4- Câu lạc bộ đầu tư
Sau khi mở account chơi stock năm 1984, tôi bắt đầu nói chuyện với bạn bè về stock. Mới biết là nhiều người cũng mới tập tành chơi stock như mình. Những ngưởi bạn có công việc vững chãi, bắt đầu nghĩ đến chuyện để dành tiền. Và muốn tìm hiểu để xem có cách nào tiền đẻ ra tiền khác hơn là để ngân hàng, mua CD tiền lời không bao nhiêu.
Một số chơi stock cũng được vài năm, có chút ít kinh nghiệm. Những anh bạn này phần lớn sang bên Mỹ chọn nghành business để học, ra trường làm accountant cho các công ty lớn, nhiều người làm việc trong các ngân hàng, đã quen với chuyện tính toán, với những con số cộng trừ tiền lời lỗ. Nên từ đó nhảy sang chơi stock là chuyện đương nhiên.
Một số các anh bạn khác thuộc các nghành chuyên môn, làm nghề tự do như bác sĩ, nha sĩ, dược sĩ, luật sư. Các anh này vào năm 1984 đều kiếm tiền như nước khi làm ăn với cộng đồng người Việt. Bác sĩ người Việt tỵ nạn sau mấy năm đi học lại, lấy bằng chuyên môn hành nghề xong, mở phòng mạch cho người Việt, bệnh nhân đến gạt đi không xuể phải lấy số xếp hàng là chuyện thường.
Nha sĩ cũng thế, lúc nào cũng đầy người đến chữa răng. Dược sĩ ngoài chuyện bán thuốc theo toa, còn đóng thùng gửi thuốc men, quần áo, đủ thứ đồ hầm bà lằng cho dân Việt gửi về Việt Nam cho bà con thân nhân. Có nghĩa giới này hốt bạc những năm thập niên 80’s. Chỉ đến khi con cháu học bên Mỹ này ra bác sĩ, nha sĩ nhiều quá, cạnh tranh không lại, các anh bạn tôi mới hết thời!!!
Nhưng lúc đó, tiền bạc rủng rỉnh, các người bạn tôi nghe nói về stock đều ham quá. Nên đều muốn chơi stock. Chỉ có vấn đề là không biết chơi làm sao! Tôi và ba anh bạn khá thân cũng bắt đầu chơi stock như tôi, đề nghị với nhóm bạn thích stock nhưng gà mờ, là nên lập một câu lạc bộ đầu tư.
Investment club hay câu lạc bộ đầu tư khoảng những năm 80’s rất thịnh hành trên nước Mỹ. Ít ra cũng phải có vài chục ngàn clubs trên toàn quốc. Bây giờ ai cũng chơi stock online nên investment club không còn nhiều, chỉ khoảng 2000 clubs còn lại, của những người già chơi stock, gia nhập clubs từ mấy chục năm trước, nằm trong nursing home chờ ngày ra đi!
Nhưng năm 1984, investment club là phong trào chơi stock phổ biến. Nghe tôi đề nghị, các anh bạn chịu ngay! Chúng tôi lập câu lạc bộ đầu tư đặt một cái tên rất kêu là Vietnamese Investment Partnership, viết tắt là VIP. Các anh bạn chịu cái tên này quá, vì cũng là Very Important Persons, anh nào chả thấy mình là nhân vật quan trọng, vĩ đại, người người phải cúi đầu khâm phục đâu!!!
Một anh CPA được cử làm thủ quỹ, giữ tiền và làm giấy tờ cho partnership, đúng thủ tục về thuế má với IRS, đâu ra đó. Dính vào chuyện tiền bạc là phải có nội qui, mọi sự phải rõ ràng, đúng luật, không phải chuyện đùa! Chúng tôi qui định chỉ nhận 15 hội viên. Mỗi người lúc đầu phải đóng 5000 Mỹ Kim, sau đó mỗi tháng đóng đều đặn 300 để mua thêm stock sau này.
Câu lạc bộ đầu tư VIP thực sự chỉ có 4, 5 người là biết về stock và đã chơi stock. Các anh bạn còn lại xin gia nhập để học hỏi và lấy kinh nghiệm. Vì hầu hết sau đó ngươời nào cũng chơi riêng cho mình, mua stock cho porfolio riêng hoặc theo những điều học được khi đi họp hoặc theo tìm tòi riêng.
Mỗi tháng chúng tôi họp một lần. Mỗi lần họp sẽ quyết định mua một hoặc hai stock. Anh nào muốn đề nghị mua stock nào phải nghiên cứu và tìm hiểu rõ ràng để trình bày cho mọi người nghe. Sau đó sẽ bỏ phiếu. Muốn mua stock vừa được trình bày, phải có trên 2/3 số phiếu. Nhưng nếu ai muốn bán, chỉ cần đưa ra lý do và nghiên cứu của mình và thuyết phục được hơn nửa số người tham dự là sẽ bán stock đó.
Đúng ra chúng tôi họp mỗi tháng và mua nhiều hơn là bán. Đa số là các stocks các công ty lớn hay công ty có anh bạn hội viên nào làm ở đó. Như anh bạn làm cho IBM đề nghị mua IBM, anh làm cho Compaq, lúc đó Compaq làm computer nổi tiếng và chưa bị Hewlett-Packard mua lại, đề nghị mua Compaq. Anh bạn dược sĩ đề nghị mua hãng bào chế thuốc Merck, bạn làm ngân hàng đòi mua stock của nhà băng. Anh làm hãng dầu Halliburton đòi mua stock của Halliburton. Anh bạn hút thuốc lá nhả khói như tàu hỏa, đòi mua ngay hãng làm thuốc lá Phillip Morris.
Sau một thời gian, khi đã mua đủ khá nhiều stocks, hội đầu tư VIP ít bàn về chuyện stock hơn và bàn về chuyện ăn chơi! Mỗi lần họp là đi ăn nhà hàng lớn, sau đó kéo nhau đến vũ trường nhảy đầm! Đến kỳ Halloween, hội VIP tổ chức dạ vũ hóa trang bal masqué, tại country club sang trọng của anh bạn hội viên có nhà khu sang nhất ở đây. Ai đến dự cũng phải đeo mặt nạ hóa trang, mỗi hội viên VIP có quyền mời 10 cặp đến dự. Ngày cuối năm 31 tháng 12, hội VIP tổ chức ăn dạ tiệc tại khác sạn Hyatt. Lúc đó hội đầu tư VIP đã nổi tiếng lắm rồi nên ai cũng muốn tham dự! Mùa hè hội VIP tổ chức đi cruise, vùng Caribbean, mấy anh bạn chơi mạt chược sách nguyên bàn vuông và bộ bài mạt chược lên xoa! Phí tổn ăn chơi có pidend của stock hay bán bớt đi một ít để có tiền tổ chức chuyện du hí!!!
Câu lạc bộ đầu tư VIP sống huy hoàng được vài năm thì tan hàng. Lý do là đến ngày 19 tháng 10 năm 1987, ngày thứ hai đen Black Monday, stock bị crashed và portfolio của VIP bị tiêu tùng!!!