NGÔI NHÀ MA
Phi cỡi trên lưng một con bò, ngửa mặt nhìn mây bay, vui vẻ hát. Đàn bò chen chúc theo sau, con chó khi chạy trước, lúc lui lại sau, dáng bộ đắc thắng như một viên tướng vừa hạ được quân thù. Bụi cát vẩn trên con đường núi quanh co, tiếng chim hót ríu rít trong màn sương mù đang loãng dần, đâu đây có tiếng suối chảy róc rách trong cánh rừng tịch mịch.
Phi và đàn bò về đến trại. Ông Quản đang ngồi đánh cờ với một bạn già ngoài vườn. Ông ngước nhìn Phi, đôi mắt sáng đầy vẻ nhân từ, cương trực ấy hơi tối lại. Ông gõ ngón tay xuống cạnh bàn cờ:
- Hôm nay con về muộn lắm đó! Ta không bằng lòng đứa trẻ nào không biết trọng kỷ luật và thì giờ. Con lại không biết rằng mẹ con mong mỏi lắm sao. Rừng núi độ này có nhiều kẻ gian, nguy hiểm hơn cả loài mãnh thú, ta nhắc lại lần nữa rằng: con phải luôn luôn đề phòng mới được.
Chưa bao giờ, ông Quản nói nặng lời với cậu hơn. Sự giận dữ chỉ đến đấy, và cũng chỉ đến đấy là ông đã giơ tay âu yếm xoa đầu cậu rồi bảo bọn đầy tớ dọn cơm cho cậu ăn kẻo quá đói.
Ăn xong Phi chạy xuống gian nhà ngang thăm mẹ. Hai mẹ con vui vẻ nói chuyện một lúc rồi Phi tắt đèn đi ngủ. Đôi khi trong giấc ngủ say sau một ngày mệt nhọc, Phi lại mơ thấy rừng thấy núi, có khi đuổi chồn, đuổi cáo, có khi đuổi một tên buôn lậu mặt mũi đầy sẹo, tay cầm con dao quắc lẻm. Trong giấc mơ khủng khiếp ấy, Phi thường kêu thét lên. Bà mẹ lòa nghe con kêu lại ngồi dậy rờ rẫm đến chỗ con nằm, ôm ghịt lấy con một lúc lâu. Lúc nào bà cũng sợ sệt, lo lắng về rừng sâu, núi cả, bà luôn luôn rùng mình mỗi khi nghĩ đến móng vuốt một con hổ xám và cái xác xương thịt tơi bời đầm đìa máu của chồng bà ngày xưa.
Sớm hôm sau, Phi thức dậy trước mặt trời, trước cả chim muông. Cậu vào suối tắm, ăn điểm tâm bằng vài thứ hoa quả lành của rừng, rồi theo thường lệ cùng Mô lùa đàn bò lên đồi dứa dại hoặc xuống đồng gianh.
Sáng nay, cậu không vui cười như mọi sang khi thấy ông Quản bữa nay cũng dậy sớm, ngồi có vẻ suy nghĩ một việc gì. Cậu đoán là ông mới được bên nhà đoan báo tin việc bắt kẻ gian. Hẳn ông đang tìm mưu kế.
Phi không dám tò mò hỏi ông Quản điều mà ông chưa định nói. Cậu chỉ lặng lẽ tìm chỗ vắng, một mình ngồi nghĩ ngợi vẩn vơ. Cậu lại tưởng tượng ra một cảnh dữ dội ở núi rừng, có ánh sáng đèn lấp loé, có tiếng dao, tiếng súng, tiếng những mũi tên độc bay vun vút của bọn buôn lậu bắn nỏ rất tài. Cậu lại tưởng tượng thấy giữa cuộc xô sát ghê gớm ấy, ông Quản Hầu bị thương rú lên một tiếng, ngã vật trên vũng máu rồi tắt thở…
- Ừ, nếu mà thế thật!
Phi nhắm mắt lại, cắn chặt môi. Nhưng cậu lại mở mắt ra, mỉm cười. Cậu tin rằng Trời Phật bao giờ cũng che chở người lương thiện, Người chỉ trừng phạt kẻ gian phi làm ác. Huống chi, ông tuy đã năm mươi tuổi đầu, tóc đã điểm bạc nhưng còn khỏe mạnh, nhanh nhẹn lắm, lại thêm mưu trí tài tình, đã khiến quân gian sợ ông hơn cả lính nhà đoan. Xưa kia ông đã sang Pháp, dự cuộc chiến tranh Pháp - Đức. Bây giờ mãn hạn nhà binh, ông được cử ra giữ chức kiểm lâm. Và từ khi giữ chức này, ông đã giúp nhà đoan trừ được rất nhiều bọn buôn lậu và bọn cướp nhũng nhiễu người lương thiện.
