Chương 4 Mê cung cuối cùng
Khi chiếc ấm tròn tròn, trăng trắng nghiêng bên trên cái tách hiệu Wedgwood đã dùng nhiều năm, hương trà Assam dìu dịu dậy lên.
Thêm vào một cục đường, và nhiều nhiều sữa.
Dùng chiếc thìa bạc khuấy nhè nhẹ, những xoáy tròn màu trắng lan tỏa theo hình vòng cung mềm mại, rồi thoắt tan đi. Lúc ấy, cầm cốc lên, nghiêng cốc bên khóe miệng, thật hạnh phúc biết bao.
Rintaro gật gù mãn nguyện.
“Cũng vừa miệng lắm.”
Nó đang pha trà.
Ngày nào cũng vậy, buổi sáng, dọn dẹp tiệm sách xong, ông sẽ pha một ấm trà. Suốt một tuần bắt chước thói quen sinh hoạt của ông, Rintaro cảm thấy bộ dạng nó bây giờ trông cũng rất chi là ra gì.
"Cu Rin ơi!”
Đột ngột nghe thấy giọng ai cao vút, Rintaro quay đầu nhìn ra cửa. Một phụ nữ có gương mặt bầu bĩnh dễ mến đang ló đầu dòm vào tiệm.
“Hôm nay là ngày chuyển nhà đó. Con đã sắp đồ xong hết chưa?”
Dì lại gọi “cu Rin” rồi, Rintaro cười méo xẹo. Nó đặt cốc trà xuống rồi đi ra cửa.
Dì nó mặc tạp dề trắng tinh. Tuổi tác dì ắt phải ngoài năm mươi rồi, nhưng dì có cái vẻ mập mập dễ thương hết biết, mà điệu bộ, cử chỉ cũng rất trẻ trung nữa.
Hôm nay trời có vẻ nhiều mây nhưng bên ngoài cửa trông cứ sáng sủa lạ kỳ, chắc không chỉ do trong tiệm tối quá nên mới thế. Vẻ rạng rỡ của dì như mang nắng tới cho ngày đông rét mướt.
“Dạ dì ơi cho con hỏi, có phải chiều nay bên dịch vụ chuyển nhà sẽ đưa xe tải đến không ạ?”
“Nào cái thằng Rin này,” dì bày ra bộ mặt chán chương. “Con bỏ ngay cái giọng khách sáo đó với dì đi nha. Dì mày nổi da gà hết lên đây nè.”
Dì mắng nó mà giọng rất vui, không có tí khó chịu nào cả.
Rintaro ngó ra ngoài, thấy con xe cưng Fiat 500 của dì đang đậu trước tiệm. Không hiểu sao mà, nhìn dì cố ních người vô con xe ngoại bảnh tỏn ấy, nó thấy trong lòng lạ ghê, như có hơi ấm lan từ trong ruột gan lan ra.
“Dì đi mua đồ xíu nha. Cu Rin cần gì không?” Dì hỏi, trong khi hùng hục đẩy thân hình mập ù vô con xe nhỏ. “Dì sẽ về trước bữa trưa, đồ ăn dì mua nên con khỏi lo nấu cơm nha. Cu Rin cứ dọn đồ cho xong đi.”
Dì hồ hởi nói một tràng, Rintaro chỉ biết cười, gật gật đầu. Lúc vừa nắm lấy vô lăng, bỗng đâu dì dừng phắt, ngước lên nhìn mặt thằng cháu.
“Có chuyện gì ạ?” Rintaro hỏi.
“Cũng không có chi, tại dì thấy con hơi khang khác thôi à.” Dì đáp. “Hôm đám tang, sắc mặt cu Rin tệ dễ sợ, trông như kiểu sẽ không nói không rằng rồi biến mất luôn, nên dì lo cho mày lắm, nhưng bữa nay dì lại thấy cu Rin có vẻ không yếu đuối như dì tưởng. A, con đừng để bụng nha, cái này là dì đang khen đó.”
“Không sao đâu dì.” Rintaro cố tỏ vẻ tươi tắn hết mức có thể. “Không phải mọi chuyện đều tốt cả, nhưng mà con thấy cũng phần nào ổn ạ.”
Nghe mấy lời chẳng vững vàng tí nào của nó, dì cười toe. Rồi bỗng dì nhìn lên trời và kêu váng “Ố là la”.
Rintaro nhìn theo dì, mắt nó mở to kinh ngạc.
“Tuyết kìa!”
Dì thốt lên, giọng tràn trề xúc động.
Từ bầu trời tầng tầng mây xám, tuyết, như những hạt bồ công anh, lất phất rơi không thanh âm. Dù không có nắng, bầu trời như đang sáng lên bởi muôn vàn bông tuyết lấp lánh. Vài khách bộ hành cũng hiếu kỳ dừng chân, ngẩng nhìn lên.
“Tuyết rơi thế này thích ghê. Tự nhiên lòng dì lâng lâng quá.”
Dì hay thật, có thể thốt ra mấy câu thoại như của thiếu nữ ấy mà chẳng lạc quẻ tí nào.
“Tối nay dì sẽ mua bánh kem, dì cháu mình cùng ăn nhé cu Rin.”
“Bánh kem ấy ạ?”
“Ơ kìa, đêm Giáng sinh mà lại.”
Dì nói rộn ràng. Rintaro nghe mà thực lòng ngạc nhiên.
Từ ngày ông mất, nó đã hoàn toàn quên bẵng xem lịch. Đưa mắt ngó phố xá, nó thấy trên những hàng cây và mái nhà hai bên đường, đèn trang trí giăng giăng, lấp lánh ánh sáng tươi vui lạ mắt. Như thể người người nhà nhà đều đã ăn vận bảnh bao, sẵn sàng đón Giáng sinh rồi, chỉ mỗi Rintaro và tiệm sách Natsuki là chẳng biết gì, vẫn một mực khoác cái vẻ u ám héo hon.
“Hay là con đã có kế hoạch đón Giáng sinh cùng cô bạn gái dễ thương nào rồi?”
“Làm gì có ạ.”
“Dì chọc con thôi.”
Dì cười ha ha, cho xe nổ máy om sòm, rồi vui vẻ nói “Thôi dì đi đã nha.” Chiếc Fiat chạy xa dần.
Trên đường bắt đầu xuất hiện mấy anh chạy xe máy giao hàng, đó đây lác đác vài cô cậu học sinh cấp ba đi sinh hoạt câu lạc bộ. Nhắc đến lễ Giáng sinh thì Rintaro không có kỷ niệm hay ký ức đặc biệt nào để mà xốn xang trong dạ cả, nhưng nếu hôm nay là ngày cuối được ngắm nhìn khung cảnh phố xá thân thương này, thì lòng nó cũng không thể thờ ơ. Ngay cả những bông tuyết rơi dường như cũng có ý nghĩa, khiến Rintaro cứ đứng chôn chân mãi. Từ khi thế giới này mất đi ông, mới chỉ mười ngày trôi qua thôi, mà Rintaro ngỡ như đã qua năm dài tháng rộng, có lẽ bởi trong mười ngày ngắn ngủi ấy nó đã trải quá đỗi chuyện ly kỳ. Biết bao nhiêu là kỷ niệm, vậy mà, nó chỉ nhớ hoài nụ cười con mèo mướp đã dành cho nó phút chia tay.
Ba ngày trước, Rintaro đã tiễn cái nùi lông bù xù đó đi, sau đó nó cặm cụi xếp đồ xếp đạc để chuyển nhà, thành ra thời gian cứ trôi qua vèo vèo theo đúng nghĩa đen. Trong quãng thời gian đó, con mèo mướp không xuất hiện lại lần nào. Bức tường gỗ bên trong tiệm sách, mỗi lần nó liếc qua, vẫn là bức tường thân thuộc. Sayo chắc cũng bận tâm nhiều, nên mỗi lần tới câu lạc bộ và trường hoặc về nhà, cô bé lại ghé qua tiệm uống trà. Tụi nó thường bình luận về Stendhal - tác giả Sayo đang đọc, nhưng có lẽ mối quan tâm thật sự của cô bé là con mèo mướp kỳ lạ kia.
Còn Rintaro, nếu bảo nó không nghĩ gì đến con mèo thì rõ là nói dối.
Chỉ là, thời gian của nó cứ lạnh lùng trôi đi thật nhanh.
