Chương III BA NGƯỜI LÀ ĐỦ ĐOÀN

“Cháu phải thật kín đáo, và phải khởi hành sớm đi,” Gandalf bảo. Chừng hai hay ba tuần gì đó đã trôi vèo qua, mà vẫn chưa thấy Frodo có tín hiệu sắp sửa ra đi.

“Cháu biết. Nhưng trọn vẹn cả hai việc thì rất khó,” cậu phản đối. “Nếu cháu cứ thế biến mất như bác Bilbo, chẳng mấy chốc chuyện sẽ lan ra khắp cả Quận.”

“Dĩ nhiên cháu không được biến mất!” Gandalf nói. “Thế sẽ không ổn tí nào! Ta đã nói sớm, chứ đâu phải ngay. Nếu cháu có thể nghĩ ra bất cứ cách nào lẻn rời khỏi Quận mà thiên hạ không hay biết thì cũng đáng trì hoãn một chút. Nhưng cháu không được trì hoãn quá lâu.”

“Mùa thu thì sao, vào độ Sinh Nhật Ghép hoặc sau đấy?” Frodo hỏi. “Cháu nghĩ đến lúc ấy khả năng cháu có thể chuẩn bị xong vài thứ.”

Thực tình mà nói khi đã đến lúc phải hành động, cậu rất ngần ngừ chuyện khởi hành. Đáy Bao đột nhiên có vẻ là chốn an cư đáng thèm muốn hơn cả vốn dĩ bao năm qua, và cậu muốn tận hưởng thỏa thuê mùa hè cuối cùng của mình ở Quận. Khi mùa thu tới, cậu biết rằng chí ít thì một góc trái tim mình sẽ sẵn lòng nghĩ tới việc bắt đầu hành trình hơn, như thu nào cũng vậy. Thực ra, cậu đã ngấm ngầm quyết chí ra đi đúng vào ngày sinh nhật lần thứ năm mươi của mình: tức lần thứ một trăm hai mươi tám của bác Bilbo. Không hiểu sao nó có vẻ là ngày thích hợp để mà khởi hành đi theo ông cụ. Đi theo Bilbo là điều quan trọng nhất trong tâm trí cậu, cũng là điều duy nhất khiến cho ý nghĩ ra đi còn có thể chịu đựng được. Cậu cố nghĩ thật ít về chiếc Nhẫn, về chuyện rốt cuộc nó có thể dẫn cậu đi đâu. Nhưng cậu không kể mọi suy nghĩ của mình cho Gandalf. Thầy phù thủy già đoán được gì thì khó mà nói nổi.

Lão nhìn Frodo, mỉm cười. “Được thôi,” lão nói “Ta nghĩ thế sẽ ổn thỏa - nhưng không được muộn hơn đâu đấy Ta đang thấy rất bồn chồn. Trong khi chờ đợi, phải cẩn thận, và đừng để lộ là cháu sắp đi đâu! Nhớ để mắt sao cho Sam Gamgee đừng bép xép. Nó mà bép xép, ta sẽ biến nó thành cóc thật chứ chả bỡn.”

“Về chuyện cháu sắp đi đâu” Frodo nói, “cũng khó mà để lộ được, vì chính cháu còn chưa rõ.”

“Đừng có lố bịch thế!” Gandalf nói. “Ta chẳng khuyên cháu không để lại một địa chỉ nào đấy ở sở bưu điện đâu! Song cháu sắp rời Quận - không được ai biết chuyện đó, cho đến khi nào cháu đã ở xa hẳn. Và cháu phải đi, không thì chí ít cũng bắt đầu khởi hành, về phía Nam, Bắc, Đông, hoặc Tây - cả chuyện hướng đi chắc chắn cũng không ai được biết.”

“Cháu bị những suy nghĩ về việc rời Đáy Bao, rồi nói lời giã từ choán hết tâm trí, đến nỗi còn chưa xem xét gì đến phương hướng,” Frodo nói. “Cháu phải đi đến đâu? Cháu sẽ định hướng theo cái nào? Nhiệm vụ của cháu phải dẫn đến gì? Bác Bilbo đi tìm một vật báu, đến nơi rồi quay về, nhưng theo như cháu thấy thì cháu đi để làm mất vật báu, và sẽ không trở lại.”

“Nhưng mà cháu không thấy được bao xa,” Gandalf nói. “Ta cũng không nốt. Có lẽ sứ mệnh của cháu là tìm ra Khe Định Mệnh mà cũng có thể nhiệm vụ đó dành cho kẻ khác: ta không biết được. Dù gì đi nữa cháu cũng chưa sẵn sàng cho con đường dài ấy.”

“Quả thật là chưa!” Frodo nói. “Nhưng trong lúc đấy cháu sẽ phải chọn hướng nào?”

“Về phía hiểm nguy, nhưng không được hấp tấp, cũng không được quá thẳng tuột,” thầy phù thủy già trả lời. “Nếu cháu muốn lời khuyên của ta, hãy tới Thung Đáy Khe. Hành trình ấy có vẻ không quá nguy hiểm, mặc dù Đường Đông không còn dễ đi như trước kia, mỗi năm trôi qua lại trở nên nguy hiểm hơn.”

“Thung Đáy Khe!” Frodo nói. “Tuyệt lắm: cháu sẽ đi về hướng Đông, và cháu sẽ đến Thung Đáy Khe. Cháu sẽ đưa Sam đi xem người Tiên, chú ta sẽ vui lắm.” Frodo nói nhẹ tênh; nhưng trái tim cậu thốt nhiên thổn thức mong muốn được thấy ngôi nhà của Elrond Á Tiên, hít thở bầu không khí của thung lũng sâu kia, nơi nhiều cư dân Mỹ Tộc vẫn sinh sống trong cảnh thanh bình.

Một tối mùa hè nọ, có mẩu tin đáng kinh ngạc ào tới quán Bụi Thuờng Xuân và quán Rồng Xanh. Những người khổng lồ cùng điềm hung gở trên biên giới Quận bị quên phứt đi vì những vấn đề hệ trọng hơn nhiều: Cậu Frodo sắp bán Đáy Bao, quả thực là cậu đã bán nó rồi - mà lại cho nhà Xắc Vải-Bao Gai!

“Cũng kiếm được món bở,” ai đó nói. “Giá rẻ như cho,” mấy người khác lên tiếng, “và càng có khả năng đó hơn, khi mà bà chủ nhà Lobelia đứng ra mua.” (Otho qua đời đã vài năm về trước, ở cái tuổi già nẫu nhưng đáng chán ngán là 102.)

Còn vì sao mà cậu Frodo bản cái hốc đẹp đẽ của mình thì thậm chí còn đáng tranh cãi hơn cả vấn đề giá cả. Được chính cậu Bao Gai gật gù ngụ ý tán đồng, vài người khăng khăng giữ lập luận rằng tiền của Frodo sắp cạn đến nơi: cậu sắp rời khỏi Hobbit Thôn, rồi sẽ sống đời lặng lẽ nhờ khoản thu từ việc bán chác này mãi dưới mạn Trấn Hươu giữa những người bà con Hươu Bia Rum nhà cậu. “Xa hẳn nhà Xắc Vải-Bao Gai,” ai đó đế vào. Nhưng cái ý niệm về khối tài sản không tài nào đong đếm nổi của nhà Bao Gai ở Đáy Bao đã trở thành thâm căn cố đế đến nỗi phần đa thấy lập luận này khó lòng tin nổi, khó tin hơn bất cứ cái lý hay vô lý nào khác mà sức tưởng tượng của họ có thể gợi ra: với phần đông, sự tình chỉ cho thấy là lão già Gandalf có một mưu đồ đen tối chưa bị ai phát giác. Mặc dầu lão giữ mình rất kín đáo, lại không đi đâu loanh quanh buổi ban ngày, không ai là không biết việc lão đang “trốn kỹ trên Đáy Bao”. Nhưng dầu một cuộc chuyển dời chỗ ở có thể ăn vào những trù tính ma thuật của lão đến đâu, cũng không còn gì phải nghi ngờ sự kiện này: Frodo Bao Gai sắp trở lại Trấn Hươu.

“Phải, mùa thu này tôi sẽ chuyển,” cậu nói. “Merry Hươu Bia Rum đang để ý tìm một cái hốc be bé xinh xinh cho tôi, không thì có thể là một căn nhà nhỏ.”

Thực tế là nhờ sự giúp đỡ của Merry cậu đã chọn mua xong một căn nhà nhỏ ở làng Hõm Crick mạn quê mùa bên kia Ấp Hươu. Đối với tất cả mọi người trừ Sam, cậu vờ như mình sắp định cư luôn ở đó. Quyết định khởi hành về hướng Đông đã gợi cho cậu ý tưởng này; bởi Trấn Hươu ở biên giới phía Đông của Quận, hơn nữa vì hồi nhỏ cậu từng sống ở đấy nên việc cậu trở về chí ít cũng có vẻ đáng tin.

