19 - Bố Mẹ Chồng
Tiếng chim hót líu lo ngoài sân làm Tân tỉnh giấc thức dậy ra trước sân làm mấy động tác thể dục, trong người thấy khoan khoái dễ chịu và yêu đời. Buổi sáng trời mưa nhẹ, lất phất như bắt đầu mùa xuân, chàng vào nhà rủ Ái Mỹ, vợ chàng, ra phố ăn sáng rồi đi chơi la cà cho hết ngày thứ bảy. Đã mặc xong quần áo, trước khi đi Tân ra lấy thư. Trong tập giấy có thư từ Việt Nam quen thuộc. Tân hồi hộp trong lòng khi nhận được chữ của bố đề ngoài bì thư. Chàng vội xé ra xem. Trong thư báo tin bố mẹ và các em chàng đã được gọi để phỏng vấn và đồng thời đã có giấy xuất cảnh, chỉ còn chờ ngày lên máy bay qua Mỹ đoàn tụ.
Nghĩ đến phút được gặp lại bố mẹ, các em và cả gia đình sum hợp. Tân thấy thật sung sướng. Chàng vội điện thoại cho các em ở thành phố khác biết tin chờ ngày đi đón bố mẹ, các em. Hai vợ chồng sau khi ăn sáng thay vì đi chơi đã đi tìm mua sẵn thêm giường, đồ dùng khi bố mẹ tới nhà sẽ có đầy đủ tiện nghi. Căn nhà có ba phòng ngủ, vì chưa có con nên hai vợ chồng ở một phòng, bố mẹ ở phòng khác còn ba cô em gái ở phòng còn lại cũng vừa đủ khéo. Trong khi chờ đợi, cứ ngày thứ bảy, Chúa Nhật, cả hai vợ chồng lại đi chọn đồ mua về trang hoàng các phòng ngủ, phòng khách cho vừa ý.
Vượt biển từ năm 1976, ba anh em Tân, Tảo, Tú vừa đi làm vừa đi học, cả ba đã thành công, có bằng kỹ sư, có việc làm, hai anh Tân, Tảo đã lập gia đình, riêng Tú cũng làm một hãng với Tảo nên ở chung với Tảo.
Được giấy báo ngày giờ đi đón gia đình ở phi trường San Francisco, vợ chồng Tân-Mỹ, Tảo-Liên và Tú đã tề tựu đông đủ với một số thân thuộc bạn hữu, máy ảnh quay phim đã được chuẩn bị sẵn sàng để tiếp đón ông bà Thuần và ba cô con gái xuất hiện với bao mừng rỡ hân hoan đến trào nước mắt. Khi bố mẹ anh em ôm nhau, qua phút hồi hộp, hai người con dâu Mỹ, Liên được hai người chồng giới thiệu trình diễn với bố mẹ chồng.
Tuy đã có thư kèm hình ảnh gửi về xin phép bố mẹ trước khi cưới, nhưng đây là lần đầu tiên gặp gỡ cả gia đình, thân thuộc bạn hữu sau những câu thăm hỏi vồn vã và tràn ngập ý tình thân thương với lời hẹn gặp lại sau. Vợ chồng Tân-Mỹ đưa bố mẹ và ba em về nhà nhận ở những căn buồng riêng đã được trang trí sẵn sàng đầy đủ đồ dùng.
Ái Mỹ đi chợ Việt Nam mua đầy đủ thực phẩm: thịt, cá, rau tươi, mắm muối, tiêu ớt, đồ khô bánh tráng, gói bún, phở, khô mực, khô bò, đồ hộp, củ kiệu, tương chao, nhãn, vải hộp v.v… Xong lại tới chợ Mỹ mua về nào là sữa tươi sữa ngọt các thứ đã được xếp đầy tủ lạnh và tủ đựng đồ. Vợ chồng Tân-Mỹ đã dẫn giải cho các em biết sự dụng các tiện nghi trong bếp cũng như ngoài nhà. Ái Mỹ xin nghỉ việc ở nhà một tuần lễ để đưa bố mẹ các em đi làm thủ tục giấy tờ, thăm hỏi những người thân thuộc, đi shopping v.v…
Cuộc sống của đôi vợ chồng bắt đầu xáo trộn. Mọi khi mỗi buổi sáng Ái Mỹ chỉ cần nấu ấm nước sôi pha cà phê sữa, kể như là hai vợ chồng đã ăn xong bữa điểm tâm. Muốn chiều bố mẹ chồng, Mỹ đã hỏi xem cả nhà muốn ăn gì tùy thích: ông Thuần uống cà phê lọc phin, bà Thuần và các em sau hai ngày đã chán đồ Mỹ đòi ăn bún mọc.
