⊆ 14 ⊇

Chắc chắn Sōsuke và Oyone là một cặp vợ chồng hòa thuận. Họ đã sống chung sáu năm và trong những tháng năm dài đó, hai người chưa từng thấy khó chịu với nhau dù chỉ là nửa ngày. Cả hai cũng chưa hề cãi vã đến mức đỏ mặt tía tai. Họ đến cửa hàng bán vải mua đồ để mặc, mua gạo từ cửa hàng gạo để ăn. Nhưng ngoài ra, họ là những người rất ít trông đợi vào xã hội nói chung. Ngoài ý nghĩa rằng đó là nơi cung cấp những vật phẩm thiết yếu hằng ngày, hầu như họ không thừa nhận sự tồn tại của xã hội. Thứ tuyệt đối cần thiết đối với họ là hai người được ở bên nhau và chỉ cần như thế thôi là đủ rồi. Họ đang sống trong thành phố nhưng mang tâm hồn như đang ở trên núi vậy.

Theo lẽ tự nhiên, cuộc sống của họ cũng bắt đầu trở nên đơn điệu. Để có thể tránh khỏi những phiền toái của xã hội phức tạp, họ đã khép mình trước những cơ hội tiếp xúc trực tiếp với rất nhiều trải nghiệm được tạo ra từ các hoạt động trong xã hội. Và điều đó làm họ tự đánh mất đặc quyền của người sống trong một xã hội văn minh. Đôi khi, họ cũng nhận ra rằng cuộc sống hằng ngày của mình thiếu vắng những thay đổi mới mẻ. Trong lòng họ cũng chẳng hề có chút cảm giác không hài lòng hay bất mãn với người kia, nhưng cuộc sống mà họ chấp nhận trong đầu mình lại có những tiếng kêu than mờ nhạt như thể một thứ gì đó không có tác dụng với những kích thích đang tiềm tàng. Mặc dù vậy, việc mỗi ngày cứ lặp đi lặp lại những thứ giống nhau và sống cam chịu qua những tháng năm dài không phải là do ngay từ đầu họ đã mất đi hứng thú với xã hội nói chung. Điều này chính là kết quả của việc xã hội đã cô lập hai người rồi lạnh lùng quay lưng lại với họ. Cả hai không thể tìm ra được không gian để họ hướng ra bên ngoài và phát triển, nên chọn cách hướng vào trong và mở rộng theo chiều sâu. Nếu cuộc sống mất đi chiều rộng thì họ sẽ phát triển ở chiều sâu. Trong sáu năm này, thay vì đòi hỏi những tương tác mở rộng với xã hội, họ đã cùng đào sâu vào trái tim của nhau. Tự lúc nào, số phận của họ cũng xâm lấn vào tới phần sâu thẳm của nó. Hai người vẫn chẳng có gì khác trong mắt thiên hạ. Nhưng từ phía vợ chồng họ mà nói, họ đã trở thành một loại sinh vật không thể tách rời nhau về mặt đạo nghĩa. Loại sinh vật với hệ thần kinh được cấu thành từ thần kinh của hai người ấy được tạo nên bởi chúng quấn lấy nhau cho đến tận thớ cuối cùng. Họ giống như hai giọt dầu nhỏ xuống một chậu nước lớn. Hai giọt dầu loang không thể tách rời không phải vì chúng bị lực của nước đẩy xích lại gần nhau mà là do chúng đã đẩy nước ra để hợp lại thành một.

Trong mối liên kết như thế này, họ đã có cả sự tẻ nhạt đi cùng với sự hòa hợp và viên mãn, thứ khó mà có được giữa những cặp vợ chồng bình thường. Sau đó, dù bị chi phối bởi cảm xúc chán nản do sự tẻ nhạt này gây ra, họ cũng không quên nhìn nhận lại rằng mình vẫn đang hạnh phúc. Sự tẻ nhạt này căng màn che trước nhận thức của họ như thể họ đang mơ ngủ và che mờ tình yêu của hai người một cách mê muội. Tuy vậy, họ hoàn toàn không phải bận lòng sâu sắc vì chuyện gì đó. Tóm lại, họ chỉ là đôi vợ chồng sống hòa thuận và tách biệt với xã hội bên ngoài.

Họ vừa gắn kết những tháng ngày hòa thuận hơn những người bình thường ngày này qua ngày khác mà không có gì thay đổi, vừa như thể nhìn mặt nhau mà không nhận ra điều đó. Tuy nhiên, thỉnh thoảng vợ chồng Sōsuke lại tự khẳng định chắc chắn rằng họ vẫn mang những cảm xúc đồng điệu. Trong trường hợp đó, nhìn ngược về những năm tháng dài sống hòa hợp bên nhau, họ đã phải hy sinh rất nhiều, và không thể không nhớ lại lúc họ đã dám kết hôn với nhau. Cả hai vừa rùng mình vừa quỳ gối dưới sự trả thù đáng sợ mà tự nhiên đã đặt ra trước mắt mình. Đồng thời, để đón nhận sự trả thù này, họ cũng không quên thắp lên một nén hương cho vị thần tình yêu đã đem lại niềm hạnh phúc cho cả hai. Họ là những người bị roi da quật lên và đang tiến đến cái chết. Nhưng họ cũng nhận ra rằng ở đầu chiếc roi da đó lại có một loại mật ngọt chữa lành được vết thương.

Hồi đó, Sōsuke là con cái của một gia đình giàu có ở Tokyo. Lúc còn là sinh viên, anh tự do tận hưởng mọi thú vui hào hoa dành cho những người thuộc tầng lớp giống mình. Từ trang phục, cử chỉ đến suy nghĩ của anh, tất cả đều toát lên khí chất của một thanh niên thời đại, vừa ngẩng cao đầu trước xã hội, vừa nghênh ngang bước đến nơi mình muốn đến. Giống với vẻ lịch lãm của những thứ mà anh mang trên người như chiếc cổ áo màu trắng, chiếc gấu quần được gấp lên đẹp đẽ hay đôi tất bằng len cashmere có hoa văn lộ ra bên dưới cái gấu quần đó, đầu óc anh cũng hướng đến xã hội theo cách tinh tế như vậy.

Vốn sinh ra đã là người nhanh trí, Sōsuke không cảm thấy cần phải học nhiều. Vì hiểu rằng học vấn chỉ đơn thuần là phương tiện để có được một công việc, nên anh không mấy hứng thú với việc trở thành một học giả, những người mà nếu không lùi khỏi xã hội một bước thì sẽ không thể phát triển được. Anh vẫn đi học và như mọi sinh viên bình thường khác, cũng viết kín khá nhiều tập vở của mình. Nhưng khi trở về nhà, anh hiếm khi xem lại hay viết thêm gì. Ngay cả những trang bị thiếu do nghỉ học, anh cũng để kệ đó. Anh xếp sách vở gọn gàng lên chiếc bàn ở nhà trọ, dọn dẹp ngay ngắn phòng đọc sách mà lúc nào trông cũng ngăn nắp của mình rồi ra ngoài đi dạo. Bạn bè khá là ghen tỵ với vẻ nhàn tản của anh. Sōsuke cũng rất thích thú với việc này. Một tương lai đẹp lung linh tựa cầu vồng vẫn luôn hiện trong mắt anh.

