Chương 4
NGÀY THỨ NĂM MƯƠI BẢY
Đã chín ngày kể từ khi tôi viết cuốn nhật kí này. Chín ngày. Tôi đã học được cách cộng và trừ các con số. Từ một trong các cuốn sách. Nhưng quá ngán ngẩm khi biết được nó có tên là Số học dành cho các cô cậu bé , chúng tôi dừng lại sau các phép cộng trừ. Nếu bạn có bảy quả đào và bỏ đi ba quả, thì bạn còn lại bốn quả. Nhưng đào là quả gì?
Mary Lou học rất nhanh, nhanh hơn cả tôi, chuyện này thật đáng kinh ngạc. Nhưng cô có tôi giúp, còn tôi thì chẳng có ai.
Tôi đã tìm thấy một số cuốn sách dễ đọc với chữ to và nhiều hình. Tôi đọc chậm rãi thành tiếng cho Mary Lou và cô lặp lại các từ theo tôi. Vào ngày thứ ba chúng tôi có một phát hiện. Nó nằm trong cuốn Số học dành cho các cô cậu bé . Đề bài bắt đầu như thế này: “Có hai mươi sáu mẫu tự trong bảng chữ cái...” và Mary Lou đã hỏi tôi:
- Bảng chữ cái là gì?
Tôi quyết định tìm nó trong Từ điển . Và tôi đã tìm thấy. Từ điển bảo rằng: “Bảng chữ cái: các mẫu tự của một ngôn ngữ nhất định, được sắp xếp theo một trật tự được qui định theo thông lệ. Hãy xem trang đối diện.” Tôi hoang mang mất vài giây trước khi nhìn sang trang bên cạnh và thấy một sơ đồ với chữ A ở trên đầu, còn chữ Z ở dưới cùng. Tất cả chúng đều rất quen thuộc, thứ tự của chúng cũng vậy. Tôi đếm được hai mươi sáu cả thảy, đúng như trong đề bài toán đã ghi. “Trật tự được qui định theo thông lệ” dường như muốn nói đến cách thức mà người ta sắp xếp chúng, giống như những cái cây theo một hàng lối. Nhưng người ta không bày biện các mẫu tự. Mary Lou và tôi, theo như tôi biết, là những người duy nhất biết mẫu tự là gì. Nhưng tất nhiên con người - có lẽ là tất cả mọi người - đã từng biết đến các mẫu tự, và từng sắp xếp chúng vào thứ được gọi là bảng chữ cái.
Tôi nhìn sơ đồ và đọc thành tiếng:
- A, B, C, D, E, F, G, H, I, J...
Bỗng tôi nhận ra đó chính là cách các từ ngữ được đưa vào trong Từ điển ! Các từ bắt đầu bằng chữ “A” xuất hiện trước tiên, kế đến là những từ bắt đầu bằng “B”.
Tôi đã giải thích chuyện này với Mary Lou và cô lập tức hiểu ra. Cô cầm lấy cuốn Từ điển và lật xem. Tôi nhận ra cô đã kịp trở thành một chuyên gia trong việc thao tác với các cuốn sách. Sự vụng về ban đầu của cô đã biến mất. Một phút sau, cô nói:
- Chúng ta nên ghi nhớ bảng chữ cái.
Ghi nhớ. Học thuộc lòng.
- Tại sao? - Tôi hỏi lại.
Mary Lou ngước lên nhìn tôi. Cô đang ngồi khoanh chân dưới sàn nhà, trong bộ váy vàng được tôi mua cho. Còn tôi thì ngồi trên chiếc giường kiêm bàn làm việc, với chồng sách trước mặt.
- Em cũng không rõ. - Cô đáp và cụp mắt nhìn xuống cuốn sách trong lòng. - Có lẽ nếu thuộc được bảng chữ cái, chuyện đó sẽ giúp chúng ta sử dụng cuốn sách này chăng?
Tôi ngẫm nghĩ một chút, rồi đáp:
- Được thôi.
Thế là chúng tôi học thuộc nó. Tôi cảm thấy xấu hổ vì cô có thể đọc thuộc bảng chữ cái nhanh hơn tôi nhiều. Nhưng nhờ vậy cô giúp tôi học, để cuối cùng tôi cũng thuộc được nó. Bảng chữ cái khá là khó, đặc biệt ở phần cuối với các mẫu tự W, X, Y, Z. Tuy vậy, rốt cuộc tôi cũng đọc được một mạch chính xác hai mươi sáu chữ cái những hai lần. Khi tôi trả bài xong, Mary Lou bật cười và bảo:
- Giờ thì chúng ta đã cùng nhau biết được một thứ.
Tôi cũng bật cười theo cô. Tôi không rõ vì sao. Chuyện này đâu có thực sự đáng cười?
Mary Lou nhìn tôi trong giây lát, mỉm cười, rồi bảo:
- Lại đây ngồi với em nào.
Tôi ngồi xuống tấm thảm, bên cạnh cô.
- Chúng ta lần lượt đọc nó nhé. - Cô nói và bắt đầu luôn. - A.
Lần này sự đụng chạm với cô không còn làm tôi bối rối hoặc e dè nữa. Không hề.
- B. - Tôi nói.
- C. - Cô tiếp lời và quay sang đối mặt với tôi.
- D. - Tôi vừa nói vừa quan sát khuôn miệng cô, chờ cho nó phát âm chữ cái tiếp theo.
Cô dùng lưỡi làm ướt đôi môi của mình, và nói khẽ:
- E.
Âm thanh đó nghe như một tiếng thở dài.
- F. - Tôi đáp ngay. Tim tôi bắt đầu đập rộn lên.
Mary Lou kê miệng vào tai tôi và thì thào:
- G.
Rồi cô bật cười khúc khích. Tôi cảm thấy một thứ gì đó và suýt nhảy dựng. Nó ấm áp và ươn ướt, ngay trên vành tai. Tôi nhận ra đó là lưỡi của cô. Tim tôi gần như ngừng đập.
Không biết phải làm gì, tôi nói:
- H.
Lần này thì chiếc lưỡi của cô luồn hẳn vào bên trong tai tôi. Nó tạo ra một cơn rùng mình, một cơn rùng mình khe khẽ, khắp cơ thể tôi, và có gì đó giãn ra trong bụng tôi. Cũng như trong đầu tôi. Vẫn giữ chiếc lưỡi bên trong lỗ tai tôi, cô phát âm chữ I kéo dài:
- Aaaaiiiiiieeeeeeeee.
Điều mà tôi đang cảm thấy lúc này là một thứ gì đó hoàn toàn mới mẻ. Nó kích thích, nó lấn lướt, nó làm cơ thể và tâm trí tôi rúng động đến nỗi tôi thấy mình ngồi trên sàn với khuôn mặt cận kề khuôn mặt cô, và khóc. Mặt tôi ướt đẫm nước mắt.
Cô thì thào:
- Chúa ơi, Paul. Anh đang khóc kìa. Ngay trước mặt em.
- Ừ. - Tôi đáp. - Anh xin lỗi. Anh không nên...
- Anh thấy không ổn à?
Tôi đưa tay lau má, và bàn tay tôi khẽ chạm vào má cô. Tôi ngồi yên với mu bàn tay mình trên má cô, và cảm thấy tay cô xoay nó lại, thật nhẹ nhàng, cho đến khi lòng bàn tay của tôi áp vào má cô. Lòng tôi dấy lên cảm giác mới mẻ và dịu ngọt, giống như tác dụng của một loại thuốc cực mạnh. Tôi nhìn gương mặt của cô, đôi mắt tò mò mở to của cô giờ đây thoáng một chút buồn.
- Không. - Tôi đáp. - Không hề. Anh cảm thấy... một điều gì đó. Anh cũng không biết nữa. - Tôi vẫn đang khóc. - Một điều gì đó hay ho. Điều mà anh đang cảm thấy ấy.
Khuôn mặt cô đang ở rất gần. Dường như cô đã hiểu điều tôi muốn nói. Cô gật đầu.
- Chúng ta đọc nốt bảng chữ cái nhé?
Tôi mỉm cười và nói:
- J. - Tôi nhấc bàn tay mình ra khỏi má Mary Lou và áp vào lưng cô. - J là chữ cái tiếp theo.
Cô cũng mỉm cười.
Chúng tôi vẫn chưa đi tới phần khó nhất của bảng chữ cái. Các kí tự W, X, Y và Z.
