BÓNG TỐI TRONG MỘT TRỞ VỀ, THÔNG TÂY HỘI
1
Chàng đứng nhìn theo, cho tới lúc mầu xanh nhòe cùng những mảng sương mù bồng bồng chấm trên ngọn cỏ sắc. Con lộ, bức tường thành và ngôi nhà ngói cũ, chỉ còn như một khoảng dài xám lạnh, nằm phơi ngang trong cái thẳm cùng mỗi lúc mỗi thêm dầy đặc gấp gấp của bóng tối trùng trùng, những ngày mưa cuối.
Thoáng chốc, Bậu đã mất hút trong màn sương mù ngút ngút đó. Nàng đã mất, đã tan. Sương mù đã cuốn lấp nàng, bóng tối đã gói gọn nàng, đã dẫn đưa nàng, tới một chốn nào cũng dưới vòm không gian hạn hẹp này, nhưng mắt chàng đã không thể dõi theo, chân chàng đã không thể bước tới.
Ở ngã ba, điểm bắt đầu của một dừng lại, cho một ngày đi, chàng nghe cùng lúc những mạch máu trong cơ thể mình bỗng đứt. Những cơn mưa đầm đìa, giữa những ngày nắng lửa đã qua, nhường bầu trời lại cho những vạt mây xám thấp, những cơn heo may tình cờ rớt lạnh, nay cơ hồ như lại trở về đẫm ướt và bốc hơi trong tâm hồn chàng. Chàng nghĩ tới những đêm sẽ tới, những ngày sẽ qua, chàng phải trở về, trở về vì không còn cách nào khác hơn, trở về thâu rút hình hài, nhẫn nại và lì trơn như phiến đá bao năm trong khu vườn cây già cỗi chờ đợi. Đời sống với chàng chỉ có khi Bậu đến và chấm dứt khi Bậu đi.
Bước chân vội bíu của Bậu, làm chàng thêm chua xót. Mắt lớn, nhìn buồn của Bậu làm thần trí chàng tơi tả. Chàng nghe cay xót ở cuối mắt, chát đắng ở đầu môi, nghe rền vang trong mỗi tiếng động, nghe sáng bật ở khắp chung quanh, một mất đi từ bước chân quay về đó. Mỗi bước chân, như một lát dao vừa ném xuống, phập sâu, một viên đá vừa ném một chia tan vừa thắt bóp. Giữa cái im lặng sững sờ của hơi sương có tiếng thét thất thanh nào chợt tắt. Trên con đường mà Bậu sẽ rẽ, chàng cảm thấy như có một đợi chờ ngộp thở, một hăm dọa đang nóng hực như những tia lửa phì phì liếm quanh ngọn đèn bão. Chàng nghe trong mỗi vạt áo khép, nỗi chán chường êm đềm lùa dạt trí tưởng chàng một khoảng không xa lạ, một hư vô chớm hé, dung chấp những mảnh hồn héo, lạc.
Nụ cười chưa kịp nở cho hàm răng thỏ khoe chiếc răng nanh tinh nghịch, hàng mi chớp chưa đủ tráng một lớp lệ mỏng, trả ánh long lanh về cho đôi khóe lớn, bàn tay chưa kịp buông cho những sợi gân xanh chìm sâu, lặn kín dưới lớp da trẻ thơ lụa nuột. Chúng mình đã xa nhau, phải không em. Bậu của mỗi lần chia tay chàng trong nhiều phút giây bùi ngùi cay cực. Bậu của mỗi quay đi, rảo về là một Bậu của chàng trong cơn thoi thóp của sự sống đã rút, trơ bãi bờ lại cho tuyệt vọng thành sỏi đá đâm lên.
Bậu ơi, ngày đã xua đêm, thân đã gọi hồn. Bậu ơi, tình đã khắp khêu một hồn ánh sáng, tim đã đỉnh cao đài điên mê vòi vọi. Em cứ trở về, để từ những dấu chân mất đi đó, chúng mình sẽ bắt đầu trở lại. Nào chúng ta hãy bắt đầu đi thôi chứ, cuộc thách đố này, giữa sự sống tủi cực và nỗi chết lẻ loi.