Gandalf ở lại Quận đến hơn hai tháng. Rồi một buổi tối, chừng cuối tháng Sáu, chẳng bao lâu sau khi kế hoạch của Frodo cuối cùng đã được sắp đặt xong xuôi, lão đột nhiên tuyên bố rằng sáng hôm sau lão sẽ lại ra đi. “Ta hy vọng chỉ trong một thời gian ngắn thôi,” lão nói. “Nhưng ta sẽ xuống quá biên giới phía Nam thu thập vài tin tức, nếu có thể. Lâu nay ta đã nhàn rỗi quá mức cần thiết rồi.”

Lão nói nhẹ bẫng, nhưng theo như Frodo thấy thì lão nom có vẻ khá lo âu. “Đã có chuyện gì thế?” cậu hỏi.

“À không; nhưng ta mới nghe được một chuyện khiến ta lo lắng, cần phải tìm hiểu cho rõ ngọn ngành. Nếu rốt cục ta thấy cháu phải ra đi ngay, ta sẽ lập tức quay về, hay chí ít cũng nhắn về nhé. Trong lúc chờ đợi, cứ y theo kế hoạch của cháu; nhưng phải nhớ cẩn thận hơn bao giờ hết, nhất là cẩn thận chiếc Nhẫn. Để ta nhắc cháu một lần nữa: đừng dùng đến nó!”

Lão ra đi lúc bình minh. “Ta có thể về bất cứ hôm nào,” lão nói. “Muộn nhất ta sẽ trở về vào đúng tiệc chia tay. Ta nghĩ rốt cuộc cháu có thể sẽ cần có ta làm bạn đồng hành trên Đường Đông.”

Thoạt tiên Frodo bối rối vô kể, thường băn khoăn tự hỏi Gandalf đã nghe được chuyện gì; nhưng cảm giác băn khoăn bứt rứt nơi cậu dịu dần, rồi trong một thời gian ngắn giữa tiết trời tuyệt đẹp cậu quên phứt cả những vấn đề của bản thân. Quận hiếm khi trải qua một mùa hè tươi đẹp thế, hay một mùa thu dồi dào thế: những cây táo trĩu quả, mật ong nhỏ giọt trong tảng ong, ngô vừa cao vừa mập.

Mùa thu đã vào giữa độ, Frodo mới lại bắt đầu lo lắng về Gandalf. Tháng Chín sắp qua mà vẫn chưa có tin tức gì của lão. Ngày Sinh Nhật cùng thời điểm chuyển nhà mỗi lúc một đến gần mà lão vẫn chưa về, cũng chưa nhắn gì cả. Đáy Bao bắt đầu tất bật. Vài người bạn của Frodo đến ở giúp cậu gói ghém: có Fredegar Bolger và Folco Boffin, và dĩ nhiên cả hai người bạn chí cốt Pippin Took và Merry Hươu Bia Rum. Họ cùng nhau đảo tung toàn bộ khu nhà.

Ngày 20 tháng Chín hai cỗ xe mui kín nặng trĩu khởi hành đi Trấn Hươu, chuyên chở đồ đạc hàng họ Frodo không bán hết tới ngôi nhà mới của cậu, bằng con đường qua cầu Bia Rum Đun. Ngày kế đó Frodo trở nên lo lắng thực sự, cứ liên tục dõi ra ngoài chờ Gandalf. Thứ Năm, buổi sáng ngày sinh nhật cậu, rạng đông lộng lẫy và trong trẻo y hệt như bữa tiệc lớn của bác Bilbo từ hôm nảo hôm nào. Gandalf vẫn không xuất hiện. Tối đến, Frodo mở tiệc giã từ: tiệc rất nhỏ, đơn giản là một bữa tối cho cậu và bốn người bạn trợ thủ; nhưng cậu lo lắng không yên, cảm thấy không lòng dạ nào mà ăn uống. Trái tim cậu trĩu nặng ý nghĩ sẽ sớm phải rời xa những người bạn trẻ tuổi của mình. Cậu băn khoăn tự hỏi mình sẽ báo tin này với họ thế nào đây.

Bốn Hobbit trẻ, tuy vậy, đang cao hứng, và bữa tiệc chẳng mấy chốc trở nên sôi động bất kể sự vắng mặt của thầy phù thủy Gandalf. phòng ăn trống trơn ngoại trừ một cái bàn và vài cái ghế, nhưng thức ăn thì ngon, lại còn có rượu hảo hạng; rượu của Frodo không nằm trong lô bán cho nhà Xắc Vải-Bao Gai.

“Bất kể chuyện gì xảy ra cho số đồ đạc còn lại của tôi, khi mà nhà S.-B. chạm được móng vuốt lên chúng, giá nào tôi cũng đã tìm thấy ngôi nhà tốt cho thứ này!” Frodo nói, uống cạn ly của mình. Đó là giọt cuối cùng thứ rượu đỏ Vườn Nho Cũ.

Sau khi đã hát xong khá nhiều bài, và kể xong nhiều chuyện từng làm cùng nhau, họ nâng cốc chúc mừng sinh nhật Bilbo, họ uống vì sức khỏe của ông và của Frodo đúng theo tập quán của Frodo. Rồi họ đi ra ngoài một lát để hít thở khí trời, ngắm các vì sao, xong xuôi họ lên giường. Bữa tiệc của Frodo kết thúc, mà Gandalf vẫn chưa đến.

Sáng hôm sau họ bận rộn chằng buộc số hành lý còn lại lên một cỗ xe khác. Merry đảm nhiệm việc này, sau rồi đánh xe đi mất cùng với anh Bự (tức là Fredegar Bolger). “Phải có người đến đó sưởi ấm căn nhà trước khi anh tới nơi chứ,” Merry nói. “Vậy gặp lại anh sau nhé - ngày kia, nếu anh không ngủ quên dọc đường!”

Folco về nhà sau bữa trưa, nhưng Pippin thì nán lại đằng sau. Frodo vẫn lo lắng không yên, tuyệt vọng ngóng trông một tiếng động mơ hồ nào đó của Gandalf. Cậu quyết định đợi cho đến chập tối. Sau đấy, nếu Gandalf cần gặp cậu cấp bách, lão có thể đến Hõm Crick, mà lão có khi còn đến đó trước cũng chưa biết chừng. Vì Frodo tính cuốc bộ. Kế hoạch của cậu - để cho khoan khoái và lần cuối ngắm Quận cùng bất kể lý do gì khác - là sẽ cuốc bộ từ Hobbit Thôn đến bến phà Ấp Hươu, hoàn toàn thảnh thơi.

“Ta cũng sẽ ép được bản thân rèn luyện một tí,” cậu vừa nói vừa nhìn mình trong tấm gương xỉn bụi trong căn phòng lớn quá nửa trống trơn. Đã một thời gian dài cậu không đi bộ đường trường, và cậu nghĩ hình ảnh trong gương có vẻ khá ẻo lả.

Sau bữa trưa, nhà Xắc Vải-Bao Gai, Lobelia cùng Lotho, anh con trai tóc hung của bà ta, xuất hiện trước sự khó chịu của Frodo. “Cuối cùng cũng thuộc về ta!” Lobelia lên tiếng ngay khi bước vào trong nhà. Thật không lịch sự, lại không đúng hoàn toàn, bởi việc bán Đáy Bao phải đến nửa đêm mới phát huy hiệu lực. Nhưng có thể tha thứ cho Lobelia: bà ta đã buộc phải chờ Đáy Bao lâu hơn kỳ vọng bảy mươi bảy năm ròng, bây giờ bà ta đã chẵn trăm tuổi rồi. Dù sao, bà ta cũng phải đến để xem chắc là không thứ gì bà ta đã trả tiền mua bị khuân đi mất; vả lại bà ta muốn lấy chìa khóa, phải mất một lúc lâu bà ta mới được hài lòng, vì đã mang theo một bản liệt kê đầy đủ và ngay lập tức kiểm tra hết lượt. Cuối cùng bà ta ra về cùng với anh con trai Lotho, chiếc chìa khóa dự phòng và lời hứa chìa kia sẽ được để lại nhà Gamgee ở Dãy Lộn Bao. Bà ta khịt mũi, thẳng thừng tỏ ý bà ta nghĩ nhà Gamgee thừa khả năng khoắng sạch cả hốc này nội trong đêm. Frodo không mời bà ta ngụm trà nào.

