CHƯƠNG 50

Giờ đây, sau gần mười lăm năm, họ đang ngồi trong cái góc riêng của Marc Mantell ở English Grill, nơi được Marc Mantell dùng như phần nối dài những văn phòng của ông ở Rockefeller Plaza. Marc Mantell giờ đây được xem như một trong những đại lý cổ điển cuối cùng; không phải là kẻ bán thịt ở Hollywood, không phải là kẻ bán hàng ăn xổi ở thì, mà là người quí trọng danh tiếng của chính mình như một đại lý ngang với quí trọng danh tiếng các nhà văn của ông. Khi một bản thảo được chuyển đi khỏi văn phòng trong chiếc cặp bìa nâu có in dòng chữ màu xanh lá cây sắc nét “Marc Mantell”, người ta có thể chắc rằng không có một lỗi in nào trong đó. Người ta cũng có thể chắc rằng nó đã được Marc Mantell đọc một cách sắc sảo, và đã được sự phê duyệt cơ bản của ông. Nếu không, nó sẽ không được đề nghị bán.

Các tổng biên tập không chống đối ông. Hơn thế nữa, họ mời mọc ông. Marc Mantell đã là một người biên tập tốt, cho cả tổ chức cung cấp bản thảo tiểu thuyết và tạp chí, trước khi ông tham gia một doanh nghiệp xuất bản. Trông ông giống một luật sư hơn quan niệm thông thường của mọi người về người đã gắn bó cuộc đời mình với nhà hát, phim ảnh và nhà xuất bản. Và trên thực tế, các hợp đồng của ông, cuối cùng luôn được chấp thuận, có tính bảo vệ chặt chẽ của một luật sư. Nhiều tổ chức khác nhau đã trả cho khách hàng của ông trung bình năm triệu đôla mỗi năm cho các hàng hóa và dịch vụ của họ đã than phiền về tính cố chấp của ông, nhưng họ than phiền với vẻ giễu cợt hài hước, vì Marc Mantell đã từ chối không lợi dụng sự nổi tiếng của mình bằng việc cho phép theo dõi bán các sản phẩm phế phẩm. Một cái bắt tay, với Marc Mantell được coi còn hơn một bản hợp đồng với người khác, và trong mười lăm năm qua, ít nhất ông đã kiếm được năm mươi triệu đôla giá trị của các cuộc thỏa thuận qua điện thoại đường dài.

Hơn thế nữa, khi ông ngồi đây, cao lớn, lạnh lùng, mái tóc bạc trắng, khuôn mặt diều hâu, bộ ria bạc, khắc khổ trong bộ đồng phục không thay đổi của một chủ nhà băng với cổ áo sơmi hồ cứng trắng tinh trên chiến sơmi kẻ sọc, ông đại diện cho lương tâm cắn rứt của Alex Barr.

“Đợt bản thảo cuối cùng cậu gửi cho tôi từ cuốn sách mới thật kinh khủng,” Marc Mantell nói. “Cứ như là cậu viết nó cho một trong những tạp chí của phự nữ vậy. Cậu luôn luôn có kỷ luật. Tôi đã thông qua bài viết mới nhất trái với sự đánh giá đúng đắn hơn của tôi: đây, đây là thư của Carl Handricks.”

Alex cầm lá thư và đọc. Đó là thư của tổng biên tập của một trong những tạp chí quan trọng nhất có số phát hành lớn.

Marc thân mến!

Tôi rất tiếc phải gửi trả lại loạt bài mới nhất của Barr. Tôi nghĩ anh ta nên viết lại chúng, nhưng tôi ngạc nhiên là ông lại để cho những bài như thế này lọt ra khỏi nhà. Chúng tôi yêu mến Alex, và chúng tôi yêu quí ông, nhưng những bài này chưa đạt tới chuẩn Barr, và chắc chắc không đạt tới chuẩn của hãng thông tấn Mantell. Chuyện quái quỷ gì đã xảy ra với Barr vậy? Cơn đồng bóng, ái tình, hay anh ta đang chìm trong hũ? Ông hãy bảo anh ấy viết lại đi, và tôi nghĩ ông nên nhắc anh ấy rằng chúng tôi là một tạp chí thời thượng. Anh ấy không viết câu chuyện luôn kết thúc có hậu cho Tuần báo Phụ Nữ. Cho tôi gửi lời chào Alex, và hôm nào đó tôi muốn mời anh ấy đi đánh chén một bữa.

