BA
Cuối cùng thì kế hoạch truy tìm kho báu của chúng tôi cũng được thực hiện. Bọn trẻ chúng tôi tập trung từ rất sớm dưới gốc đa đầu làng. Chúng tôi mang theo một chiếc thuổng để đào măng và một cái đèn pin. Ngoài ra chúng tôi còn mang theo ba ống tre đựng nước uống và thức ăn gồm sắn luộc và chuối nhà Phàn Phệch. Mục tiêu đầu tiên của chúng tôi là một cái hang ở lưng chừng núi. Cái hang này chúng tôi đã từng thấy nhưng chưa một lần chui vào đó. Quanh cửa hang ở lưng chừng núi. Cái hang này chúng tôi đã từng thấy nhưng chưa một lần chui vào đó. Quanh cửa hang bị phủ gần như lấp hết bởi các bụi cây dại. Thực ra, trong mùa hè năm ngoái, chúng tôi đã định chui vào hang. Nhưng đứa này đùn đẩy đứa kia vào trước. Cuối cùng thì chẳng đứa nào dám chui vào cả. Hình như người làng tôi cũng chưa có ai chui vào cái hang đó làm gì. Chúng tôi nghe người lớn nói trong hang có một cặp rắn có mào. Có người bảo đó là cặp rắn thần. Người làng tôi lên núi đã có lần nhìn thấy cặp rắn thần uốn lượn múa trước cửa hang. Cái mào trên đầu rắn phát ra một thứ ánh sáng xanh.
Chúng tôi dừng lại trước cửa hang. Một đứa lên tiếng: "Đứa nào vào hang trước". Sau câu hỏi đó, tất cả bọn trẻ im bặt và liếc nhìn nhau. Rồi đứa này đùn đẩy đứa kia. Và thế là một cuộc cãi nhau nổ ra. Phàn Phệch thấy thế tức quá vung tay đang cầm cái đèn pin và nói: "Chúng mày hèn bỏ mẹ. Không đứa nào dám vào trước thì tao vào. Tất cả đi theo tao. Đứa nào bỏ cuộc thì cả bọn không cho chơi nữa". Nói xong, nó tiến đến cửa hang và vạch những bụi cây dại bước vào. Bọn trẻ vẫn đứng bên ngoài nhìn theo Phàn Phệch. Phàn Phệch quay lại gắt: "Theo tao, đứng đây làm gì?". Lúc này chúng tôi mới bước vào hang. Cái hang tối om và phả ra một mùi nằng nặng. Phàn Phệch bật đèn pin và soi vào hang. Lúc này chúng tôi mới nhận thấy lòng hang rất rộng.
- Có thấy rắn mào không? - Một đứa nào đó thì thào.
- Mày đừng nói gì nữa.- Phàn Phệch gắt.
Tiếng Phàn Phệch vang ồm ồm trong hang. Sau đó. Chúng tôi nghe có tiếng động phía trong hang đá. Bọn trẻ dừng bước, mắt nhìn ngó sợ hãi. Phàn Phệch như không để ý đến chuyện gì cả. Nó bước từng bước tự tin vào phía tôi. Nó rọi đèn pin xem, xét y như một nhà thám hiểm. Bọn trẻ chúng tôi rón rén bước sau. Bỗng nó dừng lại và kêu lên: "Nhìn kìa". Chúng tôi nhìn theo ánh đèn pin của nó và nhận ra chỗ nền hang rải đầy sỏi. Những viên sỏi nhiều màu tròn như những viên bi. Phàn Phệch bước nhanh đến và ngồi xuống. Nó cầm một viên sỏi đưa lên ngắm nhìn.
- Sao ở đây lại có nhiều sỏi đẹp thế này nhỉ? - Phàn Phệch hỏi.
- Chắc có người nhặt sỏi bỏ vào đây. - Một đứa nói.
- Tao sẽ mang hết chỗ sỏi này về để mài bi - Phàn Phệch nói - Thôi đi tiếp.
Nhưng trước khi đi tiếp, Phàn Phệch chọn mấy hòn sỏi rất trong có màu đẹp bỏ vào túi. Đi được một đoạn thì chúng tôi phát hiện ra có một cái bếp trên nền hang. Ba hòn đá được kê làm bếp. Và trên nền hang vẫn còn một ít tàn tro và một vài mẩu củi cháy dở đã mục. Cả bọn xúm quanh chiếc bếp.
- Sao lại có bếp ở đây nhỉ? - Một đứa hỏi.
- Như thế là đã có người vào đây. - Một đứa nhận xét. - Hay đó là những người cũng đi tìm kho báu.