Khác với bây giờ, hồi đó Sōsuke có rất nhiều bạn bè. Thực ra, tất cả những người xuất hiện trong đôi mắt tươi vui của anh đều được coi là bạn bè mà chẳng có chút phân biệt nào. Như một người lạc quan không thể nào hiểu được chính xác ý nghĩa của từ “kẻ thù”, anh đã thong dong trải qua thời trai trẻ của mình.

“Chỉ cần vẻ mặt không tỏ ra nhăn nhó thì đi đến đâu cũng sẽ được chào đón.”

Sōsuke thường hay nói như vậy với một người bạn học tên là Yasui của mình. Trên thực tế, vẻ mặt của anh chưa bao giờ tỏ ra nghiêm trọng đến mức làm người khác phải khó chịu.

“Thể trạng cậu rất khỏe mạnh nên mới làm thế được.” Yasui, người có cơ thể thường xuyên đau ốm nói với vẻ ghen tỵ.

Yasui quê ở vùng Echizen [1] nhưng do đã sống ở Yokohama [2] từ lâu nên cả cách nói năng và phong thái của cậu ta cũng chẳng khác nào người Tokyo. Cậu ấy khá chăm chút đến việc ăn mặc, để tóc dài và rẽ ngôi giữa. Tuy học khác trường cấp ba nhưng họ rất hay ngồi cạnh nhau trong các giờ học tại trường đại học và thỉnh thoảng trao đổi về những phần bài giảng mà mình không nghe được. Những cuộc trò chuyện như vậy dần dần giúp họ trở nên thân thiết. Hồi đó vừa bắt đầu thời sinh viên nên với Sōsuke, người mới đến Kyoto chưa được bao lâu thì việc này khá là có ích. Với sự chỉ dẫn của Yasui, anh như người đang đói khát say sưa uống trọn cảnh sắc vùng đất mới tươi đẹp vậy. Mỗi tối họ đều đi dạo ở những khu phố sầm uất như Sanjō và Shijō. Thỉnh thoảng họ còn đi qua khu Kyōgoku. Hai người đứng giữa cầu, quan sát nước sông Kamogawa và ngắm nhìn ánh trăng lặng lẽ mọc lên phía trên ngọn núi Higashiyama. Sōsuke thấy dường như mặt trăng ở Kyoto tròn và to hơn ở Tokyo. Khi đã chán phố xá và con người nơi đây, họ đã tận dụng ngày thứ Bảy và Chủ nhật để đi ra vùng ngoại ô xa xôi. Sōsuke thích thú với cảnh sắc ẩn khuất sâu trong màu xanh của những bụi tre lớn của những nơi mình đến. Anh tận hưởng phong cảnh với không biết bao nhiêu là cây thông xếp thành hàng, sắc đỏ cứ như được nhuộm lên phần thân cây của chúng phản chiếu trong ánh mặt trời. Có lúc họ còn đi lên chùa Daihikaku, vừa ngước nhìn tấm biển của Sokuhi [3] vừa lắng nghe âm thanh của mái chèo khua dòng nước ở thung lũng bên dưới. Cả hai đều thấy thú vị vì âm thanh đó rất giống với tiếng kêu của một con ngỗng. Có lúc, họ còn đi đến quán trà Heihachi [4] và ngủ lại ở đó một đêm. Rồi họ yêu cầu bà chủ quán xiên những con cá sông khá dở vào xiên rồi nướng lên để uống rượu. Bà chủ quán buộc khăn trên đầu và mặc quần màu xanh lam trông giống như tattsuke [5] .

Trong một thời gian, với vô số trải nghiệm mới mẻ như thế này, Sōsuke đã thỏa mãn được những khát khao của mình. Nhưng trong lúc đi dạo và hít hà mùi hương quen thuộc của cố đô, dần dần anh thấy tất cả thật đơn điệu. Lúc đó, anh bắt đầu cảm thấy khó chịu vì màu sắc của ngọn núi xinh đẹp và của dòng nước trong vắt không còn tạo ra cảm giác tươi sáng cho anh như trước đây nữa. Dòng máu nóng trẻ trung chảy trong anh đã không thể hòa hợp với màu xanh thẳm đang làm nguội lạnh đi nhiệt huyết của mình. Và đương nhiên là anh cũng không tìm thấy một hoạt động nào đủ mãnh liệt đến mức làm niềm đam mê trong anh bùng cháy. Nhịp đập mạnh mẽ của mạch máu chảy trong cơ thể đang bứt rứt và nhàm chán. Sōsuke khoanh tay, vừa ngồi vừa quan sát núi non ở bốn bề xung quanh. Sau đó, anh nói:

“Mình đã chán nơi cũ kỹ này rồi.”

Yasui vừa cười vừa kể cho Sōsuke nghe chuyện về quê hương của một người bạn mà anh ta biết để so sánh. Đó là ngôi nhà ở một nơi mà “mưa không ngừng rơi ở vùng Tsuchiyama” [6] nổi tiếng, đã xuất hiện trong vở kịch rối. Buổi sáng từ lúc thức dậy cho đến buổi tối khi đi ngủ chẳng nhìn thấy thứ gì ngoài núi, nó hoàn toàn giống như là đang sống dưới đáy của một cái cối vậy. Ngoài ra, Yasui còn kể về trải nghiệm của người bạn này khi còn nhỏ, cứ mỗi lần mưa đầu hè liên tục rơi thì một đứa trẻ non nớt như cậu ta không khỏi lo lắng rằng ngôi nhà mình đang ở sẽ bị nhấn chìm trong cơn mưa đổ xuống từ những ngọn núi bốn bề. Sōsuke thấy không có gì đáng thương hơn số phận của những người mà cả đời phải sống trong cái đáy cối như vậy.

“Người ta có thể sống được ở những chỗ như vậy sao?” Sōsuke thốt lên với vẻ mặt đầy hoài nghi.

Yasui cũng cười. Rồi cậu ta kể lại một câu chuyện hài mà mình đã nghe được từ một người bạn. Trong những nhân vật xuất hiện ở vùng Tsuchiyama đó, thì người tầm cỡ nhất là kẻ đã đánh tráo hộp đựng tiền của người khác và bị xử tử bằng cách đóng đinh vào cơ thể. Đã chán ngán một Kyoto chật hẹp, Sōsuke còn nghĩ rằng sự kiện trăm năm có một đó là cần thiết để phá vỡ cuộc sống đơn điệu.

