← Quay lại trang sách

Bí quyết 30 Ngữ điệu

Bạn có biết?

Tiếng địa phương Tashlhiyt của Berber ở Bắc Phi không có nguyên âm và bao gồm những từ như “tzgr” (cô ta đi ngang qua) và “tkkststt” (bạn tháo nó ra).

Bạn có tin là ngay cả khi không biết một ngôn ngữ nào, bạn vẫn có thể thuyết phục người khác rằng bạn là chuyên gia trong ngôn ngữ đó không? Hãy thử tìm trên YouTube một video mang tên What Languages Sound Like To Foreigners của ngôi sao YouTube người Phần Lan Sara Forsberg để xem cô ấy “trổ tài” nói nhiều thứ tiếng khác nhau. Mặc dù thực tế cô không sử dụng được phần lớn các ngôn ngữ trong video nhưng nếu chỉ nghe âm điệu mà không để ý đến ý nghĩa của câu nói, bạn có thể sẽ nhầm Sara với người bản xứ. Sara đã làm như thế nào? Cô đã học và bắt chước theo ngữ điệu chuẩn của các ngôn ngữ khác nhau. Bậc thầy trong việc bắt chước ngữ điệu của người bản xứ với các ngôn ngữ khác nhau là nghệ sĩ hài người Canada gốc Ấn Độ Russell Peters. Xem video của Russell không chỉ để thư giãn mà còn giúp bạn biết thêm về ngữ điệu đặc trưng của những ngôn ngữ và vùng miền khác nhau.

Bên cạnh cách phát âm, ngữ điệu và trọng âm cũng quan trọng không kém. Thậm chí ngữ điệu còn có thể là chìa khoá để bạn quyết định xem có muốn tương tác với người đối diện hay không. Ngữ điệu không chỉ diễn đạt giọng điệu trong ngôn ngữ mà còn giúp chúng ta thể hiện tâm trạng, cảm xúc hoặc thái độ. Sử dụng sai ngữ điệu có thể dẫn đến sự hiểu lầm. Khó khăn chung của người học ngoại ngữ là sử dụng ngữ điệu câu và đặt trọng âm làm sao cho chính xác. Mỗi ngôn ngữ đều có ngữ điệu và cách nhấn trọng âm khác nhau, đây cũng là lý do khiến người nước ngoài có cảm giác người Ý hoặc Trung Quốc luôn cãi nhau khi nói chuyện còn người Đức hoặc Séc lúc nào cũng rất nghiêm túc.

Các ngôn ngữ trên thế giới được chia ra làm hai loại: có thanh điệu và không có thanh điệu. Tiếng Việt là ngôn ngữ có thanh điệu với sáu thanh. Với những ngôn ngữ có thanh điệu, việc thay đổi độ trầm – bổng của giọng nói có ảnh hưởng tới ý nghĩa của từng từ và câu. Trong những ngôn ngữ không có thanh điệu, chúng ta thường xuống giọng cuối câu trần thuật và lên giọng cuối câu nghi vấn (bạn cần lưu ý những ngoại lệ tùy theo ngôn ngữ bạn đang học).

Cách tốt nhất để cải thiện ngữ điệu của bạn là thông qua việc nghe và bắt chước người bản địa. Hãy bật một bộ phim bạn yêu thích bằng tiếng nước ngoài và dừng lại sau mỗi câu nói hoặc mỗi đoạn để tự nhắc lại. Vì tiếng Việt của chúng ta có dấu nên việc nghe những chỗ lên – xuống trong ngoại ngữ sẽ dễ dàng hơn.

BÀI TẬP CHO BẠN