CHƯƠNG 4

Giờ đây Alex Barr thường nghĩ trên đời có Chúa. Đã hơn 10 năm kể từ khi quân Nhật tấn công Trân Châu Cảng và mọi người đổ xô đi sắm quân phục? Có nhiều mặt tốt với một cuộc chiến tranh sạch sẽ giúp cho thanh niên xa khỏi các quán rượu và không thổi phồng mọi thứ trong một thứ thời trang hoàn toàn theo hướng dân sự. Sự lan tràn hòa bình một cuộc chiến tranh tốt kiểu cổ là không thể tin được. Chẳng có gì phải vội vã cả. Một thủy thủ già lão luyện gân guốc và cháy nắng, người có tất cả đồ dùng cần thiết đầy vị muối của nghề nghiệp ngày xưa trừ đuôi tóc tết quết nhựa đường, một lần đã nói với một thiếu uý trẻ măng: “Cứ bình tĩnh, chú mày. Ở đây có quá đủ chiến tranh cho tất cả chúng ta, và khi nó qua đi tất cả chúng ta sẽ lại phải quay lại làm việc.” Alex, đứng ở đằng xa, đã reo lên, “Hoan hô.”

Trong chiến tranh không có sự rắc rối như trong cốt truyện. Trước khi nó bắt đầu bạn đã biết nó sẽ diễn ra như thế nào. Không có những giới hạn thật. Nếu hôm nay bạn bắn trượt kẻ thù, có nhiều cơ hội là người anh em của hắn sẽ ở đó để bạn giết vào ngày mai, vào tháng sau hay vào năm sau. Bạn có thể chia sẻ cuộc chiến tranh với nhiều người khác. Một nhà văn đã đẩy bản thân mình vào bóng tối của căn phòng hậu trường âm u ở đâu đó, và thấy mình đang hành hung thân hình cằn cỗi của Iron Maiden, một cô ả trơ tráo thỏa mãn dục vọng mà chẳng có tình yêu bởi Underwood chứ không phải Remington. Không có nhà tù nào thiếu mối quan hệ con người đến thế. Không có xà lim biệt giam nào có sự cô đơn lạnh lẽo kinh khủng như cái xà lim được tạo lập bởi một chiếc máy chữ, một người đàn ông, và một xấp giấy trắng rẻ tiền; một trang giấy trinh bạch kêu thét đòi được mang những tinh trùng vô ý của một khoái cảm vô tình. Trong chiến tranh bạn chỉ viết tên lên tờ đôla rồi cho nó vào quên lãng, giống như bạn tình cờ đi tiểu ở sân sao. Rồi bạn sẽ không bao giờ phải đọc lại nó theo kiểu sản khoa cho phép, hoặc thậm chí săm soi tinh trùng trên kính hiến vi.

Công bằng mà nói cuộc chiến tranh của con người không có rắc rối với thuế má. Không có sự so bì tầm thường về tình trạng tài chính. Tất cả mọi người, từ ngài đô đốc xuống đến viên hạ sĩ quèn đều biết người khác sẽ làm gì khi đồng tiền lên tiếng. Mỗi cấp bậc có đặc quyền của nó, và người ta chấp nhận rằng một đại úy hải quân không múc được nhiều nước hoặc tiền bằng người có nhiều vạch hoặc có cành tùng màu vàng trên ve áo. Thứ hạng của một đô đốc là không thể tưởng tượng được, vì vậy bạn hoàn toàn không lo đến chuyện đó. Việc đề bạt phần lớn đến từ những con số, và nếu bạn chơi đúng quân bài của bạn, và nếu chiến tranh đủ dài, thậm chí bạn sẽ có thể là một sỹ quan cấp cao nhất và được phép rắc miếng trứng bác đó lên vành mũ của mình. Nếu bạn không trang hoàng được cho chiếc mũ cành tùng vàng lồng nhau đi kèm với đôi quân hàm bạc trên ve áo, thì là cái quái gì? Bạn gọi một đại úy sỹ quan là “ngài sỹ quan” đúng như bạn gọi một sỹ quan cấp cao nhất là “ngài sỹ quan”. Hãy giữ cho danh tiếng của bạn được trong sạch và một ngày nào đó họ sẽ tặng cho bạn tờ giấy giải ngũ. Khi bạn đã có lời chào theo đúng nghi lễ, những khó khăn dân thường của bạn sẽ lại bắt đầu. Nhưng bạn không cần phải nghĩ đến nó ngay bây giờ. Chiến tranh vẫn còn đủ cho tất cả mọi người, thậm chí cả Ernie Pyle.