Rintaro biết rõ, từ trong tâm khảm, rằng đời là thế đó. Dù xảy ra bao nhiêu chuyện buồn, chuyện đau khổ, chuyện bất công đi chăng nữa, thì thời gian vẫn chẳng ngừng trôi, thời gian chẳng chịu dừng một nhịp để đợi chờ Natsuki Rintaro. Nó đã trôi tuột theo dòng thời gian chảy xiết, dẫu vậy, bằng cách nào đó, vẫn chống chọi được đến bây giờ.
Ngắm nhìn bầu trời tuyết một lúc, Rintaro thấy phấn chấn hơn hẳn, bèn quay trở vào tiệm. Đang lúi húi tính cất bộ ấm chén trà, nó bỗng dừng sững lại.
Bên trong cửa hàng, chỗ mới lúc nãy thôi vẫn còn bức tường gỗ chặn chình ình, lúc này chìm trong ánh sáng dìu dịu. Rintaro còn chưa kịp kêu “A!” trong đầu, một con mèo mướp đã hiện ra chễm chệ, ngồi im lìm trước quầng sáng.
Nó nín thở, nhìn chòng chọc con mèo. Đáp lại ánh mắt nó, con mèo rung rung mấy sợi ria dài trắng cước.
“Lâu quá mới gặp nhỉ, Đời thứ hai!”
Rintaro cười thiểu não trước giọng nói trầm trầm quen thuộc.
“Mới có ba ngày.”
“Cũng phải.”
“Tôi nên nói ‘mừng ông trở lại’ hay gì không?”
“Thôi, dẹp mấy câu xã giao đi.”
Con mèo xây lưng về phía quảng sáng dịu, hướng đôi mắt màu phỉ thúy vào Rintaro.
“Nhóc cho lão mượn sức nhé?”
Phía sau con mèo, hành lang sách dường như mỗi lúc một sáng hơn.
“Lão cần nhóc giúp một lần nữa.”
Con mèo nói năng hành động lúc nào cũng đường đột, không chào hỏi câu nào, cũng chẳng giải thích gì cả. Và tất nhiên càng không có màn tay bắt mặt mừng vui vầy hội ngộ nào hết.
“Tôi tưởng mình chia tay nhau rồi...”
“Tình hình thay đổi. Chúng ta phải đến mê cung một lần nữa.”
Giọng điệu mèo ta vẫn thản nhiên như mọi khi, nhưng Rintaro cảm thấy sau lời nói đó phảng phất sự căng thẳng bất thường.
“Có chuyện gì à?”
“Xuất hiện mê cung thứ tư.”
“Thứ tư?”
“Đây là tình huống ngoài dự kiến. Thành thử, lão cần nhóc giúp thêm một lần. Nhưng...” Nói tới đây, con mèo chợt hạ giọng, đã trầm còn trầm hơn. “Đối thủ lần này rất đáng gờm. Khác hoàn toàn những kẻ trước đó.”
Dù vẫn giữ thái độ hống hách, dồn ép người ta như mọi khi, nhưng giọng điệu của mèo ta hôm nay lại thiếu vẻ sắc lạnh kiểu loài mèo. Điều đó cho thấy chuyện lần này quả không đơn giản.
“Đối thủ đáng gờm như thế mà giao cho tôi thì liệu có ổn không?”
“Bắt buộc phải là nhóc. Chính đối phương yêu cầu thể.”
“Đối phương?”
“Kẻ đó thực sự là mối phiền phức lớn đấy. Riêng lần này, có khả năng chúng ta sẽ không quay về được. Nhưng lão tin nhóc mà đã ra tay thì gạo xay ra cám.”
Giọng con mèo khẩn khoản gần như cầu khẩn. Lòng thầm ngạc nhiên, Rintaro đáp.
“Tôi hiểu rồi. Vậy mình đi thôi!”
Lời đáp không chút nao núng.
Rintaro đồng ý nhanh quá nên con mèo không kịp phản ứng. Đôi mắt màu phỉ thúy sáng trưng, nhìn xoáy vào nó không chớp.
“Lão đã nói với nhóc rằng chuyến này nguy hiểm chưa nhỉ?”
“Tôi nghe nói đối thủ lần này khác hoàn toàn những người trước kia rồi. Ông còn bảo có thể sẽ không quay về được.”
“Nghe vậy rồi mà nhóc vẫn đi ư?”
“Thì ông đang gặp khó khăn mà, đúng không? Vậy là đủ lý do để tôi lên đường rồi.”
Câu trả lời quả quyết của Rintaro khiến con mèo mướp bần thần như thấy ma giữa ban ngày.
“Bệnh hả nhóc?”
“Ê tôi giận đó nha. Nói năng gì kỳ vậy.”
“Nhưng…”
“Tôi muốn làm gì đó để đền đáp ông. Dù đã nói cảm ơn rồi, nhưng tôi vẫn chưa làm gì để trả cái ơn ấy cả. Vừa hay lại có cơ hội này!”
Con mèo nhìn chằm chằm Rintaro trong một thoáng, rồi sau đó, với một vẻ cảm động dạt dào chưa từng thấy bao giờ, mèo ta nói.
“Cảm ơn nhóc nhé.”
“Nhưng” Rintaro nói thêm. “Điều kiện là phải đi ngay.”
Nói rồi nó rảo bước về phía cửa, nhanh nhanh chóng chóng khóa cửa lại.
“Tầm này là Yuzuki sắp qua chơi đấy. Nghe chuyện, kiểu gì cậu ấy cũng đòi đi theo. Ông đã nói rõ là chuyến này nguy hiểm, nên tôi không muốn Yuzuki dính vào.”
Lúc Rintaro cười khổ bảo thế, con mèo chỉ nghe chứ chẳng nói chẳng rằng. “Ủa?” Rintaro quay lại, con mèo đang nhìn nó với ánh mắt nghiêm trang rất lạ.
“Đáng tiếc, nhưng chuyện ấy thì chúng ta không có sự lựa chọn.” Con mèo đáp một câu khó đoán ý bằng cái giọng khó đọc ra cảm xúc. Một khoảng lặng ngột ngạt bất thường. Rintaro ngừng tay, cau mày.
Ngoài cửa có tiếng chuông xe đạp vang lên lanh lảnh, rồi thoắt xa dần. Khi căn phòng trở về với sự yên tĩnh tuyệt đối, con mèo mướp cất lời.
“Yuzuki Sayo đã bị đưa đi. Cô bé đang bị nhốt ở nơi sâu nhất trong mê cung, chờ nhóc đến.”
Rintaro sửng sốt đến không nói nên lời.
“Nhóc nghe thấy rồi chứ, Đời thứ hai?”
“Thế là sao tôi không hiểu...”
“Đơn giản thôi. Yuzuki Sayo đã bị bắt đi. Chuyến đi cuối cùng này không phải là để cứu sách.”
Ánh mắt sắc như dao của con mèo chiếu thẳng vào Rintaro.
“Chuyến này, chúng ta đi để cứu bạn của nhóc.”
Rintaro nhìn quanh, rồi nhìn tới hành lang sách nối dài từ phía sâu bên trong tiệm sách.
Một lối đi thẳng tắp. Những cuốn sách lấp kín hai bức tường. Ánh sáng dìu dịu phủ lên tất cả.
Sao lại thế được chứ?
Rintaro chợt thấy ớn lạnh, người nó như run lên.
“Rốt cuộc, ông tính sẽ không đến trường nữa hả?”
Mới sáng sớm hai hôm trước, Sayo còn nói với nó câu đó.
Hôm ấy, như mọi khi, cô bé ghé qua tiệm sách khi đang trên đường tới câu lạc bộ nhạc khí tập luyện. Sayo bày ra một vẻ mặt ngán ngẩm, nói thế với Rintaro lúc ấy đang lúi húi pha trà bên bàn thu ngân.
Chắc hẳn tụi nó còn nói qua nói lại nhiều điều nữa, nhưng Rintaro không còn nhớ rõ. Có lẽ chỉ là một cuộc trò chuyện bình thường, vô thưởng vô phạt thôi.
Chuyện về sách, chuyện về trà, và một chút chuyện về mèo.
Ngồi chơi một lúc rồi Sayo sửa soạn lên đường tới câu lạc bộ. Trước khi đi, cô bé còn ngoảnh lại bảo Rintaro.
“Ông đừng có chán đời rồi ru rú ở nhà mãi đấy nhé. Có lẽ nhiều khi mình cố mãi cũng không được gì thật, nhưng dù sao cuộc đời của mình thì...”
Nói đến đó, Sayo chợt ngừng, nhưng rồi cô bé lại lập tức cất giọng vui vẻ.
“Hãy cứ mạnh dạn tiến về phía trước nhé.”
