự sao nhãng đáng hoan nghênh trong khi anh chờ đợi ánh bình minh và thức ăn. Trong này là câu chuyện về một người lau chùi từng là cảnh sát trưởng, mặc dù giữ chức không lâu. Một trong những báo cáo đặt trên cùng là do trưởng tháp giống mười tám viết, ghi chú về sự thiếu trình độ của người lau chùi này. Donald đọc một danh sách những lý do mà người phụ nữ kia đáng lẽ không được trao cho quyền lực, và anh cảm thấy như thể đang đọc về chính mình. Có vẻ như thị trưởng của tháp giống mười tám - một bà già tên Jahns, một chính trị gia như Thurman - đã gài người phụ nữ này vào giữ chức vụ đó, đã tuyển dụng cô bất chấp mọi sự phản đối. Thậm chí còn chẳng rõ cái cô Nichols, một thợ cơ khí từ các tầng dưới sâu, có muốn công việc đó không. Trong một báo cáo khác từ gã trưởng tháp giống, Donald đọc về sự ngang ngạnh của cô, chốt lại với hành động đi khuất mắt và không chịu lau chùi. Lại một lần nữa, Donald cảm thấy tất cả những điều này sao mà thật quá quen thuộc. Hay phải chăng anh đang cố ý tìm kiếm những điểm tương đồng? Không phải đó chính là những gì mọi người vẫn toàn làm hay sao? Nhìn thấy ở người khác những gì họ sợ hoặc hy vọng sẽ nhìn thấy ở chính bản thân mình?
Những ngọn đồi bên ngoài dần dần bừng sáng lên. Donald liếc lên khỏi các bản báo cáo và ngắm nhìn các mô đất. Anh nhớ thước phim chiếu cảnh người lau chùi này biến mất đằng sau một cồn cát xám tương tự, mà mình đã được cho xem. Bây giờ các đồng nghiệp của anh đang hoảng sợ rằng những cư dân của tháp giống mười tám sẽ chan chứa một niềm hy vọng đầy nguy hiểm - kiểu hy vọng dẫn đến bạo lực. Tất nhiên, mối đe dọa nghiêm trọng hơn là người lau chùi này đã đến được một cơ sở khác, rằng những người trong một tháp giống khác có thể phát hiện ra họ không hề đơn độc.
Donald đã nghĩ rằng khả năng chuyện ấy xảy ra sẽ không cao. Không thể có chuyện cái cô này trụ được lâu, và chẳng có gì để khám phá ở hướng cô đã đi. Anh rút tập hồ sơ còn lại ra, tập hồ sơ về tháp giống mười bảy.
Không có lời cảnh báo nào trước khi nó sụp đổ, tình trạng bạo lực không gia tăng. Các biểu đồ dân số trông có vẻ bình thường. Anh lật giở qua các trang tài liệu đánh máy từ nhiều trưởng phòng khác nhau dưới tầng. Tất cả đều có giả thuyết của riêng mình, và tất nhiên mỗi người đều nhìn nhận vụ sụp đổ qua lăng kính chuyên môn của chính họ, hoặc quy cho sự bất tài của một bộ phận khác. Bộ phận Kiểm Soát Dân Số đổ lỗi cho bộ phận IT làm ăn lỏng lẻo. Bộ phận IT đổ lỗi cho phần cứng. Kỹ thuật đổ lỗi cho lập trình. Và nhân viên liên lạc trực ca đó, người liên lạc với bộ phận IT và mỗi trưởng tháp giống, nghĩ rằng đó là phá hoại, một nỗ lực ngăn chặn một vụ lau chùi.
Donald cảm nhận được điều gì đó quen thuộc về sự sụp đổ của tháp giống mười bảy, một thứ gì đó mà anh không thể xác định được cụ thể. Các nguồn cấp dữ liệu máy quay đã bị ngắt, nhưng vẫn kịp truyền lại một cảnh ngắn, cho thấy mọi người tràn ra khỏi khoang chốt gió. Đã có một cuộc tản cư, một cơn hoảng loạn, một sự phát cuồng diện rộng. Và sau đó mất điện. Bộ phận Liên Lạc đã thực hiện một số cuộc gọi. Cuộc gọi đầu tiên đã được trả lời bởi bóng đeo bộ phận IT, phó trưởng tháp giống mười bảy. Họ đã có một cuộc trao đổi ngắn với cái nhân vật Russ này, cả hai bên đều hỏi han nhau, rồi Russ đã ngắt kết nối.
