CHƯƠNG 15 Ở PHỐ BLOOMSBURY
Trong số hai vị khách hoảng hốt, Norman Gale lấy lại bình tĩnh trước.
- Thì ra, - ông nói, - chính là ông - ông Poirot. Ông vẫn còn lo bảo vệ thanh danh mình đấy phải không, ông Poirot?
- Ồ, ông còn nhớ buổi nói chuyện hôm nọ? Rồi ông còn nghi cho ông Clancy nữa cơ?
- Thì cũng như ông, - Jane nói xẵng, - hay là ông chớ nên tới đây.
Ông đứng nhìn nàng chăm chú hồi lâu.
- Có bao giờ cô nghĩ tới chuyện vụ án chưa? Ý tôi muốn nói về mặt lý thuyết - một cách lạnh lùng, vô tư?
- Thật ra thì chưa bao giờ mãi cho tới lúc mới vừa rồi đây. - Jane nói.
Hercule Poirot gật.
- Đúng thế, cô mới vừa nghĩ tới bởi đây là một vụ án thương tâm. Còn tôi, thì đối mặt với biết bao nhiêu là vụ án mấy năm nay, tôi có cách nghĩ khác hơn. Cô nhìn nhận cái khâu nào quan trọng nhất trong quá trình giải quyết một vụ án?
- Phải tìm cho ra thủ phạm. - Jane đáp.
Ông Nornam Gale cho là. - Công lý.
Poirot lắc đầu. - Có nhiều việc hệ trọng hơn là đi tìm cho ra thủ phạm. Công lý chỉ là một mỹ từ, thật khó mà nói cho đúng ý nghĩa của nó. Theo tôi thì việc cần làm trước mắt là tách ra những người vô tội.
- À, hẳn nhiên rồi, - Jane nói. - Chuyện đó khỏi bàn. Nếu có ai bị nghi oan.
- Chưa hẳn là vậy. Chưa thể buộc tội cho ai được. Cho đến khi tìm ra thủ phạm với đầy đủ chứng cứ, lúc đó những người liên can tới vụ án sẽ được xét xử tùy theo mức độ phạm tội.
Norman Gale nói với theo. - Đúng quá rồi.
Jane nói. - Ta hiểu chứ.
Poirot nhìn theo từng người.
- Tôi biết. Vậy là quý vị đã nắm vững vấn đề.
Chợt ông nhanh miệng nói.
- Nghe này, tôi còn lo giải quyết nhiều việc. Chúng ta cùng chung một quan điểm vậy ta hợp tác lo giải quyết. Tôi định nhờ vả ông bạn tài tình trong việc này là ông Clancy. Tôi đề nghị cô em đi theo tôi - trong vai người thư ký riêng. Này, cô em, đây là cuốn sổ tay, một cây bút chì viết tốc ký.
- Tôi không biết viết tốc ký. - Jane kinh ngạc nói.
- Dĩ nhiên là không biết rồi. Cô em chỉ cần có tài lanh lẹ, sáng trí - đánh dấu bằng bút chì, làm được chứ? Tốt. Này ông Gale, tôi sẽ gặp gỡ ông bạn kia chỉ một giờ đồng hồ thôi. Chúng ta sẽ gặp nhau tại nhà hàng Monseigneur. Được! Ta sẽ đối chiếu những đoạn ghi chép.
Nói xong ông bước tới nhấn chuông.
Chưa hết bàng hoàng, Jane bước theo ông, tay giữ lấy cuốn sổ.
Ông Gale há hốc mồm định ngăn, nhưng nghĩ sao lại thôi.
- Được, - ông nói, - Sau một tiếng, tại nhà hàngMonseigneur.
Khi đến nơi, một bà mặt mũi dễ ghét mặc đồ đen bước ra mở cửa.
Ông Poirot lên tiếng. - Ông Clancy có nhà không?
Bà lui vô trong nhường cho Poirot và nàng Jane bước vô.
- Thưa ngài cho biết quý danh ạ.
- Hercule Poirot.
Bà đưa hai vị khách đi lên cầu thang tới trước căn phòng ở lầu một.