Một lời khuyên sâu sắc, rất ra dáng phát ngôn của lớp trưởng giỏi giang. Đồng thời, đó cũng là lời động viên đúng kiểu Sayo dành cho người bạn sắp chuyển đến nơi ở mới. Được nghe những lời quan tâm như thế, Rintaro thấy trong lòng trào dâng cảm giác mới mẻ. Nó chỉ biết đờ ra, dõi nhìn theo bóng lưng cô bé chưa đợi câu trả lời đã quay gót, bước ra ngoài mái hiên ngập nắng.
Bàn tay trắng muốt của Sayo vẫy chào trong ánh nắng mai, in vào đáy mắt Rintaro, sáng đến chói lòa.
“Cũng có những lúc lạ lùng thật đấy.”
Rintaro cất lời trong khi bước đi giữa hành lang chứa những giá sách dài miên man.
“Đây là lần đầu tiên trong đời tôi thật lòng lo lắng cho ai đó.”
Đang đi phía trước, con mèo chỉ khẽ quay đầu lại nhìn chứ không nói gì.
Cái hành lang sách nó đi đã quen này, hôm nay bỗng dưng dài lạ dài lùng. Chẳng biết hành lang dài ra thật, hay là Rintaro tưởng tượng thế, nhưng giá sách hai bên và dãy đèn treo trên trần thiệt tình cứ kéo tít tắp miết về phía trước.
“Tại sao họ lại bắt Yuzuki đi? Nếu có chuyện cần giải quyết với tôi thì từ đầu cứ bắt tôi đi có phải hơn không?”
“Lão không biết. Chỉ còn cách đến đó rồi hỏi thẳng thôi.” Con mèo trả lời đầy chua chát. “Nhưng lão đoán kẻ đó cho rằng cô bé chính là chìa khóa buộc nhóc phải hành động.”
“... Ông nói khó hiểu thế.”
“Có gì khó hiểu đâu. Cô bé đó lúc nào cũng lo lắng cho nhóc.” Con mèo đi đằng trước, nói mà không quay đầu lại. “Cô bé luôn thật lòng lo nghĩ cho cậu bạn cùng lớp tính tình rầu rĩ, vừa mất ông, ngày qua ngày cứ ở l trong nhà.”
“Vì Yuzuki là một lớp trưởng rất có trách nhiệm mà, chưa kể, bạn ấy với tôi còn là hàng xóm láng giềng.”
“Để lão nói cho nhóc một điều này, không biết có hữu ích với nhóc hay không.” Con mèo cất giọng trầm trầm, thô lỗ ngắt lời Rintaro.
“Vào cái ngày đầu tiên lão bắt gặp cô bé đó đến tiệm sách Natsuki, lão đã nói: chỉ người nào đáp ứng được điều kiện đặc biệt mới có thể nhìn thấy những kẻ như lão. ‘Điều kiện đó không phải là có năng lực siêu phàm gì cả.”
Con mèo dừng bước, quay người nhìn Rintaro.
“Điều kiện đó là: có tấm lòng nhân ái.”
Con mèo nói những lời thật lạ lùng.
“Người có tấm lòng nhân ái sẽ không cất giọng ngọt ngào tụng lên những lời cảm thương sáo rỗng. Người có tấm lòng nhân ái sẽ buồn cùng người đang buồn, đau cùng người đang đau, và đôi lúc, đồng hành bên họ.”
Con mèo mướp tiếp tục bước đi, Rintaro vội vã theo sau.
“Đó không phải năng lực đặc biệt. Đó là căn cốt của linh hồn mà mỗi con người khi chào đời đều mang trong mình, nhưng nhiều kẻ đã làm rơi rớt mất khi ngày ngày tháng tháng hối hả bon chen trong cõi sinh nhai. Giống như nhóc vậy.”
Con mèo nói nhẹ nhàng, mà lòng Rintaro chấn động.
“Con người, sống những ngày mà chỉ thở thôi cũng nhọc, thế giới của họ co rút lại chỉ còn chứa bản thân, họ làm lạc mất trái tim nhân ái. Trái tim ấy không còn, người ta sẽ không thể cảm nhận được nỗi đau của kẻ khác. Thế rồi, dẫu họ nói dối, làm tổn thương kẻ khác, giẫm đạp lên người yếu, họ cũng chẳng cảm thấy gì. Thế giới này đầy rẫy những con người như thế.”
Lời nói nặng nề của con mèo vang vọng khắp hành lang đang dần dần biến đổi.
Dãy kệ gỗ mộc mạc vây kín hai bức tường chẳng rõ tự bao giờ đã nhường chỗ cho những giá sách tuyệt mỹ làm bằng gỗ sồi cổ thụ, nạm vàng cẩn ngọc. Lối đi mỗi lúc một mở rộng, trở thành một hành lang lớn đủ chỗ cho năm, sáu người dàn hàng ngang bước đi.
Đèn gắn trần cũng biến mất, trần nhà cao vút lên trên, lửa bập bùng trên những đế nến gắn rải rác trước các giá sách, chiếu sáng toàn bộ không gian. Chính giữa hành lang thênh thang ấy, một người, một mèo vẫn lặng lẽ bước.
“Thế nhưng, ngay trong thế giới khó mà cứu vãn ấy, đôi khi lão lại gặp những người giống như cô bé đó, vẫn giữ bên trong mình cái căn cốt linh hồn quý giá. Đôi mắt của họ, những người giữ trọn linh hồn, có thể nhìn thấu thuật ẩn thân của những kẻ như lão.”
“Nói cách khác,” con mèo ngoái nhìn Rintaro qua vai. “Cô bé đó thật lòng lo nghĩ cho nhóc, không phải vì tinh thần trách nhiệm hay nghĩa vụ đâu.”
Giọng con mèo vang vang, cùng lúc ấy những ngọn nến chập chờn rung rinh, dẫu không có gió.
Nghe những lời ấy, Rintaro lại chợt nhận ra.
Bóng dáng Sayo cần mẫn ghé qua tiệm sách Natsuki đột ngột hiện về sống động trong tâm trí. Từng quang cảnh trong ký ức chợt mang đầy ý nghĩa, đè lên lồng ngực nó.
“Nếu lúc này nhóc thực lòng lo lắng cho cô bé, nghĩa là nhóc đang dần tìm lại trái tim đã đánh mất. Nhóc không còn chỉ nghĩ đến bản thân, nhóc đã biết ‘nghĩ cho người rồi.”
“Nghĩ cho người...”
“Với cái đứa yếu đuối như nhóc, có được người bạn như thế là quá hời rồi đấy.”
Giọng con mèo vẫn thế, tỉnh queo, nhưng nơi khóe miệng hình như thấp thoáng nụ cười. Rintaro ngước nhìn trần nhà cao vợi. Xa xa trên ấy là mái vòm cong cong, tràn trề cái vẻ xinh đẹp, trầm mặc, giống như một giáo đường cổ đã trường tồn theo năm tháng.
“Có rất nhiều điều, tôi tưởng mình hiểu rõ, vậy mà thực chất lại chẳng hề nhìn ra.”
“Chỉ riêng việc nhận ra bản thân mình từng không nhìn ra những điều ấy, là dấu hiệu nhóc đã trưởng thành rồi đấy.”
“Tôi bỗng thấy mình dũng cảm hơn một xíu.”
“Chỉ một xíu′ thì vẫn đáng lo ra phết.” Con mèo hạ giọng. “Đối thủ cuối cùng khó chơi lắm đấy nhé.”
Con mèo chưa dứt lời, trước mặt tụi nó đã xuất hiện một cánh cửa gỗ khổng lồ.
Cánh cửa to lớn sừng sững chắn lối, uy nghi ngời ngời, ngó là biết cẳng tay cò hương yếu xìu của Rintaro đẩy không nổi. Nhưng khi tụi nó đến gần, cửa bỗng từ từ mở sang hai bên cùng tiếng ken két khe khẽ. Phía sau là một khu vườn xanh mát, rộng mênh mông. Cây cối sum suê, tươi tốt dưới nắng vàng như mật. Đây đó có mấy đài phun nước trắng tinh, những cột nước rào rào bắn lên không trung, cạnh đó đặt những bức tượng thiên thần. Hàng giậu được tỉa tót cẩn thận và những phiến đá lát lối đi xếp thành hình khối tạo ra một vẻ tương phản đẹp mắt.
Rintaro và mèo mướp đang đứng ở một chỗ giống như cổng cho xe khách ra vào trên gò đất trông xuống khu vườn kia. Phía trên đầu có mái che màu trắng, hai bên trái phải là đường lát đá dành cho xe chạy kéo dài xuống dưới thành con dốc thoai thoải. Cảm giác như tụi nó vừa bước ra từ một lâu đài phương Tây thời Trung cổ.