2
Tôi ngập ngừng ngoài khung cửa sổ bắt đầy ánh sáng. Không cần vận dụng trí tưởng tôi cũng có thể hình dung được ngay cái không khí bên trong căn nhà mà tôi sẽ bước vào. Giờ này ba tôi đang nằm đọc báo trên chiếc ghế, xích đu, chị Khâm đang so vai gắng may nốt mấy đường chỉ cuối cùng, cho xong tấm áo nào đó. Ở góc trái trong cùng bên cạnh bàn ăn. Anh Quán chắc đang lẩm bẩm hát khẽ một bản nhạc thịnh hành nơi bàn ăn, chờ mọi người vào chỗ. Mẹ tôi chắc chắn là không có ở đây đâu. Bà cụ đang ở trong bếp, cố kéo dài thời gian làm thêm món nước chấm bằng cà chua, với hy vọng tôi sẽ về kịp, trước khi món sốt cà được đem lên. Dù không ở cạnh bên, tôi cũng có thể mường tượng ra nét mặt âu lo của người. Vẻ bồn chồn nóng nẩy, hấp tấp của mẹ tôi, trong ánh mắt đăm đăm, lạc thần, trong từng tiếng reo lớn của những lát cà chua trong chảo xèo xèo bốc khói. Tôi tiếc căn nhà không có cửa sau. Giá có thì tiện biết mấy. Tôi sẽ không phải ngập ngừng tìm cách lẩn trốn tia nhìn nghiêm khắc của ba tôi, khi người hạ thấp tay báo, nhìn tôi từ đầu tới chân. Tôi không tài nào đi vững trong tia nhìn tra hỏi lặng câm đó. Tôi cũng không thể bình tĩnh trong cái không khí trĩu nặng của một đợi chờ nhức nhối, khởi từ sự vắng mặt của tôi. Tôi thầm trách chàng (có đến trăm lần tôi đã thầm trách chàng như vậy). Sao không cho em về sớm, sớm chừng nửa tiếng thôi. Nửa tiếng có là bao. Có là bao đâu anh, trong cuộc tình mình dài hút. Hơn nữa có phải mình chỉ gặp nhau lần này rồi sẽ vĩnh viễn xa nhau. Không phải vậy, em đừng nói thế, thời gian của chúng mình đâu có là thời gian của những người thợ làm công khoán, của những chuyên viên sở ngoại kiều tính thành tiền tất cả giờ hụt hao hay phụ trội. Chàng nói. Đừng lo định nó, đừng xác thiết nó trong một phạm vi. Không phải vậy, không phải vậy, anh, khổ lắm, mỗi lần về trễ là một lần em lo lắng run sợ, anh phải hiểu cho em trong hoàn cảnh này mới được. Thì nào anh có nói gì. Mắt chàng trĩu xuống, rời theo những sợi khói xanh tản mạn từ hai ngón tay cong. Tôi thoáng chút hối hận về thái độ có phần gay gắt của mình. Tôi bị cái bệnh thật khỉ là cứ chìu theo ý chàng để cuối cùng lại oán trách và đôi lúc giận, bực với chính mình. Anh không hiểu em, anh không chịu hiểu em chút nào hết, anh chỉ nghĩ đến anh, và mặc em muốn sao thì sao, anh nào có biết, em phải đối phó với không biết bao nhiếu chuyện phiền toái. Trong vòng tay anh, em đã quên hết, em loãng tan, em chìm ngợp, mất dấu, nhưng nào em luôn được ở trong vòng tay anh. Tình yêu của anh, em ví như một cơn gió lớn, thổi thốc cánh diều tâm hồn em lên cao, lên cao vút để khi chia tay em thấy như sự xa cách của chúng mình là những mảnh sắc thủy tinh, cứa đứt sợi dây ấy. Gió thổi đưa em đi thêm một thôi xa, trước khi phũ phàng giựt em dọng đầu xuống đất. Sự quật dọng ở đây là sự trở về, trở về đối đầu với một giằng co thảm thiết giữa nhu cầu tất yếu của sự sống vươn tới và sức trì níu nặng nề của những vòng xích thành kiến, luân lý, đạo đức.
