28 - Ăn Cơm Nhà Vác Ngà Voi

Thúy dậy đóng cửa cho mẹ. Trước khi ra khỏi cửa bà Biền dặn các con: “Mẹ thổi xôi rồi, trước khi đi học. Thúy dọn xôi, đường, pha cà phê sẵn cho bố, lấy xôi cho con và các em ăn rồi soát lại sách vở các em có đưa đi đủ không? Các em con hay quên lắm đấy, tiền ăn trưa mẹ để sẵn ở ngăn kéo trong bếp, phần ai bao nhiêu vào đấy mà lấy như mọi khi.” Rồi bà mới lái xe ra cửa tiệm trước khi người làm tới.

Bà Biền là người phụ nữ trí thức, có duyên thầm đáng yêu và dễ thương do tư cách đức tính tự nhiên, lanh lẹ, tận tâm, thành thực, hay giúp đỡ hay thương người. Nhiều khi trông bên ngoài không có gì đẹp mắt nhưng với nết tốt con người thành ra dễ mến dể thương và đôi khi hấp dẫn nữa. Một cái đẹp từ tâm hồn phát xuất nên câu: ‘cái nết đánh chết cái đẹp” rất hợp với cái duyên thầm của bà Biền theo nhật xét của những người quen biết hay thường giao thiệp với bà.

Sau khi lập gia đình ít lâu, đã ổn định được nơi ăn chốn ở, bà Biền đã đi học thêm về may cắt quần áo, đã tốt nghiệp về thương mại; bà quyết định ra kinh doanh, mở cửa tiệm dậy may thêu cắt quần áo ở bên trong, bên ngoài người bán các hàng y phục thời trang. Với sự niềm nở, cởi mở, lịch sự, cửa tiệm ngày càng phát đạt dưới sự điều khiển của bà, có hàng trăm người học nghề và người giúp việc. Đó là một thành công đáng kể.

Là một thanh niên đẹp trai khỏe mạnh, thích chơi hơn thích học, dù muốn dù không Biền không thể bỏ ngoài tai những lời cha mẹ khuyên bảo con làm gương cho các em, còn tương lai đời mình, cứ trông ỷ lại vào cha mẹ là một điều không nên, vả lại cha mẹ ngày một già, phải có bổn phận giúp đỡ cha mẹ sau này. Rồi anh chàng đẹp trai thích chơi hơn học cũng lấy được bằng kỹ sư điện tử, cũng đi làm với số lương bổng khá cao; có tiền anh tỏ ra một người hào hoa phong nhã, ngoài giờ làm việc lúc nào bên mình anh cũng có bạn bè kéo nhau đi chơi.

Cha mẹ anh cũng biết tuổi trẻ bồng bột mới vào đời phải để cho anh tự do tìm hiểu dưới con mắt cố vấn hướng dẫn của cha mẹ, biết kìm hãm đừng để đam mê sa đọa bởi những người bạn xấu. Rồi đến lúc đi mãi cũng nhàm tai, ăn mãi nhưng cao lương mỹ vị cũng mất ngon. Cha mẹ anh muốn anh lập gia đình làm bổn phận công dân, vì gia đình tốt là nền tảng xã hội thăng tiến, các cụ để anh tự do tìm ý trung nhân lập gia đình cho yên tâm tuổi già.

Với sự khôn ngoan và kinh nghiệm cha mẹ khuyến dụ anh cách chọn lựa: một tình yêu chân thật trong sáng phù hợp với điều nhân nghĩa thì mới có trung, mới góp phần xây dựng, tạo hạnh phúc cho gia đình. Đừng có ham người đẹp khép nói mà gian ác, có nhiều tiền của, uy quyền mà khinh người, bủn xỉn keo kiệt, hạng người này chỉ đáng ghét mà thôi.

Thượng Đế đã phán: “Xương thịt bởi xương thịt, hai người là một, một là hai”. Đi tìm một nửa thân mình rất dễ mà cũng rất khó. Một bà bạn của mẹ Biền nói: “Đừng chọn người đẹp lắm, giàu sang, có bằng cấp, tôi sẽ giới thiệu một cô, có đủ đức tính làm người dâu thảo vợ hiền. Rồi bà bạn đưa cả cha mẹ và Biền đến thăm gia đình cô Lý, giới thiệu cho hai bên gia đình Biền, Lý làm quen.

Nhà nghèo, Lý vừa đi học nghề may vừa đi làm để giúp đỡ cha mẹ. Vào nhà Lý, ngoài những cây ăn trái, gia đình này đã tận dụng đất cấy đủ thứ rau thực dụng hàng ngày. Mỗi buổi sáng, chị em Lý vẫn hái rau đưa bỏ mối các chợ trước khi đi học, đi làm để có thêm tiền giúp cha mẹ.