“Công phu ra phết.”
Con mèo lẩm bẩm, đúng lúc ấy, bỗng có tiếng lọc cọc khẽ vẳng lại. Rintaro nhìn sang phải, thấy một cỗ xe song mã đang chạy trên con đường lát đá, tiến đến gần tụi nó. Khi đến trước hai đứa, cỗ xe dừng lại, một quý ông đứng tuổi bước xuống từ chỗ ngồi dành cho xà ích, không nói không rằng, cúi đầu thật thấp rồi mở cửa buồng xe.
“Đang mời lên xe đấy.”
Con mèo nói, rồi mèo ta đi đến bên cỗ xe ngựa, nhảy phốc lên xe tự nhiên như ruồi. Quý ông kia vẫn cúi đầu, không động đậy. Thế là Rintaro cũng rón ra rón rén đi tới rồi trèo lên xe.
Buồng xe rộng hơn Rintaro tưởng, có lót thảm nhung đỏ. Nó và con mèo ngồi đối diện nhau. Cửa đóng “cạch”, và sau một thoáng im lìm, xe bắt đầu chuyển động.
“Họ đang diễn màn gì thế nhỉ?”
“Đang nhiệt liệt đón chào nhóc đó.”
“Thôi xin, tôi làm gì có người bạn gu lạ như vậy.”
“Nhóc không biết người ta nhưng người ta biết nhóc. Ở thế giới này, danh tiếng của nhóc lẫy lừng lắm.”
“Thế giới này?”
“Hơn nữa, chủ nhân mê cung này không phải kẻ tầm thường. Nhìn thì tưởng gia thế mạnh lắm, mà hóa ra là mạnh thật.”
“Vậy chắc đầu tiên tôi nên nước mắt ngắn nước mắt dài bày tỏ lòng cảm kích nhỉ. ‘Xin đa tạ ngài đã bắt cóc người bạn quý của tôi hòng rước tôi đến diện kiến ngài.”
Con mèo khẽ cười.
“Ý hay đấy. Vũ khí tốt nhất giúp ta sinh tồn trong cái thế giới hỗn loạn này chẳng phải lý lẽ hay sức mạnh...”
“Mà là khiếu hài hước chứ gì?”
Rintaro tiếp lời. Đúng lúc ấy, cỗ xe lắc nhẹ rồi bắt đầu tăng tốc. Họ đã tiến ra đường lớn. Rintaro ngó ra ngoài cửa sổ, thấy khu vườn rộng kia đang lùi lại phía sau.
Nắng, gió, đài phun nước, cây cối xanh tươi. Tất cả tạo nên một quang cảnh nịnh mắt, nhưng phảng phất đâu đó cứ có cái vẻ gì không ổn.
Rintaro không cảm nhận được một chút dấu hiệu nào của động vật sống.
Ngoại trừ con người, dường như không hề tồn tại những sự sống duy trì thế giới, dù chỉ là một chú bướm hay chú chim nhỏ. Dẫu khoác một vẻ ngoài vô cùng xinh đẹp, đây vẫn là một thế giới trái khoáy.
“Đây là dịp cuối cùng lão được trò chuyện cùng nhóc.”
Con mèo đột nhiên cất giọng trầm trầm. Rintaro thôi không nhìn cảnh ngoài cửa sổ, hướng mắt lại vào trong xe.
“Hình như mấy bữa trước ông cũng nói y chang.”
“Đừng lo.” Trên ghế ngồi được thiết kế theo kiểu cổ điển, con mèo hướng đôi mắt màu phỉ thúy thẳng vào Rintaro. “Đây thực sự là lần cuối rồi.”
“Nếu vậy, tôi có rất nhiều điều muốn hỏi ông.”
Rintaro nói, nhưng con mèo không đáp gì, chỉ ngồi im như phỗng nhìn nó. Rintaro cũng lặng im một chốc, rồi cười thiểu não.
“Nhưng tôi cũng không biết nên hỏi gì cả.”
Con mèo vẫn làm thinh.
Ánh nắng chói chang rọi vào, dần dần nhuộm bán diện con mèo một màu đỏ rực. Thế rồi từ lúc nào chẳng hay, bên ngoài cửa sổ, hoàng hôn đã buông khắp cõi chiều, buồng xe nhỏ chìm vào nhập nhoạng. Rintaro ngước nhìn trời, trên cao, những vì sao lần lượt nhấp nháy.
“Sách có tâm hồn.” Con mèo chợt nói. Đôi mắt mèo lấp lánh thật đẹp dưới ánh sao chiếu rọi. “Sách, nếu cứ để yên đó, thì cũng chỉ là xấp giấy thôi. Ngay cả những áng văn tuyệt mỹ ẩn chứa sức mạnh lớn lao, hay những kiệt tác mang trong mình câu chuyện vĩ đại, nếu không được mở ra, thì rốt cuộc vẫn đơn thuần là giấy. Thế nhưng, khi người ta không ngừng đặt tâm tư vào sách, trân quý sách, thì trong cuốn sách ấy, sẽ sinh ra một tâm hồn.”
“Tâm hồn?”
“Đúng thế!” - con mèo đáp bằng giọng mạnh mẽ. “Giờ đây, con người ít có dịp chạm vào sách, và cũng hiếm khi họ để tâm vào sách, thế nên sách dần dần mất đi tâm hồn. Nhưng trên đời vẫn còn không ít người, như nhóc, như ông của nhóc, đã thật lòng yêu sách, lắng nghe lời của sách.”
Con mèo từ tốn xoay đầu, ngước mắt nhìn bầu trời sao.
“Đối với chúng ta, nhóc là người bạn quan trọng không gì thay thế được.”
Con mèo nói biết bao nhiêu từ ngữ lạ lùng. Vậy mà, từng từ, từng từ, đều đang thấm sâu thật sâu vào lòng Rintaro. Đôi mắt màu phỉ thúy đang dõi nhìn sao trời sáng lên lung linh.
Cao quý, đầy tự tin, một chút kiêu ngạo, nhưng xinh đẹp. Con mèo như thế đó.
“Tôi có cảm giác mình đã biết ông từ cách đây rất lâu.”
Rintaro đột ngột nói. Con mèo chẳng buồn quay lại nhìn nó, nhưng đôi tai hình tam giác đang dỏng lên, chờ đợi những lời tiếp theo.
“Lâu lắm lắm rồi thì phải. Hồi tôi còn bé xíu...”
Rintaro nhìn lên trần như đang kiếm tìm những ký ức.
“Tôi đã gặp ông trong một câu chuyện nhỏ. Hình như đó là cuốn sách mẹ đọc cho tôi nghe.”
“Sách có tâm hồn.”
Con mèo nhẹ nhàng lặp lại những lời đã nói.
“Tâm hồn tồn tại trong những cuốn sách được yêu thương, và những cuốn sách mang tâm hồn nhất định sẽ lao nhanh đến giúp đỡ chủ nhân của mình khi người ấy gặp khủng hoảng trong đời.”
Giọng nói trầm trầm điềm đạm bao bọc, ủ ấm lồng ngực Rintaro. Con mèo đột ngột quay đầu, dưới ánh sao, trên gương mặt mèo thấp thoáng một nụ cười.
“Lão đã nói rồi. Nhóc không đơn độc.”
Dưới bầu trời ngàn sao, cỗ xe song mã chở Rintaro và mèo rung nhẹ rồi lao vút đi. Ánh sao, bị khung cửa sổ cắt thành từng vệt, nhảy nhót lặng thầm trong buồng xe lót nhung theo nhịp xe chạy. Một đốm sáng nhợt nhạt chiếu vào con mèo, nụ cười của mèo ta chợt tắt ngấm và đôi mắt phỉ thúy nhá lên một ánh sắc bén.
“Nhưng, những cuốn sách mang tâm hồn đó, không phải lúc nào cũng là đồng minh của con người.”
Rintaro cau mày, hỏi lại ngay.
“Chuyện Yuzuki ấy à?”
“Phải. Mê cung cuối cùng này.”
Con mèo lại nhìn ra cửa sổ. Rintaro cũng nhìn theo. Sao trên trời vẫn ngời sáng, tuyệt đẹp. Nhưng những ngôi sao đậu rất ngẫu nhiên, hoàn toàn không tựu hình thành chòm sao nào.