Nói theo cách nào đó, thì người ta không thể sống theo bản năng giữa một tập thể. Nhưng không phải vì thế, đời sống được y cứ hoàn toàn nơi luân lý, đạo đức. Vì trong trường hợp sau, vô tình hay xuẩn cận, người ta đã từ chối đời sống mình. Từ chối hay chấp nhận một đời sống chết. Tôi không muốn tự giản lược mình vào vị trí của một pho tượng gỗ rỗng ruột. Tôi muốn sống để đi tìm cho ra đời sống riêng của mình. Nhưng khốn nỗi khi hoàn cảnh dồn tôi vào một khía cạnh tất yếu nào đó, tôi lại run sợ, tôi lại hoảng hốt. Tôi dẫy dụa, vùng vẫy như một con chim bị mắc bẫy, một con thú sa hầm. Riết rồi tôi chẳng hiểu tôi muốn gì, làm sao.
Như hồi chiều, khi những ngón tay chàng lần trên hàng cúc áo, tôi đã rắp tâm ngăn cản, phản đối. Phản đối hay cản ngăn chàng, không phải vì tình yêu chưa đủ độ nồng chín cho một tin cẩn, tự nguyện. Trái lại, tôi có thể nói vậy dù các người có thể cười chê tôi, bởi đó là sự thực. Sự thực như tôi đã yêu chàng. Sự thực như những dòng máu rộn rã chạy trong huyết mạch, mỗi khi tôi nghĩ đến hay ở bên cạnh chàng. Sự thật như những đêm mưa đã qua, một mình trong căn gác đợi trông hoài công một bước chân không hẹn trước. Sự thật như những buổi trưa nắng ngút lên ngọn cao rời tay nhau, tôi trở lại con đường hồi sớm ra đi còn đẫm ướt sương đêm, thấy vết xe mình đã mất. Sự thực như chính tôi đang sống, đang thở, như cánh tay này, đôi mắt này, làn môi này, thân thể này đã vĩnh viễn thuộc về chàng, đã trở thành một sở hữu, một tài sản chung của cuộc tình riêng, hai đứa. Sự thực như những lá thư viết trên giấy kẻ giòng đôi, cho chàng… Vậy mà sao, thiệt kỳ, cứ mỗi lần, những ngón tay chàng, lần trên hàng nút áo, là một lần tôi lo sợ, run rẩy. Nỗi lo sợ không tên gọi, không mặt nhìn, không vóc dáng, nỗi lo sợ sừng sững, bất động, rụng xuống tâm trí tôi. Sao em sợ? Sao em sợ? Tôi không thể trả lời câu hỏi khẩn khoản đó của chàng. Làm sao trả lời, khi chính tôi sau nhiều lần tự hỏi, cũng không biết vì sao. Tôi chỉ nhận ra, mỗi điều duy nhất, là lẫn trong nỗi run sợ ấy còn có một cái gì khác hơn thế. Một thứ cảm giác huyền hoặc, dị kỳ, vượt trên sự kiểm soát của lý trí, của phản ứng tự nhiên là khép kín trước mọi run sợ hoảng hốt. Chính cái khác thường này, đã làm tôi bải hoải tay chân, tê điếng giác quan, lúc mà tiếng bật vỡ của những hạt cúc bấm, âm hưởng dội vào tai tôi. Tiếng bật vỡ sẽ sàng, như một lời thốt kêu nhỏ, gọn và trong suốt. Tôi có cảm tưởng, tự trong bật vỡ đó, đã mầm mống mơ hồ một mê dụ. Nó làm trùng lại những sợi thần kinh đang căng, làm nhão ra, những thớ thịt đanh cứng, làm se lại những sợi gân đang rung trong một độ nhẩy đập bất thường. Càng lúc, nó cũng kéo hàng trong tôi, một rung động rạt rào, một gọi kêu ngạt ngào lén, kín. Và in như tôi đã không còn là tôi, lúc hàm răng chàng ghé cắn, lúc đôi môi chàng quấn quýt, lúc cánh tay chàng ghì xiết. Tôi thở bằng một trái tim nào xa lạ. Tôi nhìn bằng đôi mắt nào, không là của tôi, cũng không là của tôi, cái khối óc