- Nếu thế thì họ đã lấy hết vàng rồi còn gì. - Phàn Phệch nói với giọng thất vọng.
- Cứ đi tiếp xem sao. - Một đứa nói.
- Đi đi. - Cả bọn lên tiếng.
Chúng tôi lại tiếp tục đi vào phía trong. Phàn Phệch soi đèn pin lên nóc hang và bất chợt chúng tôi nhận ra có muôn vàn những chấm sáng bám trên nóc hang đá. Những chấm sáng chập chờn.
- Cái gì thế kia. - Một đứa thảng thốt kêu khẽ.
- Tao không biết. - Giọng Phàn Phệch thực sự hồi hộp.
Phàn Phệch tắt đèn. Hang đá tối om. Những chấm sáng biến mất. Và khi Phàn Phệch bật đèn soi lên thì những chấm sáng kia lại hiện lên. "Cái gì thế nhỉ?". Lúc này thì giọng Phàn Phệch thực sự đã run lắm. Bọn trẻ chúng tôi đứng nép vào nhau. Phàn Phệch lấy viên sỏi từ trong túi ra và ném về phía những chấm sáng đó. Những tiếng kêu chin chít vang lên và như một cơn bão ùa ra những con vật có cánh đen xì cùng một mùi hôi khó chịu. Bọn trẻ kinh hoàng kêu rú lên và quay đầu lao ra phía cửa hang. Một con vật bay đập vào mặt tôi cùng tiếng kêu rít lên. Tôi choáng váng ngã xuống nền hang. Một đứa nào thấy đạp lên cả lưng tôi. Tôi quáng quàng đứng dậy và nhìn theo phía ánh đèn pin của Phàn Phệch mà chạy. Bọn trẻ chạy ra phía cửa trong sự hoảng loạn. Khi tất cả đã ra khỏi hang, chúng tôi tụ tập ở một đoạn cách xa miệng hang. Đứa nào đưa ấy mặt cắt không còn một giọt máu. Khi chúng tôi vẫn đang trong cơn hoảng sợ không hiểu cái gì đã xảy ra thì Phàn Phệch bỗng rú lên cười. Tôi kinh hãi nhìn Phàn Phệch cười và nghĩ đến người đàn bà bị ma chó ám trở thành tâm thần. Phàn Phệch cười đến khi mệt quá lăn ra đất nằm thở.
- Sao mày lại cười? - Tôi hỏi
- Chúng mày có biết con gì trong hang không? - Phàn Phệch nói và tự trả lời. - Lũ dơi núi đấy.
Cả bọn chúng tôi lúc này mới ớ người ra. Đúng là dơi núi thật. Tôi đã từng được ăn thịt dơi núi nướng. Ôi! Thế mà trước đó tôi đinh ninh đó là những con ma chim. Một số người làng tôi cũng thường lên núi bắt dơi để ăn. Tôi đã xem bố tôi làm thịt những con dơi núi sạch sẽ rồi ướp với củ sả giã nhỏ với ớt rồi lấy thanh tre tươi kẹp vào và nướng trên bếp than củi lõi ngô. Những con dơi nướng tỏa mùi thơm làm tôi chảy cả nước dãi. Và lúc này, sau cơn hoảng sợ tôi lại thấy thèm được ăn món thịt dơi nướng.
- Thế còn cái bếp trong hang là của ai? - Tôi hỏi Phàn Phệch.
- Có lẽ của những người đi tìm kho báu - Phàn Phệch nói.