“Giống như tâm hồn con người trở nên méo mó khi ở tận cùng thống khổ, tâm hồn của sách cũng có khi méo mó. Sách qua tay những người mang tâm hồn méo mó thì tâm hồn của sách cũng bị bóp méo theo. Và rồi chúng sẽ phát điên.”
“Tâm hồn của sách bị bóp méo...”
Con mèo gật mạnh đầu.
“Đặc biệt, những cuốn sách cũ đã trải nhiều năm tháng, chịu ảnh hưởng từ tâm hồn nhiều người, sẽ sở hữu sức mạnh rất lớn có thể tốt mà cũng có thể xấu. Khi tâm hồn của những cuốn sách như vậy trở nên méo mó...”
Con mèo thở dài não nề, rồi nói tiếp.
“Chúng sẽ trở nên cực kỳ hùng mạnh, ngay cả lão cũng không dám so.”
“Tôi đã hơi hiểu vì sao ông nói đối thủ cuối cùng khác với những kẻ trước đây rồi.”
Rintaro đáp, giọng nó nhẹ tênh, bình thản đến không ngờ. Thật ra, bản thân Rintaro lúc này cũng điểm tĩnh lạ lùng.
Cảnh sắc ngoài cửa sổ thay đổi tự bao giờ. Ngỡ xe vẫn đang chạy qua khu vườn rộng mênh mông, mà giờ đã thấy thênh thang phố đêm cổ kính. Căn chung cư hai tầng, chiếc xe đạp dựa vào tường, ngọn đèn đường vàng chóe nhấp nháy chẳng chút thân thiện, máy bán hàng tự động cũ kỹ trắng rực lên trong bóng tối. Quang cảnh giống như đã từng bắt gặp ở nơi đâu.
“Xin lỗi, Đời thứ hai.” Con mèo chọt cúi đầu thật thấp. “Kẻ địch sắp tới là kẻ mà lão không thể chế ngự được.”
“Không cần phải xin lỗi đâu.” Rintaro cười. “Cảm ơn vì mọi điều ông đã làm.”
“Rốt cuộc lão có làm được gì đâu. Nhóc đã đi đến tận đây bằng chính đôi chân mình đó chứ.”
“Dù vậy….” Rintaro nói, đúng lúc ấy nó có cảm giác xe bớt rung lắc hơn, hình như xe đang giảm tốc thì phải. “Dù vậy, tôi đã có thể nhận ra rất nhiều điều quan trọng.”
Cỗ xe lắc mạnh, rồi dừng hẳn.
Sau một lúc, cửa xe mở ra. Đồng thời, gió lạnh tái tê ùa vào.
Rintaro quay ra cửa, thấy người xà ích đang cúi đầu lịch thiệp, phía sau ông ta trải rộng một khung cảnh rất thân quen. Nó không vội, cứ đủng đỉnh bước xuống xe. Xuống rồi, quay nhìn lại, nó thấy con mèo mướp vẫn ngồi yên trong buồng xe tối om, đôi mắt màu phỉ thúy lặng lẽ phát sáng.
“Ông không đi cùng tôi ư?”
“Không cần nữa. Nhóc đã có thể tự đi một mình rồi.”
Mèo ta cười rất đáng yêu.
"Đi đi, Natsuki Rintaro!”
“Đây là lần đầu tiên ông gọi tôi bằng tên, đúng không nhỉ?”
“Lão thừa nhận. Tâm hồn méo mó rất mạnh. Nhưng…”
Con mèo im bặt một thoáng, rồi thốt lên.
“Nhưng nhóc còn mạnh hơn.”
Lời nói của con mèo đầy sức mạnh. Đó là lời động viên lớn lao từ chính miệng người bạn biết rõ về đối thủ. Rintaro gật đầu, một luồng giá lạnh chạy dọc lưng nó. Không khí buốt giá cùng cảm giác khó chịu đang tràn ra từ lưng. Nhưng Rintaro không muốn chạy trốn. Nó biết nó không thể chạy.
“Mình còn gặp lại nhau không nhỉ?”
“Thôi làm ơn! Câu chia tay gì xưa như trái đất.” Con mèo đáp gắt gỏng đúng kiểu mèo. “Tạm biệt, cậu bé can đảm.”
Câu nói giản dị mà mang bao lưu luyến. Con mèo im lặng, cúi thấp đầu, Rintaro cũng gom hết tâm tư tình cảm gửi theo cái cúi chào.
Ngừng một lúc, rồi Rintaro quay người bước đi, bỏ lại cỗ xe song mã phía sau.
Trước mắt nó là con ngõ hẹp, xa hơn một chút phía đằng kia, có ngọn đèn đường cũ kỹ vàng vọt, dưới ngọn đèn là căn nhà nhỏ nom như đang cố nép mình. Nhìn kỹ hơn, thấy trên khung cửa lưới của căn nhà có treo ngay ngắn một tấm bảng gỗ đề dòng chữ “Tiệm sách Natsuki".
Một quang cảnh được kiến tạo chỉn chu từng chi tiết.
Nhưng Rintaro vẫn không giảm tốc.
Cảnh dù có giống đến đâu, thì giả vẫn là giả.
Bầu trời không có trăng, mặt đất không có cỏ, cửa sổ nhà hàng xóm không hắt ra ánh đèn đầm ấm. Từ thuở cha sinh mẹ đẻ tới nay, hiếm khi Rintaro bắt gặp một khung cảnh khiến lòng dạ nôn nao như vậy.
Nó vẫn tiếp tục đi thẳng, xuyên qua không khí lạnh lẽo và căng thẳng, cuối cùng đến trước bậc thềm đá của tiệm sách Natsuki.
Sau khung cửa lưới quen thuộc là ánh đèn sáng trưng chỉ căn nhà này mới có.
“Mời vào!”
Một giọng nói bất thần vang ra.
Đó là một giọng nữ điềm đạm.
Đồng thời, cánh cửa mở ra, không một tiếng động.
“Chào mừng cậu Natsuki Rintaro ghé thăm bổn tiệm.”
Giọng nói đều đều không ngữ điệu vang khắp phòng.
Gọi là “phòng”, chứ đó chính là gian trong tiệm Natsuki nơi Rintaro mài mông mỗi ngày.
Nhưng tình trạng thì khác nhiều. Trên những giá sách cồng kềnh choán hai bên tường, không có lấy một cuốn sách. Căn phòng trống rỗng khủng khiếp, và do đó, bỗng rộng đến kỳ dị. Chính giữa phòng là cặp ghế xô pha xịn xò đặt đối diện nhau. Vụ này cũng mới. Trên chiếc ghế phía trong đối diện cửa vào, có một bóng người nhỏ thó.
Rintaro hơi bối rối, vì người ngồi đó là một phụ nữ đứng tuổi gầy gò.
Cơ thể nhỏ nhắn của bà ta lọt thỏm trong chiếc ghế xô pha lớn. Bà mặc lễ phục màu đen đơn giản, chân bắt tréo hờ hững. Hai bàn tay với những ngón dài trắng muốt đan vào nhau, đặt trên đầu gối. Bà chăm chú ngước nhìn Rintaro với vẻ ngoài yếu ớt, không phòng bị, nhưng quanh bà như phủ một quầng khí xám, khiến bà trở nên khó nắm bắt và không dễ tiếp cận.
Người phụ nữ gần như không cử động, chỉ khẽ mấp máy đôi môi mỏng.
“Trợ thủ mèo của cậu đâu rồi?”
“Đoạn cuối ông ấy bảo tôi đi một mình đi.”
“Bạn bè gì mà lạnh lùng ghê. Hay là...” Người phụ nữ chạm ngón tay vào gò má nõn nà. “Chàng mèo ấy chẳng thèm coi tôi ra gì?”
Rintaro bỗng cảm thấy lạnh cả sống lưng.
Đôi mắt u tối khó đọc ra cảm xúc đang lặng lẽ quan sát nó. Rintaro bất giác lùi lại, nó thấy nghẹt thở như thể có ngàn vạn sợi tơ nhện vô hình đang giăng khắp chốn, từ từ quấn lấy mình. Người này chắc chắn khác với những người nó đã gặp trước đây. Ba người kia, dù mỗi người mỗi khác, đều khiến nó cảm thấy “có linh hồn hiện hữu”, hoặc nên nói là, mỗi người họ lại mang tâm tư riêng đối với sách. “Tâm tư” đó trở thành mấu chốt quan trọng và phương hướng giúp Rintaro cởi bỏ những nút thắt khi tranh luận với họ.
Nhưng người phụ nữ trước mặt nó bây giờ chỉ phát ra một thứ ánh sáng vô cơ cứng nhắc, hệt như bức tường bằng đồng. Nếu không có manh mối nào thì cũng sẽ chẳng có lối thoát nào cả. Nơi bà ta, chỉ có cái lạnh không đáy đông đặc.
