Chương 37

Ba ít về thăm gia đình nhưng trong anh luôn nhói lên những kỷ niệm khi nhớ về nó. Khi bố mẹ còn sống, anh và chị gái sống dưới một mái nhà, dù không phải là một gia đình hoàn toàn hạnh phúc nhưng vẫn có những thời gian đẹp và những mối trân quý đặc biệt.

Bố mẹ sinh được hai người con, chị gái và Ba, và dù luôn yêu quý chị gái mình nhưng trong lòng anh không khỏi ghen tị về thời nhỏ. Chị gái anh tính hiền dịu nên có vẻ được bố mẹ yêu quý hơn, đặc biệt là bố, anh có cảm giác bố luôn dành cho chị những ngọt ngào và dịu dàng hơn so với anh.

Thực tế nằm ở chỗ hết sức đơn giản, chị hầu như không bao giờ cãi lại, chị hiền thục và biết nghe lời, bố mẹ bảo gì chị cũng nghe theo, kể cả khi bố mẹ bảo chị đi học một cái nghề không hợp với mình. Chị nghe lời bố mẹ nhưng không làm nổi nghề, ở nhà và lấy chồng. Người chồng của chị cũng là người bố mẹ ưng ý và vun vén vào.

Vì thế Ba mặc cảm bố mẹ lo lắng cho chị gái nhiều hơn mình. Anh lấy vợ, ly dị, sống độc thân trên thành phố nhưng bố mẹ chưa bao giờ tỏ ra lo lắng quá mức về anh, chỉ là một sự quan tâm thông thường.

Nhưng với người chị, Ba biết, bố mẹ anh khổ sở, lo lắng nhiều hơn. Chị thất nghiệp ở nhà, và người chồng không phải là một chỗ dựa, anh ta rượu chè và hầu như chẳng giúp đỡ vợ con được bao nhiêu và gánh nặng ấy, một phần lại đổ lên vai bố mẹ Ba.

Đã mấy lần khi về nhà, Ba thấy bố mẹ rơm rớm nước mắt khi nói về gia đình chị gái. Chị không đến nỗi không có cái mà ăn, và các cháu cũng không quá quậy phá nhưng Ba cảm tưởng bố mẹ rất đau khổ, buồn sầu vì chị. Những lời nhoi nhói, những vun vén vụn vặt cho gia đình chị và điều kinh khủng hơn, Ba cảm thấy gần như toàn bộ sự thương yêu của bố mẹ là dành cho chị gái mình.

Ba không ghen tị nhưng thấy tủi thân. Chị gái vất vả và xứng đáng được tình thương mến nhiều hơn của bố mẹ, nhưng hình như bố mẹ Ba chỉ nhìn thấy vẻ bề ngoài, những nỗi đau tinh thần, sự khổ tâm trì trệ trong tinh thần Ba thì không mấy được quan tâm.

Chị gái ở gần bố mẹ nên có một sự thăm viếng thường xuyên. Còn Ba, anh sống ở căn hộ thuê trên thành phố, đã nhiều lần mời mọc nhưng rất hiếm khi bố mẹ lên chơi với anh. Từ lúc anh xa nhà học đại học, cho đến khi anh lấy vợ đi làm, bố mẹ chưa đến chỗ anh được quá hai lần.

Ba không cay đắng về sự không công bằng trong cách cư xử của bố mẹ. Đơn giản anh hiểu bố mẹ coi anh là một cái cây cứng cỏi và vững chãi. Anh đã luôn chống đối và cứng đầu, những lời khuyên nhủ hay những giọt nước mắt dành cho anh có tác động không nhiều.

Cảm giác của đứa con chưa bao giờ được lòng cha mẹ day dứt mãi trong Ba. Khi trưởng thành và biết nghĩ hơn, anh đã không cãi cha mẹ, đổi lại anh giữ một thái độ im lặng và có thể hiểu rằng anh đồng ý hoặc không có ý kiến.

Ba cũng hiểu sự ưu ái bố mẹ dành cho chị gái là một phần từ sai lầm của họ. Có vẻ bố mẹ, đặc biệt là bố không định hướng hay khuyên nhủ chị tìm một nghề nghiệp đúng đắn và cả cuộc hôn nhân nửa sắp đặt kia đã không được như ý. Sự vất vả của chị gái có một phần lỗi của bố mẹ và phần kia thuộc về chị vì chị đã không dám phản đối, chị vui vẻ và chấp thuận những gợi ý hoặc định hướng của bố mẹ. Chị hoàn toàn đặt may rủi đời mình trong tay người khác.

Nên khi thấy cái khoảnh khắc người chị ngồi trước cửa trầm tư Ba đã rất nhói lòng. Anh hiểu cuộc sống của chị, những thất bại, cơ cực, buồn tủi. Có thể chị đã hối hận về sự thiếu phản kháng, cá tính nào đấy, hoặc chị đang tự trách móc về lỗi lầm của mình hoặc đang oán trách bố mẹ.

Nhưng dường như những đau khổ của chị thiên về vật chất nhiều hơn. Chồng chị không làm ra tiền, chị gần như thất nghiệp và các con của chị lúc đến trường là những đứa trẻ trung bình, khi đi làm cũng là những công nhân tầm thường, thiếu một chí tiến thủ hoặc quyết tâm làm cho đời mình khấm khá hơn.

