Chương hai

Khi đứng dậy Tsukazaki Ryuji lấy làm ngạc nhiên thấy mình nằm trên một cái giường ngủ khung đồng lạ mắt. Chiếc giường bên cạnh trống không. Chàng dần dần nhớ lại những gì người đàn bà đã nói với mình trước khi ngủ thiếp đi: sáng nay Noboru sẽ cùng đi bơi với lũ bạn ở Kamakura nên nàng sẽ dậy sớm để đánh thức thằng bé rồi sẽ lại trở về phòng một khi nó đã ra đi… Nhớ nằm yên mà chờ nàng trở lại phòng.

Chàng với tay lên cái bàn để đèn ngủ lần mò tìm chiếc đồng hồ đeo tay, giơ lên làn ánh sáng lọt qua khe mành treo trên cửa sổ. Tám giờ kém mười: Có lẽ Noboru vẫn chưa ra khỏi nhà.

Chàng đã ngủ được khoảng bốn tiếng đồng hồ sau khi thiếp đi đúng vào lúc vẫn thường đi ngủ sau phiên trực ban đêm trên tàu. Một giấc ngủ ngắn ngủi chẳng khác gì một giấc ngủ trưa nhưng làm đầu óc chàng tỉnh táo nhẹ nhàng và nguồn khoái lạc tràn trề đêm hôm qua vẫn nằm nguyên trong thân mình chàng cuốn gọn như một cái lò xo. Anh duỗi thẳng người, vươn vai rồi bắt chéo hai cổ tay phía trước mặt mình. Trong làn ánh sáng từ tấm màn trên cửa sổ hắt vào, lớp lông trên hai cánh tay bắp thịt cuồn cuộn hình như đang xoắn lại thành những vũng sâu vàng óng. Chàng cảm thấy thoả mãn với mình.

Mới sáng sớm mà trời đã nóng nực ghê gớm. Những tấm màn buông thõng chẳng hề lay động chút nào trước khung cửa sổ mở toang. Lại vươn thẳng người ra, Ryuji giơ ngón tay trỏ ấn mạnh vào cái nút vặn quạt máy.

Trong giấc mơ, chàng đã nghe rõ mồn một tiếng hô của viên Thao đà thủ.

“Mười lăm phút nữa tới phiên trực của Nhị đẳng phó quan – Xin chờ sẵn đó!”

Ngày lại ngày trong suốt cuộc đời, Ryuji đã đứng canh từ giữa trưa đến bốn giờ chiều và rồi lại từ nửa đêm đến bốn giờ sáng. Trước mặt chàng chỉ có các vì sao cùng biển cả.

Trên chiếc tàu chở hàng Rakayomaru, Ryuji vẫn bị coi là con người kì cục và không hợp tính hợp nết với người khác. Chưa bao giờ anh chàng thích bới lông tìm vết người khác mà cũng chưa bao giờ chàng ưa tán dóc những chuyện vớ vẩn tầm phào thường được coi là nguồn vui duy nhất cho các thuỷ thủ trên tàu. Những câu chuyện đàn bà con gái, những câu chuyện khi lên bờ, những lời ba hoa khoác lác chẳng bao giờ dứt… Chàng ghét các lối thì thào cục mịch chỉ cốt để làm ấm lại nối cô đơn cùng những nghi thức xác định mối ràng buộc giữa những bạn bè trong nhân gian.

Trong khi phần lớn những người khác tìm cách trở thành thủy thủ chỉ vì yêu thích biển cả thì Ryuji đã bị thúc đẩy trở thành thuỷ thủ chỉ vì mối ác cảm với đất liền. Lệnh cấm tàu bè Nhật Bản vượt bể khơi của quân đội chiếm đóng đã được cởi gỡ đúng vào lúc chàng tốt nghiệp Thương thuyền cao đẳng học hiệu và chàng đã vượt đại dương trên chuyến thương thuyền đầu tiên của Nhật Bản đi Đài Loan và Hương Cảng sau chiến tranh. Sau đó chàng đi đến Ấn Độ và tất nhiên là tới cả Hồi quốc.