Nếu là thằng Rintaro của những ngày tháng cũ, chắc tầm này đã vẫy cờ trắng rồi ba chân bốn cẳng rút lui. Nó cảm nhận nỗi chênh vênh và cơn tuyệt vọng như đang dần rút hết khí huyết trong thân, và trong vô thức, đưa mắt nhìn xuống chân mình chỉ để nhận ra con mèo không ở đó. Trong đầu nó chắc đã liệt kê được độ mười, hai mươi lý do để bỏ chạy. Nhưng rồi Rintaro dồn hết sức lực vào hai cái đầu gối đang khẽ run, gắng đứng lại đó. Nó đến đây là có mục đích. Giống như những lần trước đây, nó không đi xa đến thế này chỉ bằng cách để mặc mọi chuyện đến đâu thì đến.
“Chào mừng đến với tiệm sách Natsuki.” Người phụ nữ nhẹ nhàng xòe hai bàn tay trên đầu gối. “Chẳng hay cậu có vừa lòng với màn trình diễn của tôi? Một chuyến du ngoạn tuyệt vời phải không nào?”
“Cháu đến để đưa Yuzuki về.”
Người phụ nữ nheo nheo mắt.
Vì bà ta không trả lời, nên Rintaro lặp lại lần nữa. Với biểu cảm gần như không đổi, người phụ nữ trút tiếng thở dài nho nhỏ.
“Một đứa bé đần độn hơn ta tưởng. Cứ bộ bộ nói mấy điều hiển nhiên bằng thứ từ vựng đơn điệu sáo mòn.”
“Trong đám đầu óc tinh ranh, nào được mấy gã tử tế.”
“Steinbeck? Chẳng phải cái gì đáng để trích dẫn đâu.”
“Không, đó là một câu rất đắt. Vì cháu thấy cô có vẻ là một người đầu óc tinh ranh.”
Người phụ nữ lặng đi một khắc, đôi mắt lãnh đạm hướng về Rintaro.
“Ta rút lại câu vừa rồi. Khiếu hài hước của cậu cũng khá đấy. Cho đến lúc này xem ra ta chưa hối hận vì đã mời cậu.”
“Cháu không rõ cô có ý đồ hay mục đích gì, nhưng cô đã có lòng thì trước tiên cháu cứ nên nói cảm ơn đã, phải không ạ?”
“So với lời đồn thì cậu đây khá nóng tính đấy. Ta nghe nói cậu là một đứa bé có phần điềm tĩnh hơn cơ.”
Bà ta phê bình vậy cũng không sai, Rintaro nghĩ. Dù trong lòng sợ hãi, nhưng đầu óc nó lại tỉnh táo đến lạ lùng.
Tóm lại, nó đang giận.
“Cháu nói lại lần nữa. Cô trả Yuzuki cho cháu đi. Cháu không biết cô có việc gì cần giải quyết với cháu, nhưng bạn ấy chẳng liên quan gì cả.”
“Việc của tôi đơn giản lắm. Tôi chỉ muốn nói chuyện với cậu thôi.”
Câu trả lời ngoài dự kiến khiến Rintaro ngơ ra trong chốc lát.
“Nếu cô muốn nói chuyện với cháu thì cứ gọi mình cháu đến là được mà. Bắt cóc Yuzuki như vậy thì kỳ quá. Nếu cô có thời gian ngả người trên ghế xô pha sang trọng, đưa xe ngựa đến chở khách đi lòng vòng công viên với đài phun nước, chi bằng quá bộ đến thăm tiệm sách Natsuki của cháu. Cháu sẽ mời cô uống trà Assam mà cháu học cách pha từ ông.
“Cách đó, không phải ta chưa từng nghĩ tới. Nhưng nếu ta đột ngột ghé thăm cậu, liệu có thể chắc chắn rằng cậu sẽ nghiêm túc với ta?”
“Nghiêm túc ấy ạ?”
“Ta muốn có một cuộc chuyện trò nghiêm túc. Ta không cần những câu trả lời xoa dịu qua loa, không cần những kiểu cách khách khí hay xoắn xuýt thái quá, thứ mà ta coi là lối cư xử lười nhác. Ta muốn ngắm nhìn dáng vẻ khi nói về sách của một cậu bé thật lòng yêu sách.”
Hai khóe môi của người phụ nữ hơi nhếch lên. Một nụ cười đẹp. Một nụ cười đẹp nhưng băng giá, thiếu đi hơi ấm.
Hai vai Rintaro run lên, cảm giác như có một bàn tay lạnh cóng vừa chạm vào cổ nó. Một phần nhát nhúa trong nó đã manh nha nghĩ đến chuyện quay đầu ù té chạy, và để ép cái phần đó nằm im không được trồi lên nữa, nó vội vàng nói tiếp.
“Cháu xin hỏi cô lần nữa. Cô bắt Yuzuki chỉ để nói chuyện với cháu sao?”
“Phải. Nhìn phản ứng của cậu bây giờ, xem ra tôi làm thế là đúng rồi.”
Rintaro hít một hơi thật sâu. Đối thủ của nó đang hoàn toàn kiểm soát nhịp độ. Không rõ điều đó có gì xấu với nó không, nhưng nếu nó để cảm xúc cuốn đi, không suy nghĩ bình tĩnh được thì không ổn chút nào. Và nếu bà ấy muốn một cuộc nói chuyện nghiêm túc, thì nó như thế lại càng không ổn.
Rintaro đột ngột im re, nhưng người phụ nữ cũng không tỏ ra hài lòng gì lắm, chỉ lặng lẽ chỉ tay vào chiếc ghế xô pha trước mặt. Thấy Rintaro vẫn im lìm không nhúc nhích, bà nghiêng nghiêng đầu.
“Đối với cậu thì... có lẽ thế này sẽ khiến cậu thư thái hơn chăng…”
Người phụ nữ búng tay, chiếc ghế xô pha tan dần rồi biến mất tăm, một chiếc ghế đẩu gỗ nho nhỏ hiện ra. Chính là chiếc ghế đẩu cũ, đầy vết xước mà nó vẫn mài mông hằng ngày ở tiệm sách Natsuki. Mọi màn biến hóa của bà ta quả thật đều công phu đến từng chi tiết, nhưng lại không khiến đối phương cảm nhận được, dù chỉ một chút, sự ấm áp ân cần. Bà ấy nào đâu lo lắng cho đứa trẻ đang gom can đảm đứng yên không bỏ chạy. Hành động của bà chỉ khiến Rintaro cảm thấy bà làm thế dựa trên phán đoán hợp lý rằng đó là cách thức ngắn nhất để tiến tới mục tiêu. Nó nhận ra kháng cự là vô nghĩa nên lẳng lặng ngồi xuống ghế.
“Cháu nên nói chuyện gì ạ?”
“Cậu thật thiếu kiên nhẫn. Nhưng một cậu trai lo lắng cho cô bạn gái, nếu có tỏ chút thái độ không đúng mực, thì ta cũng không lấy làm ghét bỏ.”
Bà ta nói ơ hờ, rồi lại búng ngón tay.
“Trước hết, không rõ cậu đây có chịu cùng ta xem một màn trình chiếu?”
Đột ngột, một màn hình lớn màu trắng xuất hiện phía trước kệ sách bên phải. Cùng lúc đó, ánh đèn trong cửa tiệm lịm đi, màn hình sáng lên rực rỡ.
“Đầu tiên là...”
Người phụ nữ cất giọng, và trên màn hình hiện lên cánh cổng nguy nga cùng dãy tường đất lợp mái. Cảnh này quen quen sao đó, hình như đã thấy ở đâu, Rintaro còn chưa kịp vận não nhớ lại thì góc quay trên màn hình đã vượt qua cổng, tiến vào một dinh thự rộng lớn. Khung cảnh chuyển dần từ cánh cổng kiểu truyền thống vào bên trong dinh thự, xuyên qua một hành lang đặt những món đồ trưng bày chẳng rõ của quốc gia nào, như tranh thủy mặc, tiêu bản hươu, tượng thần Vệ Nữ..., rồi cuối cùng, hiện lên hình ảnh một người đàn ông đang ngồi bên hiên nhà nhỏ.
