Chương 33

Những cánh bướm trở về với Ba, anh nhìn thấy chúng trong một đêm không tối lắm. Là một người nhút nhát và sợ bóng tối, anh hoang mang khi những cánh bướm quá lớn bay vào nhà. Kể từ hôm ở ngôi nhà nhỏ ven núi, lúc những cánh bướm to như con chim ào ạt vào, sự lo lắng của Ba bùng phát trở lại.

Rõ ràng Ba không thể trốn chạy khỏi quá khứ, những hình ảnh đau nhức trở về, cả những cảm giác ngọt ngào vụt qua tâm trí anh. Ba từng muốn hồi tưởng quá khứ của mình một cách logic, trật tự nhưng anh không thể sắp xếp ngăn nắp được. Giống như những quyển sách anh biên tập, khi thì tràn trề niềm vui, lúc chìm trong một nỗi buồn da diết, thậm chí là thất vọng đau đớn.

Đã có lần Ba biên tập một cuốn sách và cảm nhận của anh về nó rất mơ hồ. Nó trung tính, không mùi vị, dửng dưng, nó như một cái cây cao lớn, nhẵn nhụi không tài nào bóc tách được. Anh chỉ quanh quẩn ở cành lá, bề ngoài, vào bên trong gần như là một việc bất khả.

Ba đã trò chuyện với cuốn sách ấy một mình trong phòng vắng. Nó mở mắt nhìn anh rồi thở dài. Anh cố tiếp cận, hiểu qua lớp chữ nghĩa kia, nhưng có vẻ những cố gắng của anh đã chạm vào một hợp chất trơ lỳ.

Quyển sách nằm im thách thức. Khi ấy Ba còn khá trẻ, anh mới vào nghề được vài năm, lòng háo hức của tuổi trẻ thôi thúc anh khám phá mọi thứ, đó là một cú bất lực đầu tiên của anh.

Cuốn sách không phức tạp, không dễ dãi, nó vượt qua tất cả vẻ hình thức mà người ta thường thể hiện, nó sở hữu sự dửng dưng và lạnh lẽo.

Ba đã tìm gặp tác giả. Ông già tác giả của cuốn sách tiếp Ba trong một căn phòng rất chật ở khu phố cổ. Ông gầy quắt như một chú lùn, nhưng râu tóc trắng như cước và đôi mắt như mắt cáo.

Ông già tiếp Ba với một vẻ hiếu khách vừa phải. Ông mời Ba ngồi trên một cái ghế gỗ, mang ra một chai rượu nhưng Ba từ chối uống, anh bảo anh muốn một cốc trà nóng.

Ông già miễn cưỡng đi pha cho Ba một cốc trà, nhân cơ hội đó anh quan sát căn phòng của ông ta. Căn phòng sực mùi tù mục của quá khứ, những bức tranh cổ treo trên tường, bàn ghế xỉn màu, và điều khiến Ba chú ý nhất là ba cánh cửa sổ được tạo hình giống như những con bướm khổng lồ.

Ông già đặt trước mặt Ba một cốc trà, còn ông ta bình thản và không quan tâm tới sự chú ý của người khách. Ông tự rót một ly rượu từ cái chai để sẵn, và uống, phớt lờ sự có mặt của Ba.

Ba uống trà và nhìn thoáng qua ông già. Ông dửng dưng và vô cảm như cuốn sách của ông.

“Bác ở đây một mình à?” Ba hỏi.

“Tôi có một cô cháu gái nữa,” ông già trả lời mà không nhìn mặt người hỏi. “Nó là cháu nội tôi nhưng không phải lúc nào cũng ở đây.”

“Vậy cô ấy làm gì ạ?”

“Cậu quan tâm tới điều ấy à?”

“Chỉ một chút tò mò thôi,” Ba thành thật. “Cháu thấy hơi lạ vì căn phòng của bác.”

Ông già đứng dậy và bước đến cái tủ gỗ. Ông ta lấy một bức ảnh. Bức ảnh to bằng quyển vở học sinh có nẹp gỗ, một cô gái nhỏ nhắn, đứng nghiêng.

“Nó đây,” ông già nói, “cậu nhìn đi.”

Ba đã suýt bật ra câu gì đó vì cô gái giống hệt Cầm. Chỉ có điều cô gái ở tư thế đứng nghiêng nên Ba không hoàn toàn chắc chắn, nhưng linh cảm bảo anh rằng rất có thể đó chính là Cầm.

