27 - Thăng Tiến Gia Đình
Một cuộc mạn đàm không dự trước, nhân dịp sinh nhật bà Sinh, trong khu vườn đầy bóng mát, một chiều thứ bảy đầu thu. Một số bà đến trước đang ngồi tán gẫu bên ly nước ngọt. Nghe tiếng kéo ghế mọi người quay lại, bà A. nhận thấy nhiều bà bạn quen đến trước nên phàn nàn:
-Đi làm cho khuất mắt thì không sao, chứ về tới nhà là điên cái đầu, ngày nghỉ còn vất vả hơn đi làm, nên tôi mới tới trễ, xin lỗi chủ nhân và các chị em.
Vẻ bực bội còn hiện trên nét mặt bà. Bà B. liền nói:
-Chị A. ơi! Lo lắng quá làm gì cho mệt, ở vào xứ tự do này chị có muốn giữ chồng con chị theo tập tục ở nhà khó lắm, theo tôi mình đi làm có tiền nuôi con ăn mặc học hành, thế là đủ bổn phận, lớn lên rồi “đời cua cua máy, đời cáy cáy đào”, còn mình cũng phải có tự do ăn chơi cho thoải mái chứ. Còn ông xã đâu mà một mình chị phải lo?
Bà C. nói:
-Như ý kiến chị B. đâu có được. Riêng tôi mỗi khi xem báo hay trên truyền hình thấy các trẻ em phạm pháp, vào băng đảng, du đãng rủ nhau đi trộm cướp, hút xách, nghiện ngập, tôi lại lo lắng đến con mình phải dậy dỗ ngăn ngừa chúng như thế nào đây? Tiện đây xin các chị ai có ý kiến nào hay xin cho chúng tôi biết để học hỏi, cũng là một việc bổ ích.
Bà D. đáp:
-Tôi đồng ý với chị C. nhưng mỗi gia đình mỗi khác, trình độ học vấn, nghề nghiệp, có gia đình độc lập, có gia đình còn lệ thuộc vào bên ngoại, bên nội, có khi cả hai bên, tính tình cha mẹ phần lớn ảnh hưởng đến sự giáo dục con cái.
Bà E:
-Tôi xin góp thêm ý với các chị. Sự lệ thuộc vào các ông bà nội ngoại không có ảnh hưởng là mấy. Trước kia ở nước nhà, chúng ta đi học với truyền thống học đường “Tiên học lễ, hậu học văn”, chúng ta đã được hấp thụ giáo dục ngay tại học đường, cha mẹ chỉ cần bổ khuyết thêm cho hoàn hảo theo ý gia đình. Ở đây con chúng ta đi học rất nhiều môn cần cho sự sống con người, nhưng thiếu món dậy về luân lý, về đạo làm người. Sự thiếu sót này buộc chúng ta phải dậy dỗ cho các con tại nhà mới mong được hoàn hảo.
Bà T.:
-Nếu theo ý chị B., chỉ cần đi làm có tiền để nuôi các con ăn học như thế là thiếu bổn phận làm cha mẹ, các con học hành không tới nơi tới chốn chẳng may sa ngã rượu chè, nghiệp ngập, trộm cắp, trách nhiệm quy vào tội cha mẹ đã không dạy các con. Bổn phận dậy dỗ con cái phải có cả cha lẫn mẹ, không riêng một mình cha hay một mình mẹ. Nếu một mình mẹ giáo dục con cái còn bố thì lè phè làm gương xấu thì thật uổng công.
Tôi đồng ý với chị A., đi làm vất vả về đến nhà các con chị còn nhỏ không giúp được việc, chỉ biết bày đồ chơi bừa bãi, anh chị yêu con lắm, con đòi gì cũng cho không từ chối con một điều gì, có thể nhịn ăn nhịn tiêu để cho chúng. Vậy mà nhiều khi những đứa con được nuông chiều lại hóa ra chẳng ra gì, vong ân là đàng khác. Cha mẹ sáng suốt hơn thì hiểu rằng không nên quá nuông chiều, không nên cho trẻ nhiều tiền để làm chúng hư hỏng mà nên để nhiều thì giờ dậy dỗ chăm sóc các con. Có thì giờ chuyện vãn với các con để hiểu thông cảm lối suy tư của các con, kịp thời dậy dỗ các con đi vào đường ngay nẻo chính.