Người đàn ông cao nghều đóng bộ com lê trắng tinh mà Rintaro từng gặp, lúc này đang vận trên người chiếc áo sơ mi trắng cũ sòn, lơ đãng nhìn ra vườn. Nơi ông không còn vương lại chút gì vẻ ngạo mạn tràn trề tự tin ngày đó. Ông không cử động, chẳng nói năng, lặng ngắm đàn cá chép bơi lội trong cái ao trong vườn. Ông chỉ cầm theo vài quyển sách. Bìa sách hơi cong queo, có lẽ do được đọc đi đọc lại nhiều lần.
“Cậu đây đã hiểu ra chưa nhỉ?”
“Là mê cung thứ nhất.”
“Phải. Khung cảnh này là kết quả sau khi cậu giải cứu sách đấy.”
Nghe bà ta nói vậy, Rintaro cau mày.
“Sau khi những cuốn sách bị nhốt kín trong tủ được cậu giải phóng, anh ta không còn đọc sách điên cuồng như trước nữa. Rất nhiều người ngạc nhiên, thất vọng và nhanh chóng mất hứng thú với sự thay đổi chóng mặt của nhà phê bình từng hoạt động năng nổ, chiếm vị trí hàng đầu thế giới với danh xưng người đã đọc 50.000 cuốn sách. Sau đó, một người đàn ông đọc 60.000 cuốn sách xuất hiện, cướp mất vị trí của anh ta, và giờ đây anh ta chỉ còn là một kẻ bên lề xã hội. Mất đi cả địa vị và danh tiếng, suốt ngày ngồi thẫn thờ nhìn ra vườn như thế đó.”
Rintaro á khẩu không thốt nên lời, người phụ nữ vô cảm nhìn nó.
Thế rồi, bà ta đưa tay trái lên chỉ, một màn hình mới hiện ra trước kệ sách đối diện với màn hình kia.
“Tiếp tục nào!” Bà ta nói.
Và màn hình này sáng lên, hiển thị một không gian rộng lớn với những cây cột trắng xếp thành hàng. Trần nhà hình vòm uy nghi, sàn lát đá sáng bóng. Trên những bức tường làm thành giá sách có vô số sách, đó đây mở ra những lối đi và cầu thang hẹp.
Là mê cung thứ hai, hẳn rồi.
Nhưng, hồi đó, trên hành lang rộng thênh thang kia, có rất nhiều người mặc y phục trắng hối hả đi qua đi lại, tay ôm chồng sách lớn, vậy mà giờ yên lặng như tờ, chẳng có bóng ai. Không chỉ vậy, sách vở và tài liệu nằm ngổn ngang khắp nơi, mang dấu hiệu bị phá hủy nặng nề. Trên hành lang vắng tanh vắng ngắt chỉ có duy nhất một bóng người nho nhỏ. Góc quay lập tức áp sát. Một học giả mập mạp mặc áo khoác trắng đang ngồi trước chiếc bàn kê cạnh giá sách khổng lồ.
Hồi tụi Rintaro ghé thăm, ông bác này đang hăng say vùi đầu vào công trình nghiên cứu tại căn phòng Viện trưởng dưới lòng đất, vậy mà giờ ông ngồi ở góc hành lang như người mất hồn, râu ria xồm xoàm chẳng buồn cạo. Ông đang chăm chú đọc cuốn sách nhỏ duy nhất cầm trên tay.
“Vị học giả thiên tài đã sáng tạo ra phương pháp đọc nhanh thỏa mãn nhu cầu thời đại, nay bỏ bê hết việc nghiên cứu, ngồi hàng giờ đọc một cuốn sách như vậy đó. Thiên tài ngày đọc mười cuốn sách giờ chỉ còn là phàm nhân đọc cả tháng mới xong một cuốn. Những cuốn sách từng bán rất chạy trên thế giới sớm rơi vào cảnh ế ẩm, và những lời đề nghị diễn thuyết từng tới tấp gửi đến ông ta thì đều biến mất chẳng thấy tăm hơi.”
“Rốt cuộc cô muốn nói với cháu điều gì?”
“Ta muốn nói về khác biệt giữa lý tưởng và thực tế. Nhưng vẫn chưa hết đâu.”
Người phụ nữ trỏ lên trần nhà, ở đó, một màn hình nữa đã xuất hiện từ bao giờ, đang hiển thị một tòa nhà chọc trời khổng lồ. Đương nhiên rồi, mê cung thứ ba.
Góc quay tiến vào bên trong tòa cao ốc màu xám, rồi lại tiếp tục tiến vào sâu hơn, cuối cùng căn phòng giám đốc rộng thênh thang với ba mặt tường gắn cửa sổ mà Rintaro vẫn còn nhớ hiện lên màn hình. Vẫn căn phòng đó, nhưng lại có vẻ gì đó rất khác so với hồi tụi Rintaro đến. Không còn đèn chùm sáng choang, thảm trải sàn đỏ tươi, bộ xô pha xa xỉ, căn phòng lúc này được bài trí rất đơn giản. Một đám đông toàn những người đàn ông mặc com lê đỏ, xanh, đen đứng chật kín cả không gian rộng, nhao nhao như vỡ chợ.
“ Cứ thế này thì công ty phá sản mất thôi .” Một người mặc com lê đỏ hét lên.
“Sách không bán chạy thì nên ngừng xuất bản ngay.”
“Không phải chính giám đốc là người đã nói rằng độc giả yêu cầu những cuốn sách dễ hiểu, kịch tính sao?”
Hai người đàn ông mặc com lê đen và xanh lần lượt la hét với vị giám đốc đứng tuổi gầy gò. Người ấy, lúc gặp tụi Rintaro luôn đeo bộ mặt điềm tĩnh, vậy mà bây giờ đang áp tay lên mái đầu trắng, một mực cúi gằm.
“Giám đốc đã thay đổi phương châm của công ty. Ngay cả những cuốn sách ế ẩm vẫn được trao cơ hội tiếp tục sinh tồn, thậm chí ông ấy còn tái bản những cuốn sách quý đã tuyệt bản từ lâu. Kết quả thì sao? Việc quản lý công ty từng rất suôn sẻ nay phát sinh trục trặc lớn, và ông ấy đang bị ép từ chức.”
Người phụ nữ dời ánh mắt từ trần nhà xuống Rintaro, nói bằng giọng lạnh như băng.
“Đây là kết quả những chuyến phiêu lưu kỳ thú của cậu đấy. Cậu có cảm tưởng thế nào?”
“Rất tệ ạ.”
Nó gắng lắm mới trả lời được câu đó.
Căn phòng tràn ngập khí lạnh buốt da, vậy mà lưng Rintaro vẫn đầm đìa mồ hôi, và cảm giác nghèn nghẹn khó chịu như cơn buồn nôn dần dần dâng từ ngực lên tới đỉnh đầu.
“Lời nói của cậu đã làm đổi thay cuộc sống của họ rất nhiều. Nhưng, đó có phải là kết quả hạnh phúc chăng?”
“Trông không được hạnh phúc lắm ạ.”
“Vậy là, cậu đã làm những điều tồi tệ?”
“Cô muốn nói gì ạ?”
“Ta không muốn nói. Ta muốn nghe.”
Giọng người phụ nữ, từ đầu đến cuối, vẫn một mực bình thản. Ngả người trên ghế xô pha, bà ta găm vào Rintaro một ánh nhìn vô cảm.
“Thế nào là đúng, thế nào là sai, ta không có câu trả lời. Vì không biết, nên ta gọi cậu tới đây, mong sao cậu có thể cho ta đáp án chăng? Cậu đã đương đầu với ba người đó để cứu những cuốn sách. Cậu đã dũng cảm đối chất với họ, và gây ảnh hưởng lớn đến triết lý sống của họ. Cậu làm giá trị quan của họ đổi thay mạnh mẽ, nhưng kết quả là, rõ ràng cậu đã đẩy họ vào nghịch cảnh. Nếu họ phải chịu khổ chịu sở như thế, ta tự hỏi, những điều cậu đã làm có ý nghĩa gì?”
Đó là câu hỏi mà Rintaro chưa từng nghĩ đến.
Hay nên nói là một tình huống mà nó thậm chí chưa bao giờ tính tới?
Điều nó đã làm chỉ là nói ra hết những suy nghĩ của bản thân. Nó đâu có kỳ vọng mình sẽ tạo ra sự thay đổi lớn lao gì. Nó chưa bao giờ ngờ rằng mình sẽ được chứng kiến cảnh mọi thứ thay đổi chóng mặt như thế, và, chưa một phút nào nó mảy may nghĩ rằng sẽ có ai đó phải chịu khổ vì chuyện nó làm.
Rintaro ngước mắt nhìn màn hình thứ ba, lòng rối như tơ vò.
“Thế giới này thật buồn, cậu không nghĩ vậy sao?”