Cho nên, khi nhớ đến những điều ấy, Ba đều nhường nhịn chị khi chia tài sản của bố mẹ. Anh hầu như chấp thuận mọi phương án mà anh rễ và chị gái đưa ra, tôn trọng di chúc của bố mẹ và thương những đứa cháu của mình.

Chỉ có ngôi nhà của bố mẹ là chứng nhân tính thần và vật chất, kỷ niệm ấu thơ, Ba không muốn tuột khỏi mình quá nhanh. Anh biết trong cơn túng thiếu của chị gái và mấy đứa cháu, nó có thể bị quyết đoạt rất nhanh.

Đó có phải tâm trạng nặng nề và khó nói khi anh gặp chị mình. Chị vẫn rất yêu quý và thương Ba nhưng dường như chị chỉ biết cái bề ngoài khiếm khuyết của anh: ly dị vợ, không có con và sống cô độc.

Còn tất cả những dằn vặt, đau khổ tinh thần của anh, chị có biết không? Chị không biết và không cần biết, anh cũng chưa bao giờ thổ lộ. Chị đơn giản nghĩ rằng em trai mình thành đạt về nghề nghiệp, còn về gia đình, vợ con, chẳng qua là ý thích của cậu ấy. Cũng vì vậy mà chị không dám làm tổn thương em mình quá mạnh bằng một lời mặc cả trắng trợn hay một sự xin xỏ mủi lòng nào đó. Ba rất sợ hãi nếu người chị mặc cả trắng trợn hay cầu xin anh ra tay cứu giúp. Anh sợ rằng lúc đó, với một người sống bằng tình cảm và yếu mềm, anh sẽ chấp thuận mọi sự dàn xếp.

Nhưng tại sao là kẻ yếu mềm nhưng anh chống đối lại bố mẹ? Vì bố anh là một người mạnh mẽ và khôn ngoan, những quyết định của ông đa phần là đúng trừ những gì liên quan tới con gái. Anh đã không được thừa hưởng cá tính của bố. Cả anh và bố đều thất vọng vì điều đấy và chỉ có một cách anh tỏ ra không yếu mềm và phụ thuộc: ngấm ngầm hoặc công khai chống lại bố mình.

Như thế là trừng phạt bố hay trừng phạt chính anh?

Nếu anh nghe theo lời khuyên bảo của bố mẹ, có lẽ đời anh đã không như bây giờ. Anh cũng không biết nó sẽ đau khổ hay sung sướng hơn nhưng sẽ theo một hướng khác.

Khi mang về tặng bố cuốn sách đầu tiên anh biên tập, Ba đã không thể nào hiểu hết những cảm xúc của bố: tự hào, giận dữ, yêu thương, thất vọng... Là tổng hòa tất cả khi ông đón nhận những quyển sách từ anh.

Có lẽ trong cuộc đời, những phút giây đó rất hiếm hoi. Những cung bậc cảm xúc với những người đàn bà đa phần là êm dịu, ấm áp, còn với người cha của mình, anh thường miễn cưỡng và khắc nghiệt.

Và Ba bỗng ngẩn người khi nhìn người chị ngày càng giống bố. Chị có tuổi thì khuôn mặt của bố càng hiện ra rõ nét. Có lẽ không phải anh đang ngấm ngầm chống lại chị mà anh đang chống lại bố mình trong thân thể chị gái.

“Dạo này công việc của cậu có tốt không?”

“Em vẫn thế,” anh trả lời. “Có vài kế hoạch không mấy khả quan nhưng em không quan tâm lắm.”

“Ừ, thì cậu vẫn thế,” chị gái anh nói như giận dỗi, “có bao giờ cậu quá quan tâm điều gì đâu.”

Đó chính là một điểm yếu của anh, thờ ơ và lạnh lùng. Khó có điều gì khiến anh nhảy dựng lên vì sung sướng hay nước mắt tuôn rơi vì đau đớn tột cùng.

“Em vẫn thế, tính xấu ấy không sửa được.”

“Bố cũng từng nói với chị rằng, cả đời cậu vẫn cứ thế thôi, chẳng thay đổi được.”

“Vâng, em thấy có lỗi vì không được như kỳ vọng của bố.”

“Cậu đừng nói thế, không ai được như kỳ vọng của bố đâu, chị cũng thế.”

Ba biết cuộc nói chuyện này sẽ chạm tới những khoảng ký ức rất buồn. Anh không muốn nhắc lại nữa. Anh nhìn chị thương cảm. Anh đặt tay lên vai chị và ở khoảng cách cực gần, anh thấy chị giống bố hơn bao giờ hết.

“Em sẽ làm di chúc để lại cho các cháu ngôi nhà này,” Ba nói trong xúc động. “Sau khi em mất đi các cháu sẽ được hưởng nó. Chị bảo với các cháu nhé.”

Và không để cho người chị kịp nói thêm, Ba bước vào nhà vệ sinh, rửa mặt, rồi anh đi ra ngoài, lên núi.