Cậu dùng trà với Pippin và Sam Gamgee trong phòng bếp. Đã có tuyên bố chính thức rằng Sam sẽ đến Trấn Hươu để “giúp việc cho cậu Frodo và trông nom vườn cho cậu ấy”; một sự thu xếp được Bõ Già chấp thuận, mặc dầu vẫn chẳng thể giúp ông nguôi ngoai trước cái triển vọng có hàng xóm là Lobelia.

“Bữa ăn cuối cùng của chúng ta ở Đáy Bao đây!” Frodo nói, đẩy ghế mình ra. Họ bỏ việc rửa bát đĩa lại cho Lobelia. Pippin và Sam chằng buộc hành lý của cả ba, chất đống tất cả ngoài hiên. Pippin ra ngoài vườn tản bộ lần cuối. Sam biến mất.

Mặt trời lặn. Đáy Bao có vẻ đượm buồn, tăm tối và nhếch nhác. Frodo đi loanh quanh mấy căn phòng quen thuộc, ngắm ánh tà dương nhạt đi trên những bức tường, và bóng tối bò ra từ mọi ngóc ngách. Bên trong nhà dần tối thẳm. Cậu rảo bộ ra ngoài cổng mãi cuối lối đi, rồi xuôi Đường Đồi một quãng ngắn. Cậu có phần hy vọng Gandalf sắp từ bóng tối sải bước hiện ra.

Bầu trời trong trẻo, các vì sao đang lấp lánh sáng. Đêm nay sẽ đẹp lắm đây,” Cậu nói to. “Bắt đầu thế là thuận lợi rồi. Mình thấy thích đi bộ. Mình không chịu nổi nếu phải quanh quẩn ở đây thêm nữa. Mình sẽ khởi hành, rồi Gandalf sẽ phải đi theo thôi.” Cậu định quay về, nhưng rồi dừng lại, vì cậu nghe có mấy giọng nói, ngay chỗ ngoặt cuối Dãy Lộn Bao. Một giọng chắc chắn là của Bõ Già; giọng kia là lạ, không hiểu sao nghe khó ưa. Cậu không thể luận ra câu chuyện là gì, nhưng có nghe được tiếng trả lời của ông cụ Bõ Già, khá chói tai. Ông già có vẻ cáu.

“Không, cậu Bao Gai đi rồi. Đi sáng nay, Sam nhà tôi đi cùng: gì thì gì đồ đoàn của cậu ấy cũng đi ráo cả rồi. Phải, nói cho anh biết nhé, bán sạch đi rồi. Tại sao hả? Tại sao chả phải việc của anh hay tôi. Đi đâu hả? Cái đó thì chả giấu. Cậu ấy chuyển tới Ấp Hươu gì đó rồi, tít mãi dưới kia kìa. Phải đấy đấy - đường nhỏ lắm. Chính tôi cũng chưa hề đi xa tới đó; ở mạn Trấn Hươu toàn dân quái dị lắm. Không, tôi không nhắn nhiếc gì đâu. Chào anh lại nhà!”

Tiếng bước chân đi xa dần xuống đồi. Frodo mơ hồ tự hỏi tại sao cậu lại có vẻ nhẹ cả người khi họ không đi tiếp lên Quả Đồi như thế chứ. “Có lẽ mình đã chán ngấy những câu hỏi và thói tò mò mọi chuyện mình làm,” cậu nghĩ. “Họ đúng thật là một đám mới tọc mạch chứ!” Cậu đã định đi hỏi Bõ Già xem ai vừa hỏi thăm; nhưng rồi cậu nghĩ thấu đáo sự tình, và quay người rảo bước trở lại Đáy Bao.

Pippin đã ngồi sẵn trên chốc hành lý của mình dưới cổng vòm. Sam không ở đây. Frodo bước vào bên trong cánh cửa tối đen. “Sam!” cậu gọi. “Sam! Đến giờ rồi!”

“Đến ngay, cậu ơi!” tiếng trả lời vọng ra từ tít sâu trong nhà, chẳng mấy chốc Sam ra theo, vừa đi vừa chùi mồm. Chú vừa mới nói lời tạm biệt thùng bia trong hầm chứa.

“Tất cả sẵn sàng rồi chứ Sam?” Frodo hỏi.

“Vâng, thưa cậu. Tôi xong ngay bây giờ rồi đây.”

Frodo đóng cánh cửa tròn rồi khóa lại, trao chìa khóa cho Sam. “Sam, chạy mang cái này xuống nhà cậu!” cậu nói. “Rồi đi tắt dọc theo Dãy Lộn Bao, gặp chúng tôi càng nhanh càng tốt ở cánh cổng chỗ đường làng bên kia đồng cỏ. Đêm nay ta không đi qua thôn đâu. Quá nhiều những đôi tai đang vểnh lên, những cặp mắt đang nhìn soi mói.” Sam chạy vụt đi hết tốc lực.

“Chà, rốt cuộc chúng ta khởi hành đây!” Frodo xuýt xoa. Họ quảy hành lý lên vai, nhặt gậy, đoạn đi quành góc đường sang phía Tây Đáy Bao. “Tạm biệt!” Frodo nói, nhìn những khung cửa sổ trống không tối đen. Cậu vẫy tay, rồi quay lại và (theo chân Bilbo, giá cậu biết thế) vội vàng đuổi theo Peregrin dọc lối đi trong vườn. Họ nhảy qua chỗ thâm thấp ở bờ giậu chân dốc, ra cánh đồng, biến mất vào bóng tối như âm thanh xào xạc nơi nội cỏ.

Ở chân mạn Tây Quả Đồi họ tới chỗ cái cổng mở ra một con đường làng nhỏ hẹp. Họ tạm nghỉ ở đó chỉnh đốn dây buộc hành lý. Chẳng mấy chốc Sam xuất hiện, vừa chạy lóc cóc vội vã vừa thở hổn hển; cái bọc nặng chất cao trên vai, đầu đội túi nỉ cao bẹp rúm mà chú gọi là mũ. Trong bóng tối mờ mờ nom chú hết sức giống một Người Lùn.

“Tôi chắc chú mình đã để cho tôi mọi thứ nặng nhất,” Frodo đùa. “Thật đáng thương cho lũ sên, cùng tất cả những giống mang nhà trên lưng.”

“Tôi còn mang được nhiều nữa, thưa cậu. Hành lý của tôi nhẹ lắm,” Sam dũng cảm cả quyết sai sự thật.

“Không, cậu đừng làm thế, Sam!” Pippin nói. “Thế có lợi cho anh Frodo quá. Anh ấy đâu có gì ngoài những thứ yêu cầu chúng ta gói ghém. Dạo gần đây anh ấy đẫy ra đấy, khi nào trút được ít cân nặng trên người anh ấy sẽ cảm thấy bớt nặng trên vai ngay,”

“Nhân từ với Hobbit già nua tội nghiệp nào!” Frodo cười phá. “Chắc chắn anh sẽ gầy như thân liễu, trước cả khi đến được Trấn Hươu. Nhưng tôi chỉ nói vớ vẩn thế thôi. Tôi ngờ là cậu đã mang nhiều hơn phần của cậu đấy Sam, lần chất hành lý tới tôi sẽ xem xét kỹ.” Cậu lại nhặt cây gậy của mình lên. “Chà, tất cả chúng ta đều thích cuốc bộ trong bóng tối,” cậu nói, “vậy chúng ta hãy xơi tái vài ba dặm trước giờ đi ngủ nào.”

Chừng một quãng ngắn, họ đi về phía Tây dọc con đường làng. Rồi ra khỏi đường làng họ rẽ trái một lần nữa lặng lẽ băng cánh đồng. Họ đi thành hàng một dọc theo các hàng giậu và bờ cây con, màn đêm buông tối đen chung quanh họ. Trong những tấm áo choàng thẫm màu, họ vô hình tựa như tất cả đều đeo nhẫn thần kỳ. Bởi họ đều là người Hobbit, lại đều đang cố im hơi lặng tiếng, họ thậm chí lặng lẽ tới mức dân Hobbit cũng chẳng nghe được. Cả những vật hoang dã trên cánh đồng lẫn trong rừng cũng hầu như không để ý thấy họ đi ngang.

Một lúc sau họ vượt sông Cái Nước, phía Tây Hobbit Thôn, trên cây cầu ván hẹp. Dòng chảy ở đó chỉ như một tấm ruy băng ngoằn ngoèo đen kịt, hai bên bờ nghiêng ngả rặng tổng quán sủi. Một hai dặm nữa về phía Nam họ vội vã băng ngang Đường Cái chạy từ cầu Bia Rum Đun; giờ họ đang ở Hạt Took, đang ngoặt hướng Tây Nam thẳng tiến đến Vùng Đồi Xanh. Vừa rảo bước leo lên triền dốc đầu tiên, họ vừa quay nhìn lại, thấy những ngọn đèn ở Hobbit Thôn nhấp nháy xa tít bên dưới thung lũng Cái Nước yên ả. Chẳng mấy chốc thung lũng biến mất trong những nếp gấp của miền đồi chìm dưới đêm, kế đó là đến Bờ Nước bên cạnh cái ao xám xịt. Khi ánh đèn của trang trại cuối cùng đã xa tít sau lưng, lấp ló đây đó giữa rừng cây, Frodo quay người vẫy tay chào từ biệt.