Lời giải thích của Phàn Phệch cũng có lý. Chúng tôi cũng từng được nghe nói có nhiều người đã đi tìm kho báu trên ngọn núi này. Mấy năm trước tôi thấy có một nhóm người từ nơi khác đến dựng một cái lều nhỏ trên núi. Nhưng người này nói đi bắt rắn. Nhưng bố tôi bảo họ tìm kiếm cái gì đấy chứ không phải bắt rắn. Còn chuyện những người đi tìm kho báu trên ngọn núi này từ ngày xửa ngày xưa thì nhiều lắm. Hồi còn sống, bà tôi kể rằng có một đoàn người đến ngọn núi này tìm kho báu. Theo lời đồn, họ tin rằng bà già mù sống trong ngôi miếu hoang biết được đường đến kho báu. Bọn người này đã dụ dỗ bà già mù chỉ đường cho chúng. Bà già mù đã kiên quyết từ chối. Thế là chúng đã đánh đập bà vô cùng tàn nhẫn. Trước khi bọn người đó rời khỏi ngôi miếu hoang để đi tìm cái hang chứa kho báu thì bà già mù gượng ngồi dậy, ngửa mặt cười khanh khách và nói: "Các ngươi là những kẻ tham lam và độc ác. Các ngươi sẽ bị trừng phạt". Nghe bà già mù nói vậy, bọn người đạp bà ngã vật xuống và bỏ đi. Nhưng mấy ngày sau, người ta nhìn thấy bọn người đi tìm kho báu ấy da thịt như thối rữa từ trên núi về phía ngôi miếu hoang. Khi đến trước cửa ngôi miếu, bọn người dập mặt xuống đất kêu khóc xin bà già mù tha tội và cứu chúng. Bà già mù nấu một nồi nước lá và bảo chúng tắm rửa. Và sau ba lần tắm thứ nước lá ấy, da thịt bọn tìm kho báu trở lại lành lặn. Bọn người xin bà cho ở lại để hầu hạ bà. Nhưng bà nói với chúng hãy trở về quê quán để hầu hạ mẹ già của chúng. Bọn người dập đầu vâng theo.
Tôi đã hỏi bố tôi về câu chuyện ấy. Bố tôi bảo chuyện ấy có thật. "Bà già mù có phép hở bố?". Tôi hỏi bố tôi như thế. Bố tôi cười và nói với tôi rằng: "Trên núi có một thứ cây có hoa màu sắc vô cùng sặc sỡ nhưng phấn hoa rất độc. Nếu phấn hoa dính vào người thì da thịt sẽ bị lở loét. Bà già mù biết thứ hoa đó và cũng biết dùng loại lá thuốc để chữa khỏi bệnh loét da do phấn hoa. Chính bà đã từng chữa cho những người làng không may bị phấn hoa dính vào. Bà là bà lang chữa bệnh bằng lá rừng chứ chẳng có phép bùa gì". Bố tôi bảo bà già mù biết tất cả cây cỏ trên núi. Người làng cũng đồn rằng khi ở trong ngôi miếu thì bà già mù, nhưng cứ lên núi thì mắt bà lại sáng trở lại. Nếu không thế thì bà làm sao mà biết những cây thuốc mọc ở đâu. Khi tôi đang mải nghĩ về câu chuyện liên quan đến bọn người tìm kho báu thì một đứa lên tiếng:
- Này, tớ nghĩ hay cái bếp trong hang là của thằng Sấn. Nó đốt củi để nướng sắn đấy.
Câu nói ấy làm bọn trẻ đứa nằm đứa ngồi đều đứng bật dậy.
- Thằng Sấn chết rồi cơ mà. - Một đứa cãi.
- Tớ tin là nó chưa chết. Người ta vẫn nhìn thấy nó mặc chiếc áo mẹ nó mua trèo lên cây cùng bầy khỉ.
- Thằng Sấn chết rồi. - Tôi nói - Tớ biết. Có một đêm tớ mơ thấy nó hiện về. Nó bảo tớ hãy lên núi mang nó về. Nó ở trên ấy một mình buồn lắm. Nó trèo lên vách núi xem tổ chim đại bàng đất và bị ngã xuống khe.
- Đấy là cậu mơ thôi. Bố mẹ nó tìm nó khắp núi đã hơn hai năm rồi có thấy đâu.
- Nếu nó ngã xuống cái khe ấy thì bố mẹ nó khó biết lắm. - Tôi nói.
- Cậu biết khe ấy à? - Một đứa hỏi.
- Tớ biết - Tớ và nó hay lên đó lấy trúc làm cần câu, có một khóm trúc rất đẹp.
- Bây giờ cậu định làm gì? - Một đứa hỏi. - hay là mách cho bố mẹ nó biết.
- Chắc đâu mà mách - Phàn Phệch lúc này mới lên tiếng. - Chúng ta lên đó thử xem. Nếu thấy nó thì về báo cho bố mẹ nó biết.
Tất cả đồng ý với Phàn Phệch. Phàn Phệch chỉ tay về phía trước và nói với tôi: "Cậu dẫn đường đi".
Sau gần nửa tiếng đồng hồ chúng tôi mới trèo tới nơi. Nằm sau tảng đá lớn dựng lên như một bức tường là những khóm trúc đẹp tuyệt vời. Hàng trăm cây trúc cao vút, vàng óng. Cả bọn trầm trồ. Phàn Phệch nhìn khóm trúc rồi quay lại nói:
- Chỗ này thuộc về bọn mình. Cấm đứa nào nói cho bọn xóm trong biết. Nếu chúng nó muốn cần câu thì mình bắt chúng nó đổi bi. Một cây trúc mười viên bi.