Bà S.:
-Theo tôi, đừng coi thường trẻ con không biết gì, còn nhỏ chúng đã có óc quan sát, có cái nhìn “chỉ trích”. Nếu chúng thích những gì chúng nhìn thấy hàng ngày, nếu những việc làm của cha mẹ làm chúng cảm kích, thích thú, chúng sẽ bắt chước lối sống đó, nếu cha mẹ sống một cuộc sống đàng hoàng tử tế. Đôi khi cha mẹ có sự xích mích bất đồng ý kiến cũng không được để cho các con bắt gặp làm chúng phân tâm, luôn luôn tạo một không khí an toàn trong gia đình. Bắt buộc cha mẹ xử trí đúng vai trò của cha mẹ. Sách báo, phim ảnh chúng xem, đọc, cha mẹ đều phải quan tâm kiểm điểm. Vợ chồng giúp nhau, dậy cho các con anh chị em nó biết giúp đỡ lẫn nhau.
Bà A.:
-Tôi xin các chị giúp thêm ý, hiện giờ mấy đứa con tôi làm cho tôi nhức đầu nghĩ đến tương lai chúng, nhất là thấy mấy đứa nhỏ trong khu tôi ở hay bỏ học dập dìu rủ nhau đi chơi, có lần tôi bắp gặp chúng đến rủ con tôi. Tôi ngăn cấm con tôi không được làm bạn với chúng, nhưng khi tôi đi làm vắng không thể biết các con tôi có nghe lời tôi không? Mà để chúng làm bạn với những trẻ đó chắc chắn con tôi sẽ hư.
Bà E:
-Vâng, đây cũng là một khía cạnh quan trọng chúng ta cần mổ xẻ kỹ hơn. Tôi xin đưa ra một câu chuyện điển hình. Anh chị tôi có bốn cháu, hai trai hai gái. Khi cháu nhỏ bắt đầu đi học, cháu lớn được 12 tuổi. Anh chị tôi yên trí đi làm về chỉ cần đón cô cháu nhỏ. Tuy đã dặn các con đi học về phải ở nhà chờ bố mẹ đi làm về, nhưng trẻ con hay quên có khi về nhà gọi các con lúc thi thiếu một hay hai, có khi cả ba đứa con đều đi chơi mỗi đứa một nơi, bố mẹ phải chia nhau đi tìm.
Nhà cửa chúng bày giải bừa bộn, đứa nào cũng lem luốc dơ bẩn, rồi dần dà nhận thấy chúng thay đổi thái độ bướng bỉnh, ăn nói hỗn hào, xem đến học bạ cứ kém dần cho tới khi nhà trường báo cho biết, chúng đã bắt đầu đi học thất thường, anh chị tôi lo lắng, bàn với nhau phải tìm phương pháp sửa đổi ngay mới kịp. Sau cùng anh tôi tính chỉ còn một lối thoát, trong hai người phải ở nhà một người săn sóc kiểm điểm các con, nếu muốn chúng nên người tốt, phải hy sinh vì các con, một người đi làm đủ nuôi cả nhà, vì tương lai các con nên người hữu dụng là cái vốn của cha mẹ, đâu có cần để vốn cho các con bằng tiền của, hãy đầu tư để vốn cho các con bằng việc học hành, bằng nghề nghiệp thành người trí thức có nhân phẩm.
Và anh chị tôi quyết định hy sinh không có ý đổi nhà lớn hơn, không mua xe mới, bớt chi tiêu, một mình anh tôi đi làm cũng đủ, chị tôi ở nhà lo việc nội trợ săn sóc hướng dẫn các con. Mất một thời gian, bây giờ các cháu tôi đã là những học sinh xuất sắc, ngoan ngoãn.
Các bậc cha mẹ có tu thân mới tề gia. Bố mẹ nói dối, lừa đảo, đâu có thể trách con lường gạt trộm cướp. Bố ngồi uống rượu tì tì chai nọ bỏ ra chai kia bỏ vào mà lại cấm con đừng uống rượu, bố mẹ cờ bạc thích đi du hí lại bảo con ở nhà chăm chỉ học hành được sao?
Gia đình là một sứ mệnh, là trung tâm ánh sáng. Nghệ thuật giáo dục là lắng nghe và khuyên dụ và hướng dẫn các con em tin tưởng, tự tìm ra niềm tin làm đúng, làm phải. Đừng bao giờ bắt nó giống mình. Hãy làm gương, không cần nói, không chửi mắng, từ từ bằng công việc làm, săn sóc hỏi han yên ủi.
Nếu chúng ta nhận được những ưu khuyết điểm này, làm ăn lương thiện, luôn luôn cầu tiến, thì con cái sẽ học nơi cha mẹ và trở thành người hữu dụng sau này.