Phong vật, cảnh vật miền nhiệt đới làm cho chàng hết sức thích thú. Bầy trẻ con bản xứ đã đem nào chuối chín, nào dứa thơm, nào đu đủ, nào những con chim sặc sỡ đủ màu ra đón họ ở các hải cảng với hi vọng đổi được những đồ dùng bằng ni lông và những dây đồng hồ đeo tay. Ryuji hết sức yêu thích những rừng dừa soi bóng trên dòng sông ngầu đục, nước chảy lững lờ. Chàng nghĩ bụng hẳn là trong kiếp trước những hàng dừa này là hình ảnh quen thuộc với cố hương của mình, nếu không thì chúng đã chẳng lôi cuốn mình đến thế này.

Nhưng được vài năm, lòng chàng sinh ra lạnh nhạt với những phong vật của các miền đất lạ xa xôi. Chàng tự thấy mình ở trong một trạng huống lạ kì: thực ra bản chất của chàng chẳng thuộc về đất liền mà cũng chẳng thuộc về biển cả. Rất có thể một người ghét đất liền nên ở trên biển cả mãi mãi. Sự chán ghét biển cả và những chuyến đi bể dài đằng đẵng thường thúc đẩy những ước mơ trở về cuộc sống trên đất liền một lần nữa lại day dứt chàng với sự bội lí của sự mộng mơ một đối tượng mà mình ghét bỏ.

Ryuji ghét cái đặc chất bất động của đất liền, những cái mặt ngoài chẳng bao giờ thay đổi. Tuy nhiên con tàu lênh đênh trên biển cả cũng chỉ là một thứ nhà tù.

Năm hai mươi tuổi chàng đã say sưa nghĩ rằng Trời sinh ra mình là để hưởng vinh quang, đúng thế để hưởng vinh quang! vinh quang! Chàng cũng chẳng biết rõ là mình mơ ước thứ vinh quang nào nữa. Chàng chỉ biết rằng dưới đáy sâu tối tăm của thế giới có một điểm sáng dành riêng cho mình và tin chắc là một ngày nào đó, điểm sáng ấy sẽ dụng ý xích lại gần để chiếu rạng riêng mình chớ không phải là cho ai khác.

Càng nghĩ đi nghĩ lại chàng càng thấy là rồi ra thế giới sẽ phải ngửa nghiêng một khi mình đạt đến điểm vinh quang này – cái vinh quang tất yếu của mình. Chàng khao khát phong ba. Thế nhưng cuộc sống trên tàu lại chỉ dạy cho chàng biết những phép tắc của thiên nhiên và sức quay về nguồn của thế giới. Chàng bắt đầu kiểm điểm lại những mộng mơ cùng hi vọng của mình rồi lại xoá đi từng cái một y như thói quen của con người thuỷ thủ, cứ mỗi ngày lại xoá bớt một con số trên tấm lịch treo trong phòng tàu.

Thỉnh thoảng trong lúc đứng gác giữa đêm khuya, chàng có thể cảm thấy sự vinh quang của mình lao thẳng về phía mình giống như một con dạ quang trùng từ một phương nào đó trên mặt biển nổi sóng chập trùng tăm tối cuồn cuộn dâng cao, rọi ánh sáng chan hoà trên khắp thân chàng rồi chiếu hắt hình bóng kiêu hùng của chàng trên các vách bờ của thế giới loài người.

Vào những đêm như thế, đứng trong phòng viên thao đà thủ sơn trắng, giữa những dụng cụ từ khí, những ống truyền thanh và những cái chuông báo hiệu vàng óng. Ryuji lại càng thấy tin tưởng hơn bao giờ hết.

Nhất định là có một vận mệnh đặc biệt dành riêng cho mình, một thứ biệt triệu quyết chẳng phải thằng con trai nào cũng có thể có được.

Một mặt chàng lại thích những bài ca đang được ưa chuộng, lưu hành. Chàng đã chất chứa cả đống những đĩa hát mới phát hành và học thuộc lòng những bài ca trên các đĩa ấy rồi khi lênh đênh trên mặt biển, khe khẽ ngân nga bất cứ lúc nào có một phút rảnh rang nhưng lập tức ngừng bặt khi nào có ai lại gần. Chàng thích những bài ca của thuỷ thủ (những người khác trong đoàn lại không ưa những bài ca ấy); bài chàng thích nhất là bài “Ta không thể từ bỏ cuộc đời thuỷ thủ”.