Khi đó, đôi mắt của Sōsuke thường xuyên chỉ hướng đến một thế giới mới mẻ. Vậy nên sau khi đã ngắm nhìn cảnh sắc bốn mùa vốn có của tự nhiên, anh thấy cũng chẳng cần phải chào đón hoa anh đào nở hay lá chuyển sắc đỏ để khơi lại ký ức của năm ngoái. Vấn đề trước mắt của anh, người muốn chứng minh rằng mình đã sống một cuộc đời vô cùng mãnh liệt, là hiện tại mà mình đang sống và tương lai được sinh ra từ hiện tại đó. Còn quá khứ đã lùi xa chẳng qua chỉ là một ảo ảnh và chẳng mang nhiều giá trị, giống như một giấc mơ vậy. Anh đã ngắm hết rất nhiều đền thờ bong tróc, những ngôi đền cô tịch và bắt đầu mất đi dũng khí để hướng đôi mắt đen vào lịch sử đã phai màu. Tâm trạng của anh vẫn chưa khô héo đến mức cứ quẩn quanh trong ngày xưa mơ màng.

Vào cuối năm học, Sōsuke và Yasui đã chia tay nhau với lời hứa sẽ gặp lại. Yasui định trước tiên sẽ trở về quê nhà ở Fukui rồi lên Yokohama. Cậu ta đã nói là lúc đó sẽ thông báo qua thư cho Sōsuke và hay nhất là họ cùng nhau lên tàu rồi xuống Kyoto. Còn nếu thời gian cho phép họ sẽ trọ lại ở vùng Okitsu, vừa tham quan chùa Seikenji, rừng thông Miho no Matsubara, đền thờ Kunōzan vừa thong thả dạo chơi. Sōsuke rất hào hứng với kế hoạch này, đến nỗi trong lòng anh còn đoán trước được cả cảm xúc sẽ thế nào khi nhận được thư từ Yasui.

Khi Sōsuke trở về Tokyo, đương nhiên là cha anh vẫn khỏe mạnh. Koroku vẫn là một đứa trẻ. Anh cảm thấy thật hạnh phúc khi một năm rồi mới được hít thở không khí oi bức và bụi khói của thành phố nhộn nhịp. Dưới ánh mặt trời như thiêu đốt, từ trên cao ngắm nhìn khung cảnh trải dài không biết bao nhiêu dặm với màu sắc của những mái ngói lộn xộn uốn lượn, anh đã thốt lên rằng đây mới đúng là Tokyo. Những sự vật, sự việc làm Sōsuke của bây giờ chóng mặt, nhưng lúc đó lại khắc lên trán anh hai chữ “phấn khích”.

Tương lai của anh giống như một nụ hoa đang còn khép chặt, không chỉ người khác mà chính anh cũng chẳng biết chắc chắn được nó sẽ bung nở thế nào. Anh chỉ có cảm giác hai chữ “thênh thang” đang bay phấp phới trong tiền đồ của mình. Tuy trong kỳ nghỉ nóng nực như vậy nhưng anh cũng không lơ là kế hoạch cho bản thân mình sau khi tốt nghiệp. Trong lòng anh vẫn chưa quyết định rõ ràng là sau khi tốt nghiệp sẽ trở thành một công chức hay theo đuổi công việc kinh doanh, nhưng anh nhận ra rằng dù có đi theo hướng nào thì nếu chủ động chọn lựa ngay từ bây giờ sẽ có lợi hơn cho bản thân. Cha anh trực tiếp giới thiệu anh với người quen, rồi qua đó lại được giới thiệu tới những người quen khác. Trong số đó, anh chọn ra những người có vẻ sẽ có ảnh hưởng đến tương lai của mình và thử ghé qua chỗ họ hai, ba lần. Có người thì đã rời khỏi Tokyo với lý do là đi nghỉ mát. Người thì đi vắng. Người khác thì bảo là quá bận rộn nên chỉ định thời gian để anh đến gặp ở nơi làm việc. Vào khoảng 7 giờ, khi mặt trời vẫn chưa lên cao, anh đã được dẫn vào thang máy và lên tầng ba của một tòa nhà xây bằng gạch. Rồi anh vô cùng ngạc nhiên trước cảnh tượng trong phòng tiếp khách ở đó, có bảy, tám người giống mình cũng đang ngồi đợi. Bất kể điều này có đem lại lợi ích cho anh hay không, nhưng việc đến những nơi mới mẻ, tiếp xúc với những thứ mới mẻ như thế này vẫn khiến anh như thể được trải nghiệm một phần thế giới sống động mà cho đến tận bây giờ mình vẫn chưa từng biết tới. Sōsuke thấy thật hài lòng.

Vào dịp này, có một việc mà anh rất thích thú, đó là giúp cha mình lấy đồ đạc đang cất trong kho ra phơi phóng theo sai bảo của ông hằng năm. Anh ngồi trên tảng đá ẩm ướt trước cửa nhà kho, nơi những cơn gió lạnh thổi xuyên qua và tò mò ngắm nhìn những cuốn sách như Tập bản đồ về các địa danh của Edo , tạp chí Edo Sunago [7] đã có trong nhà mình từ rất lâu rồi. Anh ngồi xếp bằng ở giữa tấm nệm đến nỗi chiếu tatami nóng cả lên, rồi anh chia băng phiến mà cô giúp việc đã mua thành những miếng nhỏ và xếp thành hình giống như thuốc bột của bác sĩ thường phát cho người bệnh. Từ khi còn nhỏ, Sōsuke đã liên tưởng mùi hương nồng của loại băng phiến này, những ngày mùa hè đổ mồ hôi, hoạt động hōrokugyū [8] , những con diều hâu nhẩn nha bay lượn trên bầu trời xanh.

Trong lúc đó, tiết lập thu đã đến. Từ trước ngày thứ 210 [9] , trời bắt đầu mưa gió. Trên bầu trời, những đám mây như vết mực đang loang ra không ngừng chuyển động. Trong vòng hai, ba ngày, nhiệt độ trên nhiệt kế đã giảm xuống đáng kể. Đã đến lúc Sōsuke phải buộc hành lý của mình bằng dây thừng gai và chuẩn bị quay lại Kyoto.

Sōsuke cũng không quên việc mình đã hứa hẹn với Yasui dạo trước. Lúc mới trở về nhà, anh đã nghĩ là có tới hai tháng nên cứ thong thả, nhưng bây giờ, càng sát ngày phải đi anh lại lo lắng về tình hình của Yasui. Từ hồi đó đến giờ, chưa có một bức thư nào của Yasui được gửi đến. Sōsuke đã thử viết thư về quê của Yasui ở Fukui, nhưng cuối cùng vẫn chẳng có hồi âm. Sōsuke định hỏi thăm ở Yokohama xem thế nào nhưng cả số nhà và tên phố anh cũng chẳng biết nên không thể làm gì được.

