Đất nước này nguy đến nơi!
Trong quán cà phê bất thình lình vang lên một tiếng “Bốp!!!”. Mọi thứ âm thanh khác - tiếng người nói chuyện, tiếng dao đĩa va vào nhau, tiếng quân bài gõ xuống bàn - tất thảy đều ngừng bặt. Bao nhiêu cặp mắt đều đổ dồn về phía vừa vang lên tiếng tát.
Người vừa bị tát là một người đàn ông to béo khỏe mạnh. Trái lại, kẻ vừa tát ông ta lại là một gã thấp bé, gày còm. Trên má của người đàn ông cao lớn còn hằn rõ năm vết ngón tay. Chẳng cần suy luận cũng đoán ra ngay ai là người vừa tát ông ta.
Trong quán cà phê ai ai cũng chắc mẩm trong bụng: Thế nào người đàn ông to béo kia cũng cho cái gã thấp bé chỉ đến ngực ông ta một trận no đòn. Nhưng lại xảy ra một chuyện không ai ngờ.
- Tôi sẽ kiện anh ra tòa! - Người đàn ông to béo quát to.
Mọi người xung quanh nín thở.
Người đàn ông to béo nhìn khắp các bàn.
- Các vị đều nhìn rõ cả đấy nhé! - Nói đoạn ông ta quay về phía người đàn ông vừa làm nhục mình - Nào, đi về đồn cảnh sát với tôi!
Người đàn ông thấp bé xua xua tay như muốn đuổi một con ruồi đang quấy nhiễu, và lầm bầm một tiếng gì không rõ.
- Pxu-xum!
Người đàn ông bị tát chạy ra phố. Mọi người lại quay sang tiếp tục chơi bài. Quán cà phê lại tràn ngập những tiếng ồn quen thuộc.
Một lúc sau người đàn ông to béo quay về, dẫn theo một viên cảnh sát. Đưa ngón tay chỉ vào người đàn ông thấp bé, ông ta bảo:
- Chính gã này! - Rồi lại đưa mắt lướt qua các bàn - Họ đều nhìn thấy.
Viên cảnh sát ra lệnh cho người đàn ông thấp nhỏ và bốn người đàn ông khác ngồi bàn gần nhất về đồn cảnh sát.
Tại đồn, người đàn ông to béo vừa đưa tay xoa má vừa nói với giọng tức giận:
- Thưa ngài thanh tra, tôi muốn kiện ra tòa gã côn đồ này! Hắn đã đánh tôi. Còn đây là những người làm chứng.
Viên thanh tra sau khi kiểm tra chứng minh thư của bên nguyên, bên bị và những người làm chứng, đọc to tên họ và địa chỉ của từng người cho một viên cảnh sát ngồi sau máy chữ đánh máy.
Người đàn ông to béo khẳng định ông ta không hề quen biết người đàn ông thấp bé đã đánh ông ta.
Mấy người làm chứng đều nhất loạt khai:
- Chúng tôi không nhìn thấy gì cả!
Người đàn ông nguyên đơn cau mặt:
- Có lẽ các ông không nghe thấy cả tiếng tát chắc?
Phải. Họ không nhìn thấy và không nghe thấy gì hết.
Người đàn ông thấp bé bước lại gần bàn ngài thanh tra.
- Tôi không phủ nhận hành động của mình. - Ông ta nói giọng buồn rầu - Phải, tôi đã tát người này.
Ngài thanh tra nhìn ông ta.
- Vì cái gì? Các ông cãi nhau à? Hay ông ta xúc phạm ông?
- Không. Tôi thậm chí không quen biết ông ta.
- Hừm... Vậy ông hãy kể lại đầu đuôi xem tại sao lại xảy ra như vậy?
