Chương 5

TIN giặc về phá tỉnh làm cho mọi người lo sợ. Trong xã Linh-sơn, cũng như ở mọi vùng lân cận, dân làng cuống quít rang gạo, gói bánh, thu nhặt áo xống để chạy loạn. Kẻ nào gọi là có máu mặt lại càng lúng túng với những cửa nhà, dê lợn, ấy là chưa nói phải lo tai tiếng lộ ra ngoài, lo những sự khảo đánh dã-man mà quân Cờ-đen vẫn dành riêng cho người có của. Đàn-bà, trẻ nít, người gọi con, kẻ khóc mẹ, tan-tác như gà thấy quạ. Gan góc hơn, bọn đàn-ông con trai tuy sợ hãi mà vẫn giữ được vẻ điềm tĩnh bên ngoài. Họ tụ nhau ở cổng đình làng, bàn cách trốn tránh. Cũng có người tính mưu cự giặc, nhưng đó là phần ít. Vả, những lời táo bạo nói ra mấy kẻ đã dám quả quyết nghe theo.

Giữa lúc ấy, Trực phóng trâu về xóm. Thoạt thấy chàng, hết thảy đều mừng. Một vẻ tin cậy thay cho những nét lo buồn. Nhiều tiếng reo: « Trực! anh Trực đã có ý hay gì chưa? »

Chàng tuổi trẻ giơ hai tay đáp: « có ». Đám đông vội xúm lại. Họ tin Trực lắm, tin ở sức khỏe, tin ở can đảm, tin ở lòng khẳng khái, trí thông-minh, sự liệu định công việc rất nhanh chóng và hợp lý của chàng.

Trực bắt đầu nói, thoạt còn dè dặt như cầm sức mạnh. Dần dần Trực hăng-hái, cử chỉ mạnh bạo, giọng hùng hồn ; tuy những câu chàng dùng vẫn hết sức giản-dị:

- Anh em bối-rối vì chưa biết để vợ con, giấu tiền của chỗ nào cho tiện. Cứ ý tôi, việc đó chưa cần. Việc cần trước nhất là việc đuổi giặc. Đuổi được giặc, vợ con, gia-sản của ta tự khắc yên. Giặc cũng là người, một bọn người khốn-quẫn, bạo-ngược. Nay giặc đến, lẽ nào chúng ta nhút-nhát, lẩn-tránh, cam chịu đè-nén, chịu ức-hiếp như một lũ kiến, đàn sâu? Đất nước này là của ta, không kẻ nào có quyền được giày lên một cách hỗn xược. Gia-sản, quyến-thuộc ta ; kẻ nào dám xâm-phạm đến, ta quyết đánh cho tan-tành!…

Trực ngừng nói, đưa cặp mắt sáng-quắc nhìn. Hết thẩy đều lặng-yên, cảm-động và kính-cẩn, Trực bỗng hô to:

- Nào những ai muốn cùng tôi cự giặc? Những ai không nhát sợ, những ai dám hi-sinh, những ai muốn cho nòi giống Việt-Nam không phải là giống ươn-hèn?

Một tiếng sấm vang đáp lại nhời chàng hỏi:

- Tôi!… chúng tôi!… Anh Trực nói phải! Cờ-Đen còn ; ta chết. Giặc chết, ta còn.

Ông cụ Xuân, một viên phó lãnh-binh hưu-trí quát bảo mọi người:

- Được lắm! Khá lắm! Các anh biết tỏ mình là những người con trai, lão rất khen ngợi. Cái chết có ý nghĩa chẳng quí gấp mười cái sống của loài sâu bọ hay sao? Có điều các anh nên nhớ là hi-sinh chưa đủ, cần biết hi-sinh cho phải đường. Vả lại, việc chiến-trận là việc trọng, phi một người thủ-lĩnh giỏi không xong. Người ấy, các anh định chọn ai?

Trăm miệng cùng reo:

- Cử anh Trực.

Vuốt chòm râu bạc, ông cụ Xuân tươi cười:

- Các anh không lầm. Phải, chỉ anh Trực mới xứng đáng việc nặng nề ấy. Vậy anh Trực, anh sẽ đối-phó với giặc như thế nào?

Trực hơi đỏ mặt, thong-thả đáp:

- Thế giặc hiện nay đang hăng. Nếu mình đường-hoàng đối-địch e thua to. Ý tôi là muốn họp tất cả đinh-tráng tổng này, gây thành một bọn dân-quân cảm-tử, rồi lợi dụng hình thế của núi rừng hiểm-trở đón đường giặc mà đánh, lúc kéo ra như bão táp, lúc lui về như mây tan, không để cho giặc kịp đề-phòng. Sự nghi-ngờ hoảng-hốt sẽ là một lẽ thất-bại của Cờ-Đen.

Cụ Xuân gật đầu:

- Tuyệt diệu! Làm tướng như anh chắc không phụ lòng tin cậy của bọn ta.