NGÀY THỨ NĂM MƯƠI CHÍN
Mary Lou đã dọn đến ở cùng tôi! Đã hai đêm nay chúng tôi ngủ bên nhau trên chiếc giường của tôi. Bằng cách tháo bàn làm việc ra và kê nó vào sát tường, cô tạo ra chỗ cho mình.
Tôi gặp khó khăn trong việc đi ngủ với một người khác nằm bên cạnh. Tôi đã nghe nói về việc đàn ông và phụ nữ lên giường với nhau, nhưng không ngủ cùng nhau. Tuy vậy, cô muốn như thế, và tôi chiều theo ý cô.
Cơ thể của cô làm tôi e dè. Tôi ngại đụng chạm hoặc áp người vào cô. Nhưng sáng nay khi thức giấc, tôi thấy mình đang ôm cô trong vòng tay. Cô ngáy khe khẽ. Tôi ngửi tóc cô và hôn nhẹ lên gáy cô, rồi nằm đó, giữ yên cơ thể đang ngủ của cô suốt một lúc lâu cho đến khi cô mở mắt.
Cô bật cười khi tỉnh dậy và thấy đang được tôi ôm trong vòng tay. Cô rúc vào người tôi. Tôi lại cảm thấy ngại ngùng. Nhưng rồi chúng tôi bắt đầu nói chuyện và tôi quên đi sự e dè của mình. Cô nói về việc học đọc. Cô nói đã mơ thấy mình đọc hàng ngàn quyển sách và biết hết mọi điều về cuộc sống.
- Có điều gì về cuộc sống mà ta cần biết à? - Tôi hỏi.
- Mọi thứ. - Cô đáp. - Bọn họ đã không cho chúng ta biết nhiều thứ.
Tôi không chắc mình hiểu được chuyện đó. Họ là ai? Nhưng tôi không nói gì.
- Chúng ta ăn sáng đi. - Cô đề nghị.
Tôi gọi robot phục vụ. Sau đó chúng tôi ăn các thanh đậu nành và thịt lợn xông khói. Tôi cảm thấy rất khỏe khoắn, dù ngủ không đủ giấc.
Trong bữa ăn sáng, cô chồm người qua bàn và hôn tôi. Cứ thế là hôn thôi! Tôi thích thế.
Sau bữa sáng, tôi quyết định làm việc với một bộ phim, và Mary Lou cùng xem nó với tôi. Bộ phim có tên là Nhà môi giới chứng khoán , với diễn viên chính là Buster Keaton. Anh ta là một người rất hoạt bát và gặp đủ thứ gian khó bất thường trong các bộ phim của mình. Chúng lẽ ra rất hài hước nếu không buồn đến thế.
Mary Lou say mê xem phim. Cô chưa từng xem bất cứ bộ phim nào trước đây, và chỉ quen với ti vi 3D, thứ mà cô không thích.
Ở đầu phim, khi Buster Keaton đang sơn một ngôi nhà và tiếp tục sơn luôn lên mặt của một người đàn ông thò đầu qua cửa sổ, Mary Lou thốt lên:
- Paul này, Buster Keaton cũng giống hệt anh. Rất là... nghiêm túc.
Cô nói đúng.
Sau khi xem phim, chúng tôi dành phần còn lại trong ngày để học đọc. Cô học nhanh khủng khiếp và đặt ra những câu hỏi thú vị. Tôi từng giảng dạy cho nhiều học viên, nhưng không ai được như cô. Và việc đọc của tôi cũng tiến bộ theo.
Mọi thứ về cô thật thú vị.
Bây giờ là buổi tối, và Mary Lou đang nhìn tôi viết điều này trên chiếc bàn kê vào tường. Tôi giải thích cho cô về cách viết và cô rất hào hứng. Cô nói rằng mình cũng phải học cách làm như vậy để có thể ghi lại những kỉ niệm trong đời.
- Và viết ra những thứ khác mà em nghĩ đến. Để em có thể đọc chúng. - Cô nói.
Điều đó thật thú vị. Có lẽ đó là lí do thực sự mà tôi viết nhật kí này - ngoài những gì được Spofforth yêu cầu - tôi viết ra để có thể đọc lên. Việc đọc tạo ra một điều gì đó thật kì lạ và phấn khích trong tâm trí của tôi.
Có lẽ một lí do khiến Mary Lou táo bạo hơn tôi là cô từng sống trong trường nội trú Người Làm trước khi bỏ trốn, trong khi tôi tất nhiên là một sinh viên tốt nghiệp trường Người Nghĩ. Thế nhưng cô cực kì thông minh! Tại sao cô lại được đào tạo để trở thành một người lao động chân tay chứ không phải trí óc? Có lẽ lựa chọn đó được tiến hành dựa trên một số cơ sở khác ngoài trí tuệ.
Tôi phải nhớ lấy thêm giấy, để Mary Lou có thể học viết và có thể bắt đầu ghi ra những kí ức của cuộc đời mình.
NGÀY THỨ SÁU MƯƠI LĂM
Cô đã sống với tôi chín ngày nay, trái với mọi nguyên tắc của Chủ nghĩa Cá nhân và Quyền Riêng tư. Thỉnh thoảng tôi cũng cảm thấy tội lỗi vì đã làm ảnh hưởng tới sự Phát triển Nội tại của mình khi chiều theo những ý thích bất chợt của người khác, nhưng tôi ít khi nghĩ đến tính chất trái đạo đức của việc đó. Thật ra, đây là chín ngày hạnh phúc nhất đời tôi.
Và cô đã đọc gần tốt bằng tôi! Tuyệt vời! Cô cũng đã bắt đầu viết lại những kí ức của cuộc đời mình.
Chúng tôi ở bên nhau không rời. Có những lúc chúng tôi dường như giống với Douglas Fairbanks và Mary Pickford - ngoại trừ việc họ đã được dạy dỗ quá kĩ lưỡng nên không quan hệ tình dục.
Không hề có cảnh quan hệ tình dục nào trong các bộ phim xưa, mặc dù nhiều người sống với nhau theo những cách thân mật và trái đạo đức nhất. Phim khiêu dâm, loại thường được dạy trong các lớp Kinh Điển, dường như chưa được phát minh vào thời điểm những bộ phim câm này được sản xuất, cũng giống như ti vi.
Chúng tôi làm tình với tần suất tối đa trong khả năng của tôi. Đôi khi chuyện đó cứ thế xảy ra giữa lúc chúng tôi đang đọc cùng nhau và cô lặp lại các câu chữ theo tôi. Có hôm chúng tôi mất gần cả buổi chiều để đọc xong cuốn sách mỏng Làm diều giấy vì chúng tôi liên tục giải lao.
Cả hai người chúng tôi đều không hút cần hay uống thuốc. Tôi thường xuyên cảm thấy căng thẳng, phấn khích và không thể ngồi yên. Đôi khi chúng tôi đi dạo một chút khi điều đó xảy ra. Và mặc dù một phần trong tôi dường như phản đối cường độ của cách thức tôi đang sống, làm việc và làm tình, tôi biết nó tốt hơn bất kì lối sống nào khác mà tôi từng có.
Một lần, trong khi đi dạo, chúng tôi bỗng nổi hứng, và tôi đề nghị ghé vào một quán bar tình dục ở Quảng trường Thời đại. Tôi đã sử dụng thẻ tín dụng của mình để thuê được buồng ngủ tốt nhất ở đó. Người ta trưng những tấm ảnh ba chiều khiêu dâm khổ lớn thường thấy trong hành lang, và hai robot gái để ngực trần đi đôi ủng màu đen được điều tới để tham gia cùng chúng tôi dưới hình thức truy hoan tập thể, nhưng ơn trời Mary Lou đã xua họ đi. Tôi cũng từ chối liều thuốc kích dục được phục vụ pha cho. Chúng tôi đi đến căn buồng một mình, bật đèn và làm tình trên sàn nhà lót đệm, nhưng cảm thấy không thực sự thoải mái theo cách đó.
Đó là cách làm tình của tôi trước đây, cách mà nó nên được tiến hành. “Tình dục nhanh, bảo vệ kĩ”, như giáo viên môn Quan hệ Cá nhân của tôi từng nói. Nhưng tôi muốn ở chỗ của mình cùng với Mary Lou, làm tình trên chiếc giường của mình và nói chuyện sau đó. Ngoại trừ chuyện ân ái, tôi muốn giống như cặp bố mẹ của một trong những bộ phim xưa. Tôi muốn mua hoa cho Mary Lou và khiêu vũ với cô.
Khi chúng tôi quan hệ xong, Mary Lou đã nói:
- Hãy ra khỏi cái xưởng tình dục này.