Còi rú từng hồi tha thiết

Con tàu dần rời xa bến bờ

Giờ đây, ta người trai biển cả

Quyết tâm lìa phố cảng mà đi xa

Dù phải nhỏ lệ khi vẫy tay từ giã…[1]

Ngay mỗi khi vừa hết phiên trực buổi trưa, chàng thường chui vào căn phòng tối om khoá chặt cửa lại ngồi một mình bên trong, lấy đĩa hát ra vặn đi vặn lại cho đến giờ cơm chiều. Ryuji luôn luôn vặn cho tiếng hát thực nhỏ vì chàng không muốn ai nghe chung với mình hết; hơn nữa chàng còn sợ các bạn đồng liêu có thể mò vào tán gẫu nếu chẳng may họ nghe thấy tiếng hát trong phòng bay ra. Những người khác trong thuỷ thủ đoàn biết khi nghe nhạc, chàng sung sướng ra làm sao nên chẳng có ai đến quấy nhiễu chàng cả.

Đôi khi, trong lúc lắng nghe bài hát hoặc khe khẽ ngân nga lời ca, chàng lại thấy nước mắt cứ tràn lên đôi mi y như trong những bài thơ trữ tình vậy. Kể cũng kì quái thực! Một người đàn ông chẳng có hệ luỵ gì sao lại có thể động lòng thương cảm với một “phố cảng xa xôi” cho đến thế. Tuy nhiên nước mắt đã trào ra từ một nơi chốn tăm tối xa xôi mềm yếu trong chính thân chàng, cái bộ phận mà chàng đã suốt đời buông thả không sao kiềm chế nổi.

Phong cảnh thực sự của đất liền khi lui dần về phương xa đã chẳng bao giờ làm cho chàng nhỏ lệ. Hải cảng, bến tàu, sạn kiều, cần trục và các mái nhà kho lặng lẹ lướt qua, chàng ngắm nhìn tất cả với con mắt khinh khi rõ rệt. Đã có thời những chuyến ra đi từng nhóm lên trong con người chàng một ngọn lửa nhưng nay, hơn mười năm lênh đênh, biển cả đã giập tắt những ngọn lửa ấy rồi. Chàng chỉ còn có được đôi mắt tinh anh sắc sảo dạn ánh mặt trời.

Ryuji đã từng đứng canh, đi ngủ, thức dậy rồi lại đứng canh, đi ngủ và thức dậy nữa. Lòng chàng tràn ngâp những tình cảm không sao giãi tỏ được, trữ kim trong ngân hàng cứ gia tăng đều đều vì chàng đã quyết tâm là càng sống cô độc bao nhiêu càng hay bấy nhiêu. Chàng đã trở nên thành thạo trong việc đo góc tìm hướng mặt trời, quen thuộc với những đám mây vùng nhiệt đới chập trùng rực sáng và những vùng biển san hô muôn vẻ muôn màu. Số tiền để dành trong ngân hàng của chàng đã lên tới ngót nghét hai triệu yen, một món tiền khác thường đối với một nhị đẳng phó quan hàng hải.

Chàng cũng từng nếm qua mùi vị những trò ăn chơi lãng phí. Chàng đã mất tân ngay trong chuyến đi bể đầu tiên: khi tàu tới Hương Cảng, một sĩ quan đàn anh dẫn chàng đến một cô gái làng chơi người Tàu…

Ryuji nằm trên cái giường gọng đồng bóng loáng mặc cho cái quạt điện thổi đám tàn thuốc lá bay tản tứ tung, chàng lim dim đôi mắt như thể đang so sánh chất lượng nỗi khoái lạc đêm qua với chất lượng nguồn khoái lạc đáng thương hại của cái đêm đầu tiên biết mùi đàn bà con gái.

Nhìn xoáy vào khoảng không, chàng lại bắt đầu thấy xuất hiện trong óc mình những bến tàu tối tăm tại Hương Cảng, tiếng làn nước nặng nề vẩn đục táp vào bờ vách cùng những chiếc đèn lồng lù mù trên những con thuyền tam bản.