“Không biết liệu có bao giờ ta còn được đứng trông xuống thung lũng kia,” cậu khẽ thì thầm.

Đi bộ được khoảng ba giờ thì họ nghỉ. Đêm trong lành, mát mẻ, đầy sao, nhưng những làn sương như khói vẫn đang bò lên các sườn đồi từ dưới những con suối và đồng cỏ sâu lút. Những cây bạch dương vỏ mỏng tang, đu đưa lắc lư trong cơn gió nhẹ bên trên đầu họ, kết thành tấm lưới trên bầu trời nhợt nhạt. Họ ăn một bữa tối rất đạm bạc (đối với người Hobbit), rồi lại tiếp tục đi. Chẳng mấy chốc họ gặp một con đường hẹp, con đường uốn khúc nhấp nhô, xám dần vào trong vùng bóng tối đen đặc phía trước: con đường dẫn đến làng Sảnh Rừng, thị trấn Stock, và bến phà Ấp Hươu. Nó tách khỏi con đường chính dưới thung lũng Cái Nước, đoạn uốn quanh chân khu Đồi Xanh hướng về phía Rừng Cuối, một xó hoang sơ thuộc Tổng Đông.

Một lúc sau, họ dấn bước vào một lối mòn rẽ đôi tít sâu giữa những cây cao xào xạc lá khô trong đêm. Trời đã tối lắm. Thoạt tiên họ nói chuyện, hoặc cùng nhau khẽ âm ư một giai điệu nào đấy, bởi giờ đây đã xa hẳn những đôi tai tọc mạch. Rồi họ rảo bước tiếp trong im lặng, còn Pippin bắt đầu tụt lại đằng sau. Cuối cùng, khi họ vừa dợm leo một con dốc đứng, thì cậu dừng lại ngáp dài.

“Em buồn ngủ quá,” cậu nói, “sắp ngã sụp xuống đường rồi đây. Mọi người định vừa đi vừa ngủ chăng? Gần nửa đêm rồi.”

“Anh tưởng em thích tản bộ trong bóng tối chứ,” Frodo nói. “Nhưng không phải vội vã gì cả. Merry sẽ chờ chúng ta vào ngày kia; mà thế vị chi ta còn gần hai ngày nữa. Ngay khi đến chỗ thích hợp, ta sẽ nghỉ ngơi.”

“Gió ở đằng Tây,” Sam nói. “Nếu sang đến bên kia đồi, ta sẽ tìm thấy một chỗ kín gió và đủ ấm cúng, thưa cậu. Có khu rừng linh sam khô ráo ngay phía trước, nếu tôi nhớ không nhầm.” Sam biết nằm lòng vùng đất này trong khoảng hai mươi dặm quanh Hobbit Thôn, nhưng đấy cũng là giới hạn toàn bộ hiểu biết địa lý của chú.

Ngay quá đỉnh đồi là họ gặp vạt rừng linh sam. Rồi đường mòn họ đi sâu vào bóng tối rừng sâu thẳm đượm hương nhựa thông, lượm cành khô và quả thông nhóm lửa. Chẳng mấy chốc họ đã gây ngọn lửa cháy lách tách ngay chân một cây linh sam lớn và ngồi quây quần quanh đó lúc lâu, cho đến khi bắt đầu gà gật. Rồi, mỗi người mỗi góc bộ rễ cái cây khổng lồ, họ co tròn trong áo choàng cùng chăn, chẳng mấy chốc đã ngủ lịm. Họ không cắt đặt cảnh giới; kể cả Frodo cũng chưa lo ngại hiểm nguy gì cụ thể, bởi họ vẫn còn ngay trong lòng Quận. Vài sinh vật đến nhìn ngó họ lúc ngọn lửa đã tàn. Một chú cáo ngang qua vạt rừng có việc riêng dừng vài phút hít hít ngửi ngửi.

“Bọn Hobbit!” chú nghĩ. “Chà, gì nữa đây? Mình có nghe được khối sự lạ ở đất này, nhưng hiếm khi nghe nói một Hobbit ngủ vạ vật ngoài trời dưới gốc cây. Những ba đứa! Có gì đó vô cùng quái lạ đằng sau chuyện này.” Chú hoàn toàn đúng, có điều chú chẳng bao giờ tìm hiểu được cặn kẽ hơn.

Buổi sáng đến, nhợt nhạt và ẩm ướt. Frodo tỉnh giấc đầu tiên, nhận thấy một nhánh rễ cây đã khoan được hẳn một cái lỗ trên lưng cậu, còn cổ cậu thì cứng đờ. “Đi bộ cho thoải mái cơ đấy! Sao ta không đi xe ngựa nhỉ?” cậu nghĩ, như thường thường cậu vẫn nghĩ mỗi khi bắt đầu một cuộc hành trình. “Còn tất cả những chiếc giường lông vũ đẹp đẽ của ta thì bán cho nhà Xắc Vải-Bao Gai chứ! Đám rễ cây này cũng tốt chán cho bọn họ rồi.” Cậu duỗi người. “Hobbit, dậy!” cậu la to. “Buổi sáng đẹp trời đây.”

“Tinh mơ có gì mà đẹp?” Pippin nói, hé một mắt dòm qua mép chăn. “Sam! Chuẩn bị bữa sáng sẵn sàng trước chín rưỡi nhé! Cậu đã chuẩn bị nước tắm nóng chưa?”

Sam bật dậy, nom hơi u u minh minh. “Chưa, thưa cậu, tôi chưa xong!” chú chàng đáp.

Frodo gỡ tuột chăn khỏi người Pippin, vần cậu ta ngửa lên, rồi rảo bộ ra bìa rừng. Xa xa phía đằng Đông mặt trời đang lên đỏ rực bên trên màn sương giăng dày đặc khắp nhân gian. Nhuốm màu vàng đỏ, cây cối mùa thu dường như đang bơi lơ lửng trong một biển bóng tối. Dưới cậu một quãng về bên trái, con đường chạy dốc xuống một thung sâu rồi mất hút.

Khi cậu trở lại Sam và Pippin vừa mới nhóm xong một đống lửa to. “Nước!” Pippin hét tướng. “Nước đâu?”

“Anh không trữ nước trong túi áo,” Frodo thủng thẳng.

“Bọn em tưởng anh đi kiếm nước chứ,” Pippin nói, vừa bận rộn bày thức ăn cùng cốc chén. “Anh nên đi luôn bây giờ đi.”

“Em cũng có thể đi cùng,” Frodo nói, “tiện mang hết mấy cái chai đi.” Có một dòng suối ở dưới chân đồi. Họ lấy đầy các chai và cái ấm dã ngoại nhỏ bên con thác bé, nơi dòng nước từ chừng một mét bên trên đổ xuống một cụm đá xám nhô lên. Nước lạnh như băng; họ vừa lập cập rên vừa thở phì phì lúc rửa mặt mũi chân tay.

Khi bữa sáng kết thúc và hành lý của họ được bó lại xong xuôi thì đã quá mười giờ, ngày bắt đầu chuyển sáng sủa và nóng nực. Họ đi xuống dốc, băng qua dòng suối đúng đoạn nó thình lình biến mất bên dưới con đường, rồi lên con dốc tiếp theo, hết lên lại xuống một vai đồi nữa, và lúc đó áo choàng, chăn, thức ăn, nước uống, cùng mọi thứ đồ đạc đã có vẻ thành gánh nặng.

Cuốc đi hôm nay hứa hẹn sẽ là công việc nhọc nhằn làm cho nóng người. Tuy vậy, sau vài dặm, con đường thôi gập ghềnh lên xuống: nó ngoằn ngoèo mệt mỏi trèo lên đỉnh một bờ sông dốc đứng, rồi chực lao xuống lần cuối. Họ đã thấy trước mặt vùng đất thấp lấm chấm các cụm cây nhỏ nhòa dần ở đằng xa nối vào một mảng rừng nâu xỉn. Họ đang phóng tầm mắt quá Rừng Cuối về phía dòng sông Bia Rum Đun. Con đường uốn lượn mất hút phía trước họ hệt như một mẩu dây.