Vào buổi tối trước ngày lên đường, cha Sōsuke đã gọi anh lại và đưa số tiền như anh đã yêu cầu, ngoài tiền đi đường thông thường còn có tiền thuê phòng khi anh trọ lại đâu đó hai, ba ngày trên đường đi cùng các khoản tiền tiêu vặt sau khi đến Kyoto.

“Con phải cố gắng tiết kiệm đấy nhé.” Cha anh dặn dò.

Lúc đó, Sōsuke đã lắng nghe những lời chỉ dạy của một người cha với thái độ giống như mọi đứa trẻ khi nghe phụ huynh căn dặn. Cha anh còn nói:

“Chúng ta sẽ không gặp lại nhau cho đến khi con trở về nhà vào năm sau nên hãy tự chăm sóc bản thân nhé.”

Nhưng năm sau, Sōsuke không thể trở về nhà theo kế hoạch. Và đến lúc anh quay lại Tokyo thì thi thể của cha mình đã lạnh rồi. Cho đến tận bây giờ, cứ mỗi lần nhớ tới giọng nói và dáng điệu của cha khi ấy, Sōsuke lại cảm thấy có lỗi.

Ngay lúc sắp sửa lên đường thì Sōsuke lại nhận được một lá thư từ Yasui. Nội dung của bức thư ngoài việc Yasui từ chối đi du lịch cùng anh như đã hứa hẹn vì có chút việc phát sinh nên cậu ta phải lên đường đi Kyoto trước thì Yasui còn viết là sẽ thong thả gặp lại Sōsuke ở Kyoto. Sōsuke nhét lá thư vào túi bên trong áo rồi lên tàu. Khi đến Okitsu, nơi hai người đã hẹn nhau, anh một mình bước xuống sân ga, rồi đi bộ qua một khu phố dài và hẹp, sau đó đi về phía Seikenji. Đang là đầu tháng Chín, khi mùa hè đã đi qua, cũng là lúc những du khách đến đây để nghỉ mát gần như đã rời đi nên nhà trọ tương đối yên tĩnh. Sōsuke nằm sấp người trong căn phòng hướng biển rồi viết hai, ba dòng vào tấm bưu ảnh anh định gửi cho Yasui. Trong đó có vài lời như “vì cậu không đến nên tớ đã đến đây một mình”.

Ngày hôm sau, để có trải nghiệm để kể với Yasui khi trở lại Kyoto, Sōsuke đi tham quan Miho và chùa Ryūgeji giống như những gì anh và Yasui đã hẹn nhau. Nhưng có lẽ là do thời tiết hoặc vì không có người đồng hành mà mình mong đợi nên dù có ngắm biển hay leo núi, anh cũng chẳng thấy có gì thú vị. Nếu cứ ở lì trong phòng thì còn chán hơn nên Sōsuke nhanh chóng cởi bộ yukata của nhà trọ ra, treo cùng với sợi dây buộc dài ba thước vào lan can rồi rời khỏi Okitsu.

Ngày đầu tiên trở lại Kyoto, do mệt mỏi sau chuyến tàu đêm và phải sắp xếp hành lý nên Sōsuke đã không ra ngoài. Đến ngày thứ hai, anh đến trường nhưng giáo viên vẫn chưa đến. Sinh viên cũng ít hơn mọi khi. Điều kỳ lạ nhất là anh chẳng hề thấy mặt Yasui, người chắc chắn đã quay lại Kyoto trước anh ba, bốn ngày. Việc này làm Sōsuke lo lắng nên trên đường về anh đã cố tình thử ghé qua chỗ trọ của Yasui. Chỗ Yasui đang ở nằm cạnh đền Kamo, nơi có nhiều cây liễu và các dòng nước. Từ trước kỳ nghỉ hè, cậu ta nói là định chuyển ra chỗ khác yên tĩnh, nằm ở ngoại ô để tập trung học hành nên đã dọn về vùng quê giống như ở trong làng khá là bất tiện này. Ngôi nhà mà cậu ta tìm được có bờ tường bằng đất cũ kỹ bao quanh ở hai phía tạo nên một không gian cổ xưa. Sōsuke đã từng nghe Yasui kể rằng chủ nhân của ngôi nhà là một trong những giáo sĩ ở đền Kamo. Vợ ông ta khoảng bốn mươi tuổi, bà ấy nói phương ngữ Kyoto vô cùng trơn tru và là người chăm sóc Yasui.

“Nói là chăm sóc nhưng chẳng qua chỉ là chuẩn bị những món rau củ dở tệ rồi mỗi ngày ba lần bê vào phòng cho mình thôi.” Yasui đã nói xấu bà chủ nhà như vậy sau khi cậu ta chuyển đến.

Qua vài lần Sōsuke ghé thăm Yasui, anh cũng đã biết bà ta cùng những món rau củ dở tệ như bạn mình từng kể. Bà chủ nhà cũng nhớ mặt Sōsuke nên vừa thấy mặt Sōsuke, bà ta liền chào hỏi anh lịch sự và khéo léo như mọi khi. Trong khi Sōsuke chưa kịp hỏi về tình hình của Yasui thì ngược lại, bà ta đã hỏi anh điều đó. Theo những gì mà người chủ nhà nói, từ khi Yasui về quê cho đến giờ, cậu ấy hoàn toàn không liên lạc gì với bà. Sōsuke cảm thấy thật kỳ lạ. Anh trở về nhà trọ của mình với thái độ ngạc nhiên như vậy.

Suốt một tuần sau đó, cứ mỗi lần đến trường, Sōsuke đều mở cửa lớp học ra với một sự mong đợi mơ hồ rằng liệu hôm nay mình có nhìn thấy mặt Yasui không hay liệu ngày mai mình có nghe thấy giọng nói của Yasui không. Hằng ngày, anh đều ra về với cảm giác khó chịu mơ hồ này. Tuy nhiên, cuối cùng đến ngày thứ ba, thứ tư, thay vì muốn gặp lại Yasui sớm với tư cách là một người có liên quan, anh lại thấy lo lắng về sự an nguy của cậu ta. Dù đã thông báo là có chút việc nên cáo lỗi và khởi hành về Kyoto sớm, vậy mà Sōsuke đợi mãi cũng chẳng thấy bóng dáng Yasui đâu. Không biết bao nhiêu lần anh đã dò hỏi những người bạn học về tin tức của Yasui nhưng cậu ấy vẫn biệt vô âm tín. Tuy nhiên, có một người trả lời rằng trong đám đông ở khu Shijō tối qua, anh ta đã nhìn thấy một người đàn ông mặc yukata trông rất giống Yasui nhưng Sōsuke lại không tin điều đó. Thế nhưng, một hôm sau khi nghe chuyện đó, tức là tròn một tuần kể từ khi Sōsuke quay lại Kyoto, người ăn mặc như trong lời kể kia đột nhiên ghé thăm chỗ Sōsuke.