Ngoài xa, đằng sau vô số những cột buồm và những lá buồm bằng cói của đám ghe thuyền đậu bến ban đêm, những ngọn đèn nê-ông hình dáng khác nhau rực sáng trên các đường phố hải cảng phản ánh muôn màu trên mặt nước đen ngòm đã làm mờ nhạt hết những ngọn đèn lồng mặt trước hải cảng. Ryuji và người sĩ quan đàn anh hướng đạo cho mình ngồi trong khoang thuyền tam bản do một người đứng tuổi cầm chèo. Khi chiếc thuyền đưa họ lách qua những khoảng trống chật hẹp, tiếng mái chèo vỗ nước đồm độp đằng đuôi thuyền. Lúc tới chỗ có nhiều đèn lồng tụ tập. Ryuji nom thấy phòng các cô gái làng chơi đu đưa bập bồng rực sáng trên mặt nước.

Đám ghe thuyền đậu thành ba hàng ngang che kín ba mặt để tạo thành một cái sân trong ngay trên mặt nước. Đuôi thuyền quay vào trong được trang hoàng bằng những nén hương cháy đỏ và những lá cờ xanh đỏ để tế thổ thần. Những tấm lụa hoa căng thẳng trước những mui thuyền mái bằng. Đằng sau mỗi mui thuyền có một cái giá nhô cao trên gắn một tấm gương nhỏ cũng che phủ bằng một thứ vải hoa này: lúc họ lách qua đám thuyền đậu, hình ảnh chiếc tam bản của Ryuji bập bềnh thấp thoáng in lên những tấm gương trên mui thuyền này tới mui thuyền khác.

Bọn con gái phấn hương làm ra vẻ không trông thấy họ. Có những cô nằm cuộn tròn trong chăn chỉ thò ra ngoài cái đầu lạnh ngắt mặt bôi phấn trắng như cái đầu búp bê; có cô quấn chăn quanh đùi ngồi xem bói bài. Cũng những lá bài màu đỏ, màu vàng trông có vẻ mời mọc lấp lánh trong những ngón tay vàng vọt, mảnh mai.

“Cậu thích em nào?” Người sĩ quan đàn anh cất tiếng hỏi. “Đều còn trẻ măng cả đấy!”

Ryuji không trả lời. Chàng đang sắp sửa lựa chọn người đàn bà đầu tiên trong đời mình; và vì đã vượt qua 1600 hải lí tới vùng biển nhỏ bé, đỏ ngầu, dơ bẩn này, chàng cảm thấy mệt mỏi, luống cuống lạ lùng. Quả thật lũ con gái trông đều trẻ măng rất đáng yêu. Chàng chọn liền trước khi người đàn anh có thì giờ bàn góp.

Cô gái chơi đang ngồi lặng lẽ, khuôn măt nhăn nheo vì giá lạnh; tuy nhiên lúc thấy Ryuji bước sang thuyền thì cô ả sung sướng nhoẻn miệng cười. Và chàng cũng thấy tin tưởng một phần là mình đã đem niềm vui sướng đến cho cô ả. Cô ả vén tấm mành che trước cửa vào khoang thuyền.

Hai người lặng lẽ hành sự. Anh chàng hơi run run vì tấm lòng kiêu hãnh hão huyền y như khi lần đầu tiên kéo buồm trên cột. Nửa dưới thân mình người con gái trông giống như một con vật nhỏ bé cuộn mình trong mùa đông đang uể oải nửa thức nửa ngủ trong tấm chăn trùm kín. Ryuji cảm thấy những vì sao đêm đang dao động một cách nguy hiểm trên ngọn các cột buồm. Những vì sao đi về hướng nam, tạt qua hướng bắc, chạy tít về hướng đông và cuối cùng hình như cắm phọc vào ngọn cột buồm. Đến lúc nhận rõ đấy là một người con gái thì mọi sự đã xong xuôi cả rồi…

***

Có tiếng gõ cửa rồi Kuroda Fusako bước vào phòng, hai tay bưng một cái khay to tướng đựng đồ ăn sáng.

“Rất tiếc là đã để anh phải chờ đợi lâu đến thế. Noboru vừa mới ra khỏi nhà được một phút mà thôi!”

Đặt khay xuống bàn nhỏ, nàng ra vén mành và mở toang cửa sổ. Chẳng có lấy một gợn gió nào. Hôm nay chắc lại nóng đến chết người!

