⊆ 11 ⊇

Khi mùa thu đã trôi qua quá nửa, lá phong đỏ thẫm và khô lại, Oyone bắt đầu ốm yếu. Ngoài lúc còn ở Kyoto ra, Oyone đã từng trải qua những tháng ngày không mấy khỏe mạnh dù là ở Hiroshima hay Fukuoka. Rồi khi quay về Tokyo, sức khỏe của cô cũng chẳng tốt lên. Oyone đã từng lo lắng đến nỗi nghi ngờ rằng cô không hợp nước hợp cái với quê hương, nơi cô được sinh ra.

Dạo gần đây, vấn đề đó dần ổn định, những tình huống làm cho Sōsuke phải lo lắng đã ít đi, một năm chỉ vài lần. Khi Sōsuke đến cơ quan, Oyone có thể ở nhà một mình và ổn định trong thời gian đó. Vì vậy, vào cuối mùa thu năm nay, khi những cơn gió thổi đến mang theo sương giá mỏng và cái lạnh thấu xương, dù có chút khó chịu nhưng không đến mức làm cô quá mệt mỏi như trước đây. Ban đầu, cô không nói gì với Sōsuke. Nhưng tới khi Sōsuke cảm thấy có dấu hiệu không ổn và giục cô đi khám, cô cũng không chịu làm theo.

Rồi đúng lúc Koroku chuyển đến. Dạo đó, Sōsuke quan sát Oyone, là một người chồng, anh biết rõ tình trạng sức khỏe của vợ mình, cả về thể chất và tinh thần. Vì thế, anh cũng không muốn nhà có thêm người và nhiều thứ bị xáo trộn. Nhưng hoàn cảnh đã khiến anh chẳng thể làm gì khác và đành để mọi việc như vậy. Miệng anh vẫn nói ra những lời khuyên đầy mâu thuẫn là Oyone phải cố gắng tĩnh dưỡng.

“Không sao đâu.” Oyone mỉm cười và nói.

Nhận được câu trả lời như thế, Sōsuke càng thấy không thể nào yên tâm được. Nhưng kỳ lạ là từ sau khi Koroku chuyển đến, tâm trạng của Oyone trở nên tích cực hơn hẳn. Có thể trách nhiệm của bản thân đã tăng lên một chút khiến cô cảm thấy căng thẳng, nhưng ngược lại, cô đã chăm sóc cả chồng mình lẫn Koroku chu đáo hơn bình thường. Koroku hoàn toàn không biết điều đó nhưng từ phía Sōsuke, anh hiểu rất rõ rằng Oyone đã nỗ lực hơn trước đây như thế nào. Trong lòng anh mang một sự biết ơn mới mẻ đối với người vợ chăm chỉ của mình nhưng đồng thời cũng lo lắng và mong rằng việc căng thẳng quá mức này sẽ không xảy ra sự bất ổn hay làm tổn hại đến thể trạng của cô.

Thật không may là vào khoảng ngày 20 của tháng cuối năm, đột nhiên nỗi lo lắng này đã trở thành sự thật. Sōsuke khổ sở, hoảng loạn như thể sự sợ hãi mà anh dự cảm đã cháy bùng lên. Ngày hôm đó, không có tia nắng nào chiếu xuống mặt đất, từ buổi sáng trời đã u ám, cái lạnh đè nặng lên đầu mọi người suốt cả ngày. Từ tối hôm trước, Oyone đã không ngủ được, cô thức dậy với cơn đau đầu nhưng vẫn chịu đựng rồi bắt đầu làm việc nhà. Mỗi lần nhúc nhích hoặc cử động, cô sẽ có một cơn đau nhẹ trong não. Dù vậy, có lẽ là cơn đau bị phân tán do những kích thích từ môi trường bên ngoài tương đối dễ chịu nên cảm giác đau nhức sẽ giảm bớt được phần nào khi làm việc, thay vì vừa nằm im trên giường và vừa cảm nhận rõ rệt sự đau đớn trong đầu. Cô nghĩ là chỉ một lúc nữa thôi, cho đến khi tiễn chồng mình đi làm, kiểu gì cô cũng sẽ ổn lại như mọi khi nên cố chịu đựng. Nhưng sau khi Sōsuke ra khỏi nhà, dù với tâm trạng nhẹ nhõm bởi một phần việc phải làm của mình đã xong thì thời tiết u ám lại dần bắt đầu xâm chiếm lấy đầu cô. Bầu trời bên ngoài như đang đóng băng; ở trong nhà, cô cảm thấy cái lạnh như xuyên qua lớp giấy trên cửa trượt tối tăm và ngấm vào bên trong; còn đầu Oyone đang nóng lên dữ dội. Không còn cách nào khác, cô lấy chăn đệm vừa cất đi sáng nay, trải xuống sàn rồi nằm lên. Dù vậy, cô vẫn thấy không thể chịu đựng được nên bảo Kiyo vắt cho cô một cái khăn ướt rồi đặt lên đầu. Chiếc khăn lập tức trở nên âm ấm nên một cái chậu kim loại được đặt cạnh chỗ nằm để thỉnh thoảng cô sẽ nhúng khăn vào đó.

