CHƯƠNG 118

Toàn bộ sự việc khá là rùng rợn, Luke nói. Rùng rợn không phải là từ dành cho sự kiện này, Alex nghĩ. Tất yếu phải xảy ra, đúng. Nhưng hình dung ra Hemingway, ra cái tài năng đặc biệt phù hợp với một thời, thời của những khám phá về nghề viết. Tất cả những từ bị uổng phí mà ông chưa bao giờ viết, mà Fitzgerald chưa bao giờ viết, mà tất cả bọn họ chưa bao giờ viết vì họ còn quá bận ngồi lê quanh Dôme và Deux Magots và không thể dành thời gian mách lẻo cho việc viết.

Chí ít thì Pyle cũng đã chết khi đang ở đỉnh cao sự nghiệp. Ernest quanh quẩn quá lâu, như con bò mộng già bên hồ nước ở Illaut, Kenya. Tất cả mọi người đều đã nghe được những lời đàm tiếu và ông không thể đi xa khỏi hố nước của mình được nữa.

Thế còn ngươi đang ở chỗ chết tiệt nào, hả Alex Barr? Ngươi đã quanh quẩn quanh cái hố nước nào lâu đến mức ngươi không thể yêu, không thể viết, chẳng có vợ, chẳng có người yêu và tất cả những gì ngươi có chỉ là cái của quí ấy... một uyển ngữ lịch sự để chỉ một biểu hiện tục tĩu.

Và FA không phải là từ đúng. Chẳng là ai cả lại tốt hơn. Được tự do, tháo bỏ xiềng xích hôn nhân, là một việc làm đúng, nhờ thế ngươi có thể bày cái uy tín cũ kỹ của ngươi và cái vẻ dễ thương tuổi trung niên của ngươi (có lẽ có một món tóc bạc bên thái dương, nhưng Alex giữ gìn quần áo rất chỉnh tề) ra giữa chợ, trước tất cả mọi người, nhưng tất cả mọi người, đều muốn mua.

Và ngươi là ai, hả Alex Barr? Một con sư tử già xơ xác có xương sống bị gãy. Ngươi không thể uống như ngươi vẫn thường uống, và ngươi không thể thực hiện được chức năng trên giường như ngươi vẫn thường thực hiện, và tất cả những mối tình rẻ tiền mà ngươi vẫn thường nghĩ sẽ làm vui mắt cho thứ hàng mẫu không hề vui mắt hơn vì rằng: Ngươi không thể sáng tạo được nữa, Alex Barr.

Và khi ngươi không thể sáng tạo được nữa thì cũng có nghĩa là ngươi đang chết, như Ben Lea đã nói khi ông lựa chọn (những ngày này biết bao nhiêu từ chết tiệt lọt vào trong ngôn ngữ, ơn Chúa là ngươi đã nói từ lựa chọn, ngươi cũng có thể nói là gần đất xa trời, hoặc kinh khủng hơn, gần kề miệng lỗ, hoặc tồi tệ hơn, hấp hối) khi Ben Lea chọn cách cưa đôi vì ông chẳng còn gì để làm kể cả đi vào phòng tắm, trừ phi trong cái chai. Ben nguyền rủa điều đó, và đã chết. Ernest nguyền rủa điều đó, và đã bị bắn bởi một tên lính Nhật, người không thể bắn vào chân mình để tự gây thương tích. Còn Hemingway thì không thể chấp nhận được điều đó, vì vậy ông đã dí khẩu súng cỡ 12 vào cổ họng và bóp cò.

Alex đứng dậy và xoa xoa lưng. Hình như cơn đau này dữ hơn những cơn đau mà ông đã quen, và ông thấy vô cùng chán nản. Cuộc đời ngày càng có cái quan điểm điên rồ của loài chồn mật mà ông còn nhớ rất rõ. Cuộc đời theo bản năng xông thẳng vào chỗ ấy của bạn và sau đó giết bạn để giải trí. Giống như rượu. Bạn bắt đầu bén mùi một thứ rượu ngon và đột nhiên người ta báo cho bạn biết rằng bạn có một lá gan tồi tệ. Alex cảm thấy cô độc và buồn bã khủng khiếp, khi ông nghĩ rằng ông đã bị tất cả những người tử tế bỏ rơi như họ bỏ rơi một con thuyền nát. Ông buồn nhất về Amelia, buồn hơn về Barbara Bayne và thậm chí còn buồn hơn nữa về Jill Richard. Ông không lường được là Amelia sẽ li dị ông. Ông đã hy vọng vào Amelia. Ngày xưa, mỗi khi chán nản, ông lại thầm nghĩ, và thầm nhủ, rất nhiều lần, rằng nếu sự tồi tệ đi đến chỗ tồi tệ, lúc nào ông cũng có thể quay về với biển, lúc nào ông cũng có thể trở về nhà với Amelia.