“Bây giờ cô ấy làm gì ạ?” Ba hỏi ông già một cách thận trọng. “Nếu bác không nghĩ cháu tò mò thì cháu muốn biết thêm một chút.”

“Nó viết lách và làm hướng dẫn viên du lịch,” ông già trả lời điềm tĩnh. “Nó không ở nơi nào cố định cả.”

Ông già không muốn nói thêm về cô cháu gái. Khi đã uống được một nửa ly rượu, ông ta hỏi Ba:

“Thực ra, cậu muốn tìm hiểu gì về bản thảo của tôi?”

“Không gì cả,” Ba hơi bối rối, “cháu chỉ muốn gặp tác giả trò chuyện thôi, vì bản thảo của bác rất đặc biệt.”

Ông già không phản ứng sau câu nói đó. Có vẻ ông ta chẳng quan tâm tới điều Ba nói hoặc ông ta không muốn bày tỏ.

Ba lại nhìn ra cái cửa sổ hình con bướm và chờ đợi, những con bướm bay vào từ đó. Anh gần như trong một tâm trạng bối rối không biết mình đang mong muốn gì.

Khi Ba đang thi gan với ông già thì ba con bướm lớn bay vào từ cửa sổ, chúng đậu trên ba cái cột gỗ dùng làm vật trang trí trong phòng, ngay trên đầu Ba và ông già.

“Cậu có quan tâm tới những con bướm này không?” Ông già đột nhiên hỏi.

“Cháu đã từng nhìn thấy chúng một lần rồi,” Ba trả lời. “Cháu đã nhìn thấy chúng trên rừng, cách đây vài năm trước.”

Ông già rút ra một gói thuốc và mời Ba hút, Ba từ chối, còn ông vẫn rút một điếu rồi hút một mình. Khói mù mịt khắp phòng và Ba ngửi thấy một mùi thuốc lá thượng hạng.

“Nếu có chỗ nào không hiểu trong bản thảo của tôi thì anh cứ hỏi.”

“Các điểm nhỏ thì không có gì thắc mắc,” Ba nhìn một con bướm đậu trước mặt mình, “nhưng về tổng thể thì tác phẩm của bác rất khó nắm bắt.”

“Và cậu không hiểu?”

“Không phải không hiểu, nhưng đi sâu vào nó thì không thể.”

“Tôi cũng thấy thế,” ông già cười tinh quái, “nên cậu đừng hy vọng gì hơn.”

Ba vẫn nhớ nụ cười đó, không phải là một nụ cười thông thường, nó là một ngụ ý bí hiểm, giống như ba con bướm đậu trên cột đang lắng nghe câu chuyện của hai người.

“Thôi, cháu xin phép,” Ba nói, “không phiền bác nữa.”

“Khi nào rảnh mời cậu quay lại đây chơi,” giọng của ông già có vẻ đã cởi mở hơn.

Ba từ biệt ông già và trở về nhà. Trong tâm trí anh những cánh cửa hình cánh bướm đã lưu một vết rất đậm. Đó là sự liên hệ rất gần gũi với nhau. Cả cái thác nước ở rừng và cô cháu gái của ông già, những hình ảnh ngự trị trong tâm trí anh.

Và Ba vẫn nhớ giấc ngủ của mình ngày hôm đó, anh không yên giấc, mệt mỏi. Anh thấy một con bướm bay vào phòng qua ô cửa sổ để mở. Con bướm đậu trên một góc tường và nhìn anh ngủ.

Không chịu nổi cái cảm giác có người đang nhìn mình, Ba chồm dậy và nhìn lên tường, con bướm đã không còn ở đó và phòng vệ sinh bỗng sáng ánh đèn.

Anh chưa kịp lại gần thì một cô gái từ trong phòng bước ra, người con gái anh đã gặp ở dưới thác nước. Cầm quấn cái khăn tắm ngang người và cơ thể tỏa mùi hương dịu nhẹ.

“Sao em lại ở đây?”

Cô gái không trả lời và bỏ khăn tắm ra ôm lấy anh. Cuộc ân ái hôm đó hoàn toàn im lặng, chỉ có đôi mắt rất sáng của cô gái nhìn anh rất dịu dàng.

Ba vẫn nhớ nguyên cảm giác đặc biệt của buổi tối hôm ấy.