- Có ngài Air Kule Prott đến, - bà cất tiếng, Poirot nhận định ngay qua lời nói của Clancy lúc gặp ở phi trường Croydon ông này có cuộc sống bừa bãi. Nhìn vô bên trong căn phòng rộng rãi, ba cửa sổ, một dãy giá kê, tủ sách dọc theo vách tường trước mặt chất đống lộn xộn. Dưới sàn nhà giấy tờ quăng tùm lum, vỏ chuối, chai bia, chén tách, bút máy tháo bỏ mỗi nơi một chiếc.
Giữa đống đồ đạc bừa bãi, ông Clancy đang cố gắng vò chiếc máy ảnh với mấy cuộn phim.
- Trời ơi! - Ông Clancy vừa nói vừa ngước nhìn mấy vị khách vừa tới vừa buông máy ảnh xuống, cuộn phim tung ra, ông bước tới dang tay chào đón, - Rất hân hạnh được tiếp đón quý vị.
- Chắc ông còn nhớ ra tôi? - Poirot lên tiếng. - Đây là cô Grey thư ký riêng của tôi.
- Chào cô Grey, - ông chìa tay ra bắt nhìn về phía Poirot đang đứng. - Có chứ, tôi còn nhớ - nhớ ra ngay - mà ở chỗ nào kìa? Có phải tại câu lạc bộ Skull và Crossbones?
- Tôi với ông cùng đi trên chuyến bay khởi hành từ Paris, chuyến bay định mệnh.
- Ồ, thế đấy, - ông Clancy nói. - Có cả cô Grey nữa. Vậy mà tôi không nhớ ra cô là thư ký riêng của ông. Mà thật, tôi nhớ không nhầm cô phục vụ tại một thẩm mỹ viện - hay là giống như vậy.
Jane lo âu nhìn qua Poirot.
Ông cũng chới với như nàng.
- Đúng thế, - ông nói. - Ngoài nhiệm vụ thư ký ông Grey tranh thủ làm thêm ngoài giờ - ông thông cảm chứ?
- Phai vậy thôi, - ông Clancy nói, - Tôi quên đi chuyện ông là một thám tử - tôi không nói sai. Không phải mật thám Sở Scotland Yard. Không phải chỗ đó, chỗ đó tôi thấy có một ly nước cam trên ghế. Nếu tôinhấc bổng nó lên - ôi trời mọi thứ vỡ tung ra hết. Nhưng mà không sao. Cứ ngồi xuống đây, ông Poirot, được chưa? - Poirot, lưng ghế dựa chưa có gãy mà. Dựa lưng sát ra sau nghe tiếng răng rắc chút đỉnh thôi. Mà nhớ đừng ráng dựa sát ra sau đấy. Đúng thế, một nhà thám tử tầm cỡ như Wilbraham Rice. Ông có tật cắn móng tay, thích ăn chuối. Không hiểu sao nhìn thấy tôi ông cắn móng tay - thật khó coi - nhưng mà nhìn kìa. Ông lại cắn móng tay, cắn từng chiếc một. Ăn chuối có sao đâu; có ăn mới thấy vui mắt - bọn tội phạm trượt vỏ chuối té nhào. Tôi có ăn chuối - nên tôi còn nhớ trong đầu. Nhưng tôi thì không cắn móng tay. Uống bia nhé?
- Thôi, cám ơn.
Ông Clancy thở ra lại ngồi xuống ghế đưa mắt nhìn theo Poirot.
- Tôi đoàn chừng ông đã biết chuyện gì xảy ra - vụ giết chết bà Giselle. Tôi nghĩ đi nghĩ lại. Ông có thể nói ra ngay, một chuyện ly kỳ - ống xì đồng và tên độc mang theo trên máy bay. Tôi đã nghĩ ra ý tưởng này trong tác phẩm viết thành sách và truyện ngắn. Hẳn nhiên đó là một câu chuyện thương tâm, nhưng thú thật, - ông Poirot, chính tôi cũng thấy toát mồ hôi - thật rùng mình.
- Tôi có thể hiểu được. - Poirot nói, - là vụ án này gợi ra cho ông nhiều ý tưởng mới, ông Clancy.
Ông Clancy khoái chí cười.
- Đúng thế. Ông thử nghĩ bất cứ ai - dù một nhân viên mật thám - phải biết chứ! Nói chung không phải vậy. Tôi nghi lắm - tôi nói thật, từ ông quan điều tra cho tới lúc ra tại phiên thẩm vấn. Tôi né chuyện bảo vệ công lý, rốt cuộc tôi cảm thấy xót xa vì đa nghi một cách ngu xuẩn.