Tất nhiên là ông đã choáng váng khi Jill từ chối tha thứ cho sự lần lữa của ông, gửi cho ông bức thư đó và rồi cưới một người đứng đắn tẻ nhạt sẽ luôn trở về nhà vào mỗi tối - một người không luôn bận tâm lo lắng một cách buồn rầu và ích kỷ về những vấn đề nghề nghiệp vụn vặt của bản thân. Điều duy nhất mà chồng Jill bận tâm là tình trạng thị trường chứng khoán, và khi sở giao dịch đóng cửa ông ta luôn trở về tổ ấm với Jill và tẩu thuốc lá. Thứ tự có lẽ là ngược lại, nhưng chắc chắn ông ta sẽ về tổ. Như một chú chim bồ câu.

Nhưng việc bị Jill cho rơi không khiến ông đau như thế. Bức thư của Amelia mới là cú đánh hèn hạ, nhưng rất hợp pháp và rất hợp lý. Amelia đã viết rằng cô phát ốm và phát mệt vì phải chung sống với một bóng ma; rằng những gì cô muốn là một người đàn ông ở trong nhà, chứ không phải một cuốn hồi ký văn chương. Và cô cần được tháo cũi sổ lồng trong khi cô vẫn còn trẻ, vẫn còn duyên sắc, để tìm lấy cho mình một người đàn ông. Cô luôn yêu Alex thiết tha, nhưng họ đã quá xa cách để có thể làm lại. Tên luật sư của cô ấy là...

Vụ ly dị đã không trở thành để tài bàn tán cho báo chí. Chẳng có người đàn bà nào dính dáng vào - Alex nhếch mép cười buồn bã khi ông nghĩ, mình sẽ nói rằng không có - và họ đã đi tới một thoả thuận lịch sự đàng hoàng về mặt tài chính. Amelia và Reno và vụ ly dị chỉ được thông báo vắn tắt vài dòng trên một số báo và tạp chí. Nhưng những chi tiết trước vụ ly dị gây xáo động cảm xúc; những buổi bàn bạc lặp đi lặp lại với các luật sư, sự căng thẳng giữa Alex và Amelia khi họ buộc phải gặp nhau trong những cuộc cãi cọ về chi tiết, đã chẳng giúp ích gì để đẩy nhanh tiến độ của Đại Dự án.

Alex Barr là người có quá nhiều chất chuyên nghiệp để không kết thúc loạt bài về châu Phi từ những ghi chép rất phong phú của mình. Ông sửa lại các bài báo thành dạng sách rất trôi chảy, tham khảo ý kiến các biên tập viên về bìa và nội dung ảnh, viết các chú thích và cuối cùng là đọc bản in thử. Ông xuất hiện trên truyền hình và trả lời phỏng vấn. Ông đã thực hiện những việc ấy hầu như lơ đãng, thuần tuý lý thuyết, trong khi tâm trí còn mải vẩn vơ nghĩ đến những thiếu sót rõ ràng của chính ông với tư cách là một con người. Trong hoàn cảnh này buồn nhưng không thấy tiếc cho mình, và ông không trách cả Amelia lẫn Jill vì đã bỏ rơi S.S.Barr. Giờ đây là Sinking Ship[58] Barr, chứ không còn là September Song[59] Barr nữa.

Ông đã đi nghỉ một kỳ nghỉ ngắn sau khi đóng gói các bài báo và cuốn sách cho nhà xuất bản của Ray Shell. Ông bay đến Mexico City và xem vài trận đấu bò, nhưng không hiểu sao chúng đã mất đi chất men liên quan tới Carlos Arruza, Silverio, Gaona và nhiều người khác trong quá khứ. Những người mới bây giờ hình như không quan tâm đến bò. Ông cũng nhớ Ben Lea khi đã uống ngà ngà và đôi khi cũng bầu bạn với đàn bà ở trong thành phố và ở những vùng ngoại ô vui vẻ. Thành phố Acapulco chật ních nhà cửa chẳng còn hơi hướng gì của những ngày xưa.

Kỳ nghỉ không tiếp được giọt máu mới nào vào tĩnh mạch cảm xúc của ông. Ông uống, nhưng không thưởng thức đồ uống, cũng như ông không thực sự thưởng thức những trận đấu bò, vì chẳng còn ai ở đó để thưởng thức bất kỳ cái gì cùng với ông. Ông đã định mời Dinah Lawrence đi nghỉ, nhưng Marc Mantell cho biết Dinah đã đi làm phim ở Tây Ban Nha hay Palestin hoặc đâu đó, và ông chẳng thể nghĩ ra ai khác để mời. Ông bay đi trong cảm giác bị vắt kiệt và trở về cũng với cảm giác ấy. Ông đã gặp một phụ nữ, một turista[60] người Mỹ rất xinh đẹp cùng với một số kẻ đần độn trong bữa tiệc cocktail ở Đại sứ quán mà ông được rủ tới - và cuối cùng cũng chẳng đi đến đâu cả. Sau vài câu thăm dò lịch sự thường lệ, họ vào giường, và Alex thất kinh thấy rằng mình hoàn toàn bất lực. Kỳ nghỉ cuối tuần kết thúc sớm trong sự đồng ý của cả hai phía.