Tới hai bữa cơm chính, Ái Mỹ điên đầu không biết xoay xở làm món ăn thế nào cho vừa lòng mọi người, vì chính nàng không phải là người có tài nấu bếp, xưa nay chỉ quen ăn đơn giản theo lối Mỹ, muốn ăn món Việt phải chờ ngày thứ Bẩy cả hai vợ chồng hay cùng bạn bè tới ăn tiệm Việt Nam. Giờ đây bắt buộc phải làm bếp, nàng trông chờ các em chồng làm giúp lại bị ánh mắt bố mẹ chồng không thông cảm với một câu “chị cho ăn món gì cũng được mà”.
Hết hạn nghỉ, cả hai vợ chồng trở lại đi làm, chiều về vào bếp thấy yên lặng như tờ. Mọi người như chờ đợi nàng dâu về làm cơm; đi làm về đã mệt mỏi còn sức đâu để làm bếp hầu cả nhà, ăn xong ngồi ỳ ra cả đống để mình nàng thu dọn bát đĩa. Tân đành phải đưa cả nhà đi ăn tiệm, nếu cư kéo dài tình trạng này làm sao đủ trả chi phí cho các bill cuối tháng gửi về.
Tân đưa ý kiến với mẹ để tập cho các em làm cơm ăn ở nhà cho đỡ tốn trong khi các em chờ đợi đi làm. Không ngờ bà Thuần mỉa mai, “các em ở nhà đã khổ quá nhiều, phải để cho chúng nghỉ ngơi rồi còn đi học, chị ấy làm có một bữa cơm đã mệt nhọc gì lắm, người ta còn làm quần quật tới khuya mới đi ngủ mà có ai kêu ca gì đâu.” Rồi bà phán luôn: “Từ mai công việc nhà đã có bố mẹ lo liệu xếp đặt lại, các con cứ việc đi làm như thường, cuối tháng đưa hết tiền lương về để bố mẹ giữ chi tiêu, còn lại bao nhiêu sẽ giữ cho con.”
Ngày hôm sau ông bà Thuần gọi các con Tảo, Tú về họp gia đình, ông bà phán rằng Tảo đã có con chia lương tứ lục và Tú trừ tiền chi tiêu góp với anh chị còn bao nhiêu cuối tháng đưa về nộp cho bố mẹ để phụ nuôi bố mẹ và các em. Các cô dâu tròn mắt ngạc nhiên ngồi nghe ba người con trai thay nhau giải thích xin bố mẹ thông cảm và thích nghi với đời sống ở đây, các con vẫn hiếu thảo với bố mẹ, xin đừng tước đoạt hết tự do của các con.
Ông bà Thuần chỉ hiểu rằng đã có công sinh dưỡng, nay các con phải báo hiếu bằng vâng phục tuyệt đối giống như nếp sống ở nhà.
Người đầu tiên chịu búa rìu là Ái Mỹ. Bị nhiều lời chỉ trích cay đắng thô lỗ, Ái Mỹ ra điều kiện với Tân không thể sống chung. Tân không lay nổi lòng cố chấp của ông bà Thuần. Ái Mỹ đành từ giã ra đi. Từ đây Tân về nhà không còn cảm thấy gia đình đoàn tụ như chàng thường mong ước nên lại đi tìm chén rượu cuộc vui cho khuây khỏa qua ngày.
