Phần II Hai vở Nô cận đại của Mishima

NÀNG AOI (AOI)

Phân phối các vai:

- ROKUJÔ YASUKO: người yêu cũ của Hikaru, phụ nữ hơi lớn tuổi.

- WAKABAYASHI HIKARU: Tư chức.

- AOI: Vợ của Hikaru.

- NỮ KHÁN HỘ.

Kịch bản:

Cảnh bệnh viện, đêm đã khá khuya. Bên mặt sân khấu có cánh cửa sổ giăng màn cửa. Trong sâu là cái giường, Aoi đang nằm. Bên trái sân khấu có cánh cửa lớn.

HIKARU: (Cô khán hộ đưa Hikaru vào bên trong, vẫn mang trên người chiếc áo đi mưa, anh đặt túi xách đi đường xuống. Một thanh niên hết sức điển trai. Thấp giọng hỏi.) Cô ấy ngủ ngon đấy nhỉ?

NỮ KHÁN HỘ: Vâng, bà nhà ngủ ngon lắm.

HIKARU: Nếu tôi nói giọng bình thường liệu có phá giấc cô ấy không?

NỮ KHÁN HỘ: Không đâu ạ. Thuốc ngấm rồi, ông nói lớn một chút cũng chẳng sao.

HIKARU: (Hikaru đưa mắt nhìn xuống khuôn mặt Aoi.) Cô ấy ngủ trông bình yên quá.

NỮ KHÁN HỘ: Bây giờ thì ngủ yên rồi đấy!

HIKARU: Cô bảo bây giờ, nghĩa là...?

NỮ KHÁN HỘ: Vâng, chứ cứ đến nửa đêm thì bà lại...

HIKARU: Khổ sở lắm sao?

NỮ KHÁN HỘ: Như chịu cực hình, ông ạ!

HIKARU: Hừmm. (Đọc tấm thiếp cá nhân đề tên họ bệnh nhân treo ở đầu giường.) Wakabayashi Aoi. Nhập viện hồi 9 giờ tối ngày 12. À! Cô khán hộ có chỗ nào cho tôi nằm tạm đêm nay ở đây không?

NỮ KHÁN HỘ: Có ạ! (Chỉ về phía tay trái.) Phòng sát cạnh đấy ông.

HIKARU: Có chăn đệm gì cho tôi không?

NỮ KHÁN HỘ: Thưa có chứ. Ông muốn đi nghỉ ngay bây giờ?

HIKARU: Không, ngồi đây thêm một chút đã. (Kéo chiếc ghế ngồi xuống và châm điếu thuốc...) Tôi đang đi xa vì công chuyện hãng thì nghe người ta báo tin cô ấy ốm. Hỏi ra mới biết không sao cả. Thế nhưng lạ quá, không có gì ai lại bắt nhập viện bao giờ, cô nhỉ?

NỮ KHÁN HỘ: Thế bà nhà thường ngày có hay lên cơn kiểu này không ông?

HIKARU: Chẳng phải lần đầu đâu cô ạ! Khổ cái, tôi đang bận đi một chuyến làm ăn rất quan trọng. Sáng nay rốt cuộc mới thu xếp xong chuyện hãng, vội vàng chạy về. Vì ở xa nên mình càng sốt ruột.

NỮ KHÁN HỘ: Dĩ nhiên là thế, tôi hiểu.

(Điện thoại trên bàn có tiếng chuông reo reng reng.)

HIKARU: (Hikari thử đưa ống nghe lên bên tai.) Không có tiếng ai đầu dây hết!

NỮ KHÁN HỘ: Cứ vào khoảng giờ này, hay có tiếng chuông kiểu đó!

HIKARU: Chắc máy hỏng. Thế nhưng ở phòng bệnh sao lại đặt điện thoại?

NỮ KHÁN HỘ: Dạ ở bệnh viện chúng tôi phòng nào cũng gắn điện thoại ông ạ!

HIKARU: Cần liên lạc với người bệnh à?

NỮ KHÁN HỘ: Thưa đặt cho bệnh nhân dùng đấy chứ. Chúng tôi không đủ nhân viên nên nhỡ người bệnh có chuyện gấp, gọi theo đường dây bên trong viện thì chúng tôi sẽ có mặt ngay. Với lại khi họ cần sách báo chẳng hạn, có thể tự mình liên lạc với hiệu sách nhờ mang tới. Đó là đường dây gọi ra ngoài. Gọi ra phải qua tổng đài, có ba cô thay phiên nhau phụ trách hăm bốn giờ trên hăm bốn. Thế nhưng đối với những bệnh nhân cần tĩnh dưỡng thì chúng tôi tránh chuyển tin vào.

HIKARU: Nhà tôi không thuộc loại bệnh nhân tuyệt đối cần tĩnh dưỡng sao hở cô?

NỮ KHÁN HỘ: Vâng. Thế nhưng lúc nào vào giường nằm xuống ngủ, bà vẫn cứ loay hoay, lúc thì đưa tay đưa chân lên, lúc thì hát hỏng, có lúc lại xoay trái xoay phải, cho nên khó có thể nói bà thuộc loại chịu tĩnh dưỡng hoàn toàn.

HIKARU: (Tức giận.) Sao cái bệnh viện này lại...

NỮ KHÁN HỘ: Bệnh viện chúng tôi làm sao có thể lãnh trách nhiệm cả lúc con bệnh nằm mơ hở ông.

(Một thoáng im lặng. Nữ khán hộ tỏ vẻ bực bội.)

HIKARU: Có gì làm cô phải bực mình?

NỮ KHÁN HỘ: Gì thì không biết nhưng chắc chắn không phải vì tôi thấy ông là người hấp dẫn đâu.

HIKARU: (Đành cười trừ.) Cái bệnh viện này mỗi phút càng ly kỳ.

NỮ KHÁN HỘ: Thật tình mà nói thì tướng ông thật điển trai, chẳng thua gì nhân vật Genji Hikaru đời xưa. Thế nhưng trong bệnh viện này, khán hộ chúng tôi đều đã được huấn luyện rất nghiêm khắc. Bọn chúng tôi ai nấy đều được chữa trị theo phương pháp phân tích tâm lý. Hoàn toàn được giải phóng khỏi mọi mặc cảm về tính dục. (Dang rộng tay.) Tất, tất! Khi chúng tôi có nhu cầu gì thì liền được thỏa mãn đầy đủ ngay. Ở điểm này thì từ ông giám đốc bệnh viện cho đến các bác sĩ, họ đều thấu đáo. Khi cần thiết thì ra toa cho thuốc ngay, thuốc gọi là Sex đó mà. Hai bên hoàn toàn thông suốt, chẳng hề có vấn đề.

HIKARU: (Có vẻ cảm phục) Ôi chà!

NỮ KHÁN HỘ: Vì vậy theo tôi, những giấc mộng của bà nhà, tất cả đều do vấn đề sinh lý cả đấy thôi. Không cần phải phân tích tâm lý chi cho tốn công, bọn chúng tôi đều biết tỏng hết. Khỏi cần phải lo nữa đâu, cứ cho phân tích tâm lý đi rồi giải phóng cho bà ấy là xong ngay. Cách thức thì chỉ cần cho bà ấy ngủ theo phương pháp chữa bệnh bằng giấc ngủ.

HIKARU: Thế thì nhà tôi đang được chữa trị bằng phương pháp cho đi ngủ đấy à!

NỮ KHÁN HỘ: Phải! (Vẫn còn bực bội.) Do đó, theo tôi thì cả người bệnh - vô phép mà nói chứ - cả gia đình thân thích của họ, ngay cả khách đến thăm, chẳng có ai hiểu được vấn đề đến nơi đến chốn. Không phải thế sao ông? Ai mà không bị con ma tình dục nó ám ảnh. Ngay cả cái người khách lạ lùng mỗi tối cứ đến thăm bệnh bà nhà cũng thế.

HIKARU: Mỗi tối? Ai mà mỗi tối đến thăm nhà tôi?

NỮ KHÁN HỘ: Chết, vả cái miệng. Từ hồi bà nhập viện tới nay, đêm nào mà người đó chẳng đến. Thường là đến trễ vào khoảng đêm hôm như thế này, chắc vì không được rảnh sớm hơn. Tôi ráng kín tiếng nhưng không ngờ lại lỡ buột miệng.

HIKARU: Đàn ông con trai à?

NỮ KHÁN HỘ: Xin ông yên tâm. Đó là một bà đứng tuổi. Đẹp lắm cơ... Chắc bà ấy sắp đến rồi đó. Mỗi bận bà ấy tới thì tôi lúc nào cũng lợi dụng lúc bà ấy có mặt để rút lui đi nằm một chút. Với lại, không hiểu sao khi ở bên cạnh bà ấy, tôi cứ cảm thấy người mình gây gây khó ở làm sao ấy!