Tìm hiểu ít lâu, đôi bên cha mẹ Biền, Lý tác thành cho đôi trẻ có một mái ấm gia đình hạnh phúc. Nhờ vào đồng lương dồi dào Biền đưa về, Lý chu toàn bổn phận nội trở, ngoài ra Lý có thì giờ có tiền đi học thêm nghề cho đến khi ra trường để góp phần xây dựng chung.

Vốn thích ăn chơi, đua đòi, từ ngày cha mẹ chàng qua đời, không còn ai đủ uy tín kìm giữ, lại thấy Lý có cửa tiệm ăn nên làm ra, Biền không còn để ý lo đến việc nhà, thậm chí các con đau yếu, học hành ra sao, chàng cũng không để ý tới, để mặc cho Lý lo liệu dậy dỗ con cái một mình. Chồng không cộng tác từ việc nhỏ đến lớn, vẫn biết mình có đủ khả năng giải quyết, Lý tỏ ra buồn mỗi khi nói đến việc gì lại bị Biền lấy quyền làm chủ gia đình lấn át, nói mình còn lo nhiều việc trọng đại bên ngoài, công việc ở nhà là bổn phận đàn bà.

Mải mê theo các ông bạn đi họp đi công tác, nay xin nghỉ mai xin nghỉ, ông không muốn đi làm nữa cũng bị sở chấm dứt công việc cho về hưu non. Không đi làm, không có lương cũng chẳng sao vì từ lâu ông Biền đâu có đem tiền lương về nhà, lương của ông cũng không đủ chi tiêu cho những cuộc hội họp, đi đây đi đó với những vé máy bay cho những ông bạn từ xa đến, đi chỉ có hai bàn tay không, đều trông vào ông Biền chi viện.

Từ ngày ông Biền nghỉ việc, có nhiều thì giờ đi công tác xa gần, sự chi tiêu càng tốn nhiều, những ông bạn, những đồng chí của ông ở gần hay ở xa, biết ông không đi làm ở nhà, lấy cớ đến hội họp nhân thể nằm vạ vô hạn định, tất nhiên những tổn phí mất thì giờ về thù tiếp, bà Biền phải ứng ra. Đồng tiền là khúc ruột, của đau con xót, vì chiều chồng, buộc lòng bà phải chịu đựng nhưng bà bất mãn vì những chi tiêu vô ích. Bà Biền đưa ra nhận xét về một số người mà ông cộng tác và phàn nàn: “Những ông bạn này theo anh, đi che dù cho anh hãnh diện chứ có làm được tích sự gì.”

Ông Biền đáp:

-Các ông bạn, các đồng chí của anh là những người có bằng cấp cao, giáo sư, kỹ sư, luật sư, bác sĩ, nha sĩ, chuyên khoa, cử nhân, văn sĩ, thi sĩ, nhạc sĩ, tiến sĩ, là những người trí thức tài cao học rộng hiểu nhiều, còn đàn bà biết gì, học hành ít, hiểu làm sao được công việc của chúng tôi.

Bà Biền đáp lại:

-Công việc em rất bận nhưng em cũng cố gắng thu xếp đi dự ít lần để nghe xem, theo nhận xét của em, những bài diễn văn tràng giang đại hải nghe rất kêu, rất có ý nghĩa của những ông bà chủ tịch, tỉnh ủy, khu ủy, tổng thư ký v.v… những tràng vỗ tay tán thưởng kêu như pháo, ra khỏi hội trường có ai còn giữ được chút nhiệt huyết, còn nhớ được chút ít những câu vừa nghe trong hội trường, thật uổng công những bài diễn văn tốn công phu soạn thảo, thực đúng với câu “nói nhiều mà làm chẳng bao nhiêu”.

Bà Biền đinh ninh nghĩ rằng ông Biền nghỉ việc càng hay, bà mở rộng thương trường, có ông giúp đỡ hợp tác, từ việc dậy dỗ các con, chúng đã lớn, cần có ý kiến người cha cho đến trách nhiệm điều khiển những người làm trong tiệm. Nhưng giờ đây bà Biền đã thất vọng, ngày này sang ngày khác, ông Biền không chịu chung lưng góp sức với bà, chỉ biết đi chơi đi họp với bạn bè, hết tiền lại về nhà lấy, ỷ vào sức lao động của người vợ hiền, nếu nói đến ông lại lên mặt chủ nhân ông, tự phụ mình là người trí thức có học có bằng cấp hẳn hòi.

Thực ra những người có học, có bằng cấp chuyên môn như ông Biền chỉ hiểu biết riêng về ngành nghề của ông, không nên lạm dụng hai mỹ từ trí thức, đã vậy ông còn tưởng lầm các bạn, các đồng chi khoa bảng của ông đều là người trí thức. Nếu ông để ý tìm hiểu, ông nên phục và riêng tặng bà vợ hiền của ông mới đúng là người trí thức.