Chào ông

Carl.

Alex nhìn lên và nhún vai.

“Tôi nghĩ tôi không thể thắng tất cả bọn họ được,” anh nói. “Một người thì nói tôi đã lạc đề quá xa. Người kia thì bảo tôi đang viết cho những bà nội trợ. Tôi không thể viết bất kỳ cái gì hay hơn cái tôi có thể viết, hoặc cái tôi nên viết. Đó vẫn là nhà văn mà họ đã mua trong ngần ấy năm qua, Marc.”

Đôi mắt đen tinh nhanh của Marc Mantell nheo lại sau cặp kính. Ông mang cái nhìn của con diều hâu đói mồi.

“Cậu còn trẻ,” Marc Mantell nói. “Tôi thì đã sáu mươi, còn cậu thậm chí chưa đến bốn mươi tuổi. Trong cậu còn có nhiều tác phẩm. Nhưng từ ngữ vây chặt cái cậu định nói. Cậu có biết là tờ Time cũng cùng ý kiến về cuốn sách mới? Tôi có một lá thư khác đây, của tờ Time.” Ông lại lật tìm trong cặp.

Alex giữ tay ông lại.

“Tôi không muốn nhìn nó,“ anh nói. “Tôi biết cái gì trong đó.” Anh õng ẹo nói: “Chúng tôi đã quyết định xếp việc xuất bản cuốn sách của Barr lại cho đến khi biết được cuốn tiếp theo như thế nào. Chúng tôi nghĩ anh ấy luôn luôn có uy tín; bài viết mới đây của anh ấy hình như đã sơ suất, và chúng tôi nghe nói anh ấy đang bận túi bụi với cuốn tiểu thuyết mới. Chúng tôi sẽ đợi những bài tiếp theo trước khi có kế hoạch đăng tải bài viết trên. Có đúng thế không?”

“Đúng đấy,” Marc Mantell nói. “Thêm bớt một vài từ thì đúng là như vậy.”

“Vậy thì sao? Giờ thì tôi đã sẵn sàng nhận lời khuyên của người cha. Hãy nói cho tôi nghe đi, Maestro. Để tốt cho bản thân tôi.”

“Cậu biết đấy, cậu bạn.“ Chúng ta đã làm việc cùng nhau từ khi cậu còn là một phóng viên vắt mũi chưa sạch, viết những tác phẩm đầy triển vọng nhưng không bán được. Cậu là một trong số ít người làm được điều đó, và nên giữ lấy điều đó. Tôi không muốn cậu để mất nó. Hãy vứt những trò ngu dại trẻ con đã làm khỏi tất cả những bài viết rẻ tiền này đi. Cậu không phải là một gã tay chơi ngu ngốc trên phố Broadway. Cậu là Alex Barr, chứ không phải Sinclair Lewis.”

“Quỷ thật, Marc. Thật sự tôi đâu có tồi tệ đến thế. Đúng là tôi đã bỏ Amelia. Đúng là tôi đã bỏ nhà đi với một cô gái khác. Đúng là tôi đã bị nhìn thấy nhiều lần ở những nơi công cộng. Tôi nghĩ tôi đã gây ra nhiều chuyện đàm tiếu. Nhưng Chúa ơi, tôi là con người. Tôi đâu phải là cái máy. Tôi có giải trí chút ít. Tôi cũng có quyền giải trí chứ.”

“Cậu nhầm rồi. Cậu không giải trí. Cậu chỉ đang đánh lừa chính mình. Cậu đang lượn quanh như một cậu học sinh năm thứ hai lượn quanh bím tóc đầu tiên. Cậu đang cố uống mọi bữa nhậu ở New York, cậu đang bòn rút chính cậu một cách ngu ngốc. Và cậu đang tiêu tiền - ở đây.” Ông lại với lấy cái cặp. “Đây là tài khoản quý vừa rồi. Tôi thường phải thanh toán nhiều hóa đơn mà cậu ký. Cậu đang sống như Aga Khan. Và, như người ta nói, tiền ra như nước, tiền vào nhỏ giọt. Tôi cũng bắt đầu nhận được một số hóa đơn thanh toán từ Amelia ở châu Âu. Cô ấy không tiết kiệm. Cô ấy bực tức, và cô ấy tiêu tiền, tôi không trách cô ấy.”