Vợ chồng Tân bỏ đi, ông bà Thuần đòi về ở chung với Táo và Tú. Đã có kinh nghiệm, cả hai anh em kiếm một căn nhà cách xa chỗ đang ở, đưa ông bà Thuần và các em ở riêng biệt, để các con lui tới thăm viếng giúp đỡ. Các con ông bà Thuần phàn nàn với nhau nếu biết bố mẹ còn giữ hủ tục quá tham lam, họ đã không bảo lĩnh tới đây, cứ gởi tiếp tế về nuôi bố mẹ lại hay hơn.
Đây là một trong những hoàn cảnh trớ trêu hiện đang xảy ra trên đất nước ăn tạm gửi nhờ này. Thế nhưng bên cạnh những câu chuyện khó nghĩ như kể trên lại có những hoàn cảnh khác xảy ra một cách êm đẹp để chúng ta phải suy nghĩ.
Câu truyện thứ hai xẩy ra như sau:
Chợ Việt Nam vào ngày Chủ nhật, thứ Bảy thường đông người từ sáng đến chiều, ai cũng chờ ngày nghỉ mới đi chợ mua thức ăn cho cả tuần. Đi chợ gặp nhau luôn để quen biết, nhất là các bà gặp nhau có đủ chuyện vui buồn phải xả ra cho thảnh thơi trong tâm hồn.
Tới chợ gặp mấy ông bà H.O. hay những ông bà đi đoàn tụ mới tới, rất dễ nhận vì vẻ mặt ngơ ngác, cách phục sức, lại là đầu đề cho các bà đã quen nhau từ trước. Trong số có bà Bát sẵn tính vui vẻ hay nói, bà kể:
-Các bà đừng nghĩ ai cũng như ai, như ông bà Phấn ở gần nhà tôi, từ ngày tới đây ở chung với con trai con dâu tôi chưa thấy gia đình nào hạnh phúc bằng. Ông bà Phấn còn đưa theo sáu người con vừa trai vừa gái, khi lãnh tiền trợ cấp cũng như bây giờ đi làm có lương được bao nhiêu, bà Phấn đưa hết cho con dâu để góp chi tiêu trong nhà, không bao giờ ông bà phàn nàn hay đòi hỏi điều gì, ông chỉ nói với đông người ăn có đủ chi tiêu không?
Người con dâu thấy thừa tiền trả lại ông bà Phấn không nhận, chỉ nói cám ơn các con để cho ở chung tìm việc làm cho các em lớn, em bé được đi học, bố mẹ cám ơn các con, số tiền còn dư con cứ giữ lại để lo cho các em sau này khi cần đến.
Người con dâu nói với tôi rằng chưa bao giờ cháu được sung sướng như bây giờ, đi làm về tới nhà cơm đã dọn sãn trên bàn, các cháu bé đã được ăn trước, đã tắm rửa sạch sẽ, các cô em đã bế dẫn đi chơi, và mẹ chồng thường hỏi cô muốn ăn món nào khác để chiều theo ý, ăn xong các em đã tự động thu dọn sạch sẽ ngăn nắp. Cha mẹ chồng cháu thật là những người hiểu biết lịch sự. Tuy nhiên cháu cũng cẩn thận những số tiền cháu giữ cho các em khi cần để trả lại.
Cha mẹ sinh con, nuôi nấng từ tấm bé đến lúc khôn lớn, không quản khó nhọc, thì sự hiểu đễ, kính yêu của con cái dành cho cha mẹ lúc tuổi già là một đền bù và càng làm tăng tình yêu thương giữa cha mẹ và con cái. Tuy nhiên, cha mẹ nên tôn trọng tự do cũng như nhân cách của con cái vì cha mẹ chỉ tạo ra xác thân phàm tục của con người còn chính tự do và nhân phẩm mới tạo nên con người.
Cha mẹ không nên lấy quyền làm phụ mẫu mà khống chế, tước đoạt tự do của con cái, ngay những lúc nóng giận cũng nên kềm chế, không nên dùng bạo lực trên thân xác con cái dù khi chúng còn nhỏ. Đây chỉ là một sự góp ý trước những hoàn cảnh xảy ra chung quanh, còn vấn đề áp dụng cho từng hoàn cảnh là tùy trường hợp cá nhân.