Bí quyết 28 Để phát âm chuẩn

Bạn có biết?

Có 200 ngôn ngữ nhân tạo được tạo ra cho sách, phim truyện và chương trình truyền hình, trong đó có 13 ngôn ngữ của John Ronald Reuel Tolkien, tác giả bộ truyện Chúa tể của những chiếc nhẫn 23 .

[23] Tên tiếng Anh: The Lord of the Rings, là một thiên tiểu thuyết kiệt xuất của nhà văn người Anh J. R. R. Tolkien gồm ba phần và được xuất bản trong thời gian từ 1954 đến 1955. Với 150 triệu bản được bán ra, The Lord of the Rings trở thành tiểu thuyết bán chạy thứ hai của mọi thời đại sau cuốn A Tale of Two Cities (Chuyện hai thành phố).

Bạn đã nắm chắc ngữ pháp và từ vựng của ngôn ngữ đang học nhưng điều này vẫn chưa đủ để bạn giao tiếp với người bản địa. Đó là vì cách phát âm của bạn chưa chuẩn hoặc bạn phát âm theo chất giọng Việt Nam. Phát âm theo chất giọng Việt Nam không phải là sai vì mỗi quốc gia có chất giọng đặc trưng, bất kể khi nói ngôn ngữ bản địa hay một ngoại ngữ khác. Nhưng điều bạn cần hướng tới là phát âm chuẩn.

Hãy tận dụng khả năng sáng tạo của bạn trong việc học cách phát âm. Tôi dạy chồng phát âm những âm điệu trong tiếng Việt bằng cách nghĩ ra một cử chỉ riêng cho mỗi âm điệu. Mỗi khi sử dụng âm điệu nào là anh lại minh họa bằng cử chỉ thích hợp. Bạn có thể áp dụng hình thức tương tự để học các ngôn ngữ có âm điệu.

Khi tham gia khóa học hè của khối Asia-Europe Foundation tại trường Đại học Tartu (Estonia), tôi đã dạy các bạn đến từ 32 quốc gia khác nhau cách phát âm sáu thanh điệu trong tiếng Việt như sau:

Sau thời gian học kéo dài chưa đến năm phút, các bạn tham gia trại hè đã nói chuyện cả ngày về các thanh điệu trong tiếng Việt và tôi chắc rằng họ sẽ ghi nhớ những thanh điệu trong tiếng Việt rất lâu.

Trước khi phát âm chính xác một câu hoàn chỉnh, bạn cần học cách phát âm từng từ một. Đừng ngại tìm cách phát âm chuẩn của những từ bạn chưa biết hoặc không chắc, vì bạn sẽ khó điều chỉnh cách phát âm khi đã lặp đi lặp lại nhiều lần cách phát âm sai. Khi bạn chưa nói thành thạo, hãy chú ý luyện nói thật chậm để phát âm chuẩn từng từ một. Nhiều khi, tâm lý của người học ngoại ngữ là nói lướt qua thật nhanh để che giấu những lỗi sai. Họ sợ người nghe chê họ nói không chuẩn, sử dụng không đúng từ hoặc nói ậm à ậm ừ. Nhưng nói quá nhanh sẽ dẫn đến việc người nghe không phát hiện được những chỗ sai để có thể sửa cho bạn. Việc nói chậm lại sẽ giúp bạn có đủ thời gian để suy nghĩ về cách phát âm và nhận biết trọng âm của từng từ.

Khi bạn phát âm, hãy chú ý tới sự chuyển động của lưỡi. Học những cụm từ khó phát âm chuẩn hoặc phát âm nhanh (trong tiếng Anh được gọi là tongue twister) cũng giúp bạn luyện tập khả năng nói ngoại ngữ lưu loát. Dưới đây là ví dụ của những câu nói khó phát âm trong các ngôn ngữ khác nhau:

Tiếng Anh: “How much wood would a woodchuck chuck if a woodchuck could chuck wood?” [haʊ mʌʧ wʊd wʊd ə ˈwʊdˌʧʌk ʧʌk ɪf ə ˈwʊdˌʧʌk kʊd ʧʌk wʊd]

Tiếng Pháp: “Si mon tonton tond ton tonton, ton tonton sera tondu.” [si mɔ̃ tɔ̃tɔ̃ tɔ̃ tɔ̃ tɔ̃tɔ̃, tɔ̃ tɔ̃tɔ̃ səʁa tɔ̃]

Tiếng Đức: “Fischers Fritze fischt frische Fische; Frische Fische fischt Fischers Fritze.” [fɪʃɐs fʁɪtsɛ fɪʃt fʁɪʃə fɪʃə fʁɪʃə fɪʃə fɪʃt fɪʃɐs fʁɪtsɛ]

Tiếng Tây Ban Nha: “Erre con erre cigarro, erre con erre barril. Rápido corren los carros, cargados de azúcar del ferrocarril.” [ˈere kon ˈere θiˈɣaro, ˈere kon ˈere βaˈril. ˈrapiðo ˈkoren los ˈkaros, kaɾˈɣaðoz ðe aˈθukaɾ ðel ferokaˈril]

Tiếng Trung Quốc: “牛郎念劉娘劉娘念牛郎牛郎年年念劉娘劉娘年年念牛郎.” [niú láng niàn liú niáng liú niáng niàn niú láng niú láng nián nián niàn liú niáng liú niáng nián nián niàn niú láng]

Tiếng Nhật Bản: “この猫ここの猫の子猫この子猫ね.” [Kono neko koko no neko no koneko kono koneko ne]

Tiếng Hàn Quốc: “네가 그린 기린 그림은 못 그린 기린 그림이고 내가 그린 기린 그림은 잘 그린 기린 그림이다.” [ne-ga geu-rin gi-rin geu-ri-meun mot geu-rin gi-rin geu-ri-mi-go nae-ga]

Tự mình nhận ra lỗi trong cách phát âm là rất khó, vì khi nói chúng ta thường tập trung vào nội dung của thông tin cần truyền đạt nhiều hơn là âm thanh mà chúng ta phát ra. Nếu bạn không thể nghe thấy những khuyết điểm trong cách phát âm, bạn sẽ khó sửa được chúng. Một điều bạn nên làm là thu âm giọng nói bằng điện thoại hoặc máy ghi âm khi đọc ngoại ngữ rồi nghe lại. Thử đọc một vài câu nói trong bộ phim bạn yêu thích, thu âm giọng nói của bạn và đối chiếu với giọng nói trong phim. Nếu bạn cảm thấy cách phát âm của mình chưa chuẩn như trong phim, hãy tự kiểm tra xem cách chuyển động của môi, lưỡi, hàm dưới và hàm ếch mềm của bạn đã đúng chưa. Bạn có nhấn vào đúng trọng âm của từ không? Hãy ghi lại những lỗi mà bạn nghe thấy để rút kinh nghiệm cho lần sau.

Trước buổi thuyết trình, cuộc thi giao tiếp hoặc phỏng vấn, hãy luyện nói bằng cách đứng trước gương và quan sát cách nói chuyện, các cử chỉ và cách biểu hiện cảm xúc của bạn. Hãy coi bản thân như một người phát thanh viên hoặc diễn viên người bản xứ. Hàng triệu người đang chăm chú nghe và nhìn bạn nói, hãy tập trung để phát âm thật chuẩn bạn nhé!

BÀI TẬP CHO BẠN