“Cứ để dành nó lại đấy,” Alex nói, rùng mình ghê tởm.

“Điều cuối cùng tôi muốn nhìn thấy là bản dịch thành từng món những việc sai trái của bản thân tôi. Chúng ta có một số tiền trong tài khoản, phải không?”

“Một số, chứ không phải là rất nhiều. Khoản tiền thuế vừa rồi không làm chúng ta giàu hơn được. Và luôn có những người thân ở quê nữa chứ. Cha cậu lại đang nằm viện”.

Alex Barr đập tay vào đầu.

“Tôi không biết, Marc, tôi chỉ không biết”, anh nói. “Tôi đã làm ra bao nhiêu trong năm vừa rồi? Một trăm năm mươi? Hay hai trăm?”

“Tính cả tiền thuế cho việc bán bộ phim vừa rồi, thì khoảng chừng ấy, nhưng nhân viên thuế vụ có một phần lớn trong đó. Và phải thừa nhận rằng căn hộ tầng mái lớn mà cậu đang sống và những chuyến đi nước ngoài ngốn rất nhiều tiền. Chưa nói đến những bất động sản ở nơi khác của cậu. Tôi không cần nói cậu cũng biết là ở đâu rồi.”

“Tôi không biết,” Alex lại nói. “Nếu mười năm trước có ai đó nói với tôi rằng tôi sẽ kiếm được hai trăm nghìn đôla trong mười năm thì tôi đã nghĩ là hắn bị điên. Từ sau chiến tranh đến giờ tôi đã kiếm được tròm trèm một triệu đô, mà tôi luôn có vẻ túng quẫn. Điều đó hình như không hợp lý lắm.”

“Cậu không thật sự phải mua cái chỗ ở Jersey ấy,” Marc Mantell nói. “Cậu có nhớ là không chỉ có tôi không đồng ý. Ngân hàng cũng không thích cái chỗ đó, với món nợ mà cậu đang phải mang.”

“Tôi muốn nó,” Alex chày cối nói. “Tôi thích nó. Tôi làm việc tốt ở đó. Nó có hồ, nó yên tĩnh, và...”

“Và nó tốn tiền, và một nửa thời gian cậu không sống ở đó. Một nửa thời gian cậu không sống ở đó vì cậu còn ở châu Phi, lang thang tán gẫu ở Viễn Đông, chèo thuyền đến Úc hoặc gì gì đó.”

“Tôi muốn có một chỗ để treo những chiến lợi phẩm của tôi,” Alex Barr ngang bướng nói. “Và ông không thể phàn nàn về những chuyến lang thang ở châu Phi của tôi, như cách ông gọi chúng. Hàng trăm lần chúng ta đã kiếm được tiền từ những chuyến đi đó. Tôi sang châu Phi để săn bắn, và tôi ở đó để học. Khu nhà ở Jersey là vụ mua bán tốt hơn một trang trại ở Kenya, là nơi thoạt đầu tôi muốn mua.”

“Điều đó tôi không phủ nhận,” Marc Mantell nói. “Với tình hình chính trị thế giới diễn biến như hiện nay thì tất cả những gì chúng ta cần để hoàn tất việc phá sản là một đồn điền xidan[32] ở cái vùng gì gì đó xa tít mù tắp. Nhưng chúng tôi chỉ muốn biết một điều, đó là, khi nào cậu sẽ trưởng thành và quay trở lại với công việc? Bỏ tất cả những trò ngựa vía này, bỏ những trò điên khùng của cậu với Amelia và lại trở thành Alex Barr, nhà văn, thay vì Alex Barr, kẻ si tình ngu ngốc?”