Có một điều may mắn: Amelia tỏ ra khá biết điều về khía cạnh tài chính của thoả thuận ly hôn. Tất nhiên là cô được nhận căn hộ tầng mái và đồ đạc ở đó, nhưng cô chẳng mảy may quan tâm tới ngôi nhà ở New Jersey. Sau khi ký những hoá đơn cuối cùng của vụ ly dị, Alex được nhận năm mươi phần trăm tài sản thực của họ, và một phần ba số tài sản có thể kiếm được trong tương lai. Nhuận bút từ danh mục các sách sắp xuất bản sẽ đảm bảo cho Amelia không phải bỏ những bữa trưa cùng bạn gái ở “21”, và cô có thể duy trì căn hộ ở đại lộ số Năm mà không phải tìm người thuê chung nhà.

Alex chẳng buồn tìm một chỗ trú chân cố định ở Manhattan. Trong thời gian ly dị một loạt phòng khách sạn đã được tiếp đón ông, khi sự hiện diện của ông ở New York là tuyệt đối cần thiết. Carl và Elsa đã bị Amelia cho thôi việc; trong tương lai cô sẽ thuê một người giúp việc hằng ngày.

Thật mỉa mai, Alex thầm nghĩ, khi ông đã tới giai đoạn thăng hoa của sự tìm kiếm - tự do hoàn toàn, danh nghĩa rõ ràng cho ngôi nhà ở Jersey, ít liên quan tới cuộc sống xã hội ở Manhattan, có khá nhiều thời gian làm việc mà không bị quấy rối bởi những chuyện nhăng nhít lãng mạn hoặc trong nhà, có tất cả mọi cơ hội để lấp đầy nơi ẩn dật ở Jersey của ông bằng những người đàn bà thơm tho gợi tình - thì tất cả những gì ông có lại chỉ là bản thân ông và Luke ở Jersey và Marc Mantell ở đầu điện thoại bên kia.

“Cái chúng ta cần ở đây”, ông nói với Luke, ít ngày sau khi Hemingway tự sát, “là một con mèo béo và một cái cây cao su. Cậu thấy đấy, chúng ta đâu có hơn gì một cặp gái già?”

“Với tôi mọi việc đều ổn,” Luke nói. “Ở đây thực sự dễ chịu và yên tĩnh. Chúng ta đâu có định sớm lấy vợ lần nữa, phải không, sếp?”

“Lạy Chúa, không. Trước hết là chúng ta không đủ sức. Và sau nữa, như một chuyện hài cũ đã nói, ai mà thèm lấy chúng ta?”

“Ông đã ghi được một điểm,” Luke nói. Anh ta đang tưới mấy cây ráy thơm lá chẻ trong nhà.

“Và chúng ta đã có đủ cây cối rồi. Này, có chuyện gì xảy ra với bà Lawrence dễ thương có hồi vẫn thường tới đây, cùng với cô con gái xinh đẹp thế?”

“Bà Lawrence dễ thương đó, theo ngài Mantell, đang ở châu Âu để làm phim. Còn cô con gái xinh đẹp thì đang - hay đã - lấy chồng, bỏ chồng và theo những gì tôi biết thì đã lại lấy chồng lần nữa.”

“Cô ấy thật sự là một tay cừ, cô con gái ấy. Cô ấy bao nhiêu tuổi rồi?” Luke nói vẻ như vô tình trong khi bắt đầu cắm những bông hoa đã cắt vào bình. “Ông có muốn uống gì không, hả sếp?”

“Không,” Alex nói. Ông nhìn Luke chằm chằm. “Cô bé giờ đã gần ba mươi - hăm bảy hăm tám gì đó, tôi không nhớ chính xác. Cậu định nói gì vậy?”

“Tôi chả định nói gì cả, ngài sỹ quan ạ. Tôi chỉ nghĩ có lẽ chúng ta đã sống hơi bó hẹp ở đây, và nếu cô Gì đó đã đủ tuổi lấy chồng và bỏ chồng thì... ồ, bọn chúng chẳng thể mãi mãi là trẻ con được, phải không hả ngài sỹ quan?”

Alex đứng lên khỏi bàn và bước ra ngoài hàng hiên.