“Con đường cứ chạy dài chạy mãi,” Pippin nói, “nhưng em thì không thể đi mãi nếu không được nghỉ. Đã quá giờ ăn trưa rồi,” Cậu ngồi xuống bờ đất bên vệ đường, nhìn xa xăm về phía Đông tới mảng nâu xỉn, qua khỏi đó là sông Bia, cũng là biên giới Quận cậu đã sống cả đời. Sam đứng cạnh cậu. Đôi mắt tròn của Sam mở to - vì mải nhìn chân trời mới nào đó mãi tít bên kia những vùng đất chú chưa thấy bao giờ.

“Liệu người Tiên có sống trong những khu rừng kia không?” chú hỏi.

“Tôi chưa từng nghe nói đến chuyện đó,” Pippin đáp. Frodo im lặng. Cậu cũng đang chăm chú nhìn về phía Đông, mắt hút theo con đường, như thể trước nay cậu chưa hề nhìn thấy nó. Đột nhiên, lớn tiếng nhưng như thể cho mình mình nghe, cậu cất tiếng nói chậm rãi:

Con Đường cứ chạy dài chạy mãi

Tự cửa ngoài miết mải vô chừng.

Hút trước mắt Con Đường đã trải,

Sức ta còn, còn đuổi theo cùng;

Cùng theo đuổi chân guồng mệt mỏi

Tới thênh thang đường mới nhập vào,

Bao ngã rẽ về bao đích gọi.

Tiếp về đâu? Chưa nói được nào.

“Nghe như một đoạn vè của ông già Bilbo thì phải,” Pippin nói. “Hoặc là một trong những bài thơ bắt chước của anh. Chẳng thấy có chút khích lệ gì.”

“Anh không biết,” Frodo nói. “Đoạn thơ này cứ đến với anh vậy thôi, như thể anh tự bịa ra; nhưng biết đâu anh nghe được từ xưa. Chắc chắn nó gợi cho anh nhớ nhiều tới bác Bilbo dạo cuối đó, trước khi bác ấy đi xa. Bác hay nói có duy nhất một Con Đường; rằng nó giống như một dòng sông lớn: luồng lạch của nó ở mọi ngưỡng cửa, và mọi nẻo đường đều là phụ lưu. ‘Đi ra khỏi cửa nhà mình, Frodo ạ, là một việc nguy hiểm,’ bác từng nói thế. ‘Cháu bước xuống Con Đường, và nếu cháu không liệu bước chân, không thể biết cháu có thể bị cuốn đi tới tận đâu. Cháu có nhận thấy rằng cũng chính con đường này chạy qua rừng Âm U, và rằng nếu cháu cứ theo mãi, nó có thể đưa cháu tới Ngọn Cô Độc hay thậm chí xa hơn nữa, tới những chốn xấu xa hơn?’ Bác từng nói thế trên đường làng bên ngoài cửa chính Đáy Bao, nhất là sau mỗi lần dạo bộ rõ xa trở về.”

“Dào, chí ít trong một giờ tới Con Đường sẽ không cuốn em đi đâu hết,” Pippin vừa nói vừa tháo hành lý. Hai người kia theo gương cậu, đặt hành lý tựa vào bờ đất, duỗi chân thò ra đường. Sau khi nghỉ một lúc họ dùng bữa trưa ngon lành, rồi lại nghỉ thêm.

Mặt trời bắt đầu xuống thấp, ánh tà dương tãi trên mặt đất lúc họ đi xuống đồi. Cho đến lúc này họ chưa gặp một bóng người nào trên đường. Lối này không mấy khi có ai qua lại, vì hầu như không thích hợp cho xe cộ, mà lại không có mấy khách bộ hành và xe kéo đến Rừng Cuối. Họ tiếp tục rảo bộ được chừng hơn nửa giờ thì Sam dừng giây lát như thể đang lắng nghe. Lúc này họ đã xuống đến đất bằng, và con đường sau bao nhiêu ngoằn ngoèo khúc khuỷu giờ nằm thẳng tắp xuyên qua đồng cỏ rải rác cây cao, tức là vành đai bên ngoài của khu rừng sắp tới.

“Tôi nghe có tiếng một con ngựa lùn hoặc ngựa cao đang phi đến trên con đường sau lưng ta,” Sam nói.

Họ quay nhìn lại, tuy vậy khúc ngoặt không cho phép họ trông được bao xa. “Không biết có phải Gandalf đang đuổi theo bọn ta không,” Frodo nói; nhưng vừa nói dứt lời, cậu đã linh cảm ngay không phải như vậy, đồng thời trong lòng đột ngột trỗi lên mong muốn phải trốn khuất khỏi tầm nhìn của tên kỵ sĩ sắp phi tới kia.

“Có thể không đáng ngại mấy,” cậu nói vẻ áy náy, “nhưng tôi không thích bị ai nhìn thấy trên đường - ai cũng vậy thôi. Tôi chán ngấy chuyện cứ làm gì là lại bị săm soi bàn tán rồi. Còn nếu đó là Gandalf,” cậu nói thêm, “chúng ta có thể cho lão bất ngờ tí chút, trả miếng lại việc quá chậm trễ. Ta hãy biến cho khuất nào!”

Hai người kia nhanh chóng chạy sang mé trái, chui vào bên trong hốc đất con không xa đường bao lăm. Họ nằm ẹp ở đó. Frodo ngập ngừng giây lát: tính tò mò hoặc giả tình cảm gì đó khác đang phải vật lộn với mong muốn lẩn trốn trong cậu. Tiếng vó ngựa mỗi lúc một gần hơn. Vừa hay cậu kịp quăng mình xuống vạt cỏ dài bên cạnh một cái cây rợp bóng lên đường. Rồi cậu ngóc đầu thận trọng hé nhìn qua mấy gộc rễ to đùng.

Vòng quanh góc đường xuất hiện một bóng ngựa ô, không phải giống ngựa lùn người Hobbit hay cưỡi mà là một con ngựa cỡ thường; trên lưng con vật lừng lững một người cao lớn, hồ như rạp mình trên yên, kín mít trong chiếc áo choàng lớn màu đen có mũ trùm, đến nỗi duy nhất đôi ủng trên bàn đạp ngựa cao lâng châng là lộ ra bên dưới; khuôn mặt hắn ta bị che khuất không thể trông thấy được.

Khi đến chỗ cái cây, thẳng hàng Frodo, con ngựa dừng khựng lại. Hình nhân kỵ mã ngồi lặng tờ đầu cúi gục, như thể đang nghe ngóng. Từ bên trong mũ trùm vọng ra một âm thanh như ai đó khịt mũi cố bắt lấy một mùi hương khó đoán; cái đầu quay nhìn hết bên này lại bên kia con đường.

Nỗi kinh sợ bị phát hiện bất đồ không duyên cớ tóm chặt lấy Frodo, khiến cậu nghĩ đến chiếc Nhẫn. Cậu hầu như không dám thở, thế mà mong muốn được lấy nó ra khỏi túi áo trở nên mạnh đến nỗi cậu bắt đầu từ từ ngọ nguậy bàn tay. Cậu cảm thấy rằng chỉ cần đeo vào, là rồi cậu sẽ bình an vô sự. Lời khuyên của Gandalf có vẻ như vô lý. Bác Bilbo đã từng đeo Nhẫn cơ mà. “Và ta vẫn còn đang ở Quận,” cậu nghĩ, bàn tay chạm vào sợi xích treo chiếc Nhẫn. Đúng giây phút đó, kỵ mã ngồi thẳng dậy, giật dây cương. Con ngựa giậm chân tiến lên, thoạt tiên bước chầm chậm, sau đó bứt nước đại vụt đi.

Frodo bò ra rìa đường dõi nhìn theo kỵ sĩ, mãi đến khi hắn mất hút phía đằng xa. Cậu không hoàn toàn đoan chắc, nhưng có vẻ như bất thình lình, ngay trước lúc ra khỏi tầm mắt, con ngựa ô rẽ ngang đi sâu vào vùng rừng bên tay phải.

“Chà, ta nghĩ thế hết sức lạ lùng đấy, và thực là đáng ngại,” Frodo lẩm nhẩm một mình trong lúc bước về phía hai bạn đồng hành. Pippin và Sam nãy giờ vẫn nằm ệp trên cỏ, chẳng thấy gì; thành thử Frodo phải tả lại tay kỵ mã và hành xử kỳ lạ của kẻ này.

“Tôi không thể giải thích tại sao, nhưng tôi cảm thấy chắc chắn hắn đang sục sạo hoặc đánh hơi tìm mình; và cũng cảm thấy chắc chắn là tôi không muốn bị hắn phát hiện ra. Trước nay ở Quận tôi chưa từng chứng kiến hay cảm nhận cái gì tương tự.”

“Nhưng một kẻ Cao Lớn thì có can hệ gì đến chúng ta?” Pippin nói. “Mà hắn làm cái gì ở chốn này?”

