NĂM

Bọn trẻ chúng tôi có những con đường bí mật trên núi mà người lớn không thể nào biết được. Việc khám phá ra những con đường ấy là kết quả của những mùa hè lang thang trên núi tìm tổ ong, bắt ve và hái quả dại. Bây giờ chúng tôi đang đi theo những con đường bí mật để sang bên kia sườn núi. Một bầy khỉ nhìn thấy chúng tôi kêu lên hoảng loạn. Chúng vừa kêu vừa chỉ tay về phía trước. Lúc này bầy khỉ giống như những đứa trẻ chưa biết nói đang cố gắng ra hiệu cho những người khác một điều gì đó chúng đang quan tâm. Có một điều tôi cần phải nói là bầy khỉ trên núi khi thấy người lớn đều tránh xa. Nhưng với bọn trẻ chúng tôi lại luôn tỏ ra thân thiện. Có lẽ bởi lâu nay chúng tôi đã trở thành nơi tin cậy của chúng. Có những buổi trưa mùa hạ, chúng tôi nằm nói chuyện trời đất với nhau. Trong khi đó bầy khỉ ngồi trên những cành cây thấp gần nơi chúng tôi nằm và như lắng nghe. Khi thấy chúng tôi cười rộ lên thì bầy khỉ lại kêu chí chóe. Chúng tôi thường kiếm được những buồng chuối chín trên núi. Và khi chúng tôi ăn chuối thì bầy khỉ mò tới. Chúng tôi vặt từng quả chuối ném cho bầy khỉ. Những lần đầu bầy khỉ đứng từ xa nhìn chúng tôi cảnh giác và liếc những quả chuối một cách thèm thuồng. Chỉ những con khỉ con là có vẻ không biết sợ. Chúng lao đến vồ lấy những quả chuối trong tiếng kêu, vẻ sợ hãi của những con khỉ bố mẹ. Nhưng rồi bầy khỉ cũng hiểu ra là chúng tôi chẳng có gì nguy hiểm với chúng mà ngược lại rất thiện chí với chúng. Các bạn có biết rằng đã có lúc chúng tôi và bầy khỉ chơi ném nhau hò hét ầm ĩ trên núi. Chúng truyền thoăn thoắt trên cây và bẻ những cành cây nhỏ ném về phía chúng tôi. Vì thế mà khi bầy khỉ nhìn thấy chúng tôi lên núi sau nhiều ngày vắng mặt thì chúng nhảy nhót, đu mình trên những cành cây và kêu rối rít.

Theo hướng chỉ tay của bầy khỉ chúng tôi rẽ những cành cây và vượt qua những bụi cây tiến lên phía trước. Sau một hồi len lỏi chúng tôi đã sang đến bên kia sườn núi. Ngay lập tức, chúng tôi phát hiện ra những kẻ chặt cây. Phía dưới chân núi, những cây gỗ đã bị chặt để ngổn ngang. Chúng tôi không ngờ rằng có rất nhiều cây gỗ đã bị chặt. Bên cạnh những cây gỗ là một đám người ngồi bên đống lửa. Họ đang ăn uống. Chúng tôi quyết định lợi dụng những bụi cây rậm để tiến sát đám người kia. Khi đến gần, chúng tôi phát hiện ra đám người chặt gỗ đang uống rượu. Điều kinh ngạc hơn là mỗi một kẻ chặt gỗ đều cầm trên tay một cái xiên có rất nhiều những con chim bị nướng cháy đen. Bọn chặt gỗ ăn thịt chim nướng và uống rượu.

- Họ nướng nhiều chim quá chúng mày ạ. - Một đứa thì thầm.

- Ma chim sẽ mổ vào mắt cho mà xem. - Một đứa khác nói.

- Họ ở đâu đến nhỉ?

- Chắc là bên kia sông.

- Họ lấy gỗ làm nhà à?

- Để bán lấy tiền.

- Sao cậu biết?

- Bà già mù chẳng nói đấy là gì.

- Bà già mù nói nếu cây trên núi bị chặt hết thì những điều kinh khủng sẽ xảy ra.