Cuộc gọi tiếp theo không được trả lời trong nhiều giờ liền. Trong quãng thời gian này, tháp giống không còn truyền thông tin nữa. Và sau đó một người khác nghe máy.
Donald ho vào trong chiếc khăn tay và đọc cuộc trao đổi bất thường này. Nhân viên trực nói rằng người trả lời nghe có vẻ trẻ. Đó là một giọng nam, không phải một bóng đeo hay trưởng tháp giống, và cậu ta đã hỏi một loạt câu. Donald đặc biệt chú ý đến một câu hỏi. Với chỉ còn vài phút để sống, cái cậu trong tháp giống mười bảy đã hỏi chuyện gì đang xảy ra ở dưới tầng bốn mươi.
Tầng bốn mươi. Donald không cần lấy sơ đồ để kiểm tra - anh đã thiết kế các cơ sở ấy. Anh biết rõ mọi tầng như lòng bàn tay. Tầng bốn mươi là một tầng đa mục đích, một nửa dùng để làm nhà ở, một phần tư làm nông nghiệp nhẹ, phần còn lại làm buôn bán. Điều gì có thể xảy ra ở dưới đó được đây? Và tại sao cái cậu này, bấy giờ hẳn phải sắp chết đến nơi, lại quan tâm?
Anh đọc lại cuộc trò chuyện. Nghe gần như thể tầng bốn mươi là những người cuối cùng cái cậu thanh niên trẻ tuổi này liên lạc, như thể cậu ta vừa nói chuyện với họ xong. Có khi cậu ta đến từ dưới đó? Nó chỉ cách có sáu tầng. Donald mường tượng ra cảnh một cậu bé sợ hãi leo lên cầu thang cùng với hàng ngàn người khác. Tin tức về một chốt gió bị mở, về cảnh chết người bên dưới, mọi người tranh giành lên trên đỉnh tháp giống. Chàng trai trẻ này lên đến tầng ba mươi tư và không chịu đựng được biển người nữa. Bộ phận IT bấy giờ đã trống rỗng sẵn rồi. Cậu ta len lỏi vào trong phòng máy chủ.
Không. Donald lắc đầu. Thế không hợp lý. Chẳng hợp lý chút nào cả. Vụ này có cái gì mà cứ làm anh lấn cấn thế nhỉ?
Chính là vụ mất điện. Donald cảm thấy một cơn ớn lạnh chạy dọc sống lưng. Chính là số bốn mươi. Đó là tháp giống , không phải tầng. Bản báo cáo run rẩy trong đôi bàn tay anh. Anh muốn nhảy bật dậy và đi đi lại lại trong khu nhà ăn, nhưng tất cả những gì anh có là mầm mống một mối liên hệ, bóng dáng một phác thảo chung chung. Anh vắt óc liên kết những sự việc lại với nhau trước khi các ý tưởng tan biến đi mất, bị một cơn adrenalin xộc lên làm xáo trộn.
Người mà cậu ta đã nói chuyện là tháp giống bốn mươi . Cậu thanh niên kia đã ra đến trạm liên lạc của tháp giống mười bảy. Cậu ta không hề biết người gọi là một tháp giống. Đó là lý do cậu ta gọi nó là tầng và tự hỏi chuyện gì đang xảy ra ở dưới đó. Vụ mất điện, mất liên lạc kia cũng giống như các tháp giống Anna từng nghiên cứu.
Anna...