- Trước sau có khác gì? - Poirot nhếch mép cười nói, - đối với ông thì chuyện đó nhằm nhò gì.
- Ồ, - ông Clancy nói, - Ông biết đấy, tôi có cách của tôi, Watson. Ông bỏ qua cho vì lỡ gọi ông là Watson. Tôi không có ý xúc phạm. Kể cũng lạ phương pháp ông bạn ngốc nghếch kia đang theo đuổi. Theo tôi thì những thành tích của nhân vật Sherlock Holmes được đề cao quá đáng. Những chuyện ảo tưởng - đến nỗi làm hoa cả mắt là cốt lõi của những câu chuyện kể - nhưng mà tôi đang nói với ông chuyện gì vậy?
- Ông vừa kể ra cách thức làm việc của ông.
- Ồ, phải đấy. - Ông Clancy nghiêng người ra trước. - Tôi sẽ đưa ông thám tử kia - tên gì nhỉ? Có phải là Japp? - Ờ, tôi sẽ đưa tên ông ta vô tác phẩm xuất bản nay mai. Rồi ông ta sẽ thấy cách thức Wilbraham Rice đối phó với ông ta?
- Giữa hai trái chuối, như ta thường nói.
- Giữa hai trái chuối - được lắm đấy, - ông Clancy cười thầm.
- Ông có cơ hội trở thành một nhà văn, thưa ông, - Poirot nói. - Ông tha hồ mà múa bút, ngòi bút cũng là một thứ vũ khí sắc bén hạ gục kẻ địch.
Ông Clancy ngồi dựa lưng ra sau lắc lư trên ghế. - Ông biết không, - Clancy nói. - Tôi vừa nghĩ ra vụ án này mang lại cho tôi một cái may. Tôi đang xây dựng một cốt chuyện y hệt như vụ án đang diễn ra trước mắt quý vị - dĩ nhiên đó chỉ là chuyện hư cấu tôi đặt cho cái tựa Bí ẩn của chuyến bay đưa thư. Mô tả từng tính cách nhân vật hành khách trên máy bay. Truyện phải bán đắt như tôi tươi - nếu được ra mắt đúng ngay thời điểm này.
- Ông đừng có bày chuyện bôi nhọ người ta, hay chuyện đại khái như vậy? - Jane hỏi lại.
Ông Clancy hớn hở ra mặt.
- Không, không đâu cô em. Hẳn nhiên nếu nhân vật hành khách của tôi có một thủ phạm - thì lúc đó tôi chịu trách nhiệm bồi thường. Đó mới là cốt lõi của nội dung truyện - một phương án giải quyết không ai ngỡ sẽ được kể ra ở đoạn cuối.
Poirot háo hức chồm người tới trước.
- Phương án đó là gì?
Ông Clancy lại cười thầm.
- Vậy mới tài tình, - ông nói. - Tài tình và giật gân. Một cô nàng đóng giả vai phi công đáp máy bay tại phi trường Le Bourget, khéo léo chui xuống dưới chỗ ghế ngồi của Madame Giselle. Nàng mang sẵn theo trong người một ống gaz mới vừa nạp. Đúng lúc nàng khui ra - mọi người ngất đi trong vòng ba phút - nàng lách mình chui ra - kê ông tiêu lên miệng thổi tên độc bay đi rồi nhanh chân nhảy dù xuống ngay chỗ cửa sau khoang tàu.
Nàng Jane và ông Poirot mắt chớp chớp.
Jane hỏi ngay. - Vậy sao cô nàng không bị ngất vì hơi gaz?
- Nàng có đeo khẩu trang, - ông Clancy nói.
- Vậy là nàng nhảy xuống biển Manche sao?
- Không cần phải xuống biển Manche - tôi sẽ mô tả ra một vùng bờ biển nước Pháp.
- Vậy thì không ai có thể chui núp xuống dưới ghế ngồi, chỗ đâu mà núp.
- Chiếc máy bay trong truyện của tôi mô tả có đủ chỗ núp, - ông Clancy khẳng định.
- Không chê vào đâu được, Poirot nói. - Còn lý do vì sao cô nàng làm vậy?
- Tôi chưa nói ra hết, - ông Clancy có vẻ trầm ngâm - theo tôi nghĩ người tình của nàng phá sản bởi vì bà Giselle nên anh chàng mới tự tử.