- Điều gì?

- Làm sao mà biết được.

- Liệu bà già mù nói có đúng không?

- Chắc là đúng. - Tôi chen vào. - Chị tớ bảo bà ấy là nhà tiên tri.

Chúng tôi nằm bên cạnh những bụi cây dại mọc um tùm và nói chuyện với nhau đến khi có tiếng đám người chặt gỗ gọi nhau. Chúng tôi ngồi dậy quan sát và thấy những người đàn ông cởi trần cầm dìu và vác cưa đi lên lưng núi. Chúng tôi ra hiệu cho nhau bám theo. Đám người đến trước một cái cây to, tán lá tỏa rộng. Rồi họ thay nhau dùng rìu chặt gốc cây. Những mảnh gỗ bay lên. Bầy chim từ những vòm lá bay túa ra và kêu táo tác. Khi chặt đã được nửa phần gốc cây, đám người dùng cưa để cưa phần còn lại. Một lúc sau, họ bỏ cưa ra và cùng nhau đẩy. Cái cây khổng lồ từ từ nghiêng và đổ xuống. Vì cái cây quá to, nên cả một vùng những cái cây khác bị quật đổ theo. Chim chóc bay vút lên và kêu ầm ĩ. Những con khỉ nhảy qua những cành cây kêu hoảng loạn. Có con ngửa mặt lên trời hú.

- Làm thế nào chặn không cho người ta chặt cây nhỉ! - Phàn Phệch im lặng mãi giờ mới lên tiếng.

- Đi báo cho chính quyền các cậu ạ.

- Người lớn mà nghe lũ trẻ con chúng mình.

Đúng là như vậy. Chúng tôi chỉ là những đứa trẻ để người lớn sai vặt chứ mấy ai nghe lời thỉnh cầu của chúng tôi. Chúng tôi không thể hình dung được những gì sẽ xảy ra trong tương lai với quả núi này. Nhưng chúng tôi không muốn quả núi này bị tàn phá vì đó là một thế giới kỳ diệu của chúng tôi. Chúng tôi sẽ trở nên cô đơn nếu không còn bầy khỉ, lũ chim, những tổ ong, cái hang nơi trú ngụ của bầy dơi, những con ve, những quả tóc tiên, vú bò và bao nhiêu thứ khác nữa. Và suốt buổi chiều nằm trên lớp lá khô êm như một tấm thảm dưới một gốc cây to. Chúng tôi bàn bạc với nhau để tìm cách ngăn đám người kia không thể tiếp tục chặt cây nữa. Cuối cùng chúng tôi quyết định chờ đến đêm tối sẽ mò đến cái lán của những người chặt gỗ lấy hết cưa và rìu của họ. Chúng tôi tin rằng, không có rìu có cưa thì đám người kia không thể lấy răng mà cắn đổ cây được. Quyết định ấy được tất cả lũ trẻ ủng hộ. Một kế hoạch đánh cắp rìu và cưa được vạch ra khá tỉ mỉ. Và không ai khác, Phàn Phệch được chúng tôi bầu là chỉ huy của nhóm. Sau khi đã phân công nhiệm vụ cho từng đứa, Phàn Phệch đề nghị lũ trẻ trở về làng ăn cơm sớm để tối sẽ thực hiện nhiệm vụ.