Donald nghĩ về bức thông điệp cô để lại, yêu cầu Thurman đánh thức mình. Cô đang say ngủ bên dưới. Cô sẽ biết phải làm gì. Cô đáng lẽ phải là người được đánh thức và nắm quyền điều hành, không phải anh. Anh thu thập các báo cáo cùng giấy tờ và nhét chúng trở vào đúng tập hồ sơ. Các nhân viên đã bắt đầu ùa vào từ thang máy. Mùi trứng hoàn nguyên phảng phất bốc ra ra từ bếp, cánh cửa quay thổi mùi hương theo cùng dòng nhân viên phục vụ đồ ăn bận rộn, nhưng Donald đã quên béng cơn đói của mình.
Anh liếc lên nhìn màn hình trên tường. Liệu có ai đang trực ca hiện tại biết về tháp giống bốn mươi không? Có khi không. Họ sẽ không nhìn ra mối liên hệ ấy. Thurman và những người khác đã giữ bí mật về vụ bùng phát, không muốn gây hoảng loạn. Nhưng nếu tháp giống bốn mươi vẫn còn tồn tại ngoài đó thì sao? Nếu họ đã liên lạc với tháp giống mười bảy thì sao? Anna nói rằng hệ thống chủ đã bị xâm nhập, rằng tháp giống bốn mươi đã gây ra chuyện đó. Họ đã cắt một số cơ sở khỏi tháp giống một trước khi Anna và Thurman được đánh thức để kết liễu tất cả bọn họ. Nhưng nếu họ không bị làm sao thì sao? Nếu tháp giống mười bảy này chưa bị phá hủy thì sao? Điều gì sẽ xảy ra nếu nó vẫn còn ở đó, và người lau chùi này đã tình cờ lạc vào trong vùng trũng và tìm thấy...
Một thôi thúc bất chợt dấy lên trong lòng Donald, thúc giục anh tự mình đi xem, bước ra bên ngoài và lao lên đỉnh đồi, không cần quan tâm đến bộ đồ bảo hộ. Anh rời màn hình trên tường và tiến về phía khoang chốt gió.
Có lẽ anh sẽ cần đánh thức Anna, giống như Thurman từng làm. Anh có thể thu xếp chỗ cho cô trong kho vũ khí. Đã có một bản thiết kế hướng dẫn cách làm việc này từ ca trực cuối cùng của anh, chỉ có điều anh không có ai tin tưởng được để nhờ giúp đỡ. Anh chẳng biết phải đánh thức người khác dậy như thế nào. Nhưng anh là người nắm quyền điều hành, đúng không? Anh có thể có thể yêu cầu được biết.
Anh rời khu nhà ăn và đến gần chốt gió của tháp giống, cánh cửa màu vàng vĩ đại dẫn ra thế giới rộng mở ngoài kia. Thế giới bên ngoài không đến nỗi tệ như anh nghĩ. Trừ phi anh chỉ đơn thuần có khả năng miễn dịch. Trong máu anh có các cỗ máy giúp giữ cho cơ thể anh lành lặn khi bị đóng băng. Có thể chính chúng đã bảo tồn sinh mạng cho anh ngoài kia. Anh đến gần cánh cửa trong của khoang chốt gió và nhìn qua cái cửa sổ nhỏ. Ký ức về việc ở trong đó đột ngột ập đến mạnh mẽ vô cùng. Anh nhét hai tập hồ sơ xuống dưới khuỷu tay và xoa cánh tay nơi mũi kim đã cắm ngập vào trong da thịt anh từ cách đây rất lâu, đưa anh vào giấc ngủ. Ngoài đó có gì nhỉ? Ánh sáng tràn qua các thanh chấn song của buồng giam chập chờn khi một đám mây bụi bay qua, và Donald nhận ra thật kỳ lạ là họ lại có một màn hình trên tường trong tháp giống một. Những người ở đây biết họ đã gây ra điều gì cho thế giới. Tại sao họ lại cần phải nhìn thấy sự hủy hoại mà mình đã để lại đằng sau?
Trừ phi...
Trừ phi mục đích của nó cũng giống như các tháp giống khác. Trừ phi đó là để ngăn họ ra ngoài, một lời nhắc nhở đầy ám ảnh rằng hành tinh này không an toàn đối với họ. Nhưng họ thực sự biết gì về thế giới bên ngoài các tháp giống? Và làm thế nào mà một người có thể tự mình đi tìm hiểu được?