HIKARU: Bà ta hình dáng thế nào?

NỮ KHÁN HỘ: Một mệnh phụ giàu sang. Như thể là dân đại tư sản. Nhưng coi bộ hễ người ta thuộc gia đình tư sản ghê gớm chừng nào thì càng ẩn ức sinh lý chừng ấy, ông nhỉ... Chắc bà ấy sắp đến đó thôi. (Đi về phía tay phải, nâng tấm màn cửa sổ để dòm chừng)... Này, ông xem, nhà nào cũng tắt đèn hết rồi. Chỉ còn thấy mỗi hai dãy đèn đường xếp thành hàng. Bây giờ là lúc tình yêu xuất hiện đấy ông! Yêu nhau, chém giết nhau, hận thù nhau. Hết chiến tranh ban ngày lại chiến tranh ban đêm. Máu càng đổ ra bao nhiêu, càng điên cuồng chém giết loạn, không biết ngơi tay. Đêm đến là lúc kèn báo tin khai chiến vang lên, người đàn bà phải đổ máu, chết đi rồi sống lại bao lần. Lúc đó, để được sống, lúc nào họ cũng phải chịu chết một lần. Đàn ông hay đàn bà cũng vậy, trên vũ khí của họ đã treo sẵn phù điêu màu đen tang tóc. Cờ của bọn họ lúc nào cũng trắng toát. Thế nhưng lá cờ đó sẽ bị dẫm lên, bị giày xéo nhăn nhúm và nhiều khi còn nhuốm máu nữa. Tay trống thì đánh ầm vang tiếng trống đại. Cái trống đại của trái tim. Cái trống lớn của danh dự và ô nhục. Họ là những kẻ sắp phải chết, không hiểu tại sao lại có thể còn thở ra hít vào một cách thoải mái như thế. Hoặc giả những con người ấy muốn trước khi chết, đi khoe cho người ta thấy cái miệng của vết thương trí mạng của mình. Có người đàn ông chết đi mà mặt cúi gục trong vũng bùn. Đó là tấm huy chương dành cho những người còn biết nhục nhã. Ông hãy nhìn xem. Nếu không thấy được ánh sáng ngọn đèn thì cũng là chuyện đương nhiên. Những gì đang đứng dàn thành hàng cho đến tận đầu kia không phải là những ngôi nhà mà chỉ là một vùng mộ địa thôi. Và không phải vầng trăng kia đang chiếu lấp lánh trên những phiến hoa cương kia đâu. Đó chỉ là những ngôi mộ đầy nhơ bẩn thối tha.

...Đem so sánh với họ thì bọn chúng tôi là những thiên sứ đấy. Thế giới tình yêu và thời khắc tình yêu của chúng tôi là những vật siêu nhiên. Chúng tôi đôi khi chỉ gây ra một vài phản ứng hóa học trên giường mà thôi. Phải chi trên thế giới có được nhiều bệnh viện kiểu này thì hay biết bao nhiêu. Ông giám đốc bệnh viện chúng tôi luôn luôn tuyên bố như vậy.

...Ấy, đến rồi, đến rồi kìa! Lúc nào bà ta cũng lái chiếc xe hơi ấy. Một chiếc xe lớn sơn màu bạc, phóng như bay đến và đỗ xịch ngay bên bệnh viện. Này, ông xem. (Hikaru tiến gần cửa sổ.) Bây giờ xe bà ấy đang chạy trên cây cầu cao bắc ngang đường. Lúc nào bà ấy cũng đến từ hướng đó. Rồi bà mới quành lại ở quãng kia cơ... Thoáng cái, bà đã đến trước bệnh viện rồi. Cửa xe mở ra kìa. Thôi, tôi xin phép ông để đi nghỉ một chút.

(Cô khán hộ tất tả rời căn phòng bằng cánh cửa bên trái. Một thoáng im lặng. Điện thoại lại rung lên reng reng rồi như nhỏ lại líu quíu. Một thoáng im lặng. Từ cánh cửa bên trái, hồn oán của Rokujô Yasuko hiện ra với thân xác trong một bộ áo Nhật cổ truyền diêm dúa và mang găng tay màu đen.)

HIKARU: À, chào bà Rokujô.

ROKUJÔ:...Anh Hikaru, lâu quá hả anh!

HIKARU: Té ra người khách đến thăm con bệnh lúc nửa đêm là bà đấy!

ROKUJÔ: Ai bảo anh thế?

HIKARU:...

ROKUJÔ: Lại cô khán hộ phải không? Người sao mà bép xép... Em đâu có tới đây để thăm bệnh ai. Chỉ vì thấy anh bận đi xa bởi công chuyện, nên mỗi đêm, thay mặt anh đem một bó hoa đến cho cô ấy thôi.

HIKARU: Bó hoa nào?

ROKUJÔ: (Chìa bàn tay đang mang găng.) Anh thấy có gì trong tay em đâu. Bó hoa này là bó hoa vô hình, anh ơi. Bó hoa của sự đau khổ. Bó hoa này (làm ra vẻ như đang cắm hoa trên chỗ đầu nằm của con bệnh), khi em cắm nó trên đầu nằm như thế thì nụ hoa sẽ nở thành những đóa màu tro xám. Dưới cành lá của chúng lởm chởm toàn những cái gai đáng sợ. Từ trong hoa tiết ra một mùi hương khó chịu. Hương hoa tỏa ra khắp gian phòng. Anh lại xem đây này! Người bệnh nay đã mất hết thần thái bình yên, đôi má run lên vì đầy sợ hãi. (Đưa bàn tay mang găng qua lại như hơ trên mặt người bệnh.) Khuôn mặt Aoi bây giờ đang hãi hùng bởi vì cô ấy thấy những điều đó trong mơ. Cô ta đang nhìn ra gương mặt đẹp đẽ của mình mỗi khi soi trong gương từ trước đến nay, hiện ra đầy vết nhăn nheo. Và nếu bây giờ em đưa bàn tay mình phớt nhẹ vào chỗ yết hầu của cô ấy (cho tay chạm vào khoảng yết hầu bệnh nhân) thì trong chiêm bao, cô ấy sẽ thấy cảnh mình bị siết cổ. Mặt cô ấy sẽ căng phồng máu, hơi thở nghẽn, tay chân run bần bật một cách khổ sở.

HIKARU: (Lật đật nắm tay Yasuko đẩy ra một bên.) Bà đang định giở trò gì với Aoi đấy?

ROKUJÔ: (Đứng dang ra xa, dịu giọng.) Muốn cho cô ấy khổ chơi thôi mà.

HIKARU: Xin lỗi bà chứ Aoi là vợ tôi đấy nhé. Tôi không đời nào để cho bà quấy phá cô ấy đâu. Bà về đi cho!

ROKUJÔ: (Càng lúc càng dịu dàng.) Em không về.

HIKARU: Bà thật là...

ROKUJÔ: (Tiến đến gần, nắm lấy tay Hikaru một cách trìu mến.) Đêm nay em tới là để gặp anh đó.

HIKARU: (Vội hất ra.) Tay gì mà lạnh như nước đá.

ROKUJÔ: Dĩ nhiên là phải thế thôi. Bên trong máu có chảy đâu anh.

HIKARU: Còn cái găng tay kia nữa!

ROKUJÔ: Nếu anh ghét đôi găng này, em sẽ cởi nó ra. Chuyện dễ dàng thôi mà. (Rồi vừa bước vừa tháo găng tay và đặt nó bên máy điện thoại)... Thật ra em có một việc rất quan trọng, phải giải quyết bằng mọi cách. Vì lý do đó mà em cất công chạy đôn chạy đáo tới đây đêm nay. Ngay giữa đêm hôm... (Đưa mắt nhìn đồng hồ.) Đã quá 1 giờ sáng. Khác với ban ngày, đêm đến, thân thể con người ta tự do. Con người cũng như mọi vật vô tri, tất cả đều cần được ngủ nghỉ. Bức tường này, cái tủ này, tấm kính cửa sổ này, cánh cửa ra vào này, tất cả đều ngủ. Khi ngủ như thế, chúng sẽ để lộ đầy kẽ hở vết nứt, muốn đi xuyên qua chúng cũng không khó gì. Muốn xuyên tường thì phải bất kể nó là cái tường. Còn anh có biết đêm tối là gì không? Đêm tối là lúc mà mọi người giao hảo thân thiện với nhau. Trong lúc ban ngày thì ánh mặt trời và cái bóng phải đấu tranh kình chống, chứ đến lúc đêm về thì bóng đêm trong nhà và bóng đêm ngoài ngõ đều nắm lấy tay nhau. Bởi vì chúng chỉ là một. Không khí ban đêm cũng trở thành kẻ đồng lõa. Ghét nào khác gì yêu, đau khổ với khoái lạc cũng giống nhau thôi. Mọi vật đều tay bắt tay trong bầu không khí ban đêm. Ở giữa bóng tối, kẻ sát nhân nhất định cảm thấy gần gũi hơn với người con gái mà hắn tước đoạt mạng sống (cười). Có sao nào, làm gì nhìn em trừng trừng như thế! Hay là anh kinh ngạc khi thấy em đã biến thành một mụ già cằn cỗi?