Người đàn ông thấp bé bắt đầu kể:
- Tối hôm qua đi làm về, tôi được biết nhà tôi bị cắt điện - chúng tôi ở thuê nhà của một chủ nhà. Cả buổi tối nhà tôi không có điện, đến khi đi nằm tôi thao tức đến tận sáng. Không sao ngủ được. Đã hai năm nay mẹ tôi bị ốm nặng. Bà bị đau dạ dày. Một thời gian bác sĩ kê cho bà một loại thuốc khiến cơn đau đã đỡ. Nhưng loại thuốc đó bây giờ khan hiếm, tìm mua ở đâu cũng không có. Buổi sáng thức dậy, tôi không tài nào nhúc nhích được cánh tay. Cả một bả vai và cánh tay trái như bị tê cứng. Đã ba tháng nay cửa sổ nhà tôi bị vỡ kính mà không sao thay được, vì kính bây giờ cũng đang khan hiếm. Nghe nói nước ngoài không cung cấp kính cửa sổ cho nước ta nữa. Chúng tôi phải lấy ga trải giường bịt tạm các ô cửa sổ. Nhưng ban đêm gió vẫn lùa vào phòng. Nửa đêm thức dậy, xin lỗi vì kể chi tiết, tôi phải đi vệ sinh. Nhưng té ra chủ nhà đã khóa mất nước. Ngoài trời thì mưa như trút, còn vòi nước thì không chảy lấy một giọt. Tôi quay về buồng. Những người trong nhà thì đang rét run cầm cập. Người ta không phát cho chúng tôi phiếu mua than. Cuối mùa hè chúng tôi đã mua một ít củi dự trữ, nhưng củi đã hết từ lâu. Bây giờ đang mùa đông, không sao kiếm được củi nữa. Người đưa thư mang báo đến. Sáng nào trước khi đi làm tôi cũng liếc qua tờ báo. Vừa mở báo ra đã thấy ngay mấy cái tít: “Cuộc thi hoa hậu!” “Đội bóng Galatasarai sẽ vô địch quốc gia!” “Ba trăm tấn cà phê bị mục ở kho hải quan!” “Tàu thủy Abôđin Đaver bị đâm vào cọc và không chạy được nữa!”. Tôi chỉ muốn mau mau rời khỏi nhà.
Vừa ra đến cửa tôi chạm trán ngay với viên tùy phái của tòa án và luật sư của chủ nhà chúng tôi. Chúng tôi nợ tiền nhà ông ta và ông ta đưa chúng tôi ra tòa. Đối với tôi thật là một cực hình khi các nhân viên tòa án đến nhà tôi để tịch biên tài sản. Nhưng họ không tìm được trong nhà vật gì có giá trị, khiến tôi thấy ngượng chín cả mặt. Viên luật sư ra lệnh:
- Ít nhất cũng tịch thu cái ghế xích đu này vậy!
Sau khi lật tấm chăn phủ trên cái phản gỗ mà họ tưởng là ghế xích đu lên, ông ta nhìn thấy những cái hòm đựng đường được phủ bởi những miếng giẻ và quần áo rách. Lúc đó viên luật sư bèn ra lệnh:
- Cái đài!
Tôi nghĩ bụng: “Cho các ông tha cái của nợ mà các ông gọi là cái đài ấy đi. Một năm nó phải sửa mất đến mười tháng. Mình thì phải nai lưng ra làm, còn nó thì ngốn tiền của mình. Không biết chừng chỉ vì cái đài này mà mình bị khuynh gia bại sản!”
Lúc tôi ra khỏi nhà, vợ tôi bảo:
- Anh nhớ là con gái nó không đi học đâu đấy!
- Tại sao?
- Thầy giáo thể dục yêu cầu phải có đồng phục thể thao và giầy ba ta trắng. Ông ấy đã báo trước nếu không có đồng phục sẽ không cho vào lớp. Phải làm sao bây giờ?
Tôi khoát tay:
- Được rồi, được rồi!
Vợ tôi lại kêu với theo:
- Này, nhà hết dầu ăn rồi đấy nhé!