Chúa tôi, Alex Barr nghĩ. Sự giàu có mà chúng ta kiếm được trong một cuộc chiến tranh tao nhã kiểu cũ. Một trạng thái hăng hái lơ lửng không ngừng, và hoàn toàn thiếu sự tự quyết. Không có mồ hôi. Không có sự phân xử. Không có sức căng thật sự. Chỉ có “sức căng vừa phải”, cái, như Đô đốc sẽ nói khá nghiêm túc, tạo ra “một con tàu hoàn hảo”, khi anh được ăn ở ngoài đơn vị trong sự biểu lộ hằng tháng nhận thức của anh rằng những người khác đang sống trong cùng một thế giới anh đã náu mình trong căn phòng khắc khổ ở cái doanh trại tồi tàn của Makalapa. “Tôi không muốn bất kỳ gã anh hùng rơm nào,” đô đốc sẽ nói, “tôi không muốn bất kỳ cái thùng rỗng kêu to nào vì một tấm huy chương. Chỉ cần cho tôi một sức căng vừa phải và con tàu sẽ ở trạng thái hoàn hảo. Chúng tôi không cần một bờ bến anh hùng.”

Tôi đã có lần là gã anh hùng rơm, Alex nghĩ. Tôi thực sự là một gã Yankee Doodle đuôi cong. Đó là khi tôi có sự hăng hái trong đôi chân, ngọn lửa trong đôi mắt, chiếc áo tơranhcốt trên người và chiếc máy chữ xách tay vung vẩy như một lá cờ. Đó là khi tôi có thể dùng rượu gin làm thuốc ngủ và ăn thức ăn của hàng không mà không bị vào viện. Đó là lúc chẳng có ngọn núi nào quá cao, chẳng có dòng sông nào quá rộng. Đó là khi tôi giống như Jimmy James, và tất cả các Jimmy James khác trên đời. Phần lớn những điều xảy ra là họ hoặc trở nên nổi tiếng, tỏa sáng, hoặc vô dụng và chết. Jimmy James - Alex Barr nhăn mặt. Điều đó qua đã khá lâu rồi, và thật là rất sai lầm việc một thanh niên lại mãi mãi nằm xuống khi chưa có cơ hội thực sự để trở nên nổi tiếng, tỏa sáng hoặc trở thành vô dụng và do dự trước tất cả những vấn đề đã được vạch ra rõ ràng đến thế trên vạch quân hàm. Jim James - còn Alex Barr đã 42 tuối.

“Vậy tại sao ngày nào tôi cũng nghĩ tới Jim James?” Alex Barr bực bội tự hỏi trong khi ngắm nhìn một cách chán ghét căn phòng lúc nào cũng khiến người ta phải thốt lên, “Thật là nơi làm việc hoàn hảo cho một nhà văn, ở đây anh có thế viết một cách tuyệt vời.”

Thực sự đó là một căn phòng đẹp - một căn phòng quá đẹp để giam mình cô độc. Nó tạo ra một câu lạc bộ buổi tối rất thú vị, Alex lẩm bẩm trong miệng. Jim James sẽ chẳng bao giờ đủ tiền để có một căn phòng như thế này. Cho dù là... ồ, bạn không thể nói được. Nếu bạn có thể là phóng viên của một tờ báo thì bạn cũng có thể là cộng tác viên cho nhiều tờ tạp chí. Nếu bạn có thể viết cho tạp chí thì bạn cũng có thể viết một vở kịch. Nếu bạn có thể viết một vở kịch thì bạn cũng có thể viết một bộ phim. Nếu bạn đã có đủ kinh nghiệm nghề nghiệp thì bạn có thể phụ trách một mục trên tạp chí, tạp chí sẽ đẻ ra cuốn tiểu thuyết, tiểu thuyết nuôi dưỡng vở kịch, vở kịch sinh ra bộ phim. Tương tự vậy, nếu bạn có thể làm luật sư thì bạn có thể làm quan tòa, có thể làm thượng nghị sĩ, thậm chí có thể làm tổng thống Mỹ. Sau đó bạn sẽ đủ giàu để có một căn phòng như thế này. Và bạn có thể ghét nó vì nó quá sang trọng.