HIKARU: Không phải bà từng hứa suốt đời sẽ không tìm gặp lại tôi nữa sao!

ROKUJÔ: Em nhớ hình như lúc ấy anh rất mừng khi được nghe em hứa thế. Để mà sau đó anh đi cưới Aoi (hằn học ném một cái nhìn về phía giường người bệnh), cái con nhỏ yếu ớt èo uột này. (Ngó mông lung.) Rồi từ dạo ấy đến nay, có tối nào em chợp mắt được nữa đâu. Ngủ mà cũng như không, làm gì tròn giấc.

HIKARU: Có phải bà đến đây vì hãy còn muốn được tôi yêu?

ROKUJÔ: Ôi chao, em nào có biết vì sao mình lại đến đây! Nhiều lúc em nuôi ý nghĩ muốn giết anh, có lẽ vì em tưởng chết đi rồi anh sẽ biết yêu em. Biết bao nhiêu tình cảm phức tạp dậy lên cùng lúc trong lòng em. Thật lạ lùng, làm sao trong thể xác em, đồng loạt lại có những con người khác nhau như thế cư ngụ.

HIKARU: Tôi không hiểu nổi những gì bà muốn bày tỏ.

ROKUJÔ: (Đưa mặt lại gần.) Nào, hôn em đi!

HIKARU: Thôi bà ơi!

ROKUJÔ: Hai hàng lông mày đẹp của anh, cặp mắt trong xanh kinh khủng của anh, cái mũi lạnh lùng của anh, đôi...

HIKARU: Bà cho tôi xin.

ROKUJÔ:...Đôi môi của anh. (Hôn nhẹ như gió thoảng.)

HIKARU: (Nhảy thối lui.) Đã bảo là tôi xin bà mà!

ROKUJÔ: Em nhớ lúc mình mới hôn nhau lần đầu, anh cũng nhảy lùi như con hoẵng nhỏ.

HIKARU: Có thế thật. Lúc đó tôi nào yêu thương gì bà tị nào đâu. Tôi chỉ là một đứa trẻ tò mò muốn biết sự đời. Bà đã lợi dụng sự tò mò của tôi. Đàn bà mà đi lợi dụng sự ngây thơ của đàn ông sẽ bị trừng phạt như thế nào, chắc bây giờ bà đã sáng mắt.

ROKUJÔ: Thì anh có yêu thương gì em đâu nào. Anh chỉ xem em như một đối tượng nghiên cứu. Ít nhất đó là điều anh tin chắc trong đầu. Nghe đáng yêu chưa! Thế anh cứ việc tiếp tục suy nghĩ kiểu đó đi nhé.

HIKARU: Tôi đâu còn con nít con nôi. Tôi là một người chủ gia đình. Bà không biết mắc cỡ sao. Người đang nằm trên giường trước mặt bà là vợ của tôi đấy.

ROKUJÔ: Em chỉ đến đây để thực hiện mục đích của mình thôi. Em không mắc cỡ với ai hết.

HIKARU: Thực hiện mục đích gì?

ROKUJÔ: Là được anh yêu!

HIKARU: Thế bà có điên chưa hở Rokujô?

ROKUJÔ: Em tên là Yasuko cơ mà!

HIKARU: Không ai cấm được tôi gọi tên bà theo cách của tôi.

ROKUJÔ: (Đột nhiên quỳ xuống, ôm lấy hai chân của Hikaru đang đứng thẳng. Lấy má dụi sát vào đầu gối Hikaru.) Em van anh. Đừng lạnh nhạt với em như vậy.

HIKARU: Đây là lần đầu tiên tôi thấy bà không biết giữ thể diện. (Như nói một mình.) Mà lạ thật, mình không cảm thấy là có ai đó đang ôm. Vậy mà sao chân mình không cách chi động đậy.

ROKUJÔ: Ngay từ đầu, có bao giờ em giữ thể diện đối với anh đâu!

HIKARU: Nếu bà cho tôi biết điều đó sớm một chút có phải tốt hơn không? Chuyện chúng mình biết đâu chẳng có thể đổi thay chút đỉnh.

ROKUJÔ: Mỗi điều đó mà cũng không nhận ra được, anh mới là người đáng trách. Chứ khi nhìn vào mắt em, anh chẳng thấy là em hết còn biết giữ thể diện rồi hay sao? Khi người đàn bà ăn nói một cách kênh kiệu là họ đã đánh mất tất cả thể diện của mình rồi đấy. Sở dĩ đàn bà chúng em muốn tỏ ra mình là một bà hoàng chỉ vì bà hoàng là người có nhiều danh dự để mất hơn cả... Ôi, đầu gối của anh! Hai đầu gối này sao nó lại giống như một chiếc gối lạnh và cứng ngắc!

HIKARU: Ô này, Yasuko...!

ROKUJÔ: Kê đầu vào chiếc gối này em mới ngủ được. Chiếc gối lạnh và cứng, nào có ấm áp mảy may. Thế nhưng kê đầu lên nó là em thấy nóng bừng. Hơi nóng từ chiếc gối tỏa khắp đầu em, xua tan cái lạnh lẽo và làm đêm tối sáng ra. Người dám dùng chân trần đi trên cát nóng của sa mạc chưa chắc đủ sức giẫm lên chiếc gối của em đây.

HIKARU: (Hơi dịu dàng thêm một tí.) Cô coi chừng đấy nghe. Tôi là thằng con trai nhạy cảm, dễ bị xiêu lòng.

ROKUJÔ: Thôi, em hiểu ra rồi. Thế anh lấy Aoi cũng chỉ vì tội nghiệp cô ấy.

HIKARU: (Đẩy lùi Yasuko.) Cái cô này, đừng tự tiện kết luận vội vã. (Ngồi xuống ghế. Rokujô lại càng đeo cứng đôi chân của Hikaru, dụi má lên đầu gối của chàng như một con mèo.)

ROKUJÔ: Đừng bỏ rơi em nghe anh!

HIKARU: (Hít một hơi thuốc.) Bỏ thì đã bỏ từ lâu rồi.

ROKUJÔ: Em biết anh vẫn còn yêu em.

HIKARU: Đến đây là để nói cho tôi nghe câu đó à? (Dằn vặt.) Không phải cô tới đây với chủ tâm hành hạ Aoi hay sao?

ROKUJÔ: (Buồn bã.) Thì em cũng định một công đôi việc. Cho em xin điếu thuốc!

(Hikaru rút ra một điếu thuốc lá nhưng Yasuko bất chợt giật lấy điếu thuốc chàng đang hút dở trên môi mà hút. Hikaru đành lấy điếu thuốc định cho nàng đưa lên miệng mình và châm lửa.)

HIKARU: Này nhé, lúc đó tôi còn sống đời lông bông, chưa an định. Nên mới tìm cái gì để khóa chân. Muốn được nhốt mình vào trong một cái lồng. Cô là cái lồng giam tôi. Thế rồi đến khi tôi muốn tìm lại tự do một lần nữa thì cô vẫn làm cái lồng khóa trái, không cho tôi ra.

ROKUJÔ: Niềm vui của em lúc đó là được nhìn anh khao khát tìm tự do khi bị em giam trong lồng và khóa chân lại. Chính khi ấy, lần đầu tiên em cảm thấy yêu anh thực sự. Dạo đó mùa thu có phải không anh? Đầu thu năm ấy, anh đến thăm em ở nhà nghỉ mát của em ven hồ. Em lấy du thuyền ra đón anh, anh nhỉ! Em đỗ thuyền ngay trên bến cạnh nhà ga... Hôm đó trời thật quang, cánh buồm bay phần phật. Ôi, chiếc chiếc du thuyền đó...

HIKARU: Cánh buồm à...

ROKUJÔ: (Đột nhiên sắc bén hơn.) Bộ anh thấy việc chia sẻ chung kỷ niệm với em có gì không ổn thỏa hay sao?

HIKARU: Hai chúng mình tình cờ có mặt bên nhau chứ có chung kỷ niệm nào đâu!

ROKUJÔ: Nhưng hai đứa đã cùng ở trên một con thuyền. Và trên đầu chúng ta là cánh buồm bay phần phật. Mong sao cánh buồm đó hiện ra nơi đây lần nữa. Một lần nữa bên trên đầu chúng ta.

HIKARU: (Nhìn ra ngoài cửa sổ.) Nó không đến từ phía kia là gì!