Ngay cả khoảng râm mát phía dưới khung cửa sổ cũng nóng rẫy như nhựa đường đun sôi; Ryuji ngồi nhỏm dậy lấy tấm khăn nhăn nhúm quấn ngang lưng. Fusako đã mặc xong quần áo, bước ra. Hai cánh tay nàng để trần không phải để ôm chàng mà để rót cà phê vào chén, trông có vẻ như xa lạ. Không còn là hai cánh tay đêm qua nữa.

Ryuji vẫy gọi Fusako tới bên giường ôm nàng mà hôn. Làn da mỏng nhạy cảm trên môi đã làm cho chàng thấy cặp mắt chớp chớp của nàng. Chàng tự nhủ: sáng nay ngay cả khi nàng nhắm mắt lại, vẫn có vẻ gì như xốn xang, xao xuyến. Chàng hỏi:

“Mấy giờ thì em ra ngoài cửa hiệu?”

“Em ra ngoài hiệu khoảng 11 giờ. Anh sẽ làm gì trong khoảng thời gian đó?”

“Có lẽ anh sẽ thò mặt xuống tàu một lúc để xem qua công việc ra sao.”

Chỉ trong một đêm chàng và nàng đã tạo ra một trạng huống mới, lúc này trạng huống ấy dường như đang ít nhiều làm cho họ ngỡ ngàng. Trong phút chốc, sự ngỡ ngàng trở thành lễ tiết duy nhất giữa hai người. Với cái mà Ryuji vẫn ưa gọi là niềm ngạo mạn vô nghĩa của nhân gian hợm hĩnh, lố lăng, anh chàng đang tính xem là mình có thể đi xa được đến mức nào.

Nét mặt rạng rỡ của Fusako đã cho thấy biết bao nhiêu điều. Sống lại, thắm tươi lại. Hoặc quên hết quá khứ. Hoặc ngay cả quyết tâm chứng tỏ với chính mình cùng cả thế giới biết rằng trong bất cứ ý nghĩa nào của từ ngữ, nhất định đó không phải là một sự lỗi lầm.

“Hai đứa mình có nên ra đây ngồi ăn không?” Nàng vừa gợi ý vừa đi ra bộ trường kỉ. Ryuji nhảy ra khỏi giường, mặc quần áo vào. Fusako đang đứng bên cửa sổ.

“Ước gì đứng từ đây nhìn thấy được tàu của anh.”

“Nếu các bến đậu không ở xa thành phố đến thế...”

Đi tới sau lưng nàng, chàng vòng hai tay ôm ngang mình nàng. Cả hai cùng nhìn ra ngoài hải cảng.

Cửa sổ chỗ họ đứng trông sang những mái ngói đỏ quạch của dãy nhà kho cũ kĩ. Giống như những căn phòng xi măng trong các cao ốc, dãy phố gồm những căn nhà kho khung sắt mới xây, nằm lù lù nghễu nghện suốt từ cầu tàu tới mặt bắc. Con sông đào bị những mái chèo và các ghe thuyền qua lại che kín. Phía bên kia những căn nhà kho chứa hàng, những đống đồ gỗ chất lên ngất ngưởng. Vươn ra như một ngón tay xi măng cốt sắt từ nơi dùng làm bãi chứa gỗ, một đập đá dài ngoằng chạy tít ra tận bờ biển.

Mặt trời buổi sáng mùa hè trải ra như một tấm kim khí dát mỏng trên cái đe sắt khổng lồ là phong cảnh hải cảng.

Ryuji đưa ngón tay sờ hai nụ hoa Fusako qua lớp áo vải bông xanh. Nàng khẽ lắc đầu, tóc xoà xuống tận mũi. Như mọi lần, chàng cảm thấy như đã vượt được một khoảng đường xa phi thường có khi từ mặt sau địa cầu để đến một cảm giác tế nhị - một xúc giác mê mẩn trên đầu ngón tay vào một buổi sớm mùa hè.

Mùi thơm cà phê và mứt trái cây tràn ngập căn phòng.

“Sáng nay Noboru trông có vẻ là lạ. Dường như là nó biết hay sao ấy, anh ạ. Dĩ nhiên là nó thích anh ghê gớm nên nghĩ cho cùng cũng chẳng có gì đáng ngại cả… Cho đến lúc này em vẫn không hiểu làm sao mà việc này lại có thể xảy ra. Em muốn nói – sự bối rối của nàng trông có vẻ giả tạo – thật chẳng làm sao tin nổi. Anh ạ!”