Chương 22
B cứ nghĩ về những bản thảo anh làm suốt hai mươi năm qua, liệu có những bản thảo được coi là “nguy hiểm”? Những thứ như anh đã hủy của Mạo, có thể gọi là sự “nguy hiểm” cho tinh thần được không?
Công việc của anh đối mặt với chữ nghĩa, gọt giũa và chỉnh sửa, làm cho nó hay và sáng hơn. Liệu có một thứ sức mạnh đáng sợ nào đó ngầm ẩn dưới những con chữ kia.
B đã từng căm giận, vò đầu bứt tai vì những trang viết chạm đúng tim đen của anh, khơi ra những tội lỗi, mong muốn thầm kín của anh, sỉ vả và buộc tội, khiến anh phải dằn vặt rất lâu sau đó.
B sợ người ta biết về con người mình. Anh sợ những suy nghĩ, ham muốn của mình một ngày bị phơi ra ánh sáng. Anh không vi phạm luật pháp, không trực tiếp giết chóc hay làm thiệt hại đến ai nhưng suy nghĩ của anh, mong muốn thầm kín của anh quả thực rất đáng sợ.
Một ngày nào đó, từ một bản sao bí mật, cuốn sách của Mạo được in ra. Mọi người sẽ biết về anh, từng chân tơ kẽ tóc, một kẻ tên là B, một người từng làm hai mươi năm ở một nhà xuất bản danh tiếng, kẻ lập dị với những hành động bí hiểm, những sở thích khác người, sẽ bị phơi bày cho công chúng biết.
B run lên vì sợ. Đến một ngày anh không còn thứ bí mật nào nữa. Một người không còn cất giữ bất kỳ điều bí mật nào thì thật khủng khiếp, anh ta làm bằng thủy tinh trong suốt, mọi chuyển động trong cơ thể, từ lưu thông máu, hít vào thở ra, dương vật cương cứng, dạ dày co bóp hay bài tiết chất thải đều bị quan sát, trông thấy rõ.
Xung quanh anh quá đông. Người ta quan tâm đến anh. Bố mẹ, người thân, đồng nghiệp và các mối quan hệ khác, anh không thể đứng một mình, không thể yên ổn với những con mắt muốn nhìn thấu tâm can anh.
Thế mà có kẻ viết ra những điều ấy, phơi bày những suy nghĩ thầm kín của anh ra ánh sáng, những bản thảo ấy không đáng được sống, nó phải bị thiêu hủy hoặc ngăn cản để rất ít người được đọc.
Đã có lúc B sợ những bản thảo mình biên tập, sợ những thứ ghê gớm mà chúng chất chứa, câu chữ không hiện lên, ý tứ không phơi bày, nhưng đọc tổng thể thì vô cùng đáng sợ.
Đôi khi B đã có ý định ngăn cản những bản thảo ấy, sự mẫn cảm quá mức khiến anh được người ta coi trọng nhưng điều đó lại làm anh đau khổ, dằn vặt.
Đã có lúc B tranh luận với ông giám đốc về một tài liệu anh muốn xuất bản. Không ai ủng hộ anh, họ chống lại anh ngấm ngầm hoặc công khai.
Có lần, ông giám đốc không đồng ý với anh và cả hội đồng thẩm định phủ quyết. Tất cả chống lại những ý nghĩ điên rồ của anh. Cuộc cãi vã giữa anh và ông giám đốc vô cùng nảy lửa. Anh bảo vệ quan điểm của mình, anh chống lại đám đông, anh đứng một mình một thế giới.
Ông giám đốc để yên cho anh nói, ông ngạc nhiên vì sự cứng rắn của anh. Khi đó anh như con sói một mình săn mồi trên thảo nguyên bao la, các con vật khác, hoặc là bầy đàn sợ hãi, hoặc kinh ngạc theo dõi cuộc rượt đuổi.
“Tôi muốn biết vì sao anh kiên quyết bảo vệ ý kiến của mình?” Ông giám đốc nói.
