Chương 7

LÊ TẢ-QUÂN về Nam được ít lâu thì tòa thành Phan-an cũng vừa xây xong. Tường thành xây toàn bằng đá ong, bề cao ngang với đế thành, hào rộng và sâu, thêm một lần lũy tre dầy, thế rất hiểm-yếu.

Trong thành, theo lệnh phó vệ-úy Lê-văn-Khôi, lương soạn và cỏ khô đều được tích trữ rất đầy đủ.

Sự xây thành Phan-an tuy làm cho dân phải cung ứng phu phen mà không một ai phàn-nàn gì hết.

Nguyên do là vì ai nấy đều tâm phục Lê tướng-công, một vị đại-thần không những chỉ có uy mà còn có ấn-trạch đối với dân-chúng rất nhiều.

Thực thế, từ khi Lê Tướng công trọng-trấn sáu tỉnh Nam-kỳ, những kẻ gian-phi đều khiếp-vía, lần-lượt bảo nhau bỏ nghề trộm cướp mà trở lại làm ăn lương thiện.

Bọn dân làng thì nhờ vậy mà vui-vẻ cày cấy, bán buôn để mưu sự no ấm cho thân gia.

Cuộc sinh-hoạt càng ngày càng thịnh vượng, đến nỗi người ta đã gần như quên cả những thương-tích của bao nhiêu năm nội chiến vừa qua.

Tất cả các cái ấy đều do tài năng cai trị của Lê Tướng-công. Dân chúng coi Ngài như một bậc nghiêm-phụ vậy.

Sự ngài bị bọn gian nịnh dèm pha, nhà vua nghi-kỵ khiến dân gian thương-cảm và nhất định lâm thời sẽ bênh-vực Ngài.

Họ tỏ cái ý ấy bằng cách hăm-hở góp sức vào công-cuộc xây-dựng tòa thành đá vô cùng vĩ-đại.

Chẳng những thế, dân-chúng còn biết rõ cái chí bình Xiêm của Lê Tả-quân nữa. Họ tán dương cái ý ấy, bởi vì họ biết rằng Tướng-công mà làm là phải được.

Quốc-gia Đại-Nam sẽ nhờ vậy mà mở rộng thêm ; dân tộc đại-nam sẽ được thỏa cái mộng nam tiến đã bắt đầu thực hiện từ bao đời vua chúa. Và, họ thấy ở trong việc phục-dịch xây thành một cử-động đầy chứa cái tinh-thần ái quốc.

Trên dưới đồng tâm như vậy, công việc gì mà không thành-tựu mau-chóng và đẹp-đẽ!

Câu chuyện cha con Lê-tướng-công về Triều, bọn gian thần bị nhục và Lê-văn-Khôi tình cờ có công cứu giá lại càng thêm một bó đuốc vào đống lửa đương ngùn-ngụt cháy. Nhưng Lê Tả-Quân đã thay đổi hẳn ý cũ. Ở ngài, vừa xẩy ra một biến-cải lớn và sâu xa trong tâm-hồn.

Trước cái vẻ gian-nịnh quy-lụy của một số đại-thần, trước sự nghi-kỵ của Thánh-Tổ Hoàng Đế mà cử-động của Lê-văn-Khôi không đủ làm tiêu-tan hẳn, thêm cái ý-nghĩ về cái chết của hai vị khai quốc công thần, bạn đồng-liêu của tướng công là Lê-văn-Chất Nguyễn-văn-Thành, Lê-tướng-công bỗng thấy lòng bị tràn ngập bởi một chán-nản.

Ngài ngao-ngán cho sự vô thường của việc đời. Ngài ngao-ngán cho cái công danh phù thế, và coi hết thảy như áng mây nổi chợt tụ đấy rồi tan mất lúc nào đó không hay.

Bởi thế, từ lúc ở kinh đô trở về, tướng công tính tình khác hẳn. Ngài lặng lẽ, it nói ít cười, luôn luôn có vẻ buồn-rầu suy-nghĩ.