Cả bọn vỗ tay tán thưởng. Thằng Phàn Phệch quay lại phía tôi và hỏi:
- Cậu bảo nó trèo lên đây à?
- Ừ. - Tôi trả lời.
- Thế thằng Sấn ngã xuống đâu?
- Tớ đoán là dưới này.
Tôi nói và chỉ tay xuống khe núi phía dưới. Từ nơi chúng tôi đang đứng xuống đến đó chừng hai chục mét. Trên vách đá có những bụi cây dại mọc um tùm che lấp lòng khe.
- Muốn biết thằng Sấn có ngã xuống dưới đó không thì phải xuống tận nơi chứ? - Phàn Phệch nói. - Còn các cậu ở trên này nhé.
Tôi và Phàn Phệch cẩn thận tụt xuống lòng khe. Vách đá dựng đứng, nhưng vì có những bụi cây mọc trên vách đá nên chúng tôi cũng không khó khăn gì nhiều lắm. Bọn trẻ đứng phía trên thi thoảng lại hỏi: "Có thấy gì không?". Phàn Phệch nổi cáu: "Chúng mày hỏi lắm thế, đang trèo mà hỏi là chúng tao ngã đấy. Phải xuống đến nơi mới biết. Chứ cây cối um tùm thế này thì làm sao mà nhìn thấy". Khi chúng tôi chỉ còn cách lòng khe chừng hai mét thì Phàn Phệch buông người nhảy xuống. Tôi cũng buông người nhảy theo. Một cành cây phất vào mặt tôi rát bỏng. Khi chúng tôi lồm ngồm ngồi dậy thì cả hai kinh hoàng kêu lên. Lũ trẻ phía trên cuống quýt hỏi có chuyện gì xảy ra. Chúng tôi không nói được câu nào. Tôi ôm chặt lấy Phàn Phệch. Hiện ra trong lòng khe lẫn với lá mục là một bộ hài cốt. Người tôi run bắn lên. Tôi nức nở. Chẳng lẽ kia là thằng Sấn.
- Có... có phải... thằng Sấn... không? - Phàn Phệch lắp bắp hỏi.
- Tớ... tớ không biết. - Tôi run rẩy trả lời.
Cả hai chúng tôi im lặng. Chúng tôi đứng nép bên nhau nhìn bộ hài cốt. Lúc này mặt trời đã lên cao. Những tia nắng mặt trời chiếu qua những cành cây chiếu xuống lòng khe. Và chúng tôi phát hiện ra những mảnh vải đã gần như mủn hết phủ lên bộ hài cốt.
- Đúng là thằng Sấn rồi. - Tôi thì thầm.
- Để tớ lại gần xem sao. - Phàn Phệch nói.
Phàn Phệch đã trở nên bình tĩnh. Nó luôn luôn là đứa gan dạ nhất đám trẻ con trong xóm tôi. Giờ đây có nó bên cạnh tôi cảm thấy có thêm sức mạnh. Phàn Phệch rón rén từng bước đến gần bộ hài cốt. Tôi nhìn nó rồi lặng lẽ đến đứng sau nó. Phàn Phệch cúi xuống nhặt một cành cây khô và từ từ gạt những chiếc lá và lớp vải mục. Những chiếc xương của Sấn lộ ra. Trong khi gạt lá và lớp vải mục, chúng tôi chợt phát hiện ra những viên bi đá. "Bi này". Phàn Phệch kêu lên. Lúc này tôi không kìm được nữa òa lên khóc. Vừa nức nở tôi vừa nói: "Bi của thằng Sấn... Bi của thằng Sấn rồi". Lũ trẻ phía trên nhao nhao: "Đâu? Đâu". Một vài đứa bắt đầu tụt xuống khe. Phàn Phệch kêu lên: "Cẩn thận kẻo ngã đấy. Một thằng chúng mày về mách cho bố mẹ thằng Sấn biết". Chỉ một đứa chạy về làng. Còn tất cả xuống lòng khe. Chúng tôi đứng im lặng xung quanh. Lúc này, mọi nỗi sợ hãi trong tôi đã tan biến. Lòng tôi chỉ còn lại nỗi thương nhớ thằng Sấn vô cùng. Nó đã phải nằm một mình dưới lòng khe hơn hai năm nay. Thảo nào nó nói với mẹ nó mua cho nó chiếc áo rét. Dưới lòng khe vào mùa đông lạnh biết chừng nào. Và tôi hiểu vì sao nó lại hiện về bảo tôi hãy đưa nó về vì nó ở trên này một mình buồn lắm. Bỗng lúc này trong tôi dâng lên một nỗi ân hận khôn nguôi. Sao ngày đó tôi không nghĩ ra nó có thể ngã xuống lòng khe này. Bởi chính chỗ này, tôi và nó thường rủ nhau lên xem khóm trúc của chúng tôi có bị ai phát hiện ra không. Trên ngọn núi làng tôi rất ít trúc mọc. Cho nên những khóm trúc mà chúng tôi phát hiện ra quý như một kho báu. Chính những khóm trúc này mà hai đứa chúng tôi có những chiếc cần câu đẹp nhất xóm. Chúng tôi đã dùng những cần câu trúc đổi được vô số bi của bọn trẻ trong xóm tôi và cả lũ bọn trẻ xóm dưới. Nhưng bây giờ nó chẳng còn sống mà cai quản cái kho báu những cây trúc nữa. Nghĩ đến đó tôi òa khóc. Tất cả bọn trẻ đứng đó cũng òa khóc theo. Thằng Phàn Phệch khóc méo xệch cả mồm. Hình như đây là lần đầu tôi thấy nó khóc. Nhiều lần tôi chứng kiến mẹ nó đánh nó bằng roi mây nhưng nó không hề khóc.