Khoảng tám giờ tối chúng tôi đã đến sát cái lán của đám người chặt cây. Đó là cái lán bằng vải bạt. Bên ngoài lán có treo một chiếc đèn bão tỏa ánh sáng tù mù, chúng tôi nấp sau những bụi cây quan sát. Quanh chiếc đèn lũ bọ có cánh bay dày đặc. Phàn Phệch ra lệnh cho tôi phải thổi tắt chiếc đèn. Sau một phút lưỡng lự, tôi bắt đầu tìm cách tiến gần đến chiếc đèn bão. Vì có rất nhiều bụi cây rậm mọc quanh chiếc lán nên tôi tiếp cận chiếc đèn một cách dễ dàng và nhanh chóng. Khi đến sát chiếc cọc lán có treo chiếc đèn, tôi thấy tim đập váng đầu và ngực như nghẹt thở. Tôi cảm thấy đôi chân của mình như có đá đeo rất khó nhấc lên. Nhưng cuối cùng thì tôi cũng tắt được chiếc đèn. Khi ngọn lửa phụt tắt thì bóng đêm đổ ụp xuống. Phải nửa phút sau tôi mới trấn tĩnh và nhận ra phương hướng. Tôi đi như chạy về phía lũ trẻ. Tôi thở ù cả hai tai. Phàn Phệch thấy tôi thở hổn hển, nói: "Cậu làm như bị ma đuổi ấy. Nhưng như thế là tốt rồi. Bây giờ chúng ta sẽ tìm xem họ để rìu và cưa ở đâu. Lấy được cái nào vứt cả xuống sông". Nói xong Phàn Phệch phẩy tay ra hiệu hành động và nó bước lên phía trước đám trẻ như một vị thủ lĩnh. Chúng tôi khom người lò dò từng bước về phía chiếc lán. Đám người chặt cây ngủ như chết sau một ngày làm việc và uống quá nhiều rượu trong bữa tối. Tiếng ngáy của họ vang như sấm. Chúng tôi đi rón rén quanh chiếc lán và nhanh chóng phát hiện ra nơi để rìu và cưa ngay trên bãi cỏ bên cạnh lán. Chúng tôi lặng lẽ vác hết rìu và cưa ra bờ sông. Chúng tôi lội xuống sông cho tới khi nước chạm đến cằm thì dừng lại và vứt hết rìu và cưa chúng tôi lấy được xuống đáy sông. Sau đó chúng tôi men theo bờ sông trở về cây đa đầu làng. Chúng tôi hoan hỉ vì kế hoạch đã thành công. Chúng tôi tin rằng; đám người chặt gỗ sẽ chẳng thể nào chặt thêm được một cái cây nào trên núi nữa. Ngay sau đó Phàn Phệch đề nghị cả bọn đến thăm bà già mù. Một số đứa lưỡng lự không muốn đi. Phàn Phệch liền nói: "Các cậu sợ bà ấy à? Có gì mà sợ. Tớ thích bà ấy. Đến xem bà ấy có nặn thêm được con giống nào nữa không". Nghe Phàn Phệch nói vậy cả bọn bỗng hăng hái cả lên.

Khi chúng tôi vào sân ngôi miếu thì con chó trắng xông ra sủa dữ dội. Bà già mù bước ra cửa và hỏi:

- Ai đấy?

- Chúng cháu - Phàn Phệch trả lời.

- Vào đây các cháu. - Bà vẫy vẫy tay về phía chúng tôi.

Khi thấy lời nói và cử chỉ thân thiện của bà đối với chúng tôi, con chó trắng liền thôi sủa. Nó ngoe nguẩy cái đuôi như tỏ ý chào mừng. Chúng tôi bước vào ngôi miếu. Ngôi miếu chập chờn ánh sáng của ngọn đèn dầu. Mặc dù bà già mù tỏ ra rất thân thiện với chúng tôi, nhưng những câu chuyện mờ mờ ảo ảo về bà vẫn làm cho chúng tôi đôi lúc cảm thấy bà như là một người ở thế giới khác. Nhất là lúc này. Bà ngồi trên chiếc chõng tre, hai tay đặt lên đầu gối và nhìn chúng tôi với đôi mắt mù.

- Sao hôm nay các cháu đến thăm bà muộn thế. - Bà hỏi. - Có việc gì phải không?

- Chúng cháu vừa đến lán những người chặt cây. - Phàn Phệch nói.

- Thế ư? - Bà già mù khẽ thốt lên. - Các cháu cẩn thận đấy.

- Chúng cháu lấy hết rìu và cưa của họ vứt xuống sông. - Một đứa nói.

- Các cháu thật thông minh và dũng cảm. - Bà nói. - Nhưng bà vẫn cảm thấy...