Tiếp đó cô nói thêm khi chúng tôi đi khỏi đó:
- Em nghĩ nơi này chính là thứ được bố Simon gọi là “nhà chứa Chicago”.
Tôi đã mua hoa cho cô tại một máy bán hàng tự động. Những bông hoa cẩm chướng trắng, giống như thứ được Gloria Swanson đã cài trong Nữ hoàng của tất cả .
Buổi tối, trước khi chúng tôi đi ngủ, tôi đã mời cô khiêu vũ. Tôi đính một bông hoa vào chiếc váy Synlon của cô và bật nhạc từ một chương trình ti vi, rồi hai chúng tôi khiêu vũ cùng nhau. Cô chưa bao giờ biết đến việc hai người cùng nhau khiêu vũ trước đây, nhưng bất kì học sinh nghiêm túc nào của các bộ phim đều biết đến khiêu vũ. Tôi đã xem nó nhiều lần. Chúng tôi rất lúng túng và giẫm lên chân nhau nhiều lần, nhưng chuyện đó thật vui.
Tuy vậy, lúc chúng tôi lên giường, một điều gì đó mà tôi không rõ bỗng khiến tôi sợ hãi. Tôi ôm chặt Mary Lou cho đến khi cô ngủ thiếp đi. Còn tôi tiếp tục thức một lúc lâu, ngẫm nghĩ. Điều gì đó về quán bar tình dục chớp nhoáng kia đã khiến tôi sợ hãi, tôi nghĩ vậy.
Thế nên tôi ra khỏi giường và viết cho xong những dòng này. Lúc này tôi khá mệt, nhưng vẫn cảm thấy sợ hãi. Tôi sợ cô bỏ đi chăng? Tôi sợ mình sẽ mất cô chăng?
NGÀY THỨ BẢY MƯƠI SÁU
Cô đã ở đây được mười tám ngày, và tôi đã không viết gì trong chín ngày vừa qua.
Niềm hạnh phúc của tôi ngày càng lớn! Tôi không nghĩ về tính vô đạo đức trong việc sống chung hay sự trái pháp luật của nó nữa. Tôi nghĩ về Mary Lou, về những thứ tôi xem trong các bộ phim, những điều tôi đọc, và những gì cô đọc.
Suốt cả ngày hôm qua, cô thử sức với một dạng viết lách mới được gọi là “làm thơ”. Cô đọc thành tiếng vài đoạn cho tôi nghe. Nó cũng khó hiểu như cờ vua ở vài chỗ, nhưng mặt khác nó gợi lên những điều lạ lùng và thú vị. Cô đã đọc đoạn này cho tôi hai lần:
Gió Tây hỡi, bao giờ mi thổi,
Cho cơn mưa đổ xuống trần gian?
Chúa Trời ơi! Con muốn ôm nàng
Và tìm lại chiếc giường êm ấm!
Tôi đã phải tìm chữ “mi” trong Từ điển . Khi cô đọc lại lần thứ hai, tôi có lại cảm xúc từng có khi xem những cảnh phim mạnh mẽ. Một cảm xúc lâng lâng, vui sướng một cách đau đớn trong lồng ngực.
Sau khi cô đọc xong, không hiểu sao tôi thốt lên:
- Chỉ có chim nhại hót ở bìa rừng.
Cô ngước lên khỏi quyển sách và hỏi tôi?
- Gì cơ?
- Chỉ có chim nhại hót ở bìa rừng. - Tôi lặp lại.
- Nghĩa là sao? - Cô hỏi.
- Anh không biết. Nó ở trong một bộ phim.
Cô bĩu môi:
- Cũng giống như những câu em vừa đọc, đúng không? Nó làm anh cảm thấy một điều gì đó mà anh không lí giải được.
- Phải. - Tôi đáp, kinh ngạc khi nhận ra cô nói ra điều tôi muốn nói. - Phải. Chính xác là như vậy.
Sau đó cô đọc thêm thơ, nhưng không có bài nào làm tôi có cảm xúc giống như vậy nữa. Dù vậy tôi vẫn thích nghe cô đọc. Tôi nhìn cô ngồi bắt chéo chân trên sàn nhà, dán mắt vào cuốn sách, và lắng nghe giọng nói rõ ràng, nghiêm trang khi cô đọc cho cả hai chúng tôi cùng nghe. Mary Lou để cuốn sách ở gần mắt hơn tôi, và có gì đó rất xúc động nơi cô khi cô đọc.
Chúng tôi đi dạo hàng ngày và ăn trưa ở những chỗ khác nhau.
NGÀY THỨ BẢY MƯƠI BẢY
Hôm nay Mary Lou ra ngoài như vẫn thường làm, mua vài món thức ăn nhanh cho chúng tôi. Cô sử dụng thẻ tín dụng của tôi để mua hàng. Sau khi cô đi, tôi bật máy chiếu, bắt đầu xem một đoạn phim của Lillian Gish và đọc lời thoại vào máy ghi âm. Tôi đang làm việc thì cửa phòng đột ngột mở ra, Spofforth xuất hiện trên ngưỡng cửa. Ông ta cao lớn và vạm vỡ đến nỗi dường như choán hết không gian dù chỉ đứng đó. Thế nhưng lần này tôi không cảm thấy sợ ông ta. Xét cho cùng, Spofforth chỉ là một robot. Tôi tắt máy chiếu và mời ông ta vào phòng. Spofforth bước vào rồi ngồi xuống chiếc ghế nhựa màu trắng kê sát tường, đối diện với tôi. Ông ta mặc quần kaki cùng với áo thun trắng, chân đi xăng đan. Khuôn mặt Spofforth không cười, nhưng cũng không dữ tợn.
Chúng tôi cứ ngồi im như thế một lúc, rồi tôi lên tiếng:
- Ông có nghe nhật kí của tôi chưa?
Đã lâu tôi không gặp ông ta, và ông ta cũng chưa từng vào phòng tôi trước đây.
Spofforth gật đầu:
- Những khi tôi có thời gian.
Có điều gì đó trong câu nói làm tôi bực bội, và tôi bạo dạn hẳn lên:
- Tại sao ông lại muốn tôi ghi nhật kí?
Spofforth không đáp. Một lúc sau ông ta trả lời:
- Dạy đọc là một tội. Anh có thể bị tống vào tù vì việc đó.
Điều đó không hề làm tôi sợ hãi. Tôi nhớ lại điều Mary Lou đã nói về đội Tầm soát và việc chẳng có ai từng bị phát hiện.
- Tại sao? - Tôi chất vấn.
Tôi đang vi phạm Luật Cư xử - “Đừng hỏi, thư giãn đi”, nhưng tôi bất chấp. Tôi muốn biết tại sao mình lại phạm pháp khi dạy ai đó đọc chữ. Và tại sao Spofforth không cho tôi biết điều này trước đây, khi tôi đề nghị được dạy đọc chữ tại đại học New York.
- Tại sao tôi không được dạy Mary Lou đọc chữ?
Spofforth chồm người tới trước, đặt hai bàn tay to lớn lên đầu gối, mắt nhìn tôi không rời. Ánh mắt của ông ta khá đáng sợ, nhưng tôi không nhìn đi chỗ khác.
- Đọc là một hành vi quá thân mật. - Spofforth đáp. - Nó sẽ đặt anh ở quá gần những cảm xúc và suy nghĩ của người khác. Nó sẽ làm anh phân tâm và rối trí.
Tôi bắt đầu cảm thấy hơi sợ một chút. Thật không dễ để đứng trước sự hiện diện của Spofforth và nghe chất giọng trầm ấm đầy uy quyền của ông ta mà không răm rắp vâng lời. Nhưng tôi nhớ đến một điều mình từng được đọc trong một cuốn sách: “Những người khác cũng có thể sai, bạn biết đấy,” và vin vào điều đó.
- Tại sao bị phân tâm và rối trí lại có thể là một tội được? Cũng như việc biết được suy nghĩ và cảm xúc của người khác?
Spofforth nhìn tôi chăm chú.
- Anh không muốn hạnh phúc sao? - Ông ta hỏi.
Tôi đã từng nghe câu hỏi này trước đây, từ các giáo viên robot ở trường nội trú. Hình như tôi chưa bao giờ trả lời được. Nhưng giờ đây, trong căn phòng có những món đồ của Mary Lou, chiếc máy chiếu, các hộp phim và một đầu óc tỉnh táo không bị ảnh hưởng bởi ma túy, nó bỗng khiến tôi nổi giận.