“Tôi nghĩ tôi sẽ có lời khuyên này của ông,” Alex nói. “Tôi đã có một ít của Ben. Ông ấy và ông hình như đang cùng nhau viết chung một kịch bản. Giờ thì hãy tiếp tục bảo tôi rằng Amelia là có ảnh hưởng vững chắc, và tôi không thể viết được dòng nào ra hồn nếu không có cô ấy. Đó có phải là điều ông sắp nói không?”

“Không hoàn toàn chính xác,” Marc Mantell hơi mỉm cười. “Nhưng gần đúng. Cậu đã thừa nhận là cô ấy tạo ra bầu không khí yên bình, và cậu làm việc tốt trong một bầu không khí yên bình. Chắc chắn cậu không thể làm việc được trong phòng thuê ở khách sạn, trong câu lạc bộ buổi tối, ở Toots Shor hoặc ở một trong những tửu điếm ở Greenwich Village. Một số người có thể làm việc tốt trên giường, nhưng là họ làm việc trên cái giường không có đàn bà. Tình dục có thể tạo ra con người, nhưng chắc chắn là nó không tạo ra ngôn từ.”

“Rồi lời khuyên của ông là tôi nên đi tìm Amelia, cầu xin cô ấy tha thứ, hưởng tuần trăng mật thứ hai - nếu chúng tôi có nhiều tiền đến thế - rồi quay về nhà và lại tự giam mình giữa bốn bức tường?”

“Đúng thế. Cậu có tài năng lớn, Alex, nhưng đó là cái mỏ rất mỏng manh để cậu khai thác, và cậu không thể viết ra, thậm chí là một cuốn sách dở. Hãy nhìn cái thứ rác rưởi mà Lewis vừa viết khi anh ta cố đuổi theo tuổi trẻ và uống cạn cả thế giới. Chúa ơi, anh ta không có nổi một cuốn sách - một cuốn sách thật sự - kể từ sau cuốn Arrosmith.”

Marc Mantell ngừng nói và giơ ngón tay ra hiệu cho người phục vụ.

“Chúng tôi sẽ gọi món,” ông nói rồi quay sang Alex Barr. “Cậu đang có một số đối thủ cạnh tranh mạnh. Lớp thanh niên. Đây là thời kỳ của tác phẩm mới. John đã viết cuốn sách quỷ quái gì đó về Sự bất diệt. Mailer có nhiều tác phẩm lóe sáng. Wouk đoạt giải Pulitzer với Caine Mutiny. Guthrie làm được một việc tuyệt vời trong Bầu trời rộng lớn. Có những gã trai hỉ mũi chưa sạch sẽ sớm ăn sống nuốt tươi cô vợ xinh đẹp của cậu, vì khi ở tuổi đã toan về già, cô ấy sẽ không còn là con người như cũ nữa, mà chúng ta thì không muốn có sự khinh bỉ hoặc thương hại trong nhà, phải không nào? Trong nghề này chúng ta sẽ tự giết mình thậm chí chỉ để ngăn cản.”

“Tôi mừng là ông nói chúng ta”, Alex nói cay đắng. “Được rồi, ông chủ, ông đã ghi được một điểm. Tôi chấp nhận. Tôi đang chết khô với Amelia, và tôi đang cố thổi lại ngọn lửa vào đống tro tàn đang cuồn cuộn bốc lên trong tôi. Và tôi nghĩ tôi chỉ tích lũy được thêm nhiều tro tàn hơn. Đúng. Tôi sẽ quay về. Tôi sẽ tự đặt mình dưới yên cương của Người Đàn Bà Thép và dành cho nó cái tốt nhất của tôi. Tôi sẽ lánh xa cuộc sống xa hoa và chấp nhận bộ áo thầy tu một lần nữa. Tôi sẽ... ồ, mà quỷ bắt nó đi. Tôi sẽ uống một ly martini nữa.”

Người hầu đã đứng bên cạnh họ, tay ve vẩy tờ thực đơn.

“Cậu có muốn ăn chút gì không?” Marc Mantell hỏi. “Món thit nướng ngon lắm.”

“Không,” giọng Alex cay đắng. “Không gì cả. Đột nhiên tôi không thấy đói.”

[32] Xidan: Loại cây lá có sợi dùng để bện thừng.