“Có một vài Người Cao Lớn đi lại quanh đây đấy,” Frodo nói. “Anh tin là dưới Tổng Nam người ta từng gặp rắc rối với người Cao Lớn rồi. Nhưng anh chưa từng nghe nói tới thứ gì giống tên kỵ mã này. Anh không hiểu hắn ta từ đâu tới.”

“Cơ mà vô phép cậu,” Sam đột ngột xen vào, “tôi biết hắn ta từ đâu tới đấy. Cái tên kỵ sĩ đen sì này chính là từ Hobbit Thôn ta tới chứ đâu, trừ phi có những hơn một tên. Tôi còn biết hắn ta tính đi đâu nữa cơ.”

“Ý cậu là sao?” Frodo gay gắt hỏi, kinh ngạc nhìn bạn đồng hành. “Sao cậu không lên tiếng từ trước?”

“Tôi vừa mới sực nhớ ra thôi, thưa cậu. Chuyện là thế này: buổi tối hôm qua khi tôi quay trở về hốc nhà tôi mang theo chìa khóa, thì bố tôi, ông ấy bảo tôi: Hê, Sam. Ta tưởng con đã đi với cậu Frodo sáng nay rồi cơ đấy. Có một người khách lạ hỏi thăm ông Bao Gai chủ Đáy Bao, ông ta vừa mới đi thôi. Ta đã chỉ ông ta đến Ấp Hươu. Cũng chả phải là ta thích thú gì cái giọng ông ta đâu nhé. Ông ta có vẻ cáu ghê gớm lúc ta bảo ông ta ông Bao Gai mới rời nhà cũ đi luôn rồi. Rít vào mặt ta, thật đấy. Làm ta rùng cả mình. Hắn là giống người gì thế? tôi hỏi Bõ Già. Ta không biết, ông bảo; nhưng hắn không phải Hobbit đâu. Hắn cao, đen sì ấy, hắn cúi lom khom trên đầu ta. Ta đồ chừng đó là một kẻ thuộc giống Người Cao Lớn đến từ vùng xa lạ. Hắn nói nghe ngồ ngộ.

“Tôi không thể nấn ná nghe thêm nữa, cậu biết đấy, vì cậu còn đang đợi; mà chính tôi cũng không chú ý lắm vào câu chuyện. Bõ Già già rồi, đâu phải chỉ mỗi hơi mù dở không thôi, vả chăng lúc tên kia lên Quả Đồi thấy cụ đang hóng gió ở cuối Dãy Nhà chúng tôi thì trời hẳn đã sẩm tối. Tôi mong hắn ta chưa gây ra tai hại gì, thưa cậu, cả tôi nữa cũng chưa.”

“Dầu sao cũng không thể đổ lỗi cho Bõ Già,” Frodo nói. “Thực tình tôi có nghe được ông cụ nói chuyện với một người lạ có vẻ như đang dò hỏi về tôi, suýt nữa tôi đã lại hỏi xem hắn là ai. Giá mà tôi làm thế, hoặc không giá cậu nói với tôi chuyện này từ sớm. Dọc đường tôi có lẽ đã cẩn thận hơn.”

“Tuy vậy, có thể tên kỵ mã này và người lạ của Bõ Già không can hệ gì đến nhau,” Pippin nói. “Chúng ta rời Hobbit Thôn hoàn toàn kín đáo, thành thử em không nghĩ hắn ta có thể bám theo ta được.”

“Chuyện đánh hơi thì sao, thưa cậu?” Sam hỏi. “Và Bõ Già đã nói hắn ta là một gã đen sì.”

“Uớc gì ta chịu đợi Gandalf,” Frodo lầm rầm. “Nhưng có lẽ thế chỉ làm cho tình hình xấu thêm thôi.”

“Vây anh có biết hay đoán được gì về tên kỵ mã à?” Nghe loáng thoáng mấy lời lẩm bẩm, Pippin hỏi.

“Anh không biết, và anh cũng sẽ không đoán,” Frodo đáp.

“Được rồi, anh họ Frodo! Bây giờ anh cứ giữ bí mật ấy đi, nếu anh muốn làm ra vẻ bí ẩn. Trong lúc ấy chúng ta phải làm gì đây? Em thì muốn được một miếng ăn với hớp rượu, nhưng không hiểu sao em nghĩ sau đây chúng ta nên đi tiếp. Anh cứ nói đến lũ kỵ sĩ đánh hơi với những cái mũi vô hình khiến lòng em rối hết cả.”

“Phải, anh nghĩ bây giờ chúng ta nên đi tiếp,” Frodo nói; “nhưng không phải trên đường - phòng trường hợp tên kỵ mã kia quay lại, hoặc có tên khác theo sau hắn. Hôm nay ta phải guồng chân hơn nữa. Trấn Hươu còn xa lắm.”

Lúc họ lại lên đường, bóng cây rừng đã chuyển dài và mảnh trên cỏ. Bấy giờ họ giữ cự ly cách lề trái đường chừng một tầm quăng đá, cố ẩn mình khuất tầm nhìn chừng nào hay chừng nấy. Nhưng việc này làm họ bị chậm lại; bởi vì cỏ vừa dày vừa rối từng búi, nền đất thì gồ ghề, cây rừng bắt đầu sít vào nhau thành cụm dày.

Mặt trời đã lặn xuống đỏ rực đằng sau những quả đồi sau lưng họ, và buổi tối ập đến trước khi họ kịp quay trở lại con đường cuối dải đất chạy thẳng tắp ước chừng đã vài dặm liền. Ở điểm cuối ấy con đường uốn sang trái và dốc xuống miền đất thấp Vale dẫn ra thị trấn Stock; song le một lối mòn bẻ nhánh sang phải, uốn khúc xuyên qua khu rừng toàn sồi cổ thụ tới làng Sảnh Rừng. “Đó là lối đi dành cho chúng ta,” Frodo nói.

Không xa chỗ chia đường bao lăm, họ đụng phải khúc thân khổng lồ của một cái cây: khúc thân vẫn còn sống, có lá trên những cành nhỏ chia chỉa quanh các gộc cành to nứt nở đã rụng từ lâu; nhưng khúc thân rỗng ruột, có thể chui vào qua một chỗ nứt toác ở phía không hướng ra đường. Ba Hobbit bò vào bên trong ngồi đó trên nền lá khô gỗ mục. Họ nghỉ và ăn nhẹ, khe khẽ nói chuyện, thỉnh thoảng lắng tai nghe.

Họ bò trở ra lối mòn cũng là lúc bóng trời chạng vạng vây bủa chung quanh. Gió Tây đang thở dài trên các cành cây. Lá thì thào. Chẳng mấy chốc con đường bắt đầu chìm nhè nhẹ mà dứt khoát vào bóng tối. Một ngôi sao ló lên bên trên rừng cây ở phía đằng Đông đen ngòm trước mặt. Họ đi sóng hàng đều bước, cố giữ vững tinh thần. Một lúc sau, khi các vì sao đã dày chi chít và sáng lung linh hẳn, cảm giác bất an trong họ đâu hết, họ không còn lắng tai nghe ngóng tiếng vó ngựa nữa. Họ bắt đầu âm ư khe khẽ, vì dân Hobbit có cái lối âm ư hát như thế mỗi khi cuốc bộ nhất là khi sắp sửa về đến nhà buổi đêm. Đối với đa phần Hobbit đấy là một bài ca ăn tối hoặc bài ca đi ngủ; nhưng ba Hobbit của chúng ta âm ư một bài ca đi bộ (mặc dầu không thiếu nhắc nhở đến chuyện ăn tối cũng như đi ngủ, dĩ nhiên rồi). Bilbo Bao Gai đã soạn lời cho một giai điệu xưa như núi đồi, rồi dạy lại cho Frodo khi hai bác cháu tản bộ trên những lối mòn ở thung lũng Cái Nước, vừa đi vừa nói chuyện Phiêu Lưu.

Trên lò sưởi lửa đang rực đỏ,

Dưới mái nhà có một cái giường;

Nhưng chân ta còn chưa thấy mỏi,

Mà biết đâu đi quá góc đường

Có cái cây hay hòn đá đứng

Ngoài ta ra, kẻ khác chưa tường.

Cây và lá và hoa và cỏ,

Chào đi qua! Chào đi qua!

Đồi và suối dưới bầu trời tỏ,

Vượt cho xa! Vượt cho xa!

Quá góc đường biết đâu còn đợi

Nẻo mới toanh hay cổng nấp người,

Nay ta qua vô tình không thấy,

Mai biết đâu ta lại qua chơi

Theo ngã rẽ chân chưa in lối

Đến Mặt Trăng hay tận Mặt Trời.