- Những người không biết đọc cũng đang tự giết mình, tự thiêu cháy cơ thể mình. Họ có hạnh phúc không?
Spofforth trừng mắt nhìn tôi. Sau đó ông ta bất ngờ quay đi, hướng mắt vào một chiếc ghế khác, nơi bộ váy đỏ nhàu nhĩ của Mary Lou đang được vắt tạm, cùng một trong những đôi giày của cô.
- Sống cùng một người khác suốt cả tuần lễ cũng là một tội. - Ông ta nói, giọng mềm mỏng hơn.
- Một tuần lễ là gì? - Tôi hỏi.
- Bảy ngày. - Spofforth đáp.
- Sao không phải là bảy ngày? - Tôi hỏi lại. - Hay bảy trăm? Tôi hạnh phúc với Mary Lou. Hạnh phúc hơn quãng đời trước kia, khi lạm dụng ma túy và tình dục chớp nhoáng.
- Anh đang sợ. - Spofforth nói. - Tôi có thể thấy lúc này anh đang sợ hãi.
Tôi đột ngột đứng dậy.
- Thì sao? - Tôi hỏi lại. - Sao nào? Được sống vẫn hơn là làm... một con robot chứ.
Tôi đang sợ. Sợ Spofforth, sợ cho tương lai. Sợ sự giận dữ của mình. Trong một thoáng tôi bỗng có ham muốn dùng mê dược mãnh liệt, dù không nhúc nhích - một nắm đầy những viên thuốc đó để giúp tôi trở nên bình tĩnh, ung dung, vô cảm. Nhưng tôi thích được giận dữ, và tôi chưa sẵn sàng từ bỏ cảm xúc đó.
- Tại sao ông quan tâm tới việc tôi hạnh phúc? Tôi như thế nào thì có liên quan gì tới ông? Dù sao thì, ông cũng chỉ là một cỗ máy.
Lúc đó Spofforth làm một việc đáng kinh ngạc. Ông ta ngửa đầu ra sau và cười, giọng cười vừa to vừa trầm, suốt một lúc lâu. Và thật điên rồ, tôi cảm thấy cơn giận của mình biến mất. Tôi cũng bắt đầu cười theo. Cuối cùng ông ta dừng lại và nói:
- Được rồi, Bentley. Được rồi. - Ông ta đứng dậy. - Anh còn hơn cả những gì tôi nghĩ. Hãy tiếp tục sống với cô ấy. - Ông ta bước ra cửa, trước khi quay lại đối mặt với tôi. - Một thời gian nữa.
Tôi chỉ nhìn ông ta mà không nói gì. Ông ta đóng cửa lại sau lưng.
Khi Spofforth đi rồi, tôi ngồi xuống bên chiếc bàn của mình trở lại và thấy hai cánh tay đang run lên không kiểm soát được, trái tim cũng đang đập thình thịch. Tôi chưa bao giờ nói chuyện như vậy với bất kì ai trước đây, càng không phải với một robot. Tôi vô cùng sợ hãi về bản thân mình. Nhưng, trong thâm tâm, tôi rất phấn khởi. Chuyện này thật lạ. Tôi chưa bao giờ cảm thấy như vậy trước đây.
Khi Mary Lou quay về, tôi không nói gì với cô về vị khách của tôi. Nhưng khi cô muốn tiếp tục bài đọc, tôi bắt đầu quan hệ tình dục với cô. Lúc đầu Mary Lou hơi bực bội; nhưng ham muốn của tôi quá mạnh mẽ nên chúng tôi đã làm tình một cách mãnh liệt, trên tấm thảm trong phòng. Tôi ôm siết cơ thể cô và đi sâu vào trong cô một cách mạnh bạo. Không bao lâu sau cô đã hôn khắp mặt tôi và bật cười thành tiếng.
Một lúc sau, tôi cảm thấy rất sung sướng và thoải mái, đến nỗi tôi nói:
- Ta hãy đọc một chút.
Chúng tôi cùng nhau đọc. Và không có gì xảy ra cả. Spofforth không quay trở lại.
⚝ ✽ ⚝
Mary Lou đang ghi lại kí ức của cuộc đời cô trong khi tôi viết những dòng này. Tôi ngồi ở bàn làm việc, còn cô ngồi trên chiếc ghế phụ của tôi, dùng một cuốn sách lớn đặt trong lòng làm mặt bàn để viết. Cô viết đẹp, có phương pháp, với những con chữ nhỏ, ngay ngắn. Tôi cảm thấy xấu hổ vì chỉ sau một thời gian ngắn cô đã có thể viết tốt hơn tôi. Nhưng tôi là giáo viên của cô, và tôi tự hào về điều đó. Tôi chợt nghĩ trong quãng thời gian giảng dạy ở trường đại học, tôi chưa bao giờ dạy được cho ai bất cứ điều gì đáng biết. Tôi tìm thấy niềm vui từ những gì tôi đã dạy Mary Lou nhiều hơn hẳn so với toàn bộ những việc đã làm ở Ohio.
NGÀY THỨ BẢY MƯƠI TÁM
Hôm nay chúng tôi chứng kiến một vụ tự thiêu tập thể. Chúng tôi quyết định làm một chuyện mới mẻ và ăn sáng tại Burger Chef. Trong lúc đi bộ qua bảy khối phố, tôi kể với Mary Lou về nguồn gốc thói quen đếm mọi thứ của tôi. Ở trường nội trú, mọi người đều học cách đếm đến mười, nhưng phép đếm chủ yếu được sử dụng cho tám mức giá khác nhau của những thứ mà một người có thể mua. Một chiếc quần có giá hai đơn vị và một chiếc burger rong biển có giá một đơn vị, vân vân... Khi bạn đã sử dụng hết số đơn vị trong ngày của mình, thẻ tín dụng của bạn chuyển sang màu hồng và tạm dừng hoạt động. Tất nhiên, hầu hết mọi thứ đều miễn phí - như xe buýt giao cảm, giày dép và ti vi chẳng hạn.
Cô đếm các khối phố và đồng ý rằng có bảy khối.
- Nhưng em luôn đếm năm chiếc bánh mì của mình ở vườn thú. - Cô nói.
Tôi nhớ đến cuốn Số học dành cho các cô cậu bé .
- Sau khi ăn ba chiếc bánh mì thì em còn lại bao nhiêu chiếc? - Tôi hỏi.
Cô bật cười đáp:
- Hai.
Sau đó, cô dừng lại trên phố và bắt chước điệu bộ của một con robot cấp thấp ở vườn thú. Cô giơ bàn tay trái ra một cách cứng nhắc, làm như thể đang cầm bánh mì sandwich. Rồi cô làm cho đôi mắt của mình trở nên vô hồn và ngoẹo đầu sang một bên, để cho đôi môi mình hơi hé ra giống như một con robot, và đứng đó, giương mắt nhìn tôi một cách đần độn.
Thoạt đầu, tôi rất sốc và không biết cô đang làm gì. Sau đó tôi cười phá lên. Một số học viên mặc áo choàng jean đi ngang qua nhìn chằm chằm vào cô rồi quay đi chỗ khác. Tôi cảm thấy hơi xấu hổ, nhưng không thể nhịn được cười.
Chúng tôi tiếp tục đi đến quán Burger Chef, và có một vụ tự thiêu đang diễn ra.
Vẫn là ở cái ô mà tôi đã từng thấy chuyện đó xảy ra trước đây. Chắc là mọi chuyện đã gần kết thúc vì mùi khét nồng nặc khắp quán, và tôi có thể cảm nhận được làn gió mạnh từ những chiếc quạt hút đang cố gắng làm sạch không khí.
Lại là ba người - tất cả đều là phụ nữ. Cơ thể của họ cháy đen. Trong gió, ngọn lửa chập chờn bốc lên từ những thứ còn sót lại trên quần áo tóc tai của họ. Khuôn mặt họ đang tươi cười.
Tôi đang nghĩ họ đã chết thì một trong số họ cất tiếng - hay đúng hơn là gào lên:
- Đây là sự hướng nội cuối cùng, ca ngợi bởi Jesus Christ, Chúa của chúng ta!
Bên trong miệng bà ta đen sì. Ngay cả những chiếc răng của bà ta cũng đen.
Sau đó bà ta im bặt. Tôi đoán bà ta đã chết.
- Chúa ơi! - Mary Lou thốt lên. - Chúa ơi!