ROKUJÔ: Ấy, nó đến thật!

(Một điệu nhạc quái dị cất lên. Từ bên tay phải, con thuyền chầm chậm lướt trôi vào giữa sân khấu như một con thiên nga. Con thuyền ngăn hai người với chiếc giường bệnh và làm ta có cảm tưởng như Yasuko và Hikaru đã lên thuyền.)

ROKUJÔ: Mình đang ở trên hồ!

HIKARU: Và trời lộng gió!

ROKUJÔ: Đấy là lần đầu tiên anh đến nhà nghỉ mát của em, anh nhỉ? Cái nhà nằm ở ven hồ dưới chân rặng núi đằng kia kìa. Thấy được mái nhà rồi. Cái mái màu sứ xanh nằm ẩn sau tàng cây đó. Mỗi khi đêm về, lũ chồn vẫn thường đi ruồng quanh nhà. Có thể nghe được tiếng chồn tru từ phía sau núi nữa. Anh có bao giờ nghe tiếng chồn tru chưa?

HIKARU: Chưa.

ROKUJÔ: Đêm nay anh sẽ được nghe. Và anh sẽ nghe cả tiếng con gà thất thanh giãy chết khi nó bị chồn cắn nát cổ họng, ngậm kéo lê đi.

HIKARU: Cái thứ tiếng đó chẳng ai muốn nghe đâu.

ROKUJÔ: Nhất định anh sẽ thích khu vườn nhà em cho coi. Ra khỏi thảm cỏ xanh là thấy đám rau cần mọc đầy, hương thơm lan tỏa khắp khu vườn. Đầu hè, khi mùa mưa đến, khu vườn chìm trong biển nước. Nước lặng lẽ dâng khỏi đám cỏ và từ từ ngập lên như muốn dìm mấy đám hoa tử dương chết đuối. Anh có thích ngắm cảnh những bụi tử dương đang chìm dần không? Còn vào mùa thu như bây giờ, từ đám lau trong vườn, sẽ có vô số chuồn chuồn bay ra. Chúng bay là là trên mặt hồ như những thanh ván lướt sóng.

HIKARU: Nhà cô đằng kia đấy à?

ROKUJÔ: Vâng, cái nhà mái màu sứ xanh. Buổi chiều, khi ánh mặt trời chiếu lên, dù ở tận đằng xa cũng thấy rõ mồn một. Cả mái nhà lẫn các cánh cửa sổ đều sáng lóa. Tia sáng của chúng phóng thật xa như ngọn hải đăng muốn soi đường cho người ta biết chỗ ngôi nhà xa mất bao nhiêu. (Dừng một chút.) Sao thế anh? Em không nghe anh phát biểu gì cả!

HIKARU: (Dịu dàng hơn.) Vì tôi có cần phải thêm bớt gì đâu.

ROKUJÔ: Ôi, lời anh nói như một liều thuốc. Nó hàn gắn được vết thương trong lòng em trong giây lát đó. Một liều thuốc tuyệt vời. Thế nhưng anh ơi, em hiểu rồi... Anh sinh ra là như thế mà. Lúc đầu anh cho thuốc rồi sau anh mới rạch vết thương. Anh không hề làm ngược lại điều đó bao giờ. Phải, cho thuốc rồi mới gây nên vết thương. Sau khi vết thương thành hình, anh bèn ngừng cho thuốc... Không, không, em biết rồi. Em đã thành một bà già. Giờ đây khi đã mang lấy vết thương, em không còn hồi phục nhanh chóng như một cô gái trẻ được nữa. Mỗi lần anh nói một lời dịu dàng là anh làm em run lên vì sợ hãi. Bởi sau khi nhận được một liều thuốc kiến hiệu, em cứ lo không biết mình phải đợi một vết thương nào nữa. Nên mấy lúc gần đây, khi nghe anh thốt lên một lời nào không tử tế thì ngược lại, em mừng ra.

HIKARU: Tại cô lúc nào cũng cứ nghĩ mình là nạn nhân.

ROKUJÔ: Như hết trưa rồi lại đến chiều, nỗi khổ tự nó cứ kéo đến.

HIKARU: Tôi không thể nào tin được mình là người đủ sức đi gieo khổ cho kẻ khác!

ROKUJÔ: Tại anh còn trẻ. Rồi mai đây, mỗi buổi sáng khi thức giấc, anh sẽ bình tâm một mình dắt chó đi tản bộ, không cần biết rằng, ở nơi nào đó, có hàng chục người đàn bà đang bị nỗi khổ tâm thiêu đốt. Chỉ một việc anh đang hiện hữu thôi đã trở thành mầm mống cho sự khổ đau của biết bao đàn bà. Mắt anh có thể không nhìn thấy họ chứ họ thì cho dù muốn gạt đi hình ảnh của anh vẫn bị hình ảnh ấy ám ảnh. Giống như cái thành trấn trên đỉnh núi cao, người trong phố không muốn nhìn vẫn phải thấy.

HIKARU: Thôi dẹp chuyện đó đi.

ROKUJÔ: Ờ hớ. Nhưng mỗi lần nói lên được những điều như thế này là em cảm thấy hạnh phúc.

HIKARU: Nhà nghỉ mát của cô dần dần hiện rõ ra rồi kìa. Đã thấy khung cửa sổ lầu hai và hàng lan can gỗ. Thế nhưng sao chẳng có bóng người.

ROKUJÔ: Phải rồi, không có ai hết. Vì đó là nơi em muốn sống riêng bên anh cho đến chết.

HIKARU: Sống cho đến chết à, nói chi chuyện dở hơi. Có thể nay mai, vì một lý do nào đó, tôi với cô cũng có thể chết ngay. Ví dụ con thuyền này bị lật chẳng hạn...

ROKUJÔ: Thuyền bị lật! Em ngu gì mua một con thuyền có khả năng bị lật ngay để đưa anh đi. Lẽ nào có chuyện ngược đời như thế!

HIKARU: (Lay cột buồm.) Cho nó lật này!

(Yasuko bíu lấy Hikaru. Hai người ôm nhau.)

Tiếng của AOI: (Vọng lại từ phía xa.) Cứu tôi với! Cứu tôi với!

(Cùng với tiếng kêu này, có hình ảnh Aoi đang khổ muộn trên giường bệnh vươn tay ra cầu cứu in lên nền cánh buồm của con thuyền.)

HIKARU: Hình như có tiếng ai đang kêu gào ở đâu đấy, phải không?

ROKUJÔ: Không, chắc là tiếng chồn tru thôi. Ban ngày, khi trời thanh tĩnh như thế này thì tiếng chồn dù từ trong núi xa cũng có thể lướt sóng tới, nghe được từ trên hồ.

HIKARU: Ừ nhỉ... Giờ thì không còn nghe gì nữa!

ROKUJÔ: Anh thiệt vô tình! Có lần nào anh mang ý nghĩ phải chi người đàn bà đang ở bên anh đây không phải là em?

HIKARU: Không, đâu bao giờ.

ROKUJÔ: Tại sao ở trong cuộc đời này lại có bên phải, bên trái và một sự vật có thể nhìn được cả từ bên phải hay bên trái. Bây giờ em đang ở bên phía tay phải của anh. Con tim của anh đã cách em một khoảng xa. Nhưng nếu như em đi qua bên tay trái thì mắt em lại không thể nhìn thấy phần mặt bên phải của anh nữa.

HIKARU: Nói kiểu đó thì tôi chỉ còn có cách là tan biến thành hơi nước.

ROKUJÔ: Đúng như thế. Bởi vì khi đứng bên tay phải anh thì em ghen cả với bên trái của anh. Em cảm thấy phía bên đó nhất định có ai đang chiếm giữ.

HIKARU: (Từ bên mạn thuyền, cho tay xuống làm ra vẻ đang nhúng tay trong nước hồ.) Bên trái của tôi giờ chỉ có cái hồ. Nước lạnh cóng cả tay... Này xem (cho xem bàn tay đang đẫm nước) nó như muốn đông lại rồi này. Mới đầu thu thôi đấy nhé!

(Bên kia cánh buồm, có tiếng rên rỉ.)

HIKARU: Ô kìa?

ROKUJÔ: Hở?

HIKARU: Không nghe sao? Dường như tiếng ai đang rên rỉ!

ROKUJÔ: (Lắng tai nghe.) Không, đó chỉ là tiếng cột buồm kêu lách cách.

HIKARU: Gió đã đổi chiều rồi nhỉ? (Làm động tác như điều chỉnh cánh buồm)... Xem kìa, đám lau bên bờ hồ rõ ràng đã bị gió thổi oằn. Gió cũng khiến mặt hồ dậy sóng.

ROKUJÔ: Có phải không nào!... Em vừa mới nghĩ là cho dù anh đi yêu một người đàn bà nào hết sức trẻ, đẹp hơn em nhiều và cưới họ đi nữa...