Bố mẹ thằng Sấn cùng họ hàng và người làng chôn cất Sấn dưới chân đồi gần mộ bà nội nó. Mẹ nó bảo cho nó ở gần bà nội để bà nội trông coi nó và lúc nào bà nội nó cần bắt chấy thì nó bắt cho bà. Vì hồi bà cháu thằng Sấn còn sống, nó hay bắt chấy cho bà nó. Hài cốt của nó được xếp trong một chiếc tiểu sành. Khi chiếc tiểu sành được hạ xuống lòng huyệt thì tất cả lũ trẻ con chúng tôi có mặt ở đó òa lên khóc. Bỗng Phàn Phệch bước đến bên miệng huyệt. Nó lấy trong túi áo cái bọc vải nhỏ đựng viên bi ve nhiều màu. Viên bi ấy đối với Phàn Phệch như một vật báu. Tôi nín khóc quan sát nó vì không biết nó lấy viên bi ra làm gì ở chỗ này. Những ngón tay thô vụng của nó run lên cầm viên bi nhiều màu và nói: "Sấn ơi, tớ cho cậu viên bi ve". Nói xong nó thả viên bi xuống. Viên bi rơi xuống không ai bảo ai, tất cả lũ trẻ con chúng tôi có mặt bên mộ thằng Sấn đều lấy hết những viên bi của mình mang theo trong túi và thả xuống huyệt thằng Sấn. Những viên bi lần lượt lăn xuống và nằm trên tiểu sành đựng hài cốt thằng Sấn. Tất cả người lớn đứng xung quanh đó nhìn chúng tôi nước mắt giàn giụa. Mẹ thằng Sấn bỗng gào lên: "Sấn ơi, con ơi, sao con không sống mà chơi bi với các bạn con, con ơi".
Khi những người lớn đã về hết, lũ trẻ con chúng tôi vẫn luẩn quẩn dưới chân núi nơi mai táng thằng Sấn. Chúng tôi đào những cây cúc dại quanh đó trồng lên mộ thằng Sấn. Khi chúng tôi vừa rời ngôi mộ thằng Sấn về làng thì phát hiện cách chỗ chúng tôi không xa, bà già mù đang đứng nhìn về phía chúng tôi. Đứng bên cạnh chân bà là con chó trắng.
Bà ấy ra đây làm gì nhỉ? - Một đứa băn khoăn hỏi.
Nhưng chẳng có đứa nào trả lời được câu hỏi ấy. Chúng tôi quan sát bà già mù một lúc rồi rẽ sang hướng khác về làng. Buổi tối, bố mẹ thằng Sấn đến nhà chúng tôi cám ơn chúng tôi đã giúp họ tìm được thằng Sấn. Trong đầu tôi cứ hiện ra hình ảnh bộ hài cốt thằng Sấn. Nhưng tôi không hề thấy sợ hãi mà chỉ thấy thương nó. Và khi vừa chợp mắt, tôi đã mơ thấy thằng Sấn về đứng bên ngoài cửa sổ. Nó vác trên vai một bó trúc to nói là để cho chúng tôi làm cần câu. Rồi nó nhe rằng cười và nói: "Cám ơn các cậu đã đưa tôi về".