“Vì không ai ủng hộ tôi,” anh trả lời, “kể cả ông. Vì thế tôi thấy làm vui sướng lắm.”
Hội đồng thẩm định nhìn anh ngạc nhiên, có lẽ anh là một con quái vật, một con quỷ thì đúng hơn.
“Anh có chắc chắn tất cả những điều mình nói không?”
“Tôi chắc chắn.”
“Anh có sợ bị sa thải không?”
“Tôi không sợ.”
“Anh có sợ bị mọi người gọi là điên khùng không?”
“Cũng không.”
“Vậy à,” ông ta ngừng lại một lát như cân nhắc, “thế thì tôi quyết định sẽ cho in bản thảo đó.”
Nhưng những cuốn sách anh coi là ghê gớm và cố sức để in đã không có một phản hồi nào đáng kể. Tất cả không dám chạm vào, không bình luận, hoặc bình luận hết sức rụt rè canh chừng. Hoặc họ biết sự quyết liệt của anh nên lờ đi.
Đó là một vết nhục của anh, anh một mình một chiến tuyến, kiêu hãnh chờ đợi người ta ném đá, sỉ vả, nhưng người ta đã im lặng. Họ không thèm chấp một thằng điên và xa lánh anh như con hủi.
Nhưng nếu người ta coi anh bị điên hoàn toàn và mắc hủi thực sự thì đã may. Đằng này người ta chỉ coi anh bị điên một nửa và triệu chứng hủi không rõ ràng, anh chỉ là một kẻ lập lờ, vô hồn, một kẻ gần như quái gở.
B lật giở vài trang bản thảo trên bàn. Anh đã chọn được thứ mình cần, sự tởm lợm này cần phải thiêu hủy ngay tức khắc.
Anh có thú vui đốt những bản thảo trong lò sưởi ở phòng. Có lẽ giờ anh đã hiểu tại sao trong nhà xuất bản này chỉ có vài phòng có lò sưởi, và lò sưởi trong phòng anh rộng hơn, vì chỉ có những kẻ ghê gớm và điên rồ mới dám đốt bản thảo.
Anh thích thú nhìn những tờ giấy cháy quăn thành tro. Anh đã ngăn chặn chúng ra đời và hóa kiếp cho chúng, nhưng anh đã không làm được triệt để, vẫn còn những bản sao, họ sẽ gửi đến các nhà xuất bản ít tiếng tăm, các biên tập viên dễ tính hơn, nhưng ít nhất anh cũng vui mừng vì những thứ có thể hủy diệt đang ở trong tầm tay.
Anh ngạo nghễ ngắm những tàn tro nguội lạnh. Có những thứ anh muốn trăm lần hủy diệt, những thứ khác anh lại muốn mang sinh mệnh ra bảo vệ, nhưng nó vẫn vô nghĩa và rơi rụng, quá ít người sờ chạm được nó. Những bản thảo tự nó cũng có sinh mệnh và số phận riêng.
Anh rót một ly rượu tự thưởng cho mình. Việc hủy hoại luôn cho anh một niềm vui bất tận, mùi của giấy cháy cho anh hưng phấn.
B lấy cái thước gỗ đập tàn tro, những vụn chữ méo mó. Rồi anh dùng một cái xẻng kim loại, hót tàn tro đổ vào một lọ thủy tinh. Ở cái tủ tường khổng lồ trong phòng anh có hai mươi lọ thủy tinh đựng đầy tàn tro bản thảo. Một nhà tù của chữ, đám chữ này giống như kẻ tội phạm, xứng đáng bị hủy hoại và giam giữ chung thân trong bóng tối.
Làm xong việc, anh vặn nắp bình thật chặt, khóa tủ và để chìa khóa ở một nơi bí mật. Người đồng nghiệp khốn khổ của anh sẽ không bao giờ biết được khoái cảm này.
B nhìn ra cửa kính phía ngoài. Anh thấy con sóc đực đang nhìn anh chế giễu. Có lẽ nó vừa làm tình với một con cái nào đấy và trở về trong mãn nguyện.