Chương IV ĐƯỜNG TẮT TỚI TÌM NẤM

Buổi sáng Frodo tỉnh dậy, vô cùng sảng khoái. Cậu đang nằm bên dưới một lùm cây do một cái cây tươi sống có cành đan nhau thõng xuống tận dưới đất tạo thành; chiếc giường của cậu là dương xỉ lẫn cỏ, vừa dày vừa mềm, lại thơm kỳ lạ. Mặt trời chiếu sáng qua muôn chiếc lá rung rinh vẫn còn xanh mướt trên cây. Cậu nhổm dậy đi ra ngoài.

Sam đang ngồi trên bãi cỏ gần bìa rừng. Pippin đang đứng xem trời và thời tiết. Không thấy bóng dáng người Tiên đâu.

“Họ để lại cho chúng ta trái cây và đồ uống, cả bánh mì,” Pippin nói. “Lại dùng bữa sáng của anh đi. Bánh mì còn ngon gần bằng tối hôm qua. Em không muốn chừa lại cho anh tí nào đâu, nhưng Sam cố nài đấy.”

Frodo ngồi xuống cạnh Sam và bắt đầu ăn. “Kế hoạch ngày hôm nay như thế nào?” Pippin hỏi.

“Đi tới Ấp Hươu càng nhanh càng tốt,” Frodo trả lời, tập trung chú ý vào chỗ thức ăn.

“Anh có nghĩ là chúng ta sẽ còn trông thấy bọn Kỵ Sĩ không?” Pippin phấn chấn hỏi. Dưới vầng mặt trời buổi sớm, viễn cảnh trông thấy cả binh đoàn bọn chúng không có vẻ quá đáng ngại với cậu.

“Ừ, có thể còn,” Frodo nói, không thích lời nhắc nhở này. “Nhưng anh hy vọng ta sẽ sang được đến bên kia sông mà không bị bọn chúng trông thấy.”

“Anh có tìm hiểu được gì về bọn chúng từ chỗ Gildor không?”

“Không nhiều - toàn ám chỉ và đánh đố,” Frodo trả lời lảng tránh.

“Anh có hỏi chuyện đánh hơi không?”

“Anh và ông ấy chưa bàn đến chuyện đó,” Frodo nói, mồm lúng búng đầy thức ăn.

“Đáng lý anh nên hỏi. Em tin chắc ý đó rất quan trọng.”

“Cho dù anh có hỏi, Gildor chắc cũng sẽ từ chối giải thích,” Frodo cả quyết. “Giờ thì để anh yên một lúc đi! Anh không muốn trả lời cả một lô lốc câu hỏi trong lúc đang ăn. Anh muốn được suy nghĩ!”

“Cao xanh ơi!” Pippin rên rỉ. “Vào giờ ăn sáng ấy à?” Cậu lạng bước ra phía bìa rừng.

Trong tâm trí Frodo, buổi sáng rực rỡ - rực rỡ đến xảo trá, cậu nghĩ - không xua tan được nỗi sợ bị truy đuổi, vậy nên cậu nghiền ngẫm những lời Gildor nói. Giọng hân hoan của Pippin vọng đến tai cậu. Cậu ta đang vừa chạy trên mặt cỏ xanh vừa hát.

“Không! Mình không thể!” cậu bụng bảo dạ. “Dẫn theo những người bạn trẻ trung đi lang thang khắp Quận đến chừng bọn mình đói mềm và mệt rời mệt rã, rồi thức ăn và giường ngủ mời gọi ngọt ngào, là một chuyện. Đưa họ vào cuộc lưu đày, đói mệt có khi vô phương xua đuổi, lại là chuyện hoàn toàn khác - ngay cả nếu bọn họ sẵn lòng đi nữa. Di sản này là của mình mình. Ngay cả Sam mình cũng không cho là nên dẫn theo.” Cậu nhìn Sam Gamgee, và phát hiện ra Sam đang quan sát mình chăm chú.

“Này, Sam!” cậu nói. “Cậu thấy thế nào? Tôi định rời Quận ngay khi có thể - thực ra tôi vừa quyết định là bây giờ sẽ không đợi thêm một ngày nào ở Hõm Crick nữa, nếu có thể được “

“Hay quá, thưa cậu!”

“Cậu vẫn muốn đi cùng tôi à?”

“Tôi muốn chứ.”

“Sẽ rất nguy hiểm, Sam ạ. Giờ đã nguy hiểm rồi. Nhiều khả năng sẽ không ai trong chúng ta còn trở về.”

“Nếu cậu không trở về, thưa cậu, tôi cũng không, cái đó là chắc chắn,” Sam nói. “Đừng có bỏ cậu ấy đấy nhé! họ nói với tôi. Bỏ cậu chủ ấy à! tôi bảo. Không đời nào. Tôi sẽ đi với cậu ấy, kể cả cậu ấy có trèo lên Cung Trăng, và nếu có tên Kỵ Sĩ Đen nào kia nhăm nhe cản cậu ấy, chúng sẽ phải coi chừng Sam Gamgee, tôi bảo thế. Họ cười rần rần.”

“Họ là ai, và cậu đang nói về chuyện gì vậy?”

“Người Tiên, thưa cậu. Chúng tôi có nói chuyện tối qua; và họ có vẻ biết cậu sắp đi xa, nên tôi thấy phủ nhận chẳng để làm gì. Tộc người thật tuyệt vời, người Tiên ấy, thưa cậu! Tuyệt vời!”

“Quả họ là vậy,” Frodo nói. “Giờ cậu đã được ngắm gần hơn, cậu vẫn thích họ chứ?”

“Hình như họ cao quý hơn chuyện thích và không thích của tôi một chút, là để nói vậy,” Sam từ tốn trả lời. “Hình như dù tôi nghĩ gì về họ thì cũng không thành vấn đề. Họ hoàn toàn khác với tôi chờ đợi - vừa quá già lại vừa quá trẻ, vừa quá tươi vui vừa quá u buồn, có thể cho là thế.”