- Làm sao nàng tìm cho ra được thuốc độc?
- Vậy mới tài tình, - ông Clancy nói. - Cô nàng có tay nghề dụ rắn, lấy nọc.
- Lạy Chúa! - Hercule Poirot nói.
Ông tiếp, - Ông không nghĩ chuyện đó cũng là một chi tiết giật gân?
- Ông không thể nào viết một chuyện giật gân hơn được nữa, - ông Clancy nói. - Trừ khi ông biết qua thứ tên độc của thổ dân Nam Mỹ. Tôi biết đấy là một thứ nọc độc còn nguyên xi, còn cách lấy nọc cũng như nhau. Nói đúng ra một truyện trinh thám phải khác hơn chuyện đời thường chứ. Còn chuyện đăng báo ư - nhàm chán lắm.
- Không, - ông Clancy nói theo. - Theo tôi thì có ai ngờ đâu lại xảy ra chuyện đó.
Poirot kéo ghế xích lại gần hơn, giọng nói nhỏ nhẹ bình thản.
- Này ông Clancy, ông là một người hoạt động nhờ trí tuệ và trí tưởng tượng. Ông nói là bọn mật thám nghi cho ông, không cần nghe những khuyến cáo của ông. Còn tôi đây, Hercule Poirot đang lắng nghe ý kiến của ông.
Ông Clancy khoái chí mặt đỏ bừng.
- Cảm ơn ông quá khen.
Ông hơi lúng túng vì chuyện khen chê.
- Tôi đã có dịp tìm hiểu về khoa tội phạm, ông đưa ra nhiều ý kiến bổ ích. Tôi thật sự quan tâm muốn biết trong vụ này ai là thủ phạm?
- Ôi, - ông Clancy chưa biết nói sao, theo thói quen chìa tay với lấy một trái chuối ăn. Nét mặt tươi tỉnh trở lại, ông lắc đầu. - Ông thấy chưa, ông Poirot, thực tế khác hoàn toàn. Trong lúc sáng tác ông muốn nhào nặn nhân vật thế nào cũng được. Nhưng thực tế đời thường thì đã có người thật việc thật. Ông không thể biến hóa sự thật theo ý muốn chủ quan. Tôi lo là không thể bì kịp với một thám tử thứ thiệt.
Ông buồn bã lắc đầu quăng vỏ chuối vô bếp sưởi.
- Vậy ta cùng hội ý với nhau chuyện này hay biết mấy. - Poirot đề xuất ý kiến.
- Ồ, phải thôi.
- Ta mở đầu, giả sử ông có thể đoán ngay là ai đi.
- Ồ, được thôi, giả sử hai cha con ông khách người Pháp.
- Nào, lý do tại sao?
- Thế này, bà khách nọ là một người Pháp. Không hiểu sao có chỗ giống nhau. Hai cha con ngồi ở hàng ghế đối diện cách chỗ bà ngồi không bao xa. Tôi thì không biết chuyện đó.
- Phải căn cứ. - Poirot ngẫm nghĩ, - vô động cơ nhiều hơn.
- Hẳn nhiên, hẳn nhiên, tôi nghĩ ông đã kê ra trước một số động cơ theo thứ tự lớp lang.
- Phương pháp đó đã lỗi thời. Tôi làm việc theo phương châm bao đời nay là tìm cho kẻ ăn theo vụ án.
- Vậy thì hay quá! - Ông Clancy nói. - Nhưng trong vụ này coi bộ hơi khó. Tôi nghe nói trong vụ này người con gái được thừa hưởng một món tiền. Một số hành khách đi tàu được hưởng lợi, chuyện ai cũng biết là nếu còn nợ và tiền chưa kịp trả hết.
- Đúng thế, - Poirot nói. - Tôi nghĩ ra nhiều cách giải quyết khác nữa. Giả sử Madame Giselle nghe phong phanh là - có kẻ định mưu sát, vậy được chứ? - kẻ này nằm trong số hành khách đi tàu.
- Mưu sát sao? - ông Clancy nói. - Nào, sao lại có chuyện mưu sát nhỉ? Lạ thật?
- Trường hợp này, - Poirot nói. - Ta phải xét mọi khía cạnh.
- Chà! - ông Clancy nói. - Nghĩ vậy không có lợi. Chính ông phải biết chuyện chứ.