Khi quan sát dáng vẻ của bạn mình sau một thời gian dài, với kiểu ăn mặc đơn giản cùng chiếc mũ rơm trên tay, Sōsuke có cảm giác dường như trên khuôn mặt mà anh đã nhìn thấy trước kỳ nghỉ hè giờ đây có thêm thứ gì đó mới mẻ. Yasui bôi dầu lên mái tóc đen, tóc rẽ ngôi đẹp đẽ đến mức thật nổi bật. Yasui giải thích là mình vừa mới đến tiệm cắt tóc, nhưng dường như đó chỉ là một lời biện minh.

Tối hôm đó, cậu ta cùng Sōsuke say sưa trò chuyện trong khoảng hơn một tiếng đồng hồ. Cách nói chuyện trang trọng, giọng điệu như thể e ngại, không dứt khoát, câu cửa miệng “ấy vậy mà”, tất cả chẳng khác gì Yasui mọi khi. Cậu ấy chẳng nói gì rõ ràng về việc tại sao lại rời Yokohama trước hay trên đường đi đã trọ lại ở đâu mà sau đó đến Kyoto muộn hơn Sōsuke. Nhưng Yasui chỉ nói rõ một việc là đã quay lại Kyoto ba, bốn ngày trước và vẫn chưa trở về nhà trọ mà mình đã ở trước kỳ nghỉ hè.

“Vậy thì cậu đang ở đâu?”

Sau khi nghe câu hỏi, Yasui đã cho anh biết tên nhà trọ mà mình đang ở. Đó là một nhà trọ bình dân ở khu Sanjō. Sōsuke cũng biết nơi đó.

“Tại sao cậu lại chọn chỗ như vậy? Giờ cậu định ở đó luôn à?” Sōsuke hỏi dồn dập.

Yasui chỉ trả lời là vì có chút việc.

“Mình sẽ không ở trọ nữa mà định sẽ thuê một căn nhà nhỏ.” Yasui bày tỏ kế hoạch bất ngờ và làm Sōsuke không khỏi ngạc nhiên.

Trong khoảng một tuần sau đó, đúng như những gì đã nói với Sōsuke, cậu ta đã thuê một căn nhà yên tĩnh ở gần trường. Ngoài việc đó là một công trình xây dựng u ám, tối tăm điển hình của nhà cửa ở Kyoto, đó còn là một ngôi nhà chật hẹp, trông cũ kỹ với cột nhà và cửa trượt được sơn đỏ thẫm. Ở cổng vào có một cây liễu chẳng biết thuộc sở hữu của ai, Sōsuke ngắm dáng vẻ của những cành cây dài đến chạm cả vào mái nhà đang đung đưa trong gió. Khu vườn cũng khác với vườn ở Tokyo, nó có chút sắp đặt trong đó. Chỉ có đá là để tự do, có một tảng đá tương đối to được đặt ngay đối diện phòng khách, bên dưới có những đám rêu xanh mát mọc lên. Phía sau nhà là một cái kho trống rỗng với ngưỡng cửa đã mục nát. Đằng sau đó là bụi tre của nhà hàng xóm, thứ có thể nhìn thấy từ lối vào nhà vệ sinh.

Sōsuke đến thăm ngôi nhà này vào lúc bắt đầu học kỳ mới, vài ngày trước khi sang tháng Mười. Đến giờ anh vẫn nhớ rằng cái nóng cuối hè khi đó vẫn còn gay gắt nên mỗi lần đi lại giữa trường và nhà anh đều phải dùng cái ô hình cánh dơi. Khi anh đóng ô lại ở trước cửa koshi rồi nhìn vào trong thì thấy thấp thoáng bóng dáng của một cô gái đang mặc bộ yukata với các đường sọc lớn. Phía bên trong cửa koshi là lối vào và cứ đi thẳng là sẽ ra đến sau nhà. Vì thế, nếu đi vào phía bên trong cánh cửa đó nhưng chưa bước lên lối vào nằm ngay bên tay phải thì có thể nhìn được thẳng vào tận đến cuối nhà dù có vẻ tối tăm. Sōsuke đứng đó cho đến khi cái bóng của bộ yukata biến mất ở cửa sau. Rồi anh mở cửa ra. Yasui là người xuất hiện ở lối vào để đón anh.

Hai người nói chuyện ở phòng khách một lúc nhưng cô gái ban nãy không hề ló mặt ra. Cũng chẳng có giọng nói hay tiếng động nào vang lên. Căn nhà đó không rộng rãi nên hẳn là cô ấy phải ở phòng bên cạnh, nhưng Sōsuke lại cảm thấy như chỉ có anh và Yasui. Cô gái lặng lẽ như một cái bóng này chính là Oyone.

Yasui nói đủ thứ chuyện như chuyện về quê cậu ta, về Tokyo, về các giờ giảng ở trường nhưng không nói một lời nào về Oyone. Sōsuke cũng không đủ can đảm để hỏi. Rồi họ tạm biệt nhau mà không ai nhắc đến người con gái kia.

Ngày hôm sau, khi hai người gặp lại, Sōsuke vẫn nghĩ đến cô gái nhưng anh không nói ra một lời nào. Yasui cũng tỏ ra bình thường như chẳng có gì. Cho dù họ đã thẳng thắn trò chuyện với nhau về các chủ đề của những thanh niên trẻ không biết bao nhiêu lần, nhưng riêng chuyện này thì Yasui có vẻ như đang nén lại. Sōsuke cũng không quá tò mò đến nỗi cần phải làm rõ. Vì thế, trong khoảng một tuần, hình ảnh cô gái cứ xen vào ý nghĩ của hai người nhưng chưa một lần được nhắc đến.

Đến Chủ nhật, Sōsuke lại ghé thăm Yasui. Mục đích của buổi ghé thăm này là vì có việc phát sinh trong một hội nhóm mà cả hai người có liên quan chứ hoàn toàn không liên quan gì đến cô gái kia. Nhưng lúc Sōsuke ngồi vào chỗ trong phòng khách như mọi khi rồi nhìn vào những cây mơ nhỏ chạy dọc theo hàng rào, cảm giác trong lần ghé thăm trước đây lại hiện lên một cách rõ rệt. Ngày hôm đó, bên ngoài phòng khách vẫn hoàn toàn tĩnh lặng. Sōsuke không thể không hình dung về bóng dáng của một cô gái trẻ đang ẩn mình trong sự tĩnh lặng này. Đồng thời anh cũng tin rằng sẽ giống như lần trước, chắc chắn cô gái trẻ này không muốn xuất hiện trước mặt anh.