Ánh mắt người phụ nữ trôi dạt vô định trong không trung trống rỗng, như thể bà đang nhìn về chốn nào đó xa xăm.
“Người ta dùng sách làm món trang sức cho bản thân, dùng sách để nhồi nhét kiến thức thật dễ dàng, rồi đọc xong thì bỏ xó. Cứ nghĩ, chỉ cần đống sách cao như núi trong nhà thì tầm nhìn sẽ xa hơn thiên hạ. Nhưng…”
Người phụ nữ hướng đôi mắt đẹp, khô khan như hai quả cầu thủy tinh về phía Rintaro.
“Điều đó có thật sự tốt không?”
Bà chăm chú nhìn Rintaro vẫn đang bối rối.
Nó chẳng thể đọc được một cảm xúc nào trong đôi mắt nhoang nhoáng những vệt sáng mờ ấy. Người phụ nữ cứ giữ một thái độ hững hờ, như thể, việc được nghe một câu trả lời nào đó là cái quyền đương nhiên của bà ta vậy?
“Tại sao...” Cuối cùng, Rintaro cũng bật ra lời. “Tại sao cô lại hỏi cháu như thế?”
“Ừ, tại sao nhỉ? Vì ta nghĩ cậu sẽ có một câu trả lời hay ho nào đó chăng?”
“Kỳ vọng của cô thật vô lý, cháu chỉ là một đứa ưa rúc đầu trong nhà thôi.”
“Nhưng cậu đã dốc sức giải cứu sách khắp mọi nơi, và trên thực tế, đã thành công giải cứu rất nhiều sách.” Người phụ nữ vuốt nhẹ những lọn tóc rủ xuống trán. “Thời nay, thật hiếm thấy người kết nối với sách như thế.”
“Người kết nối với sách...”
“Phải. Chỉ còn lại rất ít người như cậu hay ông của cậu. Xưa kia, người như vậy rất nhiều, nhưng trong vòng 2000 năm nay, mọi thứ đều đổi thay.”
Người phụ nữ thốt lên một câu kỳ quặc khiến Rintaro nhất thời nghi ngờ lỗ tai, khi nhận ra mình không hề nghe nhầm, nó nghẹn cả lời.
“2000 năm...”
“Chính xác là khoảng 1800 năm thì phải? Cái thời ta mới ra đời. Thấm thoát, tháng năm đã vùn vụt trôi qua mà ta nào có hay.”
Rintaro không biết phải đáp sao. Con mèo từng báo trước với nó về “cuốn sách sở hữu sức mạnh rất lớn”, nhưng Rintaro có mơ cũng không ngờ được độ khủng này. Đời nào nó nghĩ tới một cụ sách tồn tại tận 1800 năm đằng đẵng cơ chứ? Chưa kể, sách lâu đời cỡ đó và còn mang “sức mạnh lớn” thì ngay cả đứa mê sách vô đối như Rintaro cũng chẳng nhớ ra nổi mấy tên.
Không màng tới Rintaro đang sửng sốt, người phụ nữ tiếp tục nói với vẻ bàng quan.
“Xưa kia, chuyện ‘sách có linh hồn’ là điều rất đỗi hiển nhiên. Người đọc sách nào cũng biết điều ấy. Họ biết, và cùng sách bầu bạn, chia sẻ tâm tư. Thời ấy, số người sở hữu sách không nhiều, nhưng những người ta đã gặp gỡ đều một lòng một dạ nâng đỡ ta, và ta cũng đối xử với họ như thế. Một thời đại khiến ta nhớ nhung nhiều. Một thời đại xiết bao rực rỡ.”
“Chuyện đó...” Rintaro yếu ớt lên tiếng.
“Chuyện như thế, đối với cậu, có lẽ quá khó tin chăng?” Người phụ nữ nhẹ nhàng nói, cắt ngang lời nó.
“Giờ đây, rất hiếm khi thấy được một cuốn sách có linh hồn. Mà nói gì đến điều đó, thậm chí chẳng một mống người nào biết rằng sách cũng có linh hồn. Nhắc đến sách, con người chỉ nghĩ tới một tập giấy in chữ, không hơn. Bất hạnh ấy không chỉ xảy đến với cơ man những cuốn sách bị vứt bỏ ngoài đường phố sau khi người ta đọc xong. Ngay cả ta, kẻ đã tồn tại qua bao thăng trầm lịch sử, được truyền đọc khắp nơi trên thế giới này, hầu như cũng chẳng thể gặp được một tri kỷ thật lòng đối đãi. Ngày nay, dẫu một cuốn sách có được gắn cho những câu ngợi ca mỹ miều như tác phẩm được đọc nhiều nhất thế giới, thì cũng không kẻ nào buồn liếc mắt. Bị nhốt kín, bị cắt vụn, bị bán như thứ hàng rẻ mạt. Tất cả những điều cậu chứng kiến đó đều đã từng xảy đến với ta. Phải, ngay cả với ta, kẻ đã vượt qua trường thành thời gian gần 2000 năm, vượt qua trường thành ngôn ngữ hơn 2000 thứ tiếng.”
Người phụ nữ nhắm hai mắt, như đang nén đau.
“Nói thật lòng với cậu,” đôi môi mỏng nhợt nhạt lại mấp máy. “Ta cũng cạn sức rồi. Xưa kia, hẳn ta đã từng kể rất nhiều điều quan trọng với rất nhiều người, nhưng giờ đây ta thậm chí lãng quên hết những điều mình từng kể. Nếu đã quên rồi, thì cũng giống như đám sách nhỏ bé kia, ta chỉ còn là một tập giấy cung cấp kiến thức và mua vui cho người mà thôi.”
Người phụ nữ lại mở mắt.
“Điều đó mới thật buồn làm sao! Trong cái thế giới buồn đến thế, rốt cuộc cậu nghĩ gì, cậu vì cái gì mà năm lần bảy lượt du hành qua những mê cung? Ta tò mò lắm. Vì ở nơi này, danh tiếng của cậu lừng lẫy vô cùng.”
Rintaro không chắc câu cuối đó là bà ấy đùa hay chỉ đơn thuần nói sự thật. Nhưng riêng sức nặng của câu hỏi kia, thì nó biết rõ. Nó im lặng, cụp mắt nhìn xuống chân. Chẳng có từ ngữ nào đậu sẵn trên môi nó chực chờ nhảy ra vanh vách. Nhưng sâu trong lòng nó gọn lên một lời mách bảo, rằng cứ im mãi thì cũng không hay.
Rintaro đưa tay phải lên, khẽ đẩy gọng kính, nhắm mắt.
Nhắm mắt rồi, nó thấy bình tĩnh hẳn, cứ như đang ở trong tiệm sách Natsuki thứ thiệt, ngồi thoải mái trên chiếc ghế đẩu ngày nào cũng ngồi. Dù đang ở trong tiệm sách giả, nhưng trái tim Rintaro đã quay về tiệm sách cũ thân thương của nó.
Giá sách nhiều tuổi đời, đèn chùm kiểu cổ điển, cửa lưới cắt ánh nắng rực rỡ thành từng ô chằn chặn, chuông bạc leng keng mỗi khi có khách vào. Theo dòng chảy ký ức, từng cuốn sách thân thuộc lần lượt hiện về lấp đầy kệ sách trống trơn.
Anh em nhà Karamazov, Chùm nho phẫn nộ, Bá tước Monte Cristo, Gulliver du ký ... Rintaro nhớ chính xác vị trí của từng cuốn sách mà nó đã đọc đi đọc lại. Trong khi lần tìm chúng trong đầu, trái tim dậy sóng của nó dần dần bình yên.
“Câu trả lời thì cháu không biết.”
Rintaro mở lời, nó nói ấp úng, nhưng vẫn cố kết nối những từ ngữ với nhau.
“Nhưng, đúng thật là sách đã cứu cháu rất nhiều lần. Một đứa lúc nào cũng bi quan, gặp chuyện gì cũng chực bỏ cuộc ngay như cháu có thể chống chọi được đến bây giờ chính là nhờ lúc nào cũng có sách kề bên.”
Rintaro nhìn chăm chăm vào ván lót sàn bóng loáng, nhặt lấy từng từ ngữ nảy ra trong đầu.
“Tất nhiên, như cô vừa kể ra, có lẽ đang tồn tại rất nhiều vấn đề. Nhưng cháu nghĩ sách không hề yếu như cô nói đâu. Ngay cả khi rất nhiều cuốn sách đang lặng lẽ chết đi, cháu biết rằng vẫn có những cuốn sẽ còn sống