lùng bùng, với những hình ảnh chao chao, những chuyển dịch gấp gấp. Cảnh vật quay mòng, đảo ngược và rời khỏi vị trí cố hữu của nó. Và, hình như cùng lúc các tế bào làm nên thân thể tôi, cũng bục vỡ. Tôi thấy mình nhẹ thếch, trong khi tâm hồn đã bay lạc. Cho đến một phút bất ngờ nào, thật chớp nhoáng, tôi bỗng hồi tỉnh. Không, phải nói nỗi lo sợ ban đầu lại thức dậy trong tôi thì đúng hơn, phải rồi, tôi muốn nói vậy đó. Tôi muốn nói tới cái ám ảnh về một âu lo không mặt nhìn, không vóc dáng. Nó kéo tiếp liền sau đấy, là những luật lệ lần đi từ đôi khóe mở lớn, từ đôi ngươi trừng trừng, từ niềm thống khoái còn đầm đìa chưa lặn khuất bên thân thể tôi. Hãy nhìn em, hãy nhìn em. Anh. Anh. Hãy nhìn em. Tôi muốn chàng mở lớn đôi mắt khép nặng nề để thấy khuôn mặt tôi xanh xao trong cơn hạnh phúc dấu yêu và nỗi run sợ chát đắng. Hãy nhìn em. Hãy nhìn em. Lần đầu tiên, tôi đã nói vậy, trong buổi chiều nay. Không biết lúc ấy, tôi đã nghĩ những gì mà bảo chàng như vậy, trái với bao lần qua, tôi sợ vô cùng đôi mắt chàng đăm đăm ngó xuống. Và khi không tôi bật khóc thành tiếng. Tôi dấu mặt mình trong ngực chàng. Khi không tôi tủi thân, động lòng trắc ẩn (trắc ẩn cho cuộc tình tôi, cho chính bản thân và sự sống của đời tôi). Anh không thương em sao? Lúc này, lỡ có chuyện gì xảy ra làm sao chúng mình đến với nhau cho được. Làm sao anh đến em. Chàng lắc đầu, em hãy can đảm lên một chút. Ít nhất thì em cũng phải tự giành lấy cho mình một số những quyết định nào đó về đời mình. Không không. Anh hiểu lầm ý em rồi, em không thèm nói với anh nữa đâu. Tôi giận hờn khép kín đôi mắt đẫm ướt, mặc chàng hôn vùi lên đó. Chàng thở dài, có lẽ anh không hiểu em thực, hay chính em không hiểu được em, thì cũng thế. Chúng ta thường chỉ hiểu, biết cái không thực, trong khi cái cần biết là cái thực thì chúng ta luôn bị che, cách bởi lý trí hẹp hòi, nông cạn. Tôi muốn nói với chàng về việc chẳng may bị vỡ lở, gia đình tôi biết được chắc chắn tôi sẽ không thể gặp chàng và ngược lại thật khó khăn nếu chàng muốn gặp tôi. Tôi không sợ trường hợp gia đình tôi tuyệt đối cấm mọi liên lạc giữa tôi và chàng, vì đối với người con gái, sự cô quạnh lẻ loi hay cả đến nỗi tuyệt vọng trong tình yêu, không những không giết chết được tình yêu, trong tâm hồn họ mà còn trái lại, nó chính là môi trường tốt nhất cho sự triển nở, gặp thêm cường độ yêu thương. Nhưng người đàn ông thì ngược lại. Họ khó mãi ấp ủ, dỗ dành tâm hồn họ trong một tình yêu bị cứa dứt. Họ dễ tìm quên và sự tìm quên này là đầu mối của mọi dứt tuyệt hoàn toàn, phản bội. Tôi nóng người và tức nghẹn, tưởng tới lúc hoàn cảnh buộc hai đứa phải tạm xa nhau, chàng sẽ tìm quên tôi, bên những người con gái khác. Chàng sẽ nói với họ những gì, lẽ ra, chỉ có thể nói với tôi, hay chỉ có tôi mới là người được quyền nghe những lời âu yếm ấy. Anh coi chừng một ngày kia, chính em sẽ là kẻ giết anh, chính em một khi anh phản em. Ý nghĩ này làm tôi phấn chấn và thấy bình tĩnh lạ thường.