Oyone vẫn tiếp tục hạ sốt bằng cách như vậy cho đến tận giữa trưa, nhưng nó hoàn toàn chẳng có hiệu quả gì rõ rệt nên cô chẳng còn sức lực để ngồi dậy và cùng ăn cơm với Koroku. Cô sai Kiyo dọn mâm lên và giục Koroku ăn trước, còn mình thì vẫn nằm im trên đệm. Sau đó, cô nhờ Kiyo mang cái gối dây buộc mềm mà bình thường chồng cô vẫn dùng đến để thay cho cái gối cứng. Đến lúc này, cô chẳng còn sức để bận tâm đến việc tóc mình sẽ bị xô lệch, dù đó là điều mà phụ nữ như cô vẫn thường để ý mỗi ngày.

Koroku từ phòng sáu chiếu đi ra, hé cửa fusuma để nhòm vào chỗ Oyone, nhưng Oyone đang quay người về phía tokonoma, mắt nhắm nghiền nên cậu nghĩ là chị dâu mình đang ngủ. Không nói một lời nào, cậu lặng lẽ đóng cửa fusuma lại. Sau đó, một mình cậu độc chiếm cái bàn ăn lớn, bắt đầu húp canh xì xụp.

Khoảng 2 giờ, Oyone tỉnh dậy sau khi đã ngủ thiếp đi, cô nhận ra cái khăn ướt đắp trên trán đã ấm lên như thể gần khô hết. Đầu cô dễ chịu hơn một chút. Tuy nhiên, cô lại cảm nhận một cơn đau nhức dữ dội mới, khắp từ phần vai đến sống lưng. Nghĩ nếu mình không cố gắng ăn uống một chút thì tình trạng còn tệ hơn nữa nên cô ngồi dậy và ăn tạm bữa trưa muộn.

“Cô thấy thế nào rồi ạ?” Kiyo vừa phục vụ đồ ăn vừa hỏi liên tục.

Cảm thấy có thể dường như đã khá hơn, cô bảo Kiyo thu dọn chăn đệm, còn mình đến bên lò than để đợi chồng. Sōsuke về nhà vào khung giờ như thường lệ. Anh kể cho cô nghe những chuyện như trên các con phố ở khu Kanda, người ta đã treo cờ trước cửa nhà, bắt đầu bán các món hàng cho dịp cuối năm, khu mua sắm được căng bạt đỏ trắng để thêm khí thế cho các ban nhạc. Sau đó anh rủ:

“Náo nhiệt lắm đấy. Em hãy đi xem đi. Chỉ cần lên tàu điện và đến đó thôi.” Rồi mặt anh đỏ lên như thể bị cái lạnh ăn mòn.

Được Sōsuke quan tâm như thế này, Oyone cảm thấy thật không phải nếu phàn nàn về thể trạng không ổn của mình. Thực ra thì nó cũng không tệ đến thế. Vì vậy, vẫn với vẻ mặt điềm nhiên như mọi khi, cô giúp chồng thay bộ đồ mặc nhà, gấp âu phục của anh lại và làm những việc khác vào buổi tối.