Đang suy nghĩ như vậy thì đột nhiên, Sōsuke lại được giới thiệu với Oyone. Lúc ấy, Oyone không mặc bộ yukata sọc to như hôm trước, thay vào đó là bộ trang phục giống như chuẩn bị đi ra ngoài hoặc vừa đi đâu đó về. Cô xuất hiện từ phòng bên cạnh. Điều này thật bất ngờ với Sōsuke. Nhưng bộ trang phục của cô cũng không bắt mắt cho lắm. Màu sắc bộ kimono cũng như ánh kim của chiếc obi không làm anh quá ngạc nhiên. Hơn nữa, Oyone cũng không thể hiện nhiều sự e lệ, yêu kiều thường thấy ở các cô gái trẻ trong lần đầu gặp Sōsuke. Trông cô chỉ như một người bình thường, trầm lặng và kiệm lời. Khi phát hiện ra rằng cô gái này điềm đạm đến nỗi có xuất hiện trước mặt người khác thì cũng chẳng khác gì lúc ẩn mình ở phòng bên cạnh, Sōsuke đã kết luận rằng cô cứ lặng lẽ như vậy không hẳn là bởi cô xấu hổ và tránh xuất hiện trước mặt người khác.

Khi giới thiệu Oyone, Yasui nói:

“Đây là em gái mình.”

Sōsuke ngồi đối diện và trò chuyện đôi chút với Oyone thì nhận ra rằng giọng nói của cô không hề có âm sắc địa phương.

“Từ trước đến giờ cô ở quê à?” Sōsuke hỏi cô.

Trong khi Oyone còn chưa kịp trả lời, Yasui đã nói:

“Không, cô ấy ở Yokohama lâu rồi.”

Họ nói với Sōsuke là đang định đi ra phố mua sắm nên Oyone đã thay đồ mặc ở nhà ra và còn đi cả đôi tất trắng mới trong khi trời khá nóng bức. Sōsuke thấy thật có lỗi như thể đã làm phiền việc ra ngoài mà hai người đã chuẩn bị từ trước.

“Mình vừa mới bắt đầu sống ở ngôi nhà này nên mỗi ngày đều phát hiện ra cần thêm cái này cái kia. Vì vậy, kiểu gì một tuần mình cũng phải đi ra phố hai, ba lần để mua sắm.” Vừa nói Yasui vừa cười.

“Để mình đi chung luôn nhé.”

Sōsuke lập tức đứng dậy. Nhân tiện anh cũng xem xung quanh ngôi nhà theo đề nghị của Yasui. Sōsuke quan sát lò than hình vuông với cái khay đựng tro bằng kẽm, một ấm nước bằng đồng màu vàng trông có vẻ rẻ tiền, một cái xô rất mới được đặt bên cạnh chỗ bồn rửa đã cũ ở phòng bên cạnh. Sau đó Sōsuke bước ra cổng. Yasui khóa cổng lại rồi nói là sẽ gửi chìa khóa ở nhà đằng sau nên vội chạy đi. Trong lúc đợi cậu ấy quay lại, Sōsuke và Oyone đã nói với nhau vài lời xã giao thông thường.

Cho đến giờ, Sōsuke vẫn nhớ những từ ngữ mà họ đã trao đổi với nhau trong ba, bốn phút đó. Đó chẳng qua chỉ là những lời nói đơn giản để thể hiện sự thân thiện của một chàng trai dành cho một cô gái. Nói thẳng ra thì đó là những câu hời hợt và hoàn toàn vô vị. Sōsuke cũng chẳng biết được là anh đã lặp đi lặp lại bao nhiêu lần kiểu chào hỏi ấy với những người xa lạ trong cuộc sống hàng ngày.

Cứ mỗi lần nhớ lại cuộc trò chuyện vô cùng ngắn ngủi vào thời điểm đó, anh thấy rằng chúng nhạt nhẽo đến nỗi có thể nói là gần như vô vị. Rồi anh thấy kỳ lạ làm sao khi những lời nói ấy lại nhuốm một sắc đỏ rực rỡ vào tương lai của họ. Giờ đây, theo năm tháng, màu đỏ đó đã mất đi sự rực rỡ của ngày xưa. Ngọn lửa đốt cháy hai người đã đổi màu một cách tự nhiên và biến thành màu đen. Cuộc sống của họ vì thế mà chìm trong sự tối tăm. Sōsuke nhìn về quá khứ, nhìn lại quá trình tiến triển của sự việc, trong lòng anh vừa cảm nhận một cách trọn vẹn việc những lời nói qua loa lúc đó đã tô đậm màu sắc quá khứ của mình, vừa sợ hãi với sức mạnh của số phận, thứ có thể biến một sự việc bình thường trở nên hệ trọng.

Sōsuke nhớ lại lúc hai người đứng tha thẩn ở trước cổng, bóng của họ bị uốn cong và khoảng một nửa cái bóng đó đổ lên bức tường đất. Anh vẫn nhớ cái bóng của Oyone bị chiếc ô che mất nên không phải là đầu cô mà hình dạng kỳ lạ của cái ô đọng lại trên tường. Anh vẫn nhớ ánh mặt trời đang dần lặn của ngày đầu thu gay gắt chiếu vào họ, hình ảnh Oyone giương ô và ghé vào dưới cây liễu cũng chẳng có bóng mát. Sōsuke vẫn nhớ mình đã lùi ra xa một bước để ngắm nhìn màu tím của chiếc ô với những đường gân màu trắng và màu của những chiếc lá liễu chưa phai.

Bây giờ nghĩ lại, anh thấy tất cả vẫn rất rõ ràng và cũng chẳng có gì bất thường cả. Dưới bóng của bức tường, hai người họ đợi Yasui quay lại rồi cùng đi bộ ra phố. Lúc đi bộ, hai người đàn ông đi cạnh nhau còn Oyone mang đôi zori [10] đi lùi lại phía sau. Đa phần đều là những câu chuyện ngắn của hai người bạn nói với nhau. Đi đến giữa đường thì Sōsuke tạm biệt họ và trở về nhà.

Nhưng ấn tượng về ngày hôm đó đã đọng lại rất lâu trong đầu anh. Sau khi về nhà, đi tắm rồi ngồi trước ngọn đèn, thỉnh thoảng hình ảnh của Yasui và Oyone lại thấp thoáng trước mắt anh như một bức tranh phẳng màu sắc. Không chỉ vậy, lúc đi ngủ, anh lại bắt đầu suy nghĩ rằng liệu Oyone, người đã được giới thiệu là em gái của Yasui có thật là em gái không. Nếu không hỏi rõ Yasui thì mối nghi ngờ này thật khó mà được giải tỏa. Nhưng Sōsuke lập tức phán đoán, dựa trên những quan sát Yasui và Oyone, anh thấy phán đoán của mình có căn cứ. Vừa nằm anh vừa thấy thật kỳ quặc. Hơn nữa, anh nhận ra rằng thật ngớ ngẩn khi phán đoán đó cứ luẩn quẩn trong đầu mình. Cuối cùng, anh thổi phụt ngọn đèn mà mình đã quên tắt ban nãy đi.