Frodo nhìn Sam hơi sửng sốt, có phần chờ đợi được thấy dấu hiệu bề ngoài nào đó của sự thay đổi kỳ lạ dường như đã choán lấy chú chàng. Nghe không giống giọng của Sam Gamgee thân thuộc mà cậu tưởng là cậu hiểu. Nhưng nom vẫn chỉ như Sam Gamgee thân thuộc đang ngồi đó, ngoại trừ khuôn mặt chú ta trầm ngâm đến khác thường.

“Bây giờ cậu có thấy cần phải rời Quận không - khi mà mơ ước được trông thấy bọn họ đã thành sự thực?” Frodo hỏi.

“Có chứ, thưa cậu. Tôi không biết phải nói chuyện đó ra sao, nhưng sau đêm qua tôi thấy khác. Tôi dường như thấy trước sự việc - theo một cách nào đó. Tôi biết chúng ta đang chọn một con đường rất dài, dấn thân vào bóng tối; nhưng tôi biết tôi không thể quay lại. Bây giờ điều tôi muốn không phải là được trông thấy người Tiên, hay rồng hay núi non nữa - tôi không biết chính xác mình muốn gì: nhưng tôi có việc gì đó phải làm trước khi kết thúc, và kết thúc đó còn ở phía trước, không phải ở Quận. Tôi phải làm cho bằng được, thưa cậu, nếu cậu hiểu ý tôi.”

“Ngọn ngành thì không. Nhưng tôi hiểu rằng ông Gandalf đã chọn cho tôi một bạn đồng hành tốt. Tôi hài lòng lắm. Chúng ta sẽ đi cùng nhau.”

Frodo ăn xong bữa sáng trong im lặng. Rồi cậu đứng dậy phóng tầm mắt nhìn vùng đất phía trước, cất tiếng gọi Pippin.

“Xong cả để khởi hành rồi chứ?” cậu hỏi lúc Pippin chạy lại. “Ta phải lên đường ngay thôi. Ta ngủ muộn quá; mà còn quá nhiều dặm đường phải đi.”

“Ý anh là, anh ngủ muộn thì có,” Pippin nói. “Em dậy trước lâu rồi; bọn em chỉ đang đợi anh ăn xong bữa sáng với lại suy nghĩ thôi.”

“Giờ anh đã xong cả hai việc rồi. Anh định sẽ đi đến bến phà Ấp Hươu càng sớm càng tốt. Anh không định đi bằng đường chính, quay lại lối ta bỏ tối hôm qua đâu: từ đây ta sẽ đi cắt thẳng ngang qua vùng quê.”

“Vây anh sẽ phải bay cho xem,” Pippin nói. “Anh sẽ không giò bộ mà cắt thẳng tuột được ở bất kể chỗ nào trong vùng quê này đâu.”

“Dẫu gì chúng ta vẫn có thể cắt thẳng hơn so với đường chính,” Frodo đáp. “Phà ở về phía đằng Đông Sảnh Rừng; mà con đường đất nện lượn vành sang trái - em có thể thấy một khúc quanh mãi tít hướng Bắc đằng kia. Nó chạy vòng quanh tận cùng phía Bắc của Chằm Lớn để tới bờ đường đắp cao qua cầu Bia bên trên thị trấn Stock. Nhưng thế thì sẽ chệch ra ngoài hàng dặm. Ta có thể giảm được một phần tư quãng đường nếu làm thẳng một vệt đến bến phà từ nơi đang đứng đây.”

“Đường tắt chỉ tổ chậm trễ,” Pippin phản đối. “Vùng này vốn gồ ghề, lại có đầm lầy với đủ loại trở ngại duới đằng Chằm Lớn - em biết rõ đất đai ở những mạn này. Và nếu anh lo ngại các Kỵ Sĩ Đen, em hoàn toàn không đồng ý là nếu đụng độ chúng ở trên đường thì sẽ nguy hiểm hơn ở trong rừng hay dưới cánh đồng.”

“Ở trong rừng và dưới cánh đồng thì tìm người không dễ,” Frodo đáp. “Và do ai cũng nghĩ em đang trên đường đi nên có khả năng em sẽ bị chúng truy đuổi ở trên đường chứ không phải tìm kiếm những nơi không có đường.”

“Thôi được rồi!” Pippin nói. “Em sẽ theo anh xuống từng đầm lầy, từng con hào một. Nhưng bực mình quá! Em đã hy vọng được đi qua quán Rô Vàng ở Stock trước hoàng hôn. Bia ở đấy ngon nhất Tổng Đông, không thì cũng từng ngon nhất. Lâu lắm rồi em không được nếm.”

“Coi như xong!” Frodo khẳng định. “Đường tắt chỉ tổ chậm trễ, nhưng nhà trọ còn chậm trễ dài dài hơn. Bằng mọi giá chúng ta phải kéo em tránh xa quán Rô Vàng. Ta phải đến được Ấp Hươu truớc khi trời tối sập. Cậu nói sao, Sam?”

“Tôi sẽ đi cùng với cậu, thưa cậu Frodo,” Sam nói (dù trong bụng nghi ngại ngấm ngầm và tiếc nuối sâu sắc thứ bia thượng hạng ngon nhất Tổng Đông).

“Vậy nếu ta tính lội qua những đầm lầy với lại bụi mâm xôi, thì đi thôi!” Pippin nói.

Trời đã gần nóng bằng ngày hôm trước; nhưng mây bắt đầu đùn lên từ phía đằng Tây. Nom có nhiều khả năng sẽ xoay ra mưa. Ba Hobbit trượt xuống một bờ cỏ dốc đứng rồi dấn bước vào rừng cây rậm bên dưới. Hướng đường họ chọn sẽ đi qua Sảnh Rừng phía bên trái, và cắt chênh chếch qua những rừng cây mọc thành cụm dọc bờ Đông dãy đồi, cho đến khi tới các trảng đất bằng phẳng phía bên kia. Rồi thì họ có thể thẳng tiến tới bến phà băng qua quãng đất hoàn toàn quang quẻ, ngoại trừ vài con hào và mấy đoạn hàng rào. Frodo tính họ phải đi mười tám dặm theo đường chim bay.