HIKARU: Thì làm sao!

ROKUJÔ: Thì em cũng chẳng chết.

HIKARU: (Cười.) Thế còn gì hay bằng!

ROKUJÔ: Em không chết đâu và em sẽ tìm cách giết người đàn bà đó chứ. Em vẫn sống đấy nhưng hồn em lìa khỏi xác và sẽ đi làm khổ người ta. Hành hạ, trách móc, đay nghiến đủ điều, hồn sống của em sẽ không ngơi tay cho đến lúc diệt xong kẻ địch. Tội nghiệp cô ta, hết đêm này tới đêm khác sẽ bị em hành, em ám đến kiệt lực mà chết.

Tiếng của AOI: (Vọng lại từ xa.) Cứu tôi với! Cứu tôi với!

HIKARU: Tiếng kêu lại nổi lên kìa. Có gì đấy nhỉ?

ROKUJÔ: Gió đập vào cánh buồm chứ có chi đâu! Tiếng gió đấy.

(Trên cánh buồm lại hiện ra rõ ràng hình ảnh của Aoi trong cơn thống khổ.)

Tiếng của AOI: (Càng lúc càng to.) Ối! Ôi! Cứu tôi với! Cứu tôi với!

HIKARU: (Ngạc nhiên.) Đúng là có tiếng ai kêu!

ROKUJÔ: Tiếng gà bị chồn cắn đứt cổ đôi khi theo làn gió từ bờ bên kia vọng đến đó. Mình đâu còn cách bờ bao xa nữa.

HIKARU: Hay là ai đó đang bị chết đuối.

ROKUJÔ: Có ai ở đó mà chết đuối. Nếu chết đuối chắc chỉ có anh với em thôi.

Tiếng của AOI: (Rõ mồn một.) Cứu tôi với! Cứu tôi với!

HIKARU: Tiếng của Aoi!

ROKUJÔ: (Cười.) Tiếng gà đấy.

HIKARU: Rõ ràng là tiếng Aoi mà!

ROKUJÔ: Ôi anh, đừng bỏ em nghe.

HIKARU: Trách nhiệm ở bà hết. Vì bà mà Aoi...

ROKUJÔ: Không. Em không có trách nhiệm gì cả. Tất cả chỉ tại anh...

Tiếng của AOI: (Rên.) Hừ, hừ...

HIKARU: Aoi!

ROKUJÔ: Nhìn thẳng vào mặt em này! Aoi không phải là người anh yêu. Nhìn kỹ em đây! Chớ có nhầm. Em mới là người anh yêu. Chỉ mình em thôi.

HIKARU: (Lắc đầu) Không phải mà!

(Hai người im lặng đâu mặt với nhau. Một điệu nhạc kỳ lạ nổi lên. Yasuko quay người lại, định đi về phía sau cánh buồm. Hikaru kéo giữ. Yasuko giật tay ra và đi về phía sau cánh buồm. Hikaru chạy đuổi theo. Sân khấu tối sầm. Trong khi điệu nhạc kỳ quái vẫn trỗi, con thuyền từ từ lướt ra đi về phía trái sân khấu. Khi không còn thấy bóng con thuyền nữa, sân khấu sáng trở lại. Không thấy Yasuko đâu, mỗi một mình Hikaru đang đứng ngơ ngác.)

HIKARU: (Như chợt nhớ ra, Hikaru đưa tay nắm lấy ống nghe điện thoại đang đặt trên mặt bàn.) A lô! A lô!... A lô! A lô!... Phải rồi. Xin nối hộ đường dây ra bên ngoài. Đường điện thoại bên ngoài đấy hả? Đường bên ngoài... Khu Nakano, số 999. A lô!... A lô!... Có phải nhà bà Rokujô không đấy? Nhà gia đình Rokujô đấy hả? Cô Yasuko có nhà không? Vâng, tôi hỏi bà chủ... Thế bà đã đi nghỉ từ lâu rồi cơ à? Hở? Đang ở trong phòng ngủ? Không sao, cứ đánh thức hộ tôi. Hỏi tôi là ai à? Tên tôi là Wakabayashi. Wakabayashi Hikaru. Chuyện gấp lắm, chịu khó đánh thức cô ấy hộ tôi. Vâng, vâng...

(Một lúc sau. Hikaru mới để ý, nhìn lại giường người bệnh. Aoi nằm ngửa mặt lên, đang ngủ thiếp.) A lô! A lô!... Có phải cô Yasuko đấy không? Cái gì? Từ nãy giờ vẫn không ra khỏi nhà? Đang ngủ à? Cô chính là Yasuko đấy chứ? (Nói một mình.) Đúng là giọng nói của cô ta... Nếu thế thì người hồi nãy vừa đến chỉ là hồn phách thôi à... Vâng vâng... A lô! A lô!...

(Có ai gõ cánh cửa bên trái.)

Tiếng của ROKUJÔ YASUKO: (Giọng nghe rõ ràng từ ngoài cửa) Hikaru, em bỏ quên mất đồ, anh ạ. Em quên đôi găng. Nó nằm bên cạnh điện thoại. Đôi găng tay màu đen đấy, thấy chưa. Lấy đưa lại hộ em.

(Hikaru sững sờ cầm lấy đôi găng đen đưa lên và vẫn để mặc ống điện thoại trên mặt bàn. Lững thững đi về cánh cửa lớn phía trái sân khấu, rồi mở cửa ra ngoài. Có tiếng của Yasuko vọng ra từ ống điện thoại. Tiếng đó đột ngột to lên, ngay cả khán giả cũng có thể nghe rõ.)

Tiếng ROKUJÔ YASUKO qua điện thoại: - A lô! A lô!... Có gì thế, Hikaru... Anh làm sao vậy? Có chuyện gì mà anh gọi cho em giữa đêm hôm khuya khoắt, rồi đột ngột lặng im không nói gì hết! Anh cần em gì đó? Sao không trả lời em?... Hikaru?... A lô! Alô!...

(Khi điện thoại vừa phát ra hai tiếng A lô! Alô! Cuối cùng thì Aoi, trong manh áo ngủ dài và trắng toát bất chợt vươn cánh tay về phía máy, thét lên một tiếng to khủng khiếp rồi ngã lăn đùng từ trên giường xuống đất và chết tức khắc. Ánh sáng tắt ngấm và bóng tối trùm lên sân khấu.)

(Hạ màn)

Nguyễn Nam Trân dịch

ĐẠO THÀNH TỰ (DOJOJI)

Nhân vật:

- KIYOKO: đào hát.

- NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ.

- QUẢN LÝ KHU CĂN HỘ.

- ÔNG A, C, E.

- BÀ B, D.

Một tiệm bán đồ nội thất đã qua sử dụng, nhưng được bày biện rất nhiều đồ cổ cả Á lẫn Âu nên gọi là viện bảo tàng thì chính xác hơn. Ở trung tâm, hơi lệch sang bên trái có một tủ đồ ngoại cỡ, án ngữ như một bóng ma to chình ình, lăm le nuốt chửng cả thế giới. Hai cánh cửa tủ khắc hình chuông chùa, toàn bộ bề mặt tủ chạm trổ kín hoa văn phong cách baroque. Dĩ nhiên các vật phẩm khác trong tiệm đều bị món đồ kỳ dị này làm cho lu mờ, có thể chỉ cần minh họa trên tấm phông nền là đủ.

Trên sân khấu bố trí rải rác năm cái ghế. Trên ghế là những người đàn ông hoặc đàn bà dáng vẻ sang trọng đang lắng nghe NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ mô tả chiếc tủ áo đặt trước mặt ông ta. Họ là năm vị khách có số có má được mời đến dự buổi đấu giá này.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Mời các vị nhìn sang phía này. Chúng tôi có một món đồ độc nhất vô nhị từ cổ chí kim, từ Đông sang Tây, một cái tủ đồ vượt lên mọi mục đích sử dụng thông thường của các vị. Các món hàng chào bán ở đây đều là tác phẩm vô tiền khoáng hậu của những nhà chế tác coi khinh nhu cầu thực dụng tầm thường, cái giá trị của chúng nằm ở chính quý bà quý ông đây, người có thể sử dụng những vật phẩm này cho việc có ích. Người bình dân thỏa mãn với hàng bình dân, hắn đi mua cái bàn cái ghế cũng không khác đi mua con mèo con chó, luôn luôn chọn thứ gì tương xứng với địa vị xã hội và gần gũi với hắn. Do đó, người bình dân tìm đến bàn ghế sản xuất hàng loạt, tìm đến tivi, máy giặt. Còn quý bà quý ông đều là người cao sang tinh tế không coi thị hiếu của dân đen ra gì, nên một con thú cưng tầm thường không thể lọt vào pháp nhãn, các vị phải mua một con mãnh thú kia. Trước mắt các vị là một vật phẩm nằm ngoài khả năng tư duy của người thường, chỉ có thẩm mỹ tinh tế và táo bạo của các vị mới cảm nhận được mà thôi. (Chỉ vào tủ đồ.) Đây thưa quý vị, chính là con mãnh thú mà tôi nói đến.