Tôi cắm đầu chạy thẳng ra phố. Đã bị muộn giờ làm. Tôi nghĩ: “Đã thế hôm nay không đến cơ quan nữa!”. Trời vẫn mưa như trút. Phố tôi tàu điện không còn chạy nữa. Còn ô-tô buýt tuyến thì rất thưa, cứ nửa tiếng mới có một chuyến. Mà cũng khó chen chân nổi, vì có người còn phải treo lơ lửng trên bậc lên xuống. Tắc-xi thì cũng chỉ phóng qua thôi, vì lúc nào cũng chật khách trên xe. Đôi giày của tôi đã bong đế, nước cứ lép nhép dưới chân. Mà mưa thì vẫn trút xuống không lúc nào ngớt. Khắp người tôi ướt như chuột. Hai hàm răng đánh vào nhau lập cập vì rét. Bỗng có một thằng nhóc đến gần tôi.
- Xin lỗi bác!
Tôi tưởng nó hỏi tôi giờ. Nhưng thằng ôn con lại hỏi:
- Bác có biết đội tuyển của ta đá kết quả bao nhiêu không ạ?
Ôi lạy trời! Tôi còn bụng dạ đâu mà để ý đến bóng đá nữa cơ chứ! Tôi thất thểu lê bước trên hè phố, và bỗng nhìn thấy một quán cà phê. Tôi bước vào. Nước từ người tôi chảy như suối. Tôi gọi một tách trà. Đang ngồi thì ông này tiến lại ngồi vào bàn tôi và bắt đầu đọc báo. Trong đầu tôi đang chen chúc bao nhiêu ý nghĩ chán chường, buồn thảm. Làm sao sống được đây? Chuyện gì sẽ xảy ra nữa? Kết cục rồi sẽ ra sao? Bỗng cái nhà ông cùng bàn quăng toẹt tờ báo xuống bàn và thốt lên:
“Thật là tồi tệ - Đất nước này nguy đến nơi!”
Tôi cứ nghĩ trước mặt tôi là một người cảnh ngộ cũng bi đát như tôi.
“Thưa ông, ông có chuyện gì vậy? - Tôi hỏi - Xin lỗi vì tò mò, nhưng tôi thấy hình như ông đang gặp chuyện buồn phiền?”
“Chứ gì nữa! - Ông ấy đáp với giọng đầy tức giận - Cả nước mà không có lấy một trọng tài bóng đá nào ra hồn!”
Thưa ngài cảnh sát, tôi không biết lúc đó điều gì đã xảy ra với tôi. Tôi thề là đến bây giờ tôi vẫn không tin nổi. Trong đời tôi, ngay đến một con ruồi tôi cũng chưa dám đánh. Vậy mà... Có thể nghĩ rằng trong người tôi dường như có một cái máy bí mật nào đó, tôi, giống như một người máy điện tử, bỗng nhiên bật khỏi ghế và tát ông này một cái. Và Đấng Ala dường như đã ban cho cái tát của tôi một sức mạnh chưa từng có. Tôi hoàn toàn thú nhận tội của mình. Phải, tôi đã đánh ông ta, nhưng hoàn toàn không cố ý! Thú thật, tôi không hề định làm như vậy. Tất cả đã xảy ra ngoài ý muốn của tôi. Ngay sau đó tôi bừng tỉnh lại. Giá mà ngài biết được, thưa ngài thanh tra, lúc đó tôi sợ hãi biết chừng nào! Tôi thầm nghĩ “Chết cha rồi! Cái ông lực lưỡng này sẽ bẻ gãy xương mình ra mất!” Nhưng tôi nghĩ được thế thì đã quá muộn rồi.
Ông thanh tra đưa mắt nhìn sang cái ông bị đánh và nói rít qua hàm răng:
- Thôi, giảng hòa đi!
Ông to béo không chịu:
- Tôi không muốn!
Ông thanh tra bèn quay sang nói với viên cảnh sát đang đánh máy chữ:
- Viết đi!... “Người đàn ông bị đánh đã lớn tiếng tuyên bố giữa quán cà phê rằng đất nước ta sắp nguy đến nơi...” - Rồi ông nhìn chằm chằm vào ông to béo - Nào, có muốn giảng hòa hay không thì bảo? Mau lên!
Ông to béo đưa tay xoa xoa má, thở dài đáp:
- Tôi đồng ý, thưa ngài thanh tra. Giảng hòa!