Cậu chẳng mấy chốc đã nhận thấy cây bụi san sát hơn và chằng chịt hơn thoạt nhìn nhiều. Không có lối mòn nào qua các tầng cây thấp, và họ tiến lên không nhanh lắm. Chật vật đến được cuối bờ đất, họ phát hiện thấy một con suối chảy xuống từ trên những ngọn đồi đằng sau, lòng suối sâu, hai bên bờ trơn trượt lơ lửng chòi ra những bụi mâm xôi. Bất tiện đến thế là cùng, con suối cắt ngang lối đi họ đã chọn. Họ không thể nào nhảy qua, mà thực ra là không thể vượt qua mà không bị ướt nhẹp, cào xể, vấy bùn. Họ tạm dừng lại, băn khoăn không biết phải làm gì. “Chướng ngại số một!” Pippin nói, vừa mỉm cười u ám.

Sam Gamgee quay nhìn lại. Qua một quãng trống trong rừng chú thoáng thấy đỉnh bờ cỏ mà họ vừa trèo xuống.

“Nhìn kìa!” chú nói, giật cánh tay Frodo. Cả ba cùng nhìn, và nơi rìa đất cao bên trên, họ thấy một con ngựa lừng lững hắt bóng lên nền trời. Bên cạnh con vật lom khom một cái bóng đen sì.

Họ lập tức bỏ ý tưởng quay trở lại. Frodo dẫn dầu, vội nhào người vào giữa mấy bụi rậm bên bờ suối. “Gớm quá!” cậu nói với Pippin. “Cả hai ta đều đúng! Đường tắt thành ra quanh co rồi; nhưng may mà ta được che chắn kịp thời. Sam, cậu có đôi tai thính: cậu nghe có tiếng gì đang tiến lại không?”

Họ đúng lặng im, gần như nín thở nghe ngóng; nhưng không có tiếng truy đuổi. “Tôi không nghĩ hắn muốn đưa ngựa xuống cái bờ dốc đó đâu,” Sam nói. “Nhưng tôi đoán hắn biết chúng ta đã xuống dưới này. Chúng ta nên đi tiếp,”

Đi tiếp không hẳn dễ dàng. Họ còn hành lý phải mang, những bụi rậm và lùm mâm xôi không sẵn lòng để họ qua. Họ bị sống đồi đằng sau cản gió, không khí lặng tờ ngột ngạt. Khi cuối cùng cũng luồn lách ra được chỗ quang hơn, họ thảy đều nóng bức, mệt mỏi và xước xát, cũng không còn chắc chắn mình đang đi huớng nào nữa. Xuống đến vùng đất bằng, hai bên bờ suối sụt hẳn, rộng ra và nông đi, uốn khúc quanh co xuôi về phía Chằm Lớn và sông Bia.

“Sao chứ, suối Stock đây mà!” Pippin reo lên. “Nếu chúng ta tính quay lại đường đã định thì phải vượt suối ngay, rồi rẽ phải.”

Ho lội suối, vội vội vàng vàng hướng tới bãi đất rộng thông thoáng không cây mà chỉ có cói mọc ở phía bờ bên kia. Quá khoảng không rộng mở ấy họ lại đến một vành đai cây: phần lớn là sồi cao lớn, đây đó một cây du hoặc tần bì. Nền đất khá bằng phẳng, hầu như không có tầng cây thấp; nhưng cây cối sát nhau quá khiến họ không nhìn được xa đằng trước. Lá lốc ngược lên trong những đợt gió bất thình lình, muôn hột mưa bắt đầu đổ xuống từ trên bầu trời tối sầm. Rồi gió lặng hẳn và mưa tuôn xối xả. Họ cố hết sức lê bước, trên những vạt cỏ, qua những bè dày toàn lá mục, khắp quanh họ mưa lộp bộp nhỏ thành dòng. Họ không nói, nhưng liên tục liếc đằng sau, lẫn cả hai bên.

Sau khoảng nửa giờ Pippin lên tiếng: “Em hy vọng chúng ta không xiên quá về hướng Nam, chưa đi tuốt tuột cả chiều dài khu rừng! Đây không phải một vành đai quá rộng - phải nói là đến chỗ rộng nhất cũng chẳng quá một dặm - đáng nhẽ bây giờ chúng ta phải qua hẳn rồi chứ.”

“Bây giờ mà bắt đầu đi kiểu chữ chi thì cũng vô ích,” Frodo nói. “Chẳng giải quyết vấn đề gì. Ta cứ tiếp tục đi như nãy giờ! Anh không chắc mình đã muốn ra ngoài đồng trống hay chưa.”

Họ đi tiếp có lẽ chừng hai dặm. Rồi mặt trời lại ló ra khỏi những đám mây tướp táp và mưa ngớt dần. Lúc này đã qua chính ngọ, họ cảm thấy đã đến lúc ăn trưa. Họ tạm nghỉ dưới một cây du: tảng lá vẫn rất dày mặc dù đang ngả vàng mau chóng, nền đất dưới gốc vừa tương đối khô vừa kín gió. Đến khi chuẩn bị bữa ăn, họ nhận thấy người Tiên đã đổ đầy vào chai của họ một thứ nước uống trong vắt, màu vàng nhạt, đượm mùi thơm của thứ mật ong kết hợp các loài hoa, sảng khoái diệu kỳ. Chẳng mấy chốc họ đã cười to, còn bật ngón tay tanh tách nhạo mưa nhạo cả lũ Kỵ Sĩ Đen. Họ cảm thấy mấy dặm cuối chẳng mấy sẽ khuất hẳn sau lưng.

Frodo tựa lưng vào thân cây du, nhắm mắt. Sam và Pippin ngồi bên cạnh, bắt đầu âm ư, và rồi khe khẽ hát:

Hô! Hô! Hô! nào ta chộp lấy vó

Chữa tim đau và nhấn chìm âu lo.

Mưa cứ rơi và gió cứ việc thổi,

Đường có lẽ nhiều dặm xa còn đợi.

Thì sao! Ta ngả mình dưới cây này,

Nhìn lên trời thây kệ mây bay.