Công việc của buổi sáng nằm rải rác trên chiếc bàn lớn đến mức có thể nhốt cả con voi, đó là 10 trang giấy đã đánh máy. Công việc của buổi chiều sẽ là 10 trang đánh máy khác. Tính sơ sở, 20 trang giấy sẽ chứa bảy nghìn từ. Đó là sản lượng của một ngày, sáu ngày một tuần trong căn phòng sang trọng này đối với một nhà văn rất giàu có. Sáu lần bảy là bốn mươi hai, hai lần bốn hai là tám mươi tư, và hai lần tám mươi tư là một trăm sáu mươi tám nghìn kia đấy. Một trăm sáu mươi tám nghìn từ. Đó là số từ của một tháng làm việc bốn tuần, mỗi tuần chỉ có một ngày nghỉ để đọc thư cho Luke. Ông bạn già Luke tốt bụng. Luke ngồi trong góc cái văn phòng quá sang với một thư ký quèn, nhưng không xứng đáng với văn phòng của ông chủ các thư ký. Bạn phải giữ đúng luật xa gần, hoặc đoàn quân sẽ không kính trọng người chỉ huy.

Phòng làm việc rộng thênh thang. Nó được Amelia thiết kế để nhấn mạnh mục đích gìn giữ niềm vui của người chủ trong công việc. Amelia rất thành thạo về những điều như gìn giữ niềm vui của người chủ trong công việc, hay nói thẳng ra, nuông chiều đứa trẻ nhỏ ẩn trong tất cả những người đàn ông thông minh, mà ngươi thì thừa biết những người thông minh là như thế nào rồi đấy. Đó là cái khiến họ uống nhiều đến thế, nhưng ngươi thì có thể làm gì được?

Đây là phòng chơi tinh tế dành cho một đứa trẻ giàu. Từ khi chiến tranh, Alex đã nghiên cứu một số trong nhiều khía cạnh lạ lùng của cuộc sống thực bên ngoài, như một cuộc săn lớn, vì đã có một thời gian khi tác giả nào không viết ít nhất một cuốn sách khổ đúp về châu Phi thì không đáng xách dép cho anh. Ở đây các chiến lợi phẩm đang nhìn anh chòng chọc: ngà và sừng, da và đầu, khiên và giáo, cung và tên. Được bài trí có thẩm mỹ, tất nhiên, như con hổ lớn trên lò sưởi. Kéo dài tới tận trần, đồ sộ và vàng nâu, và tất cả những gì bạn cần để thật sự tạo nên một căn phòng, một cục cưng, là cây cung đồng toàn một màu vàng nhạt.

Chúa ơi, ta đã giết bao nhiêu con vật vô tội dưới cái mác văn học, Alex nghĩ. Linh dương cuđu to, linh dương cuđu nhỏ. Chồn và nyala. Voi và trâu. Watebuck và linh dương. Grant và gerenuk, Tommy và dik dick. Lợn lòi nhô ra từ tai bạn, hàm răng lớn nhe ra trên chiếc đầu gấu và nanh lợn lòi được làm thành cái mở nút chai trên quầy rượu. Ngựa vằn trên sàn, báo gấm trên giường, sư tử trên lò sưởi. Ta là Tarzan? Còn ngươi là Jane? Tất cả đều dưới cái mác văn học.

Ngăn sách này xếp chồng lên ngăn sách khác. Những bản bìa bọc da tốt nhất của Bộ bách khoa toàn thư nước Anh, Những cốt truyện chính, Những ảo tưởng khác thường và sự giận dữ của đám đông. Hemingway, Maugham, Steinbeck, Faulkner, Wolfe, Lewwis, Kipling, Capote, Stevenson, Poe, Conrad, Dickens, Lamb, Boccacio, DuMaurier, cả Dashiell Hammett và Ray Chandler. Sách về bóng chày, sách về quyền anh, sách về tình dục. Những cuốn sách sạch sẽ và những cuốn sách bẩn thỉu, Decameron và Emily Dickinsson. Gallico và Galsworthy. Ồ, vâng, cả một danh mục đáng tự hào, được bọc bìa da mạ chữ vàng đẹp đẽ. Sách của Alexander Barr. Kịch của Alexander Barr. Tuyển tập các bài báo của Alexander Barr. Hợp tuyển của, chắc các bạn cũng đoán được của ai. Chúa tha tội cho chúng con, Alex Barr nghĩ. Khi nào mình có thời gian đi tắm? Khi nào mình có thời gian đi du lịch, đi săn, uống rượu, tán gái? Chúa trời trên cái nạng, khi nào mình có thời gian đến bưu điện để gửi đi tập bản thảo đánh máy thứ hai? Đã lâu rồi kể từ cái thời mình phải băn khoăn lo lắng về tập bản thảo đánh máy thứ hai.