Tôi khoác tay cô, thậm chí không quan tâm xem có ai nhìn thấy mình làm điều đó hay không, và đưa cô ra khỏi cửa. Cô đi tới vệ đường rồi ngồi thụp xuống, quay mặt ra đường.
Cô không nói gì. Hai chiếc xe buýt giao cảm và một chiếc xe Tầm soát lướt qua trên phố, người ta đi ngang qua chỗ chúng tôi trên vỉa hè, tất cả đều phớt lờ cô trong khi cô phớt lờ họ. Tôi đứng bên cạnh Mary Lou, không biết phải nói gì hay làm gì.
Cuối cùng, cô lên tiếng, mắt vẫn nhìn chằm chằm con đường:
- Họ đã làm điều đó với chính mình ư?
- Đúng vậy. - Tôi đáp. - Anh nghĩ chuyện đó xảy ra thường xuyên.
- Chúa ơi! - Cô nói. - Tại sao? Tại sao người ta lại làm như vậy?
- Anh không biết. Anh cũng không biết tại sao họ không làm việc đó một mình. Hoặc ở chỗ riêng tư.
- Phải rồi. Có lẽ là do ma túy.
Tôi không trả lời trong một phút hoặc lâu hơn. Sau đó tôi nói:
- Có lẽ đó là cách họ sống.
Cô đứng dậy, nhìn tôi bằng ánh mắt ngạc nhiên, và đưa tay ra nắm lấy cánh tay phải của tôi.
- Phải rồi. - Cô nói. - Có lẽ vậy.
NGÀY THỨ TÁM MƯƠI BA
Tôi đang ở trong tù. Tôi đã ở tù được năm ngày. Nội việc viết chữ “tù” lên tờ giấy thô ráp này cũng đủ làm tôi đau đớn. Tôi chưa bao giờ cảm thấy cô đơn hơn thế này trong cuộc đời mình. Tôi không biết làm sao sống nổi khi không có Mary Lou.
Có một cửa sổ nhỏ trong buồng giam của tôi, và nếu nhìn ra ngoài, tôi có thể trông thấy những tòa nhà dài màu xanh lá cây bẩn thỉu của khu trại, với lớp mái gỉ sét và các ô cửa sổ lắp nhiều chấn song, trong nắng chiều tà. Tôi vừa trở về sau một buổi chiều lao động ngoài đồng, những nốt phồng rộp trên tay tôi đã vỡ ra và chảy nước, hai chiếc vòng kim loại thít chặt cổ tay làm xây xát lớp da bên dưới chúng. Mạng sườn tôi có một vết bầm lớn hơn một bàn tay, đó là chỗ một tên lính canh ngu ngốc đã đánh vào vì tôi làm mất thời gian khi vấp ngã, ngay ngày đầu tiên làm lụng ngoài đồng. Chân tôi đau nhức vì phải làm việc trong đôi giày đen nặng nề được cấp cho lúc mới đến. Tôi khó có thể cầm được cây bút đang viết vì tay bị chuột rút.
Tôi không hay biết gì về tình hình của Mary Lou. Những nỗi đau thể xác thì tôi có thể chịu đựng, vì tôi biết chúng có thể tồi tệ hơn hoặc có thể sẽ nguôi dịu. Nhưng việc không biết mình có còn được gặp lại Mary Lou hay không và không biết những gì họ làm với cô ấy còn nặng nề hơn cả những gì tôi nghĩ mình có thể chịu đựng được. Thà tôi chết đi cho rồi.
Ban đầu, việc không có Mary Lou và sau cú sốc vì những chuyện xảy ra với mình, tôi không muốn viết nữa. Không bao giờ nữa. Tôi được phép giữ bút và những trang nhật kí của mình, tôi đã nhét chúng vào túi áo khoác mà không hề suy nghĩ khi bị giải đi. Nhưng tôi không có tờ giấy trắng nào để viết, và tôi cũng không cố tìm kiếm. Tôi biết mình đã bắt đầu ghi nhật kí dù không có người đọc - vì lúc đó tôi là người duy nhất còn sống biết đọc. Nhưng sau đó tôi nhận ra Mary Lou đã trở thành độc giả của tôi. Tôi đang viết nhật kí cho cô ấy. Đối với tôi, dường như thật vô nghĩa nếu tiếp tục viết trong tù, tại nơi kinh khủng này, khi không có cô.
Tôi biết đáng lẽ mình sẽ không viết những dòng chữ này, nếu một việc kì lạ đã không xảy ra vào trưa nay, sau khi tôi hoàn thành ca làm việc buổi sáng ở xưởng giày và đi rửa mặt mũi tay chân, trước khi ăn bữa trưa thảm hại với bánh mì và súp protein mà họ phục vụ tại đây, trong sự im lặng bắt buộc. Nó xảy ra trong một phòng vệ sinh nhỏ bằng thép được trang bị ba cái chậu rửa dơ dáy. Sau khi rửa sạch hết mức có thể bàn tay bị thương bằng nước lạnh vì không có xà phòng, tôi với tay rút một tờ khăn giấy ra khỏi máy phát giấy. Khi tôi chạm vào chiếc máy, một cách vụng về, vì bàn tay tôi đã tê cứng và bị chuột rút do công việc đồng áng hôm qua, chiếc máy bỗng bật mở, một chồng khăn giấy gấp gọn rơi xuống tay tôi. Tôi chụp lấy chúng theo bản năng và nhăn mặt vì đau đớn. Nhưng tôi vẫn giữ chặt, mắt nhìn chằm chằm vào chúng, và nhận ra rằng tôi đang cầm trên tay hàng trăm tờ giấy thô cứng. Những tờ giấy có thể được dùng để viết chữ.
Rất nhiều điều quan trọng trong cuộc sống của tôi dường như xảy đến một cách tình cờ. Tôi đã tình cờ tìm thấy phim và sách, tình cờ gặp Mary Lou, tình cờ tìm thấy cuốn Từ điển . Và tờ giấy mà tôi đang viết đã rơi vào tay tôi một cách tình cờ. Tôi không biết phải nghĩ gì về điều này; nhưng tôi rất vui vì được viết lại, ngay cả khi không ai đọc nó và ngay cả khi tôi tìm được cách để chết đi vào ngày mai.
Tôi phải dừng lại thôi. Tôi đã làm rơi bút quá nhiều lần. Tay tôi không giữ nổi nó.
Mary Lou, Mary Lou. Tôi không thể chịu nổi chuyện này.
NGÀY THỨ TÁM MƯƠI TÁM
Năm ngày đã trôi qua kể từ lần cuối tôi viết. Bây giờ tay tôi đã đỡ và khỏe hơn, tôi có thể cầm bút khá chắc. Nhưng lưng và sườn của tôi vẫn còn ê ẩm.
Bàn chân tôi đã đỡ hơn. Trải qua nhiều ngày ở đây, một hôm tôi nhận ra nhiều bạn tù của tôi đi chân trần, và sáng hôm sau tôi đi làm mà không mang giày. Chân tôi vẫn còn đau, nhưng chúng đang lành lại. Và các khối cơ của tôi bắt đầu khỏe hơn, phồng căng hơn.
Tôi không hạnh phúc. Tôi thật bất hạnh, nhưng tôi không còn chắc chắn rằng mình muốn chết. Chết đuối là một khả năng. Nhưng tôi sẽ đợi một thời gian trước khi quyết định.
Các robot lính canh thật kinh khủng. Một tên đã đánh tôi, và tôi thấy chúng đánh đập các tù nhân khác. Tôi biết đó là một sai phạm khủng khiếp, nhưng tôi muốn giết kẻ đã đánh tôi, trước khi chết. Tôi bị sốc với chính mình vì muốn điều đó, nhưng nó là một trong những điều khiến tôi muốn sống. Hắn có đôi mắt đỏ ti hí của một con vật đáng ghét và độc ác, cùng lớp cơ bắp đồ sộ căng phồng bên trong bộ đồng phục màu nâu. Tôi có thể đập vỡ mặt hắn bằng một viên gạch.
Và, trước khi chết, tôi muốn viết những trang nhật kí của mình đến thời điểm hiện tại. Bên ngoài trời vẫn còn sáng. Nếu viết đều tay, tôi nghĩ mình có thể viết về việc tôi đã bị đưa đến đây như thế nào, trước khi phải lên giường đi ngủ.