Táo với gai với mận với dẻ,

Từ giã thôi! Từ giã thôi!

Cát và đá và hồ và lũng,

Tạm biệt ngươi! Tạm biệt ngươi!

Nhà sau lưng thế gian trước mặt,

Vô số đường còn giục bước lên

Qua vùng bóng tới rìa đêm thẳm,

Tới lúc sao lấm tấm lên đèn.

Xoay lưng lại thế gian ta tiến,

Trước mặt nhà với cái giường êm.

Sương với chiều tà, mây và bóng,

Tan đi thôi! Biến đi thôi!

Lửa và đèn, bánh mì và thịt,

Lên giường ngơi! Rồi lên giường ngơi!

Bài ca kết thúc. “Lên giường ngơi! Giờ lên giường ngơi!” Pippin cao giọng hát.

“Suỵt!” Frodo nói. “Anh lại nghe như có tiếng vó ngựa.”

Họ dừng khựng, đứng lặng im như thể bóng cây, lắng tai nghe ngóng. Có âm thanh giống tiếng vó ngựa trên con đường nhỏ, đâu đó đằng sau, nhưng đang chầm chậm đến và rõ ràng xuôi chiều gió. Mau lẹ và lẳng lặng, họ tuột khỏi đường, chạy vào trong bóng râm sâu thẳm bên dưới các cây sồi.

“Ta đừng đi quá xa,” Frodo nói. “Tôi không muốn bị trông thấy, nhưng vẫn muốn xem liệu có phải là một Kỵ Sĩ Đen nữa hay không,”

“Được thôi!” Pippin nói. “Nhưng đừng quên chuyện đánh hơi đấy!”

Tiếng vó ngựa vẳng đến gần hơn. Họ không còn thì giờ tìm được chỗ lẩn trốn nào tốt hơn bóng tối mơ hồ bên dưới những cái cây; Sam và Pippin lom khom đằng sau một thân cây lớn, trong lúc Frodo bò chừng vài thước trở lại đường mòn. Nó hiện ra xám nhợt nhạt, một đường sáng nhạt dần xuyên suốt rừng cây. Bên trên đường mòn, những ngôi sao dày đặc trên bầu trời mờ tối, nhưng không có trăng.

Tiếng vó ngựa ngừng bặt. Frodo nhìn thấy cái gì đó tối đen băng qua khoảng còn sáng giữa hai cái cây, và rồi dừng hẳn. Nom giống cái bóng đen sì của một con ngựa được một bóng đen nhỏ hơn cầm cương. Bóng đen đứng sát chỗ họ vừa rời bỏ đường mòn, đu đưa hết bên này lại bên kia. Frodo dường như nghe có tiếng khịt mũi đánh hơi. Bóng đen khom người xuống đất, và rồi bò về phía cậu.

Một lần nữa mong muốn được đeo chiếc Nhẫn choán hết tâm trí Frodo; nhưng lần này mạnh hơn trước. Mạnh đến độ, gần như chưa kịp nhận ra mình đang làm gì, tay cậu đã mò mẫm trong túi. Nhưng đúng lúc đó nghe có âm thanh giống một bài ca hòa lẫn tiếng cười. Những giọng nói trong trẻo vói lên rồi lại chìm nghỉm trong không gian ngập ánh sao. Bóng đen ngồi thẳng dậy đoạn rút lui. Nó trèo lên lưng con ngựa bóng đêm, rồi dường như băng qua con đường nhỏ mất hút vào khoảng mịt mùng phía bên kia. Frodo lại thở bình thường.

“Người Tiên!” Sam thốt lên giọng thì thào khàn khàn. “Các Tiên, thưa cậu!” Chú chàng đã chực vọt ra khỏi rừng cây lao thẳng về phía những giọng nói kia, giả sử hai người kia không lôi chú lại.

“Phải, đó là người Tiên đấy,” Frodo nói. “Thỉnh thoảng người ta có thể gặp họ ở Rừng Cuối. Họ không sống ở Quận, nhưng họ đi lang thang vào Quận mỗi độ xuân và thu, từ vùng đất của họ mãi bên kia khu Đồi Tháp. Tôi thật đến biết ơn vì họ đã làm như thế! Cậu không thấy đâu, nhưng tên Kỵ Sĩ Đen kia dừng ngay đây và thực ra đang bò về phía chúng ta đúng lúc bài hát bắt đầu. Vừa nghe thấy những giọng hát hắn liền lỉnh đi mất.”

“Thế còn người Tiên?” Sam hỏi, chú phấn khích quá nên không còn bận tâm gì về tên kỵ sĩ kia. “Ta không thể đi xem họ hay sao?”

“Nghe đi! Họ đang đi về hướng này đấy,” Frodo nói. “Ta chỉ cần đợi là được.”

Tiếng hát vọng lại gần hơn. Một giọng trong veo giờ cao vượt hẳn mấy giọng kia. Nó đang hát bằng ngôn ngữ Tiên du dương, mà Frodo có biết tí chút, còn hai người kia thì chẳng biết mảy may. Tuy vậy âm thanh hòa quyện với giai điệu có vẻ như tự định hình trong suy nghĩ của bọn họ thành những lời lẽ bọn họ chỉ hiểu phần nào. Còn đây là bài ca theo như Frodo nghe được:

Bạch Tuyết! Bạch Tuyết! Ơi Nương Nương thanh khiết!

Ơi Hoàng Hậu bên kia bờ bể biếc phương Tây!

Ơi ánh sáng xa soi chúng ta nay phiêu bạt

Giữa thế giới cây rừng sát sát đan dày!

Gilthoniel! Ơi Elbereth!

Ơi ánh mắt trong veo mà hơi thở sáng tươi!

Bạch Tuyết! Bạch Tuyết! Ca tên người tha thiết

Bên kia bể triền miên nơi mảnh đất xa vời!

Ơi những ngọn sao trong Năm Thiếu Mặt Trời

Tự lấp lánh bàn tay đích thân người gieo xuống

Những đồng cỏ gió lùa, nay trong ngần chói sáng

Thành hoa bạc mọc lên cho ta ngắm rập rờn!

Ơi Elbereth! Gilthoniel!

Ta còn giữ trong lòng, qua bao nhiêu năm tháng

Sống trên đất xa xăm dưới cây rừng rợp bóng,

Ánh sáng ngọn sao người trên bể biếc phương Tây.

Bài ca kết thúc. “Những người này là Thượng Tiên! Họ vừa hát tên Elbereth!” Frodo reo lên kinh ngạc. “Rất hiếm khi nhìn thấy giới Tiên cao quý bậc nhất này ở Quận. Hiện giờ chẳng mấy bọn họ còn ở Trung Địa, phía Đông Đại Dương. Đây quả là một cơ may kỳ lạ!”

Ba Hobbit ngồi trong bóng tối bên lề đường. Chẳng lâu la gì toán người Tiên đã xuất hiện ở cuối con đường nhỏ dẫn vào thung lũng. Họ đi chậm, nên các Hobbit có thể thấy ánh sao lấp lánh trên mũ và trong mắt họ. Họ không mang đèn đuốc gì, nhưng khi họ bước đi thì một vệt sáng mờ, hệt ánh trăng bên trên đường viền dãy đồi trước lúc mặt trời lên, chực như rơi xuống quanh chân. Bấy giờ họ không hát nữa, và khi bước qua, người Tiên sau chót quay nhìn về phía mấy Hobbit, phá lên cười.

“Chào, Frodo!” ông ta réo gọi. “Cậu ở ngoài trời muộn thế. Hay có khi cậu bị lạc chăng?” Rồi ông ta lớn tiếng gọi mấy người kia vậy là cả đoàn dừng lại tập hợp thành vòng tròn.

“Chuyện này thật phi thường!” họ nói. “Những ba Hobbit ở trong rừng ban đêm! Từ hồi Bilbo đi đến giờ chúng ta chưa từng thấy sự gì như thế. Thế có nghĩa là gì nhỉ?”

“Nó có nghĩa, hỡi người mỹ tộc,” Frodo nói, “đơn giản là chúng tôi hình như đang đi cùng đường quý vị đây. Tôi thích tản bộ dưới trời sao. Nhưng cũng hoan nghênh các vị làm bạn đồng hành.”

“Nhưng chúng ta thì không cần thêm bạn đồng hành đâu, vả lại dân Hobbit quá tối dạ,” bọn họ cười lớn. “Và làm sao cậu biết chúng ta đi cùng đường với cậu, bởi vì cậu đâu biết chúng ta đang đi đâu?”

“Thế làm sao các vị biết tên tôi?” Frodo hỏi ngược lại.

“Chúng ta biết nhiều điều lắm,” họ nói. “Trước đây chúng ta thường thấy cậu ở với Bilbo, mặc dầu có lẽ cậu đã không trông thấy chúng ta.”