Tôi vào nhà lúc mẹ tôi đem món sốt cà lên. Khi đi ngang tôi nói lớn: Thưa mẹ và ba, con về, xong cúi mặt rảo cẳng thẳng vào nhà trong, bước lên thang gác. Đèn ai đã bật sẵn. Tôi thay quần áo thật nhanh ra bàn học: mừng thầm đã vượt qua được cửa ải ba tôi một cách êm thấm không ngờ. Tôi mở sách học giữa lúc tiếng anh Quân từ dưới chân cầu thang vọng lên: Không xuống mà ăn cơm còn đợi người ta phải lên mời nữa sao? Bà cố? Em ăn rồi. Tôi nói vọng xuống. Có tiếng càu nhàu cùng tiếng chân dép xa đi.
Ngồi một chập, vẫn không chữ nào lọt vào óc, cảm giác mệt mỏi, ê ẩm lúc này mới le lói, thắp lên trên xương thịt tôi, tôi đứng dậy, tắt đèn, về giường bò nhoài người đẩy cánh cửa sổ nhỏ mở xuống khu vườn cây bên hông trước khi đi nằm. Tôi kéo từng hơi thở dài và nặng, nghiêng người, nhìn xéo lên bầu trời cao với những vì sao lấp lánh, rưng rưng như chỉ chực rơi xuống. Bóng tối mịn màng dưới thấp. Hương ngọc lan tự đâu đó, thoảng đưa một quen thuộc êm đềm. Giữa những mái nhà tôn bạc ánh, ngôi nhà cổ hiện ra, sừng sững. Tôi nhìn thấy ở chóp cao ngôi nhà đó, ánh sáng nhạt của ngọn điện yếu, sau tấm rèm bao năm phẳng lặng. Hình như mỗi sự vật đều giữ lấy cho mình một niềm bí ẩn không cùng. Tôi nghĩ tới chàng trong ngôi nhà trọ, gần cuối con hẻm tối. Lúc này chắc chàng đã về đến nhà chiếc bóng lại một lần hắt dài dọc theo rặng tre còm cõi. Tiếng xì xào lẩn quất cùng tiếng giầy nện xuống mặt đất cứng, rơi trong cái thẳm sâu của niềm im lặng hút hút. Tôi đã chọn bóng tối làm nơi để trở về, chàng viết thế, trong một trang nhật ký, vô tình tôi được đọc. Và cũng từ đấy tôi sợ con ngõ, tôi sợ rặng tre, tôi sợ tiếng rì rào lẩn quất ấy. Nó cho tôi cái cảm tưởng của một kẻ đang gọi kêu chính mình mãi trở lại, kiếm tìm hoài công những dấu vết, những mất mát, đã qua đi, như chưa từng có thực. Nói cho cùng, đời sống chúng ta chẳng có gì khác hơn niềm bí ẩn kín bưng quanh mỗi kiếp. Nhưng bằng cách nào thì chúng ta cũng không thể soi sáng được niềm bí ẩn kia, ngay cả sự chết, cũng chỉ là một hoàn tất cuối cùng, cho niềm bí ẩn mãi mãi còn là một bí ẩn không tên gọi.
Tiếng chân nặng rung trên bực thang, cắt ngang ý nghĩ tôi, tôi nhắm mắt muốn ngủ. Gió mơn trớn mặt tôi, làm se thêm đôi môi rát xót vì những nụ hôn tham lam của chàng. Lại mất mấy hôm mới hết rát. Tôi nghĩ thầm. Tiếng chân lên cao, dội vang mạnh căn gác. Tôi bừng tĩnh, một hoảng hốt chợt đến. Thôi. Xin đừng ai bắt tôi phải cung khai, bất cứ một điều gì. Tôi không còn gì để nói, không có gì phải nói. Trừ một điều. Tôi yêu chàng trong mặc cảm phạm tội, dối gian. Đó, điều đớn đau, tủi hổ duy nhất trong cuộc tình này. Xin mẹ cha hãy hiểu cho cảnh tình con. Ai không vậy khi đến một tuổi nào như mẹ cha, khi xưa, thưa, có phải…?