Đến gần 9 giờ tối, cô đột nhiên nhìn về phía Sōsuke và nói là không được khỏe nên muốn đi ngủ trước. Từ nãy đến giờ, cô đều nói chuyện vui vẻ như mọi khi nên Sōsuke hơi ngạc nhiên khi nghe vậy. Nhưng Oyone đảm bảo rằng không có gì nghiêm trọng cả, Sōsuke cũng yên tâm và để cho cô chuẩn bị nghỉ ngơi.

Khoảng hai mươi phút sau khi Oyone đã vào giường nằm, Sōsuke lắng nghe âm thanh của cái ấm gang đặt cạnh mình. Anh vẫn để cho ngọn đèn bấc rọi sáng màn đêm tĩnh lặng. Những bình luận về tin đồn tăng lương cho phần lớn công chức vào năm sau hiện lên trong đầu anh. Rồi anh suy ngẫm về những lời bàn tán quanh việc cải cách và cắt giảm nhân viên sẽ diễn ra trước đó. Anh tự hỏi không biết mình sẽ rơi vào hoàn cảnh nào. Thật đáng tiếc là Sugihara - người đã đưa anh lên Tokyo, bây giờ không còn là trưởng phòng ở bộ mà anh đang làm việc nữa. Và cũng thật kỳ lạ là từ sau khi chuyển lên Tokyo, anh không hề ốm đau gì. Vì thế, anh chưa từng xin nghỉ làm bao giờ. Anh đã bỏ học giữa chừng, lại cũng chẳng mấy khi đọc sách nên không thể sánh với người khác về mặt học vấn nhưng đầu óc anh cũng không đến nỗi cản trở công việc tại cơ quan.

Sau khi tổng hợp nhiều các yếu tố và suy xét kỹ càng, trong lòng anh chắc mẩm mọi chuyện rồi sẽ ổn thôi. Anh dùng đầu móng tay gõ nhẹ vào phần vành của ấm gang. Lúc đó, bỗng anh nghe thấy tiếng gọi có vẻ khó nhọc của Oyone từ phòng ngủ:

“Anh này, em nhờ một chút.”

Anh bất giác đứng dậy.

Vào đến nơi, anh thấy Oyone đang nhíu mày, tay phải đè lên bờ vai, từ phần ngực của cô trở lên không còn nằm trên đệm. Sōsuke cũng vô thức đặt tay lên chỗ đó, rồi anh ấn chặt vào phần xương mà Oyone đang đặt tay trên đó.

“Ở phía dưới một chút.” Oyone nói như kêu lên.

Tay Sōsuke di chuyển hai, ba lần mới đến đúng chỗ mà Oyone cần. Khi anh thử dùng ngón tay ấn vào thì thấy phần ở gần lưng, nối giữa cổ và vai cô cứng như đá. Oyone nhờ anh dùng hết sức để ấn vào đó. Mồ hôi túa ra trên trán Sōsuke nhưng dù vậy vẫn không đủ sức để làm Oyone thấy dễ chịu.

Sōsuke nhớ đến một từ ngày xưa gọi là “hayauchikata” [1] . Theo như chuyện mà ông anh kể lại hồi anh còn nhỏ thì có một võ sĩ, trong lúc cưỡi ngựa rồi đi đâu đó thì đột nhiên gặp phải hiện tượng này nên lập tức lao xuống ngựa, nhanh chóng rút kiểm cứa vào vai mình để máu chảy ra và đã có thể bảo toàn được tính mạng đang gặp hiểm nguy. Lúc này, câu chuyện đó hiện lên rõ rệt trong đầu anh. Đây chính là căn bệnh ấy. Nhưng anh không thể chắc chắn được rằng dùng dao rồi đâm vào vai sẽ có tác dụng hay không.

