18 - Thiếu Công Bằng Đối Với Con Cái
Bà Dậu ngồi trước chiếc bàn rộng, trên đầy sổ sách, đang dò tìm những phiếu đặt hàng của các cửa tiệm gửi về, kèm vào chỗ thì chê phẩm chất hàng kỳ này kém, chỗ thì trách hàng giao chậm, thiếu hay thừa hàng, đổi trả lại hàng xấu, yêu cầu cải tiến theo nhu cầu của khách hàng.
Ông Dậu không ngẩng mặt lên, hai tay ấn máy chữ, nghe bà Dậu đọc con số ít đi, mặt nhăn lại mỗi khi hai ông bà trao đổi phàn nàn số thương vụ kỳ này trụt xuống trông thấy.
Kể từ hôm Lan, con gái ông bà đi lấy chồng, cả hai ông bà vất vả mà công việc vẫn không chạy được như khi Lan còn ở nhà. Nhất là bà Dậu, bà luôn phàn nàn với ông, mọi khi có Lan, bà không phải lo nghĩ làm gì, mọi việc đã có Lan quán xuyến đâu vào đấy.
Bây giờ cả hai ông thầm khen và phục con mình có tài tháo vát biết buôn bán, trong cửa tiệm có trục trặc điều gì Lan giải quyết rất nhanh, chả trách hết người này đến người khác tìm đến mai mối, không lẽ cứ giữ con ở nhà mãi sao. Trước sau rồi cũng phải lo liệu cho trai có vợ, cho gái có chồng. Lập gia đình phải ở riêng là lẽ thường. Nếu như Lan lấy chồng ở gần thì những lúc gặp nhiều việc khó khăn, Lan đến giúp bố mẹ cũng đỡ khổ.
Giòng tư tưởng của bà Dậu vừa lo lắng vừa nghĩ đến con, tiếc thương, phàn nàn công việc nhiều, bà nghĩ rất nhiều mà không tập trung vào một việc gì. Vừa lúc đó thì có tiếng xe hơi dừng trước cửa, rồi Mai, Cúc, Trúc gọi nhau ơi ới “Chị Lan đã về”. Lan hiện ra trước mặt ông bà Dậu làm cho ông bà mừng như bắt được vàng, như có cứu tinh đến với ông bà. Chưa kịp hỏi han, ông Dậu đã nhận thấy mặt con có nét buồn. Còn bà Dậu thì quá mừng, bà nghĩ đến công việc đang cần Lan nên bà vội nói:
-Con ở chơi lâu được không, bố mẹ cần con ở lại giúp bố mẹ mấy ngày được không?
Lan sốt sắng trả lời:
-Con ở nhà luôn với bố mẹ, và con không đi đâu nữa.
Lan, Đức đều là phù dâu phù rể của bạn mình trong một đám cưới, họ quen nhau do cô dâu chú rể giới thiệu. Tiến những cuộc đi chơi gặp gỡ tìm hiểu nhau kéo dài cả năm. Đức là một kỹ sư khỏe mạnh, có nghị lực, có xu hướng cầu tiến. Lan là một thiếu nữ tốt nghiệp về thương mại, sẵn cha mẹ có cửa tiệm nên thôi học ở nhà giúp cha mẹ trong việc kinh doanh. Nàng có óc bén nhậy, tháo vát, đi vào thương trường rất hợp với khả năng, giúp đỡ cửa tiệm cho cha mẹ.
Là những người có học vấn, có óc suy xét, họ nhận thấy hai tâm hồn hòa hợp liên kết, lập gia đình sẽ hưởng được hạnh phúc bền vững và đã được đôi bên cha mẹ nhận thấy đủ điều kiện môn đăng hộ đối, hai gia đình đều là nhà buôn có cửa tiệm.
Tuy cha mẹ Lan biết thiếu Lan ông bà sẽ vất vả hơn trong công việc làm ăn, nhưng cũng chấp nhận vì nghĩ rằng khi cần, Lan vẫn có thể về giúp đỡ được.
Cha mẹ Đức, ông bà Phúc, biết Lan là người hiền, đẹp, có tài buôn bán, ông bà hết sức hân hoan chỉ mong cho chóng đến ngày cưới được Lan về làm dâu. Tất cả những lễ nghi phong tục được đôi bên tổ chức đám cưới rất linh đình phần nhiều theo ý xếp đặt của cô dâu, vừa có tiền vừa có tài, ai cũng phải khen là một đám cưới vui vẻ hoàn hảo.