3
Chàng châm thuốc hút. Bóng lá đỗ xuống lòng sân như những xác bướm ép phơi trên một tấm bìa cứng. Con dao nhọn trong tay chàng quyến rũ, mượt mà như một ham muốn thần kỳ. Chàng mở rộng bàn tay cúi nhìn xong nắm lại, liếc ghì bụng dao trên vai ghế lưỡi dao lấp lánh như một thỏi bạc miết ngọt không gây một tiếng động nhỏ, chàng đưa lên gần mắt, sống dao có một hàm răng cưa chạy dài từ giữa thân tới tận đầu mũi nhọn. Loại dao quí của những tay thợ đi rừng. Chàng mỉm cười hài lòng, di di ngón tay mình trên đó. Chàng không nhớ lý do nào, con dao này lại lọt vào tay chàng. Lúc đầu, nó đối với chàng, không có một giá trị nào khác hơn để rọc giấy. Nhưng gần đây, nó đã được chàng dành cho một nhiệm vụ khác. Nó được chàng nâng niu trìu mến hàng giờ. Nó được chính tay chàng mài đi mài lại mãi, khi ám ảnh về chuyện một ngày kia có thể chàng sẽ mất Bậu, hay Bậu sẽ bỏ rơi chàng, chàng nhớ mãi câu nói của Bậu lúc chia tay hồi chập tối: Em coi như bỏ đi rồi. Mong sao chị Khâm lấy được chồng kỹ sư bác sĩ, để ba mẹ hài lòng, ngày sau có lẽ mình đừng nên có con, vì có con lúc lớn khôn, chúng phải sống đời sống của chúng, biết đâu chừng đó, chúng chẳng làm mình buồn như mình đang làm ba mẹ buồn đây… Giọng nói Bậu có pha lẫn chút chua chát nhẫn nhục rót vào tai chàng như những giọt cường toan xèo trên da thịt.
Chàng đã lặng người suốt một đoạn đường dài. Biết em mai kia có đủ nghị lực, đủ nồng độ yêu thương, để vượt qua, để tiến đến cùng không. Hay rồi trước áp lực mãnh liệt của gia đình, trước một thử thách của chọn lựa đau lòng, em sẽ bỏ cuộc, em sẽ lẩn tránh anh, em sẽ hối hận về những gì mình đã có với nhau. Tuy nhiên, trong trường hợp nào, thì anh cũng chỉ có một cách, như đã nói với Bậu… Chàng bỏ lửng câu nói. Bậu gượng cười an ủi chàng bằng câu pha trò: Đừng chứ anh. Anh giết em rồi lấy ai ra mà hành hạ mà ăn hiếp? Chỉ có em, chỉ riêng em chịu đựng được anh mà thôi. Ừ, anh cũng nghĩ vậy nữa. Chỉ có em, và anh cũng chỉ chọn được có em, để mà khổ sở, điêu đứng, để mà nhục nhã, cay cực. Và anh cũng chỉ có thể cầm dao đâm xuống ngực em. Anh chắc chắn thế. Cùng nữa, thêm một người, người ấy cũng sẽ không là ai khác hơn chính anh, biết đâu chừng phải không em? Bậu ơi.
Bất giác chàng đặt mũi dao nơi cổ mình Thân dao áp trên khúc xương quai sanh, lạnh buốt, mũi chúc xuống một chút, một chút ngang dưới cuống họng. Chàng nghĩ, cứ thế này, thích dần thêm, dần thêm, chút nữa, chút nữa thôi, là xong tất cả. Xong hoàn toàn. Hết. Hết thực rồi sao đời tôi? Hết thực rồi sao đời anh? Bậu, ơi Bậu.
Ngoài hàng rào, lũ chó hoang bỗng dưng ngừng xục xạo mấy thùng rác, sủa rộ lên mấy tiếng rồi im bặt. Chúng ghếch cao mõm lên, như nghe ngóng hay đã đánh hơi thấy một chuyện gì xẩy ra, rất lạ.
Viết cho em và nỗi khốn khổ của cuộc sống cùng tình yêu chúng mình. Hiểu gì không Thụy Châu?
12-68
DU TỬ LÊ