Hô! Hô! Hô! họ lặp lại lần nữa to hơn. Họ đột nhiên ngưng bặt. Frodo bật đứng dậy. Một tiếng rền rĩ kéo dài theo gió vọng lại, giống như tiếng nỉ non của loài sinh vật cô đơn quỷ quái nào đó. Tiếng rền rĩ hết bổng lại trầm, sau cùng kết thúc bằng một nốt cao chói lói. Đương lúc họ người ngồi kẻ đứng, như thể đột nhiên hóa đá, một tiếng kêu khác đáp trả, nghe mờ nhạt và xa xăm hơn, nhưng lạnh máu không kém. Rồi chỉ còn là im lặng, riêng có tiếng gió trong kẽ lá khuấy động thinh không.

“Anh nghĩ đấy là tiếng gì vậy?” cuối cùng Pippin hỏi, cố nói như không, những vẫn hơi run rẩy. “Nếu là một con chim, thì đúng là giống chim em chưa bao giờ nghe thấy ở Quận.”

“Đó không phải là chim hay thú đâu,” Frodo nói. “Mà là một tiếng gọi, hay tín hiệu - trong tiếng gọi ấy có lời, dù anh không hiểu được. Cũng không Hobbit nào có cái giọng như thế.”

Không ai nói gì đến chuyện này nữa. Tất cả họ đều đang nghĩ đến các Kỵ Sĩ, nhưng chẳng ai nói gì. Giờ họ còn đang lưỡng lự chẳng muốn ở lại cũng chẳng ham đi tiếp; nhưng chẳng chóng thì chày họ vẫn phải băng qua quãng đồng trống dẫn tới bến phà, và tốt nhất là đi sớm, vào lúc ban ngày. Một lát sau họ đã lại vác hành lý lên vai mà lên đường.

Chẳng mấy chốc khu rừng thình lình chẳng còn đâu nữa. Những đồng cỏ rộng trải trước mắt họ. Họ bây giờ đã nhận thấy quả tình mình có đi xiên quá về phía đằng Nam thật. Tít xa bên trên những đồng bằng, họ có thể thoáng thấy quả đồi thấp là Ấp Hươu bên kia sông Bia, nhưng giờ đã chếch về bên tay trái. Thận trọng bò ra khỏi bìa rừng, họ bắt đầu lên đường băng qua quãng trống thật nhanh.

Thoạt tiên họ thấy sợ, vì đã ra khỏi sự che chở của khu rừng. Chỗ đất cao nơi họ vừa ăn sáng lững thững mãi tít đằng sau. Frodo có phần tin chắc sắp thấy hình dáng một kỵ sĩ nho nhỏ xa xăm trên đỉnh dãy đồi tối thẫm như tạc lên nền trời; nhưng không thấy bóng dáng kẻ nào. Mặt trời mới thoát khỏi những đám mây rách nát, vì đã lặn xuống sau dãy đồi lúc họ rời đi, giờ lại đang tỏa sáng rạng rỡ. Nỗi sợ hãi rời bỏ họ, mặc dầu họ vẫn cảm thấy bồn chồn. Nhưng đất dần trở nên thuần hơn và khuôn khổ hẳn. Chẳng mấy chốc trước mắt họ đã trải ra những cánh đồng tươi tốt, những vạt cỏ được chăm nom: hàng giậu cổng nhà dựng lên khắp nơi, hào dẫn nước tề chỉnh. Vạn vật dường yên ả thanh bình, chỉ là một góc bình thường nào đó ở Quận. Tinh thần họ phấn chấn hẳn lên theo từng bước chân. Đường viền bờ sông Bia dần gần lại; đám Kỵ Sĩ Đen kia bắt đầu có vẻ chỉ là những bóng ma rừng giờ đã lùi khuất đằng sau.

Họ đi men rìa một cánh đồng củ cải khổng lồ, tới cái cổng chắc nịch. Bên kia cổng, một đường đất nhiều vết lún chạy giữa hai bờ giậu ngay ngắn thấp tè về phía lùm cây đằng xa. Pippin dừng lại.

“Em biết những cánh đồng với cái cổng này!” cậu nói. “Đây là Luống Đậu, đất của lão chủ trại Maggot. Trang trại nhà lão ở chỗ khóm cây đằng kia kìa.”

“Rắc rối nọ xọ rắc rối kia!” Frodo nói, trông có vẻ hoảng hốt cứ như Pippin vừa thông báo lối đi này chính là đường xoi dẫn đến hang ổ một con rồng. Hai người kia ngạc nhiên nhìn cậu.

“Lão Maggot thì có gì không ổn?” Pippin hỏi. “Lão là bạn tốt của cả họ nhà Hươu Bia Rum. Dĩ nhiên lão là nỗi kinh hoàng cho khách qua đường, lại còn nuôi bầy chó dữ - nhưng nói cho cùng, dân mạn dưới này sống ven đường biên nên cần phải cảnh giác đề phòng hơn.”

“Anh biết,” Frodo nói. “Nhưng thế cả thôi,” cậu nói thêm kèm theo điệu cười ngượng nghịu, “anh kinh lão và lũ chó của lão. Anh tránh trang trại của lão không biết bao nhiêu năm rồi. Vài lần lão bắt gặp anh tự tiện xâm nhập hòng chôm nấm hồi anh còn là một thằng nhỏ ở Dinh Bia Rum. Dịp cuối cùng lão đánh anh, bắt anh dúi ra cho lũ chó. ‘Nhìn đi, các con,’ lão nói, ‘lần sau cái phường lỏi vô công rồi nghề này đặt chân lên đất của ta, các con cứ ăn sống. Giờ thì tống tiễn cho ta!’ Chúng đuổi anh xuống tận bến phà. Anh chưa bao giờ hết sợ - mặc dù anh dám nói lũ quái thú ấy biết phận sự của chúng nên sẽ không thực sự đụng tới anh.”