- Không đời nào ông Quản chịu thua chúng! Nhưng ta cũng phải giúp ông một tay mới được.
Đi giữa đàn bò, Phi cúi đầu nghĩ ngợi. Đến bãi gianh, đàn bò tản ra gậm cỏ. Mô chạy lăng quăng, canh gác. Cậu giao đàn bò cho nó, vẫn cắm cúi đi. Cậu len lỏi qua đồi này, núi khác, sang đến một cánh rừng kín rậm được coi là dữ nhất ở vùng sơn lâm này, bọn tiều phu không mấy kẻ dám mò đến. Rừng núi nơi đây thực là hoang vu, chỉ có tiếng chim, tiếng gió. Phi đang cắm cúi đi bỗng cậu đứng dừng lại, cúi xuống và nhận ra những vết chân người in rõ trên mặt lớp lá mục.
- Sao ở con đường hoang này lại có vết chân người, mà có rất nhiều, tỏ ra đêm qua một bọn rất đông đã qua đây và đã lẩn vào rừng. Lạ thật! Ta phải dò xét cho kỹ.
Phi hăm hở bước theo những vết chân, chúng dắt lối cho cậu vào rừng sâu. Lấy hết can đảm, cậu rón rén bước và nhảy thoăn thoắt từ tảng đá này qua vũng nước khác tựa như một con sóc.
Cậu sửng sốt dừng bước dưới chân một tòa nhà đổ. Những bức tường gạch cổ phần nhiều đã sụt xuống, nằm ngổn ngang chồng chất lên nhau. Mái ngói chỗ đã sụt, chỗ còn nguyên, những rui mè trơ ra làm nơi cho các giống cây leo mọc kín.
Tòa nhà cổ này, nguyên xưa do một vị chúa động người Mường nào xây lên không rõ. Sau, trong cuộc chống giữ giặc phương Bắc, Trần Hưng Đạo tạm đóng quân ở đấy và đã vây hãm quân Thoát Hoan tại chính khu rừng này. Quân Tàu bị chết rất nhiều, đến nỗi tận bây giờ, có một hai kẻ tiều phu táo bạo lần vào bới vôi gạch ra vẫn còn thấy vô số đầu lâu và những mẩu xương vụn nát. Và đêm đêm, dân quanh vùng còn đồn thấy những hòn lửa bay lên cao chập chờn nhảy múa. Người ta bảo đó quyết là bóng ma quân Tàu. Nghe vậy ông Châu và ông Quản Hầu chỉ cười, bảo đấy chẳng qua là lân tinh bốc lên, gặp gió thì chuyển động trông như chúng đang nhảy múa vậy.
Phi trèo phắt lên bức tường đổ, len lách khó nhọc mãi mới vào được bên trong. Nghe tiếng động, những con thằn lằn chạy trốn vội vàng, những con dơi bay lên nhớn nhác. Phi rón rén bước vào một cái hầm. Cậu mỏi mệt ngồi xuống một bậc gạch. Thốt nhiên, một cơn gió thoảng qua, cậu đánh hơi thấy mùi khói thuốc phiện lẫn khói thuốc lá bào thơm phức. Cậu sửng sốt, để ý nhận kỹ, sau cùng cậu biết rằng mùi thuốc ở dưới hầm bay lên.
"Đích đây là sào huyệt chúng rồi". Sự xúc động mạnh thành ra một cơn bối rối khiến trái tim cậu bé dù gan dạ cũng nhẩy lên thình thịch. Cậu cố trấn tĩnh và tâm niệm câu nói của ông Quản Hầu: "Lòng ngay thẳng và can đảm lúc nào cũng thắng được mọi việc bất chính và nguy hiểm ở đời". Cậu đã tự hẹn mình phải luôn luôn lấy câu đó làm sức mạnh, làm khí giới, thì chính lúc này, nó là một sức mạnh, một khí giới rất cần cho cuộc mạo hiểm của cậu.