“Các vị là ai, và ai là chúa tể của các vị?” Frodo hỏi.

“Ta là Gildor,” thủ lãnh của cả bọn trả lời, chính là người Tiên đã lên tiếng chào Frodo trước nhất. “Gildor Inglorion thuộc Gia tộc Finrod. Chúng ta là lớp Tha Hương, phần lớn bà con thân quyến chúng ta đã ra đi từ lâu và chúng ta giờ cũng chỉ nấn ná lại đây một thời gian, trước lúc vượt Đại Dương trở về. Nhưng một vài họ hàng của chúng ta vẫn sống bình yên ở Thung Đáy Khe. Nào, Frodo, kể chúng ta nghe cậu đang làm gì vậy? Bởi chúng ta thấy rằng có cái bóng sợ hãi nào đó đang bao phủ quanh cậu.”

“Ôi các vị Thông Thái!” Pippin hớn hở cắt ngang. “Hãy nói cho chúng tôi biết về các Kỵ Sĩ Đen đi!”

“Kỵ Sĩ Đen à?” họ thì thào. “Tại sao các người hỏi về Kỵ Sĩ Đen?”

“Bởi vì ngày hôm nay có hai Kỵ Sĩ Đen đã đuổi kịp chúng tôi, hoặc là một tên đuổi kịp hai lần,” Pippin nói; “vừa mới đây thôi hắn vụt đi ngay khi các ông đến gần.”

Người Tiên không trả lời ngay, nhưng khe khẽ nói với nhau bằng ngôn ngữ riêng của họ. Cuối cùng Gildor quay về phía ba Hobbit. “Chúng ta sẽ không nói chuyện này ở đây,” ông ta đáp. “Chúng ta nghĩ các người tốt nhất là đi luôn với chúng ta đi. Thông thường không có chuyện như thế này, nhưng riêng lần này chúng ta sẽ đưa các người theo trên đường, và các người sẽ nghỉ cùng chúng ta đêm nay, nếu muốn.”

“Hỡi người Mỹ Tộc! Thật là cơ may vượt quá mong đợi của tôi,” Pippin nói. Sam thì nghẹn cả lời. “Tôi thật cảm ơn ông, Gildor Inglorion,” Frodo cúi người nồng nhiệt đáp. “Elen síla lúmenn’ omentielvo, một vì sao sáng rọi vào giờ khắc chúng ta gặp gỡ,” cậu bổ sung bằng tiếng Thượng Tiên.

“Hãy cẩn thận, các anh em!” Gildor vừa kêu lên vừa cười lớn. “Chớ nói những điều bí mật! Ở đây hiện có một bậc học giả Cổ Ngữ cơ đấy. Bilbo quả là ông thầy giỏi. Chào, hỡi Bạn Tiên!” ông nói, và cúi chào Frodo. “Giờ hãy cùng hai anh bạn của cậu nhập đoàn chúng tôi! Các cậu tốt nhất nên đi ở giữa để không lăng quăng mà lạc mất. Có thể các cậu sẽ mệt lử trước khi chúng ta dừng chân tạm nghỉ đấy.”

“Tại sao? Ta sẽ đi đâu?” Frodo hỏi.

“Nội đêm nay chúng ta sẽ đi đến khu rừng trên dãy đồi bên trên Sảnh Rừng. Chừng vài dặm đấy, nhưng đến cuối chặng các cậu sẽ được nghỉ, và hành trình của các cậu ngày mai sẽ ngắn bớt.”

Bấy giờ họ lại tiến bước trong im lặng, lướt đi như những cái bóng hay luồng sáng yếu ớt: bởi người Tiên (thậm chí giỏi hơn cả dân Hobbit) có thể bước đi không một âm thanh hay tiếng bước chân bất cứ khi nào họ muốn. Pippin chẳng mấy chốc bắt đầu cảm thấy buồn ngủ, một đôi lần lảo đảo; nhưng mỗi lần như thế một người Tiên cao ráo ngay sát sườn lại giơ tay đỡ cho cậu khỏi ngã sụm. Sam rảo bước cạnh Frodo, như trong một giấc mơ, nét mặt nửa sợ hãi nửa hân hoan kinh ngạc.

Khu rừng cả hai bên trở nên rậm rạp hẳn; cây giờ non hơn và to đậm hơn; ở chỗ con đường nhỏ thấp dần, chạy hút xuống một nếp đồi, xuất hiện nhiều khóm phỉ cắm sâu trên mấy sườn dốc lừng lững ở cả hai bên đường. Cuối cùng đoàn Tiên rẽ ra khỏi con đường nhỏ. Một dải lối đi xanh xanh hầu như khuất nẻo xuyên qua những bụi cây bên phải; theo lối này họ vòng vèo hút trở lên những sườn đồi rừng phủ tới tận đỉnh một vai đồi nhô ra nhìn xuống vùng đất thấp hơn dưới thung lũng sông. Đột nhiên họ ra khỏi bóng tối của rừng cây, và trước mắt họ trải rộng một vùng cỏ xám dưới trời đêm. Ba mặt bị rừng cây quây chặt, nhưng phía Đông nền đất sụt hẳn, khiến cho những ngọn cây tối đen mọc dưới chân dốc lại thành ra ở bên dưới chân họ. Xa hơn nữa, miền đất thấp hiện lên tối mờ bằng phẳng dưới bầu trời sao. Gần hơn, vài ngọn đèn nhấp nháy sáng trong làng Sảnh Rừng.

Người Tiên ngồi xuống cỏ và nhỏ nhẹ nói chuyện với nhau; họ dường như không còn chú ý gì đến ba Hobbit. Frodo và hai bạn đồng hành quấn kín thân mình trong áo choàng và chăn, cơn buồn ngủ liền tóm ngay lấy họ. Đêm càng lúc càng sâu, ánh sáng dưới thung lũng đã tắt. Pippin ngủ gật, đầu gối lên một mô đất xanh cỏ.

Cao xa phía đằng Đông đong đưa chòm sao Tua Rua Lưới Remmirath, trong khi chầm chậm bên trên lớp lớp sương mù, ngôi sao đỏ Borgil lấp ló, tỏa sáng rực rỡ như một viên ngọc lửa. Rồi nhờ những luồng khí lưu chuyển thế nào đó, sương mù bị xua tan đi như tấm mạng, và kia, trên đường leo lên rìa thế giới hiện ra Kiếm Sĩ Trên Trời, Menelvagor với chiếc thắt lưng sáng loáng. Những người Tiên bật hát vang. Đột nhiên bên dưới cây rừng một đống lửa bùng sáng đỏ lựng.

“Tới đây đi!” người Tiên gọi ba Hobbit. “Tới đây nào! Đến giờ chuyện gẫu vui vẻ rồi!”

Pippin ngồi dậy dụi mắt. Cậu rùng mình. “Có một đống lửa trong phòng khách và thức ăn cho quý khách đang đói bụng đây,” một Tiên đứng ngay trước mặt cậu nói.

Tận cùng đằng Nam bãi cỏ có một khoảng đất trống. Nền cỏ xanh ở đó tiếp tục chạy hút vào giữa rừng, tạo thành một khoảng không gian rộng rãi như thể một phòng khách, mái lợp bằng những đụm cành cây. Những khúc thân cây khổng lồ san sát như cột trụ kín cả bốn phía. Ở chính giữa có một ánh lửa rừng, và bên trên dãy cột trụ bằng thân cây ấy, những ngọn đuốc lửa vàng lửa bạc cháy rực không lay động. Người Tiên ngồi quây tròn quanh đống lửa, bên trên bãi cỏ hoặc trên những vành thân cây già cỗi đã bị đốn hạ. Vài người đi đi lại lại lấy cốc tách và rót rượu, mấy người kia bưng thức ăn đến trên những đĩa vuông đĩa tròn đầy ngất.

“Bữa tiệc này quá đơn sơ,” họ phân trần với ba Hobbit, “bởi vì chúng ta đang ở trong rừng xanh núi đỏ xa nhà. Giá các bạn là khách tại gia, chúng ta sẽ thết đãi các bạn được thịnh soạn hơn.”

“Với tôi thì nó đã thịnh soạn chẳng kém gì một bữa tiệc sinh nhật rồi,” Frodo nói.

Sau này Pippin hầu như không nhớ được thức ăn hay đồ uống gì bởi tâm trí cậu tràn ngập thứ ánh sáng ngời ngợi trên mấy khuôn mặt Tiên, cả âm thanh mấy giọng nói quá khác biệt, quá du dương đến nỗi cậu thấy mình như đang mộng du. Tuy vậy cậu cũng nhớ rằng có bánh mì, vượt xa h?