Đối với dân gian, ngài dẹp hết uy vũ, chỉ chăm làm ơn làm huệ, khuyên bảo những điều hay lẽ phải và sự làm ăn chăm-chỉ.

Đối với kẻ chót phạm tội, ngài giảng-giải hơn thiệt và khuyên ngăn đừng tái phạm nữa. Kẻ nào xét ra thực tính ngu dại mà làm nên tội hoặc vì nghèo khổ quá đâm liều, tướng công đều chu cấp vốn liếng hoặc cho công ăn việc làm để chúng tự nuôi được thân và nuôi vợ nuôi con.

Nhờ thế mà trăm họ nhiều khi tưởng mình sống lại đời Nghiêu Thuấn. Tiếng ca ngợi công đức của Lê-tướng công vang rậy khắp ngang cùng ngõ hẻm. Người ta coi tướng công như vị Phật sống của muôn nhà. Nhiều kẻ quá bồng bột còn ao-ước cho tướng công một địa-vị cao hơn nữa để cho ân-trạch của ngài có thể lan rộng hơn nữa.

Còn như việc bình Xiêm và những việc mưu đồ kia khác mà tướng-công đã có khi lòng đầy uất-phẫn, Lê tướng-công chỉ coi như là một cái bóng chiêm bao.

Lê-văn-Khôi thường nhân lúc hai cha con ngồi nhàn nhắc đến những việc cũ, Lê tướng-công chỉ hoặc khẽ mỉm cười nói sang chuyện khác, hoặc thở dài mà:

- Cha bây giờ tuổi đã già rồi, đối với mọi việc đời, lòng cha nguội lạnh lắm. Vả lại, đọc chuyện cổ kim, cha thấy rằng tranh bá đồ vương rút lại cũng đến ba thước đất. Ấy là chưa kể đất bằng bỗng rấp chông gai để cho nắm xương vô định cao bằng đầu thì nó cũng tội-nghiệp lắm.

Vả lại, cha hiện nay quyền-vị đã tột bậc, tuổi đã cao, lại được con giúp đỡ kính mến và trăm họ không đến nỗi phải oán ố, được vậy kể đã nhiều lắm rồi. Cha chỉ còn mong mỏi sống trong sự an-nhàn để chờ ngày từ-biệt cái cõi đời này trong đó, cha đã nếm đủ mùi đắng cay ngon-ngọt và đã trải đủ hồi vinh nhục.

Nghe cha nói thế, Lê-văn-Khôi không còn dám hé răng sao nữa.

Thời-gian qua…

Một hôm, Lê Tướng-công thình-lình bị bệnh ốm chẳng ra sao mà mất.

Ngài mất, bọn quyền gian hả-hê như cắt được cái bướu. Chính vua Thánh-Tổ cũng coi như bỏ được một hạt bụi trong khóe mắt.

Ngài lập tức chia đất Nam-kỳ thành tỉnh, phủ, huyện và đặt quan cai-trị theo cách phân quyền như các tỉnh ở Bắc và Trung-Kỳ để từ nay về sau sẽ tránh được cái nạn tập-trung nhiều quyền hành quá vào tay một người.

Tuy thế, cái bề ngoài bao giờ cũng vẫn phải cứu vãn. Nhà vua không thể không tỏ lòng mến tiếc một bậc khai quốc đại công-thần như Lê Tả-quân nên ngài sắc cho đình thần dùng vương lễ tống táng hài-cốt Lê tướng-công. Cử chỉ ấy, tuy chỉ là một thứ văn-chương vẫn làm cho một số người được thỏa lòng.

Người không được thỏa lòng họa chăng chỉ có Lê văn-Khôi và những tay võ-tướng từ nay sẽ mất hết quyền-lợi mà họ vẫn được hưởng nhờ ông trùm của họ còn sống và còn tọa-trấn một phương.

Tất cả những người này đều như những đám mây tụ dần lại ở đường chân trời.

Họ chỉ còn chờ một tiếng sét nổ nữa là bùng hẳn thành một cơn giông-tố.