ÔNG A: Chất liệu gì thế?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Ông bảo sao?

ÔNG A: Gỗ gì đây?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: (Gõ vào tủ đồ.) Thưa các vị, các vị đã nghe thấy rồi đấy. Đây là gỗ cẩm lai mười mươi khỏi cần bàn cãi. Xin thứ lỗi cho câu hỏi đường đột này, nhưng liệu các vị có thể vui lòng cho tôi biết là các vị có bao nhiêu bộ quần áo không ạ?

ÔNG A: Trăm rưỡi.

BÀ B: Ba trăm... Ừ, có khi cũng đến ba trăm bảy.

ÔNG C: Tôi chẳng đếm bao giờ.

BÀ D: Ba trăm bảy mốt.

ÔNG E: Bảy trăm.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Cái đó không lạ, tôi không ngạc nhiên về số quần áo mà các vị sở hữu. Song bất kể hàng trăm hay cả nghìn bộ thì cái tủ này cũng đựng được tất, không khó khăn gì. Các vị thử ngó vào đây (quay lại nhìn) sẽ thấy sức chứa khổng lồ của nó. To như sân quần vợt thì không đến, nhưng cũng đủ để mấy vị vào đó mà tập thể dục đấy ạ. Bốn mặt bên trong đều gắn gương, rồi có cả đèn điện nữa. Các vị có thể chui vào tủ mà thay quần áo, làm dáng làm đỏm tha hồ mà không cần ra ngoài. Các vị cứ tiến lên đừng ngại. Phải rồi, nhìn vào trong đó đi. Rồi ai cũng đến lượt, đừng chen lấn ạ, từng người một thôi.

(Năm vị khách xếp hàng một, nối đuôi nhau nhìn vào trong tủ.)

ÔNG A: (Quay ra người bán đồ cổ hỏi, vẻ mặt hờ hững.) Chủ trước là ai?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Sao cơ?

ÔNG A: Ý tôi là ông móc ở đâu ra thứ này?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Thưa ông, tôi chỉ được phép tiết lộ là món đồ này nằm trong một bộ sưu tập cá nhân. Có dòng họ nọ, trước chiến tranh thuộc hàng danh giá đếm trên đầu ngón tay của một bàn tay. Thật khốn khổ cho kẻ sa cơ lỡ vận quý vị ạ, chắc những trường hợp như thế chẳng xa lạ gì các ông các bà nhỉ? Dòng họ này gần đây gặp chút khó khăn nên đành...

ÔNG A: Hiểu rồi. Ông không cần nói nữa. (Trở về chỗ ngồi.)

BÀ B (nhìn vào trong, ré lên): Ối chu choa! Khéo nhét vừa cả cái giường đôi!

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Bà đây nói phải. Xoay xở một chút là kê được cái giường vào trong đấy ạ.

ÔNG C (nhòm vào): Nom giống cái nhà mồ dòng họ tôi ra phết. Có khi nhét được một, hai trăm hũ tro cốt ấy nhỉ?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ (khó chịu): Ông cứ khéo đùa.

BÀ D: Chìa khóa này để làm gì?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Để bà có thể khóa cửa từ bên trong lẫn bên ngoài tùy thích ạ.

BÀ D: Khóa từ bên trong?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ (bối rối): Tôi không biết tại sao họ lắp khóa như vậy nhưng đấy bà cứ xem.

BÀ D: Sao lại muốn khóa từ bên trong nhỉ?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Dạ... ờ thì... (Mỉm cười đầy ẩn ý). Tôi chắc chắn người ta chế ra cái tủ như vậy có cái lý của nó. Bà xem, còn đặt vừa cả cái giường vào trong cơ mà.

ÔNG E (nhìn vào): Hừ. Hơi bé phải không?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Bé?

ÔNG E: Bé quá đi chứ.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Ông nghĩ vậy ư? À vâng, có câu chín người mười ý mà. (Các vị khách quay về chỗ ngồi một lần nữa, quần áo sột soạt.) Nào thưa các vị, hàng các vị đã xem, tôi không muốn giục nhưng buổi đấu giá xin được bắt đầu ngay. Các vị trả giá bao nhiêu? Lên tiếng đi chứ. Có vị nào muốn ra giá không? (Tất cả im lặng) nào các vị có ai trả giá không?

ÔNG A: Năm mươi ngàn.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Tôi có năm mươi ngàn đây ạ.

BÀ B: Năm mốt.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Quý bà này trả năm mốt ngàn.

ÔNG C: Một trăm ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Ông đây trả một trăm ngàn.

BÀ D: Một trăm năm mươi ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Vâng, một trăm năm mươi ngàn yên.

ÔNG E: Một trăm tám mươi ngàn.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Vâng, giờ là một trăm tám mươi ngàn yên.

GIỌNG NÓI: (Tiếng phụ nữ vang lên từ sân khấu bên phải.) Ba ngàn yên.

(Mọi người quay lại.)

ÔNG A: Ba ngàn năm trăm yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Hiện tại là ba ngàn năm trăm yên. Hả? Cái gì cơ? Tôi e là ông nghe nhầm rồi ạ. Giá bây giờ là một trăm tám chục ngàn, người cuối cùng trả giá một trăm tám chục cơ mà.

ÔNG A: Thôi được. Một trăm chín chục ngàn.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Một trăm chín chục ngàn yên thưa các vị.

ÔNG C: Hai trăm năm chục ngàn.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Giá lúc này là hai trăm năm mươi ngàn yên.

ÔNG E: Ba trăm ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Ba trăm ngàn rồi ạ.

BÀ B: Ba trăm rưỡi.

BÀ D: Ba trăm sáu.

Bà B (cay cú): Thực tình! Năm trăm ngàn yên.

BÀ D: Năm trăm mốt.

BÀ B: Lại thế nữa! Một triệu.

BÀ D: Một triệu mười ngàn.

BÀ B: Quá đáng rồi đấy. Hai triệu yên.

BÀ D: Hai triệu mười ngàn yên.

BÀ B: Bà đừng có làm càn! Ba triệu.

BÀ D: Ba triệu mười ngàn.

BÀ B: Ô...

GIỌNG NÓI (vẫn là giọng phụ nữ từ bên phải): Ba ngàn yên! Ba ngàn yên!

(Mọi người đồng loạt ngỡ ngàng nhìn sang bên phải. Một cô gái trẻ đẹp bước vào. Đó là Kiyoko, một cô đào hát.)

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Cô là ai? Giỡn mặt nhau thế là đủ rồi nhé. Thưa cô, trò đùa vô duyên của cô đi quá xa rồi đấy. Cô là ai vậy hả?

KIYOKO: Ông muốn biết tên tôi ư? Tôi là Kiyoko, đào hát.

(Các ông A, C, E nhìn Kiyoko, vẻ thích thú.)

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Đào hát à! Tôi nhớ là có mời cô đào nào đâu. Buổi đấu giá này muốn tham dự phải được mời. Bộ cô không thấy dòng chữ: “Chỉ dành cho khách mời” treo ngoài cửa hả?

KIYOKO: Cái biển của ông bị gió cuốn quăn queo rồi. Vả lại tôi có quyền ở đây, kể cả khi không được mời.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Cô ăn nói khiêm nhường một chút! Nể mặt cô lần này tôi không gọi cảnh sát, nhưng xin cô đi ngay cho nhờ!

ÔNG A: Sao không để cô ta lại? Cô ta hẳn có cái lý để đến đây. Ông đừng có to tiếng với phụ nữ.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Tôi biết nhưng thưa ông...

ÔNG A: Tiểu thư à, sao cô lại ở đây?

KIYOKO: Tôi không phải là tiểu thư. Tôi là đào hát.

ÔNG C: Được thôi. Cô bảo đào hát thì đào hát.

ÔNG E: Ca múa là một nghề rất đáng được trọng vọng vì đem lại cái đẹp, mà tiền thì không mua được niềm hân hoan khi thưởng thức cái đẹp.

BÀ B: Cô trả ba ngàn yên là có ý gì?

BÀ D: Tôi trả ba ngàn lẻ một.

BÀ B: Bà có thôi đi không hả? (nói với Kiyoko, giọng thớ lợ.) Cô vừa nói tên cô là Kiyoko phải không? Cô trả giá ba ngàn yên là có ý gì? Mời cô lại đây ngồi nói chuyện với chúng tôi.