Sắc mặt Oyone vẫn không trở lại bình thường mà tai cô còn đỏ lên. Khi Sōsuke hỏi vợ có nóng đầu hay không, cô trả lời một cách khó nhọc là có. Sōsuke gọi lớn Kiyo, sai cô bỏ nước lạnh vào túi chườm rồi mang đến cho anh. Nhưng thật không may là chẳng có túi chườm nên Kiyo đã cho khăn vào chậu như lúc sáng rồi bê đến. Trong lúc Kiyo cố gắng hạ sốt cho Oyone, Sōsuke lấy hết sức mình ấn vào vai vợ. Thỉnh thoảng, anh hỏi Oyone xem đã đỡ hơn chưa nhưng cô chỉ có thể trả lời yếu ớt rằng vẫn còn đau. Sōsuke cảm thấy hoàn toàn vô vọng. Anh định lao ra khỏi nhà để đi mời bác sĩ đến nhưng lại lo lắng nhỡ có chuyện gì xảy ra khi mình không có nhà nên anh không thể ra ngoài vào lúc này.

“Kiyo, cô hãy mau đi ra phố mua túi chườm rồi gọi bác sĩ về đây. Vẫn đang còn sớm nên chắc họ còn thức đấy.”

Kiyo lập tức đứng dậy rồi nhìn đồng hồ.

“Bây giờ là 9 giờ 15.”

Nói xong, Kiyo đi vòng ra cửa bếp, trong lúc cô đang lạch cạch tìm đôi geta thì thật may là Koroku đã về nhà. Cậu định đi vào phòng luôn mà không cần chào hỏi anh trai mình như mọi khi thì Sōsuke hét lớn để ngăn lại. Koroku hơi chần chừ trong phòng ăn nhưng khi bị anh trai gọi to liên tiếp đến lần thứ hai, chẳng còn cách nào khác, cậu đáp lại nhỏ nhẹ rồi từ cửa fusuma ló mặt vào. Trên mặt cậu, sắc đỏ do say xỉn vẫn đọng lại nơi khóe mắt. Nhìn vào trong phòng, cậu vô cùng ngạc nhiên:

“Có chuyện gì thế ạ?”

Cậu nói với biểu cảm chẳng hề say xỉn như mọi ngày. Sōsuke nhắc lại với Koroku những gì mà anh đã sai bảo Kiyo rồi kêu cậu hãy nhanh lên. Koroku không cởi áo măng tô mà lập tức quay ra lối vào.

“Anh này, giờ có đi gọi thì để bác sĩ đến được đây cũng khá mất thời gian nên em sẽ mượn điện thoại nhà Sakai rồi gọi bác sĩ đến nhé.”

“Ừ, làm thế đi.” Sōsuke trả lời.

Trong lúc Koroku chưa về, anh yêu cầu Kiyo thay nước trong túi chườm nhiều lần, còn mình cố gắng hết sức để ấn và xoa bóp vai cho Oyone. Anh không thể chịu đựng được việc đứng yên nhìn Oyone đau đớn nên làm như vậy anh sẽ thấy yên lòng hơn.

Quãng thời gian chờ đợi bác sĩ đến đối với Sōsuke thật khổ sở. Vừa xoa bóp vai cho Oyone, anh vừa cố gắng để ý đến những âm thanh phía trước nhà. Cuối cùng, khi bác sĩ đến, anh mới bắt đầu cảm thấy như đêm tối đã kết thúc. Quả đúng là phong thái của một bác sĩ, ông ta không hề tỏ ra bối rối chút nào. Ông kẹp chiếc cặp có nắp gấp bên hông, thong thả khám bệnh với thái độ điềm tĩnh như thể đang thực hiện buổi thăm khám thường xuyên với một bệnh nhân mắc bệnh mãn tính. Nhờ vẻ mặt bình tĩnh của vị bác sĩ bên cạnh mà lồng ngực hồi hộp của Sōsuke cuối cùng cũng đã dịu lại.