Trong vài ngày, Mary Lou và tôi cứ quanh đi quẩn lại với tập thơ. Chúng tôi đọc to những bài thơ cho nhau nghe, dù chỉ hiểu chúng lờ mờ. Một bài thơ mà chúng tôi hay đọc lại có tên là Lũ người rỗng . Vào đầu một buổi chiều, tôi đã đọc thành tiếng bài thơ đó trong khi ngồi trên sàn nhà bên cạnh Mary Lou. Tôi tin rằng mình có thể chép lại những dòng thơ ấy:
Chúng ta lũ người rỗng
Chúng ta lũ người nộm
Dựa vào nhau cả bọn
Trong đầu toàn những rơm. Hỡi ôi!
Những giọng nói khô khốc
Khi chúng ta thì thầm
Lời lao xao vô nghĩa
Như gió lùa cỏ khô...
Tôi mới đọc được tới đó thì cánh cửa phòng mở ra. Trưởng khoa Spofforth bước vào. Ông ta khoanh tay đứng trước chúng tôi, từ trên cao nhìn xuống. Thật đáng sợ khi thấy ông ta đứng trong phòng tôi như thế. Mary Lou chưa bao giờ gặp ông ta. Cô nhìn ông ta với đôi mắt mở to.
Có gì đó khác lạ trong diện mạo của ông ta, và phải mất một lúc tôi mới nhận ra. Spofforth đang đeo một chiếc băng tay lớn màu đen, với chữ Quyền Riêng tư in trên đó. Tôi nhận ra nó nhờ một bài học ở trường trước đây. Đó là chiếc băng của một Tầm soát viên.
Mary Lou là người đầu tiên lên tiếng.
- Ông muốn gì? - Cô hỏi. Giọng cô không hề sợ hãi.
- Hai người đã bị bắt. - Spofforth đáp. - Tôi yêu cầu hai người đứng dậy.
Chúng tôi đứng lên. Tôi vẫn đang cầm cuốn sách trên tay.
- Rồi sao nữa? - Mary Lou hỏi.
Spofforth nhìn thẳng vào cô:
- Tôi là một Tầm soát viên, và hai người đã bị phát hiện.
Tôi biết cô đang bị sốc nhưng cố không để lộ. Tôi muốn vòng tay ôm lấy cô, để bằng cách nào đó bảo vệ cô. Nhưng tôi chỉ đứng đờ ra đó.
Spofforth cao hơn cả hai chúng tôi rất nhiều. Sự uy quyền và sức mạnh của ông ta thật áp đảo. Tôi vẫn luôn e sợ ông ta, và giờ đây việc ông ta tự nhận mình là Tầm soát viên khiến tôi không nói nên lời.
- Phát hiện chuyện gì? - Mary Lou chất vấn. Giọng cô có một chút run rẩy.
Spofforth nhìn cô không chớp mắt.
- Phát hiện chung sống. Phát hiện dạy đọc chữ, và phát hiện quả tang đang đọc chữ.
Tôi chen vào:
- Nhưng thưa trưởng khoa, ông đã biết tôi...
- Phải. - Ông ta đáp. - Và tôi đã nói với anh một cách rõ ràng rằng việc đọc chữ không được dạy tại đại học này. Việc dạy đọc chữ là một hành vi phạm tội.
Có gì đó rơi thõng xuống trong lòng tôi. Tôi cảm thấy sức mạnh và sự phấn khích tràn ngập cuộc sống của mình trong mấy ngày vừa qua đã bay biến, và tôi đứng trước gã robot khổng lồ như một đứa trẻ con.
- Phạm tội? - Tôi hỏi lại.
- Phải, Bentley. Buổi điều trần của anh sẽ diễn ra vào ngày mai. Anh được phép ở lại phòng mình cho đến khi tôi quay lại vào sáng mai.
Nói đoạn ông ta nắm lấy cánh tay Mary Lou và thông báo:
- Còn cô đi với tôi.
Mary Lou cố gắng vùng ra. Khi thấy mình không thể làm được, cô nói:
- Biến đi, robot! Vì Chúa, hãy biến đi!
Spofforth nhìn cô và nhếch mép cười.
- Câu đó không có tác dụng gì đâu. - Ông ta nói, và dịu giọng thêm vào. - Cô sẽ không sao cả.
Lúc bước ra cửa, ông ta quay lại nhìn tôi.
- Đừng có quá buồn, Bentley. Chuyện này có lẽ chỉ tốt cho anh.
Mary Lou ngoan ngoãn đi theo ông ta, và Spofforth đóng cửa lại.
Không sao cả? Còn gì tệ hơn sự chia cắt này? Cô đang ở đâu đây? Mary Lou đang ở đâu?
Tôi đang khóc khi viết những dòng này. Tôi không thể viết nốt được. Tôi sẽ uống vài viên mê dược và đi ngủ.
NGÀY THỨ TÁM MƯƠI CHÍN
Tôi có nhiều điều để kể hơn những gì thời gian cho phép. Nhưng tôi sẽ cố gắng.
Đích thân Spofforth đưa tôi tới tòa án. Tôi bị còng tay trước khi ông ta giải tôi lên một chiếc xe buýt màu đen để đi đến một nơi ở Công viên trung tâm có tên là Tòa Công lí. Đó là một tòa nhà hai tầng bằng nhựa với các cửa sổ cáu bẩn.
Phòng xử án rất rộng. Trên tường treo hình ảnh những người đàn ông khác lạ. Một số người mặc com lê đeo cà vạt như trong các bộ phim xưa. Một người đàn ông đứng trước một tủ sách, rất giống với Douglas Fairbanks. Bên dưới chân dung của ông ta có đề “Chánh án Sydney Fairfax” cùng hai con số nhỏ hơn phía dưới: 1997-2014.
Có một thẩm phán robot mặc áo choàng đen ngồi trên chiếc ghế bành ở cuối phòng xử án, quay mặt ra cửa. Tôi hơi bị bất ngờ khi thấy ông ta. Tôi đã nhìn thấy khuôn mặt này trước đây. Đó là khuôn mặt của robot Lớp Bảy làm hiệu trưởng tại trường nội trú Ohio, nơi tôi được đào tạo. Một robot quản lí cấp cao. Tôi nhớ đã từng nghe một ai đó bảo “Tất cả các robot Lớp Bảy đều giống nhau.” Khi đó tôi, chỉ là một đứa trẻ, đã thắc mắc “Tại sao?” và đứa trẻ kia đáp rằng “Đừng hỏi, thư giãn đi.”
Vị thẩm phán không hoạt động khi chúng tôi đến. Công tắc nguồn của ông ta đã bị tắt. Bên cạnh ông ta, cũng trong trạng thái không hoạt động, là một robot thư kí Lớp Bốn ngồi trên một chiếc ghế thấp hơn và giản dị hơn.
Khi tiến đến gần, tôi có thể thấy trên thân của các robot bị phủ một lớp bụi màu vàng, giống như trong khu vực bị niêm phong của thư viện. Bụi lấp kín những nếp nhăn thông thái trên khuôn mặt vị thẩm phán. Hai bàn tay ông ta chắp lại trong lòng, và một con nhện đã chăng tơ từ cẳng tay phải đến tận cằm ông ta. Tấm mạng nhện đầy bụi và rách nhiều chỗ. Vài cái xác côn trùng nhỏ xíu nom giống như gỉ mũi khô dính trên mấy mảng tơ còn lại. Tôi không thấy con nhện nào.
Phía sau thẩm phán là Đại ấn của Bắc Mĩ, giống như cái trong Nhà Hiếu đạo tại Trường nội trú Người Nghĩ. Nó cũng bị bao phủ bởi lớp bụi bám dày trên các hình chạm nổi chim bồ câu và trái tim. Bên cạnh Đại ấn, tượng cặp nữ thần sinh đôi - Chủ nghĩa Cá nhân và Quyền Riêng tư - cũng bám đầy bụi.
Spofforth đưa tôi vào ngồi ở ghế bị cáo, vốn được làm bằng gỗ và khá bất tiện. Ông ta tháo còng cho tôi bằng thao tác nhẹ nhàng đáng ngạc nhiên, rồi đặt bàn tay phải của tôi vào Lỗ Sự thật ở ngay trước ghế. Ông ta hạ giọng nói khẽ:
- Với mỗi lời nói dối của anh, một ngón tay sẽ bị cắt đi. Hãy trả lời các quan tòa cho cẩn thận.
Dĩ nhiên tôi đã được dạy về các Lỗ Sự thật và tòa án trong các lớp Giáo dục Công dân. Nhưng tôi chưa từng nhìn thấy chúng trước đây. Tôi run lẩy bẩy vì sợ. Có lẽ nỗi sợ hãi của tôi càng tăng lên gấp bội vì nhiều thứ ở đây giống với trường nội trú, nơi hồi bé tôi từng bị phạt vì vi phạm Quyền Riêng tư. Tôi ngọ nguậy trên ghế, cố gắng tạo cho mình một chút thoải mái, và chờ đợi.