KIYOKO: Ba ngàn thôi... (Tiến vào trung tâm sân khấu.) Cái tủ áo này đáng giá có ba ngàn yên thôi.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ (kinh hãi): Liệu hồn. Cô còn ăn nói như vậy là cảnh sát đến lôi đi bây giờ!

ÔNG A: Để yên cho cô ta nói!

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ im lặng.

KIYOKO: Tôi không tin các ông các bà còn muốn mua cái tủ khổng lồ kỳ dị này khi biết được quá khứ đằng sau đâu.

ÔNG C: Quá khứ như thế nào?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ (gói một ít tiền vào mảnh giấy): Đây, cầm lấy rồi xéo đi. Đủ rồi đấy, xéo ngay tức khắc.

ÔNG A: Để cô ta nói. Nếu ông muốn cô ta im lặng, chúng tôi sẽ kết luận là ông biết quá khứ cái tủ này mà vẫn cố tình đem đấu giá. Ông định bán đồ phế thải à?

KIYOKO (gạt gói tiền đi): Tôi kể cho mà nghe. Cái tủ áo này thuộc về gia đình Sakurayama. (Tiếng xôn xao.) Bà Sakurayama ngày xưa giấu người tình trẻ của mình bên trong, tên gã là Yasushi. Một ngày nọ, đức lang quân hay ghen của bà, một người đàn ông tàn ác, nghe tiếng động phát ra từ cái tủ. Ông ta rút súng, chẳng nói chẳng rằng bắn lia lịa, cứ thế mà nã đạn đến khi tiếng thét tắt ngấm và máu tươi chảy ra từ dưới cánh tủ. Xem đi. (Chỉ vào cánh tủ.) Các ông các bà không thấy rõ vì hình điêu khắc đã che đi nhưng lỗ đạn ở đây này. Còn đây, đây nữa. Người ta đã ranh mãnh lấp đi bằng gỗ đồng màu nhưng nhìn kỹ thì vẫn thấy... Họ đã lau chùi hết vết máu bên trong cánh tủ, gỡ ra sơn sửa lại... Các ông bà đã đọc báo rồi phải không? (Mọi người im lặng.) Các ông bà còn dám bỏ từng ấy tiền cho cái tủ này không? Không, tôi đảm bảo bây giờ có cho các ông bà cũng không lấy. Ba ngàn yên là hời rồi. Ngay cả với số tiền ấy thì ngoài tôi ra chẳng mấy ai dám mua đâu.

BÀ B: Khiếp! Rợn cả người! Đa tạ cô đã cho chúng tôi hay. Không có cô đây, dễ thường tôi đã bỏ ra một gia tài để rước cái đồ đồng nát xúi quẩy này về. Cô xưng tên là Hisako phải không?

KIYOKO: Không. KI-YO-KO ạ.

BÀ B: Ừ nhỉ, Hisako là tên con gái tôi. Cám ơn cô Kiyoko rất nhiều. Trong hoàn cảnh này thì nên về sớm đi thôi. Không biết anh tài xế còn đợi ngoài đó không, tôi đã dặn anh ta đợi mà. (Bất chợt nhận ra bà D đã về.) Hừ, ai đời lại bất lịch sự thế không? Về lúc nào mà không nói lấy một tiếng. Bà ta cứ thích tranh đua với tôi, ngay đến lúc về cũng muốn về trước một bước. Cái giống gì không biết! (Vừa nói vừa ra khỏi sân khấu bằng lối bên phải.)

(BA ông A, C và E tiếp cận KIYOKO và trao danh thiếp.)

ÔNG A: Cô đã giúp tôi tiết kiệm một ít tiền. Xin cảm ơn cô. Nhân đây tôi muốn mời cô đi ăn tối, cũng không có gì đặc biệt đâu, chỉ là để bày tỏ lòng biết ơn thôi.

ÔNG C: Tiểu thư, tôi sẽ đưa cô đến một nhà hàng Pháp ngon hết ý.

ÔNG E: Cô muốn đi khiêu vũ không? Sau bữa ăn tối của chúng ta ấy mà.

KIYOKO: Cảm ơn các vị, nhưng tôi có đôi điều cần trao đổi với ông chủ đây.

ÔNG A (ra vẻ quả quyết, cộc cằn rút từ ví ra mấy tờ tiền, dúi vào NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ): Hiểu chưa? Ông đừng dại dột giở trò. Ngồi yên mà nghe cô đây nói như con nghe bố ấy, cấm giở giọng hăm dọa báo cảnh sát. Rõ rồi chứ? (Mở túi lấy một cây bút chì. Nói với KIYOKO) Tiểu thư, nếu hắn dám nặng lời hay đòi đem cô đến chỗ cảnh sát thì hãy nói cho tôi biết. Cô làm ơn đưa tôi mấy cái danh thiếp ban nãy được không? (KIYOKO chìa ba tấm danh thiếp ra.) Đây rồi. (Lấy một tấm) Tấm này là của tôi, tôi đánh dấu vào để tiểu thư khỏi nhầm. (Đánh dấu bằng bút chì) Tôi sẽ đợi tiểu thư gọi điện khi nào xong việc. Cô có thể gọi vào số máy trên danh thiếp cho tôi sau hai tiếng nữa. (Trả lại tấm danh thiếp, hai ông C và E thấy vậy tỏ thái độ hậm hực) Chắc chắn cô sẽ gọi đúng không ạ? Tôi rất mong được mời cô bữa tối nay để cảm ơn.

KIYOKO: Giả sử tôi gọi ông...

ÔNG A:Sao cơ?

KIYOKO: Giả sử tôi gọi cho ông... Nhưng tôi mang một bộ mặt hoàn toàn khác thì sao?

ÔNG A: Tiểu thư thật là hóm hỉnh. Có điều tôi e là mình không hiểu ý cô cho lắm...

KIYOKO: Ngay cả khi tôi xấu như ma?

ÔNG A: Người đàn bà nào chẳng có vài bộ mặt khác nhau. Tôi từng này tuổi rồi, đâu có dễ ngạc nhiên. Hẹn gặp lại cô nhé.

(A đủng đỉnh bước ra. C và E miễn cưỡng theo sau.)

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Cái cô ả trời đánh thánh vật này! (KIYOKO quay đi, định theo ông A. NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ hốt hoảng ngăn lại.) Đừng có đắc ý sớm thế. Tôi chịu đựng cô hơi lâu rồi đấy... Cô nói mình là đào hát. (Nói một mình) đào với chẳng kép. Mình lạ gì cái hạng đào hát này.

KIYOKO: Xin ông hãy lắng nghe và đừng ngắt lời tôi.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ (ngồi xuống một cái ghế): Được lắm, tôi sẽ lắng nghe, không ngắt lời cô. Nhưng một người trẻ trung xinh đẹp, khả ái như cô, ai đời lại...

KIYOKO: Vâng, khuôn mặt khả ái xinh đẹp của tôi chính là chủ đề tôi muốn nói với ông.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ (nói một mình): Đàn bà con gái thời buổi này đáo để thật!

KIYOKO: Yasushi từng là người yêu tôi.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Cái anh chàng chết trong tủ áo ư?

KIYOKO: Vâng. Anh ta từng là người yêu tôi, nhưng anh ta đã ruồng bỏ tôi để cặp kè với phu nhân Sakurayama, một người đàn bà hơn anh ta mười tuổi đầu. Anh ta là hạng đàn ông thích được đàn bà cung phụng hơn là cung phụng đàn bà.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Thật tội nghiệp cho cô.

KIYOKO: Tôi tưởng ông bảo sẽ không ngắt lời tôi chứ... Đấy, tôi không dám chắc nhưng có lẽ tình yêu của tôi đã khiến anh ta bỏ đi. Cũng có thể. Thay vì yêu đương hạnh phúc, công khai, tự do tự tại, anh ta lại mê đắm thứ ái tình vụng trộm, lén lút, nguy hiểm. Anh ta đẹp trai lắm, mỗi khi tôi và anh ta sánh bước, ai cũng phải trầm trồ là đẹp đôi. Khi tôi và Yasushi sánh bước trong công viên, trời đất, cỏ cây, chim chóc đều hân hoan chào đón. Bầu trời sáng lẫn bầu trời đêm đều rực rỡ ánh sao, những ngôi sao dành riêng cho chúng tôi. Vậy mà anh ta lại rúc vào tủ áo.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Cái tủ áo lớn như vậy, biết đâu bên trong có cả trời, cả tinh tú, cả trăng mọc từ góc này và lặn xuống góc kia không biết chừng.

KIYOKO: Phải, ở trong này anh ta đi ngủ, anh ta tỉnh giấc, đôi khi còn ăn uống nữa. Trong này không có cửa sổ, không có gió, không có tiếng cây cối rì rào, chẳng khác gì một cái quan tài chôn sống anh ta. Chưa chết mà anh ta đã tự chui vào hòm rồi. Cái hòm của chết chóc, của dục vọng nồng nàn hương thơm đàn bà và chính anh ta... Da thịt anh ta có mùi hoa nhài.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ (bắt đầu cảm động): Không phải là được chôn cùng hoa mà là cùng những bộ trang phục của người tình.