Cho đến khi những ký ức này dần chìm lắng và không còn dấu vết gì thì mối quan hệ giữa Sōsuke và Yasui cũng không lạnh nhạt đến nỗi họ không nhìn mặt nhau. Họ không chỉ gặp nhau hằng ngày ở trường mà vẫn tiếp tục ghé thăm nhau như trước kỳ nghỉ hè. Nhưng không phải lần nào Sōsuke đến thì Oyone sẽ ra chào hỏi. Cứ ba lần thì sẽ có một lần anh không thấy mặt cô mà cô sẽ lặng lẽ nép mình ở phòng bên cạnh như lần đầu tiên. Sōsuke cũng chẳng bận tâm gì về việc này. Nhưng chẳng bao lâu, cuối cùng họ cũng đã gần gũi và thân thiết hơn để có thể nhiều lần nói đùa với nhau.

Rồi mùa thu cũng đã đến. Tâm trạng vẫn giống như năm ngoái, Sōsuke chẳng có mấy hứng thú với việc tận hưởng mùa thu ở Kyoto một lần nữa. Nhưng khi được Yasui và Oyone rủ đi hái nấm, anh lại phát hiện ra một mùi hương mới mẻ trong bầu không khí tươi sáng. Cả ba người cũng cùng nhau ngắm lá đỏ. Trong khi đi bộ từ Saga đến Takao qua lối ngang sườn núi, Oyone xắn vạt kimono lên, chỉ có bộ nagajuban [11] vẫn thả xuống đến phần trên của đôi tất, cô dùng chiếc ô nhỏ làm gậy chống. Đứng trên núi, có thể nhìn thấy một dòng suối nằm bên dưới cách đó khoảng hơn một trăm mét. Từ phía xa, ánh mặt trời chiếu vào rồi đi xuyên xuống tận đáy nước. Oyone nhìn khung cảnh đó và nói:

“Kyoto là một nơi thật tuyệt.”

Nói xong, cô quay lại nhìn hai người đàn ông. Cũng đang ngắm nhìn khung cảnh đó, Sōsuke thầm nghĩ Kyoto quả thực rất tuyệt.

Những lần họ cùng nhau đi ra ngoài thế này không phải là hiếm nhưng gặp nhau ở nhà thì thường xuyên hơn. Có lần, Sōsuke ghé thăm Yasui như thường lệ nhưng cậu ta đi vắng, mà chỉ có Oyone ngồi một mình ở nhà như thể cô bị bỏ rơi giữa mùa thu hiu quạnh và cô đơn. Sōsuke đã hỏi xem cô có buồn không rồi ngồi lên nệm, vừa hơ tay hai bên chiếc lò than vừa trò chuyện. Anh ở lại một lúc lâu rồi mới ra về. Cũng có lần, khi Sōsuke đang lơ đễnh tựa người vào chiếc bàn ở nhà trọ và lo lắng về việc sắp xếp thời gian của mình, một việc hiếm hoi với anh, thì bỗng Oyone đến. Cô nói là đi mua sắm ở gần khu đó nên tiện thể ghé vào. Theo lời mời của Sōsuke, cô đã ở đó uống trà, ăn bánh, thong thả trò chuyện rồi mới về.

Trong khi những lần ghé thăm như thế cứ nhiều lên, chẳng biết lá cây đã rụng tự bao giờ. Rồi một buổi sáng nọ, tuyết đã phủ đầy đỉnh núi cao. Đáy sông khô cạn bị gió thổi qua cũng trắng xóa, những bóng người đang di chuyển từng chút một qua cầu. Mùa đông ở Kyoto năm đó thật buốt giá, khí lạnh cứ âm thầm xuyên thấu qua da thịt. Yasui bị cảm nặng bởi thời tiết khắc nghiệt này. Cậu ấy sốt cao hơn hẳn so với cảm cúm thông thường. Dù ban đầu Oyone rất ngạc nhiên nhưng cô lại nghĩ rằng đó chỉ là tạm thời và tình trạng này sẽ nhanh chóng kết thúc và Yasui sẽ nhanh chóng phục hồi. Vậy mà Yasui mãi vẫn không khỏi hẳn. Yasui chìm trong những cơn sốt, ngày ngày đều khổ sở vì nhiệt độ lúc tăng lúc giảm.

Bác sĩ nói là hệ hô hấp của Yasui bị tổn thương và khuyên anh ta nên chuyển chỗ ở để dưỡng bệnh. Yasui miễn cưỡng dùng dây đay buộc cái va li bằng liễu gai đang để trong tủ đựng đồ của mình, còn Oyone thì khóa chiếc túi xách tay lại. Sōsuke tiễn họ đến ga Shichijō, anh còn vào tận trong toa tàu và vui vẻ trò chuyện. Khi Sōsuke bước xuống sân ga, Yasui nói vọng ra từ cửa sổ:

“Cậu nhớ đến chơi nhé.”

“Nhất định anh phải đến nhé.” Oyone cũng nói.

Đoàn tàu từ từ lăn bánh trước mặt Sōsuke, một người có thần sắc khá tốt, rồi lập tức nhả khói và tiến về phía Kobe.

Người bệnh đã đón năm mới ở nơi nghỉ dưỡng. Kể từ khi đến đó, ngày nào Yasui cũng gửi đi những tấm bưu ảnh. Ngoài việc nhắc đi nhắc lại lời mời Sōsuke hãy đến chơi thì cậu ấy chẳng viết thêm gì. Và trong đó thế nào cũng có thêm một, hai dòng chữ của Oyone. Sōsuke để riêng những bức thư nhận được từ Yasui và Oyone ra rồi xếp thành một chồng trên bàn. Mỗi lần đi đâu về, chúng sẽ đập ngay vào mắt anh. Thỉnh thoảng, anh sẽ đọc hoặc xem lại từng bức thư theo thứ tự. Cuối cùng, Sōsuke nhận được một bưu ảnh trong đó Yasui có viết là mình đã khỏe hẳn và sẽ trở lại Kyoto. Nhưng Yasui cũng viết là cậu ấy và Oyone đã sống ở một nơi như thế này mà Sōsuke lại chẳng đến thăm thì đáng tiếc biết bao nên khi nhận được bức thư này thì Sōsuke hãy đến chỗ họ chơi dù chỉ vài ngày thôi. Chỉ cần vài lời như vậy đã đủ sức tác động vào một người ghét sự nhàn rỗi và những thứ nhàm chán. Sōsuke lên tàu ngay trong đêm đó và đến chỗ nghỉ dưỡng của Yasui.