Pippin cười lớn. “Chà, đến lúc anh dàn hòa với ông cụ rồi. Nhất là nếu anh đang quay trở lại sống ở Trấn Hươu. Lão thực sự là một ông bạn già kiên cường - miễn là anh để cho nấm của lão được yên. Ta cứ đi lên đường đất thì sẽ không phải là tự tiện xâm nhập nữa. Nếu gặp lão, cứ để em nói chuyện. Lão là chỗ bạn bè của Merry, hồi xưa đã nhiều lần em đến đây cùng anh ấy.”

Họ đi theo con đường đất, cho đến khi thấy những mái rơm của ngôi nhà lớn và nhiều tòa nhà nông trại lấp ló giữa cây cối đằng trước. Nhà Maggot, nhà Chân Đạp Bùn ở thị trấn Stock, cả phần lớn dân cư Chằm Lớn, là dân ở nhà chứ không ở hốc; vậy nên trang trại này được xây gạch kiên cố và có bức tường cao bao quanh. Giữa bức tường, có một cái cổng gỗ rộng bè mở thông ra con đường đất

Họ vừa đến gần hơn thì đột nhiên tiếng chó hết tru lại sủa om sòm rộ lên, rồi nghe có giọng ồm ồm quát: “Ngoạm! Nanh! Sói! Đi nào, chúng bay!”

Frodo và Sam dừng khựng, nhưng Pippin bước thêm vài bước. Cánh cổng mở và ba con chó khổng lồ phóng vọt ra đường đất, lao về phía các lữ khách mà sủa như điên. Chúng không để ý đến Pippin; trong khi Sam rúm người lùi sát vào tường, hai con chó trông không khác gì chó sói đánh hơi chú đầy ngờ vực, nhe nanh gầm gừ ngay hễ chú liều cử động. Con lớn nhất và hung dữ nhất trong ba con dừng trước mặt Frodo, lông dựng đứng, miệng gầm gừ rền rĩ.

Cánh cổng bây giờ hé ra cho thấy một lão Hobbit vai to ngực nở, mặt đỏ tròn vành vạnh. “Ô này, ô này! Các người là ai, đến đây kiếm tìm gì thế?”

“Xin chào lão Maggot!” Pippin lên tiếng.

Lão nông nhìn cậu săm soi. “Ồ, tôi dám cá, chẳng phải cậu Pippin - Peregrin Took đây là gì!” lão kêu lên, nhanh chóng chuyển từ cau mày sang cười toét miệng. “Lâu lắm rồi tôi mới thấy cậu quanh đây đấy. Thật may cho cậu là tôi biết cậu. Tôi vừa định khích cho lũ chó cứ tùy ý tấn công khách lạ. Ngày hôm nay có xảy ra vài chuyện đến kỳ khôi. Dĩ nhiên, thỉnh thoảng chúng tôi đúng là có gặp quái dân lang thang dạt đến những mạn này. Gần sông Bia quá,” lão nói, vừa lắc đầu. “Nhưng gã này là kẻ kỳ dị nhất tôi từng để ý thấy. Gã ta còn khuya mới vô phép vô tắc đi qua đất của tôi một lần nào nữa, tôi mà cản được thì đừng hòng.”

“Ý lão nói gã nào?” Pippin hỏi.

“Vậy ba cậu không gặp gã à?” lão nông chưng hửng. “Vừa lúc nãy, gã đi lên đường đất về hướng bờ đường đắp cao. Gã đúng là một tay nực cười, rặt hỏi những câu đến nực cười. Mà hay các cậu vào trong đi, ta trao đổi tin tức tiện hơn. Tôi có một ít bia ngon trong thùng, nếu cậu và hai bạn cậu sẵn lòng, thua cậu Took.”

Có vẻ rành rành là lão nông định kể cho họ nghe nhiều nữa, nếu được phép tùy tiện theo cung cách và thì giờ của lão, vậy nên cả bọn nhận lời mời. “Thế còn bầy chó?” Frodo lo lắng hỏi.

Lão nông cười lớn. “Chúng sẽ không làm hại cậu đâu - không đời nào trừ phi tôi bảo chúng. Này, Ngoạm! Nanh! Lui!” Lão quát. “Lui, Sói!” Frodo và Sam thở phào nhẹ nhõm thấy lũ chó lảng ra xa để cho họ tự do đi.

Pippin giới thiệu hai người kia với lão nông. “Cậu Frodo Bao Gai,” cậu nói. “Ông có thể không nhớ ra anh ấy, nhưng anh ấy từng sống ở Dinh Bia Rum.” Nghe cái tên Bao Gai lão nông rùng mình, liếc Frodo một cái sắc lẹm. Trong một thoáng Frodo đã nghĩ rằng ký ức về những cây nấm bị đánh cắp lại bị khơi dậy và lũ chó sắp được lệnh tống tiễn cậu đi. Nhưng ông già nông dân tóm lấy cánh tay cậu.

“Cha cha, thế chả phải lạ lùng hơn bao giờ hết sao?” lão thốt lên. “Cậu Bao Gai đấy nhỉ? Vào trong đi nào! Chúng ta phải nói chuyện mới được.”

Họ đi vào trong bếp nhà lão nông, rồi ngồi bên lò sưởi rộng. Bà Maggot mang ra một bình bia khổng lồ, đoạn rót đầy bốn cốc vại. Đúng là thứ bia ngon, Pippin thấy chuyện lỡ mất quán Rô Vàng chẳng còn thấm tháp vào đâu. Sam nhấp bia vẻ nghi ngờ. Chú vốn bẩm sinh không tin cư dân ở những vùng khác trong Quận; vả chăng chú không sẵn lòng chóng vánh làm bạn với bất kỳ ai từng đánh cậu chủ của chú, đánh từ xửa xưa mấy cũng vậy.

Sau vài nhận xét về thời tiết và quang cảnh miền quê (vốn chẳng dở tệ hơn bình thường chút nào), lão nông Maggot đặt vại bia xuống, lần lượt nhìn cả bọn.

“Nào, cậu Peregrin,” lão nói, “không biết cậu vừa từ đâu đến, và sắp đi đâu đây? Cậu đến để thăm tôi ư? Bởi vì, nếu quả vậy, cậu đã bước qua cổng nhà tôi mà tôi không hề nhìn thấy cậu.”