Spofforth nhìn quanh phòng, như thể đang nghiên cứu mấy cái lỗ trên lớp thạch cao, hoặc hình ảnh những người đàn ông thời xưa, hoặc những băng ghế trống. Sau đó ông ta tiến đến bên cạnh robot thẩm phán, quẹt ngón tay vào một bên má rồi giơ lên, nhìn lớp bụi trên tay.
- Thật không thể chấp nhận được. - Ông ta thốt lên. Spofforth quay sang robot thư kí và ra lệnh:
- Hoạt động đi, thư kí tòa.
Robot thư kí không nhúc nhích mà chỉ cử động đúng phần miệng. Anh ta hỏi:
- Ai ra lệnh cho tòa đấy?
- Tôi là robot Lí lẽ. Lớp Chín. Tôi yêu cầu anh hoạt động.
Robot thư kí lập tức đứng lên, khiến cho một ít bụi bẩn rơi xuống sàn.
- Vâng, thưa ngài. Tôi đã dậy và hoạt động.
- Tôi muốn anh triệu tập một đội dọn dẹp và lau chùi thẩm phán. Ngay lập tức. - Spofforth đưa mắt nhìn chỗ bụi bẩn vương trên thân robot thư kí và nói tiếp. Lau cả anh nữa.
- Đội phục vụ và dọn dẹp của tòa án không còn hoạt động nữa, thưa ngài.
- Tại sao?
- Pin hỏng và trục trặc hệ thống, thưa ngài.
- Tại sao họ không được sửa?
- Đã sáu mươi hoàng , khu vực Công viên Trung tâm không có đội sửa chữa, thưa ngài.
- Thôi được. - Spofforth đáp. - Vậy anh tự đi lấy dụng cụ dọn dẹp và lau sạch hai anh.
- Vâng, thưa ngài.
Robot thư kí quay lưng và chậm rãi tiến ra cửa, kéo lê một chân trên sàn. Một phút sau anh ta quay lại cùng với xô nước và một miếng mút. Anh ta tiến đến gần vị thẩm phán và nhúng miếng mút vào xô nước, rồi bắt đầu lau chùi khuôn mặt ông ta. Một chút bụi bẩn cứng đầu vẫn còn bám lại, nhưng phần lớn được lau sạch. Kế đến, anh ta lau chùi bàn tay của thẩm phán, một cách chậm rãi và vụng về.
Spofforth sốt ruột thấy rõ. Tôi không biết liệu robot có biết sốt ruột không, nhưng Spofforth đang nhịp nhịp bàn chân thành tiếng. Thình lình, Spofforth tiến tới chỗ robot thẩm phán đang ngồi, cúi xuống nắm mép áo ông ta và giật mạnh. Bụi bay tứ tung. Khi lớp bụi tan đi, tôi thấy cái mạng nhện đã biến mất.
Spofforth lui lại và đứng đối diện với thẩm phán. Ông ta bảo robot thư kí dừng tay, và anh ta lập tức dừng công việc, để lại một vết bẩn màu xanh nơi bàn tay trái vẫn đang đặt trong lòng của thẩm phán.
- Anh không có phận sự gì trong phiên điều trần này. - Spofforth nói với robot thư kí. - Tôi sẽ tự mình ghi chép lại. Trong lúc phiên điều trần diễn ra, anh có thể gọi cho Bộ phận Bảo trì chung để yêu cầu họ cử đội Vệ sinh và Sửa chữa đô thị đến ngay lập tức.
Thư kí tòa ngẩn ra nhìn Spofforth. Tôi biết anh ta là một robot Lớp Ba - có vành tai màu xanh lá cây - và chỉ cao cấp hơn robot cấp thấp một chút.
- Điện thoại không còn hoạt động nữa. - Anh ta nói.
- Vậy thì đi bộ tới đó. Nó chỉ cách đây có năm khối phố.
- Đi bộ?
- Anh biết cách đi bộ mà. Anh có biết nơi cần đến không?
- Có, thưa ngài. - Robot thư kí quay người và bắt đầu lê chân tiến ra cửa.
Spofforth gọi anh ta:
- Khoan đã, quay lại đây.
Thư kí quay người, tiến đến đứng trước mặt Spofforth. Ông ta cúi xuống, đưa tay sờ nắn cái chân của anh ta trong giây lát, rồi giật mạnh một cái. Một tiếng rắc vang lên bên trong robot thư kí. Spofforth đứng thẳng người lại.
- Giờ thì đi đi. - Ông ta ra lệnh.
Và robot thư kí bước ra cửa với dáng điệu hoàn toàn bình thường.
Spofforth quay sang phía robot thẩm phán, lúc này đã sạch sẽ hơn, nhưng trông hơi vằn vện và xộc xệch.
- Tôi yêu cầu mở phiên tòa. - Spofforth tuyên bố, giống như tôi đã được dạy trong giờ Giáo dục Công dân.
Tuy nhiên họ chưa bao giờ nhắc đến chuyện các robot sẽ điều hành phiên tòa. Họ cứ nói với chúng tôi về tầm quan trọng của tòa án trong việc bảo vệ Quyền Riêng tư và Chủ nghĩa Cá nhân thiêng liêng của chúng tôi, cũng như sự hữu ích của các quan tòa, nhưng bằng cách nào đó chúng tôi vẫn nhận ra rằng tốt nhất nên tránh xa các thể loại tòa án.
Đầu của thẩm phán đã tỉnh dậy, mặc dù phần cơ thể còn lại vẫn bất động.
- Ai gọi tòa đấy? - Ông ta hỏi với chất giọng trầm, dày.
- Tôi là một robot Lớp Chín, - Spofforth nói, - được lập trình để tầm soát, và được trao quyền bởi chính phủ Bắc Mĩ.
Phần cơ thể còn lại của thẩm phán choàng tỉnh sau câu nói đó. Ông ta chỉnh lại áo xống, luồn mấy ngón tay vào bộ tóc hoa râm, rồi gác cằm vào tay và tuyên bố:
- Phiên tòa đã mở. Yêu cầu của công dân robot là gì?
Công dân robot? Tôi chưa từng nghe nói tới thuật ngữ này trước đây.
- Một vụ phạm pháp, thưa thẩm phán. - Spofforth đáp. - Bị cáo sẽ tự nêu tên. - Ông ta quay sang nói với tôi. - Anh khai tên, chức vụ, và nơi thường trú. - Nói đoạn ông ta hất hàm về phía Lỗ Sự thật. - Cẩn thận đấy.
Tôi gần như đã quên mất cái Lỗ Sự thật. Tránh nhìn vào nó, tôi tuyên bố một cách cẩn trọng:
- Tên tôi là Paul Bentley. Tôi là giảng viên môn Nghệ thuật Trí não tại Đại học Nam Ohio, và nơi thường trú của tôi là Nhà giảng viên tại khu học xá. Hiện giờ tôi đang tạm trú tại Thư viện Nghệ thuật của Đại học New York, nơi tôi được trưởng khoa tuyển vào làm thời vụ.
Tôi phân vân liệu có nên nói rằng mình làm việc cho Spofforth hay không, nhưng cuối cùng tôi không nói.
- Tốt lắm, anh bạn trẻ. - Thẩm phán nói và nhìn sang phía Spofforth. - Bị cáo phạm tội gì?
- Có ba tội cả thảy. Sống chung, Đọc, và Dạy đọc.
Thẩm phán ngơ ngác nhìn ông ta, hỏi lại:
- Đọc là gì?
Spofforth không nói gì trong giây lát, trước khi đáp:
- Ông là một robot Lớp Bảy, được thiết kế vào Kỉ nguyên thứ tư. Phần mềm pháp lí của ông không chứa tội đó. Tham khảo dữ liệu lưu trữ đi.
- Được thôi. - Thẩm phán đáp.
Ông ta chạm vào một công tắc trên tay tựa của chiếc ghế to lớn mình đang ngồi, và một giọng nói đâu đó vang lên:
- Dữ liệu pháp luật Bắc Mĩ xin nghe.
Thẩm phán nói:
- Có một tội dân sự nào được gọi là tội Đọc hay không? Và việc dạy thực hiện tội đó có phải là một tội khác hay không?