Dưới ánh đèn sáng, ba người gặp lại nhau sau bao mong đợi. Điều mà Sōsuke nhận thấy trước tiên là da dẻ của người bệnh đã trở nên hồng hào, trông còn tốt hơn cả trước khi Yasui rời đi. Chính Yasui đã nói là bản thân cũng thấy vậy, rồi còn xắn tay áo lên và xoa vào cánh tay với những đường gân xanh. Mắt Oyone cũng lấp lánh vẻ vui mừng. Sōsuke đặc biệt chú ý tới ánh mắt sống động và thật hiếm hoi mới có ấy. Từ trước đến giờ, ấn tượng về Oyone đọng lại trong lòng Sōsuke là một người vô cùng từ tốn, ngay cả khi đứng giữa sự hỗn tạp của màu sắc và âm thanh. Tới giờ thì anh đã hiểu được rằng, nét điềm đạm này chủ yếu là do ánh mắt không mấy lưu chuyển của cô.

Ngày hôm sau, ba người đi ra ngoài để ngắm cảnh biển với dòng nước thẫm màu đang trôi ở phía xa. Họ hít thở không khí có mùi nhựa từ những cây thông tiết ra. Ánh mặt trời mùa đông không chút nao núng xuyên qua vòm trời thấp rồi lặng lẽ lặn xuống phía tây. Khi lặn xuống, nó nhuộm những đám mây treo lơ lửng thành màu đỏ, màu vàng, giống như màu của ngọn lửa trên bếp. Trời đã tối nhưng không thấy ngọn gió nào, thỉnh thoảng chỉ nghe thấy tiếng thông reo. Suốt ba ngày Sōsuke ở đó, thời tiết vẫn thật đẹp và ấm áp.

Sōsuke nói là muốn ở lại chơi nữa. Oyone mời anh cứ ở lại để tận hưởng thêm. Còn Yasui cho rằng nhờ Sōsuke đến chơi nên thời tiết mới đẹp vậy. Nhưng rồi ba người đã thu dọn hành lý, túi xách để trở lại Kyoto. Lúc đó, mùa đông ở Kyoto đã ôn hòa hơn khi những cơn gió bắc dần thổi sang những vùng đất lạnh lẽo khác. Những đám tuyết rải rác trên đỉnh núi dần tan đi để cho sắc xanh của cây cối nhú mầm.

Cứ mỗi lần nhớ về hồi ấy, Sōsuke lại nghĩ rằng nếu tiến trình của tự nhiên đột ngột dừng lại ở đó, rồi cả anh và Oyone lập tức hóa đá thì đã không phải khổ đau rồi. Chuyện bắt đầu trong khoảng cuối đông và chớm xuân, rồi kết thúc vào lúc những bông hoa anh đào rơi rụng nhường chỗ cho màu sắc của lá non. Tất cả đều là cuộc đấu tranh sinh tử. Sự khổ đau của họ giống như là cây tre xanh bị hơ trên lửa cho đến khi dầu của nó chảy ra. Một cơn gió lớn đã đột ngột quật ngã hai con người bất cẩn. Lúc hai người ngồi dậy thì xung quanh chỉ toàn là cát bụi. Họ nhận ra rằng trên người mình cũng đầy cát bụi nhưng lại không biết là mình đã bị quật ngã vào lúc nào.

Xã hội đã không khoan nhượng buộc tội họ là những kẻ suy đồi đạo đức. Nhưng trước khi chính bản thân thấy cắn rứt lương tâm thì họ đã thẫn thờ bởi một nghi ngờ rằng liệu đầu óc của mình đang tỉnh táo hay không. Trước khi chính họ cảm nhận được nỗi hổ thẹn khi bị coi là kẻ xem thường luân thường đạo lý, thì ngay từ đầu hai người vốn dĩ đã là một đôi nam nữ bất hợp lý. Chẳng có lời biện minh nào cho hành vi của họ cả. Vì thế, ở đó có một nỗi khổ đau không thể cất thành lời. Họ cảm thấy tủi nhục khi số phận nghiệt ngã đã vô tình giáng xuống và đùa cợt hai con người vô tội bằng việc đẩy họ rơi vào một cái bẫy.

Khi hành vi của họ bị phơi bày dưới ánh sáng thì hai người đã vượt ra được nỗi khổ đau về mặt đạo đức đè nén bấy lâu rồi. Vầng trán xanh xao của đôi nam nữ thản nhiên xuất hiện trước mọi người và họ đã được đóng một con dấu giống hình ngọn lửa vào đó. Sau đó, họ phát hiện ra rằng cả hai đã bị ràng buộc với nhau bởi một sợi xích vô hình và phải nắm tay, cùng sánh bước bên nhau đến bất cứ nơi nào. Hai con người vứt bỏ cha mẹ, vứt bỏ người thân, vứt bỏ bạn bè. Nói tóm lại là họ vứt bỏ cả xã hội. Hoặc họ đã bị tất cả bỏ rơi. Và đương nhiên là Sōsuke còn bị trường học vứt bỏ nữa, cho dù bề ngoài thì đó là tự anh muốn nghỉ học để chứng minh rằng mình vẫn có chút ít phẩm giá của một con người.

Đó là quá khứ của Sōsuke và Oyone.

⚝ ✽ ⚝

[1] Một vùng thuộc tỉnh Fukui, cách Tokyo khoảng 500km về phía tây.

[2] Một thành phố cách Tokyo khoảng 30km về phía nam.

[3] Sokuhi Nyotsu (1616-1671): một nhà thư pháp nổi tiếng và cũng là nhà sư. Ông đã cho xây dựng một ngôi chùa ở Kyoto.

[4] Một trong những nhà hàng lâu đời nhất Nhật Bản, thành lập năm 1576, ở Kyoto, ngoài phục vụ ăn uống, khách du lịch còn có thể nghỉ lại.

[5] Một loại quần với phần ống bên trên rộng nhưng từ đầu gối trở xuống sẽ bó sát.

[6] Một đoạn trong lời thoại của vở kịch rối được viết bởi nhà soạn kịch hàng đầu Nhật Bản Chikamatsu Monzaemon (1653-1724). Tsuchiyama ngày nay thuộc tỉnh Mie.

[7] Một tạp chí nổi tiếng do Kikuoka Tenryō biên soạn, trong đó có các bản đồ và hình minh họa về các di tích và địa danh của vùng Edo (nay là Tokyo).

[8] Một phương pháp tương tự như giác hơi có nguồn gốc từ Trung Quốc, được thực hiện tại các đền chùa của Nhật Bản vào mùa hè. Phương pháp này dùng điều trị cho những người mắc chứng đau đầu. Người ta sẽ đặt một cái đĩa tròn bằng gốm nung lên đầu người cần trị liệu, sau đó cho bột ngải cứu vào đĩa rồi đốt.

[9] Ngày thứ 210 tính từ ngày lập xuân, rơi vào khoảng đầu tháng Chín. Theo quan niệm dân gian Nhật Bản thì trước và sau ngày này thường có mưa bão.

[10] Một loại dép truyền thống của Nhật Bản, giống như dép xỏ ngón, phần quai được bện bằng rơm hoặc làm từ vải, phần đế bằng.

[11] Một bộ trang phục giống kimono nhưng mặc lót trong để tránh làm bẩn bộ kimono, thường có màu trắng.