“À, không,” Pippin trả lời “Nói thật với lão, vì đắng nào lão cũng đoán ra rồi, chúng tôi đi vào đường đất từ đầu đằng kia: chúng tôi đi qua mấy cánh đồng của lão. Nhưng chuyện đó chỉ hoàn toàn do tình cờ thôi. Chúng tôi lạc đường trong rừng, đầu kia gần Sảnh Rừng, trong khi đang cố tìm đường tắt tới bến phà.”

“Nếu các cậu đang vội thì đi đường cái sẽ tiện hơn đấy,” lão nông thủng thẳng. “Không phải nhưng tôi đang lo chuyện ấy. Cậu được phép đi qua đất của tôi, nếu cậu muốn, cậu Peregrin ạ. Và cậu nữa, cậu Bao Gai - mặc dù tôi dám nói cậu vẫn còn thích nấm.” Lão cười to. “Mà phải, tôi nhận ra cái tên này đấy. Tôi hẵng còn nhớ cái hồi cậu Frodo Bao Gai nhỏ dại còn là một trong những thằng lỏi đáng ghét nhất Trấn Hươu. Nhưng không phải tôi nghĩ đến nấm niếc gì đâu. Tôi chỉ vừa mới được nghe cái tên Bao Gai trước khi ba cậu đột nhiên xuất hiện. Các cậu đoán xem gã nực cười đó hỏi tôi cái gì?”

Họ hồi hộp chờ lão nói tiếp. “Ai dà,” lão nông tiếp tục, sung sướng rề rà vòng vo dẫn dắt đến câu chuyện chính, “gã cưỡi một con ngựa đen to tướng tiến vào cổng lúc bấy giờ lại tình cờ đang để ngỏ, rồi lên mãi tận cửa nhà tôi. Bản thân gã cũng đen tuyền, áo choàng kín, mũ sùm sụp, như thể không muốn bị ai nhận ra. ‘Gã có thể muốn thứ quái gì ở Quận nhỉ?’ tôi nghĩ thầm. Chúng ta đâu có thấy nhiều người Cao Lớn đi qua biên giới; và hơn nữa tôi chưa từng nghe nói có kẻ nào như gã đen sì này.

“ ‘Này, chúc một ngày tốt lành!’ tôi chào, và tiến ra chỗ gã ta. ‘Đường này không dẫn đến đâu cả, ngươi có định đi đâu thì lối nhanh nhất vẫn là trở về đường cái.’ Tôi không thích kiểu nhìn của gã; thế rồi khi con Ngoạm chạy ra, nó ngửi gã ta một cái, thốt oẳng lên một tiếng như thể bị ai châm: nó cụp đuôi, tru lên đau đớn rồi cum cúp chạy mất. Gã đen sì ngồi yên như không.

“ ‘Ta từ đằng kia đến,’ gã nói, vừa chậm vừa rin rít, đoạn chỉ lại phía đằng Tây, qua đồng ruộng của tôi chứ lại, cứ thử nghĩ mà xem. ‘Lão gặp thằng Bao Gai không?’ gã hỏi bằng cái giọng lạ lùng, cúi xuống phía tôi. Tôi không thể thấy mặt mũi gì ráo, vì mũ trùm của gã sụp xuống quá thấp; rồi tôi cảm thấy một cơn rùng mình chạy suốt dọc sống lưng. Nhưng tôi không hiểu tại sao gã lại phải cưỡi ngựa léo lên đất đai của tôi công nhiên quá vậy.

“ ‘Ngươi cút!’ tôi mới quát. ‘Chẳng có Bao Gai nào ở đây sất. Ngươi nhầm chỗ ở Quận này rồi. Khôn hồn thì quay đằng Tây mà về Hobbit Thôn - nhưng lần này ngươi đi đường cái được rồi đấy.’

“ ‘Thằng Bao Gai đã đi,’ gã thì thào trả lời. ‘Nó đang đến. Nó chưa xa lắm. Ta ước sao tìm thấy nó. Nếu nó đi qua lão sẽ bảo ta chứ? Ta sẽ quay lại mang theo vàng.’

“ ‘Không, ngươi đừng hòng quay lại đây,’ tôi bảo. ‘Mau cuốn gói về chỗ của ngươi thuộc về, nhanh bằng hai lúc đi. Cho ngươi một phút trước khi ta xuỵt cả bầy chó nhà ta ra đấy.’

“Gã phát ra một tiếng gì như huýt gió. Đó có thể là cười, mà cũng có thể không phải. Rồi gã thúc con ngựa to lớn của gã xồ thẳng vào tôi, tôi chỉ kịp nhảy sang bên tránh lối. Tôi xuỵt bầy chó, nhưng gã đã lao đi, vọt qua cổng lên đường đất về phía bờ đường đắp cao nhanh như chớp. Các cậu nghĩ chuyện này là sao?”

Frodo ngồi trong giây lát nhìn ngọn lửa, nhưng ý nghĩ duy nhất của cậu là làm thế nào họ đến được bến phà bây giờ. “Tôi không biết phải nghĩ gì nữa,” cuối cùng cậu nói.

“Vậy tôi sẽ bảo cho cậu phải nghĩ gì,” Maggot nói. “Cậu đi dây dưa dính dứa với dân Hobbit Thôn là dại, cậu Frodo ạ. Dân trên đó quái lắm.” Sam nhấp nhổm trên ghế, nhìn lão nông bằng con mắt không thân thiện. “Mà cậu lúc nào cũng khinh suất. Lúc tôi nghe tin cậu bỏ nhà Hươu Bia Rum mà đi theo cái ông già Bilbo ấy, tôi đã bảo là cậu sắp đi tìm lấy rắc rối đây. Nhớ lời tôi nhé, tất cả chuyện này đều từ những việc làm kỳ lạ của ông già Bilbo mà ra. Tiền của ông ta có được nhờ cái lối kỳ lạ nào đó ở những miền xa xôi, người ta bảo vậy. Biết đâu, cứ như tôi nghe được, có cả vài người còn muốn biết vàng và châu báu ông ấy chôn trên đồi ở Hobbit Thôn giờ ra sao ấy chứ, phỏng?”