- Ông nói có lý - nói có lý. Một nhận xét rất là chính xác.
- Quỷ tha ma bắt cái ống tiêu, - ông Clancy nói. - Thôi, tôi không muốn nhắc chuyện đó nữa.
- Ông kể lại mua được chiếc ông tiêu ở phố Charing Cross kia mà. Vậy ông thử nhớ lại tên cửa hiệu đó.
- Ồ, - ông Clancy nói. - Hình như tên cửa hiệu là Absolom - hay là Mitchell & Smith gì đó. Tôi không nhớ. Nhưng tôi nhớ đã khai ra hết trước mặt ông quan thanh tra mật thám nham hiểm kia hết rồi. Ông ta phải kiểm tra lại mới phải.
- À, - Poirot nói, - nhưng tôi muốn hỏi vì một lý do khác. Tôi cần mua một chiếc để thử coi nó ra làm sao?
- Ồ, vậy hả. Tôi nghĩ là ông không mua được một chiếc y như vậy đâu. Ở đó không có bán cả bộ, ông nên nhớ.
- Tôi phải tìm mua cho bằng được. Này, cô Grey ghi lại hai cái tên đó.
Jane giở sổ tay ra vội ghi lại bằng tốc ký. Nàng ghi lại chữ thường sau mặt trái trang giấy để coi thử ông Poirot nói có đúng không.
- Thôi được, - Poirot nói. - Tôi đã làm mất thì giờ quý hóa của ông. Xin phép ông ra về với muôn ngàn lời cảm ơn lòng tốt của ông.
- Có gì đâu, không sao. - ông Clancy nói. - Mời ông ăn trái chuối.
- Ông thiệt tử tế.
- Có gì đâu. Nói thật tối nay tôi cảm thấy vui và bị ràng buộc bởi câu chuyện đang sáng tác - không được biến mình theo ý mình xếp đặt, tôi chưa nghĩ ra được một cái tên xứng với thủ phạm. Tôi muốn nghĩ ra một đặc điểm riêng. Để y có một chút may mắn, tôi thấy thích cái tên ở cửa hàng thịt, Pargiter. Đúng với cái tên tôi đang đi tìm. Nghe có vẻ chính tông nhà nghề, rồi năm phút sau tôi tìm ra được một chi tiết khác. Cốt truyện thường gặp một điểm khó giải quyết - tại sao nhân vật nữ không nói ra được? Anh chàng kia buộc nàng nói ra, nàng mới nói là đã bị khóa miệng. Không thể nào tìm cho ra lý do chính đáng, vậy thì sao ta không buột miệng nói ra hết, dù sao phải nghĩ lại chuyện đừng quá ngu xuẩn. Thật là không may câu chuyện mỗi lúc diễn biến mỗi khác.
Ông nhìn qua nàng Jane, cười hiền từ.
- Đấy là những lời cáo buộc một nhà văn.
Ông vội bước qua chỗ nàng ngồi tới bên kệ sách.
- Cô em cho phép tôi tặng một món quà.
Ông quay lại trên tay cầm tập truyện.
- Vụ án cánh hoa màu đỏ thắm. Thì đó, tôi đã nói lúc còn ở phi trường Croydon. Trong tập truyện này kể lại câu chuyện mũi tên độc và mấy loại chất độc của thổ dẫn Nam Mỹ.
- Rất cảm ơn ông. Ông thật tử tế.
- Có gì đâu, tôi hiểu, - chợt ông Clancy nhìn qua nàng Jane, ông nói, - Vì sao cô em không sử dụng hệ thống tốc ký Pitman.
Jane chợt đỏ mặt tía tai. Ông Poirot đỡ giùm.
- Cô Grey rất nhanh nhạy. Cô sử dụng lối viết hiện đại do Tiệp Khắc sáng chế ra.
- Ông không nói giỡn chứ? Xứ sở Tiệp Khắc nào kỳ lạ vậy. Mọi thứ được sản xuất từ bên đó - giày dép, mắt kính, găng tay, bây giờ là hệ thống viết tốc ký. Lạ thật?
Nói xong ông chìa tay ra bắt tay hai vị khách.
- Hy vọng quý vị còn giúp cho tôi nhiều điều thú vị nữa.
Hai vị khách ra về còn lại ông một mình đứng bên trong căn phòng đồ đạc ngổn ngang nhìn theo mỉm cười tiếc nuối.