“Cậu có đủ yếu tố để làm một gã ma cô đại hạng rồi đấy,” ông nói. “Sau hết, tôi tin là mình sẽ uống một ly. Chúng ta còn quả dưa chuột nào không nhỉ?”

“Chúng ta có dưa chuột. Ông không phiền nếu tôi uống cùng với ông chứ. Cắm hoa thực sự là việc của đàn bà. Nó khiến đàn ông chết khát.”

Alex cười phá lên, cái cười vui vẻ đầu tiên kể từ khi Marc Mantell báo cho ông cái chết của Hemingway.

“Lạy Chúa, Luke, cậu sắp quỷ quyệt như một quả thuỷ lôi. Cậu định làm gì, cố mai mối cho tôi một loạt khó khăn mới chăng?”

“Tôi không cố đẩy ông vào cái gì hết, ngài sỹ quan ạ. Tôi chỉ cố kéo ông ra thôi. Suốt ngày ông gục đầu rầu rĩ cứ như một con gà rù vậy. Ông đâu đã già đến mức không được vui đùa. Thế giới đã đến ngày tận thế đâu.”

Alex nhìn mặt hồ xanh biếc, nhìn bầu trời trong vắt hơi gợn chút mây, nhìn hàng cây xanh tốt bên bể bơi, nhìn những bông hoa rực rỡ khoe sắc trên bãi cỏ.

“Cậu là một người bạn tốt, Luke ạ,” ông nói. “Tôi sẽ cân nhắc lời khuyên của cậu, và có thể sẽ dựa vào đó để hành động.”

Luke đi khuất vào bếp, và lát sau quay ra với một tô lớn dưa chuột thái lát, táo, và một cốc đầy nước bạc hà.

“Thật là một ý hay,” anh nói. “Món này khiến mùa hè có vẻ vui tươi hơn gin và tonic. Giống như một cô gái trong bộ đồ tắm nắng ngồi bên bể bơi vậy.”

“Được rồi. Được rồi. Cậu đã ghi được một điểm.” Alex đứng dậy và bước đến bên bàn làm việc, lấy từ ngăn kéo bên trái ra cuốn sổ ghi địa chỉ. “Tôi quên mất tên sau khi lấy chồng của cô bé ấy rồi. Thậm chí tôi không biết liệu cô ấy có sống với mẹ không nữa kia.”

“Cô ấy vẫn...” Luke đột ngột dừng lại, và giơ tay bưng lấy miệng.

Alex quẳng cuốn sổ địa chỉ xuống và quay lại hàng hiên. Mấy ngón tay ông tóm chặt vai Luke.

“Tất cả những chuyện này là cái quái gì vậy? Cậu định đi tới chuyện vớ vẩn gì đây?”

Luke cố thoát ra. Anh xoa xoa vai.

“Tay ông khoẻ thật đấy, ông chủ ạ. Tôi không định đi tới đâu cả, thực đấy. Nhưng cô - bà Montgomery - đã gọi điện đến trong khi ông đi dạo buổi sáng, và đã để lại số. Cô ấy bảo tôi nhắn với ông là có Penny gọi điện và mong ông gọi lại. Tôi chỉ láng máng nhớ rằng con gái bà Lawrence có tên là Penny. Vì thế tôi đã xem trong sổ điện thoại của ông, và thấy vẫn là số cũ. Thế nên tôi biết cô ấy vẫn sống ở…”

“Ồ thôi nào, và uống nốt đi,” Alex nói. “Nhưng liệu hồn đừng có vòng vo với tôi lần nữa đấy.”

“Đây này” Luke giơ chiếc ly mờ hơi nước lên như một đề nghị hoà bình. “Thật ra tôi không có ý gây hại gì đâu. Tôi chỉ định thăm dò ý kiến ông thôi. Kiểu thăm dò chính trị ấy mà. Xem xem Ông già cảm thấy thế nào trước khi viết giấy xin nghỉ phép bốn mươi tám giờ.”

“Được rồi. Cậu có thể làm nốt những việc lặt vặt ngán ngẩm của cậu đi. Cậu gọi cho bà Montgomery hộ tôi, được chứ? Và cái món rau quả chết tiệt này ngon thật.”

Alex nằm ườn ra ghế và lại nhìn hồ nước. Chẳng lẽ còn chưa thấy rõ là thậm chí cả anh chàng Luke trung thành cũng đang muốn nâng đỡ tinh thần ông? Suốt đời chưa từng có ai đóng vai bà mối cho Alex Barr, và Luke đang viết một cuốn tiểu thuyết dở ẹc và cố kiềm chế một cuộc nói chuyện điện thoại tệ hại. Alex thở dài. Ông ước phải chi Barbara Bayne, chứ không phải Penny, đã để lời nhắn yêu cầu gọi lại.

[58] Tàu chìm.

[59] Bài ca tháng Chín.

[60] Khách du lịch.