Frodo chẳng nói chẳng rằng: những phỏng đoán sắc sảo của lão nông khiến cậu hơi luống cuống.

“Chà, cậu Frodo,” lão Maggot tiếp tục. “Tôi mừng là cậu đã khôn ra mà quay lại Trấn Hươu. Lời khuyên của tôi này: ở nguyên đó! Và đừng dây dưa dính dứa với đám quái dân. Cậu sẽ có bạn bè ở miền này. Nếu tên đen sì nào còn lần đến tìm cậu, tôi sẽ xử lý chúng. Tôi sẽ bảo chúng cậu chết rồi, hoặc đã rời Quận rồi, hoặc gì tùy cậu. Và như thế cũng tương đối đúng; vì chắc hẳn cái chúng cần là tin tức về ông già Bilbo cơ.”

“Có lẽ lão nói phải,” Frodo nói, lảng tránh con mắt của lão nông mà trân trân nhìn ngọn lửa.

Lão Maggot nhìn cậu trầm ngâm. “Chà, tôi thấy là cậu có ý kiến riêng của cậu,” lão nói. “Rõ rành như cái mũi đang ở trên mặt tôi đây là không có ngẫu nhiên ngẫu nhiếc gì mang nổi cả cậu lẫn gã kỵ mã kia đến chốn này cùng một buổi chiều; mới lại xét cho cùng, biết đâu tin tức của tôi chẳng phải tin tức quý hóa to tát gì cho cậu. Tôi không định nài cậu kể cho tôi nghe bất cứ chuyện gì cậu có ý giữ kín đâu; nhưng tôi thấy cậu hình như đang gặp rắc rối. Phải cậu đang nghĩ thật chẳng dễ gì đi được đến bến phà mà không bị bắt không nhỉ?”

“Tôi đúng là đang nghĩ vậy,” Frodo thừa nhận. “Nhưng chúng tôi phải thử, phải đến được phà; ngồi mà nghĩ không thôi sẽ chẳng được việc. Vậy nên tôi e chúng tôi phải đi đây. Thực tình cảm ơn lão rất nhiều vì đã vô cùng tử tế! Hơn ba mươi năm ròng, tôi sợ chết khiếp lão và bầy chó của lão, lão nông Maggot thân mến, mặc dù nghe điều này chắc lão cười. Đúng là đáng tiếc: vì tôi đã lỡ mất một người bạn tốt. Còn bây giờ tôi rất tiếc phải đi quá sớm. Nhưng tôi sẽ trở về, có lẽ vậy, một ngày nào đó - giả sử tôi có cơ may.”

“Cậu cứ đến tất sẽ được chào đón,” lão Maggot nói. “Nhưng bây giờ tôi có ý này. Đã gần mặt giời lặn rồi, chúng tôi sắp dùng bữa tối; bởi vì chúng tôi hầu hết đi ngủ ngay theo mặt giời. Nếu cậu và cậu Peregrin và cả đoàn ta có thể ở lại ăn một vài miếng với chúng tôi, chúng tôi sẽ mừng lắm!”

“Chúng tôi cũng thế!” Frodo nói. “Nhưng e chúng tôi phải đi ngay. Kể cả đi bây giờ trời cũng sẽ tối sập trước khi tới được phà.”

“A! Mà chờ một phút! Nghe tôi nói này: sau bữa tối tôi sẽ mang cỗ xe ngựa nhỏ ra, tôi sẽ đánh xe đưa tất cả các cậu tới bến phà. Như thế đỡ cho các cậu hơn quãng cuốc bộ khá xa, có khi còn đỡ cho các cậu khỏi phiền phức loại khác nữa ấy chứ.”

Frodo bấy giờ rất biết ơn mà chấp nhận lời mời, trước cái thở phào nhẹ nhõm của Pippin và Sam. Mặt trời đã ở sau những quả đồi đằng Tây, ánh sáng đang nhạt nhòa. Hai anh con trai Maggot và ba cô con gái lão đi vào, một bữa tối thịnh soạn liền được dọn lên bàn lớn. Căn bếp được thắp sáng bằng nến, lò sưởi được khơi to. Bà Maggot tất tả đi vào đi ra. Một hai Hobbit khác cũng là người trong nhà đi vào. Chẳng mấy chốc có mười bốn người ngồi xuống ăn. Có bia tràn trề, một đĩa to tướng nấm lẫn thịt lợn muối xông khói, bên cạnh nhiều thức ăn thức uống thôn dã khác. Lũ chó nằm bên lò sưởi, gặm bì lợn xông khói và xương cắn dở.

Họ ăn xong, lão nông cùng hai con trai xách đèn đi ra, chuẩn bị xe ngựa sẵn sàng. Lúc khách cũng đi ra thì ngoài sân trời đã tối. Họ quẳng hành lý lên thùng xe rồi cùng trèo vào. Lão nông ngồi trên ghế xà ích, vụt roi quất hai con ngựa lùn rắn chắc. Vợ lão đứng ở vùng ánh sáng nơi cửa.

“Ông cẩn thận thân ông đấy, ông Maggot!” bà gọi. “Đừng đi tranh cãi với người lạ, nhớ về thẳng nhà!”

“Biết rồi!” lão báo, đoạn đánh xe ra khỏi cổng. Không thấy hơi gió nào động cựa; đêm yên lặng và tĩnh mịch, trong thinh không có một luồng khí lạnh. Họ đi không đèn đuốc và thật chậm. Sau một hai dặm, dải đường đất đến điểm tận cùng, vắt qua một con hào sâu, bò qua sườn dốc ngắn lên trên bờ đường đắp cao.

Lão Maggot nhảy xuống nhìn săm soi cả hai hướng, Bắc lẫn Nam, nhưng trong bóng tối chẳng thể thấy gì, không một tiếng động nào giữa bầu không khí lặng tờ. Những vệt sương mù từ ngoài sông lơ lửng bên trên mấy con hào, rồi bò lan khắp đồng.