Nói đến đó bà ngừng lại. Mặt bà có vẻ khác thường. Bà im lặng nhìn ra cửa phía ngọn núi. Tất cả chúng tôi nhìn bà chờ đợi. Với chúng tôi, không hiểu vì sao mỗi câu nói của bà luôn luôn mang đến cho chúng tôi một không khí khác lạ. Nó không giống những câu chuyện cổ tích hay những câu chuyện ma mà chúng tôi vẫn được nghe. Những gì bà già mù nói luôn luôn chứa đựng một sự bí ẩn nào đó. Hay bởi chúng tôi luôn luôn nghĩ về bà với những câu chuyện bí ẩn.

- Bà cảm thấy gì ạ? Một đứa hỏi.

- Bà chẳng thấy yên tâm về ngọn núi này. Bà luôn luôn thấy nguy cơ một ngày nào đó ngọn núi bị tàn phá. Người lớn không còn yêu ngọn núi nữa. Họ không hiểu được ngọn núi. Họ chưa từng nghe thấy tiếng nói của ngọn núi trong đêm...

- Ngọn núi biết nói thật ư bà? Bọn trẻ nhao nhao hỏi.

- Tất cả đều biết nói các cháu ạ. Khi bà nặn những con giống bà đặt tên cho chúng. Đêm đêm trong ngôi miếu này, bà nghe chúng nói bằng ngôn ngữ của chúng. Những con cá nói về ao đầm và dòng sông chan hòa nước, trâu bò nói về những cánh đồng cỏ mênh mông, chim chóc nói về những bầu trời bất tận... Những cái cây cũng có tiếng nói và ngọn núi này nữa.

- Thế ngọn núi nói gì với bà? - Bọn trẻ hỏi.

- Ngọn núi nói về sự sinh ra của nó. Nói về những miền đất tuyệt đẹp trên trái đất chúng ta đang sống. Nó nói về những kho báu và nói về các cháu.

- Nói về chúng cháu ư? - Bọn trẻ ngạc nhiên hỏi. - Ngọn núi nói về chúng cháu những gì?

- Ngọn núi nói các cháu là những đứa trẻ ngoan ngoãn, thông minh và nhân ái. Các cháu yêu thương cái cây, những con chim và bầy khỉ.

Bà già mù nhìn thẳng vào chúng tôi bằng đôi mắt mù. Nhưng chúng tôi cảm thấy đôi mắt bà lấp lánh như đang cười. Từ đôi mắt ấy như có một thứ ánh sáng đang soi rọi vào tâm hồn chúng tôi. Bà nói những điều thật giản dị, nhưng lạ thay, chúng tôi vẫn thấy một điều gì đó thật lạ lùng đang vang lên đầy mê hoặc trong giọng nói của bà.

- Bà có phép để nghe được ngọn núi nói à? - Phàn Phệch rụt rè hỏi.

- Bà cũng như các cháu. Bà chẳng có phép gì cả. - Bà già mù mỉm cười. - Bà nghe được vì bà yêu ngọn núi ấy. Các cháu cũng sẽ nghe được ngọn núi, dòng sông, cỏ cây và muông thú.

- Có thật không bà? - Bọn trẻ cười.

- Thật. Vì các cháu yêu chúng. Bà có biết chuyện các cháu đi tìm hài cốt bạn Sấn. Vì yêu bạn mà các cháu nghe được tiếng bạn ấy trong giấc mơ.

Sau câu nói của bà, bọn trẻ quay lại nhìn tôi với vẻ thán phục. Tôi ngây ngất vì xúc động. Đúng là tôi nghe thấy giọng nói của thằng Sấn bảo tôi hãy lên cái khe núi ấy đưa nó về.

Đêm ấy từ ngôi miếu trở về đến cây đa đầu làng, chúng tôi dừng lại và nhìn về ngọn núi trong đêm. Trong im lặng của bóng tối, tôi như nghe thấy tiếng ngọn núi đang thì thầm kể chuyện. Tôi tin những đứa trẻ khác nghe thấy những gì tôi nghe. Và làng quê nghèo khổ của chúng tôi lại hiện lên đẹp lộng lẫy và kỳ bí như chưa bao giờ như thế.