Giọng nói của máy tính lưu trữ cần một khoảng thời gian dài để trả lời. Tôi chưa bao giờ thấy một máy tính cần nhiều thời gian như vậy. Cũng có thể đó chỉ là cảm giác của tôi. Cuối cùng thì giọng nói kia vang lên trở lại:
- Đọc là sự chia sẻ tinh vi và toàn diện các ý tưởng và cảm xúc bằng các phương thức lén lút. Đó là sự xâm phạm thô bạo đến Quyền Riêng tư và vi phạm trực tiếp Hiến pháp của các Kỉ nguyên thứ ba, thứ tư và thứ năm. Việc dạy đọc cũng là một tội ác chống lại Quyền riêng tư và Nhân cách. Hình phạt từ một đến năm năm cho mỗi vi phạm.
Thẩm phán tắt máy tính. Sau đó ông ta tuyên bố:
- Đây rõ ràng là một vụ việc nghiêm trọng, anh bạn trẻ. Và anh cũng bị buộc tội Sống thử. - Ông ta quay sang nói với Spofforth. - Anh ta đã sống chung với cái gì? Đàn ông, phụ nữ, robot hay thú vật?
- Với một người phụ nữ. Họ đã sống với nhau được bảy tuần.
Thẩm phán gật gù và quay sang tôi.
- Tội đó không nặng bằng tội kia, anh bạn trẻ. Nhưng đó là một rủi ro nghiêm trọng đối với Chủ nghĩa Cá nhân và Vùng Cá nhân, và nó thường dẫn đến hành vi nghiêm trọng hơn nhiều.
- Vâng, thưa thẩm phán. - Tôi nói.
Tôi đã định nói lời xin lỗi, nhưng kịp thời nhận ra rằng tôi không hề muốn xin lỗi - tôi chỉ đang sợ hãi. Suýt chút nữa tôi đã bị mất một ngón tay.
- Còn gì nữa không? - Thẩm phán hỏi Spofforth.
- Không.
Thẩm phán nhìn tôi.
- Hãy rút tay anh ra khỏi Lỗ Sự thật để đứng dậy và đối diện với tòa.
Tôi rút tay ra khỏi Lỗ Sự thật rồi đứng dậy.
- Anh nhận tội hay không nhận tội? - Thẩm phán hỏi.
Không còn cho tay vào cái hộp nữa, tôi có thể nói dối. Nhưng rồi tôi đoán bàn tay mình sẽ được đưa vào trong đó trở lại nếu tôi nói “không có tội”, và bọn họ tiến hành xét xử. Và quả thật, tôi được một tù nhân cho biết rằng đó chính xác là chuyện sẽ xảy ra. Hầu như tất cả mọi người đều nhận tội.
Tôi nhìn quan tòa và nói:
- Tôi xin nhận tội.
- Tòa án khen ngợi sự trung thực của anh. - Thẩm phán nói. - Anh bị phạt sáu năm giam giữ trong Trại cải tạo Bắc Mĩ, lao động khổ sai trong hai năm đầu tiên. - Thẩm phán hơi cúi đầu và nhìn tôi một cách nghiêm khắc. - Lại đây. - Ông ta nói.
Tôi bước lại chỗ chiếc ghế của ông ta. Thẩm phán đứng dậy một cách từ tốn, và giơ tay ra. Hai bàn tay to lớn của ông ta, với một bên vẫn còn vết gỉ xanh, nắm lấy vai tôi. Tôi cảm thấy cái gì đó đâm vào thịt mình, giống như một mũi tiêm, rồi bất tỉnh nhân sự.
Tôi tỉnh lại trong trại tù này.
⚝ ✽ ⚝
Đó là tất cả những gì tôi có thể viết được hôm nay. Bàn tay cầm bút của tôi đau nhức vì viết lách. Ngoài ra, cũng đã muộn rồi, và ngày mai tôi còn phải lao động chân tay.
NGÀY THỨ CHÍN MƯƠI
Căn buồng của tôi - hay “xà lim” - không lớn hơn một chiếc xe buýt giao cảm nho nhỏ, nhưng nó khá thoải mái và riêng tư. Tôi có một cái giường, một chiếc ghế, một cái đèn và một ti vi màn hình phẳng, cùng với một ít băng hình. Thứ duy nhất mà tôi mở lên xem cho đến nay là một chương trình tập thể dục qua các động tác khiêu vũ, nhưng tôi không cảm thấy muốn nhảy và lấy bóng bồi ra khỏi hộc chứa trước khi chương trình kết thúc.
Có khoảng năm mươi tù nhân khác trong các phòng giam giống hệt nhau ở cùng tòa nhà; chúng tôi cùng nhau đi làm sau khi ăn sáng. Vào các buổi sáng, tôi làm lụng trong một xưởng sản xuất giày của nhà tù. Tôi là một trong mười bốn kiểm tra viên. Tất nhiên, những đôi giày được làm bằng thiết bị tự động, công việc của tôi là cứ mỗi lô mười bốn chiếc lại kiểm tra một chiếc giày để tìm sai sót. Một con robot cấp thấp trông chừng chúng tôi, và tôi đã được cảnh báo rằng cứ hễ tôi không nhặt một chiếc giày sau khi người bạn tù bên trái của tôi cầm một chiếc lên, mỗi lần như thế, tôi sẽ bị phạt. Tôi phát hiện ra mình không thực sự cần phải nhìn vào chiếc giày, nên tôi không thèm nhìn. Chỉ cần mỗi mười bốn chiếc giày đi qua, tôi cầm một chiếc lên là xong.
Vì tôi được đào tạo về Nghệ thuật Trí não nên tôi dễ dàng dành phần lớn thời gian làm việc cho những ảo giác nhẹ nhàng, nhưng có những lúc tôi khá buồn khi nhận ra rằng có một khía cạnh của ảo giác mà tôi không thể kiểm soát được, và hình ảnh của Mary Lou sẽ xuất hiện, với một sự sống động đáng kinh ngạc, trong tâm trí tôi. Khi tôi cố giải khuây bằng những thứ ảo giác trừu tượng - những màu sắc và hình thù bất định - thì không hề cảnh báo trước, tôi nhìn thấy khuôn mặt của Mary Lou, với cái ánh mắt xuyên thấu và hoang mang ấy. Hoặc là hình ảnh Mary Lou ngồi bắt chéo chân trên sàn nhà với cuốn sách trong lòng và đọc.
Hồi còn dạy học, tôi thường đùa một chút trong bài giảng về ảo giác cực khoái. Tôi nói với các học viên rằng “Đây sẽ là một kĩ thuật cần biết trong trường hợp bạn bị tống vào tù.” Câu nói đó không bao giờ nhận được tràng cười to, vì tôi đoán họ phải được dạy kĩ môn Kinh điển - các bộ phim của James Cagney chẳng hạn - mới hiểu sự ám chỉ của tôi về nhà tù. Dù sao thì đó cũng là một câu đùa mà tôi thường nói. Nhưng bây giờ tôi không còn ảo giác cực khoái nữa - mặc dù tôi là chuyên gia về kĩ thuật này. Vào ban đêm trong buồng giam của mình, tôi thủ dâm - giống các tù nhân khác, tôi đoán vậy. Tôi muốn dành những ý nghĩ thân mật nhất về Mary Lou cho khoảng thời gian được ở một mình vào ban đêm.
Chúng tôi được cung cấp hai điếu cần và hai viên mê dược cùng với bữa tối, nhưng tôi không dùng. Sau bữa tối, tôi có thể ngửi thấy mùi cần sa ngọt ngào trong khu buồng giam của nhà tù lớn và nghe những âm thanh tục tĩu phát ra từ ti vi của các xà lim, trong đầu hình dung vẻ sung sướng nhân tạo trên khuôn mặt của những tù nhân khác. Không hiểu sao ý nghĩ đó, khi được viết ra bây giờ, lại khiến tôi rùng mình. Tôi muốn Mary Lou ở đây với tôi, tôi muốn nghe giọng nói của cô ấy. Tôi muốn cười với cô ấy. Tôi muốn được Mary Lou an ủi.
Một năm trước, tôi sẽ không biết điều mà mình đang cảm thấy là gì. Nhưng sau tất cả bộ phim đã được xem, tôi đã biết nó: Tôi yêu Mary Lou.
Cảm giác ấy thật kinh khủng. Việc yêu một ai đó.
Tôi không biết nhà tù này nằm ở đâu. Một nơi nào đó bên bờ đại dương. Tôi được đưa đến đây trong tình trạng bất tỉnh, và khi t