“Sương sẽ dày đây,” lão Maggot nói; “nhưng tôi không thắp đèn đâu, đợi đến lúc quay về hẵng. Đêm nay, ta sẽ nghe được mọi tiếng động trên khúc đường này từ mãi xa trước khi chạm mặt đấy.”

Từ đường đất nhà lão Maggot đến bến phà cả thảy năm dặm có dư. Ba Hobbit trùm người kín mít, nhưng tai họ căng ra trước mọi âm thanh át tiếng lạch cạch của bánh xe và tiếng lốp cốp thong dong của móng cặp ngựa lùn. Frodo thấy cỗ xe ngựa dường như chậm hơn sên. Bên cạnh cậu Pippin đang gật gà gật gù buồn ngủ; Sam thì trân trân nhìn sâu vào trong màn sương mù đang dâng lên đằng trước.

Cuối cùng họ cũng đến lối vào đường phà. Lối vào nổi bật hai cột trụ trắng cao đột nhiên hiện ra lùm lùm bên tay phải. Lão nông Maggot kéo hai con ngựa lùn và cỗ xe cót két dừng lại. Họ chỉ vừa dợm trèo ra thì đột nhiên nghe được âm thanh khiến tât cả hãi hùng: tiếng vó ngựa trên con đường phía trước. Âm thanh đang tiến về phía họ.

Lão Maggot nhảy xuống đứng giữ đầu đôi ngựa lùn, nhìn săm soi bóng tối mờ mịt đằng trước. Lốp cốp, lốp cốp vọng đến tiếng kỵ mã đang phi tới. Tiếng vó nện nghe rõ mồn một trong thinh không tĩnh lặng, mờ sương.

“Cậu Frodo, cậu nên trốn đi thì hơn,” Sam nói vẻ lo lắng. “Cậu nằm trong xe này, trùm kín chăn, chúng ta sẽ đuổi cho tay kỵ mã ấy đằng sau quay!” Sam trèo ra ngoài, đi tới bên lão nông. Lũ Kỵ Sĩ Đen sẽ phải phi qua xác chú nếu muốn đến gần cỗ xe.

Lốp cốp, lốp cốp. Kỵ mã đã ở sát cạnh họ.

“Ô này, chào!” lão nông Maggot gọi to. Vó ngựa phi dừng khựng lại. Họ tưởng đã có thể lờ mờ đoán được một hình thù tối tăm kín mít áo choàng trong màn sương, chừng một hai thước đằng trước mặt.

“Sao nào!” lão nông vừa đánh tiếng vừa quăng dây cương cho Sam rồi sải bước tiến lên. “Cấm ngươi bước thêm một bước nào nữa! Ngươi muốn gì, từ đâu tới?”

“Tôi muốn cậu Bao Gai. Lão có gặp cậu ấy không?” một giọng nghèn nghẹt cất lên - nhưng đấy là giọng nói của Merry Hươu Bia Rum. Một cái đèn tối mù chợt bỏ lớp phủ, ánh sáng đèn rớt trúng khuôn mặt lão nông sửng sốt.

“Cậu Merry!” lão la lên.

“Phải, dĩ nhiên rồi! Thế lão nghĩ là ai?” Merry vừa nói vừa tiến lên trước. Sau khi cậu bước ra khởi màn sương và bao nhiêu sợ hãi của họ nguôi đi, cậu dường như co tụt về cỡ một Hobbit bình thường. Cậu đang cưỡi một con ngựa lùn, cổ quấn khăn quàng kín mít quá cằm cho khỏi bị sương.

Frodo nhảy phắt ra khỏi cỗ xe đón cậu em họ. “Vậy là cuối cùng anh đây rồi!” Merry nói. “Em đã bắt đầu tự hỏi liệu ngày hôm nay anh có xuất hiện hay không đấy, mà em cũng đang tính về ăn tối. Lúc trời trở sương mù em quay lại phi ngựa về hướng thị trấn Stock, định xem liệu anh có rơi xuống con hào nào không. Nhưng em mà biết anh đi hướng nào thì trời đánh thánh vật em đi. Lão tìm thấy họ ở đâu vậy, lão Maggot? Trong ao thả vịt nhà lão hả?”

“Không, tôi bắt được họ xâm nhập trái phép,” lão nông nói “còn xuỵt lũ chó ra cắn; mà rồi họ sẽ kể hết mọi chuyện cho cậu nghe, tôi chả nghi ngờ gì đâu. Giờ nếu các cậu bỏ quá cho tôi, cậu Merry, cậu Frodo và cả đoàn, tốt nhất là tôi nên quay về nhà thôi. Bà Maggot sẽ lo lắm vì đêm đang sập xuống rồi.”

Lão lùi cỗ xe trở ra đường đất rồi quành. “Thôi, chúc tất cả các cậu ngủ ngon,” lão nói. “Hôm nay đúng là một ngày kỳ lạ, chẳng phải bàn nữa. Nhưng mọi việc cứ hễ kết thúc tốt đẹp thì ấy là tốt đẹp; mặc dù ta chưa nên nói thế khi nào ta còn chưa về đến cửa nhà mình. Tôi sẽ khộng phủ nhận là bây giờ tôi chỉ mừng khi nào về được đến cửa nhà mình.” Lão thắp mấy cái đèn rồi đứng dậy. Đột nhiên lão lấy từ bên dưới ghế ra một cái giỏ to tướng. “Tôi suýt thì quên,” lão nói. “Bà lão Maggot bỏ thứ này cho cậu Bao Gai, kèm mấy lời hỏi thăm của bà ấy.” Lão đưa cái giỏ rồi cáo lui luôn, hẳn một dàn đồng ca những lời cảm ơn và chúc ngủ ngon đuổi theo lão.

Họ dõi theo những quầng ánh sáng nhợt nhạt quanh mấy ngọn đèn nhỏ dần vào đêm sương giá. Đột nhiên Frodo phá lên cười: từ trong chiếc giỏ đậy kín cậu đang ôm, mùi nấm dậy lên.