Bác sĩ đã dặn dò Sōsuke các phương pháp sơ cứu như đắp hạt mù tạt vào vùng bị đau, làm ấm bàn chân bằng miếng dán nóng, làm mát đầu bằng đá chườm. Sau đó, tự Sōsuke rang hạt mù tạt để đắp cho Oyone từ vai đến cổ, còn Kiyo và Koroku phụ trách phần miếng dán nóng. Sōsuke để túi chườm mát lên trên khăn tay rồi áp lên trán Oyone.

Cứ như vậy, khoảng một tiếng đồng hồ trôi qua. Vị bác sĩ nói là sẽ quan sát chuyển biến của bệnh nhân một lát nên ông đã ngồi đợi cạnh chỗ nằm của Oyone. Thỉnh thoảng, ông ấy và Sōsuke cũng có trao đổi vài câu chuyện phiếm nhưng phần lớn thời gian còn lại là im lặng và cùng nhau theo đõi tình trạng cơ thể của Oyone. Đêm về khuya và vẫn tĩnh lặng như mọi khi.

“Khá là lạnh nhỉ?” Vị bác sĩ nói.

Sōsuke cảm thấy thật tội nghiệp vị bác sĩ nên lắng nghe thật kỹ những lời dặn dò rồi bảo ông ta có thể về. Lúc đó, Oyone cũng đã thấy dễ chịu hơn trước nhiều.

“Cô ổn rồi chứ? Tôi sẽ cho cô thuốc, loại chỉ uống một liều nên đêm nay cô uống luôn đi nhé. Tôi nghĩ là cô sẽ ngủ được thôi.” Vị bác sĩ nói rồi ra về.

Koroku lập tức đi theo ông ta để lấy thuốc.

Trong lúc Koroku ra ngoài, Oyone ngước nhìn gương mặt của Sōsuke và hỏi:

“Mấy giờ rồi ạ?”

Khác với lúc chiều muộn, má cô như thể đã bị rút hết sạch máu, phần được ánh đèn chiếu vào trông vô cùng nhợt nhạt. Nghĩ rằng mái tóc đen rối bù khiến cô trông càng tiều tụy, anh vén chúng sang bên rồi hỏi:

“Em ổn hơn rồi chú?”

“Vâng, em thấy dễ chịu hơn nhiều rồi.” Cô nở một nụ cười như mọi khi.

Bình thường, trong những lúc khó khăn, Oyone vẫn không quên mỉm cười với Sōsuke. Trong phòng ăn, Kiyo nằm phịch xuống và bắt đầu ngáy.

“Anh cứ để Kiyo ngủ đi.” Oyone bảo Sōsuke.

Koroku đem thuốc đến, Oyone uống theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ xong, lúc đó đã gần 2 giờ sáng. Trong vòng chưa đầy hai mươi phút sau, người bệnh đã ngủ ngon lành.

“Thật nhẹ nhõm.” Vừa nhìn Oyone, Sōsuke vừa nói.

Koroku cũng quan sát dáng vẻ của chị dâu một lúc rồi đáp:

“Chắc là ổn rồi đấy ạ.”

Hai người lấy túi chườm trên trán Oyone xuống. Sau đó Koroku về phòng mình. Sōsuke trải nệm ra cạnh Oyone và ngủ như mọi khi. Khoảng năm, sáu tiếng sau, màn đêm mùa đông phủ đầy sương giá giống như những mũi khoan đã hoàn toàn biến mất. Một tiếng sau đó, ánh mặt trời bao trùm lên khắp mặt đất. Nó mọc lên không chút chần chừ trên bầu trời xanh quang đãng. Oyone vẫn ngủ say.

Trong lúc ấy, Sōsuke đã ăn sáng xong và cũng gần đến giờ anh phải đi làm. Nhưng trông Oyone vẫn không có dấu hiệu gì là sẽ tỉnh dậy. Sōsuke cúi người xuống chỗ cô nằm vừa lắng nghe tiếng thở sâu của cô khi đang ngủ, vừa suy nghĩ xem nên đi làm hay nghỉ.

⚝ ✽ ⚝

[1] Cách gọi tên trong dân gian của Nhật Bản cho bệnh đau thắt ngực, xảy ra khi quá trình cung cấp máu đến một vùng nào đó của cơ tim giảm đi.