KIYOKO: Hoa đăng ten, hoa xa tanh, những bông hoa lạnh lẽo, chết chóc, sực nức hương thơm.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ (nói một mình): Tay này thông minh thật. Mình cũng muốn được chết như thế.

KIYOKO: Anh ta đã chết đúng như ý nguyện. Tôi hiểu điều đó, nhưng tại sao anh ta phải làm thế? Anh ta chạy trốn điều gì? Cái gì khiến anh ta kinh hãi đến nỗi thà chết còn hơn?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Sợ rằng tôi không thể giúp cô trả lời câu hỏi đó.

KIYOKO: Chắc là anh ta muốn thoát khỏi tôi. (Cả hai im lặng.) Ông xem, rốt cuộc vì sao? Anh ta muốn lẩn trốn khuôn mặt kiều diễm, đáng yêu này. Lẽ nào anh ta chỉ muốn cái đẹp của mình là độc tôn.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Cô việc gì phải than thở. Biết bao người đàn bà dành cả cuộc đời oán hận khuôn mặt xấu xí của họ, cũng có bao nhiêu người đàn bà khác tiếc nuối thanh xuân. Cô vừa có tuổi trẻ vừa có nhan sắc mà còn bày đặt than phiền, thật là không biết điều.

KIYOKO: Không một ai bỏ chạy trước nhan sắc và tuổi xuân của tôi, thế mà Yasushi lại hắt hủi cả hai báu vật ấy.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Yasushi đâu phải thằng đàn ông duy nhất trên đời. Chắc thị hiếu đàn bà của hắn có vấn đề đấy, hay cô thử làm quen một người đàn ông thị hiếu lành mạnh như tôi xem... (Vươn một tay ra định chạm vào KIYOKO.)

KIYOKO (đánh mạnh vào bàn tay NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ): Dừng lại ngay. Ngoại trừ Yasushi ra, vẻ ham muốn trên khuôn mặt những người đàn ông khác chẳng khác nào con cóc ghẻ, làm tôi mắc ói... Ông nhìn tôi cho kỹ, tôi đã già phải không?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Đừng đùa, cô còn trẻ như thế...

KIYOKO: Nhưng tôi xấu xí lắm.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Cô em mà xấu thì trên đời đàn bà đẹp tuyệt chủng rồi.

KIYOKO: Cả hai câu hỏi ông đều trả lời sai bét. Nếu ông chê tôi già nua xấu xí, biết đâu tôi lại trao thân cho ông.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Tôi cũng biết một ít về tâm lý đàn bà nhé. Bây giờ tôi phải bảo: “Cô nói gì? Không bao giờ, dù dao kề cổ tôi cũng không thể nào thốt ra một lời dối trá ghê tởm rằng cô già nua xấu xí”, đúng không nào?

KIYOKO: Ông là đồ đê tiện. Cái gì trên mặt tôi đã quyến rũ bọn đàn ông mà tôi khinh bỉ thế? Tôi chỉ còn tham vọng duy nhất, mơ ước duy nhất là dùng chính đôi tay này lột bộ mặt mình ra. Đôi khi tôi thắc mắc có bao giờ Yasushi yêu mình hơn nếu khuôn mặt tôi xấu xa ghê tởm.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Bọn trẻ đẹp toàn hão huyền chuyện điên rồ! Từ lâu tôi đã miễn nhiễm với những ước mơ phi lý ấy rồi cô ạ. Thưa tiểu thư, bất mãn là liều thuốc độc làm đảo lộn lẽ thường tình và phá hoại hạnh phúc.

KIYOKO: Bất mãn! Ông tưởng có thể tóm gọn hoàn cảnh của tôi bằng một từ sao? Tôi không sống trong bất mãn, chỉ là còn thiếu cái gì đó... một cái bánh răng để cuộc tình này vào guồng êm ả, để tôi và anh ta trọn đời say đắm. Tôi biết cái bánh răng còn thiếu là gì rồi. Phải hủy hoại nhan sắc của tôi đi.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Thế gian này còn thiếu nhiều bánh răng lắm cô em ạ, cỗ máy của cô em thế nào thì tôi không biết chứ quả địa cầu này quay được đều là nhờ những bánh răng còn thiếu đấy.

KIYOKO: Chỉ cần ước mơ của tôi trở thành sự thật...

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Người chết không sống lại được đâu.

KIYOKO: Ông lầm rồi. Có thể anh ta sẽ sống lại.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Cô toàn đòi hỏi vô lý, suy nghĩ trái khoáy. Làm thế là đang chống lại lẽ trời đấy.

KIYOKO: Một lão già hà tiện như ông thỉnh thoảng cũng thốt ra được mấy lời trí tuệ gớm. Ông nói đúng. Kẻ thù của tôi, tình địch của tôi vốn không phải bà Sakurayama. Đấy là lẽ trời, là khuôn mặt xinh đẹp của tôi, là tiếng xào xạc của cỏ cây xung quanh, là những cây tùng thanh tú và bầu trời xanh ngắt sau cơn mưa. Phải, kẻ thù của tình yêu là tất cả những gì mộc mạc, chân phương. Và thế là anh ta ruồng bỏ tôi, nấp vào trong cái xó chật chội phủ véc-ni, không cửa sổ, chỉ được thắp sáng bởi bóng đèn kia.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Chắc hẳn đó là lý do cô quyết tâm mua bằng được cái tủ này... cô muốn tìm người tình quá cố trong đó.

KIYOKO: Phải, tôi sẽ kể quá khứ của cái tủ cho tất cả những ai có ý định mua, tôi sẽ làm họ vỡ mộng. Tôi phải chiếm được cái tủ này với giá ba ngàn yên.

(Kiyoko dứt lời, những tiếng thét ú ớ, cùng tiếng động nghe na ná tiếng trống, tiếng sáo trong tuồng Nô vang lên từ phía bên trái. Hai nhân vật sẽ cự cãi mặc cả trên nền âm thanh này để tạo hiệu ứng âm điệu của tuồng Nô.)

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Mẹ kiếp. Những tiếng váng đầu nhức óc lại vọng lên từ nhà máy rồi kìa. Thỉnh thoảng chúng nó cứ nhè lúc mình đang tiếp khách, thật là điên cả tiết. Bao giờ có tiền phải mua đứt khu đất rồi giải tán ngay cái nhà máy này... Các nhà công nghiệp gọi đó là âm thanh của sự kiến tạo. Bọn ngu độn này còn sống trên đời thì còn u mê lầm tưởng, đâu nắm bắt được chân lý giản đơn là thứ gì càng lạc hậu, lỗi thời, vô dụng mới càng có giá. Các người cứ sản xuất ra những công cụ rẻ tiền càng nhanh càng tốt rồi chết rục trong nghèo hèn với nhau đi.

KIYOKO: Tôi đã bảo ông bao nhiêu lần rồi, tôi sẽ chỉ mua với giá ba ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Ba triệu yên.

KIYOKO: Không, không thể nào. Ba ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Hai triệu.

KIYOKO (dậm chân theo nhịp): Không, không, ba ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Một triệu.

KIYOKO: Không, ba ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Năm trăm ngàn yên.

KIYOKO: Ba ngàn yên. Ba ngàn yên. Ba ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Bốn trăm ngàn.

KIYOKO: Tôi nói ba ngàn yên là ba ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Ba trăm ngàn.

KIYOKO: Cố giảm nữa đi ông, một lần nữa thôi. Giảm xuống cái giá tôi đưa ra. Chỉ cần hạ tới mức ba ngàn yên thôi, ông sẽ sung sướng bao nhiêu. Đi mà, chỉ cần một lời của ông thôi. Ba ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Hai trăm ngàn yên.

KIYOKO: Không, không, ba ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Một trăm vậy.

KIYOKO: Không, không, ba ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Năm mươi ngàn.

KIYOKO: Không được, ba ngàn yên, ba ngàn yên, ba ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Năm mươi ngàn không kém một xu.

KIYOKO: Ba ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Năm mươi ngàn, năm mươi ngàn, năm mươi ngàn!

KIYOKO (hơi hạ giọng): Ba ngàn yên.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Năm mươi ngàn yên là giá thấp nhất rồi. Một xu cũng không giảm được đâu.

KIYOKO: Ông chắc không?

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Tôi nói năm mươi ngàn yên là năm mươi ngàn yên.

KIYOKO (yếu đuối): Tôi không có đủ tiền.

NGƯỜI BÁN ĐỒ CỔ: Tôi đã chào giá gốc rồi đấy. Nếu cô không có đủ tiền không phải tại tôi nhé.