Đồ đạc thật sự trang nhã, Alex Barr nghĩ. Những chiếc gạt tàn cực kỳ hữu dụng trong một thế giới cơ bản là vô dụng. Có lẽ chúng ta có những chiếc gạt tàn to nhất, những chiếc đivăng rộng nhất và những chiếc ghế lộng lẫy nhất mà một nhà văn đã từng mua được và đã phải trả giá bằng một tâm hồn nhỏ bé, bằng hai ngón tay nhỏ bé. Chúng ta có những tấm thảm dầy hơn, nhiều khay làm đá hơn, những ngọn đèn được cách điệu từ đầu vòi nước kiểu cổ đẹp và lớn hơn, những đĩa hát dài kêu kèn kẹt hơn so với bất cứ ai ở quanh đây. Chúng ta có nhiều khăn tắm, khăn giấy và không có dao cạo. Mình lại quên không mua dao cạo rồi. Amelia thường để ý đến những chi tiết này. Có lẽ tốt hơn mình nên trao những việc ấy cho Luke. Nếu là đô đốc thì anh sẽ nói, “Chủ đề: Dao cạo, tiền mua: thuế phụ thêm”.

Mình cũng quên không mua bản quyền cho sáu cuốn sách tới, Alex Barr nghĩ, giống như mình phải quên không mua bản quyền cho tình yêu. Do đó chúng đã rời bỏ mình, giống như những lưỡi dao cạo. Ngươi là đứa con hoang đáng thương. Ngươi đã có tất cả chúng và tất cả chúng là đống tro tàn do ngươi tự tạo ra bằng cái miệng chua chát của ngươi. Chẳng có ai phải mua một giấy chứng nhận để là ngươi, còn ở đây ngươi đang nói chuyện một mình như thằng điên.

Ngươi muốn là ai nào, là Jimmy James chăng? Chết trước khi nếm trải sự tan vỡ ảo mộng? Cái chết ấy qua đã lâu rồi. Và cái quái gì là sự tan vỡ ảo mộng, tất cả những cái do ngươi tạo ra, cho riêng ngươi, ngươi rùng mình à? Hôm nay ta không thích ngươi lắm, Alex Barr ạ, anh lẩm bẩm. Cái vẻ ngớ ngẩn chẳng hợp với ngươi, mà ngươi thì lại bảo chính ngươi đang trở thành ngớ ngẩn. Ngươi đã quá già để làm một gã ngốc. Nó không phù hợp với đám tóc hoa râm trên trán ngươi, hay với khuôn mặt có nét Archibald Mac Leish của ngươi. Một nhà thơ chính trị. Đó là cái có lẽ ngươi nên làm, một nhà thơ chính trị. Một nhà thơ chính trị bốn mươi hai tuổi.

Anh lại nhìn những trang giấy đã đánh máy. “Có lẽ ngươi sẽ thích nó hơn nếu ngươi vẫn đọc nó theo đường điện tín,” anh lại nói to, còn vào quầy rượu để làm một cốc thì anh lại thực sự không muốn. “Có lẽ ngươi nên có một người thân yêu bị giết chết trong khi làm nhiệm vụ. Tất cả những người tốt hơn đều làm thế. Jim James đã bị giết, còn ngươi thì giàu lên, vì thế ngươi có thể làm việc trong một căn phòng sang trọng để viết những câu chuyện sang trọng cho những độc giả sang trọng. Giữa ta với nhau, ta nghĩ ngươi bốc mùi thối hoắc, ngài Barr ạ,” Alex Barr nói, và rót một suất đúp rượu gin vào chiếc ly kiểu cổ. Anh thường uống mỗi khi cho phép mình nghĩ lại tuổi trẻ - tuổi trẻ và Sheila. Chẳng cần nói anh cũng biết rằng đó là thứ có hại cho gan của anh.