Qua tuần trăng mật, ông bà Phúc gọi hai vợ chồng Đức Lan và bảo:
-Cha mẹ đã già cũng muốn nghỉ ngơi nhưng hoàn cảnh chưa cho phép vì còn phải lo cho các em, khi nào tất cả các em trai có vợ, gái có chồng ở riêng, bấy giờ cha mẹ mới hưu trí được. Các con là trưởng, vậy cha mẹ giao cửa tiệm đang làm đây để các con điều khiển giúp cha mẹ.
Đức vì có việc làm ở sở nên chỉ giúp khi nào rỗi, còn Lan sẽ phải làm toàn thời gian, nàng vui vẻ nhận:
-Con xin hết sức làm với khả năng vì đã quen công việc như ở nhà.
Đúng ý với ông bà Phúc mong muốn, từ ngày có Lan giúp, cửa hàng phát triển, mở thêm chi nhánh. Trong gia đình, ông bà Phúc gả chồng cho hai con gái cũng đều nhờ tay Lan giúp đỡ các em chồng từ việc nhỏ đến lớn như trang sức rất chu đáo do tiền Lan bỏ chi không tiếc. Mỗi lần Lan hỏi ý kiến ông bà Phúc đều được ông bà khen ngợi và để tùy ý. Ông bà Phúc giao công việc cho Lan nhưng không giao tiền, coi như Lan có bổn phận phải bỏ tiền ra.
Trong mấy năm nay, Lan ra sức kinh doanh, có bao nhiêu vốn liếng đưa về góp vào cửa tiệm của bố mẹ chồng để khuếch trương mở rộng thương trường như lời bố mẹ nói: “Của cha mẹ cũng là của con:, công việc thì Lan trông coi, chi thu thì ông bà Phúc giữ sổ, ông bà thường nói: “Đấy là bố mẹ giữ cho các con”. Đức đi làm cuối tháng đưa hết lương về để góp với bố mẹ cho có thêm lời, Lan chỉ ra những số tiền nhỏ để chi tiêu không đáng kể.
Rồi một hôm, Lan khám phá ra rằng hai cửa tiệm chi nhánh đều đứng tên mỗi em gái của Đức; cả hai cô em nghiễm nhiên thành bà chủ giữ sổ sách riêng. Lan đưa điều nghịch lý này ra hỏi ông bà Phúc thì ông bà trả lời:
-Các em mới ra đời, kém tài thiếu vốn, bố mẹ và anh chị cần giúp các em có cơ sở làm ăn, các em ăn nên làm ra là nhờ anh chị và cám ơn anh chị, còn các con là con trưởng ở đây với bố mẹ, muốn ăn tiêu thế nào tùy sở thích, của cha mẹ là của con.
Những điều ông bà Phúc giải thích không đáp ứng được sự đòi hỏi của Lan. Còn Đức, chồng Lan, nghe bố mẹ than thở giúp các em đỡ gánh nặng cho cha mẹ, cũng đồng ý với bố mẹ. Thấy chồng quá thiên về bố mẹ, các em, Lan để cho Đức suy nghĩ phân biệt tình là tình, lý là lý, phải có sự công bằng phân minh rõ ràng, bổn phận đối với cha mẹ và sự giúp đỡ anh chị em phải hợp tình hợp lý, trong khi những anh chị em khác không làm gì chỉ biết ăn chơi ỷ lại vào cha mẹ, vào người cặm cụi dè sẽn làm ăn thì thực là bất công.
Tất cả vốn liếng công lao đưa về góp với bố mẹ chồng để rồi bố mẹ đem chia giúp cho các em Đức. Lan công phẫn cho rằng bố mẹ chồng đã lợi dụng nàng, thiếu sự công bằng với các con. Sau cuộc cãi vã giữa hai vợ chồng, Lan quyết định bỏ về nhà cha mẹ và đó là nguyên nhân đưa đến sự chia rẽ của vợ chồng nàng.
Người đời nhận định “nước mắt chảy xuôi”, bố mẹ thương nuôi con còn bé, khi lớn muốn giúp đỡ phải tự mình có thể giúp được, không nên rộng rãi lấy của con này san sẻ cho con khác khi không có sự đồng ý của chủ của. Lấy quyền cha mẹ áp đặt lên các con không đồng đều chỉ làm cho đại gia đình bất ổn, đưa đến sự chia rẽ.